Voorradig: Zilveren Vleesohpennen.
„Scottish ilomoar
.-..-. and Pathos",
Keraertfe,
„HACAJO-Elixer",
Jaarlijksche Opruiming
g. H. C. SMITS.
INFLUENZA GENEZEN
Legons de francais.
Openbare Verhuring.
Rd.lrwin Brawn, B.D.,
Effecten, Coupons, Wissels en Assurantiën.
HOORT ZËTTÏni G~
DE ABDIJSIROOP, Klooster Sancta Paulo
I
LEIDSCH DAGBLAD, WOENSDAG 24 JANUARI. - TWEEDE BLAD.
Juweli;
r,
aakbesteoinT
fóutsgebouw,
26 Jan. at 8 P. M.
EEN HEEB (Student),
Oeopend: de Spiegel- en Lijstenmakerij,
Haarlemmerstr. 105 tusscüen Hartebrag eo Vrouwensteeg.
DUIJNSTEE v. d. VELDEN,
Papenburg 30 (hoek Houtstraat),
Te koop aangeboden,
Hovemwonint],
LET OPI
JTo. I4Ö8G.
Anno löCti
PERSOVERZICHT.
Om aanspraak to doen gelden op 'de
jwobtelijkj bijdrago moet een
schoolbestuur de vcrklariDg overleg,
gen van de aan de school verbonden onder
wijzers, dat voldaan is aan het voorschrift,
(dat de onderwijzers in het bezit zijn van
een door het schoolbestuur onderteekend©
■akte van benoeming, inhoudende, wat na
der in «.'at artikel is vermeld.
Hieruit kan zooals ,,D e Nedor-
1 and er" opmerkt een moeilijkheid
ontstaan.
Hoó dient namelijk voorkomen te worden,
dat de eubsidieverhooging <le vrijheid dor
bijzonder© school at n banden legt? Wat
dient te geschieden in het geval de onder
wijzer de aanstelling, die een overeenkomst
i6, weigert to ondorteekenen
De wet eischt namelijk een, ,,door het
bestuur enderteekende benoeming". Nu zijn
cr onderwijzers, die, niet tevreden mot do
bepalingen, i« die benoeming voorkomen
de, hunnerzijds weigeren te onderteekencn,
en zichzelven ,,in het bezit" te 6tellen van
het stuk. Gevolg daarvan zou kunnen zijn,
dat de schoolbesturen, om het recht op do
bijdrage niet prijs to geven, aan al de door
de onderwijzers hun gestelde eischcn volde
den.
„DNederlander" geeft deze op
lossing:
ons komt het voor, dat do Rcgeenng,
ih welker handen de beslissing ligt, het on
mogelijke niet zal eischen on daarom zich
tevreden zal stollen met het bewijs, dat het
Schoolbestuur zijnerzijds den onderwijzer
een akte van benoeming heeft voorgelegd,
die aan de bij de wet gestelde eischen
voldoet. In dio akte moeten bijv. bepalin
gen staan in verband met het vervullen
van militicplichten door ,,de onderwijzers."
Nemen de onderwijzers daarmee geen ge
noegen, dan moeten zij die betrekking
weigeren en een in hun oog betere plaats
zoeken, doch in dienst te blijven en niet te
teekenen heeft geon zin.
Dit is, zal men zeggen, vanzelf sprekend.
•Maar de meesto onderwijzers hadden vóór
1 Januari reeds een aanstelling, en nu
kan men meenen, op grond van die be
staande aanstelling in zijn betrekking to
kunnen blijven en tevens een nieuwe aan
stelling te kunnen weigeren.
Dit schijnt evenwel moeilijk vol te hou
den, althans indien er salarisverhooging
plaats vindt, want necht op die verhooging
kan slechts ontstaan, -door 'n nieuwe overeen
komst Wel verplicht do wet h- schoolbe
stuur, wil het zijn recht op de bijdrage
doen gelden, zeker minimum te betalen,
maar rechtens heeft dc onderwijzer daar.
tneo nieta uit to staan. Hij ontvangt zijn
'salaris va® het schoolbestuur, krachtens
overeenkomst V. 11 hij hooger salaris, dan
moet hij oolc een nieuw contract aangaan.
