Zindelijkheid en Gezondheid.
RAADGEVING.
een onderdeel ran zijn project een er wa
terleiding, ran de groote watervallen van
den Potomao naar Washington ontworpen
en in de jaren 1357 tot 1863 opgericht.
Deze aquaductbrug is eveneens volkomen
massief gebc/uwd en maakt wol ccd impo-
saütei). maar toch vrij zwaarmoedigen,
weinig eleganten indruk.
Do eerste brug, welke haar in span
wijdte overtrof, was de Addabrug, in hot
begin der middeleeuwen door den hertog
van Milaan bij Tresco, in Opper-Italië,
gebouwd, die echter reeds in 1427 door.
Carmagnota weder vernield werd. Zij be
zat een spanwijdte van 76.50 M., een pijl
hoogte van 26.80 M. en wafl in het top
punt van den boog 1.20 M- dik.
Alle tot hedefa bekende uitvoeringen
op het gebied van den stecnen bruggen
bouw worden intusschen door de nieuwe
Luxemburgsche dalbrug overtroffen. Zij
overspant, met twee gescheiden naast elk
ander liggende bogen van 84 M. spanwijd
te, het Petrusdal en vormt een nieuwe
verbinding met het nieuwe Luxemburg-
sche station. De rijbaan ligt 44 M. bo
ven den dalbodem. De beid© 6 M. uit elk
ander gelegen hogen rusten op beton
porti^en. Behalve deze hoofdbogen, zijn
telkens nog tweo aansluitbogen van
21.50 M. spanning aanwezig. De rijbaan
wc'rdt boven de boogteenen, telkens door
vier, ongeveer 5.30 M. wijde half rondo
bogen gedragen. De totaio breedte dor
brug bedraagt 16 M. Aan bouwmateriaal
vorderde zij ongeveer 22,000 kub. M. met
selwerk, 800 kub. M. hout voor de mon
tage vaji do brug, plus 47 tonnen ijzer,
zink, enz. De bouwkosten worden op
680,000 geschat.
De natuur wijst den mensch den weg hoe
!dj in stand kan blijven en wat hij moet
doen om dat doel te bereiken. Volgt hij dien
weg, dan doet hij het goede en vindt zijn be
looning in een gezond en krachtig lichaam;
verwaarloost hij den wenk, dan gaat hij te
gronde: de deugd wordt beloond cn do on
deugd gestraft.
Onder de ondeugden, die wij hier op het
oog hebben, noemen we onwetendheid, half
heid! cn traagheid,, maar vooral onmatigheid
en onzindelijkheid. Vooral de laatste is oor
zaak van een groot aantal ziekten; zij is de
oorzaak van tal van ongesteldheden, waar
onder huidziekten een voorname plaats in
nemen.
Terecht wordt beweerd, dat de zindelijk
heid' van een volk gelijken tred houdt met
zijn beschaving. Het gebruik van zeep is een
maatstaf bij het bepalen van den graad van
ontwikkeling van een volk; hoo meer zeep er
gebruikt wordt, hoe hooger het peil. Zeep en
water zijn voor het lichaam, wat goede zeden
zijn voor do ziel^
Reeds in oude wetboeken had het baden
een plaatsje en de oudheid zorgde ruim voor
openbare badgelegenheden. De Romein ge
bruikte zijn bad zoo goed als do oude Egyp
tenaar, en de voorschriften van Mozes waren
voor een groot deel op do zindelijkheid ge
zicht. Zindelijkheid werd een onderdeel van
den godsdienst bij velo Oostersche volken.
En naar dat voorbeeld' verhief men ook het
betrachten der reinheid bij de Christenen tot!
een 6oort van eeredienst.
Wij hebben geen wetten meer, die was-
schen of baden voorschrijvendo Christelijke
godsdienst bemoeit er zich als zoodanig
evenmin meeons moet het verstand, onze
boogere ontwikkeling, zeggen, dat gezond
heid en zindelijkheid familie van elkaar zijn.
