Wed. Pli. i d.
J. L. CREYGHTON,
Ne, 13994.
LEIDSCH DAGBLAD. VRIJDAG 6 OCTOBER. - TWEEDE BLAD.
Anno 1905.
Ingezonden.
Gemengd Nieuws.
Vervolg Advertentièn.
Eerste tied. Verzekering-M1'.
Fijn Gekruide St.-Nicolaas
Dikke Gebroken
Letterbanket
J. G. PRONK.
Aardappelenberichf.
BREESTRAAT 03.
Konde en warme Schotels,
Pasteitjes Cropetten,
Glacés, Crème, enz.
Wereldklok.
KANTOOB: GBOSSIERDEBIJ:
Burgsteeg 6. Hooigracht 19.
Zuiveren belegen Bordeaux-Wijnen.
Fijne Bourgogne- en Champagne-Wijnen.
BUCHANAN'S WHISKY's.
tJrieksche Muscaat
(SAMOS).
BE VLIJTJoorseMan.
TE HUUR:
BOVENHUIZEN,
Conranten-Leesinrichting,
De 's Gravenhaagscbe Hypotheekbank voor Nederland
Banketbakkerij,
Janvossensteeg 38. Janvossensteeg 38.
]V1. J. BERNSEKT,
CREYGHTON's
Mijnheer de Redactourl
Door den heer W. Pera uitgenoodigd tot
bescheid op zijn vragen en opmerkingen
naar aanleiding van ons adres, verzoeken
wij U beleefd, het onderstaande in uw ge
acht blad op te nomen.
Zooals de heer Pera heeft doen uitkoman,
is ons adres oen uitvloeisel ran het verzoek
van sommige gehuwdo onderwijzers om ver
hooging dor tegemoetkoming in de huishuur-
Hadden zij dit verzoek niet tot den Raad
gericht, ook ons adres ware achterwege ge
bleven; doch nu, bij inwilliging van hetgeen
door hen is gevraagd, een bestaande onge
lijkheid in salarieering zou vergroot worden,
hebben wij gemeend eY op te moeten wij
zen, dat ongelijk loon voor denzelfden ar
beid niet met de billijkheid overeenkomt.
Do geachte inzender schijnt vooral bo-
zwaar te hebben tegen de volgende stel
ling (waarvan wij nu een gedeelte zullen
cursiveeren ter wille van de duidelijkheid)
„Wie het loon gaat regelen naar do be
hoefte, begeeft zich op gevaarlijk terrein en
bereikt door bovenbedoelde wij-
zigiug 1) 8telligniet zijn doel."
Als bewijs daarvoor hebben wij aange
voerd
lo. Dat gehuwden, die jonger zijn dan 23
jaar, en wegens mindere anciënniteit een
geringor salaris genieten, dus des te meer
behoefte hebben aan een toeslag op de wed
de, er niet ran profiteeren zouden.
2o. Dat cmge-huwden, die do zorg voor
een gezin tot hun last hebben, er
niet door gebaat zouden worden, ofschoon
zij vermeerdering van inkomsten niet min
der noodig hebben dan vele gehuwden.
3o. Dat ongehuwdem, die een aanmerkelijk
deel hunner inkomsten aan nabestaanden
uitkeeren, en daarom niet huwen, min
der loon ontvangen dan hun gehuwde col
lega's.
4o. Dat Wet cn Yeroriening geon onder
scheid maken tusschcn gehuwden met, en
die zonder kinderen dus alweer geen re
kening houden met de behoefte.
5o. Dat zelfs hij, die een gefortuneerde
vi w huwt, daardoor recht verkrijgt op
verhooging van loon toch niet, omdat hij
daardoor meer loon noodig heeft 1
Nu meenden wij duidelijk te hebben aan
getoond: lo. dat een loonregeling naar be
hoefte voor een categorie van ambtena
ren moeilijk te treffen is, en 2o dat bij
verhooging der tegemoetkoming geen rok©
ning zou gehouden zijn met hot meer of
minder noodig wezen van vermeerdering
der inkomsten.
Juist, omdat wij begrijpen, dat Wet en
Verordening niet kunnen voorzien in alle
mogelijke gevallen, komt ons een ealarisrege-
ling naar den arbeid, mot inachtneming der
bevoegdheid, als de eenig juiste voor. Wij
meenen dan ook, dat voor alle andere amb
tenaren do jaarwedde naar dezen maatstaf
wordt bepaald.
