Oudejaar en Nieuwjaar.
LËÏDSCH DAGBLAD. ZATERDAG 31 DECEMBER. VIERDE BLAD.Anno 1904.
FEUILLETON.
Een Kerstgeschiedenis.
Een terugblik op Leiden.
Er ligt droefheid! in al wat eindigt, er
ïs vreugde to vinden in al wat begint.
Het eerste is zeer zciter waar ten opzich
te van een jaar, dat ons nog slechts enkele
uren heeft te geven, alvorens weg to zin
ken in de nevelen van het verleden. Op
Oudejaarsavond zijn wij gewoon een oaians
op te maken van do twaalf af geloop en
maanden; gaan wij na wat zij ons ge
schonken hebben en wat zij ons hebben ge
kost. En het is goed, dab wij dit doon.
iWij leven gewoonlijk zoo snel, dat cr niet
veel tijd blijft tot nadenken. Wij genieten
voor liet oogenblik van de vreugdca, cie
tot ons komen; maar een teleurstelling of
smart wischt dien indruk uit en beo is
oels als waren wij gezegend geworden door
een zonnestraal.
Op Oudejaarsavond zijn wij rechtvaardi
ger. Dan herdenken wij al' de zoete uren»
in het stervende jaar doorleefd, en zoo wij
eerlijk zijn, zullen wij moeten erkennen,
dat hun getal legio was. Grooto vreug
den komen maar zelden voor in ons be
staan; maar ol hoe verkwikkend waren
juist de kleine zonnestralen, ce kleine
verrassingen 1 En hoe dikwijls kwamen zij
niot tot onsl
Een ontevreden vtouw, die altijd over
haar pelgrimsreis op aarde klaagde en
boweerde door het geluk vergeten te zijn,
pnbmoetto eeais een wijze, wion zij om
raad vroeg tegen haar Wereldsmart."
.,Ik kan u helpen," antwoordde hij, ..in
dien gij oprecht wilt zijn. Koop een sohool-
echrift en teoken daarin elke kleine vreug
de op, die gedurende 52 weken tot u zal
komen. Ik bedoel c© oorzaak van alles wat
u eon oogenblik blijdschap schenkt en
keer heden over een jaar met dat school
schrift tot mij terug."
De dame beloofde het, er zuchtend bij-
Voegende, dat zij hem slechts ledige blad
zijden te toonen zou hebben. Toen zij we
derkeerde, was het schrijfboek vol en zij
selvo voorgoed genezen. Zij had leeren in
zien hoeveel bloemen het leven ons schenkt,
bloemen, woiko wij even aan do lippen
brengen en daarna laten vallen, om slechts
'bezig te zijn met een doorntje, ons in het
vlcc* ch gedrongen. Men onthouct de pijn
va/n het stekeltje; men vergeet den geur
der rozen. Dat is onbillijk. Wij ook moes
ten er zulk een schrift op nahouden.
OudejaarsavondWij denken aan vroege
re dorgelijko laatste dagen van het jaar,
dio wij vierden met vrienden en bloedvor-
wanten, voor wie de tijd niet meer meetelt.
Hoo goed zou het ons zijn, ze nog eens
weer te zien, hun die kleine liefdedaden to
bewijzen, welk© wij nalieten in co drukte,
waarin wij leven. Ons hart verwijt ons
menige tekortkoming daaromtrent on... wij
kunnen dat niet meer herstellen 1
Toch wel 1 Door in zorgen, oplettendhc-
ldenkleino diensten to verdubbelen voor
wie ona overblijven. Al ontvielen ook
allo dierbaren ons, de menschheid zou
nog altijd daar zijn, datzelfdo menschdom,
waartoe zij behoorden, dab ons even noodig
beeft als zij eertijds.
Wij gaan ook onze misslagen na. Som
migen onzer hebben zioh veel to verwijten
in het jaar, dat verdwijnt, en zij hebben
gelijk caarvoor niet blind tc willen zijn.
Maar zij mogen onder die smartelijke her
innering den moed niet laten zinken. Een
jonge man zeido ons eens met een uitdruk
king, even schoon ak' die van een onschul
dig kind: ,,Ik weet, dat ik zwaar misdaan
heb; thans verzamel ik al mijn geestkracht
om goed te maken 1" En hij deed dat cn
bad twintig jaar later alles hersteld.
