lil® Deposit De Effecten- en Wisselbank, De Leidsche Hypotheekbank. RECLAME-WOL Watertochtjes s I1 g- Stoomboot-lij. „De Volharding". ïechnioum ilmenau Friesch-Groaingsclie Hypotheettaal, f 314?S53b4©5p A. Ln HE1HEHMER ZOüEü? Commissiojmairs ia ESecten, Rapenburg 108108. „Cars]'6ns"-Booten. BÜEESTPa&iTF LE1DES0» Verstrekt Oelden op Eerste Hypotheek. Oeeft 4 °|a Pandbrieven uit in stukken van flOOÖ.-, f 500.- en flöö.-. LESDSCM DAGBLAD, WOENSDAG 15 AUGUSTUS - TWEEDE BLAD. Anno 1C0G". PERSOVERZICHT. Vervolg Advertentiën, ZuitfBlbereidings-Werkiuiqen S S. H. C. SMITS, Waf ©i9!® ©EhtJ @s en INBRflfcKVP.iiE naar de Ksger- en EraseinsrmsEren me! de 's-Sravenhage, Utrecht, Alom verkrijgbaar. ffo. 14256. In een slotartikel over dooploiding yan Indische bestuursambte naren begint ,,De Nieuwe Courant" met te verklaren, dat zij in het behoud van de opleiding in Indië de cardinalc fout ziet, welke de ontworpen regeling ontsiert eu haar tot iets halfslachtigs, zweven Ja, maakt. Men moet vreozen, dat de Rcgee- ring deze fout begaat, omdat zij Jueht de Jdeino Europeeschc maatschappij ia ludië 10 mishagen. Do zaak is echter van zulk een gewicht, dat men met geen andere overwegingen, dan die het algemeen belang betreffen, rekening mag houden. De reden, waarom de opleiding van Europcescfi& ambtenaren in Indië in beginsel is af te keuren, is hierin gelegen, dat aan de in- landsohe ambtenaren wel een groote toI mag toebedeeld worden in het bestuur over het land, maar dat, zooals ons Indisch etaatereehc met reden wil, het toezicht EEuropeesch- moet zijn. Noodig om dit in ,waarheid te bereiken, is nu, dat de aan staande ambtenaar lang te midden eener Europeesche maatschappij heeft geleefd en 'dat liefst in do jaren, die voor karakter vorming het gunstigst zijn. Hooge eischen moeten -aaarb., worden gesteld, evenzeer ten opzichte der Lagere als der hoogere ;rangen Mea heeft hier met een kwestie van gehalte te doen, met van bekwaam heden: In geenen dcele wenscht het blad, dat geheel in de Indisch, maatschappij opgegroeide jongelieden volkomen uit den bestuursdienst zouden worden geweerd, maar op verschillende andere wijzen kan ,van hun aanleg cu bekwaamheden worden gebruik gemaakt. In het oog van „De Nieuwe L) o li ra n f' heeft de voorgestelde regshu^ iets tijdelijks. Ook in dat van den minister? .vraagt zij, en dan vervolgt zij aldus: Aangezien deze een ideaal toestand schetst, waarbij slechts een klem korps, aan zeer hooge eischen voldoende, maar ook hoog bezoldigde Europeescbe ambtena ren noodig zou zijn, daar den inlander, in kooger mate voor het voeren van bestuur geschikt geworden, op uitgebreidar schaal het beheer over het eigen -and kon zijn toevertrouwd, doch hij (de Minister) :lien toestand voorloopi# niet ber :iki;aar noemt en andere maatregelen voorstelt - daar moet men het er wel voor houden, dat wij den door hem te scheppen toestand als een soort surrogaat, iets als een pis-ailer hebben te beschouwen, in ieder geval als een tijdelijken, een tusschen-toestand. Als zoodanig beschouwd, heeft de voor gedragen regelin- op de vroegere inder daad iets voor cn zouden wij haar dan niet en bloc verworpen willen zien. Do ideale toestand, dit geven wij den Minis ter volkomen toe, kan op het oogenblik nog niet introden en in zoover zou men genoegen kunnen nemen met een maatre gel van overgang. Mits dc Regeering er