Aan den vooravond der verkiezing.
Ingezonden.
Gisteravond was dc avond voor de anti-
re volutionaii a kiesvereeniging „Nederland
en Oranje". Zij bad in de Stadszaal een
openbare vergadering belegd, waarin als
spreker was aangekondigd, da. Yan der
Voort van Zijp, Hervormd predikant te
Doesburg, terwijl tevens wae vermeld, dat
waarschijnlijk ook dr. Th, G. den Hou ter
candidaat der antirevolutionairen en kar
tholieken zou optreden. Do zaal was, toen
de voorzitter, did Rudolph, tegen ruim
i.wart over achten do bijeenkomst mot ge
bed opende, reeds geheel bezet en' liep
later zelfs overvol. Ds, Rudolph deelde
mede, dat ds. Van der Voort van Zijp ruim
een uur zou spreken; daarna zou gelegen
heid worden gegeven tot debat, ook weder
Één uur, waarna de spreker zou kunnen
antwoorden, en daarop hoopte men dr.
Th. G. den Houter in het midden te zien,
die dan een slotwoord zou spreken.
Do spr., met applaus ontvangen, zeido
dat liet hem een eer is hier aan den voor
avond van den zoo gewichtigen verkiezings
dag to mogen spreken voor den eoalitie-
oandidaat. Wanneer hij tegen den afge
vaardigde van Leiden zich verklaart, dan
is dit niet tegen diens persoon, waarvoor
hij achting koestert en eerbied heeft, maar
togen diens beginsel. Dat de strijd tegen
het ministerie van zoo verschillende zijde
begonnen, ernstig is, meende spr. to mo
gen betwijfelen. Hij haalde van verschillen
de personen, die zich togen de regeoring
hebben gekant, van Bronsveld af tot Troe'-
stra toe, uitspraken aan om dit to bewij
zen. Spr. kwam daarbij tot do antithese,
reeds dadelijk opmerkende, dat dr. Brons
veld vóór 30 jaren reeds heeft verklaard,
dat de liberalen bezig waren van ons land
een land van heidenen te maken. En mocht
Kuypcr het dan niet zeggen? Dc antithese
is er, zeido spr., dat zien we eiken dag.
Spr. vond dit ook bewaarheid in het pro
gram van den Vrijzinnig-Democratischen
Bond. Hij wensehto, dat ook de Ünie-libo-
ralen en vooral de oud-liberalen er zoo
rond voor uitkwamen. Laat men nonoe-
quent zijn en de kerk niet uitspelen en mot
de kerk verdeeldheid hopen to brengen,
riop spr. uit. Waarom beklaagt men zioh
van vrijzinnige zijdo, dat dit ministerie het
woorid Christelijk voor zioh heeft opge-
eischt. Wio Christus erkent als den Chris
tus heeft alleen recht op dien naam. En
zoo opgevat, kunnen do vrijzinnigen daar.
op geen aanspraak maken, meendo de spr.
Do coalitie is volgens 8pr. hechter dan
ooit. Want de fractie-Staalman en de
.F ricsch© Christelijk-Historischen zullen
ton slotte toch met dc Regeering meegaan.
Spr. kwam nu tot den arbeid van het
Christelijk Ministerie en oonstateerde, dat
het heeft gedaan wat het als Christelijk
Ministerie moest doen, nl. reclib en ge-
1 ij k. Daarvoor moet men het danken, om
dat het ook Christelijke mannen in de ge
legenheid gesteld heeft voor het Noderland-
sche volk tets te kunnen doen on aan do
natie hun kracht te geven.
Spr. behandelde daarop do onderwijswet
ten en bracht daarmede in verband de
biochuito van prof. Holwerda te Leiden,
die de vrijzinnigen noodig met beschaving
moeten lezon.
Het ging bij de Hooger-onderwijs-wet
vcoral om de vrijheid van het onderwijs.
Het ging zoo het bij de vrijzinnigen heette
om de wetenschap, alsof de wetenschap
zender meer ook niet dogmatisch was.
