Thee
PIANOLESSEN.
Stoomtram Haarlem-Leiden.
HORREGAAS,
SW H. VAN ROMBURGH, Donkersteeg 8. i
LEIDSCH DAGBLAD. MAANDAG '14 MËI. - TWEEDE BLAD.
Buitenlandseh Overzicht
Vervolg Advertentiën,
J. 0. vm ÖEEÜE,
Instrumentmaker,
fern
P. F. ROLLAMDET, 98U
Kastjes te hunr in een uitstekende Bewaarklnis.
„De Vijzel", Nieuwe Rijn 94.
E.Br^ndsm^
No. 14178.
Anno iöÖG.
CACAO EN THEE.
In vorige wetenschappelijke praatjes
den wij het reeds over drinkwater, kof
fie en melk, zoodat bij een bespreking van
en thee, d© meest gebruikelijke dran
ken in deze rubriek zullen zijn behandeld.
De cacao heeft zich vooral de laatste ja-
ten een belangrijke pLaat-s onder de ver
krui ksar tike len veroverd; waar zij vroeger
bijna uitsluitend werd aangewend voor de
bereiding van allerlei chocolade-artikelen
en door haar prijs de choooLado als drank
toe een min of meer kostbaar genotmiddel
maakt, dat slechts bereikbaar was voor
bepaalde kringen, en gewoonlijk alleen bij
feestelijke gelegcnhoden werd gebruikt, is
tij nu zoo algemeen geworden, dat men
haar een dagelijksche drank, onder het
bereik van nagenoeg iedereen, kan noemen.
Po boomen, die ons de cacaoboonen levo
ren, behooren eigenlijk thuis in Midden-
'Amerika, van den evenaar tot ongeveer 20
graden Z.B.; do beste kwaliteiten komon
uit het Zuiden van Mexico en do Staten
van Midden-Amerika (Venezuela, Hol-
landsch- en Britsch-Guyana). Langzamer-
band is de cultuur dezer boomen ook naar
ièadero tropische landen overgebracht, er
^wordt ook op Ceylon, Java, de Filippijnen
en Réunion een zev goed product verkre
gen.
Hoewel de boomen bij vrije ontwikkeling
een hoogt© van 14 Meter kunnen bereiken,
iaat men ze toch niet hooger dan 6 h 7 Me
ter opgroeien, om het plukken der vruch
ten gemakkelijker l© maken en de boomen
niet veel van den ind te doen lijden,
waardoor vc.l vruchten verloren gaan.
Die vruohten bereiken een lengte van lj
d.M. en hebben in vorm veel overeenkomit
met een komkommer; daarin liggen 25 tot
40 stuks boonen, die versch wel de cacao-
smaak bezitten, doch buitengewoon bitter
zijn.
Nadat de boonen voorzichtig uit do
yruchten zijn genomen, worden zij gedroogd.
In Caracas legt men re cenige dagen in
fiandei om zo te laten gisten; in andere
streken worden zo tot dat doel in den grond
geborgen of opgehoopt met bladeren be
dekt.
Dit gistingsproces is noodig om do wran
ge en eenigszins zure smaak weg te ne
men en om de boonen hun eigenaardige
kleur te geven.
Evenals koffie on andere genotsmiddelen
>rst na branden haar bijzondere smaak en
geur verkrijgen, moet©n ook de cacaoboo
nen gebrand worden voor de opwekking
van hun eigenaardig aroma. Daarna wor
den zij gestampt en van de schillen gezui
verd. Zij bevatten nu nog een groot© hoe
veelheid vet, dat door warm© persing ver
wijderd wordt, en de ons bekende oacaobo-
ter uitmaakt.
Het overblijvende product, dat toch nog
10 a 15 pCt. vet bevat, komt als cacaopoe
der in den handel.
Het is hier wellicht de plaats om te wij-
jen op het verschil tusschen cacaopoeder
en poedorohooolade, het eerste is do zuive
re, geheel onvermengd© cacao in poeder-
vorm het laatste is een mengsel van cacao
poeder met meel, dat in den handel is ge
bracht om te voldoen aan de vraag naar
een goedkoop artikel.
