gemeubileerde Kamers
Ürine-Onderzoek.
S®Ö»3 WITTE
POBTWIIMElf,
LEIDSCH DAGBLAD, MAANDAG 28 MEI. - TWEEDE BLAD.
Anno
Voeding voor gezonden en zieken.
Bultenlandsch Overzicht
Tweede Kamer.
Vervolg Advertentiën,
Algemeens Gommissiebank,
lEfMü^ i
twee nette Kamers,
Br. U. B. S. IIFJMERS.
Sieepsloomboot-fóaatsclïappij.
No. 14189.
Onbekendheid met het deel cn den a-ard
der voeding doet vele menschen dagelijks
allerlei fouten begaan ten opzichte van
hun lichamelijk welzijn, fouten, waarvan
zij do naweeën bespeuren in ongesteldheden
yan meerdere of mindere betcekenis, ter
wijl ook hun beurs er oüder lijdt, omdat
zij bij meer oordeelkundige vceding met
minder voedsel zouden kunnen volstaan,
dan wel, dat zij uit verkeerd begrip zich
voeden met groote hoeveelheden van de
duurste voedingsmiddelen, bijv. met te
veel vleesch, terwijl zij met minder hadden
kunnen volstaan, zonder aan de eischen
eener goede vc'cding te kort te doen.
Het voedingsproces in het dierlijk li
chaam is niets anders dan een verbran
dingsproces; do zuurstof van de lucht, die
;wij inademen, verbindt zich met de voe
dingsstoffen, d. w .z. verbrandt deze,
waarbij de lichaamswarmte ontstaat, ter
wijl dio verbranding en de ontleding der
.voedingsstoffen gepaard gaan met het leve
ren van arbeidsvermogen.
Al denken wij ons een mensch in den
vollen toestand van rust, van uiferlijk
waarneembaar niets doen, dan is toch de
arbeid in het lichaam ia vollen gang.
Dr. Huizinga in zijn werkje ,,Een en
ander over voeding" zegt dienaangaande:
„Stel u voor iemand, die des mórgens zijn
ix;d verlaat, maar alleen om het met ca
napé cf fauteuil to verwisselen, wiens gan-
fechc dag uit een reeks middagslaapjes be
staat, en die dan nog, in zijn wakende tus-
schenpoozen, zich angstig in acht neemt
voor elke geestesinspanning. Welk een ar
beid zou zulk ccn aartsluiaard wel ia een
etmaal verrichten? Hij verricht een arbeid,
gelijkstaande roet het oplichten van zijn
eigen lichaam tot op een hoogte, van 1000
meters, d. i hij arbeidt evenveel, alsof
hij dien dag een berg van 1000 meters, bijv
den Broeken, beklommen had.
Die arbeid in het lichaam heeft ten ge
volge, dat vc'ortdurend allerlei stoffen uit
het lichaam worden verwijderdmet de
ademhaling verdwijnen waterdamp en
koolzuur; het transpireeren van do huid
geeft, een verlies van water, koolzuur, am
monia cn vetzurende urine en de faeces
voeren voórtdurond groote hoeveelheden
stoffen van allerlei aard af. Wij moeten
dus vc'edsel tot ons nemen om al dio ver
liezen weder aan te vullen om nieuwe
brandstof in den haard te brengen.
De doelmatigheid der voeding bestaat
derhalve in het met juistheid aanvoeren
van de soort en hoeveelheden der stoffen,
dio moeten dienen 'ter vervanging van do
.verloren stoffen, cn dat zij in hoofdzaak
moeten bevatten do voornaamste stoffen,
waaruit het lichaam zelf bestaat.
Voortdurend heeft Het lichaam daarom
toevoer-noodig van eiwitstoffen; vetten,
zouten, kc'olhydratcn en water, hiervan
dienen de eiwitstoffen cn de vetten voor de
vorming van' lichaamsbcstanddeelcn en
voor de levering van warmte en arbeid;
dc zouten en het water, die geen warmte
on arbeid leveren, spelen de rol van wecf-
selvormers, terwijl de koolhydraten uit
sluitend dienen als bronnen van arbeids
vermogen.