Het is met dc H.-O.-wet als met de L.-O.-
wet; men vroeg om waarborgen, hoewel
men eigenlijk ook daarover de schouders
ophaalt.
Een ander verwijt is, dat het gaat tegen
do Hervormde Kerk. Maar dat ia een on
waardig argument, van de vrijzinnigheid
heeft de kerk niets te verwachten. Men
'dcet in dezen goed zich te houden aan het
woofd van prof. Daubanton, die blijft
vertrouwen, dat-, wanneer de kerk spreekt,
de Minister zal handelen. Naast de H.-O.-
wet noemt Spr de L.-O.-wet. Wat is ei
front gemaakt voor de openbare school en
dat heeft goede vruchten gedragen. Er is
Spr. verzekerd, dat er nog nooit zoo veel
leerlingen zijn ingeschreven voor do bij
zondere tehool. Spr. noemde het laf te
zeggen, dat de dominéés en de pastoors
do stichters der bijzondere scholen zijn,
alsof deze niet voortkwamen uit een begin
sel. Trouwens, als zij dit doen, vervullen
zij niets meer dan hun plicht. Dit is het
treurige van den strijd, dat men dit niet
wil erkennen van liberale zijde. Hebben
dnn Pierson, Thorbecke en zelfs Borge-
6ius nooit gesproken vhn het recht der
bijzondere school 1
Zij behandelde nu dc bezwaren, die van
vrijzinnige zijde tegen de onderwijs-novclle
zijn aangevoerd: schending van de pacifi
catie, do grondwettige bezwaren, gemis aan
waarborgen. Over het leerplan struikelt do
vrijzinnige on juist in dat leerplan ligt ons
beginsel, z< lo Spr. Door deze onderwijs
wet wordt het bijzond' onderwijs in staat
gesteld beter te kunnen concurreeren met
het openbare. Dr. Kuypers ideaal is het
gcheeie Nederlandse^)© volk een Christe
lijke opvoeding lo geven en daarom was het
recht, dat hij zcide, dat 3/3 moet worden
gegeven aan de Christelijke school. Had
de RbgeeriVig niets andert gegeven dan
deze wet, wij zouden tevreden kuDnen zijn,
zeide Spr, F,n zegt men: ja-, want gij hebt
nu den buit binnen, dnn antwoordt Spr.:
neen, wat wij Ivdobcn gekregen dat kwam
ons wettig toe, wel hebben do liberalen
altijd roof gepleegd.
Spr. kwam nu tot do zedelijke belangen,
zoo ze zijn behartigd door dc Regeering en
dan komt hij allereerst tot do Dank wet.
Toen dit ontwerp klaar was, hebben ook
clo vrijzinnigen dit toegejuicht. Is de be
strijding der drankzondc on6 ernst, dan
danken wij ook voor deze drankwet. Spr.
erkende als geheel-onthouder, dat. er groo
te leemten in deze wet zijn, maar dnn
juicht hij de maatregelen, die er in voor
komen, van harte toe: Wanneer de verkie
zingen maar achter den rug zijn, zal het.
wol blijken, dat de wet nog niet zoo kwaad
is
Het Ministerie heeft in gereedheid ge
maakt sociale wetten, paradepaarden, zegt
men, maar het zullen blijken goede werk
paarden te zjjn. Dat het arbeidscontract
niet gegeven is, betreurt ieder Kamerlid
van de rechterzijde en Spr. vroeg: ,,zou het
nog niet tot stand gekomen zijn, indien de
liberalen do onderwijsdebatten niet tot in
het oneindige hadden gerekt? Ieder, die
onbevooroordeeld de sociale wetsontwerpen
aanziet, moet erkennen, dat dr. Kuyper
een machtig complex van sociaal werk
heeft geleverd.
Spr. kwam daarna op de Taricfwet,
waarmede de minister tweeërlei doel heeft:
eerst om de schatkist te stijven, maar ook
om de nationale welvaart te verhoogen.
Het ie bittere eenzijdigheid, meent Spr.,
te zeggen, dat de arbeiders van do Tarief-
wet de dupe zullen worden waar zij te ge
lijk hooger loon zullen ontvangen.
