Gij behoeft Leiden niet te verlaten
'do wiskunde, de heorcn dr. A. L. Zaal
berg, lecraar H. B. S. Deo Helder, en P.
Visser, lecraar instructie compagnie
Schoonhoven; in de Nederlandsch? taai
en letterkunde dr. W. Schothorst, lecraar
H. B. S. te Amersfoort;
in do Fransche taal en letterkunde de
heer A. Haringa, lecraar H. B. S. te Gou
da;
in do Duitsche taal- en letterkunde, do
heer G. V. Spitzen, lecraar Rijks H. B.
School, lo Wagcningen;
in handteckencn dc heer P. J. Groene-
velt, onderwijzer aan een lagero school to
Den Haag.
Bij het lager enderwijs werden be
noemd tot onderwijzers le kl. de boeren H.
van der Jagt cn S. Jellcma, resp. onder
wijzers to Utrecht en Grouw.
Mej. T. Briefjes, onderwijzeres aan de
Christelijk-Herv. chool to Vecnendaal, die
benoemd werd' als onderwijzeres aan do
Christelijke School te Aarlanderveen, heeft
voor deze benoeming bedankt.
Heden was ten Paleizo op den Kneu
terdijk te 's-Gravcnbage en aangrenzende
lokalen do bezichtiging van dé ontwerpen
van het Vredespaleis opengesteld voor do
tegenwoordige ministers en do oud-minis
ters van het vorige kabinet, dat het desbe
treffende wetsvoorstel indiende, benevens
voor de leden van den Raad van Toezicht
op dc Camegie-stichting.
Morgen zal aan de Kamerleden en ande
re autoriteiten die gelegenheid worden ge
geven.
De vergadering dor Tweede Kamer vau
heden, tegen elf uur bijeengeroepen, moest
wegens onvoltalligheid tot halfeen worden
geschorst.
Gisteren dineerden bij H. M. de Ko
ningin ten paloizo Het Loo, do heer F. Lou
don, Kamerheer in buitengewonen dienst
cn mevrouw Loudon.
Do Raad der gemcento Uitgeest heeft
den heer H. Paul, civiel-ingenicur te Lel
den, belast met het instellen van een gron
dig onderzoek inzake de oprichting van een
gasfabriek.
Het daarvoor uitgetrokken bedrag van
300 behoeft niet tc worden uitgekeerd,
indien later do heer Paul met den bouw
van do fabriek belast wordt.
IJ. M. do Koningin-Moeder hoeft door
Jhr. De ltanitz, Grootmeestor van Hr. Ms.
Huis, aan den Spaanschen gezant to 'e-Qra-
venhage, Haar deelneming laten betuigen bU
gelegengoid van den aanslag op het Spaanscbe
Koningspaar en mot don gelukkigen afloop
van die daad voor H.Q. M.M.
De Koningin-Moeder wordt logen 16 Juni
na de bultenlandsche reis op hot zomerverblijf
te Soostdyk vor wacht.
Do Koningin-Moeder is in do laatsto dagen
gowoest op den Folbberg on heeft ook een
bezoek gebracht aan Bazo), alwaar H. M. de
kunstschatten van die stad bezichtigd heeft.
De heer Willem Durieux is benoemd
tot leeraar in do violoncel aan het Konink
lijke conservatorium voor muziek kunst te
's-Gravenhage.
Den 2den Juni overleed, na langdurig
lijden op 68 jarigen leeftijd to 's Gravenhage
de heer Marius Buys, die gerulmon lil Indiö
predikant is geweest en vóór en na dien tijd
ook in ons vaderland als zoodanig werk
zaam was.
Hi) was eon eenvoudig man, dio zonder
ophef zijn weg ging, doch hooggeacht door
al die hem konden. HU toondo grooto belang
stelling voor Indiö.
Het Handelsblad'' wijdt henï eenigc- zeei
waardeeronde woorden.
,,Als jong predikant in Nederland voelde
hij zich reeds door reisbeschrijvingen aan
getrokken. Hij vertaalde do werken van
andoren wij wijzen o.a op zijn werk
,,Uit allo werelddeek-ü", indertijd te Leiden
uitgegeven. Maar toen hjj ia Indiö was,
keek hjj uit e i g c n oogea cn leverde hij
eigen werk... dat vaak superieur was.
