Een geheele stad opgevijzeld. Merkwaardige scheidingsgronden. i! gen of zaj ait Indië of uit China gekomen en wanneer zij in Europa ingevoerd zijn. Maar als zij eerst in Europa zich vertoo rnen, ontgaan zij niet aan zijn scherp zinnig heid. Dat de kaarten voor Karei VI zouden zijn uitgevonden, heeft men opgemaakt uit een aanteekening van Charles Poupart, een der hofbedienden van den beklagens- waardigen Vorst, van het jaar 1392. Hij vermeldt dan in zijn register de uitgave van ,,66 sols parisis" aan-Jacquemin Grin- ganneur, „voor drie spellen kaarten, ver guld en met verschillend gekleurde devie zen.Maar reeds veel vroeger, in 1337, werd volgens den Franschen schrijver aan ,de geestelijken van Saint-Victor te Mar seille verboden ,,ad paginas" te spelen. Blijkbaar werd het kaartspel bedoeld. In 1374 beschrijft ook reeds de auteur van een verhandeling „over de zeden", Johan nes von Reinfelden, het kaartspel „in zwang bij de edelen en andere personen en dat geen kwaad kan als het eerlijk en zonder geld gespeeld wordt". Men had reeds 52 kaarten, met koningen, koningin nen en „maarschalken". In de laatste jaren der veertiende eeuw vindt men de kaarten in Italië, met name te Viterbo, waar zij naïb heeten. Den 30sten Augustus 1381 legt in Frankrijk een hartstochtelijk speler ten overstaan van Laurent Aycardi, notaris te Marseille, de belofte af, dat hij op reis gaande en op het punt van zich in te schepen, onderweg geen kaart zal aanraken. In 1382 verbiedt de magistraat van Lille het kaartspel. Hoe die Fransche kaarten er uitzagen weet men niet. Maar men kent Duitsche speelkaarten uit dien tijd; sedert 1397 be stonden t© Ulm speelkaartenfabrieken en het bestuur van die stad gaf voorschriften omtrent de bewerking. In dien tijd moest alles gereglementeerd worden. Het schijnt, dat wij weer dien weg opgaan. Men maakte toen kaarten met „ge daanten van menschen en dieren", den ko ning, de koningin, den hofnar, den hof maarschalk, den kanselier, den kapelaan, den dokter en dan hazen en wezels en vos sen. In Frankrijk vertoonden de kaarten de legendaire figuren van de ridders der Ta felronde en hun dames. Ta Lyon vooral werden de speelkaarten gefabriceerd, maar de stad had geen monopolie en daar het een goed vak was, werden ook elders fabric' n opgericht. Ook in Nederland. De Fransche revolutie, die alles omver wierp, wijzigde ook de speelkaarten. Een goed republikein kon toch niet al spelende de afbeeldingen van koningen, ridders en groote dames voor oogen hebben De ko ningen werden dus vervangen door „ge niën" van de kunsten, den vred^, den handel, den oorlog, de vrouwen do.r sym bolische voorstellingen der vrijheid van drukpers en godsdienst, de boeren door de rechten van den mensch. Maar de republikeinsche speelkaarten hebben een kort leven gehad. Do „American Review of Reviews", een geloofwaardig, ofschoon Amerikaan sch, tijdschrift, vertelt van een nieuw rnge- nieurswonder in het land der onbegrensde mogelijkheden. De stad Galveston ligt aan den oostelij ken uitlooper van een lang, laag eiland, aan de kust van Texas, waartegen aan de eene zijde de branding schuimt van de Golf van Mexico, terwijl aan de andere zij de de Galvestonbaai ligt. Het was een bloeiende stad, die echter tot meer alge meen e bekendheid kwam door het treuri ge ongeluk, dat haar den Ssten September 1900 trof, toen een reuzengolf over de stad sloeg, 5000 menschen deed omkomen en 17 millioen dollar schade veroorzaakte. In plaats van wat er van de stad over bleef te verlaten, begonnen