IntuBSchon zouden wij aanraden, ter
voorkoming van moeilijkheden, aan een
onderwijzer, die weigert ecu nieuw con
tract te teekenen, zijn betrekking op te
zeggen- Want van zulk 'n onderwijzer, die
'door willekeurige handelwijze geheel do
bijdrage en dientengevolge het bestaan dor
sohool in gevaar brengt, kan niet gezegd
worden den bloei van de school te bevor
deren. Het ia van groot belang, dat van
het begin af de wede zijdsche verplichtin
gen vaststaan. Ook is het wenschelijk den
arrondissements-schoolopziener geheel op
de hoogt© te hcuden van zulke moeilijk
heden.
Ten slot.e merkt ,,D e Nederlan-
d o r" op, dat het in het algemeen ge-
wenscht is de moeilijkheden door b o m i d.
doling uit den wcg toruimen, maar het
kan voorkomen, zegt het blad, dat men
stuit op oneerlijke eischen of op personen,
dio verkeerd zijn ingelicht, en in zulke go-
vallen dient gewaakt, dat de christelijke
school geen uadeel lijde.
Onder het hoofd „Uit de Christe
lijke schoolwereld" en onder het op
schrift ,,Het mooi© er a£" heeft do „N.
R ott. Courant" het volgende gezegd:
Onder het hoofd dit:
Dezer dagen uifcto ,,D o Tij d" de klacht,
dat er tegenwoordig op het gebied van het
katholieke onderwijs dingen plaats hebben,
,,wel geschikt om do oprechte vrienden van
dat onderwijs met bezorgdheid te vervul
len." Meer wilde het katholieke hoofdor
gaan er voor het oogenblik niet van zeg
gen, maar de verzuchting op ziohzelv© was
reods voldoencio om verwondering te wek
ken. Hoe kon men, nadat Kuyp©r zoo goed
gezorgd had, anders denken, of in de ka
tholieke onderwijswereld, zoowel als in dio
der Calvinisten, ging alles naar weoscht
Wat zijn toch de dingen, waarover men
zich zoo bezorgd maakt?
,,H ©t Huisgezin" óók een katho
liek blad gewagende van het geheimzin
nige, het vag© dor weeklacht van ,4) e
T ij d", geeft t© kennen, dat zij betrekking
heeft op „misslagen, door onderwijzers be
gaan". Daaronder aal men aan donkelijk
hebben te verstaan, dat ér in den laatsten
tijd ook onder do katholieke (leeken-)
ouderwijzers die bij het openbaar onder
wijs in de eerste plaats verzet komt te
gen do mededinging der kloosterscholen,
reden waarom zij er reeds op bedacht zijn
een nieuwen en onafhankelijke® bond cp
to richten. Doch „Het Huisgezin"
voegt er nog iets bij Niet enkel van die
„misslagen" van onderwijzers valt er te ge
wagen maar ook van tekortkomingen van
schoolbesturen. En als een voorbeeld van
die tekortkomingen vermeldt het blad dan
onder meer, hoe voor de enderwijzers der
katholieke bijzondere scholen te Arnhem
een nieuwe salarisregeling wend ingevoerd,
dio de gezamenlijke salarissen doet stijgen
met 2475, terwijl de subsidio 9110 méér
bedraagt: een feit, dat reeds tot een
klacht in het onderwijsblad „De Katho
lieke School" aanleiding gaf.
Opmerkelijk, dat ook in <ie Calvinistisch©
kringen getwist wordt over do verdeeling
dor gelden uit de Gchatkist, dc'or Kuyperfl
wet aan het kerkelijk onderwijs toebedeeld 1
Men herinnert zich, dat, toen er uitzicht
kwam op dat profijt, „De Heraut" al
dadelijk ging betoogon, dat, nu er niet
meer zoo gro le offers bcboefdcD gevergd
te worden van het „Christenvolk" voor de
Bcholen, er allicht iets kon overschieten
voor de verbetering der predikantstra^ ce
menten. Nu onlangs heeft datzelfde mad
een paar artikelen geschreven, waarin bit
ter geklaagd werd, dat dc onderwijzers der
scholen met den Bijbel hun eischen zoo hoog
stelden, wat de verdeeling der gelden uit
de subsidie betreft. Zij wilden liefst alles
hebben en gunden don schoolbesturen
niets- En het blad trad daarbij in een ver
gelijking tusschon dc financieele omstandig,
heden der onderwijzers on de karige bezol
diging der predikanten, olie dan toch op
geen minderen voet konden leven dan de
onderwijzers en wier opleiding bovencUen
zooveel meer had gekost Alles met de
blijkbar© bedoeling (gelet op dat vroegere
artikel) om t© doen inzien, dat, nu men
over zooveel gold t© beschikken kreeg, er
waarlijk oc3P wel eens aan die arme predi
kanten mocht gedacht worden.
