Buicenlandseh Overzicht. Ingezonden. Aeademienieuws. i ,u-\n gehoor gegeven en is reeds gunstig B. cn Ws. beschikt op hun verzoek om -.■•.deving van het leerplan, dat met den i mv.jm cursus in werking zal treden. Tui vader en moeder in hot Voreonigd v i-s en Aalmoezeniershuis to Gouda, zijn uit iia'ron solJicitanten benoemd de hoor E. U idling tii echtgenooto to 's Hertogenboacb. Haarlemmermeer. Do afdeel ing van den Bond van Cnristcn-democraten, district Haarlemmormecr, heeft besloten bij dc a.s. verkiezingen met een eigen candidaat uit t© komen. Als voorloopigo can'didatcn wor den genoemd ds. LieflTnck, predikant te Muiderberg; H. van Munster, Th. B. van Dill, beiden van Amsterdam; H. Blom, van Sloten, en A. P. Staalman, van Helder. lluzorswoude. Gisteren werd tot tijde lijke onderwijzeres voor do N- H. aan de ©penbaro school op het Dorp benoemd me- 1 juffrouw M. F. WindhorstKlein, alhier Woonachtig, vroeger als onderwijzeres aan dezelfde school verbonden. Valkenburg. De landbouwer V. vond 'dezer dagen in een partijtje haver een rat- tennest inet niet minder dan zestien jon gen. Het spreekt vanzelf, dat hun jeugdig be nbaan spoedig ten eindo was. Ook do moe- deirat moest, het loven laten, terwijl het mannetje, hoewel zwaar gewond, wist te •ntkomen. Voorhout. De drio dochters van onzen i vlroegdrcn plaatsgenoot H. J. Rotteveel, 'den lOden Februari 1807 op 'denzeifdon dag geboren, zijn allen nog in leven, zeer' ge- eond en flink opgegroeid en vieren dus heden hun 8sten verjaardag. Wie zou dit gezin, hetwelk 11 léden telt en het wel kan gebruiken, bij deze gclogenheid niet eens willen verrassen? Het adres is H. J. Rot teveel, Scliotcrweg No. 49, rood© E, to Haarlem. Zwammerdam. Het aantal jongelieden, Idat zich alhier heeft aangemeld voor de na tionale militie, bedraagt 24. Op Woensdag 8 Februari j.l. vergader- ;<3© in het lokaal van ,,Dc Rustendo Arend" het deel Zwammerdam en aangrenzend ge deelte der gemeente Aarlanderveen, beide ;behcorend bij dc vrijzinnige kiesvereeniging „Burgerplicht". Het eenigsto punt op de jagenda was hot zeer actucelc: „de kiezers lijst". Voor de vrij goed bezette vergadering Werd duidelijk gemaakt hoe deze lijst tot stand komt. Uit den aard der zaak werd „de kiezerskweek" niet vergeten. Men kwam le dezen opzichte tot het vaststellen «ener gedragslijn, welker bijzonderheden f tiit den aard der zaak voor nadere publi- I eiteit niet wel vatbaar zijn. Verschillende maatregelen, verband houdend met de Juni- .Verkiezingen, werden nog nader besproken, alle getuigenis afleggend van het voorne- men zich bij den grooten strijd niet onbe^ fcuigd te laten. TOONEEL. èlr. Jean Coquelin. Mme Marguerite Moreno, Het bericht, dat Coquelin hier zou optre- ta en dat nog wel in gezelschap van Mme oreno, had zeker ten gevolge, dat velen Erlangden het te zien en te hooren, hetgeen flan ook bleek uit de goede opkomst van het Jublick gisteravond. Het stuk, waarin zij un talenten zouden tentoonspreiden, was „Les affaires sont het affaires" van Octave Mirbeau, ook in ons land opgevoerd ondor tfen titel van „Zaken zijn Zaken". „Als ik mij niet vergis, hebben zelfs rwee tooneelgczelschappen zich aan do vertolking dezer comédie gewaagd, maar heeft het slechts een korten levousduur op dc planken gehad. Lag dat aan vorm of Inhoud? Ik zou het niet denken, daar in ieder geval ido censuur mogo gerust zijn