Rente van Gelden
LEfDSCH DACBLAEJ, VSlJDAC 29 DECZMBER. - TWEEDE BLAD.
Anno 1905
Uit de Rechtzaal.
Eerste Kamer.
Burgerl. Stand van Leidan.
Keureuaer&0.,
's-G-ravenliage,
Firia C. KOOYKES,
Siroop van Punch,
GEOPEND Zondagavond a. s. van 5 iot 10 uren.
SEgarensitagazijro P. J. A. DE ÜIJS?
„,X>e Landweer".
sjufauiifföiE
Betrekking gezocht
De Effecten- en
Wisselbank.
a
Leiusclie spaarbank.
SOEPGROENTEN
JTo. HOGi.
H aagsoho Rechtbank.
De gevolgen van een kus. i
De echtgenoot© van den café-houder G. J-
v. d. B-, to Noordwijk, werd, zoóals do pre
sident van de Haagscho Rechtbank het in
den laten namiddag Tan gisteren noemde,
op zekeren dag onbehoorlijk bejegend, of
zooals v. d. B. zelf op zijn Hollandsch
zeido gezoend door H. R.
Het gerucht van dien zoen was al spoe
dig dcK r gansch bet dorp verspreid.
Dit nu en hot feit zelf waren voor den
café-houdcr zeer onaangenaam en het was
alleszins te verklaren, dat hij er naar haak
te eens met R. af te rekenen.
Toen deze dan ook op 15 Mei in dc
Voorstraat op zijn fiets kwam aangereden,
verwelkomde v. d. B. hem niet zeer harte
lijk en gaf hem zoo'n klap of opstopper,
dat R. van de fiets gleed, en, verder niets
goeds verwachtende, vluchtte.
Als gevolg van het teeken van toegene
genheid, den kus, cn van de uiting van
gramschap, den klap, stond do café-houder
nu voor do rechters, en wol voor de tweede
maal, want lang geleden werd het zaakja
ook al behandeld. De redon voor de herha
ling word ter terechtzitting niet ontvouwd,
•maar do president was or niet goed ovor
te spreken, dat de bij deze kwestio betrok
kenen behalve de gezoende vrouw, die we
heel niet te zien kregen, tot tweemalen
toe voor do rechtbank moesten verschijnen.
V. d B. gaf maar niet zoo grif toe ge
slagen ,te hebben.
Veeleer dacht hij aan wijzen.
De president, als mensch, voelde er heel
- veel voor, dat beklaagde dien r" en had
willen wreken; maar als rechter moest hem
toch over de lippen, dat de man van do
gekuste niet zijn eigen rechter had mogen
zijn.
Het O. M- eischte één gulden boete, sub
sidiair één dag hechtenis.
Beklaagde had gedacht vrij uit te zullen
gaan.
Uitspraak 8 Januari.
Lotisico.
In hoc'ger beroep .werd gisteren voor de
Haagsche rechtbank behandeld de zaak van
den heer J. G. Haighton, directeur der
Eerste Nederlandsche Maatschappij tot
Verzekering van 'Risico in loterijen, aie door
den kantonrechter, wegens overtreding der
Loterijwet-] 905, is veroordeeld tot 100 boe
te, subs 20 dagen hechtenis.
De beklaagde, weder persoonlijk versche
nen, werd ditmaal rechtskundig bijgestaan
door mr. J. Limburg, advocaat te 's-Gra-
venhage.
- - Bekaagde bleef, evenals voor het kanton
gerecht ontkennen, (dat zijn onderneming
een loterij is. Het dool is uitsluitend kapi
taalsverzekering.
Ook voor dit hoogore rechtscollege maakto
de wijze van werken der onderneming een
punt van langdurig onderzoek uit.
Op vragen van don president antwoordde
beklaagd© dat d© gestorte 100 d© inleg
dus nooit verloren gaan, wel kan de hou
der van een polis geen recht op eenige uit-
keering doen gelden zoolang het nummer op
rijn polis, dat correspondeert met de
Staatsloterij, niet in die loterij uitloot.
De president sprak, ten opzichte van die
polis, vergelijkender wijze van een vogeltje,
dat jaren en jaren den polishouder een
liedje toezingt, dat hij f 10,000 krijgt. Maar
heb kan wel duizend of tienduizend jaren
worden, voor dat liedje in vervulling komt.
De getuigen houders van polissen
verklaarden dat zij, bij het sluiten der polis
niet van de gedachte uitgingen, d«t zij den
inleg eenmaal als verloren zouden hebben
te beschouwen. De uitkeering, .welke zij zou
den ontvangen indien hun polisnuinmor in
de Staatsloterij gelukkig speelde, zou dien
inleg ruimschoots vergoeden.
