So. flÜSÖ.
LE1DSCH DAGBLAD. DO&DERDAC 2fD ÉCË WfSES?. - DERDE GLAD.
Annu 1905
Tweede Kamer.
Aeademienieuws,
Gemaenteraad van Leiden
Buitenlqndseh Overzieht.
Telegrammen.
1
Zitting van heden (Per Telegraaf).
Oorlogsbeg rooting
De algemeen© boschouwingen worden
Voortgezet.
De Minister van Oorlog betoogde
dat zijn houding niet in strijd is met het
program van den kabinetsformateur. Rond
borstig heeft de Minister gevraagd wat hij
voor het legor noodig heeft.
Over dat begrip kan men van meening
verschillen. Natuurlijk, maar dat mag eon
Minister niet weerhouden te vragen wat
h ij noodig acht. Het bleek bij den oorlog
in 1870 dat ons leger minderwaardig was,
en sedert dien en ook nu nog heeft men er
naar gestreefd en moet men er naar stro
ven daarin verbetering te brengen.
Ons leger moet niet slechs do neutraliteit
kunnen handhaven, maar een vijandelijke
macht ook kunnen beletten ons land diep
binnen te dringen.
Tredende in cle critiek op de booordcc
lingslijsten, betoogde de Minister dat deze
noodig zijn om met eerlijkheid, onpartij
digheid en doelmatigheid het karakter van
de officieren te bcoordeelen, niet om be
schuldigingen. uit to 6preken, terwijl zij ook
noodig zijn om de Minister van dienst te
zijn bij het doen van speoiale opdrachten.
Het gelden hier teere, persoonlijke kwes
ties.
Daarom kan de Minister de bcoordee-
ïingslijsten niet overleggen, maar hij is be
leid do Kamerleden in zijn Kabinet te ont
jargon en ben in to lichten. Dan zou elk
Wantrouwen verdwijnen, daarvan it< de Mi
nister zielsovertuigd. Er is wel eens mie-
gegrepen, maar nooit moedwillig.
Trouwens do Minister heeft zijn bekende
circulaire tot het leger gericht omdat hij
daarin een goeden geest wenscht, De Mi
nister heeft de macht om die circulair» te
'doen naleven. Hjj zal die macht ook uit
oefenen- Hij wil het legor het vertrouwen
doen herwinnen.
Wil de Kamer dit ook, dan moeten de
leden zich wanneer 's Ministers wil zoo
krachtig blijkt zich van verd ach tm a-kin-
gen onthouden.
Besprekend» enkelo in het debat gebrachte
gevallen, betoogde de Minister dat het ge
val van overste Do Kok geheel is afgedaan
onder zijn voorganger. In flit verband e-
toogde de Minister dat do Inspecteurs van
do Wapens nooit moedwillig, verkeerd,
Steeds met eerlijkheid de handelingen van
Ondergeechikton hebben beoordeeld.
Wat nu het volksleger aangaat, do Mi
nister adviseert in 1889 al om daartoe te
komen. Hij wil dit nog, maar mot bedacht
zaamheid-
Nu krachtens de Leger wet ten allen weer-
plichtig zijn geworden, moeten de voor
oefeningen eerst goed geregeld worden.
Zoolang dit niet hot geval is, mag de
oefeningsltij'd niet verder ver
kort worden. Er kan thans nog geen
dag van gemist worden. De Minister is
voornemens do vlcrmaande r« af «on
derlijk in te d 1 e n, en hen te laten
oefenen door daarvoor bijzonder aangewe
zen kapiteins. Dat is een proef, maar niet
om te komen tot verkortin g van d»n
oefeningstijd, wel om te komen tot verbe
tering.
Door verbetering ook van de voor
oefeningen, geleid door burger- en
militaire onderwijzers, hoopt de Minister
de geest bij de jeugd voor hot leger groo-
ter te maken. Maar dwang daarbij wil de
Minister niet» oos Volk houdt van geest
drift.
Wat nu het blijvend gedeelte aan
gaat, de Minister kan het op ditoogen
blik niet opheffen. Het zou grooto
verwarring in het leger btengen. Do Minis
ter is echter deze zaak zeer sympathiek ge
stemd. Zij biedt veel bezuiniging en levert
andere voordeelen op, o. a. de gelegenheid
tot betere oefening van het kader, en om
dit kader to gebruiken voor leiding bij het
voorbereidend militair onderricht. He Mi
nister onderzocht dus do zaak; hij moet
eerst do Landweer zien, dan kan hij oor-
.deelen, maar voor dit jaar zou hij
opheffing ernstig betreuren cn
o n t r ad e n.
