<Beze gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Reniïrandt-huMe te Leiden.
N°. 14229
Zaterdag 14 4uil.
A". istro.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden per weet 9 Cents; per 3 maanden Z f 1.10.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zyn l B 1.30.
Franco per post 1 Z 1 1.65.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels /"1.05. Ieder8 regel meer f0.17 j. Grootere lettorsnaar
plaatsruimte. Klein9 advertentiën van 30 woorden 40 Oents oontant j elk
tiental woorden meer 10 Cents. Voor het incasseoren wordt/"0.05 berekend.
- Rembrandt van Rijn.
Vrijdagavond.
Concert in do Hooglandsclio Kerk.
Onder dc hegemonie der Leidsehc Ai-
L dccling van Toonkunst hebben gisteravond
i de Lcidsche zangers hun hulde gebracht' aan
Rembrandt. Of liever we hebben de
laatste proef gehad van wat heden, bij de
onthulling van zijn beeld, te zijner eer
gezongen zou worden.
Wil een concert als dit beantwoorden aan
zijn doel, een doel U; zijn van de volksfees
ten, dan moet het kunnen beschikken over
con ruimte, die een bijna onbepcykt getal
..toehoorders herbergen kan. Van uit dit
oogpunt had zeker geen betere keus ge
daan kunnen worden dan de Hooglandsche
Kerk. En dat het noodig was, bleek ook:
de geheele ruimte was dicht bezet.
Iets anders is het, of do Hooglandscho
Kerk voldoet aan de cischcn der acusticK.
Met hoeveel moeilijkheden mcu hierbij te
kampen heeft, blijkt, uit dc telkens veran
derde opstelling van koor en orkest, ter.
.wijl er nog niet één concert geweest is,
waarover men, wat dit punt betreft, ge
heel tevreden kon zijn. We zouden ook niet
durven beweren, dat we dit gisteren wa
ren. Uit den aard der zaak deed dit gebrek
zich het meeste gevoelen i het eerste deel
van het programma, waar het betrekkelijk
kleino koor van de Toonkunst-af deeling
alleen stond. We vreezen, dat weinigen een
behoorlijken indruk van de Mozart'sche
hymnen, (waarvan vooral No. 3 mooi was)
en van het „Halleluja" uit Handels Mes
sias hebben kunnen krijgen. En dit is zeer
te betreuren, daar koor en solisten zich
op loffelijke wijze van hun taak kweten.
Het had o. i. aanbeveling verdiend, «Je
solisten bij elkander te plaatsenhet ge
mis aan klankeenheid in deze kerk behoeft
niet nog in de hand gewerkt te worden.
De solisten bleven ongenoemd we eerbie
digen hun incognito, ofschoon ze- voor het
Lcidsch publiek wel geen onbekenden meer
kunnen zijn t
Na de uitvoering van de genoemde drie
■nummers verlieten do dames het podium,
dat spoedig gevuld, werd door leden van
„Arion", „Kunst na Arbeid", „Leidens
Mannenkc-or" en andere zangers. Een
Wilhelmus, dat staande werd aangehoord,
opende deze tweede afdeeling van het pro
gramma. Onder de krachtige leiding van
den heer De Lange werd er met vuur en
geestdrift gezongen. Hols compositie „Hol
lands Glorie", vermag zich niet boven het
alledaagsche te verheffen de vlotte wel
luidende Feestzang op Rembrandt, van
Verhuist, zal zeker niet nalaten ook in do
open lucht een zeer gunstigen indruk te
maken.
De Arnhemscbe Crkestvereeniging, hoe
wel niet altijd even vlug in het overnemen
van do aanwijzingen van den dirigent, zorg
de over het algemeen voor een goe^e bege
leiding.
Een „Wien Neerlandsch Bloed", door vo
le der aanwezigen meegezongen^ besloot
dezen wolgeslaagden avond.
De ond-Hollnndscïie Kermis op
Deii Iturcht.