Spr. eindigde met te vragen wie van do
beide eminente mannen, waarom het hier
zal gaan, moet worden gekozen en wekte
dan krachtig op te stemmen dr. Den Hou
ter.
Er volgde hier op het gesprokene dave
rende toejuichingen.
Er gaven zich vier debaters op. Aller
eerst kreeg mevouw LorentzKaiser het
wcord, die vroeg hoe Spr. daoht over het
vrouwenkiesrecht, dat de vrouwen schan
delijk wordt onthouden. Men mag de
vrouwen niet onthouden wat haar toekomt
(Applaus).
Prof Druokor bracht hulde aan den vorm,
waarin de spreker zijn denkbeelden heeft
gegoten, doch was teleurgesteld over deD
inhoud. Ook hij werd bij zijn optreden met
applaus ontvangen, doch verzocht de ver
gadering niet te applaudisseeren omdat dit
tijd roofde van de weinige minuten, die
hem zijn toeigometon.
Hij critiseerde scherp wat deze regecring
heeft gedaan of liever niet gedaan, besprak
het po8twetje als een aanranding der vrij
heid, de eigenaardige onnederlandsche han
delwijze van den minister-president, zijn
buitenlandscho reizen, die een gevaar kun
nen opleveren voor ons vaderland, zijn hou
ding tegenover de Koningin, ^velke houding
van weinig eerbied getuigde voor do Kroon.
Do Spr. van. dezen avond was al zeer
spoedig tevneden waar hij vrede had met
de afgcloopen wetgevende periode. Dan
was de redacteur van de anti-revolutio-
nairo „Nieuwe Prov. Groninger" eerlijker,
die erkend heeft dat dc oogst schraal is ge
weest. Debater trad daarop in een scherpe
beoordeeling van de regeeringsdaden en
stelde ten slotte den Spr. een aantal vragen
die hij liever den afgevaardigde zelf had
gedaan, indien deze, wat toch bijna overal
hot geval is, op vergaderingen als deze,
zelf tegenwoordig was. (Luid applaus).
Dr. Pannekoek trad eveneens in een
scherpe critiek op do Regeering en vroeg
wat do arbeiders van het Ministerio heb
ben vorkregen om tot de conclusie te ko
men, dat dit minder clan niets voor de
arbeiders heeft gedaan. Hij noemde onder
meer daarvan do stakingswetten en wraak
te de voorstelling, dat de sociaal-democra
ten met de liberalen meegaan. Indien de
Christelijke heeren cle vergadering, waarin
Van der Goes sprak, hadden bijgewoond,
zouden ze dit wel anders hebben gehoord.
Ook dezo spreker werd luide toegejuicht.
De heer Van den Berg stelde daarna ook
hier de bekende vragen omtrent dc volks
weerbaarheid.
Daarop verkreeg weder ds. Van der
Voort, van Zijp het woord, die uitvoerig
de debaters van repliek diende, en weder
herhaaldelijk door applaus werd onderbro
ken.
Onder zijn betoog kwam dr. Den Houter
in de vergadering en werd met daverend
applaus begroet.
Do voorzitter, ds. Rudolph, gaf den spro
ker een zachten wenk om zijn antwoord
aan do debaters te bekorten, die dan ook
spoedig met een krachtige opwekking om
dr. Den Houter te stemmen, besloot.
(Luid applaus).
Dr. Den Houter begon met te zeggen, dat
hij een waagstuk begon met op dit late
uur nog voor zoo'n volle vergadering op
te treden en vooral, nadat zoo'n welspre
kend redenaar als ds. VaD dor Voort hem
is voorgegaan, dien hij morgen in Arnhem
veel succes toewenschte. Spreker wil noch
heb liberalisme, noch heb socialisme af
kammen, hij wil ook niet als een afslager
al dc onderwerpen, die aan de orde zouden
moeten komen, opsommen. Eon keuze to
doen is ook moeilijk. Doch allereerst wil
hij con woord zeggen als geneesheer en dan
waarschuwen tegen al te groote overprikke
ling bij verkiezingen als deze kan geven,
wat aanleiding tot zenuwoverspanning is,
die noodlottige gevolgen kan Hebben, al
weet spreker uit ervaring, dat het hier te
lande niet gaa* als in Amerika cn dat het
te Leiden in het bijzonder nogal kalm toe
gaat.