slechts toe zou kunnen besluiten van de opleiding in Indië a. te zien. Vanzelf zou dio maatregel de noodzakelijkheid in net leven roepen om voor de zeer bruikbaro krachten in Indië een voor dezen geschik- ten besbuurswerkkring te vinden en zou op die wijze wellicht de kern kunnen wor don gevormd voor het secondaire ambte naarskorps, dat, wamit-r het daar, is i opengesteld zoowel voor Europeanen als inlanders inkrimping van het Europee- sche bestuurskorps en verwezenlijking van den idealen toestand, dien de Minister schetst, mogelijk zou kunnen maken. De andere fouten, waarop wij wezen, zijn niet van zulk een aard, dat het ont werp er niet om to aanvaarden zou zijn. Want, mocht de Minister niet genegen be vonden worden, o. i. zeer gewenschte ver? anderingen, zooals het doen vallen van den officieelen proeftijd voor do beginne lingen en het openstellen der Bestuurs- acadc-miö voor alle bestuursambtenaren in zijn plan aan te brengen, dan zijn wij toch overtuigd, dat de practijk binnen niet té langen tijd tot zulke maatregelen zal dwingen. Ten zeerste hopen wij in ieder geval dat liet denkbeeld der oprichting eerer Bestuursaoademie1 instemming moge vin den bij de Volksvertegenwoordiging. Al hebben wij ook geen vrede met' het ver band, waarin de minister haar plaatsen wil het beginsel, hetwelk do Academie vertegenwoordigen zal, is juist, en aan het verkeerde verband ontgroeiend, zal zii onder goede leiding een belangrijke en zegenrijke rol kunnen vervullen. Wij mee- nen, dat met haar oprichting een flinke stap vooruit zal worden gezet op clcn goe den weg." Volgens „Hot Centrum" kan men de rede, door dr. Bos gehouden op de tweede algemcenc vergadering van Volks onderwijs to Leeuwarden, beschouwen ais. het symptoom van een nieuwen kooT» op onderwijsgebied onder de man nen der L i n k e rz ij d e. In de oude ver goding voor het neutraal onderwijs is on getwijfeld bij velen een kentering gekomen. De socialistische gezindheid, waarvan vele onderwijzers der openbare school blijk ge ven, droeg daartoe ongetwijfeld liet hare bij. En bij anderen vindt men een breede- ren kijk op do dingen, een frisschere op vatting van hetgeen door een vereeniging als Volksonderwijs behoort te worden ver richt. Do fanatieke strijd der „palstaandors" tegen de bijzondere school vindt bij den vrijzinriig-demoicratischen afgevaardigde geen bewondering. Vrij duidelijk geeft hij to verstaan dat Volksonderwijs een andere richting moet inslaan, dan tot dusverre werd gevolgd. Do vereeniging moet zich „bezinnen", zij moet zichzelve of althans haar werkzaamheden „herzien." Heel do rede getuigde, volgens „Het Ccntru m", van een ruimere opvatting dan het streven van hen, die geen hooger ideaal kenden en kennen dan do bijzonde re school als „sekteschool" aangeduid to bestoken. Na de hulde aan de voor standers van dat streven, door den lieer Zelvelder gebracht, was het betoog van dr. Bos dubbel opmerkenswaard. Ongetwijfeld deed do invloed daarvan zich ook gevoelen bij de behandeling van een voorstel, door de af deeling Winkel ingediend. Het luidde aldus „De vereeniging Volksonderwijs ver leent geea subsidie, direct noch indirect, aan inrichtingen, waar confessionneel on derwijs gegeven wordt." Ter toelichting diondc het volgende: „In 1905 werd er subsidie verleend ten behoeve van schipperskinderen zonder on derscheid van gezindte. De aföceling