De Huisarbeid in Frankrijk.
nwfc omgekeerde kappen, die het pelswerk
laten zien. Lekkere handschoenen voor den
winter I
In het Ashmolean-museum wordt een
paar buffellederen valkeniersbandschoenen
van Hendrik VIII bewaard, benevens een
paar witte glacés, dat aan koningin Elisa
beth overhandigd werd bij een va^ baar
bezoeken aan do hoogeschool te Oxford.
Een ander paar handschoenen zon door
zijn afmetingen tot het vermoeden bren
gen, dat Queen üess" (koningin Elisa
beth) nu juist geen poppehandjes had,
daai- zij bijna 1 1/2 vc"et lang zijn, terwijl
do duim 12 1/2 en de middelvinger 11 cen
timeter meten. Deze handschoenen zijn van
zeer fijn, wit leder, prachtig met goud
draad geborduurd om den duim en op de
kappen; zij zijn met geel geboord en de
kappen zijn met grijze zijde gevoerd-.
iNog mooier en veel kleiner is de hand
schoen, die de herinnering verlevendigt
n-an haar ongelukkige mededingster, Maria
'Stuart. Deze handschoen, dien de Koningin
droeg op den morgen van haar terecht
stelling te Fothennghay, is van Buffel-
kleurig leder, kunstig geborduurd met zil
verdraad en veelkleurige zijde; de kap is
gevoerd met lichtkarrcczijnroodo zijde. De-
zo historische handschoen kwam in het
bezit van zekeren Marmaduke Dayrell, die
do terechtstelling bijwoonde en in wiens
familie hij tot op heden bewaard' wordt*
Aan gelukkiger dagen in ALaria's leven
herinnert een handschoen, dien zijzelf voor
.Darnley borduurde en die getuigt van Ma
ria'» kunstvaardigheid met de naald.
Uit een geschiedkundig oogpunt zijn ze
ker een paar grijslederen handschoenen,
met gouddraad geborduurd, belangrijk, om
dat Shakespeare ze heeft gedragen. Tot
groote spijt van de Engelschen zijn ze ech
ter naar Amerika verzeild'.
Van Karei I zijn verschillende handschoe
nen bewaard, ook een, dien hij op het scha
vot droeg. Van alle zijn, naar de mode
van dien tijd, de kappen rijk geborduurd.
Een paar handschoenen, eenmaal door
Ohvier Cromwell gedragen, ziet er echt
puriteinsch uit: doodeenvoudig, maar goed
'bewerkt en zeer doelmatig. Een eigenaar
dige tegenstelling hiermede vormt een an
der paar handschoenen, ook aan den Pro
tector behoorend.
Deze zijn zóó mooi, dat men zich Crom
well niet met deze handschoenen kan voor-
stellens lichtgeel leder, rijk geborduurd en
met kanten omzoomd, met roodzijden kap
pen. Waarschijnlijk kreeg hij ze ten ge
schenke en heeft hij ze in een schrijftafel
gelegd' omdat hij ze te wereldsch vond-
Daar worden ze ca zijn dood ontdekt.
In den tijd van koningin Anna, van wie
een paar kunstig met kant omzoomde
handschoenen bewaard bleef, raakto do
mode van de kostbare handBckleeding ten
einde. Een paar handschoenen, door Geor
ge IV gedragen, is zoo eenvoudig, dat de
eerste boer de beste er mee naar de kerk
kan gaan. De handschoenen uit lateren tijd
kunnen, wat schoonheid en kunstige ver
siering betreft, in geen vergelijking komen
-met die uit vroegere eeuwen.
Huisvrouw of Huishoudster.
Iemand van ervaring zegt:
Ik beschouw het als een noodlottige ver
gissing, te me en en, dat vriendschap in de
echtverbintenis geen rol behoeft te spelen.
Aan een recht huwelijk zal altoos vriend
schap ten grondslag liggen. Een groote
liulp bij de huwelijksverhouding bestaat
hierin, dat man en vtouw zich voor dezelfde
zaken interesseeren. Zij moeten dezelfde
boeken lezen, van gedachten en mceningen
wisselen, en intellectueel© gemeenschap
oefenen.
