Uit de Reehtzaal.
Buitonlandseh Overzicht.
Aeademisnieuws.
'litaircn dienst verleend; genoemdo offi
cier benoemd tot reserve eersten luitenant
der inf, met bestemming voor den dienst
bij de landweer in bet XXXIsto landweer-
district.
Aan den kapitein van het wapen der inf.
G. van der Rcyden, administrateur van hei»
militair hospitaal te Amsterdam met in
gang van 1 October, onder toekenning van
pensioen eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend en het bedrag van het pen
eioen vastgesteld op 1436 per jaar.
ECaihoSëeke SocüaSe Week.
Op den tweeden dag kwam men
om tien uren in huize Buiten lust" te
Utrecht bijeenrar. P. J. M. Aalberse, de
algerneene secretaris der Katholieke So
ciale Actie", sprvk over de sociale
kwestio.
Zijn redo is samengevat in deze stel
lingen
I. De socialo kwestie omvat het geheel
'der vraagstukken, welke het gevolg zijn
yan de doorwerking der anti-christelijke
ideeën, sinds de renaissance in staat eu
maatschappij.
II. De oplossing der sociale kwestie kan
derhalve alleen gevonden worden in een
krachtige verspreiding en steeds meer al
gemeen© practischo toepassing de christe
lijke beginselen.
III. Een der hoofddwalingen, welke de
incest diepgaande gevolgen heeft gehad,
zoowel op sociaal als op politiek gebied,
ió do valsche opvatting van den mensch.
en de persoon 1 ij,ke vrijheid, gewoonlijk ge
noemd ,,het individualisme."
IV. Do gevolgen dezer hoofddwaling zijn
het duidelijkst aan te wijzen in do drie
grootste onderdcelen der sociale kwestie:
het arbeidersvraagstuk, het middenstands-
(vraagstuk en het agrarische vraagstuk.
V. Het socialisme is een reactie tegen
het individualisme, maar berust evenzeer op
een valsoli© opvatting van mensch en
maatschappij, Dczo dwaling vindt vooral
een voedenden bodom daar, waar de so
ciale en economisch© gevolgen van bet in
dividualisme het krachtigst merkbaar zijn.
VI. Vandaar, dat alleen bestrijding van
het socialisme vrijwel onvruchtbaar is. De
oorzaken moeten worden weggenomen.
Van veel grooter belang is daarom de be
strijding van :iet individualisme, niet en
kel negatief, maar voornamelijk positief,
door het aanbrengen van sociale hervor
mingen op den grondslag der christelijk©
beginselen.
Do drie laatste stellingen waren alle
volledigheidshalve toegevoegd, aangezien
zij door volgende sprekers bij de desbe
treffende ondeaxleelen bclumdcld zullen
worden.
In de namiddigvergaderiug voerde prof.
dr. G. J. Lieskcr het woord over het ar
beidersvraagstuk.
Wat aangaat het wezen en de betcekenis
van hot arbeidersvraagstuk, spreker con
cludeerde, dat dit vraagstuk vormt een
gewichtig onderdeel, doch ook slechts een
onderdeel, van het groote sociale probleem
der hedendaagscdic samenleving.
Dezo conclusie was, evenals de andere
hoofdpunten van rijn rede, in een stelling
uitgesproken. Uct arbeidersvraagstuk, be-
toogdo spreker verder, kan in het bestek
der chrisfcolijko sociologie zoo min in den
zin een er bloot economische vraag, als in
den zin eencr bloot© machtsvraag behan
deld wordenhet moet in harmonische
aansluiting aan de bestaande toestanden
opgelost worden.