acht dit tot nadeel van do openbare lagero school on o. m. in strijd met do motie, aangenomen in de algemeene vergadering te Amsterdam op 12 November 1901: „Er kennende de openbare school als do eenige. waarin ter bevordering van de eenheid van ons volk liet onderwijs, onder het aanlee- ren van gepaste en nuttige kundigheden, wordt gegeven met eerbiediging van do godsdienstigo begrippen van andersden kenden, door opleiding' tot alle christelijke en maatschappelijke deugden." Do sekte school, do school, die tweedracht zaaien zal onder do burgers e^ner zelfde gemeen te, onder de kinderenvan hetzefde volk, die school behoort niet door Volksonderwijs to worden gestemd, méént dez© afdeeling." De verwerping van dit voorstel, na be strijding door het hoofdbestuur, met groo te meerderheid van stemmen, verheugt „Het Centrum" al gold heb dan geen subsidie van groot belang zeer- Het blad herinnert, dat dr. Bos zeide: „Het eerstnocdigo is niet, dat het onder wijs is Rijkszaak, maar Volliszaak." En het gemeenschappelijk streven, door hem be pleit voegt Let blad er bij naar een goede opleiding en ontwikkeling des volks, kan ons slechts aangenaam zijn. Met veel belangstelling nomen wij daarom akte van betgeen to Leeuwarden door den Winscho- ter afgevaardigde werd gesproken, en van do toejuiching, welko zijn woord vond. In een artikel in „D e Standaard" over de school met den Bijbel komt o. m. het volgeqde voor: De schoolstrijd uit? Dat hebben we in 1905 en daaromtrent wel anders verno men. Wij waren, na de aanneming van dc wet- Mackay, in wat rustiger periode gekomen het was alsof de tegenstander van zijn sys. teem an onderdrukking had afgozienof ons zou worden gegend; we, nu ja wel niet als gelijk-g rcchtigden met de vrijzin nigen van allo gading - ïrden beschouwd, den gemeenschap pelijken disch toch' niet maar ons de ons toekomende plaats aan meer met dc oudo hevigheid zou worden betwist. Dooh wat tijdens do jongste wetswijziging werd aanschouwd, hooft het ons wel duide lijk geleerddat dc oude haat met nog onverminderde kracht loeft; do tegenpartij schier alles geoorloofd acht, als het maar lijk geleerd, dat de oude haat met nog strekken kan or.i ons cv onder te houden. Dat heeft niet gebaat, do wetswijziging kón niet meer worden tegengehouden; d<* tijd was daar om do vrucht, die gerijpt was, te plukkenen dio vrucht is thans heb deel van ons Christenvolk. Maar toch, wat fcuen gezien werd, heeft het ons geleerd, dat do tegenpartij niet verminderd is; haar opzet hetzelfde blijft; haar streven niet anders is dan de door gaande kerstening van heel ons volk t-o stuiten. Tegen dat streven is onzo strijd aan gebonden met kracht on energio; en bon- wed wc in tweo campagnes met glorie uit den strijd zijn gekomon, voorgoed gewon nen is die strijd nog niet. Vandaar dat er dus alles aan gelegen ia onzo positio to versterken. Onze oudo leuze: „vrijo school regel, openbare school aanvulling" is nog bij lan ge na niet tot werkelijkheid geworden; en daar moet het tooh heen in het waarachtig: belang van land en volk. Do oude strijd dient voortgezet; en naar nieuwe middelen moet worden omgezien, om hem met de hulpo Gods tot een goed einde t© brengen. Onder ons weet men heel best wat een school toekomt en hoe zij behoort ingericht t© zijn, zal men haar goed kunnen noo- men. Alleen, we hebben nooit over de mid delen kunnen