de inhoud veel te denken geeft en harde waarheden .verkondigt. Geen politieke of kerkelijke kwesties worden behandeld, en het oenige .wat nog had kunnen kwetsen, want men- scben zijn soms zoo overgevoelig, was heel fatsoenlijk geschrapt gisteravond. Do «enige, die zich had kunnen ergeren zou Jo geldduivel moeten zijn geweest, omdat die «nénseh zichzelf als in een spiegel zou héb- hen gezien. Goed van opzet, breed uitgewerkt was dc ïehildering van Isidore Lechat, die geen hoogcr ideaal kent dan „les affaires", geen reiner begeert© kent dan het geld, geen ander levensdoel dan door dc macht van dat geld de geheele wereld tc boheerschen en allen te doen gevoelen de overmacht van zijn ploertig karakter. Aan dat ideaal wordt alles ilpgeofferd, het levensgeluk zijner slachtoffers, maar ook dat zijner naaste verwanten. Of zijn vrouw zich onge lukkig gevoelt in haar kasteel t© Vaupcruu, zij moet pour les affaires, de chatelaine zijn, steeds bereid, op het onverwachts zijn gas ten en zakenmannen te ontvangen. Zijn zoon is een viveür, die hem enorme sommen kost, maar wat nood, die zoon is zijn reclame, „une affaire" waardoor hij feitelijk honderd procent winst maakt. Hij beroemt er zich op, dat hij nooit iets leest, cn verzen zijn voor hem „des crottcs de bique". Vóór hem is niéts heilig, alleen het geld; groot heid, hoogheid, adel des harten, hij lacht r om. Mirbeau laat ons zien de waarheid, neer gelegd in de woorden: „Uhd was des Gel- des Missgcwalt verse hu lde t, hab' ich oft. er- fahroD." Die man van zaken nu, dio voor niets terugdeinst, voor wiens tyrannic zich ieder moet buigen, vindt dien grooten tegenstand \n zijn dochter, dip hoog van voelen, rein van harte, met een gemoed vol medelijden voor dc slachtoffers baars vaders - ien vader haat met al do wreedheid van haar karakter, dat vraagt naar liefde, die niet wordt ge kocht. maar vrijwillg zich geeft, en daarom besluit dien armen rijkdom te ontvluchten met haar amant, Lucien Garraud, de doch ter Germaine, die de hand weigert van den comte dc Porccllct, en diiardoor al de schoono affaires van haar vader verijdelt, zoodat deze aan het einde van hot stuk, na ook den dood zijns zoons te hebben verno men, als een gebrokon man achter blijft, maar toch, ook in al die ontzettende smart zich nog voelt: „den man van zaken". Deze comédie is met grooten tact geschre ven, bezit een levendigen dialoog, al mag niet worden ontkend, dat in de laatste acte, de opeenvolging der rampen te snel is, en daardoor den indruk van onwaarschijnlijk heid maakt. Het stuk biedt vooral gelegen heid voor groote kunstenaars tot het ont plooien hunner talenten. Dat genot konden de Leidsche Schouw burgbezoekera gisteravond smaken door het zien optreden van do bovengenoemde artis- ten. Joan Coquelin, als Isidoio Lecliat, gaf een hoogo kunstuiting houding, grime, luidruchtigheid in zijn optreden, deden ons aanstonds den geldprool zien in al zijn afzichtelijkheid, in zijn parvenu achtige bonhommie en familiariteit, <lio aanstonds tutoyeert en ieder beschouwt als son ami. Wat in Coquelins spel te bewonderen viel, was vooral het cameleon- tisch karaktei, dat hij aan Lechat wist te vcrleencn, door intonatie van stem, als hij zijn vrouw beveelt zich niet met zijn za ken to bemoeien, cn dan aanstonds ver goelijkend tot zijn gasten zegt, dat zij heel braaf is, „mais ellc n'a pas d'usa- ge." Hoe