Uitgebreide proefnemingen van dc geleer
den Voit en Pettenkofcr, hebben aange
toond, dat bij gemiddelden arbeid per dag
voor een goede voeding noodig zijn: 118
gram eiwit, 5G gr. vet en 500 gr. koolhy
draten.
Het eiwit nemen wij tot ons met zoowel
dierlijke als plantaardige voedingsmidde
len; eieren, melk, vleesch en visch bevatten
daarvan groote hoeveelheden, doch behoo-
ren ongelukkigerwijze niet tot de goedkoop
ste levensmiddeleneen ruimo vergoeding
yinden wij daarom in het veel gocökoopere
plantaardige eiwit, dat tarwe, erwten en
boonen bevatten, waarom die artikelen zich
bij uitstek leenen voor do volksvoeding en
voeding van massa's, zooals bijvoorbeeld
bij het leger en vloot.
Do voor d'o voeding benoodigde vetten
zijn medo in hoofdzaak van dierlijken oor
sprong, zoóals het vet van het geslachte
dier; het vet van de melk (boter, room,
kaas), terwijl ook het plantenrijk veel voor
de voeding belangrijko vetten oplevert, die
in het gewone gebruik als olie bekend
staan; bijvoorbeeld de sla-olie (olijven).
Het gebruik van vet regelt zich in het
bijzonder naar do omstandigheden, waar
onder het individu verkeert, en naar de
temperatuur zijner omgeving.
Menschen, dio zwaren arbeid verrichten,
hobben meer behoefte aan gebruik van vet
dan anderen; hoe kouder het klimaat, hoe
grooter het gebruik van vet; bewoners van
do Poolstreken drinken groote hoeveelhe
den traan en olie, terwijl het voedsel van
de bewoners der tropen arm aan vet is
Wij weten trouwens uit ervaring, dat spek
en vette worst met graagte in den kouden
winter wordt genuttigd, doch geen begeerd
kostje is in de hondsdagen.
OndoT de koolhydraten rekenen wij voor
namelijk de suikers en do zetmeel houdende
stoffen; zij zijn de voornaamste bron voor
den spierarbeid.
Naast oordeelkundige samenstelling van
onzo voeding i6 het van niet minder belang,
dat de voedingsmiddelen in den juisten
vorm worden genuttigd. Daarvoor dient de
spijsbereiding, het middel om do levensmid
delen zoo geschikt mogelijk te maken, om
aan den persoonlijken smaak en de eischen
van het spijsverteringsproces te kunnen vol
doen. Door b.aden en koken krijgen zij
den voor ons doel gewenschten smaak, waar
bij de toevoeging van de zoogenaamde ge
notmiddelen (kruiden, specerijen) een voor
name rol speelt.
Hierbij dient er nog rekening mede ge
houden te worden, of het individu in ge
zonden of zieken toestand vei keert; hoe
veel kostelijke bestanddeolen, spek en brui
ne boonen ook bevatten, het is niet gera
den om het een maaglijder voor te zetten.
Aangezien veel zieken de voor de in
standhouding van het lichaam benoodigde
stoffen, niet in den gewonen vorm tot zioh
kunnen nemen, heeft de chemische indus
trie in de laatste jaren allerlei voedings
middelen bereid ten gebruiko van de zie
ken, omdat zij leeds in verteorden toestand
verkeeren of vrij zijn gemaakt van de moei
lijk te verteren bestanddeelen.
Voornamelijk zijn het oplosbare eiwit
preparaten, waarbij de caseïne als grond
stof wordt gebruikt, en waartoe o. a. het
bekende Sanatogeen behoort.
Het vleesch speelt een belangrijke rol
in de vervaardiging van een andere groep,
die, evenals do overige voedingsmiddelen
voor zieken, de slechte eigenschap bezit,
dat de gunstige werking er van zeer wordt
overdreven voorgesteld, en het werkelijk
nuttig effect nieu in verhouding staat tot
de gewoonlijk hooge prijzen, dio men er
voor moet betalen.
De zoogenaamde ,,Beaftea" is niet wel
meer dan zeer verddnd vleeschnat; „Bo-
vril" is een mengsel van vlceschextract cn
eon geringo hoovcclhcid vlwaclimcel, terwijl
hot ,,Foril" bestaat uit vleoschoxtract met
een weinig oplosbaar gemaakte vleesch-
eiwit.