beschikken om de zaken naar onzon hartewensck in l© richten. Dank zii onzen vrijzinnigen overheerschers, hebben wo van do vrijheid nooit anders dan den naam gekend; gekluisterd als wo waren aan handen ©n voeten. En nu voor ccn aanmerkelijk deel do ontkluistoring is gekomen, nu zijn wo het- aan ons verleden en aan de toekomst, aan onszelven cn aan onzo kinderen verplicht, om onzo school to maken tot wat zij in de toekomst worden moot. Mild cn o-ervloedig blijve het geld gege ven voor do school, dio de liefde heeft van ons hart; die geroepen :s tot grooten za gen tc zijn voor het Nederlandscho volk: mee een dam zal on kan vormen togen den vloedgolf van Ongeloof en Revolutie, dio ook onzo ervo bedreigt; een vluchtheuvel zal wezen, waar onze Vadcrlandsche jeugd veilig zal kunnen zijn. Do Miool, dio tegen verdrukking en onderdrukking in '.s uitge groeid op onzen Vaderlandscben bodem; zich in hangen ttrijd het levensrecht heeft verworvendie een zeldzaam schoonc histo rie heeft en een hcerlijko toekomst hebben kan als do school bij uitnemendheid voor het Yolk van Nederland. In dc ,,R ij n lan d s c h c C ou rant" komt een artikel voor over dc mogelijkheid.' om vooral Christel ij ke jougoli©- d e n naar Indic tc zenden. Een predi kant uit Indië, die hier onlangs vertoefde, klaagde, dat do Christenen wel geld over hebben voor do kerstening van Indië, maar dat Indie voor dc Christenen aelven maar al t© veel een vreemd land bleef, zoodat do invloed der Christenen op do Indischo maatschappij dan ook bittor weinig betee- kent. ,,'t Is zeker," zoo zegt het bLad, „zaak, geen onberaden stappen te doen. Maar om to beginnen kondeD enkelo legen Jen bestreden worden. Zoo do meening, dat men in Indië geeu Christen kan zijn. Mannen als Esser, Kou- chenius cn Idenburg, om or nu maar drio to noemen, hebben toch bewezen, dat men ook in do ambtenaars-hiërarchie wel dege lijk zijn belijdenis door een godvcrhecrlij- kenden wandel kan versieren. Daar, waar do zendelingen een kring wisten te vormen, waarin het zedelijk leven naar den aard der (Jhriebelijko religie bloeit, daar blijkt, dat dit van allo zijden wordt gewaardeerd. Een andere logende is, dat gansch Indië voor Europecscho kolonisatie ongeschikt zou zijnWol is Indië niet een land, waar een tweede Zuid-Afrika van te maken is, maar in handel cn industrio, zoogoed als in den landbouw, is altijd brood cn moor dan dat to verdienen, ook voor Euro peanen. En een werkelijke kolonisatie bijv, er gens in do buitenbezittingen, waar vele duizenden bunders wachten op nijvere handen, een kolonisatie, good voorbereid. van uit het vaderland in haar moeilijke- jaren steeds gesteund cn .voortgeholpen eu. aangevuld, is zelden of nooit beproefd. Laten wij deze zaak eens recht ter hart© nemen. Ons land raakt overvol. Dien ar ea des Woords zijn er dra meer than in Ne< .derland dadelijk kunnen geplaatst. In dor* pen zelfs hengelen reeds do artseu naai praktijk. Van advocaten wemelt het land- In handel ea industrie .wordt do concur rentie steeds zwaarder. Eu in Indio is zulk ccn ruim en rijfc arbeidsveld I En do opleiding zoowel voor het ambt©- naarsleven als voor militaire loopbaaa of voor landbouw, boschbouw, mijnwezen, enz. is in do laatst© jaren zooveel verbeterd. Wat zou hot mot kunnen zijn hot begin van een nieuw tijdperk, als jongo lieden, lovend uit en roemend in datzelfde geloof