In do ,,Haarlemsehe Courant" van 1873
1882 vorscheen een uitgebreid© reeks „brie-
ven van Sumatra's Westkust", waarvan do
oud-minister E. de Waal (Onze Ind. Finan
ciën, YI, bl. 121) zeer terecht getuigde:
„Een verzameling zou onze Indische litera
tuur wezenlijk verrijken". Als gevolg vau
den aandrang, ook door anderen ojj den
schrijver uitgeoefend, was dat in 1836 Buys
zich ala schrijver der brieven noemde cn ze
zooveel mogelijk herzien, verzameld uit
gaf onder den bescheiden titel ,,Tweo ja
ren op Sumatra's Westkust". Menigo
bladzijdo van dit werk staat uit een let
terkundig oogpunt hoog.
Yan zijn la teren arbeid noemen wij „Izak
Busmond", een schets uit het Ambonsch
Christenleven (Ind. Gids 1889)„Depok"
(id. 1890;) In het hart der Preanger, Lei
den 1890; Twco maanden op Borneo'o
[Westkust, id. 1892; „Batavia, Buitenzorg
en de Preanger Gids voor bezoekers en
toeristen," Batavia, 1891.
In bet laatst van 1890 koorde Buys voor
goed naar het vaderland terug; hij is daar
na,* voor zoover ziju gezondheid dat toe
liet, een trouw medewerker gebleven van
't „Bataviaansch Nieuwsblad'» en bleef al
dus nog steeds in betrekking tot ons In
diö dat hij gedurende zijn verblijf aldaar
had loeren waardeeren co liefbobben."
B. cn Ws. van Utrecht hebben aan den
Raad dier gemeente de volgende aanbeve
ling doen toekomen voor de met 1 Sep
tember a.s. te vervullen betrekking vnn
leoraree in do Hoogduitsche taal aan do
H. B -S. mot vijf-jarigen cursus voor meis
jes aldaar:
lo. mej. M. Valkhoff, onderwijzeres aan
een openbare school te Arhnem;
2o. mej. A. E. Zuidema, onderwijzeres
aan een openbare meisjesschool voor meer
uitgebreid lager onderwijs te Zwolle;
3o. mej. A C. T. do Jongo, onderwijze
res aan de gemeentelijke meisjesschool
voor meer uitgebreid lager onderwijs te
'Apeldoorn.
B. en Ws. stellen voor het jaarlijkscb
salaris van de benoemde te bepalen op
1400.
Naar vernomen wordt, mag binnen
niet te langen tijd worden te gemoet ge
zien het rapport van de indertijd door de
Ged. Staten der provinciën Friesland en
Groningen, met medewerking van den mi
nister van waterstaat, benoemdo commis
sie van deskundigen, over het plan tot
droogmaking van de Lauwerzee. Is mcu
wel onderricht, dan strekt het advies der
commissie, om bij droogmaking niet voor
iedere provincie een afzonderlijken water
boezem, maar voor beide provinciën één
waterboezem' te doen maken.
De nieuwbenoemd© inspecteur-gene
raal van het Loodswezen, enz., kapitein tor
zee van Maren Bentz van den Borg, heeft
dit ambt aanvaard aan het departement
van marine, waarbij deze titularis werk
zaam is gesteld
Men deelt ons mede, dat de monitors
Bloedhond" „Luipaard" en „Krokodil"
zoomede het wachtschip „Prins Maurits"
en de kanonneerboot „Thor" uit den dienst
der Kon. Ned. Marine zullen gevoerd cn
voor afbraak verkocht worden.
(„N. R. O")
Te Apeldoorn overleed de heer J W.