Dat hij aarzcldo om in het openbaar op
te treden, ligt ook hierin, dat hij ambto-
naar is. Hij is van oordeel, dat een ambte
naar in deze voorzichtigheid behoort te be
trachten, al heeft het optreden van „Dc
Standaard" tegen mr. Patijn spreker ge
hinderd.
Hij besprak vervolgens een corresponden
tie uit Leiden in het dagblad „Land en
Volk", waarin de schrijver zich kleineercnd
tegen spreker heeft uitgelaten.
Vorder zeido spreker dat hij in zake de
Hooger-Onderwijs-wet staat op het stand
punt van De Savornin Lobmanhij zou
bezwaren hebbon ontwikkeld, maar ten
slotte hebben vóór gestemd. Spr. onder
schrijft in b>. - algemeen hel program vao
beginselen en het program van actie der
antirevolutionnairo partij.
Kij is tegen vrouwenkiesrecht en alge
meen kiesrecht, maar hij is voor huismans-
kiesrcchfc en zou derhalve ook het kies
recht willen vcrleonen aan vrouwen, die
hoofden van gezinnen zijn.
Het vaccinewetje acht hij niet een ge
lukkig stuk wetgeving. Hij is een beslist
voorstander van vaccine als voorbehoeds
middel tegen de pokken, dooh ia niette
min tegen vojcoinedwang. Maar het hui
dige wetje is hem niet principieel genoeg.
Ten slotte richtte spreker zich nog toj>
de werklieden, .die niet van ïfcjn! partij
zijn en meent, dat hij in ieder geval nog
hooger bieden kan dan de heer Van det
Vlugt.
Spreker eindigde met op te merken, dat
hij ook bij de tegenstanders veel goeds ge
vonden heeft, maar om hun schild ont
breekt in ieder geval het randschrift dat
zijn partij er in gegrift heeft: „God re
geert."
De spreker werd aan het slot weder
hartelijk toegejuicht, al was de vergade
ring wegens het late uur al een weinig
aan het verloopen.
De heer Rudolph eindigde met een
kort woord van dank aan sprekers en de
baters, wekte nog eens tot wakker werken
en stemmen voor hun pandidaat op en
slcot daarna de bijeenkomst met dankge
bed, waarna de vergadering tegen half-
twaalf ordelijk uiteenging.
„Anti et Religioni."
Deze eerst in het laatst van het vorig
jaar opgerichte {zapgvereeniging gjaf gas
teravond in de groote zaal van „Zomer-
zerg" reeds haar tweede uitvoering, na
de gunstige kennismaking van de eerste
maal in don foyer dor Stadszaal. Dit
tweede optreden, als „zomér-uitvoering"
aangekondigd, onderscheidde zich voor
een gedeelte daardoor, dat do zangver-
eeniging zelve thans niet het grootste
aandeel er aan had. Maar wat zo gaf, was
degelijk; niet alleen „Rust" en „Meilied"
van Hendriks en Haydn's ,,Heil dir o
Gott" en ,,Singt dem Herren", maar ook
H W. Spendels „Avondgedachftef' haiar
woorden van W. de Veer S. J. voor ge
mengd koor, alt-solo, duet voor alt en bar
riton en piano, welk werk voor de eerste
maal werd uitgevoerd, het strekt den com
ponist, tevens directeur der Vereeniging,
tot eer on werd met welverdiende belang
stelling ontvangen, dank zij zoowel de mu
zikale bewerking als de vervulling van het
kcorgedeelte en den solo-partijen, door
mej. A. B. en den heer Spendel. Een her
haling bij een volgende gelegenheid zal do
waarde er van des te meer aan het licht
brengen. De directeur had nog meer als
taak op zich genomen; hij zong ook de aria
„Renegal" van Donizetti, Loewe's ballade
„Archibald Douglas" en „Nicolai's „Spiel-
manslied", waarmede hij andermaal toonde
welk een goed en gevoelvol solo-zanger hij
is, zij het dan ook meer als bas dan als ba
riton.