$lot.)
Hij deed stappen om ergens anders een
plaat© te krijgen. Yan eenige schouwburg-
dirc^teuion, tot wie hij zich gewend had,
waren reeds afwijzende antwoorden ingeko
pion; do plaatsen waren bezet en zouden
niet zoo spoedig open komen. Walter liet
nu zijn verzoek in eenige groote Duitwihe
couianten plaatsen, wachtte met spanning
een paar woken on kreeg op zekeren <xag
een aanbieding uib Amerika. In een
vleiend schrijven las hij, dat do roep van
zijn taJent tot over do zee gekomen was
en dat Cr in de stad Buffalo, in Pennsyk
vaniö een voordeelige betrokking voor hem
open was. Hem word vorzocht dadolijk per
telegram te molden of hij do plaat© van
stedolijk muziek-directeur in genoemde stad
met een jaarlijksch traktement van 6000
dollars en vrije woning, wilde aannemen.
Dan zou hem dadolijk een toereikende som
reisgeld voor aich cn zijn gezin ter hand
gesteld worden. Het adres voor hot tele
gram was nauwkeurig opgegeven.
Deze brief veroorzaakt© natuurlijk groo
to verwondering, daarna vreugde en vol
doening- over het aanlokkelijk voorstel, als
viucht van het courantenbericht. Men vond
het wel jammer, dat Jöuffalo niot lievei
in het groothertogdom Weimar of Meinin-
gen lag, doch ten slotte raakte men toch
vertrouwd met de gedachte aan do groote
reis, omdat de middelen gei ©cd lagen om
drio met gemak te volbrengen. Mevrouw
Augarten alleen weigerde de verhuizing
mee te maken ©n op haar ouden dag nog
haar vaderland te vei laten. Haar kinderen
moesten ten alle tijd© een veilig toevluchts
oord bij haar vinden, voor het geval zij naar
Duitsohland terugkeerden.
Zoo naderde de dag vooi d© reis.
Hot was einde November. De familie
Walter kreeg weldra sr*>W*nheid om met de
greote watervlakte kennis te maken. Voor
al io nachten maakten op Walter een die
pen indruk als de sterrenhemel en de
Ja, Oudejaarsavonden hebben hun wee
moedige rijce; maar hebben zij ook niet
hun verplichtingen Hebt gij wel aan al
len geschreven, die morgen aanspraak kun
nen maken op een woordje van u? Is er
niemand bij vergeten? Het leven is te kort,
om ons te vergunnen onverschillig te wor
den voor wie ons eenmaal lief zijn geweest.
Daarvoor is geen verontschuldiging te vin
den. Al onze vrienden hetzij dan al van
voorheen allen, die ons diensten bewe
zen, die recht hebben op onze dankbaar
heid, moeten op Nieuwjaarsdag van ons
hooron. Gauw, gauw, nog it' het tijd; maar
spoedig zal het te laat zijn.
Is er niets, in het geheel niets uit te
wissehen op Oudejaar? Geen enkel' hatelijk
woord, geen koeüheid, waar warmte werd
vowacht; geen misverstand, dat wij uit
den weg kunnen ruimen? Nog houden wij
daartoe enkele uren over. Laat onze laat
ste daad van het jaar een daad der liefde
wezen.
En dan, met het aanbreken van 1905 op
nieuw begonnenWij zagen eens een plaat,
waarop het Nieuwe Jaar werd voorgesteld
als een aardig engeltje met een hoofdbe-
dektel van een postbode op, een tasoh vol
brieven om een schouder; maar zonder
diens kleeding, door de sneeuw baggerende
naar een huis het onze 1 Dat beeld was
zeer juist, en al deed het menigeen soha-
terlaohon, heel ernstig ook. Het Nieuwe
Jaar brengt ons een menigte beloften; wa
ren zij alle neergeschreven, de tasch van
den kleinen postbeambte zou geen plaatsjo
meer overlaten; maar wij hebben die
maanden to bekleeden, to maken tot wat
zij worden moeten, do beloften te herschep
pen in werkelijkheid.