Maar de president zeide, dat hij dit niet
bedoelde. Hij meende of de polisnemers, a t-
gesc heide n van die ©ventuee-
le uitkeering dachten dat zij ooit hun
inleg zouden terug krijgen.
De getuigen hielden vol, dat zij dachten,
dat hun inleg nooit verloren was.
Een dier getuigen verklaarde nog, op een
vraag Van dén veidodig-er, dat 'de poli9
altijd verkoopwaarde blijft behouden, zoodac
ook langs dozen weg het bedrag van den in
leg terug te bekomen is.
Een der agenten van de onderneming
verklaard© dat de polis een bepaling bevat,
volgens welke do Maatschappij het recht
heeft d'e polis op te zeggen, en alsdan ver
plicht is do op de polis gestorte gelden te
restitueeren.
Substituut-officier van justitie, mr. Van
.Geuns, deed bij het nemen van zijn requisi
toir uitkomen, dat deze strafzaak een 1©-
vonsquaestie is voor „Lotisico" en, weten
schappelijk groote moeilijkheden oplevert
De moeilijkheid zit vooral in de uitlegging
van de Loterij wet van 1905, speciaal van do
artikelen 1 en 10- De vragen: is deze onder
neming een loterij, en valt zij onder de wet
vao 1905? zijn do cardinal© punten. En na
nauwgezette studie van de wet en der dis
cussies over de Lotorijwet in het Parlement,
verklaarde het Openbaar Ministerie af te
wijken van de meening van den kantonrech
ter en overtuigd te zijn, dat beklaagde
vooral op grond van art. 10 der Loterij wet
1905, de overgangsbepaling, zal moeten wor
den ontslagen van rechtsvervolging.
ZEd. Achtb. betoogde op juridische gron
den, dat het wel niet twijfelachtig is, dat
men in dezo onderneming een loterij heeft te
zien, omdat haar wijze van werken volmaakt
overeenkomt met de definitie welke d'e wet
gever van loterij heeft gegeven, maar dat
hier d'e Loterij weh1905 niet van toepassing
fs, krachtens haar uitzonderingsbepaling in
art. 10.
De kantonrechter toch eischt, blijkens zijn
vonnis dat men hier als loterij verstaat, een
loterij volgons de wet van 1814. Wil de on
derneming vallen onder art. 10, dan moet zij
een loterij zijn volgens de wet van 1814. En
"dan zou do onderneming derhalve niet wet-
tiglijk zijn aangelegd. Of wij nebben hier
geen loterij in den zin der wet van 1814,
en dan is de overgangsbepaling niet toepas
selijk.
Deze redeneering nu van don kantonrech
ter bestreed het Openbaar Minis'.-rio uitvoe
rig-
Do zeer duidelijke wordingsgeschiedenis
van art. 10 en do geest van de overgangs
bepaling laten wel toe straf op te leggen
in het onderhavige geval, waar we hier
staan voor een toestand, dio volkomen wet
tig was, vóór do inwerkingtreding der Lote
rij wet 1905.
Op dien grond vorderde mr. Van Geuns
ontslag van rechtsvervolging.
Mr. Limburg wepschte, ten eindo de
zaak op zuiver standpunt te houden en
geen ontslag van rechtsvervolging te doen
volgen, waarbij de rechter desniettemin
aan ontduiking der*Loterijwet zou kunnon
dqnken, in de eerste plaats te bctoogen,
clat de onderhavige onderneming, in strijd
met de meening van liet Openbaar Minis
terie, n i e t is te beschouwen als een lote
rij in den zin der ^Loterijwet 1905. „Loti-
sioo'' bezit geen der kenmerken van loterij,
als bedoeld in den ^Langen tijd sanotieloos
gebleven oude Lotorijwet van 1814. Dio
sanctieloosheid schiep een toestand van
anarchie op loterijgebied, welke het raison
d'etre tot dezo nieijwe Loterijwet was, ge
lijk pleiter terloops herinnerde.
Hier nu wordt niet „medegedongen naar
prijzen of premiön, 'dio moeten worden
aangewezen door het lot of cenigo andere
kansbepaling. Hier vormt niet de winst
van den een het verlies van den ander.
Neen, hier bestaat slechts een overeen
komst, waarbij eenpolishouder een uitkee
ring krijgt, wanneer liet nummer van zijn
polis, correspondeerend met do Staatslote
rij, in die Staatsloterij met een prijsje uit
komt. Hier is dus niet do eene polishou
der de vijand van den ander, gelijk bij een
gewone, loterij, waarbij de prijstrekker
gaat strijken met ^lo winst, waarop bv.
