©RCKKXDSEËN.
Het verbruik van sigaren in één jaar.
staan aan Rusland, terwijl Japaa in ruil
eenige eilanden "van weinig beteekcnis, te
samen den Kurile-archipel vormende, ont-
ring.
De Japanners hebben steeds deze sch'k-
king betreurd en verscheidene malen gaf de
pers haar afkeuring er over te kennen.
Eenige maanden geleden werd een groot©
patriottische organisatie gevormd met het
doel het land terug te krijgen. Tot de leden
van deze vereeniging behoorden een aantal
voorname personen en verscheidene politici.
Het voortbestaan van de „Vereeniging
tot bevordering van de belangen van Sa-
chalin" dit was haar officieele naam
werd door d© resultaten van den oorlog
onnoodig.
Men kent de jongste geschiedenis van het
eiland.
Het wordt thans het eigendom van Rus
land en Japan, elk voor de helft.
In deze plantengroep zijn alle eigenschap
pen vereenigd, die aanleiding geven tot be
koorlijk-vinden van een bloem: aangename
geuren, schoonheid van vorm en kleur, een
zeer eigenaardig maaksel, en een groote
afwisseling van vormen. De bloemen hebben
soms den vorm van een vlinder; bij andere
soorten gelijken zij op een vogel; bij een
derde soort doen zij denken aan een krui
pend dier of een masker. Eenige orchideeën
bloeien in den zomer, andere in den win
ter.' Men vindt soorten, die in lage landen
in den grond geworteld zijn; andero leven
op boomenweer andere groeien aan de
hellingen van hooge bergen. Men vindt ze
in het hooge noorden zoowel ais in de zui
delijke landen, in de vochtige bosscheu van
Java en in de duinen van Nederland. Van
kleinere inlandsche zijn er 23 soorten.
Evenals bijv. de tulp, heeft de orchidee
twee kransen van drie bloembladeren, met
dit verschil, dat het derde blad van don
binnensten krans vergroeid is en de bijzon
dere gedaante heeft aangenome.", die aan
de bloem haar eigenaardig aanzien geeft;
dit blad draagt den naam van lipje en is
dikwijls bezet met aanhangsels, verheven
heden, rimpels, enz.
Het lipje lokt door zijn kleur de insecten
en door zijn vorm dwingt het deze, een be
paalden weg te volgen om den honigvoor-
raad te bereiken.
Wanneer de iielmknop rijp is, opent hij
zich bij cis minste aanraking; komt nu een
insect van voldoende grootte op het lipje
om honig te verzamelen, dan ze.1 het den
helmknop van de stempelzuil openen, één
cT meer stuifmeelklompjes hechten zich aan
den kop van het insect vast door een kle
verig vocht, dat de stuifmeelklompjes van
het zoogenaamd snaveltje ontvangen, en
het insect brengt op een andere bloem de
stuifmeelklompjes op den stempel; en op
deze wijze wordt de bloem bevrucht.
De orchideeën van ons vaderland leven
evenmin als de andere Europeesche op an
dere planten; ze zijn in den groi.J. beves
tigd met wortelvezels of vleezige knollen,
die bij eenige soorten een kogelronde ge
daante hebben; van daar de naam orchi
deeën, van „orchis", bal.
De stengel onzer inlandsche orchideeën
is kruidachtig en bezet met bladeren, die
doorgaans wel iets hebben van een lelie
blad: ongesteeld, rechtnervig en gaafran-
i j- Aan het hoogste gedeelte dragen zij
een vrij groot aantal bloemen, die vereenigd
zijn tot een aar (dus ongesteeld) of een tros.
De vijf aan elkander gelijke slippen van
het blcemdek zijn wel in vele gevallen ster
vormig uitgespreid, maar bij de inlandsche
zijn 3 of allo 5 naar boven tot elkander ge
naderd; in dat geval wordt het kapvormig
geheel, dat daardoor ontstaat, aangewezen
met den naam van helm.
Yan dat geslacht treft men drie verschei
denheden aan op vochtige weilanden; zij
bloeien meestal in Mei of Juni.
De orchis morio (zotskap, naar den vorm
der bloem) draagt in sommige deelen van
Brabant den naam van koekoeksbloem en
komt daar ook voor in enkele bosschen.
De brecdbladige (latifolia), naar den hand
vormig verdeelden wortel ook wel hande-
kenskruid genoemd, en de gevlekte (maca-
lata) worden in de duinpannen van Cad-
zand en Walcheren gevonden.