Dat een professor meer verdient dan een
onderwijzer, achten wij niet onbillijk; doch
zou men het rechtvaardig vinden, wanneer
een gehuwde hoogleeraar meer salaris ont
ving dan een ongehuwde 1 Wij weten wol,
dat aan sommige functies buiten het sala
ris nog vrije woning of gratis bovenkleeding
is verbonden, doch wij "gelooven niet, dat
deze vermeerdering van loon alleen aan
gehuwde bekleeders dier functie wordt
toegekend.
Wij kennen wol staten, waar aan allo
onderwijzers vrije woning of vergoeding
daarvoor wordt geven, doch geen enkele,
waar do gehuwdo alleen dit voordeel ge
nieten. Om welke reden moet nu juist in
ops land, en juist ten opzichte der on d o r
1) Vermeerdering der tegemoetkoming.
w ij z e r s verschil gemaakt worden in be
looning van gehuwden en ongehuwdenl
De wet eisoht tegemoetkoming in de wo-
ninghuur voor gehuwde onderwijzers van 28
jaar of ouder- Doch dit sluit niet in, dat
de gemeente de ongehuwdem niet in dat voor
recht zou mogen laten deelen, dat zij niet
verder zou mogen gaan dam de wet verlangt.
Als bewijs daarvoor hebben wij in ons adres
aangehaald do bepaling, dat ook weduw
naars hier gelijk gesteld worden met echt-
genooten, ofschoon de wet dit niet oischt.
Dus niet door ons, maar door den wetgever
is verschil gemaakt tusschen gehuwden en
weduwnaars. Toch meenen wij te mogen op
merken, dat do behoeften van een weduw
naar zonder kinderen op den duur niet
grooter zijn dan die van eem ongehuwde, en
stellig geringer dan van een ongehuwde met
een gezin.
Wij hebben verzocht aan alle onderwij
zers en onderwijzeressen van 28 jaar of
ouder golijk loon te geven. Nu deze gelijk
stelling ons doel is, en niet loon naar be
hoefte, zal de heer Pera wel willen toege
ven, dat wij niet onlogisch handelen door
te zwijgen over de jongere gehuwden. In -
diem hij de Sohooloommissie, en door haar
den Raad, wcot te bewegen aan alle on
derwijzers zonder onderscheid van leeftijd
een vermeerdering van inkomsten in den
vorm van do bekende tegemoetkoming toe
te kennen, het zal ons vam harte verheugen,
doch w ij hebben een zoo radioalen maat
regel niet durven voorstellen.
Dat voor gehuwde onderwijzers, die nog
drie, vier jaren moeten wachten eer zij do
tegemoetkoming zullen ontvangen, een ver
hooging, zooals zij gevraagd is, dezelfde
waarde zou hebbem als voor hun oudore
collega'6, kunnen mij niet beamen Het uit
zicht op ruimer inkomsten mag verblijdend
wezen, voor dat uitzicht alleen is geem
brood te verkrijgen.
En als do heer Pera schrijft: „O, zeker,
als er ook voor de gemeente geen geld-
kwestio bestond, dan zou ik zeggen: „deel
maar uit", 'Jan moeten wij hem zeker niet
letterlijk aan zijn woord houden?
Intussohen zijn wij den geachten inzender
dankbaar, dat hij ons in de gelegenheid
heeft gesteld, ons adres nog nader toe te
lichten. Mochten wij hem tot onze zienswijze
hebben overgehaald, het zou ons zeer aan
genaam zijn.
In ieder geval verwachten wij, 'dat hij
overtuigd zal wezen, dat wij niet zonder
wikken en wegen tot dezen stap overgegaan
zijn.
Dankend voor de plaatsruimte, Mijnheer
do Redacteur, teekenen wij,
Namens hot Bestuur der afd. Leiden
van den Bond van Ned. Onderwijzers:
J. M. VOS, Jzn., voorzittor.
W. RANK, secrotaris.
Leiden, 4 Ootobcr 1905-
Gemcenteraad van Wonbrngge.