Verder bestaan er nog hloodpreparaten,
zooals het haemaglobinc, haemogallol en
andere, die op den duur echter ccn sterken
weerzin bij het gebruik opwekkon.
Over het algemeen zal men verstandiger
doen die dure praeparaten in den winkel
te laten; met soep of bouillon van goed
vleesch bereikt men hetzelfde resultaat op
goedkooper wijze, terwijl men van de eiwit-
preparaten (somatose, sanatogeen e. a.)
kan zeggen, dat het niet veel meer dan zeer
duro eieren zijn. A. F.
De Duitsche Rijksdag heeft met
143 tegen 119 stemmen en 9 onthoudingen
geweigerd het salaris van den minis-
tervankolon iën too te staan.
Het Petit Bleu" verneemt uit Rome,
dat de gezondheid van den Paus
aan zijn omgeving groote zorg baart. Het
is geen eenvoudige aanval van jicht, maar
een algkSmeene zenuw uitputting, waaraan
Z. H. lijdende zou zijn, en die volgens een
consult van dr. Lap pon i met prof. Mazzoni,
een kuur in een andere luchtstreek nood
zakelijk zou maken.
Ondanks zijn ziekte heeft de Paus de
Fransaho pelgrims ontvangen, die naar
Frankrijk zijn gekomen wegens do zalig
spreking van de in 1794 vermoorde Karmc-
lietcrinncn van Oompiègne, De Paus sprak
zeer geroerd en met tranen in de oogen
over de kerkvervolging in Frankrijk, maar
gaf geen voorschriften voor de houding
der geestelijkheid in deze omstandigheden.
Do ,,Osservatore'' zou Zaterdagavond een
Pauselijke encycliek publicecren, waarbij
afkeuring wordt uitgesproken over de Mar
Tiavictische vereenigingen en dc Poolsehe>
bisschoppen worden vermaand de afge
dwaalde pries tere on geloovigen weder op
liet goede pad te brengen.
In het Pardo-paleis te Madrid, waar
prinses En a tot haar trouwdag met
haar .moeder vertoeft, is een schat van
mooie meubelen en kostbare voorwerpen
uit andere paleizen bijeengebracht. Men
vindt er kostelijke kristallen kandelaars,
een kaptafel met ccn porseleinen boven
stuk, enz. De ontvangzaal is vol bloemen
uit Sovilla en gestoffeerd met geel da
mast. De slaapkamer van prinses Ena, met
een groot ledikant van besneden mahonie
hout en bronzen versiersels, komt er op
uit. Het schilderachtige regiment cazedo-
res (jagers) kwam te Madrid aan cn ook
een trein vol met de mooiste meisjes van dc
aristocratie, die geheel in het wit waren en
de handen vol bloemen droegen.
De koninklijke trein stoomde onder de
daverende juichkreten van een ontzaglijke
menigte het station binnen. Koning Alfon
so sprong het eerst op het met bloemen
versierde perron. Hij reikte de hand aan de
toekomstige Koningin cn hielp ook haar
moeder uit het spoorrijtuig. Koningin
Christina omhelsde de bruid en de infantes
kusten haar vriendelijk. Al het volk riep:
,,Lang levo onze mooie Kóningin 1"
Het geheele gezelschap reed met de auto-
mobiel van den Koning naar het Palcis.
In antwoord op een interpellatie, ver
klaarde de Griekfiche minister Theo-
tokis, dat Regeering, Kamer en volk het
optroden der M acedon isc he ben
den afkeuren, maar dat Griekenland niet
verantwoordelijk is voor dit optroden. De
minister protesteerde togen de vervolging
van Hellecnsche onderdanen door Roeme
nië.
Griekenland is evenmin verantwoordelijk
voor de daden van den oecumenischen Pa
triarch. De hoop, dat het zou gelukken we
der vriendschappelijke betrekkingen met
Roemenië aan to knoopen^ is niet verwe
zenlijkt. Maar er behoeft aan eon verbete
ring dier betrokkingen niet te worden ge
wanhoopt. Hij verzocht der Kamer dc be
raadslaging uit te stellen tot 4 Juni, als
dan zou. miniwfcori^ Jo g-owisooldo cLiplo
matioke bescheiden overleggen.