H. Cordes, oud O.-I. hoofdambtenaar.
In 1857 ging hij naar dc Tropen als amb
tenaar voor den dienst van bet Bosch woz<yi,
waar hem in 1865 een onderzoek werd opge
dragen naar den toestand der bossuhon ju
het Gouvernement van Sumatra's Westkust
en de daarin voorkomende timmerhoutsoor
ten. In 1869 houtvester l6te klasse gewor
den, werd nij 29 Juli 1877 tot inspecteur van
het bosohwezen benoemd, in welken rang
hij werkzaam bleef als chef der afdeeling
Boschwezen van het Departement van
BinnenJandsch Bestuur tot April 1897, teen
hij met verlof naar Nederland vertrok,
waarna hij 16 Febr. 1890 op verzoek eervol
ontslag uit den dienst verkreeg.
Behalve verschiLende werken en tijd
schriftartikelen verscheen van zijn hand:
„De Djatibosschen op Java, hun natuurlijke
verspreiding, geschiedenis en exploitatie."
(„Vad.")
Het stoomschip „Djooja", van Batavia
naar Rotterdam, is 2 Juni Gibraltar gepas
seerdde „Goentoer" arriveerde 2 Juni van
Rotterdam te Batavia; do „Ophir", van
Rotterdam naar Batavia, is 2 Juni Oitavos
gepasseerd; de „Amsteldijk" arr. 2 Juni
van Newport News te IJmuiden; de „Oran
je", van Batavia naar Amsterdam, arriveer
de 2 Juni te GeDua; do „Burgermeister"
(thuisreis) vertrok 1 Juni van Kaapstad;
do „König" (thuisreis) vertrok 1 Juni van
Marseilledo „Koningin-Regentes", van
Amsterdam naar Batavia, arriveerde 5 Ju
ni te Port-Said; dc „Bogor", van Rotter
dam naar Batavia, vertrok -1 Juni van
Suêz; de „Lawoo", van Rotterdam' naar
Batavia, passeerde 3 Juni Gibraltar; de
„Potsdam", van Rotterdam naar Nieuw-
Yerk, passeerde 3 Juni Scilly; de „Amstcl-
land" arriveerde 4 Juni van Buenos-Ayres
to Duinkerken; do „Zaanland" vertrok 2
Juni van Bucnos-Ayres naar Amsterdam;
do „Gouverneur" (thuisreis) arriveerde 3
Juni te Aden; do „Kintuck" van Penang
naar Amsterdam, passeerde 2 Juni Gibral
tar; de „Markgraf" (uitreis) arriveerde 2
Juni te Port-Said; de „Ulyssee" van Am
sterdam naar Java, arriveerde 3 Juni te Li
verpool.
Hazorswoudo. Des avonds c*m 9 uren al
leen op do fiets huisw- rt© keorendo, ge
raakte de jeugdige M. van Nierop in het
Oosteindo te water. Daar zijn voet aan liet
rijwiel bleef haken, kon hij zich uit die be
narde positie onmogelijk redden. Gelukkig
kwam cr hulp opdagen en mocht hij er in
slagon zijn netcligen toestand keiibaar te
maken. Met een nat pak en ccn druipendo
fiets vervolgde hij zijn weg.
Do collecte voor d© zending, in de
Ncd.-Herv. Kerk gedurende de beide Pink
sterdagen gehouden, bracht Cp f 55.2l£.
Do Glip. Een vreemde vondst. Des
morgens werd alhier op den Haagse hen
Straatweg een dood paard gevonden, dat
niemand in deii omtrek kende. Lster op
den dag helderde zich het zonderlinge geval
op. De koetsier van een verhuiswagen, des
nachts van Leiden naar Haarlem rijdende,
had het dier daar moeten achterlaten Do
eigenaar, de stalhouder d. W. te Haarlem,
verkocht het aan een cpkooper, die het nu
terstond weghaalde.
Katwyk-aan-Zee. Dit jaar zullen vau
ons dorp ter haringvisscherij worden uit-
gorust 55 loggers, 66 bommen en 1 sloep
tegen 44 loggers, 66 bommen en 1 sloep in
1905. Alzoo de niet geringe vermeerdering
/an 11 loggers in een jaar, waarmede- onze
haringvloot is vergroot.
Lisso. Op Vrijdag 8 Juni aanstaande
houdt de Bloemistknecht-Yereeniging „Ise_
dorus" alhier een vorgadoring, waarin zal
besproken worden het punt: Centraal Zie
kenfonds, eeD voorstel, ingediend door „(Pa
trimonium" alhier tot benoeming van een
commissie voor een plaatselijk onderzoek in
zake vrouwenarbeid.