Tegenwoordig allo ledon, behalve het lid
J. M. van der Voorn.
Voorzitter de heer P. P. Kleyn.
Do voorzitter opent 'de vergadering, leest
het gebed, waarna voorlezing wordt gedaan
der notulen van do vorige vergadering, die
ongewijzigd vastgesteld worden.
Mededeelingen
Wordt gelezen eon missive van Ged. Sta
ten, goedgekeurd terugzendend© hot besluit
tot betalen uit post voor onvoorziene uit
gaven.
Een missive van het zelfde college, too-
zendendo een Koninklijk besluit, waarbij aan
den heer P- P. Kleyn, burgemeester, ver
gund wor-t tot 1 Ootobor 1903 te Alfcm te
wonen.
Aanbieding begroofcing 1909.
De voorzittor benoemt tot leden der oom-
rn issio tot ondorzock der begrooting de hee-
ren Van Wieringen, Van der Voorn en Van
der Boon, welke commissie te liarer tijd
rapport zal uitbrengen.
Do begrootiag, in ontvang en in uitgaaf
13,838.92 bedragende, werd daarna arti
kelsgewijs© voorgelezen.
Wijziging begrooting 'dienst 1905.
Wordt voorgesteld van bet goed slot dor
rekening 1904 145 op de begrooting 1905
over te brengen, en wol daar, van 1C0 pp
volgn. 65 (brandweer) en met 45 den pust
voor Onvoorziene uitgaven te verhoogen.
Wordt dienovereenkomstig- bcslo&en.
Wijziging verordening, regelend* de jaar
wedden der onderwijzers.
Wordt voorgesteld de thans gelande ver
ordening, die in art. 3 bepaalt, dat gehuw
do onderwijzers, 23 jaar oud, ter tegemoet
koming in de huishuur 50 per jaar zullen
genieten, in overeenstemming te brengen
met de nieuwe onderwijswet en aan art. 3
toe te voegen, dat ook weduwnaars met
minderjarige kinderen die tegemoetkoming
in vie huishuur zullen genieten.
Wordt zander discussie besloten do ver
ordening in dien zin te wijzigen.
Wordt medegedeold door den voorzitter,
dat de oommissio een 6toombrandspuit te
Rotterdam ia werking heeft gezien an rap
port heeft uitgebracht aan B- en Ws. en in
de eerstvolgende vorgadering eon voorstel
tot aanschaffing mot berekening zal ter ta
fel komen.
Suppletoir kohier hondenbelasting wordt
zonder disoussio vastgesteld op 7.50.
Vijf aangiften betreffende suppletoir ko
hier hoof dolij ken omslag.
Ter behandeling daarvan gaat de Raad
over in oomité genoraalwaarna het kohier,
do openbare beraadslagingen inmiddels
heropend zajmde, wordt vastgesteld op
26.77$.
Niemand meer het woord verlangende,
sluit de voorzittor do vergadering.
Gemeenteraad van Zegwaard.
Afwezig da heer J. Fyan.
Na goedkeuring der notulen van do vorige
vergadering, wordt door den voorzitter mee
gedeeld:
lo. dat hem bekend is geworden, dat door
de Maatschappij tot Exploitatie van Staats
spoorwegen spoedig zal worden overgegaan
tot de oprichting van een meer doelmatig
hulpgebouw, tor vervanging van bet in Fe
bruari 11. afgebrande station, zoodat door
Burgemeester en Wethouders voorloopig
geen stappen dionaamgaande zijn gedaan;
2o. dat door den heer J. van Beek is ver
zocht hem oeoigo goldelijke vergoeding te
betalen voor de staanplaats van een brand
spuit der gemeente in een n.in hom ia
eigondom tooi) oh oorend koetshuis*
Burgemeester an Wethouders werden ge
machtigd deoe zaak met genoemden heer te
regelen.
Daarna wordt de begrooting voor het
dienstjaar 1906 onveranderd vastgesteld in
ontvang op ƒ9143.20; in uitgaaf op
9142.33$; batig saldo op 0.80$.
Vervolgens wordt met algemcehe stemman
besloten aan H M. de Koningin voor te
stollen het maximum der te verleenen ver
gunningen voor den verkoop van eterken
drank in hot klein bot ultimo December 1910
te bepalen op drio*
Niets moer te behandelen zijnde, wordt
de vergadering gesloten.
