De Huisarbeid in Frankrijk. nwfc omgekeerde kappen, die het pelswerk laten zien. Lekkere handschoenen voor den winter I In het Ashmolean-museum wordt een paar buffellederen valkeniersbandschoenen van Hendrik VIII bewaard, benevens een paar witte glacés, dat aan koningin Elisa beth overhandigd werd bij een va^ baar bezoeken aan do hoogeschool te Oxford. Een ander paar handschoenen zon door zijn afmetingen tot het vermoeden bren gen, dat Queen üess" (koningin Elisa beth) nu juist geen poppehandjes had, daai- zij bijna 1 1/2 vc"et lang zijn, terwijl do duim 12 1/2 en de middelvinger 11 cen timeter meten. Deze handschoenen zijn van zeer fijn, wit leder, prachtig met goud draad geborduurd om den duim en op de kappen; zij zijn met geel geboord en de kappen zijn met grijze zijde gevoerd-. iNog mooier en veel kleiner is de hand schoen, die de herinnering verlevendigt n-an haar ongelukkige mededingster, Maria 'Stuart. Deze handschoen, dien de Koningin droeg op den morgen van haar terecht stelling te Fothennghay, is van Buffel- kleurig leder, kunstig geborduurd met zil verdraad en veelkleurige zijde; de kap is gevoerd met lichtkarrcczijnroodo zijde. De- zo historische handschoen kwam in het bezit van zekeren Marmaduke Dayrell, die do terechtstelling bijwoonde en in wiens familie hij tot op heden bewaard' wordt* Aan gelukkiger dagen in ALaria's leven herinnert een handschoen, dien zijzelf voor .Darnley borduurde en die getuigt van Ma ria'» kunstvaardigheid met de naald. Uit een geschiedkundig oogpunt zijn ze ker een paar grijslederen handschoenen, met gouddraad geborduurd, belangrijk, om dat Shakespeare ze heeft gedragen. Tot groote spijt van de Engelschen zijn ze ech ter naar Amerika verzeild'. Van Karei I zijn verschillende handschoe nen bewaard, ook een, dien hij op het scha vot droeg. Van alle zijn, naar de mode van dien tijd, de kappen rijk geborduurd. Een paar handschoenen, eenmaal door Ohvier Cromwell gedragen, ziet er echt puriteinsch uit: doodeenvoudig, maar goed 'bewerkt en zeer doelmatig. Een eigenaar dige tegenstelling hiermede vormt een an der paar handschoenen, ook aan den Pro tector behoorend. Deze zijn zóó mooi, dat men zich Crom well niet met deze handschoenen kan voor- stellens lichtgeel leder, rijk geborduurd en met kanten omzoomd, met roodzijden kap pen. Waarschijnlijk kreeg hij ze ten ge schenke en heeft hij ze in een schrijftafel gelegd' omdat hij ze te wereldsch vond- Daar worden ze ca zijn dood ontdekt. In den tijd van koningin Anna, van wie een paar kunstig met kant omzoomde handschoenen bewaard bleef, raakto do mode van de kostbare handBckleeding ten einde. Een paar handschoenen, door Geor ge IV gedragen, is zoo eenvoudig, dat de eerste boer de beste er mee naar de kerk kan gaan. De handschoenen uit lateren tijd kunnen, wat schoonheid en kunstige ver siering betreft, in geen vergelijking komen -met die uit vroegere eeuwen. Huisvrouw of Huishoudster. Iemand van ervaring zegt: Ik beschouw het als een noodlottige ver gissing, te me en en, dat vriendschap in de echtverbintenis geen rol behoeft te spelen. Aan een recht huwelijk zal altoos vriend schap ten grondslag liggen. Een groote liulp bij de huwelijksverhouding bestaat hierin, dat man en vtouw zich voor dezelfde zaken interesseeren. Zij moeten dezelfde boeken lezen, van gedachten en mceningen wisselen, en intellectueel© gemeenschap oefenen. Als dit clement verloren is gegaan, is dat, wat de huiselijke samenleving het meest veraangenaamt, verdwenen. De huis vrouw is dan op het punt te dalen tot het peil van een huishoudster of zelfs van een slavin. Zij is veroordeeld tot een eng be grensd leventje. Zij besteedt haar gansche kracht