heerlijk, met do borst vooruit, de handen in de zakken, liet hij met breed gebaar zijn hceilijkhedcn aanschouwen. Hoe hard, hoe wreed, klonk die „r" in do verklaring, dat men hem noemde „Lc chat Tigrrro". Maar het grootst was Co quelin in dc laatste act©, eoist als do spin, die het vliegje Marquis de Porcel- let weeft in zijn net, maar dan ook aan het einde, als zijn dochter daar voor hem staat als de uitbeelding van het boos ge weten, dat hij eerst tracht tc overschreeu wen, maar. onder wiens macht hij wordt als een geslagene, aks een vernietigd mensch. Zeer hoog stond die slotvortolking zijnor rol on toonde Coquelin zich een buitengewoon groot kunstenaar. Een fraaie krans werd hem, als welverdicndo hulde voor zijn machtig spel, hem over handigd. Toon jaren geleden Ernst Possart in ons land zijn voorstellingen kwam geven, was hij do eenige ster van het hcelo gezelschap en waren zijn medespoleis beneden het middelmatige. Hier werd Coquelin ter zijde gestaan door een artiste van groot kunnen, door Mme Moreno. Ook haar vertolking van Gcimaine was voortreffe lijk ©n verschaft© een meer dan alle- daagsch kunstgenot. Wat mij vooral trof was die tegenstelling van het koude, on genaakbare, dat zij in haar stem wirfc t© leggen en dat innig droeve bij de mede- deeling van haar levenslot, terwijl toch, zoowel dat harde, als dat smeltende vcoit- vloeit uit den zolfden hangen zielestrijd. Soms deed zij mij even denken aan mevr. Mann, vooral in het kort© afgebroken zoggen, maar in haar radelooze smart was haa-r stem lieflijker en zachter, ofschoon zij in actio moet onderdoen voor haar Hollandsche kunstzuster. Daarom had liet des te meer waarde, dat zij bijna alleen door de maoht der stem zulk een groot succes wist teweeg te brengen. Zij ontving een mooi bloemstuk. Na afloop van „Les affaires" droeg Mine Moreno op zeer schoono wijze nog voor ,,I© Coohe et la Mouche" van La Fontaino en „Stella", van Victor Hugo. Hoe schoon ook, het verbrak voor mij den giootsohen indruk, dion het slot van Mir beau's comédie op mij had gemaakt. De grondslagen van het socialisme. Gisteravond hield dr. Horman Gorter do laatste zijner reeks lezingen over dit onderwerp. Op de vorige avenden, zcide spr., is uit eengezet het wezen der meerwaardo on daarmee nauw samenhangend dat van don klassenstrijd. Deze klassenstrijd gaat om de meer waarde; eerst als het proletariaat tul rijk wordt, komt do strijd openlijk voor den dag, en dan kan ook de theorie daarvan gegeven worden, zooaJs Marx hot gedaan heeft. Het historisch materialisme is buiten gewoon eenvoudig, hoewel onze tegenstan ders het zeer moeilijk voort tellen. Het is niet een verklaring van het denken, bijv. uit do stof, maar alleen van den inhoud van het denken. Het is de leer, dat met do verandering dor productiewijze ook dc gedachten der menselien (bijv. over recht, zede, godsdienst, kunst) op bepaalde ma nier veranderen. De wijze, waarop in de maatschappij gearbeid wordt, is do basis, waarop het geestesleven van do raonsohen berust. De voorbeelden hebben wij to over in onzen eigen tijd. Wij denken anders dan onze grootouders, cn het zal blijken, dab dit voortgekomen it uit de verandering in den arbeid. De voeding van den arbeider is anders dan van de burgerijdit is een gevolg van dc groot-industrie, die voor de arbeiders minderwaardige producten levert en hen dwingt door heb lage