Toch moet het gebruik er van sterk wor
den ontraden. Verlangt men een bepaald
©n tevens onschadelijk preparaat, dan doet
men het verstandigst met de zuivere cacao
poeder, zooals die door de fabrikanten in
gesloten bussen wordt afgeleverd, met zui
ver meel te vermengen. Men weet dan pre
cies wat men heelt en in welke verhoudin
gen.
Zulks is nieo het geval mot de poeder-
phooolade, die bij gewicht verkocht wordt
en die eerst door den groothandelaar en
later door de winkeliers nog eens kan
worden gemengd, met het natuurlijk ge
volg, dat het gohalt© aan cacao vermindert,
naar gelang het gehalte aan meel, okor,
pijpaarde, schapenvet en wie weet welk©
andero ongerechtigheden, stijgt.
Een bekend feit is het, dat er fabrikan
ten zijn, die de poederchooolade fabric©e-
ren uit oude bruine boonen, eikels en kas
tanjes; d© kaneelolie brengt de noodige
geur aan.
Het werkzame bestanddeel van de cacao
wordt gevormd door de theobromine, een
alcaloïd, dat ook in koffie en thee voor
komt en waardoor de cacao, wat den in
vloed er van op ons zenuwgestel betreft,
evenals koffie en thee, opwekkend werkt.
Wel bevat de cacao nog eenige voedende
be-standdeelen bovendien, als vet, eiwit en
suiker, maar toch niet in die mate, dat
zij daardoor tot de voedingsmiddelen zou
kunnen gerekend worden. De zoogenaamd©
versterkende werking van cacao is dan
ook even legendarisch als die van krachti
ge soep of bouillon.
Do algemeen gebruikt© thee wordt ons
ook door „verre landen over de zee" ge
leverd. Ohina is het land van de thee;
later is zij ook overgebracht naar Java,
Japan en Ceylon; proeven in Brazilië en
(Portugal genomen mislukten geheel.
Een beschrijving van alle variëteiten is
hier onmogelijk; de Chineezen alleen ken
nen reeds meer dan 700 soorten; de hoofd-
verdeeling is echter in zwart© en groene
thee.
Zwarte thee bestaat uit bladen, die men
na den pluk heeft doen gisten en daarna
gedroogd; de groene theesoorten verkrijgt
men uit bladen, die dadelijk na den pluk
zijn gedroogd.
De bereiding van zwarte thee is een proces
dat veel nauwgezetheid ©n aandacht eischt.
Het gistingsproces moet bij een bepaalde
warmte plaats vinden en moet op een be
paald oogenblik worden afgebroken; daarna
worden de bladeren geroost; vervolgens
gerold en gedroogd ondecr voortdurende
verwarming.
Do bladen bestemd voor do groene thee
worden dadelijk bij hooge temperatuur
geroost en voor zij uit do pan worden ge
nomen, gekleurd door ze ondeil voortdu
rend draaien met poeder te bestuiven.
"Voor de fchec verpakt wordt, brengt men
haar gedurende een etmaal in aanraking
met ttork riekende bloesems, b.v. van do
jasmijn en den oranjeboom; vóór d'e verpak
king worden de®e reukmiddeitjes Verwij
derd.
Zooals hiervoren reeds werd gezegd,
staat thee, in werking op het monschelijk
organisme, gelijk met oacao en koffie,
waarbij de groene thee weer sterker werkt
dan de zwarte.
To verwonderen is het niet, dat een
artikel van zoo algemeen gebruik als do
thee op ruime schaal wordt vervalscht.
Dit begint reeds in China door toevoe
ging van bladen van andere planten, ter
wijl de thee van inferieure kwaliteit wordt
vermengd met gruis van do fijne socr^n,
om het minderwaardige product een goed
aroma to geven.
Bedenkelijker is de verandering van zwar
te thee in groene; dit natuurverschijnsel
brengen de handelaren tot stand door de
zwarte thee met koperverbindingen t© be
handelen.