Op Zondag 10 Juni aanstaande zal er
een vergadering gehouden worden van o'e
bestureder zes onderafdeolingcn van de
plaatselijke afdeeling van den Ned. R.-K
Volksbond alhier met het afdeelingsbestuur.
Oogstgcost. Gisteren vlagde de Leidscbe
Buurt; er was een jubilaris, of beter gezegd
den vorigen dag, Pinkstermaandag dus, was
het 25 jaar geleden, dat de wissel wachter
De Jong in oienst trad aan de Rijnlandsohe
Stoomtramvan de oprichting der Maat
schappij af aan heeft hij haar trouw gediend,
steeds op denzelfden post in do Leidscbe
Buurt. Ieder, die bier wel eens voorbijkwam
en wel'; inwonor van Oogstgeest en Lei
den heeft daar geen voetstap staan zal
begrepen helmen, dat de passage dikwijls,
vooral in den bloembollentijd, daar zeer
gevaarlijk kan zijn. Wij, Oegstgeestenaren,
kunnen verbaasd staan, dab daar nooit een
ongeluk is voorgekomen in die 25 jaar Wij
zijn er ook dankbaar voor. En gisteren kon
den wij aan D-* Jong in woorden en daden
onzen dank toonen. Zijn trouwe plichtsver
vulling was het, die, menschebjkerwij3 ge
sproken, menig ongeluk voorkwam. Het was
gisteren voor hem een dag vol verrassin
gen. D© Maatschappij had hem Laten ver
vangen om rustig feest to kunnen vieren.
Des morgens kw-men haai' vertegenwoor
digers om hem te danken voor zijn trouwe
diensten en hem een fraai geschenk met
oorkono'o aan te bieden. Ook de beambten
hadden hun kameraad een geschenk gekocht.
Het hield echter nog niet op. Daar kwam
een commissie uit de gemeente met volle
handen. Dc jubilaris werd klein onder al
deze bewijzen van erkentelijkheid en hij be
loofde den leuningstoel, die liera ook gege
ven was, eerst dan te gebruiken als hij zijn
plicht had ge ".an. Wij vertrouwen dat hij
woord zal houden. Wij hebben het onder
vonden, dat bij hem plicht voor alles gaat.
Het zij hem gegeven nog vele jaren met
dezelfde vaardigheid ten nutte der Maat
schappij en van het publiek werkzaam te
kunnen zijn.
Snssonïieiiu. De jaarlijkscb© collecte
voor den gewapenden dienst zal worden ge
houden op 11 cn 12 Juni.
Wegens het na gezettcn tijd berijden
van een rijwiel zonder licht is M. S. te
Lissc, alhier bekeurd.
Voorhout. Donderdag a. 7 Juni, zal
een openbare Raaasvcr-adering worden ge
houden des voormiddags te tien uren.
Onderwerpen ter behandeling: lo. Inge
komen stukken. 2o. Bouw nieuw gemeente
huis.
Waddings veen. Yojo^: die vacante be
trekking van onderwijzer aan do openbare
school B. hebben zich aangemeld 2-1 solli
citanten.
De uitelag der herbestediog van een
magazijn van „Ziekenzorg" is geweest, dat
de heer Do Graaf alhier aannemer is ge
worden.
Naar wij uit zeer vertrouwbare bron
vernemen, zijn er vele prachtig© prijzen
ten bate van „Ziekenzorg" ingezonden, o.
a. pendule met coupes, schemerlamp, ka-
merbeelden, gouden en zilveren voorwerpen,
handwerken, boeken, enz. Wij raden dus een
bezoek aan liet gebouw van den Protestan
tenbond, waarin dio voorwerpen worden
tentoongesteld, ten zeerste aan.
Er is nog een beperkt aantal loten voor
handen. Naar raming zijn er ongeveer 400
prijzen.
Wassenaar. Gistermorgen kwam een
automobiel in botsing mee den renardtroin.
De auto leed grootc materieel© schade. De
renardtrein kwam er vrij goed' af. Waar
schijnlijk is deze botsing veroorzaakt om
het leven van een paar wielrijders, dio juist
passeerden, te sparen.