In do avond bij een komst trad als spreker
op prof. J. D. I. Aengcncnt Prmet het
onderwerp: Staat en Maatschappij". De
staat of de burgeerlijke maatschappij
n'oemdo spreker, volgens lrioi vor:jlag In
,,D© Telegraaf", in zijn wezen een nood
zakelijke maatschappij, d. w. z. de natuur
zelf drijft Jen mensch aan om een derge
lijk© maatschappij t© vormen. Het doel
van den staat door de natuur zelf aan
gewezen, is het algemeen welzijn der bur
gers, cn dat algemeen welzijn is niets an
dei's iian do som d*.r voorwaarden, die
noodzakelijk aanwezig moeten zijn, opdat
ieder burger zijn eigten particulier wel
zijn kan bered_on. 11 u is trt de taak der
staats©verheid to zorgen, dat die voor
waarden aanwezig zijn, en daarom moei.
zij loj. alle rceh-._n der burgers bescliier-
men, en 2o. hulp verleenen bij het streven
der burgers naar tijdelijke welvaart.
Do liberale staatsleer, die althans
principieel deD omvang der staatsbe-
voegdheid beperkt tot het besohermen der
zuivere rechtsorde,, is dus, concludeerde
spreker, to verwerpen. Ed ook het socia-
lismo is in strijd met de katholieke
staatsopvatting, omdat het do grenzen der
staatsbevoegdlheid tc ver uitzet, daar het
niet slechts hulp en bijstand, r.iaar alge-
heele regeling van den staat eischt op so
ciaal gebied.
Ook in do socialo kwestie, besloot do
spreker, heeft do staat dus een dubbele
taak te vervullen. Vooreerst moet hij cok
Jp dit terrein do rechten der burgers lu
mbermen door het maken eeoer goede,
aocialo wetgeving en voorts moet hij het
particulier initiatief in het streven naar
tijdelijke welvaart krachtig steunen; recht
streeks ingrijpen is eerst dan geoorloofd,
wanneer dit voor het algemeeu welzijn
volstrekt of zedelijk noodzakelijk u
Als tweede spreker trad mr. G. W Ko-
nings Pr. op, sprekende over ,D© Kerk
en de sociale kwestie." Door hem weid
betoogd, dat de Kerk do sociale verhou
dingen heeft hernieuwd cn dat rij de mid
delen heeft om die vernieuwde verhoudin
gen to bowarcn en t© versterken
Den derden dag was de heer Th. van
der Marck Pr. aan het woord over ,,Het
landbouwvraagstuk." Zijn rede was in
tweeën gedeeld: eerst werd gesproken o-ver
de oorzaken en gevolgen van het land
bouwvraagstuk, daarna over do mid.leien
ter verbetering.
Sprekende over het belanc van den boe
renstand, betoogde spreker, dat het ;>clang
van- den staat vordert, dat men gelijke
zorg drago voor den landbouwenden stand
als voor alle andere standen. Het behoud
van een kraehtigen »en onafhankelijken boe
renstand is van groot belang voor den
bloei van den godsdienst en de zedelijk
heid en voor de algerneene wedvaart.
Wat at .gaat de landprijzen, de prijs van
don grond moet niet bepaald worden door
vraag en aanbod, maar naar de opbrengst-
waarde.
Vervolgens werden de middelen ter ver
betering beschouwd en werd in het licht
gesteld, dat er naar gestreefd dient to
worden, dat de landgebruiker zooveel mo
gelijk' ook landeigenaar zij. Verder werden
genoemd coöperatie, bestrijding van beurs-
speculatiën, landbouwonderwijs, productie
verbetering, verschillende socialo maatre
gelen en verzekeringen, belastinghervor
ming en landbouwvertegenwoordiging.
Duurzame verbetering van do lanibouw-
tccstanden, aldus do heer Van der Marck,
is niet te verwachten van het socialisme,
evenmin van landnationalisatie, noch van
een kunstmatige te hooge opvoering van
den prijs der 1 an d bouw voortbrengselen. Zii
kan slechts verkregen worden door een
complex van kleine middelen, waarbij do
staat regelend en het particulier initiatief
steunend dient op t© treden.