Bij paarden en andere dieren is de een
voudigste man overtuigd, dat verzorging van
da huid in het nauwste verband staat met do
g?3cniktheid van het dier tot den arbeid.
i)o boer verzuimt niet, zijn paard te was-
ohen, te rossen en te reinigen. Ten opzichte
van zijn kind denkt menige boer er niet
a .n; wordt dat ziek, dan denkt hij nog eer
aan beheksing en tooverij dan aan do oor
zaak, die hij voor zijn paard els vanzelf spre
kend aanneemt. Terwijl hij zijn bruintje rost
en kamtt tot hij zich in en aan het beest kaa
spiegelen, staat zijn veelbelovende oudste
er bij te kijkon met vuile handen, vuile voe
ten en een vuil gezicht, zonder dat het hem
in het hocfTd komt, den jongen toe te voe
gen: ,,Loop naar je moeder en laat je was-
scheri I"
Juist voor kinderen is het zoo noodig, do
grootste zindelijkheid te betrachten, en te
blijven betrachten, om allerlei leelijke ziek
ten buiten to bannen.
Opmerkelijk is het, dat in vele gezinnen de
kindenen, zoolang ze zuigeling zijn of heeten,;
dagelijks meer dan een© gereinigd worden,
maar dat deze heilzame exercitie ophoudt,
zoodra hun kostuum wat meer op do gewo
ne kleeding gaat gelijken, alsof op een go-
geven oogenblik de zorg voor het lichaam
kon nagelaten worden.
Behalve dat het geheele lichaam van het
kind eens een goede beurt" moet hebben,
komen vooral de handen voor herhaalde
reiniging in aanmerking. Want wat grijpt
een kind al niet aan 1 Allo smakelijke cd on
smakelijke stoffen en voorwerpen gaan
door do handen en straks wordt met die
zelfde handen de appel of de peer aange
nomen, di© ongeschild naar binnen gaat,
do wortel, waaraan nog hier en daar iets
is overgebleven van den bodem, waarin hij
groeide; ja, zelfs de boterham wordt met
behulp van diezelfde handen genoten, en
eten of snoepen en knikkeren gaan o zoo
vaak samen. Met dio vuile handen worden
mouw, neus en oogen aangeraakt. Houd de
handen zindelijk in de eerste plaats en gij
behoedt uw, kind voor allerlei kleine onge
steldheden.
Maar al is het voor het kind het meest
noodig, daarom mag d'e volwassene nog
niet meenen, dat hij Ik i zonder baden en
wassoheo wel redden zai. Reinheid van het
lichaam is een veel machtiger middel om
tot gezondheid, werkkracht, werklust en
dus tot welvaart te geraken dan velen mee
nen. De overheid, die zorgt voor goedkoope
gelegenliOi-vi om een bad te nemen, bewijst
de grootst© weldaad aan d© jmenschen,
waarover zij gesteld is, en hot geld, dat do
burgerij helpt betalen voor goede badin
richtingen, die tegen goringen prijs voor
ieder toegankelijk zijn, draagt honderdvou
dige rente.
Do gemeente, die voor sehoolbaden zorgt,
geeft den kinderen iets mee, waarvan ook
volgende geslachten zullen profiteeren; en
de werkman, die zijn bad kan nemen en
het ook geregeld doet, is een stuiver
uurloon meer waard dan zijn onzindelijke
kameraad. Wie do centen voor het bad
uitwint, betaalt het dubbele aan dokter ©u
apotheker (want het zajü meest slepend©
ziekten, die door onzindelijkheid ontstaan),
het tienvoudige aan kwakzalvers en kwak
zalversmiddelen.
Haartooi.
De Grieksche vrouwen droegen een een
voudig, maar natuurlijk kapsel. De „Griek
sche knoop", die tegenwoordig weer zeer
modem is, is bekend genoeg, maar het
haar werd #ook loshangend gedragen. In
het Romeinsche rijk was men dol op het
lange, blonde haar de/r Noorscho uarbaren.
Do Romeinen zelvcn droegen het haar kort
afgeknipt. Drie eeuwen vóór Christus
kwamen de barbiers van Sicilië naar Rome.
De Germanen lieten hun haren vrij groei
en. Het afknippen werd als een schande
beschouwd en alleen do slaven werden ge
schoren.
Van de werktuigen, dio destijds bij het
in-orde-brengen, gladmaken en opsteken
van het kapsel gebruikt werden, zijn ver
schillende kammen bewaard geblcvtea.
Zoo zijn in de paalwoningen in Zwitser
land, in de venen van Denemarken, in Ita
lië en op andere plaatsen, voorwerpen van
hout of been gevonden, die beschouwd
mogèn worden als voorloopera van do
kammen. Zij zijn ruw bewerkt, en de tan
den staan niet gelijk, maar op onregelma
tige afstanden, en zijn verschillend van
lengte. D© kam zelf was meer breed dan
hoog.