Keizer Frans Jozef heeft Don
derdagavond do Hongaarscho hoofdstad
verlaten, en de omstandigheid, dat do in
spectie van de legerplaats in Bruck, waar
bij von Moltkc, de chef van den Pruisi-
schcn generalen staf, tegenwoordig zou
zijn, op het laatste oogenblik afgelast
werd en de Koning direct naar Weenen te
rugkeerde, heeft in Weenen, zoowel als to
Boeda-Pesth, veel opzien gebaard.
In de couranten werd verteld, dat onder
de troepen plotseling de Genickstarre
epidemisch opgetreden is, en dat de mili
taire geneeshceren daarom een verblijf
vin den Koning in de legerplaats afgera
den haddon. Daar men vroeger daarvan
evenwel niets gehoord had, vond dit be
richt weinig geloof, en achteraf bleek dan
ook, dat deze epidemie zich in haar geheel
tot cén ziektegeval bepaalt.
Hoowol tot nog toe officieel geen reden
opgegeven werd, kan toch niet betwijfeld
worden, dat eensdeels de toestanden in
den Oostenrijkschen Rijksraad en ander
deels en hoofdzakeli..: liet ernstige con
flict tusschen de Oostcnrijksche en de
Hongaarscho Regooring het den Koning
gewcnscht doden voorkomen onmiddellijk
naar Weenen terug te keeren.
Immers, de beide Regceringen blijven
hardnekkig op het eenmaal ingenomen
standpunt staan en daar het voor de
Kroon steeds moeilijk is een beslissing te
nemen in kwesties, waarbij het nationale
gevoel der beide volken betrokken is, heeft
do Koning vóór zijn vertrek aan Wekerlo
verzocht nog eens te trachten met zijn
ambtgenoot in Weenen tot een vergelijk te
komen. Nu wenscht het Hongaarsche Mi
nisterie ovenwol, dat de minister-president
Dinsdag het regeeringsprogramma in den
Rijksdag zal ontwikkelen, waarin de toe
komstige verhouding tot Oostenrijk na
tuurlijk een eerste plaats inneemt; do nog
beschikbare tijd voor verdere besprekin
gen is derhalve zeer kort. En een resultaat
zou niet bereikt worden, wanneer de Ko
ning volgons zijn oorspronkelijk plan
naar Bruck gegaan, cn daar drie dagen ge-
bloven was.
In Hofkringen te Weenen verzekert men
nu, dat keizer Frans Jozef niet naar
Bruck is gegaan, omdat een pijnlijk euvel
hem belette te paard tc zitten.
Do Russische Doema heeft het
kab i n e t-Goro m y k in met bijna al
gemeen© stemmen uitgoooodigd zijn o n t-
s 1 a g te nemen.
Dc Regeeringsverklaring beviel niet
Vrijdagavond werden de ministers naar
Peterhcf ontboden, cn besprak, men de
vraag of ceze bijeenkomst zou uibloopen
ojt een wijziging van Goremykins verkla
ring of op diens aftreden.
De meestcn verwachtten een ministcrie-
Sjipof, gevormd uit de minderheid van
Rijksraad en Doema. De nieuwste combina
tie was Sjipof tot eerstc-minister met
Timirjasof en Oorossof.
Volgens de Regeeringsbode" zijn van
half December 1905 tot half Mei 1.1. 6825
menschen verbannen en 2627 ingekerkerd.
Bovendien bevonden zich in dc gevange
nissen 3351 personen, die van politieke ver
grijpen werden beschuldigd.
Uit Peking wordt geseind, dat dc Kei
zer van Ohina ziek is. Er is zelfs al
verteld, dat hij dood is.
Grondbelasting.
Door den heer Smecnge is op het wets
ontwerp tot wijziging van art. 41 der wet
tot regeling der grondbelasting een amen-
domont voorgesteld om in do nader door
de Regeering voorgestelde overgangsbepa
ling een nieuwo alinea op te nemen, bepa
lende, dat in bijzondere omstandigheden
voor droogmakingen of bedijkingen van
buitengewone kostbaarheid ter oppervlak
te van meer dan 500 hectaren, dio vóór het
inwerking treden dezer wet zijn onderno
men, de krachtens art. 41 voornoemd toege
kend o termijn mode door do Kroon met ten
hoogste tien jaren kan worden verlengd
voor zooveel do gronden betreft, die op het
tijdstip waarop deze wet in werking trcodt
nog niot aan de belasting of de verhoogde
belasting zijn onderworpen.