De landeigenaar, die tevens landbouwer
is, dient bevoordeeld te worden boven
den landeigenaar-nietlandbouwer, cn er
is een betere regeling van het grondcre-
diet en van het erfrecht noodig, tot vor
ming en instandhouding van oen kraehti
gen landbouwstand.
Nog weid door spreker uiteengezet dat in
gewone omstandigheden het paclitsonfcract
aan den pachter het bezit zijner pachthoeve
dient te verzekeren, zoolang hij rija ver
plichtingen nakomt. En het risico van het
beclrijf mag niet door den pachter allee j
worden gedragen, terwijl de pachtsom
naar do opbrengst bepaald behoort te
worden.
Door alle geoorloofdo middelen dienen
de productiekosten verminderd en de
zuivere winst vermeerderd to worden. De
staat heeft zorg to dragen, dat lan lbouw
en veeteelt loopende bedrijven blijven.
Vereeniging van de landbouwers iB nood
zakelijk om verbetering t© brengen zoowel
op sociaal on landbouwgebied als om de
Rsgeering van advies te dienen.
He! resell I in liet bouwbedrijf Ie Leiden.
Dc stand der staking op heden is de
zelfde.
Werkgozinden zijn cr, op een jongen
na, niet aan het werk gegaan.
Yan de afdeeling Den Haag der Fede
ratie van Timmerlieden kwam 5-57£ gld. in.
Van cenige arbeiders van Y. 6 gulden.
Van de afdoeling S-D. A. P. te Hol werd
5 gulden.
D© geest der stakers is goed.
Het is niet ons doel met den heer Roem
te polomiseeren, daar dit de oplossing meer
in den weg zou staan, dan bevorderen.
Alleen zouden wij den lieer Roem gaarne
een paar vragen stellen, natuurlijk in de
meening verkecrende, dat het hem ernst
is, de oplossing van den strijd te helpen
bevorderen.
Wij zouden dan willen vragen
lo. Is de heer llocrn van meening, dat
met datgene, wat hij den patroons in over
weging geeft, de oplossing zal worden ge
vonden 1
Is de heer Room van meening, dat de
timmerlieden, die na veel en langdurig
beraad liet ultimatum van 13 Augustus
niet konden aanvaarden, dat wel den 15-
den September kunnen doen1?
3o. Vindt de heer Roem het voorstel
van den heer »Sijtsma, in aanmerking ge
nomen, dat do ernstige wil voorzit den
strijd tot een oplossing t© brengen, voor
beide partijen niet veel aannemelijker d.re
zijn ultimatum van 15 September!
Ziehier eenige vragen, dio wij zoo vrij
zijn, naar aanleiding van zijn ingezonden
stuk te willen stellen.
Naar aanleiding van het meegedeelde in
het ,,Leidsch Dagblad" omtrent het ver
loop van de patroonsvergadering, namelijk
dat de Patroonsbond het voorstel-Sijtsma
in overweging zou genomen hebben, in
dien dit door do gezellen zou gcteckend
zijn geweest, besloten de stakende timmer-,
lieden in hun vergadering van 4 Septem
ber aan doren wenk gevolg te geven.
Wij veroorloven ons nog de vrijheid hot
volgende op te merken; dat nu èn uit het
verslag van de vergadering van patroons
van Maandag 3 September jl èn uit bo
venbedoeld besluit der gezellen blijkt, dat
de weg, aangegeven door den heer Sijtsma,
bij beide partijen instemming vond, wij van
meening zijn, dat het ter bevordering van
een oplossing van het geschil uit een tac
tisch oogpunt besc-ouwd, verkeerd is, dat
door derden in dit stadium nog andere
dingen in overweging worden gegeven.
Yoor de stakende timmerlieden:
H. BINK, Voorzitter.
A. P. HÜUPS, Secretaris.
Gemeem4erna<l vim Leideu'dorp.
Voorzitter: de heer Yan der Valk Bou-
man, burgemeester. Aanwezig alle
leden.