Het instrumentale gedeelte werd voor
een belangrijk deel vervuld door den heer
Paul J. J. Lübcck, uit D©n Haag, die o.a,
als viool-solo een „Larghetto" van Nardi-
ni en drie gedeelten van Da Bériton's 7de
Concert voordroeg, en wel op zulk een wijze,
dat daaruit zijn virtuositeit ondubbelzinnig
bleek. In zijn spel wist hij vee] uitdruk
king te leggen, wat ook het geval was met
zijn leerlingen J. J. P. en A. P., uit Delft,
die met eon Allegro en Andante-lento van
Giizmann Fils, aJsmcdo mot Aachera
„Mazurka"-melodie hun meester in hun
beider samenspel tot lof strekten. Den drie
violisten vielen, gelijk den andoren, menig
maal daverende toejuichingen ten deel.
Boeiend in zijn spel was insgelijks de
heer Carl Bonten, piano-leeraar aan het
gymnasium te Katwijk, die Raffs ,,Ca-
choucka Caprice*", Ohopins „Fantaisi©
impromptu" en „Godards „Mazurka'' met
veel technische vaardigheid en innigheid
voordroeg op den mooi klinkenden vleugel
uit Valks piano- en orgclrnagazijn alhier.
Wat overigens de piano-bogeleiding] in
vele nummers betreft, heeft rechtop eervol
le vermelding do dam©, die zich van die
taak kweet en do moeder is van de beide
Delftsche jongelui P., die zij natuurlijk
met voorliefde eveneens accompagneerde.
Met het „Domino salvam fac Reginam
nostram" werd de uitvoering besloten,
welke door een vrij talrij>k publiek werd
bijgewoond, want de zaal was geheel bezet.
Buitenlandseh Overzieht.
De Brusselsche correspondent van
hot „Hbld." schrijft:
De plannen van den minister-president
De Smet de Naeyer tot uitbreiding van de
havenwerken en de versterkingen van Ant
werpen stuiten bij de clerical© meerderheid
op grooteü tegenstand. De katholieke afge
vaardigden en de gehuele katholieke pers
hebben zich er tegen verklaard. Men ver
wacht dientengevolge binnenkort een m i-
nisterieele crisis. Het hoofd van
het Kabinet zou zijn ambt nederleggen on
vervangen worden door een afgevaardigde,
die tegen het ontwerp is. Als zoodanig
wordt genoemd de heer Schollaert, president
van de Kamer.
In tegenwoordigheid van den koning van
Engeland, do Koningin en do andere vorste
lijke personen is gistermiddag in de
St.-Ueorges Chapcl te Windsor het liuwe-
1 ij k van prins Gustaaf Adolf van
Zweden en prinses Margareta
van Connaught voltrokken.
Aan den Prins en de Prinses is het vol
gende telegram gezonuen:
Het Noorsche volk zendt U door tusschen-
komst van de ondergeteekenden zijn harte
lijkste gelukwenschen. Carl Berner, presi
dent van den Storthing, Chr. chelsen, mi
nister van staat.
Aan den Koning is het volgende telegram
verzonden:
Het Noorsche volk zendt Uwer Majesteit
door ons zijn hartelijkste gelukwenschen ter
gelegenheid van het voor het Huis van
Uwe Majesteit zoo gelukkige en belangrijke
huwelijksfeest, dat heden wor^b gevierd.
Carl Bernor, president van den Storthing,
Michelsen, minister van staat.
Uit Parijs komt het bericht, dat, volgens
tijding uit Berlijn aan de „Teraps", men
aldaar in politioke kringen 'verzekert, dat
Duitsohland er in toe zri stemmen, dat de
Marokkaansohe kwestie het onder
worp wordt van directe onderhandelingen
fcu8sohen Frankrijk en Duitsohland.