Na betoogd te hebben dat de derde
li e r ha 1 in g aoe)f ni n g niet gemist
kan worden, verklaarde de Minister zich
echter bereid te overwegen verkor
ting dier oefeningen, overtuigd
als hij is dat door de herhalingsoefeningen
zware persoonlijke lasten worden opgelegd.
Het kader moet o o m p 1 e e t zijn. 1^3
Minister wil het liefst heb kader samen
stellen uit de miliciens, uit do eenvoudige
jongens, die met do aanvoerdersgave heb
legor tinnen treden.
De officieren hebben het intellect en de
wetenschappclijko vorming; do korporaals
en sergeanteq mootcn vooral eenvoudige en
practisohe menschon.
Heb Reeorvoikader wil de Minister
Verbeteren in de riohting van het leggen
van zoo min mogelijk druk op de jongelie
den.
Do zaak-T oering gmg de Minister
breedvoerig na. Do Minister moeet in deze
als rechter optreden en dan trekt het men
schel ijk medegevoel wel iets op den achter
grond. De Minister meent zich eerlijk en
nauwkeurig van zijn taak als rechter te
hebben gekweten.
Mot een beroep ook op do mcening van
hot Kamerlid-B look or, hield do Minister vol
dat hier van moord zelf3 van geen licht
vaardige behandeling sprake is geweest.
De overplaatsing van dr. Zeehuisen naar
Affien houdt niet het minste verband inet
do zaak-Toering.
En nu do b o z u i n i g i n g. Zuinigheid
ie goed, maar geon bezuiniging q u a n d
m m o. Men wil gerustststelling voor do
Kamer en het Volk. Welnu, men La?e den
Minister een jaar aan het werk. Hij wil be
zuiniging en met spoed. En blijkt het hem
na een jaar dat zijn voornemen niet is ge
lukt, dan is hij gaaroo bereid tot instelling
van een Staatscommissie om de gerustheid
aan Kamer en Volk to brengen.
Ten slotte behandelde de Minister nog
eenige punten, botoogende, dat hij do
vrijheid van gedachten in het leger wil
handhaven; de keuring der lotelingen wil
veisoherpenterugkeer op Maandag der
miliciens overwegen.
xegen het volgend jaar denkt de Minis
ter geen manoeuvres te doen houden, maar
de mansohappen flink te doen oefenon.
Blijkt dit te voldoen, dan zullen do manoeu
vres weer gehouden kunnen worden.
De parades worden uit traditie gehand
haafd; traditiën kunnen tot grooto daden
leiden.
Al gemeen en vrede acht de Minister een
mooi droombeeld, maar hij heeft te Jet ten
op do realiteit.
Rekening houdende met die realiteit zal
de Minister een herziening der Vestingwet
overwegen.
De klachten fan den heer Ter Laan zal
de Minister overwegen, zoomede vereen-
voudigng van het militair onderwijs eo het
subsfdieeren van Militaire Tehuizen.
De Minister eindigt. Hij is openlijk en
volkomen eerlijk voor de Kamer opgetre
den. Hij heeft zich niet aangeprezen als
een goedkoop Minister, bet walgt hom
reclame te maken voor zichzelf als eeu
goed Minister. Hij deelt de grondbegin
selen van de politiek van den Kabinets
formateur, door deze Regeering aanvaard.
Hij weigert eehter te marchandeeren. Hij
vraagt de medewerking e® het vertrouwen
van do Kamer, en een spoedige uitspraak
inzako dat vertrouwen.
Blijkt hot, dat hij het vertrouwen niet
heeft, dan zal hij gaarne zijn plaats ver
laten voer een ander, die door het ver
trouwen van Kroon en Volksvertegenwoor
diging is geroepen en daaraan kracht cn
steun ontleent voor zijn moeilijke taak ais
Minister van Oorlog te kunnen vervullen.
(Krachtig© bravo's.)
De heer Thomson zegde voor dit jaar
volle vertrouwen *aan den Minister toe.
De heer Troeistra huldigde diens
eerlijk, ridderlijk en joviaal optreden,
maar waarschuwde de Kamer zich niet
deer persoonlijke sympathieën te laten
leiden. Hij handhaafde zijn critiek, onder
opmerking, dat deze Minister geen man
van nieuwe denkbeelden is.