De schoonste orchidee, -welke in Neder
land inheemsch is, behoort tot heb geslacht
Anacamptis en draagt den naam van A-
pyramidalis. Zij bereikt een hoogte van 3
tot 5 dM.haar helderrood© bloemen vor
men een korte, dikke aar; het lipje loopt
uit in een spoor en is drielobbig. Deze plant
komt o.a. voor in enkele duinvalleien onder
Waalsdorp.
Ander© orchideeën groeien, als schijnba
re woekerplanten, aan dan bemosten voet
van oude boomstammen. Zij zenden van
daar haar wortels uit in den opgehoopten
blaWgronddaartoe behoort de Yanda. Een
derde groep, die in onze kweekerijen op
stukken hout groeit, omvat o.a. de Catt-
leya. Zij gebruiken den tak, waarop zij le
ven en waaraan zij zioh met haar luohtwor-
tels vasthechten, als steunsel.
Voor het kweeken van orchideeën heeft
men drie soorten serres. De eerste, met een
temperatuur van 15o tot 20o C., worden
zeer vochtig gehouden en dienen voor de
meeste soorten, die voorkomen in do lage
cn warme streken van Aziëde tweede, even
warm maar minder vochtig, voor 'de Aziati
sche planten der hoögere streken en voor de
meeste uit Zuid'- en "Midden-Amcrikade
derde met een gemiddelde temperatuur
tusschen 4o enlOo C., voor de planten, die
men gevonden heeft op de Cordilleros de
los Andes op een hoogte van 2000 tot 4000
M., zooals de Odontoglossum.
De orchidee heeft versche lucht nóodig,
maar is voor tocht zeer gevoelig.
De verschillende soorten orchideeën wor
den met elkander gekruist, waardoor tal
van nieuwe verscheidenheden zijn ontstaan.
Vacantiekoloniën.
„La Réforme sociale" bevat een rapport,
dezer dagen uan het Centraal-bureau van
Weldadigheid to Parijs uitgebracht, over
vacantiekoloniën voor arme en ziekelijke
kinderen. De rapporteur geeft daarin een
historisch overzicht van het ontstaan en de
verspreiding van vacantiekolonios over ver
schillende landen cn vermeldt kortelijk wat
in die richting tot dusver gedaan werd in
Zwitserland, Denemarken, België Enge
land, Oostenrijk, de Yereonigdo Staten,
Duitschland, Italië, Rusland, Zweden en
Noorwegon en Nederland.
Vergelijkt men al die pogingen met die,
welke in Frankrijk voor gelijk doel worden
aangewend, dan komt men tot de volgende
cijfers: Op elke 100,000 inwoners verzekert
Denemarken een korter of lai.ger verblijf
in een gezonde luchtstreek en goede voeding
aan 552 arme kinderen, Engeland aan 110,
Zwitserland aan 104, Duitschland aan 85,
België aan 38, Frankrijk aan 21. Dc.o
statistiek dagteekent reeds van 1899 en is
dus op dit oogenblik lang niet juist meer,
maar zij wijst er toch op, zegt de rappor
teur, dat Frankrijk, dat voor zijn in
vitale kracht afnemend© bevolking een der
gelijke gezondheidskuur voor dc lagere
volksklassen het meest noodig heeft^ bij het
buitenland nog zeek ten achteren is en de
zesde plaats inneemt in den strijd tegen de
ontaarding en verzwakking van bet men-
schenras.
Frankrijk is op dit oogenblik, met Ier
land, de Europec-ch© natie, waar het ge
boortecijfer het laagst is en waar do kin
dersterfte het schrikbarendst om zich
heen grijpt. De geboorten in Frankrijk
nemen van jaar tot jaar met 35- k 40,000 af,
en alleen in Parijs sterven 33 pCt. van do
pasgeborenen beneden het jaar. Klierziekte
slepen jaarlijks 30 pCt. van de Jf ..rijsche
kinderen beneden de 15 jaar -weg. In de
tabel van sterfte ten gevolge van drank
misbruik neemt Frankrijk de derdó plaat-s
in, bijna de tweede, op gelijken rang als
België. De tuberculose, die andere gcesel,
vraagt jaarlijks een offer -«-an 153,000 Fran-
schen (25 pCt. van de sterfgevallen in de
steden, 20 pCt. van die op het platteland.)