Reeds afgetrokken thco wordt met een
gom oplossing behandeld, gekleurd, ge
droogd en weer opgerold. Deze vervalsching
Li aan t© toonen door de droge thee in
een oplossing van" koperacetaat te doen
is de thee reeds eenmaal uitgetrokken dan
blijft de oplossing onveranderd, terwijl bij
goede thee de oplossing na cenigo dagen
geheel gijoen wondt. De ergerlijkst© ver
valsching is wel de fabricatie van thee. Uit
rijst on gom wordt eon soort theestof ge
maakt, die met Berlijpsch blauw, als groe
ne thee wordt gekleurd, cn mot behulp van
graph ietpoeder in zwarte thee veranderd.
A. F.
Te Brussel begint men te gcloovcn,
dat koning Loopolds vcOrstel, den
Cong o-S taat bij België in te lij
ven, binnenkort te wachten is. Op het
oogenblik is do toestand voor den Souve-
rein niet aangenaam. De rccrutccring van
officieren wetdt bemoeilijkt door het ver
bod van de Ifcaliaansche regecring aan
haar officieren, in dienst van den Congo-
Staat te treden. Ook is het moeilijk rech
ters to vinden. En dan heeft het doortas
tende optreden van het liberal© Engelsohe
Kabinet in de Congo-kwestie de pesitj©
van den Koning ook niet gemakkelijker
gemaakt.
De Brussel se he correspondent van de
„Frankf. Zeitung" verzekert, dat do Ko
ning, om Engeland gunstiger t© stemmen,
den Engelschman Johnston tot gouverneur
in den Congo-Staat wilde benoemen
Dit alles maakt, dat de Koning de an
nexatie-geruchten niet tegenspreekt. Toch
is Zr. Ms. voornaamste reden hiervoor,
volgens den correspondent, dat de Koning
een nieuwe groote leening voot den Congo-
Staat wil sluiten en n4g geen oonsortium
bankiers daartoe heef); kunnen vinden.
Komt de annexatie in de Kamer in bespre
king, dan zal dit de wfeg voor de leening
ongetwijfeld effener maken.
De Senator Sam Wiener heeft in de
Belgische Senaatsvergadering gevraagd
hoe het staat met den Belg Joris.
Favoreau, do minister van buitenland-
sche zaken, antwoordde, dat do onderhan
delingen over Joris nog steeds gaande war
ren. Onz© laatste nota aan de Verheven
Porte, zei hij, hebben wij eenig© weken
gëloden ingedienddaar hebben wij nog
geen antwoord op ontvangen. In die nota
vraagt de Belgische regeering, of de Porte
niet genegen is, do kwestie der uitlegging
van het uitleveringstractaat t© onderwer
pen aan een scheidsrechter.
Onder den indruk van de vele gevallen
van pokken, die in den laatsten tijd in
het groothertogdom L uxemburg zijn
voorgekomen, heeft de Kamer met 25 te
gen 14 stemmen een wetsontwerp aangeno
men, dat verplichte inenting in
het eerste en herinenting in het elfde le
vensjaar invoert. Tot dusver werd alleen
een inentingsbewijs bij opneming op do
openbare school verlangd. Kinderen, die
het niet konden overleggen, werden inge
ënt. Dit stelsel heeft echter gebrekkig go-
werkt. Het is gebleken, dat geen van de
offers van de thans heerschendo pokken
epidemie ingeënt was.
In de wet is verder een bepaling opge
nomen, krachtens welke de gemeenteraad
bij het uitbreken van een epidemie alle
bewoners van een besmette of met be
smetting bedreigd© wijk kan dwingen zich
te laten herinenten
De „Wiener Allg. Korrespondenz" be
weert, dat in de laatste dagen van Mei
keizer Wilhelm en do Tsaar, op
verlangen van den laatste, een samen
komst zullen hebben. Keizer Wilhelm gaat
in het laatst van Moi naar Oost-Pruisen
en de ontmoeting zou daar dicht bij de
grens plaats hebben.
De Berlijn8che bladen gclooven het be
richt niet.
Koning Eduard toont zijn welwil
lendheid tegenover de Duitscho bezoe
kers, burgemeesters en anderen, die do
volgende week in Engeland komen. Hij
heeft te kennen gegoven, dat hij den
Duitschers Donderdag gaarne het kasteel
Windsor wilde laten zien en hen Vrijdag
zolf op het Buckinghampaleis ontvangen.