hetwelk eens onzo vaderen bezielde, toege rust met kennis cn bekwaamheid, naar Indië togen, daar als een zoutend zout op de maatschappij inwerkten cn er den weg effenden om straks ook do eenvoudigon naar de wereld, in grooteren getale ginds eon nieuw vaderland te heipon vinden, dat door bandon des blocds en des geloofs aan ons Hollandsche Christenvolk vast verbondon ia" „Do Standaa rd" teokent hierbij aan: Het denkbeeld is :.ekc. ernstige overwo ging waardnaar dan mag wel degelijk© on deugdelijke voorber. !ding, gelijk hot blad wil, plaats hebben. Is er kapitaal voor goed-geleido cn good -georgon i s e o r d o kolonisatie door Christenen voor Christ©* nen beschikbaar tc stollengaat men to werk mot volledig© cn solide kennis van zaken; is daar a-oor onzo jongelieden een toekomst to vindonwij zullen zo niet aanraden thuis lo blijven. Alleen maar, wat mon onöernerr men berekene, naar het Bijbclsch voorschrift, eerst de kosten vóór men aan hot bouwen van den toren begint. Wie dat zou nalaten, zou zich in oil en do storten cn het zich t© laat be klagen. Dr. Bronsveld zegt in zijn „Kroniok" in „Stemmen voor Waarheid on V rede": dat hij zich niet kan verklaren, dat 'dr. Kuypcr in den vroomdo zoo geccrd cn gevierd is. Immorsfc. merkt hij op, dr. Kuypcr is toch tot het ambteloozc leven teruggekoerd en een ge woon burger van den Staat geworden; op een officieel© ontvangst had hij dus geen aanspraak. Een opdracht, om bij d0 Hoven eu a-roomde i orsten, in wier land hij ver toefde, zijn opwachting te gaan maken, had hij ook niet ontvangen. Dr. Bronsveld, wonschtc zich to bopalcn tot de opmerking, dat hij hier niets bespeurt, „van do zoo h<k>g geprezen Calvinistische geringschat ting A-an hot ischoptcl." En daarna ver- volgt dr. Bronsveld „Dr. Kuyper heeft zich beklaagd over hem betreffende onjuiste berichten, dio in do Pers dc rondte hebben gedaan, cn zijn met kruisen en grootkruisen overdekt go- mood bobben gewond. Iemand ak' hij moest daorbovon verhe ven zijn. lichter komt hem 'daarin thuis hot Hoon a'oor hetgeen hij anderen heeft gedaan. G-ecn blad heeft zulk een per soonlijke polemiek gevoerd als juist Het vanouds bekende adres voor is uitsluitend by P. PLOMP, Kuiper te Oudshoorn, 'sMole- naarsbrug. Specialiteit in Teakhouton Kaas vormen, Emmers, Tonemmers, Kuipen, Staren, WrlDgtobben, Karns, Salon- en Planlenkuipen. 8562 11 Reparation spoedig, billik en netjes. M U O +3 m a O O ■C <U O 39 Cts. per knot. 82] Ct. per 3 knotten, 25 Ct. per knot. 67 j Cts. per 3 knotten. Uitsluitend te bekomen bjj hoek Paardensteeg. Ieders knot ls voorzien van étiquette en prijs. O til Apofheek „OE LEELSE." Interc. Telef. 4372. Leliegracht 2 hoek Heorengracht, AMSTERDAM. /•!.- 1.- Blaudscke Staalpillenp. 1000 Eiwitstaai D Liter KmadruppolsDr.DeVrij0 flac. 0 0.50 Koort8pillen of Kinine pillen p. 100 50 ct., 1000 Laxeerpill.p. 10040c., 1000 Maag- en SliJmpillen dooBje Cascara-extract (laxeer middel) Emserpastillea Salmiakpaslillos 4.- 0.20 100 gr. 0.40 doos 0.40 Teercapsules Cascaratabletten Emserzout doos 100 50 flacon 0.10 0.50 0.50 0.40 1.25 HaematogeenHommelfl flesch Verzending naar buiten tegen rembours of postwissel met 15 ets. yerhooging. 1133 2ö naar AZ.FS2I, BOSKOOP of GOUDA. Vertrek uit Leiden: vm. 5. 5.30, £15, nm. 12. 2. 4.45 en 6 45. Terug te vm. 8.10, 10.30, 12.15, 2.30, 6.-, 8.- on 9.20. 