Hij wilde de Kamer in de gelegenheid
stollen zich alsnog uit te spreken.
En hij stelde daarom de volgende motie
foor:
„De Kamer, constateerende, dat hot op
treden van den Minister van Oorlog niet
den waarborg biedt, dat zijn beleid In
overeenstemming i« met de eisclien. door
de vrijzinnige concentratie, bij de afgelco-
pen verkiezingen gesteld, goat over tot do
orde van den dag."
De heer Heemskerk constateerde,
dat deze motie de rechterzijde niets aan
gaat. Zij moet gesteld word on in oor»
vergadering van de vrijz. concentratie.
Verliet ue rechterzijde de zool, dan zou
zij do Kamer in verlegenheid brengen
dtoor geen besluit te kunnen nomen. Daar
om adviseerde hij tegen te stemmen.
(Do motie woiJd v)er(WOi/pen met 50
tegen 20 stemmen.
De algomcene beschouwingen werden ge
sloten.
BU het vorder debat llohtte de heer Ter
Laan drie amondementen toe, strekkende
eerstens om reods voor 1906 het bltyvond
gedeelte, op te heffon met uitzondering
van het regiment grenadiers en jagers to
'e-Gravenhage en het reglmont infanterie to
Amsterdam; 2o. om de eerste landweeroefe
ning af te schaffen8o. om de derde herha
lingsoefening te schrappen.
De Minister verklaarde do amendementen
voor onaannemelijk. Het eerste amendement
werd verworpen met 73 tegen 7 stemmen.
Het tweede amendement werd verworpen
met 72 tegen 9 stemmen. Het derde amende
ment eveneens verworpen met 49 tegen
81 stemmen.
Leidon. Geslaagd is voor het Candidaats-
examen in de Rechtswetenschap Mejuffrouw
J. H. Lfjsen.
Vergadering van hccUnnamiddag te Iwee uren.
Voorzitter: mr. N. de Ridder, burge
meester.
Tegenwoordig bij den aanvang 24 leden.
Allereerst heeft de beëediging en instal
latie plaats van het nieuw benoemd
Raadslid, den heer J. C. Zaalberg Jzn.
Deze wordt daartoe door den secretaris
do zaal binnengeleid en Üob yoor den zetel
van don voorzitter cn legt de bij de wet
voorgeschreven eeden af, waarna hij dooi
den Voorzitter wordt gelukgewenscht, met
den wensch, dat zijn werkzaamheden mo
gen leiden tot heil der gemeente, waarna
hij zitting neemt op den voor hem bestem
den stoel.
Afwezig me Ij kennisgeving we heeren
Ke^stens, Dta| Goeje, Reimeriniger, iPauJ,
Timp, Aalberse en Van der Vlugt.
Ingekomen was o.a. een bericht van dr.
Rümke, dat hij, wegens vertrek uit de
gemeente, ontslag vraagt als stads-genees-
en heelkundige.
De Varkensslagers-vereeniging wenscht,
per adres, een telefoon in bet keurings
lokaal van het Openbaar Slachthuis en bo-
eediging van den persoon, die met de keu
ring is belast.
Een adres van 'de vereeniging „Rem
brandt van Rijn" deelt mede, dat het de
bedoeling is ook een tentoonstelling le
houden, enz. en vraagt daartoe de beschik
king over een lokaal.
Een. 'adres van Oudishoom, laangoand©
de aansluiting van priVaten, wordt gesteld
in handen van B. en Ws., evenals de voor
gaande stukken.
Ingekomen zijn ook de reeds docr ons
medegedeelde moties, betrekking hebbendo
op do heden aan de orde komende punten
4 en 8.
Aan de orde komen de volgende punten:
2o- Voorstel tot continuatie van mej. J.
A. Kits van Heyningen als tijdelijk lcer-
ares in de natuur- en scheikunde aan tbs
Hoogere Burgerschool voor Meisjes. (2j>9;
Herbenoemd met al gemeen o stemmen.
8o. Verzoek van E. Munting om hot ge
bruik van een lokaal der school 4de klasse
No. 1, voor het houden van een Zondags-
schooL (287)
Toegestaan zonder stemming.
4o. Verzoek van G. Riethoven om ver
hooging van hot hem toegekend pensioen
tot 2 derden van zijn pensioensgrondslag.