de bewoners met Hollandsohe koppigheid hun stad weer te herbouwen, maar te gelijk moecten maat regelen getroffen worden, om de herhaling van een dergeüjkiö ramp te voorkomen, als bet kon- Door drie ingenieurs werden in weinige maanden tijds na de vloedgolf plannen in gediend om een grooten muur van beton langs de golfkust te leggen, en meteen de gehcele stad op een hooger peil te brengen 1 In Juli 1904 was de kade reeds gereed; ze is van massief beton, 16 voet hoog, van onder 16 en boven 5 voet breed en bijna zes kilometer lang. Doch moeilijker was het omhoog bren gen van de stad zelf; want de opdracht, welke de bouwkundigen zich gesteld had den, luidde: den bodem ran het schiereiland met zeventien voet te verhoogen. Het han delsgedeelte van Galveston in de buurt van de baai lag voldoende door de nieuwe kade beschut, behoefde dus niet te worden opge vijzeld; doch de overige stad moest ver hoogd, en li millioen kub- voet zand zou den daartoe noodig zijn. Voor de uitvoering van het plan liet men vier reusachtige zand- baggermachines komen, welke het zeezand van den bodem van de bocht moesten ver werken. Achter de stad is een kanaal ge graven van vier kilometer lang, en daaruit wordt het half-vloeibare zand met geweldi ge zuigpompon in de straten gespoten, zoodat het water wegloopt en het zand achterblijft. En zoo wordt langzaam aan, maar geregeld het stadspeü van den nieu wen kademuur tot aan het strand van de bocht verhoogd. Is dit reuzenwerk vol bracht, dan wordt het kanaal zelf weer dichtgegooid. Den lsten Januari 1907 zullen volgens de contracten alle werken voltooid moeten zijn; dan begint men pas met het eigenlijke omhoog-vijzelen van de verschillende ge bouwen en buizen; dat zijn er 3000- Een HonrSen-garderobe. Bij het trouwen van president Roosevelts dochter met den heer Longworth had deze voor zijn bruid een terriër gekocht, die op de tentoonstelling to Bos con den eersten prijs had behaald Hij gaf haar een com plete garderobe mede voor haar hondje. Hier is do lijst van voorwerpen met de prijzen halsband, met juweelen inge legd 3000 dollar, een zweep .met juweelen 75, zilveren toiletartikelen 50 hondenhok met woon- en slaap kamer 25 pelsjas 30 theekleed en operakijker 8 schoenen voor nat en droog weer 5 visitekaartjes, 3 geborduurd linnen handdoeken 2.50 zijden kussens 2-50 medicijnkastje 12 bezoek van den veearts per visite 5 zilveren eetservies 100 Dat is 8295 gulden. Totaal: 3318 dollar. Een Amerikaansche rechter publiceert in de New-Yorksche „Tribune" zijn le vensherinneringen en verhaalt van zijn rechterlijke loopbaan op vermakelijke wij ze, op welke gronden men in Amerika eeil huwelijk laat ontbinden. Wederzijdsche an tipathie, mishandeling en al het andere, dat in de Europeesche wetgevingen hoofd zakelijk wordt aangevoerd, om zwaar druk kende huwelijksketenen te verbreken, ko men aan gene zijde van den Atlantischen Oceaan als redenen tot echtscheiding slechts zeer zelden voor. Daarentegen heeft men daarginds dikwijls een bagatel en menigmaal nog iets minder noodig om do begeerde vrijheid terug te krijgen. Een vrouw vroeg scheiding aan, omdat baar man zijn baard had laten afscheren: „Ik heb hem met een baard getrouwd," zeide zij, „en ttoans is hij niet meer dezelf de, maar leelijk en belachelijk." Een vrouw van 73 jaren wilde zich van haar 84-jarigen man laten scheiden, omdat hij pruimde. „Is dat waar?" vroeg de rechter. „Ja," antwoordde do grijsaard. „Ik doo het al sedert vijftig jaren en kan het niet meer laten." „Maar