REOLAJHËül,
40 Cents por regel.
om u te overtuigen van iets, dat gij hier
ondor uw bereik hebt. Do openhartige
verklaring van een inwoner van Leiden
boezemt iedereen belang in; het komt er
niet op aan welken leeftijd hij heeft ol tot
wolk geslacht hij behoor
Mejuffrouw G. d: Wit, wonende Ver
versstraat 7 to Leiden, deelt ons mede:
Het is thans reeds tamdorhalf jaar, dat
mijn vijf en een halfjarig zoontje Antoon
aangedaan was door een nierziekte. Hij
klaagde doorloopend over vlijmende pijn
in den rug en buik en voorbd'urend had
hij hoofdpijn; zijn urine was troebel en
liet veel bezinksel na en hij word erg ge
plaagd door schemel ingen voor do cogen.
Des avonds was dit zoo erg, dat hij overal
tegen aan liep. Het was ellendig om het
armo kind op -cn dergel.ko manier to zien
lijdon. Voor dezo nieraandoeniDg heeft hij
reeds zes maanden in het ziekenhuis ge
legen, doch hij kwam hieruit zondei be
terschap to gevoelen en daar alle aange
wende geneesmiddelen zender hulp bleven,
dachten wij niet and.rs of zijn ziekte was
ongeneeslijk. Een mijner kenninsson raadde
mij aan een proef to nemen met Foster's
Rugpijn Niorenpillon, en ik ben blij, dat
ik daai toe onmiddellijk ben overgegaan,
want in den tijd van drio weken heeft hij
met twee doozen uwer wcldjendo pillen zeer
veel baat gevonden. Thans heeft hij bijna
hoogenaamd geen pijn meer en is veel op
gewekter cn sterker 'dan voorheen. Met
vertrouwen kan ik dezo pillen voor derge
lijk© ziekten 3 ■•commandeercn.
Ik, ondergeteekende, verklaar, dat het
bovenstaando waar is en machtig u het
publick te maken op elke wijze, die u goed
dunkt.
Indien gij op de een of andere wijze
lijdt aan de i i-ren, loopt gij gevaar een
ontsteking aan do nieren to bekomen stee-
nen in de blaas, waterzucht, suikerziekte,
enz., want aangetaste ni-ren genezen nooit
vanzelf; indien men ze verwaarloost en
zonder hulp laat, is het einde noodlottig.
Verzekert U, dat men U do echte Foster's
Rugpijn Nieren-Pillen geofü, dezelfde soort
die mej. De Wit gehad heeft. Zij zijn to
Leiden verkrijgbaar bij de heeren D. W. E.
F. DE WAAL, Maro 56, D. M. KRUISIN-
GA Ezn., Nieuwe Rijn 33, en REIJST
KRAK, Steenstraat 41. Toezending ge
schiedt franco na ontvangst van postwis
sel 1-76 voor één of 10 voor zes doo
zen. 6858 69
Agenda van de week:
Woensdag 6 tot Vrijdag 8 Jnni: Leidich
Volkshuis- Tentoonstelling van do teokeningen
dor Reclame platen prijsvraag Algeni. Neder).
Vorboud. 7—1U uren.
Donderdag: Oosteikerk. Openbare Samen
komst Werkmansbond voor ledou der Ned.-Herv.
Kerk. 8 uren.
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen in den morgen van 6 Juni,
medegedeeld door bet Kon. Ned. Meteor, lnstitnnt
te De Bilt.
Hoogste barometerstand 772 te Do Bilt cn
Don Helder; laagste 761.1 to Haparanda-
Verwachting (tot den avond van 7 Juni):
Zwakke, veranderlijke wind. Helder of licht
bewolkte lucht. Droog weer. Temperatuur
hooger
De Werkstaking,
De leiders der werkstaking deelen ons
mede, dat heden de stand van zaken is
evenals gisteren.