Miohel-Angelo ontmoette eens op zijn
weg een leelijk, grauw rotsblok. De moester
nam zijn beitel on hieuw en vijlde in het
steen, tot daarvan slechts drio engelen:
Geloof, Hoop on Lief cc, overbleven. Zoo
ook moeten wij doen met ons bestaan. Onze
kansen zien er wellicht heel weinig schoon
uit. Dey te beter 1 Want dan zal er meer
arbeid, meer geestkracht, meer volharding
worden gevorderd van ons en dat staalt
den mensoh. Do grijze, vuile rota bewerkt,
tot het go laat der Hoop u daaruit toe
lacht, tot gij het geloof in eigen streven
hebt gevonden, tot gij, als Sint-Sylvester
weer tot u komt, moogt zeggen: ,,Gij hebt
mij veel geechonken, oude vriend, en al
uw beloften vervuld."
Wij zitten te vaak stil en klagen dan,
als hot leven ons niets- brengt. Maar wie
anders dan wij zijn daarvan oorzaak?
Iemand heeft zoo juist gezegd: ,,God
schenkt den vogelen des velds voedsel;
maar zij moeten er voor vlie
gen!" Dat is ook een heerlijke wet voor
ons. Wij zullen mogelijk nu en dan iets
ontvangen, maar hetzeer zeker nooit be-
houdon, als wij er geen moeite voor heb
ben gedaan. ZoLfe liefde neemt do vlucht,
als wij ons niet inspannen liaar to blijven
voeden. De hand daarom aan den ploeg
gccingon! Voor ons ligt een wijd, nog on
bebouwd veld. Wij kunnen er vruchten en
bloemen van plukken, indien wij dat wen-
eohon; maar de tijd, ons daartoe verleend,
is kort. Blijven wij stilstaan om to peinzen
over de van ons gevergde moeite, om uit
to rusten, of ons do droppelen to vegen
van het gelaat, dan behoeven wij niet op
veel te rekenen. Neen, laat 't zweet onzes
aanschijn© den grond bedauwen, door ons
omgespit. Hij hoeft dat noodig, om rijke
lijk voort te brengen. Laat niets dat goed
is ona afschrikken, elke inspanning wordt
driewerf beloond en laat, naast zulk een
ernstige taak, do hand ook liefdewerken
verrichten, kleine daden volbrengen van
maan zich in het water spiegelden, dan
voelde hij de verhevenheid hiervan in zijn
binnenste en zijn indrukken zetten zich aJ
spoedig otn in muziek Overdag schreef hij
de partituur van zijn symphonisoh gedicht:
„Do Oceaan".
Eindelijk landden de reizigeife in de ha
ven van New-York on vervolgden hun reis
naar Buffalo, waar zij ten gevolge van een
teh^ram verwacht en allervriendelijkst ont
vangen werden. De heer, die hen ontving,
heette secretaris Beitor, en geleidde hen
naar eon prachtige villa, die omgeven wa©
door een smaakvol oangelcgden tuin.
,,Ik ben buitengewoon verlangend om den
eigenaar coxer heerlijko bezitting te lemen
kennen. Deee tuin bowijst, dat eetn edele,
flinke geest bon geschapen heeft", riep
Walter verrukt uit en hij werd door de zij
nen bijgestaan met uitroepen van bewonde-
zing.
,,Ik heb do eer den huurder van dit hui®
heden te begroeten," hernam de secretaris
cn nam met ©en beleefd lachje den hoed
af ,,Ik hoop, dat gij u hier thuis zult voo-
lon, mijnheer, en ook gij mijn lievo dames."
,,Mijn nieuw tehuis had ik mij zeker niet
zoo prachtig voorgesteld", zei Walter verge
noegd en voegde er op warmen toon bij
„Wilt gij aan mijnheer Woal zeggen, dat ik
verrukt ben over' deze ontvangst, die mij
met de warmst© gevoelens van dankbaar
heid bezielt en een wenech doet koesteren
hom zoo spoedig mogelijk te leeren kennen."
De aecretari© boog bolcafd en vorwijdcido
zich eerst, toen do familie in de villa ge
ïnstalleerd was. De kamers waren niet al
leen gezellig, maar ook smaakvol ingericht
Een kleine muziekzaal, van kostbare instru
menten voorzien en met fraaie frosco'g ver
sierd was voor Walter een aan g-name ver
rassing. Nadat de eerste dagen in hot nieu
we tehuis met een zalig nietsdoen waren
omgevlogen, vroeg hij aan een secretaris
naar den vriendelijken mijnheer Weal.