Jetje Koeko'ok. Men sohrijft
uit Don Haag: Jaren en jaren achteroen
heeft zij op de Haagsche Groote Markt ge-
Bbaan, het koopvrouwtje, dat gisteren hier
is overleden.
Wat was de markt eigenlijk des Maan
dags cn dos Vrijdags zonder „Jetje" Koe-
kook, op haar vasto standplaats vlak tegen
over de Schoolstraat.
Kan uien op do Beurs spreken van den
cffcctenhoek, hier was, door hdar gevestigd,
de vijgen- en „koufijtodale"-hoek.
Reeds in het midden van de Schoolstraat,
van de Vlamingstraat of van de Laan, kon
degecn, dio zich uit een dezer straten naar
do Markt begaf, boven al het marktge
schreeuw, 't in verschillende toonaarden,
hooren uitgalmen:
Allo hout i6 geen timmerhout, alle vijg©
binne geen vijge, alle d-a-A-d-d-d-lc binno
geen d-ó-d-A-a-d-le, maar da binne d-d-d-d-A-
lo.
Daar kon men zie niet in vergissenh. Dat
was „Jetje", die haar triomfkreet dooi
galmen hoog boven hot marktgezocm uit.
En als je dan nader kwam, zag je Jetje,
in haar onveranderlijk paars jakje, mot het
heldor witte voorschoot met de twee geld
zakjes, waar zo zoo lekker de centen in kon
laten rammelen, vóór haar te korten zwar
ten rok gebonden, triomfantelijk met do
dadel of do vijg in de hand staan, het kle-
vorigo goedje het aarzelend publick met
zacht geweld in don mond duwend. „Jo
mot mijn niot geloove, mense, op me mooie
gezi-ich, maar proeve mot je ze mense,
proeve mot je ze."
En tegelijk klonk het weer, met beverige
galmtonen, en toch al roode koontje, van
hot hoekige, slimme gezicht nog rooder
door de inspinning van het sohrecuwon in
welgelukt pogen om toch maar -de concur
rentie te kunnen blijven boschreeuwon
„alle d-a-a-a-lo binne geen da-a-a-lo, maar
binno da-a-a-lol
En Jetje gaf altijd: „con goed gewi-ich,
een vriendelijk gezi-ich", gelijk zij zelf te
kennen gaf. En zo schreeuwde de waarheid
Je krieg je gowicht en jo Krieg een vrien
delijk gezicht.
Nu is Jetje gestorven. In den laatston
tijd word ze al genist op haar „standje"
in den dadelhoek.
In haar zal een typisch, goed, eerlijk
Joodsch koopvrouwtje ten grave dole.
Over dcdansoroB Mat a-H a r i
schrijft S. uit Parijs aan het „het Vader
land":
Eon mystificatour toch wij noemeQ
zoo iemand ook wel eens con fumiste
kan meestal rokonen op toegevendheid,
zelfs van hen, die hij bedot heeft; is ech
ter de justitie of de politie hot voorwerp
van zijn mystificatio geweest, dan kan hij
zeker zijn van con bijkans algemoenc in
stemming.
Misschien zijn met dio toegevendheid
niot geheel bezield do gèleerde bostuurde-
ren van hot uokcudo en gewaardeerde Mu-
sóo Guimot^ binnen welks muren de schat
ten vau Oosterscho kunst, do juweelcn van
bot Boeddhisme uit Hindoestan, uit Ja-
pan ©n uit China den kenners cn bemin
naars van het Orientalismc een weelde
voor de oogeu on oen genot voor den geest
zijn.
Daar is het ccnigo maanden geleden aan
een landgenooto van ons gelukt die ge
leerde bestuurdcren op aardige wijze te
mystificeeron. D<o bladen hebben over
haar gosprokon, zelfs tijdschriften als
„Fémina" en „La femme d'aujourd'hui"
wijdden artikolen aan haar ja, mooier
nog, collega's van Nedorlandsch© bladen
zijn, „er ingeloopcn". Ik mng dus mijn
bescheidenheid tor zijde zotten en ook aan
Mati-Hari dc hulde brongen, die ik meen
dat haar, naar haar verdienste, toekomt.