aan de huishoudelijke beslommerin gen. De man krijgt een gevoel alsof hij zich in zijn huwelijk had vergist. Hij zoekt zijn verstandelijke ontspanning buitenshuis. Maar hij ziet niet in, dat hijzelf do voor naamste schuldige is. Yóór zijn huwelijk behandelde hij zijn vrouw als een vriend, als -zijn boezemvriend. Hij raadpleegde haar, hij luisterde naar haar raad, hij be sprak elke kwestie, die hem belang inboe zemde, met haar. Onwillekeurig heeft hij haar na het huwelijk een andere plaats ge geven. En het gevolg is, dat hij en zij elk hun eigen weg gaan, en ten slotte komt er erger dan teleurstelling: er komt ontgooche ling en verschil en gekibbel In het tijdschrift ,,La Revue" heeft dr.- Homme, steunend op de nieuwst© officieel© onderzoekingen en berichten van arbeidsin specteurs over de uitbreiding van den huis arbeid en het zweetsysteem in Frankrijk, zeer belangrijke gegevens gepubliceerd, die ook voor onze lezers belangrijk zijn, bij zonder, wijl do sociale kwestie in al haar vertakkingen meer en meer een onderwerp van algemeen© bespreking wordt. In den jongsten tijd treedt, vooral in het confectiebedrijf en dat van het linnen goed, hoe langer zoo meer een streven naar voren, om de eigenlijke fabrieksbod rij ven on to heffen en het werk door arbeidne- mers thuis klaar te laten maken. De oorzaak daarvan ligt eenerzdjds in dé vermindering dor algemeen© onkosten, an derzijds in het gebrekkige der Fransche wetgeving. Immers, terwijl do vret-Mïllerand den ar beidstijd in do fabrieken op tien uren vast stelde, en de voorwaarden, waarop kinde ren en minderjarigen in fabrieken mogen arbeiden, nauwkeurig regelt, bestaan er heelemaal geen wettelijke bepalingen ter bescherming van de huisarbeiders. Dezen zijn geheel en al aan de onbeperkte exploi tatie der ondernemers overgegeven. Yoor den drempel van het huis moet do inspec teur van den arbeid blijven staan; hij heeft de macht en heb recht niet, binnen to gaan. Zander vrees vóór straf kan de ondernemer den arbeidstijd naar believen verlengen, kinderen aan bet werk zetten en dergelij ke dingen meer. Eenige voorbeelden gaan hierbij- Te Elboenf houden twee confectiehuizen 250 werksters met hemdennaaien bezig, die bij een werkdag van ll uren 0-82 francs verdienen, (Li. van 40 tot 100 cents. Te Lyon heeft een fabrikant in een was- schorij voor kinderen en vrouwen meisjes van 1012 jaren werkzaam, dio met haar moeders 12 tot 15 uren per dog arbeiden; in een naaiwinkel verdienen do huisarbeid sters in een 1215-urigcn werkdag nauwe lijks tweo francs, de knapste 3 francs; de zijden wevers van Lyon 1.52.5 fres. in 12 tot 14 uren werken. De huisarbeid breidt zich voortdurend meer uit in de districten Dyon en Rouaan onder de makers van borstels, kammen, zeepen, kragen, schrijnwerkerszaken, onder de wevers van Troyes en Falaise, de hand schoenenvervaardigers van Grenoble, de schoenmakers van Centre, de messen smeden van Thiers, de rozenkransmakers van Sau- mur. In het district Rouaan alleen telt de ar- beidsinspccteur 16,000 bedrijven, die aan zijn contróle onttrokken zijn. In bet geheel schat men het getal der arbeiders en ar beidsters, die de bescherming der arbeids wetten niet genieten, op meer dan een mil- lioen. Ook het zweetsysteem in zijn wezenlij ken vorm, dat nL een tusschenmeestcr de be stellingen van de fabrikanten aanneemt ea ze door arbeiders, wier loonen hij drukt, laat uitvoeren, is in Frankrijk algemeen in zwang. In Parijs en andere groote steden hebben de groote huizen voor confectie, wasch, modes, korsetten, enz-, enz-, bijna geen eigen werkplaatsen meer, maar geven hun opdrachten aan ondernemers in handen. Dezen nemen bij voorkeur vrouwen en