4999 medespelers evenveel kans laadden.
Do feitelijke spelers in deze zijn der
halve de medespelendèn in de Staatslote
rij. Een ander eventueel kenmerk van lo
terij is, dab do inzet verloren kan gaan.
Maar ook de inzet is in dezo nooit ver
loren.
Pleiter herinnerde in dat opzicht aan de
bepaling, op de polis voorkomende, dat bij
opzegging yan de polis de Maatschappij
verplicht ia tot teruggave van do gestorte
polisgclden. Ten tweede verzekert de uit
eindelijke uitkeering, die eenmaal moot
volgen, de teruggave der polisgclden. Ook
hierdoor dus mist „Lotisioo" hot kenmerk
van een loterij, als bedoeld bij de wet van
1814.
Pleiter betoogde, voorts, dat de geldig
heid van het contract tus6chen „Lotisico"
en haar polishouders juridisch onaantast
baar is. En nu wilde pleiter vragenwat
doet het er nu oiganlijk toe, dat „Lotisico"
dezo overeenkomst aangaat niet met één
enkel persoon, docjj met tal van menschen,
die echter met hun allen niet hetzelfde
nu ra mor spelen, maar iedcJr don
ander nummer.
Pleiter verklaardo hier niet te willen
pleiten om gelegenheid .te geven tot ont
duiking van een wét,. ..dio mogelijk inder
daad voor hot volk een goede zijde kan
hebben, maar omdat het hier een zaak be
treft, waarvan dc materie buiten de taak
van den wetgever is gebleven. 'Pleiter
toonde met eenige voorbeelden aan, dat
men de wet dusdanig had kunnen rédigee-
ren, dat het bedrijf van „Lotisioo" wel
degelijk onder do wet zou gevallen zijn.
Ten slotte behandelde pleiter uitvoerig
het standpunt, dat hij volkomen deelt
met het Openbaar Ministerie, dat „Loti
sioo" wel degelijk valt onder de overgangs
bepaling van de Loterijwet 1905- Hij be
toogde, dat do opvatting van den kanton
rechter de wet geweld aandoet cn dat de
overgangsbepaling alleen beoogt geen te
rugwerkende kracht to geven aan de wet.
Spreker concludeerde tot ontslag van
rechtsvervolging.
De beklaagde beantwoorddo ten slotto
nog eenige vragen van deu president en
de rechters, o. a. dat de 03,000, die do
Maatschappij telken jaro moet betalen
aan de deelnemers, niet uit het kapitaal
deelnemers wordt betaald, maar uit de
rente der belegde premiën.
Uitspraak 11 Januari.
Vervolg der vergadering van Donderdag
middag.
Indische begrooting voor 1906.
De heer Scholton bespreekt de kwes
tie van de onsplitsbaro kosten van do
Handel-Maatsohappij en vraagt, waarom
aan de leden geheimhouding in dezo zaak
ia opgelegd
Do heer Rahusen bespreekt mede de
kwestie.
D© heer W o 1 t j r is niet geheel bevre
digd door liet schriftelijk antwoord des
ministers omtrent het Europeesch onder
wijs.
Do Kamer gaat hierop over in comité-
generaal.
Daarin is hot traktement van den nieu
wen commies griffier bepaald op f 1400
Do benoeming zal ingaan op 1 Jan. e.k.
Hierna werd in openbare vergadering
tot de stemming overgegaan.
Eerste stemming: de hoeren Wittert
van Hoogland 17, Van Vreede Calkoen 7,
Ma-ckay en De Jongo ieder 6, Van Swin-
deren 4, Schimmolponninok 3, Lioftinck
en Van Lyndon ieder 2, Wittoveen cn Van
der Mey 1 stem.
Tweede stemming: do heeien Wittert
van Hoogland 17, De Jongo 16, Van Vreo-
de Calkoon 10, Mackay 5, Van Swindcren
1 stem.
Derde stemming: de heeron Wittert van
Hoogland 29 en Do Jonge 19 stemmen.
Mitsdien is benoemd tot eomdiics-griffier
jhr. mr. E. B. F. F. Wittert van Hoog
land, oud 30 jaren, adjunct-commies bij
het Departement van Waterstaat te 's-G ra
ven hag©
Gemeenteraad van Leiderdorp.
In de gisteravond gehouden Raadsverga
dering, welke met gebod word geopend,
warén aanwezig do heor G. van don Valk
Bonman, burgemeester, en alle .'eden.