Ook in de graven van de oud© Egypto-
naren zijn enkele kammen gevonden, die
bevallig er en handiger van vojrm en met
fraai© ornamenten versierd zijn;
Het Louvre, te Parijs, bezit eenigë Assy-,
risoho kammen van ivoor, die do bekende
stierfiguren met menschenhoofd en vleugels
vertoouen. In het Romeinsch-Germaanscha
museum te Mainz bevindt zich een oud-1
Romeinsche kam van ivoor. In dien tijdi
gebruikt© men enkele, dubbel©, ja zelfs'
zakkammen. Deze laatst© zijn geheel over
eenkomstig het moderne model. Voor gewoon,
gebruik dienden eenvoudiger kammen vanj
hout, maar ook van brons en ivoor. On-i
langs zijn bij do opgravingen in Pomp©jij
een groot aantal exemplaren gevonden, rijk.
versierd evenals do kammen tot de middel-;
eeuwen. Bij een middeleeuwscho kerkelijkei
plechtigheid was gebruik, dat, na de zal-1
ving van het hoo£dt het haar weer in ord©i
gebracht werd met een prachtig gesneden
ivoren kam, die vooraf door den bisschop
werd gewijd. Deze kammen werden in'
hooge eero gehouden en aan don bisschop
medegegeven in het graf, en zoo zijn volei
exemplaren later teruggevonden.
Waf en hoe een Japansche
bruid moet zijn.
Dat de Japanners toch eigenlijk nog,
maar een bitter onbeschaafd menschenrasj
zijn, bewijzen wel de volgende regelen, dio
een jonggetrouwde vrouw daarl in acht;
moet nemen, wil ze den naam van „vrouw"
met eero dragen.
Steeds vriendelijk zijn met uw schoonpa
en schoonma.
Niet te veel sproken.
Vroeg opstaan, vroeg naar-bed-gaac en
nooit 's middags slapen.
U nooit onder de menigte begeven vóói
gd vijftig jaar zijt..
Geen somnambules of helderzienden
raadplegen.
Nooit licht© kloeren dragen.
Onderdanig, bescheiden en beleefd
zijn.
Zich niet laten meesleepen door jaloo*
zio.
U nooit kwaad tponen, zelfs al heeft uw
man ongelijk.
Nooit kwaad van uw naast© zeggen.
Do striktste gehoorzaamheid aan zijn
echtgenoot is de edelste aller deugden.
Is het nu nieb waar, dat die ongelukki
ge Japanners nog mot lijf en ziel vastge
bakken zitten aan de wanhopigste, duis
terste achterlijkheid?
Een menschenleeftijd zou immers voor
een Europeesche vrouw bijlange niet vol
doende zijn om ook maar één dier regelen
naar behooron onder de knie te krijgen 1
Yerwyderon van vlekken.
Vlekken van bier, chocolade, koffie ot
saus kan men gemakkelijk uit heoren-kiee-
dingstukken verwijderen met quillayabast.
Deze bast schuimt in verbinding met water
juist als zeepzij is in verschillende drogis
terijen te krijgen. Men laat ze ongeveer oca
kwartier koken op drie of vier deelcn wa
ter, giet het afkooksel door een fijne zeel
en vermengt heb mot wat spiritus. Nadat
men hot klecdingstuk plat op een plank of
een tafel gelegd heeft, strijkt men de vlloei-
stof, die lauwwarm moet zijn, meteen borstel
over de vlek. Het verdient aanbeveling een
drogen doek onder het klecdingstuk t© leg
gen, daar deze do overmatig© vochtigheid
opneemt. Wanneer do vlek goed nat ia ge
maakt, wordt het overmatige vocht spoedig
verwijderd door kloppen met een zeemlec-
ren of linnen doek. Wanneer men dames-
kleedingstukken met deze vloeistof wiJ
schoonmaken, doet men het best de voering
of garnoering in d© nabijheid d'er vlek even
los to tomen, daar door het nat worden
daarvan soms nieuwe vlekken kunnen ont
staan. Wanneer d© vlekken na behandeling
met deze vloeistof nog niet geheel verdwe
nen zijn, wrijft men ze met wat benzine
na. Eindelijk wordt het kleedingstuk aan
den verkeerden kant opgestreken.