(271)
Sedert de vorige zitting waren, naar de
Voorzitter herinnerde, in de Leeskamer
voor de ledeu ter inzage gelogd nadere
rapporten omtrent deze zaak, dio toen werd
aangehouden. Een er van was van den di
recteur dor gasfabriek. B. en Ws. vonden
daarin geen aanleiding om van het advies
af to wijken, om minder dan 2/3 pensioen
too to kennen.
Do keer Wit ma na bleef daarentegen
zijn amendement handhaven, om zulk een
pensioen wel toe te kennen.
Do lieer Juta, wethouder, kwam terug
op wat de heer Sijtama in do vorige zit
ting had gezegd en wees Op liet moeilijke
om do geheel© levensgeschiedenis van
adressant to kennen, omdat deze niet van
ziju jeugd af aan de fabriek is werkzaam
geweest, maar er eerat op latercn leeftijd
is gekomen. Heeft de lieer S ij te ma hem
altijd gekend? Het is volstrekt niot zeker,
dat adressant door den arbeid eeu halt
kwaal heeft gekregen. De directeur had
hem lichter werk gegeven en het geheele
verhaal, dat hem zware arbeid was opge
dragen, is louter fantasie. Heb plan van
den directeur was om hem later weer als
6toker aan to stellen, opdat hij dan hooger
pensioen dan als terrein werker zou kunnen
krijgen. Maar ook hier weer is het: on
dank is 's werelds loon! Dit niets blijkt,
dat do gebrokon zijn ontstaan in en door
den dienst.
Do heer 8 ij t s m a meent dat het verlo
den van adressant hier niets afdoet. Daar-
medo heeft men niots te maken. Inlichtin
gen die spreker inwon, had hij ook van hot
bestuur van „Patrimonium", waarvan hij
lid was. Ook dr. Veldhuyzen had spr. in
zijn gevoelen versterkt, aJ was dozo niet,
gelijk dr. Braakenburg van Backum, dien
hij opvolgde stoeds zijn huisdokter geweest.
Intusschon heeft Riethoven, die op 46-
jarigen leeftijd in dienst kwam, steeds zijn
plicht gedaan. Anders was hij wol ontsla
gen. Spr. heeft den indruk gekregen dat
adressant in cn door den dienst ongeschikt
ia geworden.
De heer Juta wijst nogmaals op de
goedheid van den directeur tegenover
adressant on ontkent dat diens onbex-ispe-
lijk gedrag niet in twijfel kan getrokken
worden.
Do heer B o s o h zegt dat hij zich vol
komen met het rapport van den directeur
kan vereenigen en heeft do overtuiging dat
deze veel consideratie met Riethoven heeft
betracht.
De lieer Me ulo man meent dat do di
recteur met zijn rapport do zaak van de
juiste baan heoft geschoven en dat men
hier met het moreel van adressant niot to
maken heeft. Of de man in en door d»n
dienst ongeschikt is geworden, daaromtrent
kunnen de geneeskundigen geen definitieve
verklaring geven. Er blijkt dus twijfel te
bestaan, maar men moet ook rekening hou
den met do Rijksbepalingcn omtrent pen-
sionncering.
Het amendem ent-Witman b wordt ver
worpen met 17 tegen 7 stemmen en bet
voorstel van B. on Ws., om geen vol pen
sioen toe t© kennen, zonder stemming
daarop aangenomen.
5o Voorstel om de verlengde Hansen
straat, tusschon do G roenoord straat en do
z. g. Brugstraat, kosteloos in eigendom
en onderhoud bij dc gemeente over te no
men. (291)
Zonder stemming goedgekeurd.
6o. Voorstel tot afschaffing van do over
gangsexamens aan hot Gymnasium. (290)
De heer D o V r i e s betoogt, dat hij te
gen het voorstel is, omdat het nut der
afschaffing volgens hem, niet voldoende is
aangetoond.
Do heer Fockema Andreae verde
digt het voorstel op grond van wat leer
aren en curatoren zelf wcnschelijk achten.
De Voorzitter herinnerde, naar aanlei
ding van een opmerking dienaangaande,
dat B. en Ws. zich bij het, van het gym
nasium zelf uitgaan-do voorstel, hebben
neergelegd en dus geen tegenvoorstel heb
ben.
Do heer De Vries verlangt over het
voorstel hoofdelijke stemming.