Na lezing cn goedkeuring van de notulen
der vorige bijeenkomst, werd medede nng
gedaan van brieven van Gedeputeerde Sta
ten, ten geleide van het goedgekeurd kohier
van het schoolgeld over het 3de kwartaal
en van verschillendo Raadsbesluiten, enz.
Op het verzoek van de afdecling Leidon
van het Nederlandsch Onderwijzersgenoot
schap om do jaarwedden van het onderwij
zend personeel mot 5 pCt. te verhoogen ©n
daardoor voor rekening dor gemeente td
nomen de premie voor het Rijks-weduwen
on weezenfonds,' word zonder discussie,
overeenkomstig het voorstel van B. on Ws.,
afwijzend beschikt.
Aan E. Groenendijk werd, op zijn ver-
zook, eervol onts'ng verleend als telegram
besteller en in diens plaats, tot i. tdcrop.
zegging, benoemd L. Guldemond.
Uit een aanbeveling van B. on Ws., bo-
staando uit de hoeren Dondorp, hoofd, cn
Offringa, onderwijzer aan de bijzondere
school, werd cerstaenoemdo met algcmceno
stemmen bene emd tot lid der Corami-sio
tot wering van Schoolverzuim.
In verband met een opmerking van Gedo.
puteerde Staten, werd een arti! 1 uit do
agenda politie-verordcning geschra-pt en
deze opnieuw vastgesteld.
"Wet kohier van het schoolgeld over het
4d© kwartaal 1905 werd vastgesteld tot een
bedrag van f 31,974 en dat van den supplo-
toiren hoofdelijkra omslag op 25.24.
Aan do onderwijzeres mejuffrouw Hoogh.
winkel werd een gratificatie toegekend
van 10 cn aan don Rijksveldwachter J.
P. Letschert een van 12.50.
Do heer Moraal bespreekt nog de won-
schelijkheid van een lantaarn aan hot
postkantoor, waarna do Voorzitter met oen
toepasselijk woord, do vermoedelijk laatst©
vergadering in dit jaar sloot.
BK VALLEN: W. Boots gob. v. Nieuweuburg
D. G. J. Otidshootn gob. Kueck D. J.
Singoling gob. Dubboldeman l. 15. S. v. d.
Wogdon gob. YVeggen 2 D. P. H. Devilee geb,
Ruitoubeok D. fiJ. v. Geldei en geb. Kookuok
Z. J. Visser geb. Onderw»tor L). 15. Groen
gob. Biouwer 1 on 1 D. M. do Jeger gob.
Do Wit D. C. lloogoveon geb. WittenearZ.
C. C. Ammerlnnn gob. v. d. liooinZ.J. Mooten
g«b. Alarbus Z. C. IV. v. Zoonioren gob. Do
Zoeto Z. J. M. don Oudo gob. v. d. Blom D.
J. do Nobel gob. Ütgaar Z. J. H. Bekooy geb.
liuuer D. D. van dor Pol gob. Niomoijor Z.
C. E. M. ILuucu geb. Kssela .r D L. S. van
Kgdotn gob. Groot 2 D. F. Ferwerda gob.
v. Luarhovon D. C. J. Kroayoatoin geb. v.
Koperen Z. - N. Spruit geb. v. Yanck V-
15. A. Bleijs gob. v. Veen Z. 15. L«ndwa«rt geb.
Eikerbout D. A. Pardon gob. Fallaux D.
A. Woltors gob. v. d. Pol Z. LI. Kok gob.
lo Al air
G EU tl WD: J. W. L Gcove jm. en A. v. d.
Voort jd. J. Bey jm. «u H. Siore ;d. B. du
Mortier jm eu I. van Wooren jd.
UVERLEDEN: C. llofkes NV. 88 j. R.
llondiiks D. *17 j. G. Zitman D. 18 in. J.
v. Don geb. Do Dobbelaere W. 67 j. M. J,
Elshout Al. 28 S. Kruijt D. 58 j, A. C.
Thouua geb. Kochtik W. 81 j. G. v. d. Upwioh
gob Noest W. 81 j. NV. Je Febre Z. 6 m.
J. hlkorbout Al. 76 j. J. Bonto Al. 78 j-, K.
C. Al. v. d. Alnrk Z. 32 j. P. J. M. Zwetsloot
Al. 44 j.
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: P«
G. Verbosveu eu A. Roost.
Bevallen: C. J. den Ouden gob. Do Bjjk
D. N. do Smit gob. Pasma Z. C. Noorman
geb. Krjjgsmnn D. NV. Klootwjjk geb. Do Groot
lovonl. Z. C. van Son gob. La miners D. S.
van dor Pol geb. Treffers Z. T. Clement geb.