Om de debatten in de Spaansche
Kam or over de interpellatie-Romanones
te verkorten, diende de liberale oppositie
een motie in, waarin voortzetting gevraagd
werd van de disoussies over *de begrooting
van 1905 vóór aan die over 1906 begonnen
wer<I.
Een propte opgewondenheid heetrsahte
in do wandelgangen in afwachting van den
uitslag deri stemming.
Romanone8 had bij de Regeering aange
drongen om opheldering inzako het geschil
tusschen Regeering en oppositie over de
begrooting van 1905, welke nog door hot
Kabinet-Maura was ingediend en waarvan,
na do miniBterieele crisis in December
1904, nog slechts drie hoofdstukken zijn
afgedaan. De minister-president, Yillaver-
de, die de interpellatie had aanvaard,
stolt zioh op het standpunt, dat de begroo
ting vóór 1906 onverwijld behoort te wor
den afgedaan.
De koning van Griekenland
heeft een bezoek gebracht aan het sterf
huis Van Dely^nni'e, waar, hij een
laatston blik op het lijk van den vermoorde
sloeg.
Gherakaris, de moordenaar, heeft, naar
de politie ontdekt heeft, gehandeld op
aanstoken van de eigenaren van een
speelhuis, dat Ddyannis had laten sluiten.
De eigenlijke leider van dit zaakje heeft
zioh tijdig uit de voeten gemaakt.
Raili of Zaimis zal Delyannis opvolgen,
naar men zegt.
Te Moskou heeft een vergadering van
ingenieurs plaats gevonden, dio door
tweehonderd personen bezocht werd. De
deelnemers besloten zich op het eerst gege.
ven teeken aan to sluiten bij een algemeene
staking, ondernomen om politieke oog
merken, waardoor het geheele economische
en industrieel© leven van hot land gestremd
zou worden.
In het district Peterhof, bij St,-Petcrs-
burg, is huiszoeking gedaan bij de
geheele bevolking, en allo paspoorten zijn
nog eens nagezien. Alle bedelaars op do
wegen naar Tsarskoje-Selo zijn opgepakt;
op die wegen wordt gedurende de volgende
wqek niemand toegela m. Do schepen, die
in den omtrek van het paleis van Peterhof
lagen, moesten vertrekken, met uitzonde
ring natuurlijk van de politie-vaartuigen.
Al deze maatregelen worden genomen, om
dat de Tsaar dezer dagen zijn zomerpo-
leis te St.-Petersburg gaat betrekken, en
nog wordt het tijdstip van de reis zorgvul
dig geheim gehouden.
Do Peters-urgsche correspondent van de
jj/M^utiih^ meldt, dat men ejióh bngerudt
maakt over de houding die de gemachtig
den dor zematwo's, aangewezen om het
bekend© adres aan den Tsaar aan te
bieden, zullen aannemen, indien zij teleur
gesteld worden in hun verwachtingen.
Het gerucht, dat zij eenvoudig wegge
stuurd 7. .den worden, is volgens den
oorrespondent onwaar. Zes gedelegeerden
zullen door den Tsaar ontvangón worden
(onder hen baron Korf, gedelegeerde van
St.-Petersburg, maar het tijdstip voor de
ontvangst ia nog niet vastgesteld. Do ge
delegeerden hebben echter nog niet beslo
ten zioh bij deze voorwaarde neer te leg-
leggen. Voorts deelt de oorrespondent me-
do, dat do Tsaar, volgens afspraak met
de ministers, in den volgenden geest zal
antwoorden:
De Keizer begrijpt, dat de voorzitters
der zemstwo's, onder den invloed der go.
beurtenissen buitenslands, in een opge
wonden stemming verkeere-n, maar juist
daarom kan men er niet aan denken, aan
vertegenwoordigers van zekero groepen
toe te staan, een beslissing te nemen over
oorlog of vrede, want zulk een beslissing
moet zoo kalm mogelijk overwogen wor
den. Wat de nationale vergadering betreft,
belooft do Keizer, zioh daarmede ernstig
bezig to houden, gelijk hij in den laatston
tijd trouwens voortdurend gedaan heeft.