De volgende circulair© van het Bestuur
van den Leidschen Bestuurdersbond is ver
spreid:
Mod e-a r b o i d e r s 1
Hot zijn thans voor do Leidsche arbeiders
gewichtige dagen 1 De timmerlieden, na
meer dan een jaar getracht te hebben, hun
eischen langs minnelijken weg ingewilligd
t? zien, in staking voor een tien-urigen ar
beidsdag en een minimum-loon van 23 oent
per uur; een verzoeningscommissie uit de
Kamer van Arbeid met een onpartijdig
voorzitter deed het voorstel om t© bepalen
22 cent per uur bij een lOj-urigen arbeids
dag en met 1 Januari 1907 23 cent en een
tien-urigen arbeidsdag, welk voorstel door
de arbeiders wordt aangenomen, maar dooi
de patroons verworpen.
Is het nog nooaig uiteen to zetten, dat
een arbeidsdag van tien uur waarlijk lang
genoeg is, wil een arbeider voldoenden tijd
overhouden voor zijn gezin, voor zijn rust,
voor zijn ontwikkeling, voor zijn ontspan
ning en voor zijn vak- en politieke belangen
En is een loon van 23 cent te veel in dezen
tijd, nu de huishuren en levensbehoeften
over het algemeen in prijs stijgen en do
arbeiders ook meenen recht t© hébben op
ecnig levensgenot?
Nu beweren de patroons, dat de Leidscbe
oliënteelo, voor wier rekening de Leidsche
timmerlieden werken, zulks niet kan be
talen. Wie de juistheid van dezo tegenwer
ping gelooft, wij doen het niet, doch in elk
geval de cliënteeie zal er zich aan moeten
gewennen, dat, als zij hier bouwwerk laat
verrichten, zij niet alleen een behoorlijken
prijs moet betalen voor de dood© materia
len, die nooaig zijn, doch ook voor de leven
de arbeidskracht, dio daarbij wordt ver
bruikt.
Nu do strijd echter eenmaal is ontbrand,
treden voor ons de eischen op den achter
grond; voor ons en voor u, mode-arbeiders,
is het do hoofdzaak, wie zal in dezen strijd'
van arbeiders, dio meenen in billijkheid
ook eenigo eischen te mogen stellen op het
gebied' van loon en arbeidsduur, met do
patroons, die dezen eisch hooghartig af
wijzen, ja zelfs een bemiddelingsvoorstel
van een verzoeningscommissie verwerpen,
overwinnaar blijven?
Wordt toch die strijd door de arbeiders
verloren, dan be teekent dit ccn tegen dsa
grond slaan van e n der weinige krachtige
arbeidersorganisaties, die Leiden telt-, nl.
de timmerlicdenvereeniging „Vooruit'', dan
beteekont dit, dat do patroons in het tim
merliedenvak in de eerste jaren onbeperkt
heer en meester zullen zijn en do arbeids
voorwaarden geheel zullen kunnen regelen,
naar wat zij billijk en wenschelijk oordeelcu.
Maar bovendien, oib zal verlammend wer
ken op de geheele arbeidersbeweging, want
ala een vrij sterke vakverconiging den
strijd moet opgeven tegen de patroonsorga
nisatie, hoe moet het dan gaan in d© aa
dere vakken, waarin de organisatie der
arbeiders zooveel zwakker i6?
En daarom, mede-arbeiders, wij hopen dat
gij begrijpt waarom "c hier eigenlijk gaat: er
wordt hier in de goede stad Leiden een stuk
je klassenstrijd afgespeeld, waarin go geen
lijdelijk toeschouwer moogt blijven. Aan
den eenen kant de arbeiders, die eerst ge
tracht hebben langs minnelijken weg hun
billijke eischen ingewilligd to zien en nu
door oen onwii der patroons den weg der
3Jaking zijn omgedreven e.j aan den anderen
kant de patroons, dio uit angst hun onbe
perkt© macht to zullen verliezen, eiken
eisoh dor arbeiders, op het gebied van loon
en arbeidsduur, al wordt die ook gesteund
door een Verzoeningscommissie, afwijzen.
Do loden der vakvereenigingen zullen, dat
spreekt vanzelf, hun plicht doen; zij zullen
to goed begrijpen, dat do strijd der timmer
lieden ook hun strijd is, want dat zij morgen
in dezelfde positie kunnen komen, waarin
hpden de timmerlieden verkeeren. Op huu
steun, in elk opzicht, ook door geregeldo
wokelijkscho bjjdragen, rekenen wij dus.