Na opening der vergadering met gebed,
worden do notulen goedgekeurd, waarna
terstond wordt overgegaan tot een zitting
met gesloten deuren.
Na heropening stelt de voorzitter aan
de orde de benoeming van een wethouder
in stede van den heer J. van Leeuwen,
die, in verband met do bepalingen van de
wet op de grenswijziging, heden als zoo
danig aftreedt.
Bij opening der stembriefjes door de
he eren Moraal en Verkley blijkt, dat met
6 stemmen is herbenoemd do heer Van
Leeuwen, die verklaarde de benoeming aan
te nemen en gelukwenschen van den voor
zitter en de ledci ontvangt; de heer J.
Boot verkreeg één stem.
Daarna wordt met algerneene stemmen
besloten eenige wijzigingen te brengen in
de algemeen© politieverordening, waardoor
het o.a. is verboden op do klinker voet pa
den met motor- en gewone rijwielen t©
rijden, en te klimmen in en hangen aan
brugleuningen en brugkettingen.
Vervolging i© aan de orde de nadere
regeling van het schoolgeld, to betalen
door Zoeterwoude voor kinderen uit die
gemeente hier ter school gaande; dit
schoolgeld bedraagt thans twintig gulden
per kind en per jaar.
De voorzitter legt over een berekening
der kosten van het onderwijs over de laat
ste vijf jaren, waaruit blijkt, dat deze
zijn geweest ongeveer 17.20 gld. per jaar
en per leerlinglrerbij is evenwel niet in
rekening gebracht de rente van do waar
de der gebouwen.
Een breedvoerige bespreking heeft plaats
en, na verwerping van een. voorstel van
den heer Koning om het schoolgeld op 13
gulden te bepalen, wordt met algerneene
stemmen besloten de bestaande overeen
komst zoodanig to wijzigen, 'dat het school
geld voor het vervolg, met ingang van 1
Januari 1907, zal bedragen 17 gulden per
kind en per jaar.
De voorzitter leest daarna een ged-idt©
der notulen van de vergadering van »len
eersten Dinsdag in September 1881, waar
uit blijkt, dat de heer Koning toen voor
het eerst in deze vergadering zitting nam.
D© voorzitter zegt zich gelukkig te achten
den heer Koning, wethouder en ouJ-jto
raadslid te kunnen fcliciteeren met d-sz.'Q
gedenkwaardigen dag, tevens de beste wen-
schen voor do toekomst uitsprekende.
Bij de rondvraag Btelt de heer Verkley
voor cenige langs den weg in Aohthovener-
wijk geplaatste palen, die hinderlijk zijn
voor het verkeer, tc doen opruimen, waar
toe wordt besloten.
Onder dankzegging aan de leden voor
hun tegenwoordigheid sluit dc voorzitter
daarna de vergadering.
Gemeenternad van Oegstgeeat.
Voorzitter do heer J. G M. van Griet-
huysen, burgemeester-
Tegenwoordig alle leden.
De notulen der vorig© vergadering wor
den onveranderd vastgesteld.
Medegedeeld wordt:
lo. dat het Gemeentebestuur van Rijns-
burg heeft bericht niet verder te willen
ingaan op het voorstel tot ontbinding der
overeenkomst betreffende het gemeenschap
pen jk onderhoud van den grindweg Katwijk
Rij nsburg—Oegstgeest.
2o. dat op het met 1 September afgoloo-
pen jaar de opbrengst der waterlovenmtie,
waarvoor de gemeente 1000 gegarandeerd
Iheeft, heeft bedragen 644.53, zoodat dooi
de gemeente, aan de Duinwatermaatschap-
pij f 355.42 moet worden betaald.
Het voorstel tot wijziging van het regle
ment van orde voor den Raad, in dien zin
dat de gemeentebegrooting niet meer zal
worden onderzocht door een commissie,
maar zal circuleeren bij do raadsleden,
wordt gesteld in handen een er commissie,
waratoc gekozen worden de heeren Sckui-
tcmaker, Lubbe en Van 8illevoidt.