loon, ze te gebruiken (aardappels, margarine, vervalschto voe ding). Evenzoo hebben de kapitalisten tc kiezen uit producten van de geheele we reld. Met de opvoeding gaat het al r.et als met de voeding. De groot-industrio heeft het proletariaat gemaakt en hot kapitalis me geeft hem net zooveel onderwijs als daarbij past, nl. lezen, schrijven, rekenen en wat geschieden is om het patriotisme aan te wakkeren. Zie bijv. onze leerplichtwet tot. 12 jaar hot i> een gevolg van het kapitalisme en wanneer de bourgeoisio z©gt, dat zij uit rechtvaardigheidsgevoel voortkomt-, dan voegen wij er bij, 'dat zij juist dat ix"- aardig vinden, wat in het huidige stelsel past. Zie de kosten, die do Staat aan studenten, en aan arbeiderskin deren besteedt. Een ingenieur moet een spoorbrug kunnen bouwen, dit is voor het kapitalisme noodig cn daarom ook het geld, dat voor studenten besteed wordt. Als fcusschentrap tusschen de basis, 'den arbeid en het geestelijke, dat er op rust, staan de klassen De arbeidstoestanden, waarin wij nu leven, werken anders- op de eene klasse dan op de andere. Dezelfde pro ductiewijze werkt anders op de arbeiders dan op do kapitalisten. Het recht handelt over het mijn en dijn. Tot nog toe gold pri-aateigendom als iets onaantastbaars; in den laateten tijd zijn de opvattingen daarover veranderd. Vroeger vond men t recht, dat enkele grootkapi talisten de Amsterdams cho waterleiding, tram, gasfabriek, telefoon in handen had den. Dooh de meerderheid der Amsterdam- sohe kiezers begon heb onrecht te vindon, en nam ze hun af. Ook de trusts wekken meer en meer 't gevoel van onrecht. Van waar deze verandering in de opvatting over recht? Door de ontwikkeling der groot-in dustrie, die do middenstand meer en meer in de engte dreef, waardoor deze onder lei ding van Treub en Gerritsen op deze wijze haar belang waarnam. De kapitalist vindt het een schande, dat men privaatbezit van productiemiddelen wil afschaffen, en de arbeiders vinden het juist goed. Dc communistische rechtsopvat ting is gegroeid, uit de moderne groot-in dustrie. De gedachte aan socialisme is niet uit den hemel gekomen, maar in de arbei ders gegroeid door het groot-kapitalismc. Politiek "-aait om 't recht, is een uiting van do eigendomsopvattingen, 't Vorïgo voorbeeld was ook een politieko zaak. Wij vragen op ons program een staats pensioen. Waarom Omdat de arbeidersklas' bo de -.1 rijkste klasse is, moet zij zich wen den tot den Staat; wij vragen 'n groot, de kapitalisten willen hoogstens een klein pensioen geven. Dus alweer blijkt, dat de klassen hierover verschillend denken. Een nieuwe politieke rioh.ting in het kapi talisme ia overal het imperialisme. De oor zaak ia, dat in elk Tand de industrie een groot afzetgebied noodig heeft voor zijn overproductie. Het voorwendsel is beschaving of Chris tendom; de werkelijk© reden is afzetgebied uitbreiding tegenover concurrentie, cn er het -overtollig© kapitaal te beleggen. Dus do productie van onzen tijd is do oorzaak dezer politieke richting. De wetenschappelijke gedachten verande ren ook onder den drang der productie. De uitvindingen worden aangespoord door de behoefte der groot-industrie. Do grootero snelheid, die gevraagd wordt voor do mar ohincs, heeft geleid tot do uitvinding der stoomturbines doordat tal van mannen gin gen nadenken over een middel daartoe. De zedelijkheid, de opvattingen over goed