Mati-Hari, waarmee onze Maleiers van
Java on Sumatra in hun bloemrijke taal
do Zon als Oog van den Dag aanduiden,
heeft furore gemaakt, voor een korte wijle,
door to doen gelooven, dat zij tot in den
tempel van Shiva, voor oningowijden dicht
gesloten hoe meer nog voor ongeloovi-
gon was doorgedrongen, en er do bol
lige dansen voor liet altaar van den God
der Verschrikking had afgezien cn geloerd..
Mevrouw Greta L-ac-Lcod, gcb. Zellov
had succes als Mati-Hari, in oen kostuum,
dat zij, naar ik vermood, van de Solo'-
Bcho serimpiea had afgezien al kwam
het mij, behalve de coiffure, vrij fantas
tisch, of wel onjuist, voor en do geleer
den van het genoemde museum weten mis
schien uog niot, dat do danscs sacréos,
door deze mooio jongo vrouw vertoond
voor een uitgelezen publiek van oriont
vereerdors en hun genoodigden, oen vrijo
nabootsing waren van wat op sommigo
garnizoensplaatsen van Java door bcval-
ligo, maar slecht geschoolde roggongs vor-
toond wordt, cn daar boteend is onder don
weinig wijdscben naam van tandak.
De mystifioatie is zoo gelukt, dat enko
io grootheden dor „monde" Mati-Hari in
haar salons deden optreden voor con uit
gelezen schaar invités, en de roep over do-
ze „danseuse sacróo" hcoft zich wel eon
maand lang vorsprc - door de weroldscho
salons van Parijs.
Toen nu, half Augustus, do music-hall
Olympia do oorstc was, die zijn dcuron to-
gon den komenden horfst openzette,
scheen dio roep gcon echo meer to vinden,
want als pièoo do résïstanco werd daar
con soort van Oostorsch balletje gegevon,
waarin Mati-Hari do hoofdrol vervulde.
Mijn lezers kunnen zich voonstollen, hoe
begeorig ik was die landgenooto, waarvan
zooveel fantastisch verteld was, ook te
gaan zien. Do grooto aanplakbiljetten,
ovoral in do stad, waarop zij af gehooid
was in oen kostuum, waarmede zij zich
wol ondorsohoiddo, van *Jo Javaanscue
dansmeisjes, prikkelden mijn nieuwsgierig
heid, on zoo zat ik niet lang gclodou in do
Olympia^zaal vol gespannen verwaohting.
Een allorliefst ballotjc, op oen toonooltjo
dat, als con schilderij geëncadreerd was
in con langwerpig vierkante vergulde lijst.
Hot was waarlijk oen droomerig schil
derijtje, dio zwevende vrouwtjos in liohto,
luchtige gewaden, waartusschen do hoofd
persoon, Mati-Hari, óók luchtig gekleed',
wuifdo en warrelde met sluiorachtige doo-
ken, niot erg onhandig, cn voor- en ach
teruit stapte, niet erg ijf, j i zelfs cindo-
lijk neerviel, uict erg plomp; maar dat
was alles er werd bij mij niet do ge
ringste horinucring w kker aan dio intens
mooie, heerlijk geminoorde dansen, waar
aan zelfs iodor lid van hand cn voet dcol-
neomt, zooals ik dio had zion uitvoeren
in do pendoppos van Java's grootcn, zol-
ven meestérs in co rechters ovor do voor
naam klassioko danskunst van hun land
van droom cn schittering.
Men zegt... dat deze voelbw'.e^kcnondo
danseres een vroeger in Leiden gewoond
hebbendo dame is, waar zij tion of twaalf
jaar geleden aan oen der inrichtingen van
onderwijs was verbonden.
Het mijnongoluk in Li mb u r g.
Omtrent dit ongeluk, waarover wij reeds
con kort bericht plaatsten, moldt dc „Lim
burger Koerier" het volgende:
Hedenmorgen heeft op do mijn „Laura
on Vcrceniging" een allertreurigst ongeluk
plaats gehad.
Men is daar bezig met hot afdiepon van
schacht Hendrik, dio door een zoogenaani'
den „Aufbruch" met do ondergrondscho
werken in verbinding staat.