Naar vernomen wordt zal do interpella
tie, welke dc heer De Boer morgen, Dins
dag, in do Tweedo Kamer zou houden
over do behandeling van wijlen mr. A. F.
van Leijdon te Parijs ondervonden, toen
deze aldaar ziek weid, niet plaate hobben.
.Werkwijze van de Tweedo
Kamer.
Naar „Het Centrum'' heeft vernomen,
houdt het bezoek, dat de lieer Lohman de
zer dagen op Het Loo gebracht heeft-, ver
band met het voornomen, in de warkwijze
der Tweede Kamer verandering te brengen.
Nog verluidt, dat cr sprake van zou zijn
het Adres van Antwoord op de Troonrede
af te schaffen.
De Grondwetsherziening.
Do Staatscommissie voor de Grondwets
herziening zal vermoedelijk nog dezen zo
mer met haar arbeid gereed komen.
(„A. H")
Hand- en reriitlijnlgteektnen fl
By beschikking van den min. .van binnen-
landsoko zaken is bepaald:
ló, dat de commissie, belast met hot
exajnineeren van hen, dio een akte van
bekwaamheid wensclien te verkrijgen tot
het geven van middelbaar onderwijs ia
hand- cn rechtlijnig teekencn en boetsccre^
voor het jaar 1906 zitting zal houden te
Rotterdam;
2o. zijn benoemd: tot lid en voorzitter
dier eonumssie: H. J. de Groot,-'nspccteur
van het middelbaar ondcrwi's tc 's Gravcn-
hago; tot lid cn ondervoorzitter: dr. J.
Cardinaal, hocgleeraar aan do Technische
Hoogescliooï te Delft,
tot leden: dr. J. F. van Beminden, bui
tengewoon hoogleeraar aan de Technische
Hoogeechool te Delft cn leeraar aan het
Gymnasium te 's-Gravenhage, wonende to
's-Gravenhage; J. Bubberman, leeraar aan
do Rijks Hoogcre Burgerschool en aan
do Burgeravondschool te Leeuwarden; P.
Doorn, directeur der ambachtsschool cu
der avond vak t-eekenschool te Haarlem; H.
Ellens, leeraar aan de kunstnijverheidsteo-
kenschool ,,Quollinus" te Amsterdam, wo
nende te Santpoort; H. Evers, hooglccraar
aan do Technische Hoogeschool te Delft;
H. C. Grosjean, leeraar aan do Kweek
school voor machinisten en aan do Avond
school voor handwerkslieden te Amster
dam; Bart van Hove, hoogleeraar aan do
Rijks Academio voor beeldende kunsten (o
Amsterdam; E. Jolsma, directeur dor eer
ste Ambachtsschool en der Avondschool
voor handwerkslieden te Amsterdam; A. D.
F. W. Lichtonbelt, buitengewoon hoogleer-
aar aan dc Technischo Hooge®chool te Delft
en hoogleeraar a. d. Academie v. beeld, kun
sten en technische wetenschappen te Rot
terdam, wonende te Rotterdam; Th. H. A.
A. Molkenboer, leeraar aan de Industrie
school van do maatschappij voor den wer
kenden stand to Amsterdam; H. Rozen-
beek, leeraar aan do Rijks Hoogerc Bur
gerschool en directeur der Avondschool voor
Ambachtslieden te Heerenveen.
Dr. Knyper en <1© per».
Er is indertijd heel wat to doen geweest
in do perswereld en daarbuiten over do
quaestie, dat dr. Kuypor als minister-pre
sident een der directeuren van het Haag-
scho correspondentie-bureau bij zich had
laten „ontbieden."