Terwijl de Temps" uit Ruslancb hoofd
stad verneemt, dat Rusland Den Haag
aanneemt als plaats voor de onder
handelingen, wordt officieel uit
Washington medegedeeld, dat Wash
ington gekozen is als plaats daarvoor.
Grootvorst Alexis heeft zijn
ontslag gevraagd als admiraal. Een
keizerlijke dagorder ontheft hem op zijn
verzoek van de functies van hoofd der
vloot en van het departement van marine,
met handhaving in zijn waardigheid van
admiraal en generaal-adjudant.
Het heeft er allen schijn va.i, dat de
J apannerB een aanvallende be
weging voorbereiden. Maarschalk Oyama
zou een wenk hebben ontvangen, dat wat
meer werkzaamheid verwacht werd en der
halve zou hij voornemens zijn, den Russen
een nieuwen slag te leveren. Zooals reeds
dezer dagen gemeld werd is zijn tegenwoor
dige positie van dien aard, dat hij gereed
is om dien nieuwen veldslag te beginnen.
Vijf Japansche legers opereoren gezamen
lijk en begonnen reeds do Russen uit hun
vooruitgeschoven stellingen te verdrijven
naar de hoofdposities van Linjewitsj. D©
Japhnners zijn reeds twaalf kilometers van
^enghwa, in welke plaats de Russische
hoofdkwartieren gevestigd waren: deze
zijn echter reeds noordelijk overgebracht.
Naar men verwacht, zou d© aanstaande
slag bij Goent-sjoeling plaats hebben, van
waar do Russische posities zich uitstrekken
noordelijk naar Kirin en de Mongoolsche
grens.
Generaal Linjewitsj heeft 408,000 man en
1400 kanonnen, maarschalk Oyama 080,000
man en 1700 kanonnen.
Reeds trokken de Russen zich terug uit
hun stellingen, zuidoostelijk van Xlritf,
waarheen generaal Kawamoera oprukte. Op
den uitersteD vleugel strijdt generaal Nogi
tegen de voorhoeden van generaal Mistchen-
ko. Generaal Nodzoe en generaal Koeroki
vormen het centrum, respectievelijk rechts
en links van den spoorweg, terwijl generaal
Okoe opereert tegen de Russische linkerflank
onder generaals Rennenkampf en Samsonof.
Op den Russisohen linkervleugel schijnt
op het oogenblik het meest gestreden te wor
den.
Het is alsof èn Oyama èn Linjewitsj, dio
beiden voor het voortzetten van den oorlog
zijn, zoo vlug mogelijk den nieuwen groo«
ten slag willen beginnen, eer de vredeson
derhandelingen hen wellicht tot werkeloos
heid doemen.
Een telegram uit St.-Petersburg aan dé
Matin" zegt echter, dat men in goed-in-
gelichte kringen van oordeel is, dal gedu
rende de vredesonderhandelingen geen wa
penstilstand zal worden gesloten.
WelccL Heer,
Naar aanleiding van hot ingezonden stuk
je, voorkomend© In uw blad van Woensdag
1.1., deel ik als eigenaar van het landgoed
„Welgelegen" te Valkenburg
Ued. mede, dat bedoelde ooievaar, door,
welk toedoen is mij onbekend, van zijn
pijnlijke en lastige klem bevrijd is.
Beleefd dankend voor de mij toegestane
plaatsruimte
Ued. dw.
D. J. C. SPEET.
Gemengd Nieuws.
Men schrijft ons uit 's-G raven-
hage, Verkiezingsdag 1905:
D© Haagsche hemel is der verkiezing gun
stig geweest.
Schaatsenrijden, wiclrijden, tennisspelen,
wandelen, filosofeeren, alles vereischt een
bepaald soort van weer en al die hande
lingen kennen een eigen soort van weer do
voorkeur toe.
Zoo ook het stemmen.