Het word aangenomen met 20 togen 1
stemmen. Tegen stemde dc heeren tiassel-
bach, Lo Poolo, P. J. Mulder en De Vries-
7o. Verzoeken van Jac. Bink c. s. en M.
H. do Tombe c. s, om de beerputten, voor
geschreven bij het bouwen van woningen,
van gemeentewege te doen plaatsen en
daarentegen van d» huiseigenaren een re
cognitie te heffen. (292)
Do heer S ij ts m a meent dat do verzoo-
ken moeten gescheiden worden, omdat zo
niet hetzelfde zijn; terwijl ook adressanten
meenen dat ze door de nieuwe bepalingen
er ingeloopen rijn.
De heer Kor© va ar, wethouder van
fabricage, merkt onder hilariteit op dat
h»t do vraag is wat men „er inloopen"
noemt. Meent men dat bestaande bepalin
gen nooit worden veranderd en worden
doze bepalingen dan toch -veranderd, ja,
dan loopt men er inl
Maar dit ia voor den wetgever dan nog
geen reden om noodig geachte vorandcriu-
gen achterwege te laten.
Overeenkomstig het voorstel van B. en
Ws. wordt op de verzoeken afwijzend be
schikt-
8o. a. Voorstel in zake hot invoeren van
geneeskundig toezicht op de lagere scho
len van on- en minvermogenden;
b- Vaststelling van do verordening, re
gelende het geneeskundig toezicht op de
openbare en bijzondere scholen voor on- ©n
minvermogenden en den werkkring van den
schoolarts;
c. Benoeming van een schoolarts;
d. Vaststelling van den staat van af- cn
overschrijving op de begrooting, dienst
190G. (152 en 293)
Het voorstel van B. en Ws. lui-c:
lo. Dat van gemeentewege toezicht zal
worden uitgeoefend op do leerlingen der
bovengenoemde scliolon voor on- en min
vermogenden.
2o. Dat dit toezicht in hoofdzaak zich
zal beperken tot de loorlingen, welke lij
dende rijn aan besmettelijke huid-, oog-
en keelziekten.
3o. Dat het zal worden opgedragen aan
één schoolarts,
4o. Dat deze een jaarlijksohe bezoldiging
zal genieton van f 600.
Inzake deze voordracht is thans ook oen
motio ingediend van het Raadslid, den heer
D van Gruting, luidende:
Da Raad besluite:
lo. dat van gemeentewege geneeskundig
toezicht zal worden uitgeoefend op dc leer
lingen van alle lagere scholen met faculta
tieve vrijstelling van de bijzonder© scholen
op verzoek van het schoolbestuur
2o. dat toorioht zal zioh bepalen zoowel
tot die aandoeningen, die gevaar of schade
kunnen veroorzaken voor de andere leerlin
gen als tot die, wolkeden leerling lichamelijk
of geestelijk minder geschikt doen zijn het
onderwijs to kunnen volgen;
3o. dat liet zal worden opgedragen aan
vijf schoolartsen
4o. dat elk dier arteen een bezoldiging
zal genieten van 400 gulden.
Nadab de Voorzitter do volgorde
van behandeling der ingekomen amende
menten had meegedeeld, stelde do heer
Zwiors voor om dit punt tot een vol
gende vergadering aan te houden, omdat
do Raad niet volledig is (er ontbreken 7
lcden) en omdat de leden nog pas sedert
kort kennis hebben kunnen nemen van do
ingediende rapporten der gezondheidscom
missie en der amendementen.
Van andere zijden werd deze motio sterk
ondersteund, doch do Voorzitter bestreed
haar, omdat wij nog ruimschoots don tijd
bobben (nog wel anderhalf uur) en do zaak
nu al sinds maaricïën hangende is en de leden
z. i. dus voldoende op de lioogto kunnen
worden geacht.
Hij zou eohter do motie-Zwiers in stem
ming brengen, welke motie werd aangeno
men met 13 tegen 11 stemmen.
D© zaak is dus uitgesteld. De verdere
daa.rop bctrokking licblttMid© b lukken zullen
op voorstel van den heer Fockema Andrpao
inmiddels worden gedrukt.
Bij de rondvraag vroeg do hoer Wit-
man s of een beambte bij do stoomspuit,
Bouter, dio eervtflf ontslagen is, ook nog
voor pensioen in aanmerking zou kunnen
komen. Hij zou dit gaarne wenschen, om
dat d© man 32 dienstjaren beeft.