Lord Lonsdale, do vriend van keizer Wil
helm, heeft do gasten op zijn kasteel Low-
tlier genood, voor het geval z© in Schot
land komen. D© stad Birmingham zal do
Duitschers ook ontvangen.
Het Woreldpoafccongres te Rome
heeft toch besloten tot! het invoeren van
een nieuwigheid, die in do verte cp een in
ternationaal postzegel gelijkt. Om den
afzender van een brief in staat te stellen
het antwoord to frankeeren, zullen bijzon
dere an tv oord-bons voor 25 centimes ver
kocht worden. Het internationaal bureau
tc Bern laat die bene drukken en zendt z©
naar de postbesturen. In de landen, dio tot
do vereeniging behooren, kunnen ze tegen
postzegels van1. 25 centimes ingewisseld
worden.
Een eigen vertegenwoordiging op het
congres is toegestaan aan alle Engelsche
koltniën of beschermde gebieden in Zuid-
Afrika, do kolonie Nieuw-Zecland, do
Duitsche beschermd© gebieden in Afrika,
Azië en Australië, alle Itoliaansohe kolo
niën, de Portugeesche in Zuid-Afrika en de
kolonie Algiers.
De voorzitter der Italiaansche
Kamer heeft een brief voorgelezen, waar
in vijftien se'c^ilfalistidohe afge
vaardigden ojntslag vragen. Die
ontslagaanvragen zijn ingewilligd, terwijl
diei^mgovolgfe dö zetck vadant zijn ver
klaard.
Uit Tunis wordt gemel 1, dat in ant
woord op een inhuldigingstoespraak van
den Fransohen resident, do nieuw opge
treden Bey heeft verklaard, dat hij vol
gons do tradities van zijn neef en zijn oom,
in voortdurende samenwerking met don vsr-
tegenwoordiger van do F ranse ho Repu
bliek, do welvaart en den materieclon en
zedelijken vooruitgang van Tunis zal
ontwikkelen.
Do P or t e heeft er in toegestemd Ta--
bah en alle andero plaatsen in hot Egyp
tische grondgebied to ontruimen.
Volgens den Potorsburgschen correspon
dent van do Matin" zou Moeromtsef, de
voorzitter van de Russische Rijks-
d o e m a, bij zijn terugkeer van de au
diëntie to Peterhof gezegd hebben, dat do
Tsaar hem zeer minzaam had ontvangen,
maar niet over politiek had willen spre
ken.
Donderdagavond laat hebben do boeren-
afgovaardigden een bijeenkomst gehouden.
Men hield heftig© redevoeringen over do
vrijheid en over do verdeeling van den
grond. Eenigo Kozakken-afgevaardigden
verklaarden, dat de Kozakken genoeg
hebben van hot bloedvorgieten, en zullen
aandringen op ontheffing van do bij zondo
re militaire diensten, waartoe zij gebruikt
worden. Deze woorden woktcn een grooto
beweging.
Do stemming in Rusland is nu veel op
gewekter, volgens den correspondent van
do „Times" to St.-Pctcreburg. Men bo-
gint te gelooven, dat de ongedachte een
stemmigheid, die niot alleen in do Docma
heersoht, maar in het geheel© land aan hot
liaht gokomen is door do betuigingen van
hulde aan de Doe ma, een indruk zal ma
ken, krachtig genoeg om voortaan ornstigo
botsingen te voorkomen.
Do leden van d© Rijksdoema hebben voor
do uitnoodiging van hot Petersburgsch©
gemeentebestuur dat te hunner eer© een
feest wilde geven, bedankt met do verkla
ring, dat voor het verleonen van amnostlo
geen feestelijkheid mogelijk was.
De Finscho Landdag heeft een doputatio
uitgezonden om do Docma zijn gelukwcn-
sohen over to brengen. Ondr de talrijke
gelukwenschen aan do Docma was ook een
telegram van den vorst van Montenegro.
In de Docma werd het adre^ van ant
woord behandeld. Besloten werd, opnieuw
een commissie van redactie te benoemen,
om in het adres cr op aan to drinveti, dat
onmiddellijke amnostio hoogst noodza
kelijk is.