Vnn der Beek Z. A. van Eizenga geb. lincliZ.
Ovorlodcn: M. do Rujjto It) m. M, S.
van den Houvol gob. Van Eik 55 j. C. van 't
Zelfdo 5 w. W. O', de Jongo 66 j. H. Edoloar
82 j. P. Wink 64 j. C. Kamer 72 j. A.
Post 4 j.
Vm WAVER
5943 90
KORTE VIJVERBERG IB.,
Incasseeren Wissels op Bin
nen- en Buitenland volgens
ten kantore verkrijgb. tarief.
Verleenen op de billijkste
voorwaarden Credieten aan
Handelaren en Industnëeien
tegen voldoende zekerheid.
He! kantoer is geopend van 9 tot 5 uur.
4927 18
ad SO Cents,
a la Minute;
verkrijgbaar
bij de 6439 19
Nieuwe Rijn 16.
tri 2 3Mópxrit&TL\^ E
Gr. W. SCUÏlETXjBrNr,
Hooigracht 40, hoek Groencteeg.
PRIMA KWALITEIT 5593 22
van af 3 0.80 per flesch.
gSy Zeer Yoordeelig lu liet gebruik.
Hoogewoerd Mo. 8. Telefoonn. 335.
VBAAKT het merk:
(Eigendomsmerk). 6487 16
Niet te overtreffen 2»Óents-Sigaar«
6033 44
Is bealist het beste middel teven Bloedarmoede,
Zenuwzwakte en al hare gevolgen.
MUno He-ren.
Gaarne verklaar Ik, dat Uwe Sangulnose mU uitnemende dien
eten bewezen beeft. Ik wae na de vermeerdering vnn m()n gezin
zoo verzwakt, en de zenuwen namen zoo do overhand, dat lk
machteloos ineenzoDk. Vele medicijnen, die lk gebruikte hadden ml)
niets goholpen, maar de Sangulnoie beeft van ml) oen ander menscb
gemaakt.
Ik zal uw middel aan~allo zonuwzwakken aanbevelen. U kunt
van dit ecbrUvon naar goedvinden gebruik makou.
BtJowUkeche weg, Hoogachtend,
Den Haag. Mej. VAN VOORST.
In de meeste gevallen is tweomalen per dag een eetlepel (15
gram) voldoende. Dan duurt een flacon tlon dagen en koet U de
behandeling slechts 12j ol 15 Ote. per dag. Bat ls goedkoopor
dan eeulg ander dergelijk middel. 6544 70
Prijs per ƒ1.50, 8 n. ƒ8.—, 12 Q. 16.-.
To I.eldeu bl) D. M. KRUISINGA, REIJST KRAK, J. H.
DIJKHUI3, DE WIT BEUKERS, J. v. BEVEREN, D. H. TERBURGH
te Katwllk a/Zee: P. BLOOT; te Noordwijk: F. VAN HEN3BERGEN,
G. A. E. DUTSTER; te Oudehoorn: J. R. 8CH0UTEN; te Voor
schoten A. J. DEURLOO; te LiaeeHANSEN Reokers; te Qlllegom
C. BR0EKES; te Allen e/d. Rl)n: VAROSSIEAU Zn.; teHazera-
woude: I. ZWEMSTRA; te Koudekerk a/d. Run: P. HAAT; te
Den Haag: VAN DAH Co.
Voor oen Weduwe zo;.der kin-
dereo, P. G,, wordt oen
Voor hulp bl) oen zieke, of als waakster
ls de vrouw zeer geschikt. 6454 8
Inlichtingen omtrent haargeeftgaarno
Da. M. VAN KLEEFF, 68 Oudo Singel.
Breestraat No. 114,
's-GRAVENKAGE:
Lange Poten No. 41.
UTRECHT:
Nachtegaalstraat No. 47.
Met 1 dag opzegging 21/,
10 dagen 2'/,
1 maand 3
Voor langcrcn tormyn tot nader
overeen to komon voorwaarden.
Voor do ontvaiigHt der Ren*
tcu van Hypotheken zal zitting
wordon gohoudon Zaterdag 30
December, van 10-II1/, uren.
DE COMM. VAN DAG. BEH.
6416 9
Door heote lucht gedroogdo
merk: „EDEN".
Por carton voor 8 k 10 personon Soep
10 Cents. 4063 12
Eon carton, gell)k een litersbus
Gedroogde WORTELTJES II (Ha.
A. J. POLAK, Fabrikant, Groningen.
AJ PoiAK-.fAaBlKAMT GROMNGttV'
4067 U