Hierbij dient vermeld, dat bij de sterfgeval
len aan tuberculose in d© hospitalen, 70
pCt. tevens drankzuchtigen^zijn. Prof..
Grancher, stichter van ,,1'Oeuvre d© la pró-
servation de l'enfance contro la' tubercu
lose", geeft als do gemiddelde verhouding
van kindoren op de Parijsche lagere scholen,
die bedreigd worden door de kwaal 14 pCt.
bij do knapen en 17 pCt. bij de meisjes-
De ontvolking van het platteland neemt
hand' over hand toe. Do .werklieden in de
steden die weerstand konden bieden aan
do microben, verkorten' bun leven in een
onmatigheid, die zich wreekt op hun na
komelingen. Hun erfelijke kwalen worden
nog verergerd door de anti-hygiënische
toestanden van woning en werkplaats.
Eindelijk is de misdadigheid onder de
jeugd' ontzettend toegenomen. In 13 jaar is
zij gestegen van 20 in 1888 tot 140 in 1900,
cLw.z. zij is zevenvoudig verergerd. Alleen'
in 1900 telde men 472 zelfmoordenaars van
16 tot 20 jaar en slechts 75 boven de 20 jaar t
Do rapporteur roept hier klagend uit;
Daar wij bijna geen kinderen meer hebben,
moeten wij ten minste do kinderen, di© ons
nog overblijven, van ondergang trachten te
redden. Do vacantie-koloniën worden dan
verder in het verslag aangeprezen als een
van 'do beste middelen om verdere slooping
van het jonge geslacht te voorkomen.
Het is van algemeene bekendheid, "dat
het gebruik van sigaren meer en meer toe
neemt; doch weinigen hebben een begrip
van het ontzaglijk aantal, dat jaarlijks in
rook opgaat.
Volgons een matigo berekening bedraagt
dit getal in ronde cijfers 12,000 millioen,
dat is voor eiken bewoner der oude en nieu
we wereld gemiddeld ruim 9 sigaren, vrou
wen en kinderen, ook zuigelingen meegere
kend.
Als w© elke sigaar op een gewicht van
G 7 gram stellen, vertegenwoordigt deze
Bigarenmossa een zwaarte van ongeveer 80
millioen kilogram. Om ze alle te vervoeren,
zou een trein van 8000 wagens noodig zijn,
getrokken door lOo van do sterkste locomo
tieven. Dat zou een treintje zijn van zo'o-
wat 45 kilometers lengt© of ongeveer 9 uur
gaans.
Waren alle sigaren, voor één jaar noodig,
gepakt in kistjes van 50, dan werden daar
mee 240 millioen stuks gevuld.
Stapelt men deze op elkander, dan zou
men meer dan 2400 zuilen verkrijgen, elk
ter hoogte van het bekend© Fransch-Ita-
liaansche berggevaarte de Mont-Blanc.
Alle sigaren, in do lengte achter elkander
gelegd, zouden een keten vormen, waarvan
een maanbewoner de laatste sigaren kon
ter hand nemen, in het geval hij een lief
hebber van rooken was.
„En als die 12 milliard sigaren eens één
sigaar waren," dan zou die reuzensigoar
een lengt© hebben van bijna een driovoudi-
gen Dom van Utrecht, op een voetstuk van
44 meters omtrek.
Dg prijs cr van zou slechts door een Ame-
rikaanschen Oroosus betaald kunnen wor
den.
En als één man zich er aan neerzette
om in stil genot z© in blauwen damp en
blanke asch to doen opgaan, zou hij 24
eeuwen noodig hobben eer hem het laatste
peukje te klein werd om vast to houden.
Bewaren van steenkolen
onder zeewater.
Vij lazen in het „Album der Natuur":
De steenkolen, in do open lucht of in
magazijnen opgestapeld,, blijven geenszins
onveranderd. Sedert lang heeft men in de
gasfabrieken de ondervinding opgedaan,
dat versche kolen voordeeliger in het ge
bruik zijn dan lang bewaarde; laatstge
noemde nemen gaandeweg het karakter van
zandkolen aan en ge-en minder en slechter
gas. Ook de verbiandingswaarde der kolen
vermindert langzamerhand.
Door de werking van. do lucht, niet het
n-_ 1 op het in kolen nooit ontbrekend
zwavelkies, dat verweert en uitzet, ont
staan scheuren en spleten, waardoor de in-