Doch ook gij, ongeorganiseerden, die dage
lijks aan den lijve voelt in welk een ellen
dige positie de macht van den patroon om
onbeperkt uw loon ep arbeidsduur te rege
len, u brengt, zult gij ook in dezen uw
plicht om do openbare meening te bewer
ken, om alle laster en verwarring brengen
de praatjes te weerleggen, om ook geldelijk
te steunen, voor zoover dat in uw- vermo
gen ligt.
Want bedenkt, dat, als dezo staking ver
loren wordt, dan is ©r veel verloren. Dan
is een mooi stuk werk op het gebied der ar-
bciaërsbeweging vernield en knechtschap en
onderdrukking vieren hoogtij in den vorm
van laag loon en langen arbeidsduur.
Wio iets voor zijn mede-arbeiders gevoelt,
hij wake en zorge, dat zulks niet gebeurt.
Bet Bestuur van den Leidschen
Bestuur dersboncl.
Leiden, Juni 1906.
De afdeeling Leiden „Vooruit" van den
Algemeenen Nederlandschcn Timmerlieden-
bond heeft boden het volgende manifest
verspreid.
Aan de Ingezetenen van Leidon.
M. B.,
Het voorstel van den Verzoeningsraad' in
zake het gescliil in hot- bouwbedrijf, is door
do patroons met algemeene stemmen ver
worpen, door do gezellen met algemee
ne stemmen aangenomen.
Wat mag de oorzaak zijn van deze tegen
stelling'?
Het antwoord moet luiden, dat d'e werk
lieden vanaf den aanvang gepoogd hebben
op vredelievende wijze dozo kwestie op t©
lossen, de patroons daarentegen van af het
begin den strijd hebben gewild".
Wij willen in dit manifest kortolijb de
argumenten opsommen, welke de pilcoons
gebruiken om hun beslissing over heb be
middelingsvoorstel te vergoeilijken.
Men staat verbaasd over den brataleff
moed, welke hierdoor van patroonazijfl*
aan den dag wordt gelegd.
Wat toch is het geval
Nadat in den Verzoeningsraad een ander
half uur zoowol door do patroons ala door
de gezellen de kwestie was besproken, ver
klaarde do voorzitter van don VerzoenrngB'
raad toch, dal cr geen enkel pncïktiech bezwaar
was gehoordwelke de niet-inunlliging van het
verzoek der werklieden kon wettigen.
En toch, do patroons gebruiken weer dé'
zelfde argumenten om hun weigering te
motiveeren.
De timDierliedon vragen den 0-uren-dag
met een uurloon van 23 cent.
Be Motiveering der Patroons tol het
weigeren cr van.
lo. De bestaande loonstandaard, volgens
welken naar bekwaamheid der arbeiders
van 18 tot 23 cents per uur betaald wordt,
dunkt den patroons volkoinéji billijk. Do
eisch van een minimum-loon van 23 oents
gaah naar het oordeel van de patroons,
boven de gemiddol financieele draag
kracht hunner clicnteele.
2o. Den eisch van een verkorting van
den arbeidsdag kunnen de patroons nog
veel minder inwilligen. Deze eisch ger
scliiedt wel ender het s.hoonc voorgeven,,
dat daardoor do werkeloosheid zal ver
minderen; maar, gelijk door patroons reeds
is aangetoond, dit voorgeven is geheel en
al onjuist. Reeds nu, bij een elf-urigen
werkdag, werken de knechts in de vrije
uren voor particulieren. Alzoc' onderkrui
pen zij de patroons. Bij een verkorting van
den werkdag zal dezo onderkruiperij altf
onkruid voortwoekeren. Door dezen eisch
tce te staan, zouden de patroons hun
eigen doodvonnis tcekenen. En dit kan ze
ker toch wel allerminst van hen worden
gecischt.
