9 ontvoerders na; dezen pogen tevergeefs aan hun vervolgers te ontkomen; zij worden na korten tijd geoocid aan de voeten den Vorst geleid. Huibert wordt van zijn ban den ontdaan, door do menigte toegejuicht en hem dooi den Kéixer een goedgevulde beurs met goud gegeven. Op con mevojen lentedag knielt voor 'Je graftombe van Willem Beukelszoon een schoon jong paar nedor het zijn de geluk kige echtgenooten Hniberfc en Hybilla, den vorigen dag gehuwd' zijn. Zij dragen ieder een h».ndvol witte rozen, in hun eigeu tuin, beschut togen den zeewind, ontloken Ieder jaar zullen zij voortaan op denzelf den datum deze bloemenschat brengen tot op den dag, waarop Sybilla even wit als haar ztozen voor de laatste maal en geheel alleen haar vrome en teedere hulde zal bren_ gen aan den grooten voorvader Willem Beu. kelszoon. Ia Limburgs Zuiden, in. Na ontwaakt te zijn uit onzen idyllischen droom, waartoe het heerlijk landschap, waarop onze slaap- en zitkamer een blik gunde, ons had geïnspireerd, daalden wij op de roepstem van madam" naar bene den, waar 'do eetkam- was, om cr heel wat prozaïscher den Hollandschen inwendigen mensch op Limburgsche wijze to versterken. Of het de honger was na een lange reis, 'dan wel de aantrekkelijkheid, die het nieu we steeds heeft, w ij lekker en dat deed het goed hart onzer madam", die in half F ranse h en. half Hollandsch ons van «alles en nog wat vertelde, blijkbaar weldadig aan. Wij varnamen, dat wij op het oogen- blik de nige £,..ztc:i waren. Lr waren een paar familie geweest en Maandag kwamen er nieuwe. Zij rangschikte ons bijzonder streelenvi voor onze eigenliefde tot de „mooie" men- Bchen. Confrater Jansen had er wel veel gasten on dat stak haar blijkbaar, maar zij kregen de „mooie" meestal. Het bleek ons later, dat het in het veel kleiner en bescheidener pension (pensioen had de weinig taalkundige schilder ge verfd) Jansen, in het dorp tot dusverre de meeste gasten trok. Daar waren er in die dagen een kleine vijftig, meest Amsterdam- Bche onderwijzers cn onderwijzeressen. Moeder Jansen kon er nauwelijks het vijfde deel van huisvesten, maar do andere wer den uitbesteed bij verschillende dorpsge- nooten: smid, bakker, barbier en anderen. Des avonds trokken deze gasten naar hun respectieve slaapplaatsen, de ouders gin gen rechts, 'de kinderen links, het l~\am telfs voor, dat echtgenooten door einzen maatregel niet alleen van tafel, doch van bed werden gescheiden. Dat de trek uit de Amsterdamscho onderwijzerswereld naar Epen, en dan naar pension Jansen, zoo groot was, is weer een bewijs voor de macht der reclame. Do bekende redacteu ren van hot tijdschrift „De levende Na tuur" hebben er gelogeerd en nu in een aantrekkelijk opstel niet alleen de Flora in die streken geprezen, maar ook moeder Jansens tafel geroemd. Daaraan zal het voor een groot 'deel toe te schrijven zijn, dat vele vreemdelingen het grooto hotel „Do Kroon" voorbijgingen en intrek namen in het meer bescheiden hotelletje Jansen Lamm er s. Het dorp waren wij in nog geen twintig minuten door gewandeld. Een eigenlijke kom bevat het niet eens De Levolking is er uitsluitend Katholiek. Behalve twee ambte naren bij de belastingen wonen er geen protestanten. Het kerkje is vriendelijk, doch bevat niets bijzonders. Hier en daar lan»s den weg staat, zooals overal elders in Limburg, een kapelletje of een kruis, waarlangs een goed Katholiek niet voorbij gaat zonder een kruis te slaan, terwijl des m~ ge. oora- ^-elen eve v neerknielen om er een ko t gebc i irevclea Doch naast deze bewijzen van vrome devo tie bier ook teekenen van wereldzin Aan bij na do h van alle huizen hangt 't uithang bord van café. Laat vroomheid kerken en kruisen bouwen, satan zet er een café naast, geldt hier vooral. Eigenaardig, dat op haast alle uithangborden achter