Gemeenteraad van Voorschoten.
Tegenwoordig allo loden.
D© voorzitter doet mododecling van eenig©
ingekomen stukken, waaronder goedgekeur
do raadsbesluiten on kohieren hoofd, om
slag cn hondenbelasting, proces-verbaal van
kasopneming en een adres van eenigo in
woners, verbetering verzoekend© van den
slechten toestand van den weg langs do
Kcrksloot.
Het laatstgenoemd© stuk wordt gesteld
in handen van B. en Ws. om daarop te ad-
viseerende andere stukken worden aange
nomen voor kennisgeving
Het gemeenteverslag zal ter visie worden
gelegd en is tegen betaling dor kosten al
gemeen verkrijgbaar.
Aan do orde is d© behandeling van een
adres van J. P. Sohmal alhier om in af
wijking van d© Bouwverordening twee hui
zon to mogen bouwen, die niet onmiddellijk
aan een straat zijn gelegen. Overeenkom
stig het advies van B. ©n Ws. wordt d© ge
vraagde vergunning met algomecno stemmen
verleend.
Hierna komt aan de orde de regeling
van do kosteloozo vaccinatie cn van don
doodschouw.
I Do voorzitter deelt mede, dat dr. G. F.
j Hellema ,dio een en ander geóurendo bijna
J 14 jaren geheel belangeloos heeft waarge
nomen, daarvoor heeft bedankt. Hij stolt
voor, dat de Raad een hartolijko dankbe
tuiging tot den heer Hellema zal richten
voor do diensten godurende zoovel© jarch
I kosteloos aan do gemeente bewezen.
Do Raad vereeaigt zich mot algemeens
stemmen hiermede.
B. en Ws. stellen thans een regeling voor,
waarbij de t© benoemen geneesheer zal ont
vangen 1.50 gld. voor iedere vaccinatie on
5 gld. voor eiken doodschouw. Naar ra
ming zal dit ongeveer 85 gld. per jaar bo
dragen.
Nadat do voorzitter nog heeft medege
deeld, dat op do gestelde voorwaarden dr.
R. Birkhoff, arts alhier, met een cn an-
dor door B. en Ws. zal worden belast,
wordt het gevraagde krediet met algemee-
no stemmen verleend.
Niets mcor aan do orde zijnde, wordt do
openbare vergadering door den voorzitter
gesloten en overgegaan tot een zitting mot
gesloten deuren.
Overtocht van Nederland naar N.-l. an omgekeerd.
Overwegende, dat hot wcnsehelijk is de
bepalingen op den overtocht van Neder
land naar Ned.-Indiö on omgekeerd ton
lasf© van de Indische begroeting, vastge
steld bij het Kon. Besluit van 23 Novem
ber 1896, No. 74 (Indisch Staatsblad 1897
No. 163) cn do later daarin gebrachte wij
zigingen cn aanvullingen op enkclo punten
te hemden cn opnieuw als eon geheel af
te kondigen, is bij Kon. Besluit eau 28
April met buitcnwerkiugstelling van alio
daaromtrent bestaande bepalingen, ais
volgt bepaald:
Art. 1. Ton lasto van do Indische bo-
greoting wordt overtocht van Nodorland
naar Nod.-Indiö on omgekeerd verleend
overeenkomstig d© bepalingen van het bij
dit boshut vastgestcldo reglement.
Art. 2. Bij de toepassing van het regle
ment worden als leden van een goziu al
leen erkend do ouders en hun ongehuwd©
wettige (ook gewettigde) kinderen cn stief
kinderen, zoons cn stiefzoons echter
niet, indien zij op den dag der inscheping
don vollen oudcTdoin van drio on twintig
jaren bereikt hebben.
In geval van echtscheiding treden do
vrouw en do haar toegowezen kindoren cn
haar voorkinderen uit hot gezin van den
man en worden bij toepassing van het re
glement aangemerkt als een afzonderlijk
gezin met de vrouw als hoofd.
Waar in het reglomont sprako is van do
echtgenoot©, do gceohoidon echtgenooto,
de weduwo of de kinderen van eenig
Landsdienaar, worden daaronder niet ver
staan zij, dio mot dien landsdienaar da eijrf
ponsionncering in het huwelijk zijn getre
den, noch do uit zoodanig huwelijk geboren
kindoren.