De heer A. Juffermans, die periodiek als
wethouder moest aftreden, wordt met alge
rneene stemmen herkozen.
De gemeentebegrooting voor 1907 wordt
door Burgemeester en Wethouders aange
boden en daarna gesteld in handen eencr
commissie, waartoe benoemd woiden de
heeren Den Haan, Sohuitomaker en Duiven
voorde, terwijl een afschrift bij do raadsle
den zal circuleeren.
Nadat nog enkelo besluiten genomen zijn
in zake de comptabiliteit, wordt de ver
gadering gesloten.
Uitspraken van het Kan ton
gerecht te Leiden.
De kantonrechter nlhier veroordeelde we
gens openbare dronkenschap J. b., te Lei
den, vijfmaal gepleegd, tot 5 maal 5 of
5-maal 3 dagen.
W. v. d. W., voor idem, 2-maal gepleegd,
tot 2-maal 5 of 2-maal 3 dagen.
Verder werden voor hetzelfde feit niet
minder dan 57 personen veroordeeld, do
moesten tot f 3 of 3 dagen.
W. J. S. te Leiden, wegens visschen zon
der akte en vergunning tot 2-maal f 3 of
2-maal 2 dagen.
W. F. L. W., te 's-Hage, wegens zich in
dronkenschap in het ftation bevinden, tot
3 of 3 dagen.
J. v. d. B-, te Leiden, wegens het in cene
hoogero klasse stijgen ak het plaatsbewijs
aangaf, tot 3 of 3 dagen.
H. van R., te Leiden, wegens liet met
een handwagen rijden zonder licht tot 2-maal
fl of 2-maal 1 dag.
C. H. U., te Leiden, wegens het als
schipper niet tijdig stoppen voor een brug,
tot 3 of 2 dagen.
A. D., te Katwijk aan den Rijn, wegens
ïëêrpliehtwetsoverbreding, tot f 2 of 2 da
gen.
J. B., D. V-, J. do V, D. V., allen te
Katwijk aan Zee, voor idem, tot 2 of 2
dagen.
J. F., H J. R., te Leiden, voor idem, tot
f 2 of 2 dagen.
H. G., te Leiden, voor idem, tob f 3 of
3 dagen.
Vrijgesproken werd van de ten laste leg
ging omtrent hinderlijk volgen-, M. D., te
Leiden.
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen in den morgen van 6 Sept.,
medegedeeld door liet Kon. Nod. Aloleor. Instituut
to De Bilt.
Hoogste barometerstand 769-2 te Horta;
laagste 740.4 tc Cliristiansund.
Verwachting tot den avond van 7 Sept.
Matige tot kraehtigen westelijken tot
zuid-westelijken wind.
Zwaarbewolkte of betrokken lucht. Waar
schijnlijk regen. Dezelfde temperatuur.
3 8 2ste STAATSLOTERIJ,
Xrekking van Donderdag 6 Sept.
4do Klasse. 4de Lijst.
No. 10355 /"3000. No. 14367 ƒ400.
No. 19565 f IOO.
Prijzen van f 65.
209 2339
665 2611
709 16
1072 2767
1625 61
68 2860
1863 2937
184 9 3027
2052 3170
2190 3286
66 3746
4224 6198
4303 6423
4708 6725
4960 7101
9360 10905
0408 11369
S5I7 11642
9709 11658
96 7339 6902 11738
6058 7872 10108 11801
6283 7997
6629 8001
17 11948
10465 12741
6748 8209 10543 12916
83 80 10738 13079
6004 8663 10816 13123
13644
79
13945
14462
15044
16215
16407
63
68
16696
16884
16271 18096
16665 93
16857 18250
17069 18606
17163 19098
17375 19113
17499 66
17590 67
17661 19337
18033 19824
Volgens bericht uit Brussel zullen er bij
de opening der Belgische Kamers
wijzigingen in het ministeri e gebracht
werden,
Renkin reu minister van spoorwegen
worden, ter vervanging van. Liebaert, die
naar financiën zou evergaan. Graaf Dc
Smet de Naeyer zou enkel de openbare
werken behouden. Segers, uit Antwerpen,
zou minister van binnenlandscho zaken,
Do Brocqueville, uit Turnhout, minister
van landbouw worden, ter vervanging van
baron Van der Bruggen, die zou aftreden
gelijk hij reeds lang begeert.