In verband met een rr.ededeoling onlangs
in een vergadering van de „Haagseho
Journalisten-Vereeniging" gedaan over do
behandeling der pore door do autoriteiten to
Berlijn, kwam dat „ontbieden" wederom'
daar ter sprake. In do jongste „Mcdedcc-
lingen'' van den Nodcrl. Journalistenkring,
staat nu over die zaak en de houding van
dr. Kuyper tegenover do pers het volgende
to lezen
„De heer Vas Dias wilde dozo gelegen
heid benutten om een legende uit den weg
te ruimen. Hij is van mecning, dat dó zaak
van het „ontbieden" verschrikkelijk is op
geblazen; er is geen quaestie geweest van
een „ontbieden". Dr. Kuppor heeft zioh in
do Eerste Kamer dat wooixl laten ontvallen,
maar hij had enkel op zijn gowone hoffelijke
manier verzocht, of een van de hoeren van
het Correspond en tie-hureau, wfartnecr hot
gelegen kwam, eens bij hem zou willen ko
men, ccn uitnocdiging, waaraan iodcrecn
zou voldaap hebben. Geen minister is, voor
zoover hem bekend, welwillender tegenover
de iP'ers geweest dan minister Kuyper; on
der vorige ministers was dat vaak andere
dan bij dezen oud-voorzitter van den Ne-
öcrlandschen Journalistenkring.
Dankzeggendo voor dezo mededcoling,
verklaarde do voorzitter (de heer Plemp
van Duiveland), dat doze overeenstemt met
den indruk, door hem van de bewuste ver-
gadering van de ,,H. J. V." meegenomen,
dat er van „ontbieden" geen sprake geweest
is. Spreker sluit zich aan bij het goed'e,
dat do heer Vas Dias heeft gezegd over de
hulpvaardigheid' van dr. Kuyper als miniv
ter jegens do pers."
(De lieer Vas Dias is een der directeuren
van het Corr.bureau.)
Bultenlandsch© Heer en Dame
vragen, voor eenlge Weken, aan
hot eind van Juni:
in stil Gezin. Rustige, gezonde
slreek heeft do voorkeur.
Brieven onder K. E. 7797
aan: RUDOLF MOSSE. Cöln
n/Khcin. 5957 10
HYPOTHEEK verkrijg
baar op Bestek en Teeke-
ning, rente 41/. °/J por
jaar, voor lO jaren vast;
direct vrordt verstrekt
7 O °/o der grondwaarde;
7i van het restant wan
neer de Hnizen glas- ©n
waterdicht zijnhet
restant na voltooiing.
Borgstelling ot Levens
verzekering onnoodig.
Inlichtingen bij
Wijnstraat 806,
5814 25 Rotterdam.
KANTOORDEEN: 10-4.
die oud Goud, Zilver,Diamant,
Bloedkoraal, Antiek of wat ook van
waarde wil verkoopen, kan niot beter
terecht dan bü N. UUNTELMAN,
Oude Rijn No. 52, b{jdeLeidacheSpaarb.
Tweo liaeren toeken voor do
zomermaanden:
liefst met Balkon of Tuin, in den om
trek van Leiden. Brieven met prijs
opgave (met en zonder Pension.) Adres
Bureel v. d. Blad onder No. 5801. 8
Te consulteeren Vrijdag en
Zaterdag van 10 tot li uren:
Kaiserstraat 30, Leidon.
LEIDSCHE
De Balans- en Winst en Ver
liesrekening over bot afgoloopen
boekjaar, ligt voor de Aandeelhouders
ter inzage ten Kantore der Maat
schappij Heorengracht 54. G975 10
RIJWIELEN kunnen thans direct na ?jestelliag worden geleverd.
Van de verschillende modellen is steeds een groote voorraad en ruimo kouzo voorhanden ln hot Filiaal
80,
alwaar prUscoursnten, met nitvoerigo beBCbi'Uving, °P aanvrage verkiUgbaar z(Jn. 686'
OAMES-KÏJWIEEEX: fllO.-; f137.-; f170.-; 1191.-.
HEEKEN-EÏJWIELEX f195.-; fl3B.-; flCS.-; f183.-.
Boven alle concurrentie staan de
Merk: „Kroon", k f 5.53, van
onlistenlul
AGENTEN TE LEIDEN: £-613 60
JP« RIEIÜIELj Boouimnrkt.
I 71l8iTiE'i&iig:a ma Csfé N®n' o»
Ban irB&ëiS Francisknner-Biaa,