gij zult toch moeten kiezen tu»- schen uw vrouw en uw pruimtabak." „De kous is niet moeilijk," antwoordde de brave man, „ik kies de pruimtabak." Een vrouw wilde scheiding, omdat haar man haar iederen dag die gedeelten uit den Bijbel voorlas, welke der vrouw ge hoorzaamheid jegens haar man aanbevelen. De rechtbank bevrijdde haar van dezen eentoni gen baas. Een ander verlangde scheiding, omdat haar man gewoonlijk pas om elf uren des avonds thuiskwam en haar dan in haar eersten slaap stoorde. Weer een andere vrouw, omdat de bloed verwanten van haar man, die eens por week te eten werden genoodigd, haar niet bevielen. Een schilder te New-York werd van het echtelijk juk bevrijd, omdat zijn vrouw hem de lange haren kamde en dan met haar vettige hand over zijn nog ver9cho schilderijen streek. In een weinig benijdenswaardige positie bevond zich een andere man; zijn vrouw stond midden in den nacht op, ging weinig gekleed op 'n schommelstoel zitten en begoD te zingen: „Wat zouden we gelukkig zijn, als wij gescheiden waren 1" Toen echter de man deze vertocningen niet langer dulden wilde en naar den rechter ging, om zich werkelijk te laten scheiden, verzette de vrcuw zich plotseling met handen en voe ten tegen de scheiding. Het hielp haar echter niet, want de rechter verhoorde den wen sch van haar echtgenoot. De Weduwen in China. Ofschoon de toestand eener weduwe in China niet van dien aard is als die van de arme, gruwzaam behandelde Indische we duwen, zoo zijn zij toch beklagenswaardig genoeg. Zij zijn geheel aan de willekeur harer bloedverwanten overgegeven, vooral wanneer zij nog jong zijn. Zijn deze bloed verwanten arm, dan wordt de ongelukkige weduwe door hen verkocht; zijn zij bijv. opium-rookers en hebben zij geld noodig, dan nemen zij van de weduwe baar 'zuur verdiend geld af. Daarom is het niet vreemd, wanneer een weduwe zich na den dood van haar echtgenoot door ophanging •van het leven berooft. Haar vrijwillige dood wordt in dit geval in China zelfs als Verdienstelijk beschouwd. Een paar dagen voor den zelfmoord' be zakt de weduwe een bepaalden tempel, en nA haar vrij willigen dood wordt haar naam opeen tafeltje in den tempel geschreven. Op den lsten en den 15den van elke Chi- rreesche maand wordt daarvoor dan wieroóje. gebrandpok is het plicht der be ambten, in het voorjaar en den herfst in dezen t-empel offers te brengen. WanniVer de weduwe uit bet leven scheidt, doet zij Idit in het openhaar op een geschik te plaat-f Zij beklimt een hoogte, spren kelt uit seen schaal water naar de vier hemelstreken en strooit op dezelfde wijze eenig koren'} Haar broeders en de broeders, van haar echtgenoot bidden haar dan aan en na een t paar minuten trekt de naaste bloedverwant; of de weduwe zelve het om haar gelegde touw om den hals te zamon, en weldra isj het leven geëindigd. Een zendipgszuster gelukte het eens met behulp van jde overheid en haar medearbei der, in het critieke oogenblik een weduwe van haar docxl terug te houden, zonder dat de menigte /iets deed. Miss Kingmill ver telt, dat zij im Fu-tsohou, haar arbeidsveld, i reeds de vijfwo weduwe van ophangihg ge red heeft. E<pn was zelfs de vrouw van een Christen ge-weest, maar zóó groot was do vrees voor bet weduwe-zijn, dat zij den zelfmoord vortkoos. Van hoeveel beteetenis is daarom de ar beid der zend óngszusters tegenover zooveel ellende. De .pen an a-zend in gazu ste rs van de Engelsche Kerkelijke Zending hebben meer

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1906 | | pagina 13