Do Voorzitter antwoordde, dat deze
beslissing ligt bij B. en Ws., zoodat hij
daarvan niets meer kan zeggen. Later na
de beslissing kan de heer Witmans er nog
op terug komen.
Daarna, vroeg de heer Van der Eist
hoever do plannen tot oprichting van de
Electrische Centrale zijn gevorderd.
Do heer Juta antwoordde, dat do Com
missie der Gasfabriek met haar rapport
gereed is en dut spoedig B. en Ws. zal
bereiken.
Daar niemand meer het woord verlangde
werd de vergadering ©ven vóór vieren ge
sloten.
Do Belgische gezant heeft op grond
van art. 8 van het verdrag mot de Port©
van 1839 uitlevering van J o r i s en behande
ling van zijn proces door een Belgisch©
rechtbank gevraagd.
„Deze uitlegging van bcdoeldo bepaling,'7
zegt de correspondent der „Kölniache Ztg."
to Konstantinopcl, „wordt door velen on
juist geacht."
De „Potit Bleu" meldt, dat dc Belgisch©
Regeering zich tot de Franschc en Duische
Regeering gewend heeft om van de Porto
Joris' uitlevering te verkrijgen. Dc Franscho
Regeering zou het verzoek gunstig opgeno
men hebben, do Duitsehe niet. Van Brussel
uit tracht men nu to bewerken, dat aan Jo
ris genade vcrlooud wordt.
Lord Reay heeft gisteravond een bijeen
komst der leden van dc „Sociologi :.il So
ciety'" te Londen gepresideerd' waarin
WesseHtski, de Londensche correspondent
van de ,,<Nowojc Wremja," de omwenteling
in Rusland heeft besproken-
Spreker verklaarde zich een voorstander
van dc, overeenkomstig het programma
van Witte, noodzakelijk gebleken horvormin
gen, maar was van oordeel, dat een socia
listische republiek in Rusland onmogelijk is,
evenals het uiteenvallen van het Russisch©
Rijk, want Finnen noch Polen bepleiten
de afscheiding van het gehcelo Rijk.
Toen Weaselitski onlangs St.-Petersburg
bezocht, heeft do Tsaar hem ontvangen cn
heeft Z. M. hem aandachtig aangehoord-
Wcsselitski heeft toen mede gepleit voor
een gcxxle verstandhouding tusschen Enge
land en Rusland; denkbeelden, waarmede do
Tsaar verklaarde het eens te zijn. De Tsaar
verzocht Wesselitaki aan do Engelsohen
over te brengen, dat hij het Engelsch© volk
even goedgezind was als ooit. Z. M. was go-
heel bereid een goed© verstandhouding tus
schen Engeland en Rusland tot stand te
brengen.
Generaal Booth schrijft in een
brief aan koning Eduard, dat George Her
rings 109,000 pd. st. aan het Heilsleger ge
schonken heeft om kleine landbouw-koio-
nicn in Engeland op te richten. Booth go.
looft dat het gold voldoende zal zijn oui
aanvankelijk 200 paar kolonisten t© vesti
gen in verschillend© deelen van hot Rijk*
Men neemt aau, dat Burns, die, naar men
weet, een tegenstander is van greot© boe-
ren-kolonicn, zulk een kolonisatie met zelf
standige familiegroepen zal willeu bevorde
ren.
Vorst Nicoluas van Montenegro heeft
in dc Kamer den eoü op do Grondwet af
gelegd.
Theo tok is heeft de opdracht aanvaard om
een nieuw Griekseh Kabinet te for-
moeren. Hij hoopte heden de lijst aan den
Koning voor te leggen.
Omtrent de nieuwe algemeene star
king in Rusland valt tot nu too rog wei-
nig te zeggen.
De gisteren ontvangen berichten waren
echter ernstig.
Opnieuw zal men op het bestaande be
wind stormloopen met het wapen van een
algemeene werkstaking. En ongetwijfeld
zal dan ©en gedeelte van het leger zoo al
niet gemeene zaak met do revolutionairen
maken, dan toch weigeren to schieten op
hot volk; een actie als van het pa3 opge
richt Al-Russische Verbond van militairen
en ambtenaren zal nan do stemming in hot
leger geen goed doen.