In do vergadering van den raad van be
heer van de Darmstadter Bank heeft do
voorzitter den directeur Domburg met
zijn benoeming tot directeur van do kolo
niale afdoeling geluk gewensckt. Die be
noeming was niet alleen een voldoening
voor ,de Bank, maar ook voor den geheelen
koopmansstaridi Aan den heer Dernburg
werd onder warme dankbetuiging het ge
vraagde ontslag verleend.
Dernburg deelde nice, dat hij voor al zijn.
commissarissonappen bedankt had.
De oude Dernburg heeft tegen een colle
ga van do ,,Hamb. Nachriohten" gezegd,
dat hij als vader het goede recht had, om
er in do eersto plaats aan te denken,
welk een groot geldelijk offer zijn „jon
gen" bracht. Maar ondanks dit offer, had
hij, toen men hem het ambt aanbood,
geen oogenblii aan zijn plicht getwijfild,
om het aan te nemen. Hij meende o.a. dit
besluit aan do Duitschc bankwereld ve-r-
schuldigd t© zijn, ten einde wat hem be
trof to toonen, dat haar leden klaar staan,
als men hen noodig heeft.
„Mijn zoon", vervolgde hij, „stelt vol
ledig vertrouwen in de bruikbaarheid en
toekomst van de Duitsehe koloniën en ziet
er een kostbaar bezit van het Duitsehe
volk in. Hij is overtuigd, dat de ontwik
keling vroeger veel sneller in haar werk
had kunnen gaan, indien zij niet kunstma
tig was tegengehouden. Ik wil nog opmer
ken, dat mijn zoon weet, in den geest van
zijn leermeester Siemens en diens sterk na.
tionaal instinct to handelen, door bereid
willig de hem opgedragen taak te aan
vaarden."
Prins Hohenlohp. de afgetreden
directeur van Koloniën, zou zijn vader op
volgen als stadhouder van het Rijksland.
Kiel geniet bezoek van een R u s s i.
sche vloot in zijn oorlogshaven.
Het bericht, dc r sommige Fransche
bladen meegedeeld, dat president
F a i I 1 i r e s binnenkort L o n d e n zou
gaan, wordt tegengesproken.
Wel gaat de President naar
Engeland, maar omtrent het tijd
stip is nog niets vastgesteld. Dit jaar
heeft het boreek echter zeker niet meer
plaats.
De „Petit Paiósien" weet mee t© deelen,
dat te Straatsburg d© onderofficier Stahl
van het 14de regiment a-rtillerie in hech
tenis is genomen, onder beschuldiging aan
een Fransch officier, in garnizoen
te Epinal, kaarten en plannen van het
onlangs gebouwde Keizer-Wilhelmsfort bij
Mutzig tc hebben verkocht. Het feit heeft
in militair© kringen yroot opzien verwekt.
De geheime agent van politie, die eeni
ge dagen geleden in het voorportaal van
het Italiaansche gezantschapsgebouw te
S t.-P eter sb urg nekolvesrschfoten los
te, is tot drie maanden gevangenisstraf
veroordeeld.
Hij handelde in dronkenschap.
Over de troebelen in Rusland
bewaren wij heden liet stilzwijgen maar.
Ds lectuur er van zou al t© eentonig wor
den.
Expeditie uaar Bnli.
T uberculose-Conferentie.