„Ik verheug mij bijzonder op de kennis
making met deze kunstlievenden heer, die
mij zeker zijn wenschen betreffende de
muziekbezigheden hier wel zal willen mee-
deelon. Het zal mijn grootste eorzucht zijn
hem in alle opzichten te voidoen."
h Vergeef mjj, mijnheel WalterA als ik u
vriendelijkheid; laat ons goed zijn, zelfs
voor de onbominnelijken.
1904 gaat den doodssnik geven; wij hou
den nog slechts weinige uren over, om al
les in te halen wat tijdons zijn heerschap
pij is verzuimd. Laat 1905 ons bij het ver
dwijnen niet een dergelijk verwijt toe to
roepen hebben. Hot Nieuwe Jaar is be
reid ons te zegenen; maar alleen dan,
wanneer wij woekeren willen mot zijn vele
gelegenheden, zijn kansen, zijn gaven, zijn
korten levensduur.
r>*\/W\A/NA
Wanneer wij aan hot ^ind gekomen te
rugzien op de twee on vijftig weken, die
wed ear achter ons liggen cn te zamen hot
jaar 1905 vormden, dan merkon wo heel
wat op, dat waard is op don laatston
avond des jaars te worden overdachte of
in de herinnering teruggaroepen.
Daarvoor kunnen we ons in gedachten
op een heele hooge hoogte plaatsen, van
waar do blik recht over het groote wo-
rcldtooneel en we kunnen ons ook even
oprichten, om rond te zien in het kleine
kringetje van one eigen huiselijk en per
soonlijk loven.
Wat ik nu wil doon, is het een, noch het
ander. Do wereldgebeurtenissen op te roe
pen voor mijn geest, cn voor do lozers
van het „Leidsch Dagblad" te zetten in
het licht van mijn inzicht, acht ik een te
stout stuk en op hot private terrein van
het huisgezin en den persoon zich te bege
ven, zou onbescheiden zijn, ook op den
Oudejaarsavond. Op den donkeren avond
van 31 Dooember 1904 heb ik ter wille van
mijn lezers onzen ouden Burcht beklom
men en blik van daar onze goede stad
over, en een eindje daarbuiten. Een enko-
l'o dorp6toren valt nog juist binnen dien
kring.
Het is wel een voorrecht de stad met
al wat er van lief en leed, van lust en
Last, van mooiheid en van leolijkheid, van
komen on gaan in 305 dagen is voorgeval
len, te kunnen waarnemen, zooals het wer
kelijk is geweest.
In het licht der geschiedenis zien de din
gen er dikwijl*- heel anders uit dan op het
oogenblik, dat wij zo zagen gebeuren.
De onderscheiding van groot en klein
vervalt dan wel eens; hot groote wordt wol
eons heel ldein en het kleine blijkt soms
groot te wezen.
Uitwendig heeft ouzo stad in 1904 wei
nig verandering ondergaan Hier cn daar
zijn in hot oude gedeelte enkele gebouwen
verdwenen en er zijn nieuwe voor in do
plaats verrezen. In den omtrek kwamen
heel wat nieuwe 6traten en dio nieuwe
huizen zijn waarlijk voor het grootste deel
ook bewoond.
Toch is de bevolking niet noemenswaard
'"toegenomen. Er kwamen cn er gingen,
er werden geboren en or stierven, do toe
neming zal denkelijk nog geen 400 bedra
gen.
Voor een nieuw huit, dat bewoond word,
werd meestal een oude woning leeggolaten.
Ook missen wij aan den ingang van het
Plantsoen en de Jan-van-Houtkade den
ouden molen ,,de Oranjeboom". „Oud-
Leiden" wijdt op den Oudejaarsavond aan
zijn heengaan een traan.
Yan do huizen tot do mensohen is een
gcJoidolijko overgang. Yan do velen, dio
aan hun betrekkingen ontvielen, kan ik
alleen hen gedenken, die zich op een of
andere wijze in het openbaar loven hebben
doen kennen.