Heden, 10 Juni 1905, was een voor den
Haagschen hemel uitgezochte dag om te
stemmen en zie, dezelfde dag was door do
overheid uitgezocht!
Bij de opening van de stembureelen'
schreide het uitspansel zachte, stille tranen,
zonder toorn, zonder woede. [Te Leiden
barBtte echter omstreeks zes uren zwaar
Qnweer los
Zij, dio zioh de weelde kunnen veroorlo-
ven, alleen bij gunstig weer het huis te ver
laten, behoefden niet weg te blijven van
de stembus uit hoofde van „hondenweer";
honden en kiezers, men mooht ze zonder ge
wetenswroeging het huis uitjagen, maar
aan den anderen kant was het weer niet
mooi genoeg om alles naar Scheveningcn te
drijven, zoodra de gewone werkzaamheden
den kiezer niet moer aan bureau of werk
plaats bondon. Ook toen de regen ophield,,
bleef de luoht dreigend en ernstig, stem
mend tot ernstig© gedachten, stemmend tob
8temmen en tot stemmingswerk'.
En er werd in do morgenuren dan ook'
tamelijk druk gestemd, tusschen 8 en 9 urea
vormden zioh grooto files van kiezers)
waardoor het werk van de ijverigen werd
verlicht, dio meer dan hun burgorplicht
vervullen door ook anderen daartoe aan t©
manen.
In den morgen toch moet men wachten
tot de kiezer op eigen been en komt stem*
men, eerst in den namiddag wordt het'
zaak, de gapingen in de lijsten te doen
aanvullen uoor overreding en door den gang
naar de stembuB te vergemakkelijken met dé
aanbieding van een rijtuig.
Voor de talrijke, over de stad verspreide
inlichtingenbureaux echter begon het werk,
tegelijk met de opening van dc bussen.
De leden van deze bureaux werden niet,
gespaard.
„Wil even een van de heeren naar A.
loopen? Hij wil op X. stemmen, maar ia
misschien wel te winnen voor Y".
Vaak kwam zulk een verzoek voor en...
werd er aan vodaan, w© weten niet met
welken uitslag.
Niet steeds is aan het inwilligen van het
verzoek zóóveel omslag verbonden, maar
toch werd bij meer dan óén bureau geant-.
woord op vragen als deze:
„Een oud-liberaal is dat ook nü nog libe
raal?"
„Mag ik niet op Van Houten stemmen?
Waarom niet?"
„Is De Visser een goeie?"
„Wat willen ze toch met een blanco-ar-
kel
„Als ik niet stem, kunnen ze me dan wat
doen?"
„Weet u ook, wie de meeste stemmen'
heeft?" (Deze heer wae een kleinzoon va
den president der kicsvereeniging van Stel
lendijk).
„Wie van do o an di daten is voor do be
lasting? Dien moet ik niet hebben."
In tegenstelling met dezen laatsten in
lichtingenvrager kunnen we melding maken
van eenige kiezers, die tegelijk met het uit
brengen van hun stem htm belasting wilden
betaen en van anderen, die hun gequiteerd
belastingbiljet hadden meegebracht.
Legio waren de verkiezingsaardigheden,
dio circuleerden. Noemen we de aller-
flauwste.
„Heb je gehoord van de kolossale vergis
sing op het stadhuis?"
„Ja ze hebben in district II maar vier
oandidaten op het biljet gezet en er zijn
ec toch negen.
„Natuurlijk. Reken maar uit: Dolk één,
De Visser twee, Gerhard drie cn Six is zes,,
dus samen negen 1"
Geen tijd voor moppen hadden de ijverige
controleurs en „op teekenaars" van aé
stemmende kiezers, waabij sommigen nog
kwellingen moesten verduren aio dio waar
toe wijlen Tantalus was veroordeeld. We
bedoelen de vrouwelijke politici, die uren,
lang 't schoone hoofd gebogen hielden over
d© lijsten in de stemlokalen. Men kon haar
aanzien hoe zij, de gour van het kiesge-
braad zoo in volle teugen opsnuivende^
gaarne mee zouden willen proeven 1