meis jes uit allo beroepen, waarin de arbeid vaa" den man of den vader aan het huisgezin eer. vast bestaan geeft, in het werk, om do loonen voor de best onderrichte arbeid sters zooveel mogelijk omlaag te drukken. Een laag loon is de voorwaarde. Zij zen den agenten uit naar de plattelandsgemeen ten of naar do centra der metaalindustrie, en laten hier door vrouwen, aan wie zij do naaimachines gratis leveren, groote be stellingen uitvoeren. Zoo om Tours, in bet departement Indre, in do omstreken van Lyon, waar do boerinnen 11.25 francs bij 1214-uragen arbeidsdag verdienen, door herstellingen aan waschgoed, stikwerk, enz. Hetzelfde geschiedt in do dalen der Yo- gezen, waar zelfs de schaapherders stikwerk maken- In Parijs zijn do oonfectdo en de luxe-wasch der groote firma's hijna geheel in handen van vrouwen en meisje» der be ambten en stadspolitie.. Door deze vreeselijke ooncurrentio zijn1 to Parijs goed onderwezen, geschoolde werk sters, die zich. gelukkig rekenen, voor het vervaardigen van een gewone taHle 40S0 centimes of 20—40 cents te verdienen. Te Lyon bedroegen, afgezien van don tijd, ge durende welken er geen werk is, de jaar- loonen in do parapluie-inchistrie 380 francs, in do confectie 320 francs, in de korsetten- industrie 280 francs, in de dassenmdustrie 230 francs, in de linnen, en kousenindustrie 160 francs* Geen wonder, dat bij zulke hongerloonen, verbonden met de meest oJWiHige woning- verhoudingen, de arbeidsters vroegtijdig versleten zijn, of zich aati kwaad overgeven. Het uitstallen van voedings* en genotmiddelen op stra ten en pleinen. Een zeer moderne politioverordening, welke algemeene navolging verdient en be trekking heeft op het uitstallen van voe- dings- en genotmiddelen op de straten, it uitgevaardigd in de Duitse he stad Hagen. Yolgens deze verordening is het verbo den, groenten, vruchten en andere voe- dmgs- on genotmiddelen, die op de week markten of in open gangen of op binnen plaatsen ten veerkoop worden aangeboden, onmiddellijk op het plaveisel of op den grond of daarvan «Whta gescheiden door kleeden, zakken, biko-ng en dergelijke za ken, neer to leggen. De verkoopers zijn daarentegen verplicht hun waren óf in manden, kisten en dergelijke voorwerpen te bewaren óf op uit hout af nn<W on doordringbaar materiaal vervaardigde ta fels neer te leggen. Nog belangrijker schijnt ons de bepaling, toe,, volgens welke voodings- en genotmid delen, van welken aard ook, dus met in begrip van visch, wild en gevogelte, welke op cpenbare plaatsen, straten en stegen worden uitgestald, moeten gelegd worden op onderstellen of tafels, welke zich op minstens 1 ML hoogte boven den grond bevinden of zoo opgehangen moeten wor den, dat do laagste deelen op minstens 1 M. van den vloer verwijderd blijven. Verdere bepalingen van deze verordening hebben betrekking op het verbod, open on bloot uitgestalde koekbakkers- en vleesch- waren en andere genotmiddelen te betas ten, benevens op de verplichting, geslacht vee, visch, vleesch- en koekbakkerswaren, in zooverre zij niet in een gesloten wagen vervoerd' wordeD, bij het transport over, openbare straten en pleinen zóó in te pak ken in zuivere, witte doeken, dat er mets va^ dm vervoerde zaken te zien is. Tot het verpakken van niet volkomen droge voedingsmiddelen mag men slechts zuiver, schoon papier gebruiken. Het ge bruik van beschreven of van bedrukt pa pier (courantenpapier) is verboden. Het medebrengen van honden op ver koopplaatsen en in verkooplokalen, waarin voedingsmiddelen zijn uitgestald, is verbo den. Ook de verkoopera mogen op dergelij ke plaatsen geen cf toe laten.,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1906 | | pagina 11