Het „Handelsblad" verneemt, dat do
voor Bali bestemde troepen den loden
deaer van Batavia en den llden van Soe-
rabaia zullen vertrekken.
Giro ui n gen. De Senaat van ,,Vin-
dicat Atque Polit" besloot, met het oog op
de ramp van Donderdag, bij de overdracht
van het rectoraat der Groningsche Universi
teit dc jaarlïjksch© serenade niet te houden.
Do „Pr. Qron. Ct." vernoemt, dat Dinsdag
on Woensdag door dc*i loco-voorzitter en den
sacretaris van het collogo van curatoren met
de verschillen do professoren ten Stadhulzo
besprekingen gehouden zlJn, om een keuze te
doen uit het groot aantal localiteiten, dat voor
het houdon der colleges bij den aanvang van
den nieuwen cursus is aangeboden.
Vrjjdag a. s. zal in dezen oen beslissing
woideu genomen en Zaterdag gepublicoord in
welke lokalen de verschillende colleges zullen
plaats hebben.
Amsterdam. De opening der lessen aan
do Vrije Universiteit te Amsterdam zal plaats
hebben Woensdag 19 d9zer, 's namiddags
3 uren, met hot houden van oen toespraak
door den pro-rector, prof. B. Blesterveld, in
hot gebouw der umvorsitelt,
Aan den vooravond' van den dag, waar-,
op de leden van deze wetenschappelijke
vergadering zich voor de 5de maal (thans
to 's-Gravenhage van 6 8 September)
vereenigen teneinde van gedachten to
wisselen over nieuwe maatregelen, be
stemd om den algemeenen strijd tegen de
tuberculose in kracht te doen toenemen,
kwam een kring van autoriteiten, hoogge
leerden en geleerden op geneeskundig ge
bied' in het Hotel de Twee Steden", mot
hun dames bijeen, om door het bureau,
van het Algemeen Nederlandsch Comité
te worden verwelkomd en ontvangen.
Zooals bekend, bevindt zich onder dö
talrijk© vorstelijke huizen, die in dit ge
zondheidsvraagstuk, dat zoo nauw samen
hangt met het volkswelzijn, belangstellen
do Koninklijke familie in Nederland, die
van het begin der anti-tuberculeuse be
weging af, in de persoon van H. M. de
Koningin-Moeder, haar hooge belangstel
ling in dien strijd heeft betoond door het
afstaan van haar buitenverblijf Oranjo-
Nassau's oord, teneinde er een volkssana
torium voor 100 lijders te stichten.
Van di© belangstelling gaf het Konink
lijk Huis verder blijk op dezen avond
door de tegenwoordigheid van Z. KL H.
Prins Hendrik ter receptie, en door do
afvaardiging van jhr. S. M. S. de Ranitz,
voorzitter van het Nederlandsch Centraal
Comité tot bestrijding der tuberculose,
als Commissaris van H. M, de Koningin-
Moeder in dat comité.
In deze beidé hoedanigheden sprak jhr.
De Ranitz tot Z. K. H. den Prins, de da
mes en heeren o.a. het volgend©
„Wij zijn verheugd en trotsch, dat de
internationale vereeniging tegen de tuber
culose dit jaar Den Haag gekozen heeft
tot plaats van bijeenkomst der conferentie
en dat wij gedurende eenige dagen heè
voorrecht genieten in ons midden te heb
ben de voortreffelijke mannen, die zich'
in de verschillende landen aan hot hoofd
hebben gesteld van do anti-tuberculeuse
beweging.
Wij stellen het op den li-oogsten prijs,
dat Z. K. H. de Prins der Nederlanden,
ons samenzijn mot zijn tegenwoordigheid
vereert en dat de besturen van land en ge
meente, op dezen eersten ontvangstavond
vertegenwoordigd zijn.
Ik ben zeker, dames en heeren, uw ge
voelens te vertolken, wanneer ik dank be
tuig aan Z. K. H., aan de ministers eu
alle autoriteiten, dio onze uitnoodiging
aangenomen hebben, voor hun hooggeëer
de tegenwoordigheid.