Den 24«ton Januari stierf op *77-jarigen
leeftijd Frane Coenen, in zijn tijd ecu be
kend en beroemd musicus. Op 27 Mei over-
nog altijd niet aan inijn chef kan voorstel
len, maar hij is afwezig, en met zijn petro-
leumbronnen in ce weer, die in vollen gang
zijn. Mijnheer Weal is nl. een gelukskind,
uit de aarde stioomt hem goud in dm vorm
van ongelooflijke hoeveelheden olie boe;
hot zijn onuitputtelijke bronnen, die hij zolf
ontdekt heeft"
Walter wreef zich vergenoegd in de han-
d©Q eu bekeek met welgevanen de mooie
bouquetten, die ce secretaris voor do viouw
en de dochter van den muziekmeester meer
bracht, welke beleefdheid hij uib naam van
den potrolcum-prins dagelijks hei haalde.
Toen ontstond er in Waltere bruin een
vermetele gedachte. Had do secretaris, die
dagelijks brieven wisselde met zijo chef de
zen misschien bijzonder gunstige berichten
over de lieftallige Anna geschreven? In elk
geval dacht de kapelmeester aan eon moge
lijke verbintenis van den petrolcum-baron
met zijn dochter, wier verschijning hem
iederen dag verlokkcnder scheen, en zijn
vrouw deelde gaarno zijn verwachtingen
met hem.
Nu naderde de Kerstavond. Des morgens
verscheen de secretaris Beiter met de ge
bruikelijke bouquetten voor de dames en
verkondigde met een gewichtig gezicht, dat
mijnheer Weal teruggekeerd was; hij
soh-een goede zaken gemaakt te hobben en
zeer in zijn schik te zijn. Nu moest het
Kerstfeest gemeenschappelijk tc zijnen huize
gevierd worden. Mijnheer Wca] verheugde
zich zeer, den beroemden kunstenaar en
zijn familie te leeren kennen en was van
plan bem na Nieuwjaar naar zijn nieuwe
betrekking te geleiden. Het echtpaar Wei-
ter vernam het bericht mot bot ^kenisvolle
verwachting en beloofde onder hartelijke
dankbetuigingen op tijcl te zullen verschij
nen. Anna werd getooid in een witte jar
pon, een bloem in het haar en met een
kleinood, dat mijnheer Weal gezonden had.
Weldra wa© de rit naar het paleis afge
legd, dat straalde in de helderete verlich
ting. Op den drempel van do vorblindend
versierde zaal waarin do buisgenooten
reed* bijeen waren, ontviDg de heer dca
huizes zijn gasten. Hij verzekerde, dat hun
verschijnen voor hem heb grootste genot
leed te 't-Gravonhage de ouo-commissaris
van politie van Leiden de heer B. N. van
der Maaren, na slechts voor eenige maau-
den eervol ontslag te hebben ontvangen.
Den 9den Juni volgde een oud Lsidsch
predikant, dr. W. Scheffer. Aan den
avond van den langsten dag van het jaar
ontviel aan zijn gezin, zijn gemeente cn
onze 6tad de bekende figuur van cs. S&l-
vu© Kutsch Lojonga, van wien gezegd mag
worden, dat hij op menigo plaats eeu leeg
te heeft opengelaten.
Den 28sten November zagen we heengaan
den bij velen bekenden industrieel P. L.
C. Drictsen, die ook als raadslid, voorzit
ter der Kamer van Koophandel en in zoo
veel andere openbare betrekkingen zioh je
gens onze gemeente verdienstelijk maakte.
Einde Augustus mochten hij en zijn echtge
noot© nog het zeldzaam voorrecht smaken
hun gouden huwolijksfecst te vieren.
Den eersten Kerstdag stierf in zachter
klimaat aan het Garda^meer, waar hij ge
nezing zocht voor zijn geschokte gezond
heid, de hoogleeraar prof, dr. P. L. Muller
en op denzelfdon dag ging do heer A. G.
Hestela heen, oud-landmeter en ruim -10 ja
ren lid van het college van regen te-, van
do B.-K. Armen en het Wees- ©j Oude-
liodonhuis.
En wie herinnert zich nog niet don zoo
plotselingen dood van den heer J. Begeur,
die door het bekende onheil zoo onverwacht
aan zijn nijveren werkkring, zijn familie en
vrienden werd ontrukt!
Van do overledenen in den naasten omtrek
noemen we mgr. A. M. Cl. J. Swenkels, eere
kamerheer van Z. H. den Paus en rector
van hot gesticht „De Goode Horcer", te
Zoeterwoudo, dio juist op den ee&ten dag
des jaars heenging, den I8den Febr. ge
volgd door den heer G. G. Honig, pastoor
te Noordwijk.