Op bet eerst-) gezicht was ik weT aardig,
geïmponeerd, toen ik die twee gdooto
vuurrood© hcllebardiers zag staan onder
den geweldigen Burchtleeuw met gerestau-
reerden staart, maar. toen een nieuw aan
gekomen straatknaap met nog versehen
blik den eencn monsterde, dio net door
ding en alles in het rood. Maar als men
dan onder do donkerte van do zwaro kas-
tanjeboomen, bij het ijzeren hek er weer
een paar ziet, di© hier neel wat meer tot
hun recht komen; en dan opklimmend; een
eenzamen orgeldraaier passeerend, dio
hier allerongelukkigst staat, alweer een
paar, ja, dan krijgt men dadelijk do stem
ming. En do voorbijgegane eeuwen komen
nog een beetje nader getreden als men,
zooals in den beginavond, toen er nog wei
nig publiek was, zoo de verschillende hand
werkslieden over het terrein ziet loopon.
Wat een schilderachtig© klcedij toch verge-'
ieken mee do vale uniformiteit van de-
tegenwoordige mannendracht.
De poort door, ziet men al dadelijk een
paar dilettanten, onder leiding van een
zeventiende-eeuwer bezig met koek slaan,
een bloemen en nogakraampje, waarover
een zeventiende-eeuwscho waakt.
Het publiek stroomde al spoedig in groo-
ten getale binnen; maar toen de flambou
wen en vetpotjes aangestoken werden, toen
kwam de stemming pas. Het was er nu
-n een oogenblik vol, alles in werking, de
eon overschreeuwde den ander. De kop van
Jut had het druk, met plechtigheid alsof
hetmilitaire Willemsorden waren, werden
medailles gehecht op de borsten van de
deelnemers. De bel van den pottenvormer
rinkelt door alles heen; het draaimolenor
gel en een paar vioolspelers zorgen voor
nog meer lawaai.
Een troepje studenten draaiden aan 't
draaibord, wonnen een kook, gooiden hem
do&r de vetpotjes heen naar een troepje
meisjes, die op den ommegang stonden;
.aar die kei.-ten hem regelrecht handig te
rug op den hoed van een van de heeren,
weer vloog de ingepakte koek met een
vaart terug haast den muur over, daar
bleef hij liggen, maar een huisvader die da';
toch zondo vond, ontfermde er zich over
en rekende hem netjes in.
De bent met zilveren voorwerpen en het
aardige toehackswinkeltjo hebben heel wat
bekijks. Natuurgetrouw zitten de verkoo-
pers gemoedelijk een lango pijp t© rooken,
onbekend nog met den huidigen reclamo-
cn concurrentie-geest. De impresario, dio
de C'ubanegetin op haar tochten begeleidt
en uit sympathie voor het uithecmsche zich
een Indianen-hoofd- en lichaams-tooi heeft
aangeschaft en om zijn hals een kleurig©
keten van tolraamballetjes ddaagt, staat
het onwetend© kermispubliek in t© lichten
omtrent volksgebruiken uit di© „woeste
streken". „Ze eten rauw© rijst en tabak
en long a3_z© 't krijg© kenne".
Yan 't zelfde gehalte is er een lachtent,
„hoola meisjes dames", verbetert de spre
ker gauw tot een groepje dienstmeisjes, di©
er voor stonden, „hier moet je in, hier
kan je niet ophov.ên met lachen, maar do
meisjes hadden dat hulpmiddel niet noo
dig, gichelde al zonder ophouden om de
vrouw van den kunstenaar, die, in gespan
nen tricot, met een korten donkergrijzen
wintermantel aan, waaronder do tricot-
beenen potsierlijk uitstaken een allerdwaas-
ten indruk maakte.
Een groote menigte bewoog zich lang
zaam om den ommegang. Wondermooi en
onvergetelijk is het gezicht als men de
oogen van ck.i dichten mensch en klomp in
Weddesteeg en-omgeving.
een burgervrouwtje aangesproken werd,
waarschijnlijk of ie zijn koffie en zijn thee
wel op tijd kreeg, en tot zijn collega's, dio,
stil van loutere bewondering, in een hal
ven kring om de gewichtige mannen ston
den geschaard, uitriep met jongenshoog©
stem in ongedcmpt© extase: „Kaik zain
is!" ja, toen moest ik ineens lachen om
het komisch© van dio twee mannen daar
zoo in volle daglicht en aan den publieken
weg, dc gowono gerichten in gewichtig-
heidsplooien en dc leden in martiale hou-
zijn gewoel africht en do kanteelcri door de
statige Hooglandsehe kerk ziet liggen, die
gisteravond van binnen verlicht was.