en kwaad, veranderen tegenwoordig. Tot voor korten tijd was de beste deugcl 'der vrouwen huiselijkheid, goed huis te hou den. Nu vinden tal van vrouwen het nog beter, zelfstandig te rijn, en niet in huis houding op te gaan (de burgerlijke femi nisten.) Van waa.tf clczo verandering 1 Do groot-industrio heeft'voor do kleine burgerij het leven moeilijk gemaakt; de huwelijks kans is voor vrouwen uit den middenstand geringer worden; zij moesten zelfstandig staan en daardoor zijn zij over gc-ed en kwaad anders gaan donken. Zoo bewerkt de maat schappij een stuivertje wisselen van de mo raal iemand mag dit een mooie ontwik keling naar meer vrijheid, rechtvaardig heid vindengoed, maar dit verklaart do oorzaak niet. Do hoogste deugd vinden de arbeiders thans in dc solidariteit, ver boven wat vroeger deugd genoemd werd: nationali teitsgevoel. De kapitalisten beschouwen dit als iets zeer schadelijks, en z'j verwijten ong, dat wij internationaal zijn. Zoo blijkt, dat de opvatting over goed en kwaad naar de klassen verschilt; en tevens, Jat zij voort komt uit do behoefte, uit den nood, waartoe het moderne kapitalisme ons drijft. Uit zulke voorbeelden blijkt het beste de een voud en de juistheid van het historisch ma terialisme. In de middeleeuwen was de lijfeigen boer, die produceerde onder den heer, deze onder don vorst, deze onder 'don keizer. De gods dienst was daarmee in overeenstemming een reeks van hoogore en lagere trappen de kerkelijke hiërarch! en ook de denkbeel den over God en den hemel worden door' den bouw van do maatschappij behecrscht. Doch do maatschappij veranderde; handel en industrie kwamen op; daarmee kwamen zelfstandige, onafhankolijkc menschen, dio hun steden vrijmaakten de bourgeoisie. Deze gingen over godsdienst anders denken zij wilden niemand tusschen zich en God hebben; dit is de kern van het Protestan tisme. De opvatting over godsdienst is dus met dc maatschappij gewijzigd. En toen do groot-industrie opkwam, wilde do liberale bourgeoisie niet alleen in politiek, maar ook in godsdienst vrij zijn. En met dc op komst van de socialistische arbeidersbewe ging isi ook het ongeloof, 'de godsdienst- loosheid als maatschappelijk verschijnsel ge komen, als gov.olg van bet groot-kap italis mc. Dit alles geldt nu zeer' algemeenmaar er zijn ontelbare-bij-invloeden. Persoonlijke aanleg werkt; een scherpzinnig arbeider wordt gauwer socialist dan een dommo. Maar vooral werkt als reusachtige macht do traditie. Do overlevering. Zoo werkt Christelijke traditie tegen de arbeidersbe weging de fabriek, do .arbeid zegt: ver- eenigt udo Kerk, die van jongsaf gewerkt heeft zegt: dat is in strijd met den gods dienst. Daardoor wordt de werking der productiekrachten vertraagd. Nog een bezwaar tegen het historisch ma terialisme (het domste) Is, ïtat onder de productiekrachten zelf de gee€t is, die dus niet een gevolg, maar oorzaak van de pro ductiewijze ia Een voorbeeld toont, wat dit bezwaar waard is; de maatschappij met- do behoefte was er vóór' Lavalzij werkte op hem, en daarom vond hij' de stoomturbine uit en niet. bijv. een nuttfclooze vliegmachi ne. Zoker, de geest is een der werkende krachten; maar 'dat spreekt vanzelf. Wij denken nu eenmaal en ons denken werkt in de maatschappij; maar wat en hoe wjj denken, komt voort uit de maatschappij. Uit deze wetenschap putten wij de zeker heid, dat de arbeidersklasse zich steerds' meer zal organiseoren, en ten slotte er in slagen zal, de productie zoo te organiseeren, dat de producenten zelf de vruchten van hun aj-bcid zullen genieten in een socialis tische samenleving. 