Be Verdediging der Werklieden voor
hel inwilligen.
lo. Dat de stijging der prijzen van de
noodzakelijke levensbehoeften en van dep
levensstandaard beslist een verheoging van
het loon noodzakelijk maken;
2o. dat het voor de werklieden van Eet
hoogste belang is, dat voor do loonsbetab
ling een vaste regeling zij gesteld en dé
werklieden derhalve weten, waarop zij kun
nen rekenen
3o. dat ditzelfde geldt ten aanzien vain
den arbeidstijd
4o. dat het principe van betaling naax
bekwaamheid, hc'ezeer in beginsel toe te
juichen, wordt geschaad, zoo de bekwaam
heid alléén den patroon ter beoordeeling
staat en dat, al hebben enkele werklieden
een behoorlijk loon, dit uitsluitend ai-
hangt van do welwillendheid van den pa
troon en dat allen een loon behooren te
ontvangen, gecvenredigd aan bescheiden
eischen, dc'or liet leven gesteld;
5o. dat zij een kortoren arbeidsdag ver
langen, om meer in de^ gelegenheid to rijft
zich te ontwikkelen en "hun krachten friscU
tc houden, en van oordeel zijn, dat dit
juist de werkeloosheid zal helpen bestrij
den.
Men oordeele nu zelf.
D© aandachtige lezer voelt, dat d© heeren
patroons zwak staan tegenover do werklie
den met hun argumenten en daarom moeten
er ook andere middelen gebruikt wonden,
en wat zal het boste bij de burgerij in
slaan dan dat een der afgevaardigden dor
werklieden dc patroons tijdens de vorgado
ring van den Verzooningsraad „diep heeft
gegriefd"? Dat is weer eon brutaal stukje.
Wijselijk zeggen do patroons er niet bij wat
hun dhn ie wedervaren.
Dc werklieden beroepen zich op den Ver-
zoeningsraad zeiven om te verklaren wat de
waarheid is, waaruit zal blijken dat dit argu
ment der patroons een leugen is.
Er rijn onzerzijds geen beschuldigingen
in te trekken noch om bewijs to kverent
omdat geen beschuldiging is uitgesproken.
Wij doorzien echter deze taktiek: Verdeel
en heersch.
Kan men in de rijen dor werklieden ver
deeldheid doen ontstaan, dan weten do pa
troons maar al te goed, dat do werklieden
zeer spoedig weer als overwonnenen dé
werkplaateen zullen betreden.
Zal dezo toeleg gelukken? Neen. De
werklieden hebben vast besloten zich door
niets to laten verschalken. Willen pal blij
ven staan voor hun matigen eisoh.
Bun leus is tn blpfiW\j willen den 10-
uren dag met 23 cent uuYloon.
HET BESTUUR.
Samenzwering in Djember.
Ook de correspondent van do „N- R. 0-n
to Batavia seint:
D Er heeft in 't Djembersche, in desa Tjoe-
rah Weloet een opstootje plaats gohad.
Dc samenzweerders hebben een hadji, <Kér
weigerde aan den prang sabil deel te né
men, doodgeknuppeld.
Het bestuur is krachtig opgetreden eo
arresteerde 65 samenzweerders, waarondei
den aanlegger van het opstootje."
Het blad teekent er bij aan:
Djembcr is ecu afdeeling van de resi
dentie Bcsoeki (Java-) Onder „prang sa-
bil" verstaat men deu „heiligen oorlog?'
togen de ongeloovigen, d.w.z. de niet Mo
hammedanen.
Dergelijke pogingen om den prang sabil
af to kondigen komen meermalen voer oft
hebben doorgaans niet voel om het lijf, &lc
hot bestuur, zooals nu, op zijn hoede Ib.
Blijkbaar heeft het gewestelijk bestuur,,
niet eens de hulp van do militaire machfc
behoeven in te roepen, zoodsb de ongeluk
kig© traditioneel© slachtoffers ook niet go-
vallen zijn.
Camegi ©stichting.
Door den Raad van Beheer vau hot Per
manente Hof van Arbitrage is herbsao«sid
tot lid van hot- bestuur der Carnet -l^edi
ting mr. W. H. de Beaufort, oud-f&lnistec
van Buitenlandschc Zaken, lid van dé
Tweede Kamer der Statea-GeneraaL