In vroegere dagen, als dc eisch van xet-
hooging dor subsidies op de proppe^c
kwam, bijvoorbeeld in de kolommen van
„D Standaard", heette het steeds,
dat d© „Christelijk©" onderwijzers het,
wat hun financicole positie betrof, zco
zwaar te verantwoorden hadden. Zij werden
dan hoogelijk geprezen, omdat zij ter wille
van het heilig beginsel krimp leden, want
de schoolbesturen konoen geen geld voor
behoorlijke salarieering missen; en zóó
braaf waxen dio „Christelijke" onderwij-
zere, dat zo van hun schraal traktement
nog offers brachten om de school te hel
pen onderhouden. Daarom was hot zoo go-
wenscht, dab er meer geld los kwam uit de
schatkist. Van do predikantsfaraktemonten
waa er dan, in dat verband, in het geheel
geen sprake.
Doch drtJ slecht© in het voorbijgaan.
Waarop wij de aandacht willen vestigen,
is d i t, dat nu ook in de katholieke onder,
wijswereld d© verdeeling van den buit,
door Kuypcr voor het kerkelijk onderwijs
veroverd, aanleiding geeft tot krakeel. Hier
is de grief, dat de schoolbesturen do on
derwijzers slecht bodeelen en alles voor
zichzelf .willen hebbenginds dat, ernge-
keerd, d© onderwijzers hu® eischen t© hoog
stellen ©n anderen niets gunnen.
Onder het opschrift dit:
Juist in haar nommer, dat den datum
draagt van 21 Jan., komt ,,D o H e r a u t'\
orgaan der Ger. Kerken, nog eens terug
op de kwestie der salarissen van de onder
wijzers, ook nu wederom in verband met de
financieele omstandigheden der predikan
ten. Het blad spreekt nu zelfs over „het ge-
vaart I), dat do salarissen dor onderwijzers
weldra die der predikanten zouden gaan
overtreffen". En als een voorbeeld, dat. --it
niet overdreven is, vermeldt dan het blad,
dat in zeker klein stedeke (de naam, zegt
het, cloeb niet ter zake) het salaris van den
hoofdonderwijzer der Christelijke schooi,
met het oog op de verhoogd© Rijkssubsidie,
gebracht is op 1550 per jaar, terwijl de
predikant der Ger. Kerk in datzelfde ste
deke maar 1300 ontvangt. Hoofdonderwij
zer en predikant (zoo wordt er bijgevoegd)
hebben beide® van bun traktement een
eigen woning te huren en beiden hebben
to zorgen voor een gezin, de predikant voor
grooler gezin dan het hoofd dor school.
En dezelfde kring van Gereformeerden,
moet èn do school èn de kork onderhouden
en wat moor is do eigen inkomsten
dezer school zijn niet toereikend en daarom
wordt op verzoek van het schoolbestuur
geregeld ec® extra-collecte voor de school
in de kerk gehouden. „Is het" zoo vraagt
„De Heraut" „nu niet al te dwaas,
dal ee»- kerk, die zelf haar dienaar maar
f 1300 traktement kan uitkeeren, nog col-
lecbeeren moet voor ©cm scnool, waarvan
de hoofdonderwijzer f 1550 salaris ont
vangt?"
En de conclusie dio het orgaan der Ge
reformeerde Kerken trekt, geeft het in de
volgende bewoordingen weer: „Hieruit ziet
men nu in sprekende cijfers, tot welke wan
verhoudingen het leidt, wanneer de Rijks
subsidie eenvoudig gebruikt wordt om dc
onderwijzerstraktementen te verhoogen, in
plaats vau tot ontlasting der ouders te
dienen."