3 7 7 s t o S T A I T 8 L O T E11 J. Trekking van Vrijdag 10 Fefor. 5de Klasse. 17de HJst. No. 10016 ƒ1000 en premie van ƒ30,000. No. G404 100 en premie van f 3000. No. 16026 ƒ200. Prijzen van ƒ70. 612 3282 6217 7399 7693 11924 13040 14622 19771 600 3424 6968 7632 11859 12254 14523 19653 20556 1077 NIETEN. 342 3023 4245 7345 10338 12342 14290 16739 19539 459 3160 4309 7607 10524 61 16074 17106 19737 601 3332 69 7687 35 13289 15661 17310 66 788 3439 4436 7736 1C697 13462 16755 17635 20213 1101 3526 4561 7826 10990 13699 66 17849 20401 68 3609 4696 8493 11044 13847 75 18377 47 1700 24 4771 8837 12023 13927 16002 18507 20617 2401 4009 6760 0051 12213 61 16278 60 20705 2857 77 7007 9162 12340 14103 Gdo Klasse 16de LUst: 1101 m.j 11001. De goed bezocht© vergadering van den Duitse lion Rijksdag ging gisteren, in eerste lezing, over tot de behandeling van do wetsontwerpen betioffendc de ze ven h a n d o 1 s v énd ragen. Keizer Wilhelm en zijn gemalin hebben gisteravond het eerste "bal van den carnavalstijd gegeven. Onder do gasten waren o. a. de vorst van Bulgarije, die over zijn uniform hot lint van den Zwar ten Adelaar droeg, de Rijkskanselier, do leden van het diplomatieke korps met hun dameo, do ministers, leden van den Bonds raad en de officieren van het Spaansche regiment Numoncia. Uit Berlijn wondt gameid, dat prins Fredorik Leopold van Pruisen komende week naar Moekden zal vertrek ken, om de krijgsverrichtingen in Mand- sjoerije te volgen, gelijk prins Anton von Hohenzollern dio aan Japanscihen kant bijwoont. Frederik Leopold had al in het najaar moeten vertrekken cn men sprak toen veel over den omvang van zijn bagage, waar van o. a. enkele honderden paren laarzen deel uitmaakten. Koeropatkin liet echter weten, dat hij niet voor de veiligheid van den Prins kon instaan, en het bezoek werd dus uit gesteld. Zijn aanstaand vertrek wordt nu beschouwd als een bewijs, dat Koeropat kin zich in staat acht, den Prins een overwinning te laten zien. De sociaal-democraten hebben bij den Rijksdag con motie ingediend, den Rijkskanselier verzoekende om spoedige indiening van een wetsontwerp tot be scherming van de rechten van vreemdelin gen, dio in het Duitsche Rijk vertoeven. Graaf Pücklor is, toen hij Dinsdag avond in een antisemietische vergadering t© Berlijn, op last van de politic, zijn mond niet wilde houden, naar de wacht gesleept. Zijn volgelingen waren verwoed over deze behandeling van hun vereerden voorgangei en hielden een betooging voor het bureau. Zij wisten toen echter nog niet, dat do graaf al weer een kwar tier op vrije voeten was. Graaf Püekler had den volgenden brief gericht tot den politio-chef: „Ik word thans slechcci behandeld dan do meeste anarchisten, die in Berlijn vrij-uit spreken mogen. Mooht mij het spreken Dinsdag weer verboden worden, dan moet ik hot optreden van den politic-chef opvatten als een persoonlijko beleediging." Hierop werd graaf Püekler gcantwooid dat hij nooit toestemming zou krijgen als redenaar op te treden in een publieke vergadering. De F rans cho minister Bienvenu Mar tin heeft bij de Kamer een wetsontwerp tot scheiding van Kerk en Staat ingediend. De oorrespondent