Als dit clement verloren is gegaan, is
dat, wat de huiselijke samenleving het
meest veraangenaamt, verdwenen. De huis
vrouw is dan op het punt te dalen tot het
peil van een huishoudster of zelfs van een
slavin. Zij is veroordeeld tot een eng be
grensd leventje. Zij besteedt haar gansche
kracht aan de huishoudelijke beslommerin
gen. De man krijgt een gevoel alsof hij zich
in zijn huwelijk had vergist. Hij zoekt zijn
verstandelijke ontspanning buitenshuis.
Maar hij ziet niet in, dat hijzelf do voor
naamste schuldige is. Yóór zijn huwelijk
behandelde hij zijn vrouw als een vriend,
als -zijn boezemvriend. Hij raadpleegde
haar, hij luisterde naar haar raad, hij be
sprak elke kwestie, die hem belang inboe
zemde, met haar. Onwillekeurig heeft hij
haar na het huwelijk een andere plaats ge
geven. En het gevolg is, dat hij en zij elk
hun eigen weg gaan, en ten slotte komt er
erger dan teleurstelling: er komt ontgooche
ling en verschil en gekibbel
In het tijdschrift ,,La Revue" heeft dr.-
Homme, steunend op de nieuwst© officieel©
onderzoekingen en berichten van arbeidsin
specteurs over de uitbreiding van den huis
arbeid en het zweetsysteem in Frankrijk,
zeer belangrijke gegevens gepubliceerd, die
ook voor onze lezers belangrijk zijn, bij
zonder, wijl do sociale kwestie in al haar
vertakkingen meer en meer een onderwerp
van algemeen© bespreking wordt.
In den jongsten tijd treedt, vooral in
het confectiebedrijf en dat van het linnen
goed, hoe langer zoo meer een streven naar
voren, om de eigenlijke fabrieksbod rij ven
on to heffen en het werk door arbeidne-
mers thuis klaar te laten maken.
De oorzaak daarvan ligt eenerzdjds in dé
vermindering dor algemeen© onkosten, an
derzijds in het gebrekkige der Fransche
wetgeving.
Immers, terwijl do vret-Mïllerand den ar
beidstijd in do fabrieken op tien uren vast
stelde, en de voorwaarden, waarop kinde
ren en minderjarigen in fabrieken mogen
arbeiden, nauwkeurig regelt, bestaan er
heelemaal geen wettelijke bepalingen ter
bescherming van de huisarbeiders. Dezen
zijn geheel en al aan de onbeperkte exploi
tatie der ondernemers overgegeven. Yoor
den drempel van het huis moet do inspec
teur van den arbeid blijven staan; hij heeft
de macht en heb recht niet, binnen to gaan.
Zander vrees vóór straf kan de ondernemer
den arbeidstijd naar believen verlengen,
kinderen aan bet werk zetten en dergelij
ke dingen meer.
Eenige voorbeelden gaan hierbij-
Te Elboenf houden twee confectiehuizen
250 werksters met hemdennaaien bezig, die
bij een werkdag van ll uren 0-82 francs
verdienen, (Li. van 40 tot 100 cents.
Te Lyon heeft een fabrikant in een was-
schorij voor kinderen en vrouwen meisjes
van 1012 jaren werkzaam, dio met haar
moeders 12 tot 15 uren per dog arbeiden;
in een naaiwinkel verdienen do huisarbeid
sters in een 1215-urigcn werkdag nauwe
lijks tweo francs, de knapste 3 francs; de
zijden wevers van Lyon 1.52.5 fres. in 12
tot 14 uren werken.
De huisarbeid breidt zich voortdurend
meer uit in de districten Dyon en Rouaan
onder de makers van borstels, kammen,
zeepen, kragen, schrijnwerkerszaken, onder
de wevers van Troyes en Falaise, de hand
schoenenvervaardigers van Grenoble, de
schoenmakers van Centre, de messen smeden
van Thiers, de rozenkransmakers van Sau-
mur.
In het district Rouaan alleen telt de ar-
beidsinspccteur 16,000 bedrijven, die aan
zijn contróle onttrokken zijn. In bet geheel
schat men het getal der arbeiders en ar
beidsters, die de bescherming der arbeids
wetten niet genieten, op meer dan een mil-
lioen.
Ook het zweetsysteem in zijn wezenlij
ken vorm, dat nL een tusschenmeestcr de be
stellingen van de fabrikanten aanneemt ea
ze door arbeiders, wier loonen hij drukt,
laat uitvoeren, is in Frankrijk algemeen in
zwang. In Parijs en andere groote steden
hebben de groote huizen voor confectie,
wasch, modes, korsetten, enz-, enz-, bijna
geen eigen werkplaatsen meer, maar geven
hun opdrachten aan ondernemers in handen.