's Zondags van 11 tot 4 uren: Pleiaiortocktjes voor gezelschappen, mits den vorlgen dag besproken. 4107 30 Zie (ook voor Zondagdienst) uitgebreide dienstregeling. Gratis verkrijgbaar. Thuriugseh Hooge technische Leerschool voor Machinebouw en Eiectrotechnlek- afdeeHngen v. Ingenieurs, Technici en Werkmeesters. Groote fabriekswerkplaatson voor practische oplei ding van Volontairs. Door den Staat gewaarborgde Examinatoren. Htat- (eulaudcrs worden toegelaten. Frospectus gratis. 543 18 geuesSsgd ie Geplaatst Maatsch. Kapitaal f 2,000,000.— De Bank verstrekt Gelden op cerate Hypotheek op zeer aan nemelijke voorwaarden en geeft uit 4-pCt.-Pau<H>rieven k 100 pCt. Inlichtingen verstrekt gratis do Heer U. M. SA.SSE, Masslcr <o Leiden, by wion terons do Coupons der Pandbrieven botaalbaar zijn. Do Directie: Mr. R. P. DORHOÜT MEES. 3151 40 Mr. P. B. J. REELING BROUWER. VEILIGE BEWAARPLAATS voor Efiécien, stukken van waarde, Goud eu Zilver, enz., der firma 6054 20 Gedurende Juli en Augustus, dagelijks, behalve 's Zondags, van Leidon rondvaart langs Ouden Sin gel, Spanjaardsbrug, Koudekerk, Wou- brugge, Oudewetering on Kaag per extra-boot. Vertrek on aankomst aan de Beestenmarkt. Afvaart 12 uren; terugkomst 's nam. halfvyf. Prijs Van af de ligplaats Haven dageiyksclie rondvaart per gewonen dienst. Vertrok halfdrio, 's Zaterdags 12.30, terugkomst 0.15. 's Zaterdags 5.30. Prijs 0.50 per persoon. Tusschen nam. 6 en 8 uron naar hot Kagernicer en terug. Prijs 1 0.30 per persoon. Voor tochtjes naar Amsterdam en Bodegraven zie Dienstregeling, gratis verkrijgbaar. (Kinderen tot 15 jaar botalen half geld.) 7044 30 Bouwterrein te koop. Voor elk aannemelijk bod kunnen groote en ook kleine bouw terreinen aan do nieuw aange legde straten van do Bouw-Maat,- schappij „LENTART", aan do Haarlem mor trekvaart alhier worden verkocht door don architect W. A. VAN LITH, do-Laat-do Kanterstraat No. 1. 7589 12 HARTESTEEG 2. Por Liter. ADlsette f 0.45 Persico 0.45 Curasao 0.45 Frambozen 0.45 Jenever 0.70 OraDjebitt. 0.72 Brandewijn 0.72 NiouwRood3 0.70 Punch 0.80 Cognac 0.90 Boerenjong.0.90 Oude BoU a 1.— Per Flesch. Bessenwijn/" 0.35 MelwUn 0.45 Grenadine B 0.50 lloodo Wijn g 0 60 Madera 0.50 Roode Port 0.55 Witto g 0.60 Malaga 0 0 60 Nlersteinor 0.60 Samos 0.60 Vermouth 0.80 Advocaat 0.80 7314 14 LA.NGE POTEN 41. BBEESTKAAT 114. NACHTEGAALSTR. 47. Iele', inierc. lio. 3400. Telef. Inlcrc. Ko. 074. Telef. In'erc. lio. 1405. Bobandolt allo bankzaken on belast zich met don aan- en verkoop van Fondsen op Binnen- en Buiten!andsche Beurzen. Nummers van gekochte Effecten en aan haar Kantoor inge wisselde Coupons, worden geregeld gonotoerd en nagezien en ontvangt men bij Uitloting, Aflossing, Converéio, otc. onmiddellijk bericht. Sluit Prolongation en Boleenmgcn. 8775 48 Verzilvert Coupons tot concurreerendo prUzon. Verwisselt Buitenlandsch Bankpapier en Muntspeciën. Incasseert Wissels logen zeer gorlngo kosten. (Hot tarief van Plaatsverlics is op aanvrage aan het Kantoor verkrijgbaar). Verstrekt Crcdietbrieven, Reiswisscls en Cheques. Do Uitgifte der Pandbrieven staat onder contróle van het Amsterdamse!» Trustee's-Kanioor te Amsterdam, dio daartoe do Pandbrieven medoondorteekont, ton bewijze, dat z\j door Hypotheek gedokt zijn. 8774 50 De Directie: Mr. L. W. 21. A. flIABLOFF. Jhr. J. L. STERN.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1906 | | pagina 5