Art. 3. Wij behouden Ons voor in bij
zonder© gevallen bij een mot redenen om
kleed besluit aan hen, die daarop volgons
het reglement geen recht hebben ovor-
tocht to© to kennen voor gouvom.menls-
rokening van Nederland naar Nederlondsch
Indiö of omgekeerd, dan wol terugbetaling
to verlcenen van uit oigen middelen be
taalde overtochtskosten.
Art. 4. De vergoeding dor reiskosten van
een landsdienaar, wien in 's lands belang
wordt opgodragen do reis van Nederland
naar Nederlandsoh-Indië of omgekeerd
Lang een andero dan do gewon© routo to
volbrengen, maakt steeds het onderwerp
oener speciale regeling uit, to troffen door
Ons voor zoovocl betreft reizen van Ne
derland naar Nederlandsch-Indië, door den
gouvemcur-genoraal in alle andore geval
len.
Bij dit Kon. besluit is gevoegd een re
glement op de toekenning van overtocht
van Nederland naar Nederlandsch-Indië
cn omgokeerd ten lasto van do Indische
begrooting. Besluit en reglement staan
afgedrukt in do Staatscourant No. lil.
Breestraat 12, LEIDEN.
Wegens Huwelijk is de zaak
Dinsdag 15 91ei gesloten.
5368 8
Gediplomeerde Pinno-ouder-
jryzere», (Ned.Toonkunst Vereoni-
jlng en Conservatorium Berlijn),
heeft oenigo leesuren beschik
baar. 1808 10
lnlichting«n te bekomen bij Mevr.
JUTTE, Wasstraat 32.
I I
J2 B
S
*73
03
O
cc
asDgsboden, van of f100.-
tot elk bedrag, voor bedrijfs
kapitaal en partloulioren,
(met en zonder borg, naar
omstandigheden) alsmede
als Hypotheek (1ste en
2de) op hulzen, land,
schepen, Erfenissen, Meu
belen, enz. 5189 12
Brieven adresseeren let
ters: O. G. Postbus 104,
Postkantoor, Den Haag.
toflDERZAbF
füumn/'de
421L
iomaut-£7i^J&p
GLoedkoopste en gerieflijkste JÜeisgelegenheid,
Van LEIDEN naar 1ste KI. 2de KI.
0EGSTGEEST IS Cents. I2J Cent,
SAS3ENHEIM 25 22j
LISSE, HILLEG0M, BENNEBR0EK,
HEEMSTEDE of HAARLEM 30 25
Couponboekjes, verkrijgbaar gesteld bij de Goederen*
Agenten, geven voor korte afstanden veel besparing. 8874 26
Jeukingon,
Huid- en Vel-
zlekten, Puisten,
Baardziekten,
Huidaandoenin
gen worden
radicaal genezen door do alom be
roemde Wonderzalf „De Wal
vis ch". Prijs 75 Cts. Hoofd
depot „SANITAS", Van Hogendorp-
straat 5. Telefoonn. 1026, Den Haag.
Te Leiden verkrijgbaar bfj J. DIJK
HUIS, Hoogstraat 6. 5140 13
Assurantiekantoor, Nieuwe Rijn 11.
9
aan den Lagen Rijndijk, even bulten de
Zijlpoortprachtige nieuwge
bouwde BENEDENHUIZEN
k f 2.80 per week en dito BOVEN
HUIZEN k ƒ2.80 per woek en
geheele HUIZEN met Tuintjes,
bev.3 Kamers en Alkoof, Keuken,
Plaats a 2.80 p. week, gelegen
ln de Sleboltstraat. 8686 14
Te bevragen bU den eigenaarJAN
BOTERMANS, Middelategracht 26.
Grondverf 35 Cts. per kilo.
Glansverf 45 Cts. per kilo.
Uit zuivere grondstoffen boield.
In alle plaatsen afnemers
gevraagd. 3573 7
De Administratie van het „Leidseh
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
VtADI NAU
Verkrijgbaar in alle buurten
der stad.
8188 80