Tijdens hot bemotsoloo der schachtwan-
don raakte doze verbinding door af
vallende stocnon verstopt, waarop hot
water dat niet lamger naar do 'Jio-
por gelegen pomponkamor nabij soliochtWil-
hclmina kon ufvlooion, onmiddellijk enel
steeg.
Mot het oog op do mogelijkheid, dat het
water onder den steeds toonemendon druk
op liet Lcveu, tegcu Invali
diteit en Ongelukken, geves
tigd te 's-Graveuliage.
DirecteurenJhr. Mr. W. SIX,
Mr. H. GOEMAN B0RGESIUS en
Mr. Dr. W. P. J. BOK.
Inlichtingen on Tarieven
gratis te verkregen by den Inspecteur
Jhr. A. C. VAN HAEFTEN, Bree-
straat 134, Leiden, die ook Brand- en
Inbraak verzekeringen sluit. 160 13
10 Cts. per Ons.
35 Cts. per Pond.
12 en 16 Cts. per ons.
STEEDS VERSCH VERKRIJGBAAR
bij 8269 18
Breestraat 97. - Telefoonn. 495.
ONTVANGEN: 3 ladingen prima
firielsche FLEUREN, welke
niet afkoken en geschikt voor pro
visie, 22 en 24 Cents de Kop,
f 3.30 k f 3.60 per Mud. Ook
mooie DRIELINGEN, Blauwe
en Blanke.
A. VLASVELD,
Oude Singel.
8199 14 Janvossensteeg.
Beleefde aanbeveling,
C. OOSTERLEE,
8256 13 Confiseur-Culsinier.
Builen-Sociêleit „RMICITIA",
Steenstraat, LEIDEN.
Dagelijks te zien, voorm-
precies 11 en 12 uren, nam. 2, 8
en 4 uren, 'a av. 7, 8 en 9 uren.
Enlréi 1ste Rang 30,2de Rang 20 Cis.
Voor Kinderen: 1ste R. 20, 2de R. 15 Gis.
3210 12
y-HJUUUIUUUiy
LEIDEN.
N.B. In de Grossierden] Hooigracht 19 zyn al onze
WIJNEN, fijne COGNAC en LIKEUREN ook per enkele
en per i flesch verkrijgbaar. 2832 60
f 0.75 per Resell, f 30.per Anker.
Grieksche Muscaat is delieerUjke
zoete Wijn, dl© steeds meer in de
huishouding wordt gebruikt. HU dient
om bU Roodon WUn gevoegd te wor
den en kan ook by vlsch of kor-
kelUk gebruik dienst doen. Steeds
ontvangen wU over dezen WUn tovre-
denheidsbetuigingen. 1118 20
zeer geriefelijk ingerichte
aan de Hansenstraat on
P a s t e ur straat, nabij het
Slachthuis. Huurprijs 2.50
per week. Te bevragen bU B. J.
HU U BH AN Dzn., Agent der
Naaml. Vennootschap „Na
tionaal Grondbezit", lieer en-
gracht 10. 2747 16
Telefoon In tere. 590.
Oude Rijn 98.
In lezing verkrUgbaar: De Nieuwe
Rotterd. Courant, De Tele
graaf, Algemeen Handels
blad, Nienws van den Dag,
Het Vaderland, De nieuwe
Courant, De Tijd, De Stand
aard, De Amsterdammer,
Uilenspiegel, enz., enz. 325711
verstrekt gelden ter leen ondor eerste hypothecair verband
tegon V/pCt. rente 's jitnrs en 1 pCt. provisie bij afsluiten.
Inlichtingen te bekomen ten kantore der liauk te "s Vruvenlinge.
Nieuwe llltleg ÜI en te Leiden b|J don Heer B. J. HUUKMAN bui.,
He.rengracht 10 12. 2033 H
WEDER VOORHANDEN:
Fijn gekruide St.-Nicolaas, AppelboUen,
Letterbanket en zeer fijne Honig-, Ontbijt
en Sukadekoek. 3000»
CONFISEUR-CUISINIER,
Breestraat 157. Telefoonn. 563.
Dagelijks verscli verkrijgbaar:
Groote Appelbollen, Letterbanket.
2121 16 Fijn gekruide St.-Nicolaas.
8019 30 Aalmarkt 25, LEIDEN.