Wij koesteren de beste wensehen voor
het welslagen der conferentie en de op
rechte hoop} dat zij een nieuwe schrede
zal doen naar do overwinning van de ge
neeskundig© wetenschap in den wereld-
strijd tegen de tuberoulose.
Het Nederlandsch .OonttaaiaJ- Co m i t cj
verzoekt u, dames en heeren, zijn wclgc-
meenden en hartelijken welkomstgroet
te aanvaarden."
Met algomeene en levendige toejuicliiu-
gen werd dit eenvoudige, good gevoelde
welkomstwoord, door jhr. De Ranitz in'
de Fransche taal tot zijn hoorders ge
richt, in ontvangst genomen.
Na den welkomstgroet van jhr. D©
nitz, gedurende welken de Prinp zich zieEfr
baar pucr gevoelig betoonde voor den
dank tot de Vorstelijk© familieleden ge
richt, sprak dr. Mouten als waarnem td
burgemeester den aanwezigen toe.
Gaarne, zeide hij o.a., oomstatoeren wij
in dit oogenblik, in tegenwoordigheid van
Z. K, H den Prins der Nederlanden, dat
een der eerste sanatoria zoo niet het
eerste tanatoria in Nederland is
gestichü onder de auspiciën van H .M.,
de Koningin-Moeder, dio daardoor op
nieuw blijk gaf van Haar levendige be
langstelling in het geluk van Haar volk.
In antwoord op beide toespraken sprak
ck. B. Frankel, hoogleeraar en geneeskundig
geheimraad uit Berlijn. Hij trok een pa
rallel tusschen de stad Den Haag, .waar
d© strijd tegen don oorlog gevoerd worut^
en. het doel der conferentie, die den groe
ten geesel der tuberculose bekampt. Waar
Nederland tachtij jarepi voor zijn vrij
heid heeft moeten strijden en er ten slotte
in slaagde zijn onafhankelijkheid te ver
krijgen, zoo hopen wij ten slotte de over*
winning te bepalen op den vijand, die de zoö
verwoestende ziekte is. Aan het bekampen'
van dien tegenstander hopen wij moedig
en trouw te blijven arbeiden. Hij dankte
voor de vriendelijke ontvangst en noodig-
do allo aanwezigen uit tot een: Vivat
floreat crescat" op het Nederlandsch
centraal comité.
Dit fverzoék werd met hoezee*: beant
woord. De genoodigden bleven daarna nog
eenigen tijd in aangename en levendige
conversatie bijeen, gedurende welk samen
zijn de eerewijn rondging en de gasten aan
het buffet in de feestzaal van „De Twee
Steden" een keur van spijzen en dranken
te hunner beschikking vonden.
Z. K. H. de Prins, die te 10 uren onder
de tonen van het Wilhelmus do schitterend'
verlichte halle binnentrad, bleef zich tot
ruim 11 uren in dezen kring aangenaam
onderhouden met verschillende hooggeleer
de autoriteiten en congresleden.
Alle ministers waren op dczo receptio
verse Wen on, Behalve yiïe van binnenland-
sche zaken en van oorlog, die verhinderd
waren. Alle wethouders der gemeente .wo-,
ren tegenwoordig. Alvorens d© reünie uit
eenging, had mevrouw rijn appel de goed
heid, onder begeleiding van orkest met
baar welluidende stem het Wilhelmus n3,ar
de oude toonzetting voor te dragen, een
waardig Nederlandsch slot, dat algemeen,,
maar vooral door de vele vreemden bier bij-i
een, teu zeerste werd gewaardeerd.
De vijfde internationale Tuberculose-con-
fcrentie werd hedenochtend te 10 uren ïtï
het gebouw der Eerste Kamer geopend iiï
tegenwoordgheïd van den Prins, bij wiena
binnenkomen alle aawexzigen opstonden.