te Rome van de Temps" bericht, dat bisschop Ls N o r d e z een geestelijke bij zich heeft gekregen, die hem namens het Vaticaan is komen herinneren aan zijn plicht, op dat hij nogmaals bij de Fransche regee- ring zou aandringen op zijn ontslag, evenals in Augustus 11. Nordcz heeft toe gestemd en do Heilige Stoel heeft nu slechts af to wachten dat dc Fransche re gecring besluit© tot inwiiliging van de aanvraag om ontslag. De Italiaansohe minister van bui- tenlandsche zaken, de heer Tittoni, in den Senaat antwoordende op een inter pellatie betreffende de betrekkingen tus schen Oostenrijk en Italië, betoogde, dat niets was veranderd. Een uitstekende verstandhouding en volkomen vertrouwen bestaan tusschen beide Regeeringen. Wat Macedonië betreft is de toestand dit jaar minder gunstig dan verleden jaar. Dit maakt, dat de betrekkingen tus schen Italië en Oostenrijk en Rusland nau wer aangehaald worden, daar deze landen belast zijn met de leiding in liet Oosten. Do Minister betoogde vorder, dat Italic in goedo betrokking leeft met Engeland en Duitschland. Ons verbond heeft tot politieke basis zijn goede verstandhouding mot Rusland, met welk land Frankrijk, onze vriend, een bondgenootschap gesloten heoft. Minister Tittoni zei, dat hij de betoo gingen in Italië betreurde en afkeurde. De Koning van Italië richtte een schrij ven tot minister Giolitti, waarin dezen aanbevolen wordt do aandacht van dc Rcgecring te schenken aan het denkbeeld, laatst ontwikkeld door een Amerikaan David Lub bin, betreffende het oprichten van een internationaal la'nd- b o u w-i nstituut. De Tsaritsa heeft, haar geschilderd portret zendende aan het 2de regiment gar dedragonders, welks chef zij is, dc hoop uitgesproken, dat zij nog in dit voorjaar, gelegenheid zou hebben, om zich te Ber lijn van de gelijkenis van het portret, waar voor zij slechts een paar malen had kunnen zitten, te overtuigen. Men maakt daar na tuurlijk uit, dat de Tsaritsa met of zonder haar gemaal binnenkort to Berlijn verwacht kan worden. Hoe dreigend de s t a k i n g e n te St.- Petersburg en Moskou; in Polen en den K a u k a s u s; te L i b a u en waar al niet, mogen gefeest zijn, zij zouden in ge vaarlijkheid worden overtroffen, wanneer het juist is, wat uit St.-Pebersburg aan de Parijsche „Aurore" wordt geseind. Volgens dit bericht zou er te I r k oo t s k, dat gewichtige punt aan den Siberischen spoorweg, een algemeene staking zijn uitge broken. De telegraaf- en postkantoren zijn er gesloten. Naar het leger in Maudsjoe- rije mag geen enkel particulier bericht meer doorgaan wegens den noodlottigen invloed, dien de mededeelingen uit Rusland op de troepen hebben gehad. Maar behalve berich ten uit het vaderland hebben de troepen heel veel andere dingen noodig: eten en dekking voor mensch en dier; munitie en al les, wat er voor zulk een groot leger komt kijken. Terwijl nu reeds dc aanvoer door den Siberischen spoorweg onvoldoende wordt genoemd, daar kan men nagaan, wat het zal worden, als het bedrijf door voortge zette staking of een oproer moest wordeif gestaakt! En waar het te Irkoetsk van ve lerlei ontevreden elementen wemelt, daar kan zulk een beweging heel gauw ontstaan. Uit Sosnowice wordt van gisteren gemeld In de Katharienemijn kwam het iWéb tot een troffen tusschen de troepen en dp arbeiders. De troepen vuurden eenige sale vo's af op de stakers, daar