Herinner u, hoe in vroegere dagen de of
fervaardigheid dier Christ© n-ouders ge
roemd en geprezen werdl Er waren geon
woorden genoeg om den lof te zingen van
dat brave Christenvolk, dat uit vrijwillige
bijdragen zelf zijn scholen bekostigde. H©t
waa met het oog daarop, dat nu wijlen de
minister .aeomskerk zeide, dat, wanneer
de eisch van eubsidL jring dezer scholen
werd ingewilligd, het mooie er af zou gaan
En thans uoemt men het dwaas, dab or
gecollecteerd wordt voor de „Christelijke"
school, met andere woorden, dat er op do
offervaardigheid van het Christenvolk een
beroep wordt gedaanen dringt men er op
aan, dat het geld, uit do schatkist be
schikbaar gesteld, niet gebruikt worde om
de onderwijzers-traktementen te verbete
ren, maar om de offervaardige ouders to
ontlasten. En dat alleen, omdat de onder
wijzers vooral niet méér mogen hebben dan
de schraal bezoldigde predikanten.
„Het is uitnemend" zegt „Do He
raut" „wanneer mon voor allerloi
doeleinden, sohool, zending, enz. mildoüjk
bijdraagt. Maar do eigen Dienaar des
Woords mag van dio mildheid niet de du
pe worden". Alsof de bezoldiging van dien
eigen Dienaar des Woords iets t© manen
had met de offers, dio de schatkist brengt
voor de kerkelijke scholen. En al*>f, omdat
semmigo Gereformeerde predikanten krimp
lijden, do onderwijzers hot nu ook maar
mot schrale traktementen moeten doen.
Heb „Ut recht ach Dagblad"
heeft een tweetal artikelen gewijd aan hot
handelsonderwijs en komt uit ver
schillende in deze artikelen aangevoerde
gegevens tot do conclusie, dat ook ten
onzent do belangstelling in handelsonder
wijs levendig blijft.
Inderdaad, zal ons land niet al te zeer
ten achteren geraken in den wedstrijd der
volxeren, zal werkeloosheid, relatieve en
absolute, ons volk niet meer en meer tot
armoede voeren, dan is het dringend nood
zakelijk, dat zorg aan de vorhooging van
het nationale produotie-vermogen worde
besteed.
Daartoe is organisatie van het vakon
derwijs een middel en daarbij behoort ook
het onderwijs in don handel thuis, den re
gulateur en distributeur dor productie.
Wie in do rechtspraktijk hoeft verkeerd,
weet hoe droevig het in den regel met do
boekhouding bij kleinere winkeliers en
nijveren gesteld is.
Ook handel, boekhouding, administratie
zijn vakken, die men geleerd moet hebben
om zo te kenDen.
Wij zijn hot niet eens met hen, die moch
ten meenen, dat me® do zorg daarvoor ge
heel aan particulieren kan overlaten. Par
ticulieren doen veel en kunne® nog meer
doen, maar het onderwerp in zijn ganschen
omvang gaat hun krachten te boven.
Het is de Overheid in Staat en gemeen
te, wier roeping het is ook in dezen orga-
niseerrnd, leidend en steun biedend op t©
treden.
In hoog© mate teleurstellend is het daar-
oiu, dat de Regeering thans het ontwerp
voor een Centrale Middelbare Technisch©
School, die slechts weinig meer zou be
hoeven t© kosten dan de Middelbaro Han
delsschool te Amsterdam, heeft terugge
nomen.
Wij hopon, dat in elk geval vele gemeen
ten hot voorbeeld zullen velgen van Am-
6tordam, Rotterdam, Utrecht en Gronin
gen cn zich aan het middelbare handels
onderwijs g-legen zullen laten liggen.
Daarnaast eischt in niet minder drin
gende mat© hot lager handelsonderwijs d©
zorg der Overheid. Zal daarmede iets
goeds worden bereikt, dan zullen do lagere
handelsscholen, evenals do ambachtsscho
len, dagscholen moeten zijn.
Alleen ceu dagschool geeft gelegenheid
tot het geven van werkelijk degelijk onder
wijs, dat een fonds verschaft voor hot la
tere leven, evengoed op het gebied van het
ambacht als op dat van don handel.