Het was druk en gezellig op het terrein,
maar het schitterend mooie gezicht van bo
venaf op dc in de sobere kleuren neerlig
gende stad is toch het mooiste van al..
Zaterdagmorgen.
Donkere wolkjes af en toe, maar toch
niet om over het weer ongerust te zijn.
Het Rembrandt-zonnetje waarom zouden
we heden ook niet eens van een Rembrandt-
zonnetje spreken breekt nu on
dan oolijk door en zal ongetwijfeld alle
morgenwolken op d© vlucht jagen.
Huismoeders en dienstmeisjes en wie er
al meer zich op do onthullingspleehtighoid
vergapen, zijn al vroeg in actie, om toch
maar spoedig klaar te zijn.
Bet dundoek wappert in clo hoofdstra-
gewyd aan de herinnering van Leiden's
grooton burger.
Namens de Commissie, namens Lolden, zty
het my vergund U hier een eerbiedig welkom
toe to roepen.
Vergun mU hierbij te voegen een eerbiedige
bode voor do gozondhoid van H. M. onze
hoogvereerde Koninginne, van wie wy weten,
dat Zy gaarne persooniyk deel had genomen
aan de hulde aan Holland's grootsten meester
te brongen. Waar thans do zorg voor Hare
zoo kostbare gezondheid Haar weerhoudt om
'hlor tegenwoordig to wezen, zyn wy Uwe
Majesteit en Uwe Koninklijke Hoogheid innig
Rembrandt's beroemde schilderij de „Anatomische les",
in penteekening weergegeven.
ten van huis tot huis en iedere trein cn
tram en boot brengt nieuwe drommen
vreemdelingen.
lice zal Leidon ze allen herbergen!
De kermis,^die overdag weder voor een
entrc© van 10 cents en is, is al weder een
groot© attractie, maar toch is het Noord-
ein' j van middag d© groot© magneet, di©
aantrekt. Ook de onaanzienlijke, stille Wed
desteeg weet vanwege het drukke verkeer
niet wat haai* overkomt vandaag.
Ver vóór het bestemde uur is het Noord-
reindsplein geheel gevuld.
De tribunes, vooral die, welke d© Konink
lijke Casten moeten bevatten, zijn, dank
zij de goede zorg der firma Gebrs. Reinke,
keurig gedecoreerd. Ook deze vullen zich
langzamerhand met de genoodigden, waar
onder, zooals we reed3 vermeld hebben,
do verschillende ministers, enkele leden
der Eerste en Tweede Kamer, de Commis
saris der Koningin en leden van Gedepu
teerde cn Provinciale Staten van Zuid-
Holland, benevens vele buitenlandscho
kunstenaars, gedeeltelijk uitgenoodigd door
het Comité, gedeeltelijk afgevaardigd door
buitenlandsehe Genootschappen, waarvan
wij noemen Max Rooses, Directeur van
heb Museum Plantin, te Antwerpen en di
recteur van d© Bibliothèque Royale, te
Brussel; prof. Carl Neumann, bekend
Rembrandt-kenner, t© Kiel; E. Durand
Gréville, idem, te Parijs; Humphrey Ward,
te Londen, en als inzenders: Graaf Dela-
roff t© Petersburg; Leon Jansen te Brus
sel; Prosper Meyer van StaSélhofcn, l©
Genéve; Adolphe Schloss, t© Parijs; F.
K. inberger, te Parijs, Reinhardt, te Bos
ton, Amerika Walter J. Abrakom, t© Lon
den; verder T. G. P. Ledieux Lepaix, Hol-
la-dseh consul, te Rijssel en anderen.
De Onthulling
Awart voor tweeën kwamen H. M. do
Koningin-Moeder cn Z. K. H. Prins Hen
drik der Nederlanden en gevolg met den
Holl. trein aan. Na verwelkomd te zijn
door den burgemeester, reed de stoet nu,
vergezeld van het uitvoerend comité, naar
het terrein der huldiging.
Overal langs den weg werden de vorste
lijke gasten door de talrijke menigte toe-
gej -icht cn bij aankomst door het zangkoor
r-et het Wilhelmus begroet. Twee meisjes,
do jonge dames Van Hamel en Meinesz,
dochters van comité-leden, boden H. M
elk een bloemstuk aan, die vriendelijk in
ontvangst werden genomen.