deze-i e en aan- val deden op de werklieden van de electri- sche centrale, om hen te dwingen het werk neer te leggen. Tot heden zijn hier aange komen acht bataljons infanterie, acht es kadrons cavalerie, en een regiment Kozak ken. Het verkeer tusschen Sosnowice en 01- koesch is hersteld. De vergadering van den adel te Moskou besloot, dat het wenschelijk zou zijn in zake het geven van wetten voor de boeren, de wenschen van de boeren zeiven te hoo ren. To dien einde zijn hun vertegenwoor digers naar Sfc--Petersburg geroepen. Do vergadering besloot daarop zich tot verde digers op te werpen voor de autonomie van' den boerenstand, voor diens rechten tot openbaarmaking van de denkbeelden voof de hervormingen, welke hun aangaan. &geneSa van de week. Vrijdag: Kleiuo zaal Stadszaal. Concert té geven door Betsy Spoyer (/.ang) en Banna Wolff (Piano). 8 u r o u. Natsgobouw. Vergadering. Mederl. Protest.-bond. Spreker de heer Tj. liielstrai 8 u r o o. Zaterdag: Graanbeura. Soirée Leidsche Gymru, en Scherm voreenigiug „Olympia". Half negen#' Zondag: Leidscho Schouwburg. Durand en Durand, Blijspel. 8 uren. Du Nord. Speciali teiten-Voorstelling. 8 ur on. Gedurende deze week: Leidsche Kunst- vereenigiDg Langebrug hoek Steenschuur. Ten toonstelling van teokeningen en schetsen door lierman Heyenbrock. 12—4 uren. Leidscho Volkshuis. Tentoonstelling van oorspronkelyke etsen, koper en staulgravuren, litograpbieön en houtsneden, 's A v o u d s 710 u r e d. Mijnheer do Redacteur! In uw blad van 8 Februari lees ik, dat, niettegenstaande do oppositie door een blad te Utrecht na 'dc cerate opvoering van „Al lerzielen", do tweede opvoering aldaar voor een uitverkocht huis plaats had; dat deze week le Groningen een opvoering zal plaatB hebben en dat te Haarlem nu ver gunning is gegeven dit stuk voor heft voetlicht te bitngen. Vergis ik mij niet dan is die vergunning op meer andoro plaatsen verleend, nadat zo aanvankelijk was geweigord. Hieruit mo gen wij' afleiden, dat dit tooneclstuk nieti! die strekking heeft, welke men aanvanko-, lijk daaraan tockonoc cn wij mogen aanne men, dat het groote bezwaar in den titel, van het stuk gelegen is, wat ik gaarne on derschrijf. Dat de wcusch bij velen bestaat, dat „Al lerzielen" ook in Leiden worde opgevoerd, meen ik met zekerheid te mogen aannemen' en acht ik het daarom niet ongepast, om genoemde redenen, liet Schouwburg-bestuurt in overweging to geven den heer burge meester onzer gemeente, voor wien de be zwaren nu minder g, wichtig moeten zijn,; alsnog te verzoeken toestemming tc willen' vorlecnen 'dit stuk te mogen doen pvo:renv Met dank voor de opname, Uw dw. dn. W. H. VAN DER MEER. Leiden, 9 Febr. 1905. CORRESPONDENTIE. Een paar iiv gezonden stukken moesten tot -cn volgend nummer blijven liggen. Leiden. Met ingang van heden is oj» zijn verzoek eervol ontslag verleend aan deii heer H. W. Woudsfcra, als assistent voor d<ï scheikunde aan dc Rijksuniversiteit te Leiden, en is als zoodanig benoemd voor het» tijdvak van heden tot en met 31 December 1905, dr. H. J. Taverne. Heden is alhier bevorderd tot arls dc heer J. W. Van der Valk en geslaagd voor het arts examen 1ste gedeelte do heer H. "Werkman. Amsterdam. De heer W. P. O-Zeemar) die gisteren promoveerde tot doctor in éhs geneeskunde, verkreeg het praedieaat cum' laude.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1905 | | pagina 2