's Avc/nds kan men niet veel meer geven
dan aanvullings-cursussen, voor wie geon
ander onderwijs meer krijgen
En van het Rijk hopen wij, dat het do
kroon zette op het gebouw uer toekomst»,
door de stichting eener Handolshooge-
school.
In eon bespreking van hot „G i d
artikel van mr. De Beaufort over do aan
eensluiting van België en Ne
derland zegt do ,,N i e u w o Rotter-
d a m s c h e Courant":
„Het eerlijk woord van den heer Do
Beaufort verdient u hoogo mate de be
langstelling en do ernstige overweging van
alle wc lorzijdscho vrienden in Nederland
en België; van allen, die do boido Staten
en volken in beider belang zooveel moge
lijk tot elkander willen brengen, waar heb
kon, tot wcderzijdschcn steun en samen
werking. Het is het woord, niet van een te.
genstandcr, maar van ce® voorstander der
gewonscht© „toenadering". Zooals oen eer
lijk vriend betaamt, heeft hij zijn bezwa
ren, de groot© moeilijkheden, die overwon
nen zouden moeten wordou, blootgelegd,
cn do verwachte voordeden aan een nader
onderzoek onderworpen. Niets anders kan
in dezo zaak beoogd worden dan do belan
gen van beide volken: het eoonomlsch cn
het staatkundig belang. Do twijfel blijkt
ons gegrond, of die belangen langs do we
gen, die velen toelachen, gebaat zouden
worden. Verondorstol, dat, wat het politiek
verbond betreft, de verwisseling mogelijk
ware van do rol van tweo klein* Staten,
zonder invloed en van gering weerstands
vermogen tegenover d*i zooveel sterkere mo
gendheden, met die van een unri, die
bondgenootcn, vereenigd, zou maken tob
een 6corb mogendheid van den tweeden
rang. Ook dan nog zou het de vraag zijn,
of do ruil wenschelijk kan geacht worden,
indien van die unie gezegd moest worden:
to zwak om zich te doen golden en tc sterk
om geheel onversch'llig cn onopgemer-t
te blijventc groot voor eón servet cn te
klein voor een tafellaken.
Do gedachten wisse g, do ernstige over
weging s niet gesmoord, maar in goede
banen geleid."
114.
Conversation. Pré-
paration aux examens
primaires. 050 8
s'Adrefiser toue los jours de 2 8
heurea: Oude Stijn 13.
Op den 25stcn Jannari a. s.>
's morgens te elf uren, zal dooi den
Heer W. J CKEYGHTON, ln bet
Koffiehuis „Den burg", worden AAN-
BESTEED:
De buuw van een Pak
huis me, Bergplaats, waar
boven t,\ee Bovenwonin
gen, op een tenein, gele
gen aan do-i Morschvveg,
Kad. Sectie L. JMo 860, te
Leiden.
Bestek en teekeningen liggen ter
Inzage ln genoemd Kotfiehuls on z{jn
verkrijgbaar h f 1.G0 per stel.
De aanwijzing in loco op 22 Ja
nuari, 's morgeus ©If uren.
Inlichtingen geuit du Architect
L. VA-N DEK LAAN,
626 25 Hoogl Kerkgracht 23.
De Notaris KINNEN DIJK. to A'oord-
wijk, zal op Dinsdag; 30 Januari
19Ö0» te elf aren in liet Loye-
moiit „De Koskam" te Eatwljk
n/d. Rijn» ten verzooke van Alujufi.
de Wed. iJ. L. PRINS te iïoordwijk,
verharen
Een ï-Hiiil best TEEL- ol
ULOEHBOLLKNLAK1), gele
gen op Ryksdotp, lussclien Wassenaar
en Katwijk. groot ruim 5 hectaren
of 3631 Rijnlaudache roeden.
In 10 peiceHeii. Voor den tyd van
■even jaren, ingegaan Kerstmis j.l.
Inlichtingen te bekomeD ten kan.
tore van genoemden Notaris. 786 iq
LECTURE BY
IN 652 21
Tickets f 1.-. (Pupils f 0.60.)