Hierna nam de voorzitter van het Rcm-
brandt-comité, mr. dr. J. C. O vervoorde,
het woord om op do volgende wijze do
aanwezigen te verwelkomen.
Mevrouw,
Koninklijke Hoogheid,
Leiden jubelt, dat het U, doorluchügo loden
van het geëerbiedigd Vorstonhuis, waaraan
Holland zooveel is verschuldigd, in de oude
veste mag begroeten, nu Gy hierheen zUt
gekomen om door Uwo hooge tegenwoordig
heid den luister te verhoogen van dezen dag.
èrkontelyk, dat Gy U hebt willen beroid ver
klaren tot deze daad van diepgevoelde piëteit'
tegenover den Moester.
Ook U, hoogo vertegenwoordigers van de
Regeering, van Provinclo on van Gemeente,
GU kunstenaars, besturen en directies van
Kunatvereenigingen en musea, on G;J allen,
die hierheen zyt gekomen om hulde te bron
gen aan Rembrandt, aan den vooravond van
don dag, dat hy vóór 800 jaren, op slecht»
weinige schreden van dozo plok, het levens
licht aanschouwde, U allen on« hartoiyic
welkom.
Leiden herdenkt dankbaar het voorrecht,
het geschonken, dat het Rombrandt tot zyno
burgers mocht rekenen, te meer, waar niet
alleen het toeval der goboorte Rembrandt's
naam onafscheideiyk aan Lelden verbond on
daardoor oen straal van zyn room op do oudo
Sleutelstad dood nederdalen, maar ook
doze zolvo een zoo bolangryken invloed op
Rembrandt heeft geoefend. Hier toch genoot
hU zyno oorste opvoeding, hier Yond ny d®
omstandigheden, vorolscht voor de ontplooiing
van zyn talont, Hlor in de stad van zynon
grooten voorganger Lucas van Loydon, vond
hy de kunst in eero en door velen verdionsto-
lyk beoefend. De ouderiyko wening aan de
grens der stad, de molon zyns vaders op den
stadswal, herinnerden hem aan den moedigen
stryd voor vrUhoid dadr gestreden en ont
wikkelden don vryheidszin, het zich vrymakon
van schoolsche invloeden, waarvan zyn kunst
getuigt; de opvoeding to Leid&n gonoton,
waar Leiden's Hoogeschool, het vorstoiyk
geschenk ter belooning voor den by hel beleg
betoonden moed, hom tot hare volgelingen
mocht rekenen, maakte hem boLwaam tot
don vriendschappoiyken omgang mot mannen
als Huygens, Six, Silvius, Uyltenbogaerd on
Monassoh ben Israël, en hielp krachtig medo
om hom te ontwikkelen tot dbn grooten
denker en rnonsclionkonnor, tot don dlopzln-
nlgen bybelvertolker in beeld.
Toen bfj, na een kortrn leeriyd bU Lastman,
Leiden voorgoed verliet, was zyn Laarn als
kunstenaar reeds gevestigd en had hy als
schilder, als teekonaar en als etser reeds
meesterwerken geschapen, die do schoonste
toekomst voorspelden voor zyne kunst.
Do machtige koopstad aan het IJ met haren
handelsbloei, hare talrijke en voelsooitlgo
bevolking, bracht hem de voorwaarden voor
zUne verdere ontwikkeling, bracht hem tot
het toppunt van roem, doch ook tot d*n tijd
van rampspoed on miskenning. Alleen aan
het nageslacht was het gegeven om net
onbevangen blik Rombr'andt'a grootheid to
erkennen.
Noch Amsterdam, noch Leidon alleen kan
aanspraak maken op Rembrandt's glor'e;
ön Lelden, èn Amslordam bobben oon gowfeh-
tigen invloed geoefend op zyne ontwikkeling.
Beide steden hebbon zich dan ook ongemaakt
om huldo to brengen aan den grootmeester
dor kunst, dio door zjjne heeriyko scheppin
gen niet behoort aan óéne stad, aan éón land,
maar aan gehoel de beschaafde wereld.
Aan den kunstenaar alleen Is het gegoven
om do beteekenls van Rembrandt te schetsen,
Rembrandtj den toovenaarvan licht en duister,