den naam van den man ook die van de vrouw prijkt, biechta c n enkele maal ontbreekt deze on allee., in do gevallen, dat de verhouding tusschen man en vrouw niet 'deugt of Jat van den vrouws kant hoegenaamd niets in de zaak is bijgedragen. Trouwt bijvoorb een eigenaar van een zaak met Je dienst bode, dan zal 'deze moeten goedvinden dat haar naam blijft weggelaten. Een vrouw, dio een bruidsschat meebrengt, zou er har telijk voor bedanken niet als mede-eigena res te prijken. Zoo zien wij, dat in deze acbterlijkj provincie, waar men van vrije- vrouwen-vereenigiDgen en vrouwenkies recht geen notie heeft, 'de vrouw zich op rechten laat voorstaan en rechten laat gelden, waaraan Hollandsche vrouwen nog niet eens tornen. Hier de theorie, daar de practijk. Met de gasten uit het pension Jansen was geen voeling te krijgen. De vecte, die er tusschen de hotelhouders en -houdsters be stond, s uecn eenigszins over te moeten slaan op de gasten. Het toeval bracht ons echter spoedig in aanraking met eenige gasten van huize „Do Bruul" in het nabu rige M^chclen. Wij zouden er dc Geul zien, die daar achter op haar breedst langs stroomt en vonden er een paar familiën uit Enschedee en Rotterdam. De kennismaking had plaats hunnerzijds met bloote beenen, waarmede ze in het water bengelden, wat volgens een der dames, die oen stuk medische wetenschap beoefende, de heer lijke eigenschap bezat, hoofdpijn te kunnen aftrekken. En ómdat wij er ook niet vrij van waren, namen wij eveneens een voet bad in de Geul. Zoo sloten wij op een groene wei aan ae boorden van do Geul een plechtig „bloote- beenenverbond", dat stand heeft gehor 'cn tot zoolang't spoor ons weer naar verschil lende oorden des lands voerde en zelfs nu no-g door prentkaarten over en weer wordt aangehouden. Twee Enschedeesche dame tjes, die wij gauw niet anders kenden dan Jetje en Sientje, werden onze trouwe metgezellen op de talrijke fietstochten. En de vroolijke Rotterdamsche familie kwam den eigen avond nog gezakt en gepakt op een bakkerskar met een kreupelen Arden- ner er voor in ons hotel aan. Zij wilden voorgoed bij ons zijn. Inmiddels was er ook een paar jongg:- huwdc - uit <le hoofdstad des lands aange komen, die het Epener verblijf als hun huwelijksreis beschouwden en daarnaar ook deden. Een 'directeur van een Hoogere Burger school uitliet Noorden, die met een tweetal kinderen later ook kwam en wiens kamer aan die van het jonge paar grensde, ver klaarde althans in allen ernst, 'dat hij van wege het klappen der zoenen des avonds moeilijk "'en slaap kon vatten. Den jonge dames maakte dit, geloof ik, wel wat ja^ locrsch, ouderen uit het gezelschap lachten om deze dwa^heden en onze directeur, die philosophisch a&ngeleg.l wai, vond er stof in voor wijsgeerig? bespiegelingen. Einde lijk kwam er nog een schoolmeester met zijn echtgenoole uit Haarlem, een kind. r- loos echtpaar, stille, goede menschen, die gaarne zichzelf op den achtergrond plaats ten als ze een ander daarmede pleizier konden verschaffen. Er kwamen en gingen nog wel meer gas ten in den tijd, dat wij er waren, maar daarmevve kregen wij te weinig contact en verkeerden wij niet intiem genoeg, om ze in dit reisverhaal te betrekken. Wie op reis gaat, om eens uit den tred molen van zijn dagelijksch bestaan te ko men en de gewone beslommeringen te ver geten en in dat geval heeft het uitgaan eer_t wezenlijk waarde en beteekenis moet zich kunnen schikken naar de omstan digheden, waarin hij komt, en de gave be zitten om van de dingen, waarmee bij in aanraking komt. de mooiste zijde te zien, en moet do menschen, die hij ontmoet, ne men, zooals ze zijn. Wie dat niet kan, doet beter thuis te blijven. Wie het wel kan, J geniet, al zit hij op een regenachtigen dag ook in een besmeurde gemeenschappelijke zitkamer in een