Apply to Mr. K00YKER, 10 Nieuwe
RUn, or to Mr. VAN BREDA VRIES-
MAN, 156 Broestraat.
zoekt zoo spoedig mogelijk: ge
meubileerde Earners met of
zonder Ponsion, niet te ver van het
Ziekenhuis. Br. met prijsopgave Bur.
van dit Blad onder No. 850. 7
Gravenhage.
KORTE VBJ»ERBERG lu.
Nemen gelden k deposito togen de
volgende rentevergoeding:
mot 1 dag opzegging 2x/4 pCt.*)
met 10 dagon opzegging 21/2 f
met 1 maand opzegging 3
met 8 maanden opzegging 3x/4 D
met 6 maanden opzegging
met 1 jaar opzegging 4
Bodragen tot f 20,000.— zijn
zonder voorafgaande opzegging direct
opoischbaar. 6146 22
Hel Kantoor li geopend van 0 lol 5 uren.
849 10 Aanbevelend, W. DRIESSEN.
van de Elixerfabriek „Hacajo" te Oeg-tgeest, overtreft
alle bekende Elixers door zuivere bereiding en aroma-
tischen smaak, 898 14
5972 20
LEIDEN.
1 .TERC. TELEFOONN.
62.
DER UROOTE
tegen spotprijzen a contant.
874 30
hoek Paardensieeg.
In een der beste buurten onzer stad
vier zoo goed als nieuwe
Woonhuizen, gebouwd ln 1900,
huuropbrengst: f 9.25 per week, voor
een ongekend lagen prys, daar hot
eon geldbelegging Is tegen 8 pCt. vry.
Koopers, die daartoe genegon zfjn,
zich te vervoegen: b(J J. v d. KAAI,
Directeur der Cement-Beton-Fabriek
Morschvveg, te Leiden. 862 12
TE HUUR, tegen I Mei a. s.
of eerder voor een klein gezind9
geheel afzonderlijke 779 11
hoek Papengracht cn Lange-
brug hoven het Verkoop
lokaal, huurprij3 j 275 met
vry gebruik van Duinwater. Te zien:
Dinsdag en Donderdag van 2—4 uur.
Te bevragen: Papengracht 22.
door twee flacons Abdijsiroop.
Hiermede hob ik do eer u mUn dank
te betuigen voor de totale genezing van eon
hevige Influenza, die voor geen middel
wykende, ml) voortdurend zóó kwelde, dat ik
dag noch nacht rust had, aldus vangt de Heer
GIJSBKRT VAN SWAM, wonende Beneden
Achterstraat to Leeuwen, aan, hy voogt er by
Ik gevoelde my koortsachtig, ik had
hoofdpyn, pyn ln den rug en schouders, pyn
op de borst en de ledematen, hevige hoestbuien,
gebrek aan eetlust en slechte spysvertering
M(Jn nachten bracht lk slapeloos door, voort
durend zweette ik en had steeds koude voeten.
Ik was ton einde raad, toen wendde ik ml)
tot de zoo zeer geroemde
Abdijsiroop, Klooster Saucta Paulo
en met een paar flacons volgons de opgave gebruikt, ben ik totaal
genezen. Maakt dit Yry alom bekond, opdat leder, die ijjdend is het zal
probeoren.
Dut gU diozolfdo soort Abdijniroop bekomt,
die de Hoer VAN SWAM gebruikt heeft; dezo
alleen geneest en le konbaar aan een rooden band om do flosch,
waai op de bandteekenlng van den generaal agent L. I. AKKKIt,
Rotterdam, voorkomt, allo andere ig namaak en ge
noegt nooit.
ig een gezegend middel voor jong en oud, zij lg altijd
ongchadelijk, zij vergterkt de luchtpijpen en longen
en geneegt onvoorwaardelijk den hardnekkigstcn
Hoent, de heviggtc Verkoudheid, Agtlinia, Keelpijn,
lleegchheid, Kink- cn Siymlioest, Bronchitis,
Influenza en alle Borgt- en Longaandoeningen.
Prijs per flacon fl.—t2.— en f 3.50.
CentraaS-Depot
L. I. AKKEB., Van Alkemadestraat 11,
ROTTERDAM.
Verkrijgbaar bij de bekende Verkoopera en bij
de meegte Apothekers en Drogigten. 864 108
De Beer van swam,
naar een portrot,