Het zal moeten blijken of Witte stand
zal kunnen houcien togen deze ni uwe sta
king, dio, beginnende op do Petcrsburgscho
en Moskoub.be spoorwegen, ongetwijfeld
op de Poolsche sporen zal overslaan en ook
elders om zich heen zal grijpen.
Reeds is te Moskou een manifest ver
spreid, waarbij leger on werklieden werden
opgeroepen tot het stichten van oen demo
cratische republiek I Witte, die door zijn
arrestaties van de leiders der werklieden
o o. in St.-Petersburg, Moskou en Wur-
schau provoceerend optrad, acht het tijdstip
voor een botaing niet ongeschikt. Zeer ze
ker zal hij niet tegen krachtige maatrege
len opzien bij zijn poging om het revolu
tionaire deel von de nationale beweging to
knotten.
Reods heeft zijn minister van oorlog
last gegeven do kanonnen van hot Petcrs
burgscho garnizoen gereed te houden voor
allo gebeurtolijkhodcn, en een aantal offi-
cioren van do gard» hebben afgesproken
eon razzia onder do revolution ai ron te hou
don cn 600 voormannen, dus zoowat alle
revolutionairen, die wel eens op den voor
grond zijn gotredon, bij do eerstkomend©
gelegenheid af to maken.
Gaat de politieke werkstaking op eonigs-
zins belangrijko schual door, dan zullen
bloedige botsingen niet te vermijden zijn.
Volgens den St.-Petersburgschen corres
pon don t van do Daily Mail" blijft de Re
geering van oordeel, dat eou algemeene
werkstaking niet long zou kunnen duren,
wegens geldgebrek. Daarentegen geven de
revolutionairen t© kennen, dat zij zich do
geldmiddelen zullen verschaffen uit do
Rqgecringsinsltellingen, en dientengevolge
worden do staats- on particuliere banken te
St.-Potorsburg sterk bewaakt door man
schappen mot geschut.
Zonderling is do toestand to Odessa. Do
stationschefs in den omtrek hebben streng
bevel, geen telegrammen door tc laten,
waardoor de oommissies der stakers met
elkaar in vorbinding kunnen blijvcjj. Geen
enkel blad uit St.-Petcrsburg, Warschau of
Móakou mag binnen Odessa gebracht wor
den. Hunnerzijds hoeft het (stakende) post
kantoor to Odessa oen manifest uitgevaar
digd, waarin het do stakers aanspoort, vol
to Koudon on hen gelukwcnscht met hue
volharding.
In Japan raakt men meer en meer on
tevreden over de zwakheid der regeering te
Tokio. Do „Daily Telegraph" weet tc be
richten, dat de vooruitstrevende partij zich
mot de liberale Feijockwai heeft verbonden,
om tegen do Regeering op to treden en dat
daardoor een ministerieoio crisis 19 ont-,
staan-
Minister-president Katsoera heeft den
Mikado voorgesteld aan markies Sajonji,
den leider der Feijockwai, de vorming van
een nieuw Kabinet op to dragen
Japan zal 1,500,000 jon aan Korea Iee-
nen ter voorziening in den geldnood.
ST.-PETERSBURG, 21 December. (R. 0),'
Een particulier bericht meldt, dat Toeckoem,
in Koerland, zich na een wirmon strijd van
twaalf uren overgaf aan de Russische troepen.
De stad was bultengowoon goed In s'nat van'
verdediging gesteld. Rondom waron verschan
singen on hinderlagen aangebracht on machine
geweren opgesteld. Zoowol aan de zUdo dor
opstandelingen als aan don kant dor troopon
vielen veel dooden en waren tal van gewonden,
liOEDA-PESTfT, 21 Doc. (R 0.) De „Staats
courant" deelt meo, dat de Keizer besloot*
dat hU het ontslag van het Kablnot niet kon
a innemen in do huidige politieke omstandig,
boden.
Vrije Universiteit.
D© „St. Ct" van lieden, No- 297, bevat
een Kon. Besluit van den 4den December
tot aanwijziging van do Vereeniging voo|
Hooger Onderwijs op Gereformeerden
grondslag als bevoogd in de van de veri
ceniging uitgaand© „Vrije Universiteit"'1
een bijzonder© universiteit to hebben, di«|
ton aanzien van do door haar t© verloencui
doctoral© grad©n in do rechtswetenschap^1
in de klassieke letterkunde, in do Semiti
sch© letterkunde en in do wijsbegeerte go*
lijk© reohten heeft als de Rijks-Univeraw'
teitcn.