achterhoek van ons land. En ik moet eerlijk zeggen, dat bet gezel schap, door mij nu met enkele hjnen be schreven, deze kunst verstond. Daardoor werden de soms avontuurlijke tochtjes, die wij door een deel van het oude land van Walram I maakten, en waarvan ik nog en kele boop te beschrijven, voor ons allen een bron van natuurgenot niet alleen, maar een oorzaak van groote gezelligheid even eens. Het eiland Saclxalin. Het „Eiland der tranen", Sachalin in heb Japansch Karafoeta is een smalle strook land van vijf en twintig tot honderd' vijftig mijlen breedte en ongeveer negen- honderd mijlen lengte en strekt zich uit langs do oostelijke kust van iSiberië. Het heeft een oppervlakte van 75,360 v*crk. K.M. Het klimaat van het eiland is Strang en maakt ontwikkeling van den landbouw onmogelijk. De talrijke bergen echter bevat ten als vergoeding verscheidene mineralen, voornamelijk zilver; voorts wordt veel steenkool gevonden, terwijl er ook p:iro- leumbronnen zijn. Langs de Golf van La- tience komt veel barnsteen voor. De groote rijkdom aan visch in de wa teren van het eiland verschaft der bevol king een voornaam middel van bestaan. Langs de westelijke en zuidelijke kustwor-' den groote massa's haringen en zalmen gevangende visscherij kan het geheele jaar worden voortgezet. Vóór den oorlog bezochten jaarlijks Japansche visschers Sachalin, gedeeltelijk om den Russen bij de vischvangst behulp zaam te zijn, gedeeltelijk om voor eigeu rekening het visschersbedriif uit te oefe- nen. De totale som, door do Japanners met do vischvangst verdiend, bedroeg 3,000.000 yen. De visschers kregen op het eiland veel grooter loon dan in Japan en het was dus niet te verwonderen, dat ze naar Sachalin kwamen stroomen. Het eiland telt ongeveer 40,000 inwoners.' waarbij 23,251 straf kolonisten; 11,997 p rso- nen, betrokken bij de administratie en bet bestuur van de gevangenissen en gevan genen, eenigo kooplieden en 4140 inboor lingen. De hoofdstad, of liever het admini stratieve centrum van het eiland, is Alexan dres, de bloeiende stad van Sachalin. Ze telt 15.000 inwoners. Korsakoff, dat tegen over Saya ligt, in de provincie Hokaido, is de belangrijkste havenplaats. Daar woont een Japansche consul. Jarenlang was het eii&nd Sachalin eenK Russische strafkolonie. In 1867 besloot het gouvernement van Moskou de steenkolen mijnen door galeislaven te doen bewerken en sedert dien tijd zijn er massa's gevange nen heengezonden. Volgens Paul Labbé, een reiziger, die verscheiden jaren op Sa chalin doorbracht, steeg het aantal tot 28,000; een vijfde gedeelte bestond i vrou wen. De eerste schermutselingen tusschen Rusland en Japan over Karafoeta pon nen in 1856, schrijft de ,.Pall-Mall Gazette" Een overeenkomst van den 26sten Jan. - 1856 gaf Rusland recht op het noordelijke gedeelte van het eiland, terwijl Japan bet overige behield. Tot dien tijd werd het uit sluitend door Chineezen en Japannc.s be woond. De patriotten van Nippon staafden hun aanspraken op het eiland Sachalin door de verklaring, dat een groote Japansche ontdekker, Mamia Rimo, in 1804 het eiland in naam zijner landgenooten in bezit genomen had, op welke zwakke gronden ze hun rechten trachtten te baseeren. In 1859 zond Japan Matoedaira nasr Europa. Diens taak was een wettigo a«-> ling te treffen met de Europeesche mogend heden en de Vereenigde Staten. Het was noodzakelijk, met Rusland de kwestie be treffende Sachalin, die al zooveel moeilijk heden veroorzaakt had, te regelen en er werd dan ook een schikking getroffen, waarbij de Russven het land kregen ten I noorden en de Japanners dat ten zuiden 1 van den vijftigsten breedtegraad. Bij het verdrag van St.-Petersburg, in I 1875 gesloten, werd het geheele eiland afge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1905 | | pagina 12