Dezen nemen bij voorkeur vrouwen en meis
jes uit allo beroepen, waarin de arbeid vaa"
den man of den vader aan het huisgezin
eer. vast bestaan geeft, in het werk, om
do loonen voor de best onderrichte arbeid
sters zooveel mogelijk omlaag te drukken.
Een laag loon is de voorwaarde. Zij zen
den agenten uit naar de plattelandsgemeen
ten of naar do centra der metaalindustrie,
en laten hier door vrouwen, aan wie zij
do naaimachines gratis leveren, groote be
stellingen uitvoeren. Zoo om Tours, in bet
departement Indre, in do omstreken van
Lyon, waar do boerinnen 11.25 francs bij
1214-uragen arbeidsdag verdienen, door
herstellingen aan waschgoed, stikwerk, enz.
Hetzelfde geschiedt in do dalen der Yo-
gezen, waar zelfs de schaapherders stikwerk
maken- In Parijs zijn do oonfectdo en de
luxe-wasch der groote firma's hijna geheel
in handen van vrouwen en meisje» der be
ambten en stadspolitie..
Door deze vreeselijke ooncurrentio zijn1
to Parijs goed onderwezen, geschoolde werk
sters, die zich. gelukkig rekenen, voor het
vervaardigen van een gewone taHle 40S0
centimes of 20—40 cents te verdienen. Te
Lyon bedroegen, afgezien van don tijd, ge
durende welken er geen werk is, de jaar-
loonen in do parapluie-inchistrie 380 francs,
in do confectie 320 francs, in de korsetten-
industrie 280 francs, in de dassenmdustrie
230 francs, in de linnen, en kousenindustrie
160 francs*
Geen wonder, dat bij zulke hongerloonen,
verbonden met de meest oJWiHige woning-
verhoudingen, de arbeidsters vroegtijdig
versleten zijn, of zich aati kwaad
overgeven.
Het uitstallen van voedings*
en genotmiddelen op stra
ten en pleinen.
Een zeer moderne politioverordening,
welke algemeene navolging verdient en be
trekking heeft op het uitstallen van voe-
dings- en genotmiddelen op de straten, it
uitgevaardigd in de Duitse he stad Hagen.
Yolgens deze verordening is het verbo
den, groenten, vruchten en andere voe-
dmgs- on genotmiddelen, die op de week
markten of in open gangen of op binnen
plaatsen ten veerkoop worden aangeboden,
onmiddellijk op het plaveisel of op den
grond of daarvan «Whta gescheiden door
kleeden, zakken, biko-ng en dergelijke za
ken, neer to leggen. De verkoopers zijn
daarentegen verplicht hun waren óf in
manden, kisten en dergelijke voorwerpen
te bewaren óf op uit hout af nn<W on
doordringbaar materiaal vervaardigde ta
fels neer te leggen.
Nog belangrijker schijnt ons de bepaling,
toe,, volgens welke voodings- en genotmid
delen, van welken aard ook, dus met in
begrip van visch, wild en gevogelte, welke
op cpenbare plaatsen, straten en stegen
worden uitgestald, moeten gelegd worden
op onderstellen of tafels, welke zich op
minstens 1 ML hoogte boven den grond
bevinden of zoo opgehangen moeten wor
den, dat do laagste deelen op minstens
1 M. van den vloer verwijderd blijven.
Verdere bepalingen van deze verordening
hebben betrekking op het verbod, open on
bloot uitgestalde koekbakkers- en vleesch-
waren en andere genotmiddelen te betas
ten, benevens op de verplichting, geslacht
vee, visch, vleesch- en koekbakkerswaren,
in zooverre zij niet in een gesloten wagen
vervoerd' wordeD, bij het transport over,
openbare straten en pleinen zóó in te pak
ken in zuivere, witte doeken, dat er mets
va^ dm vervoerde zaken te zien is.
Tot het verpakken van niet volkomen
droge voedingsmiddelen mag men slechts
zuiver, schoon papier gebruiken. Het ge
bruik van beschreven of van bedrukt pa
pier (courantenpapier) is verboden.
Het medebrengen van honden op ver
koopplaatsen en in verkooplokalen, waarin
voedingsmiddelen zijn uitgestald, is verbo
den. Ook de verkoopera mogen op dergelij
ke plaatsen geen cf toe
laten.,