Ik wijd aan die allen een weemoedig
,,in memoriam."
Als ik van de dooden ga tot de levenden,
zal men mij het niet kwalijk nemen, cat
ik mij liet eerst wend tot ona stadsbestuur.
Daarin kwam oonigo verandering. Voor dr.
P. J. Kaiser, die wegen© vertrek met 1
Januari 1904 out*Lag had genomen als lid
van den Raad voor het 2de district, werd
den 7den Maart gekozen prof. mr, W. v. d.
Vlugt. Ook dc heer P. J. van Hoeken nam
den 5c en Mei ontslag cn werd bij keuze
van dezelfde kiezers opgevolgd door don
heer D. van Gruting.
Twee belangrijke besluiten door onzen
gemeenteraad genomen, breng ik in herin
nering: in do zitting van 14 April werd
cr besloten tob vergrooting der veemarkt,
waarmodo ongeveer een ton zal heengaan en
dom 13den October word met 18 tegen 10
stemmen het besluit genomen tot do op
richting cener electrkche oentrale, waarvan
do oprichtingskosten een bedrag van
480,000 niet mogen oversell rij een.
Dit zijn twee besluiten, zooals cr niet
alle jaren worden genomon. In het komen-
do jaar zal aan deze plannen zeker een
bogin van uitvoering worden gegeven. Laat
ons van harte hopen, dat dc toekomst zal
loeren, dat zij gelijk hebben, die deze be
sluiten zeer in het belang van onze gemeen
te achten.
Deel ik verder nog mede, dat op 2 Mei
de eerst© groontcnvoiling in het door de
gemeente gestichte vcilingslokaal word ge
houden en dat do Baad in zijn vergacoring
van 25 Augustus besloot tot invoering van
een Dinsdagscho vette-varkens-markt.
Wat do Leidsohe academie betroft, had
or in 1904 heel wat verwisseling van hoog-
leorarcn p Laats: 20 Januari aanvaardde
dr. G. E. J. v^smaer hot hoogleoraarssctaap
ak' opvolger van wij Ion prof. Hoffman, 27
Januari dr. Kirsop Lake in dc plaats van
prof. W. 0. van Manen, -1 Mei dr. A. W.
van dozen avond waa en vroeg of mijnheer
Walter met een voorspel op het harmonium
wilde beginnen. De kunstenaar was daar
dadelijk toe beroid c a een proef van zijn
taJent te geven, en bracht de toehoorders
in vorrukking.
Intussohen had mevrouw Berth a den sta-
tigen gastheor gadegeslagen en gevonden,
dat de vorm cn do kleur zijner oogen haar
heel bekend voorkwamen. Haar man, die
bijziend© was, en 'door do vele lichten org
knipoogde, had slechts gezien, dat, terwijl
do mensohen met het bezichtigen hunner
Kerstgeschenken bezig waren, mijnheer
Weal Anna bij de hand had genomon, haar
bij kostbare geschenken gebracht had ca»
haar daarbij een kus op de wangen gegeven
had, waardoor het meisje diep blozond do
ocgen neersloeg. Ach ja, in Amerika ge
beurt dat zoo, dat do harten met ©leotrischr
snelheid naar elkaar vliegendaarop volgt
het aanzoek en het huwelijk, dacht Walter
gerustgesteld cn Het zich toen gaarne door
den nieuwgewonnen vriend bij do hand ne
men.
„Mag ik u verzoeken, mijnheer Walter,
voor een kort onder. iud met u en uw fa-
milie in de kamer hiernaast te komen?"
„Heel gaarne, ik verwacht nu inlichtin
gen omtrent mijn nieuwe betrekking als
muziekonderwijzer, waarvoor ik u recht
dankbaar ben."
„Ik wensch niet uw dank, dooh uw ver
giffenis te ontvangen."
Toen keek Walter verbluft rp; dadelijk
herinnerde hij zich den kus, die zijn doch
ter zoocven geroofd werd, en hij besloot
zijn handen dadelijk ter vc goving en voor
vaderlijken zegon uit to strekken. Het
hart van mevrouw Bertha klopte zóó luid,
dat zij dacht, dat men het moest- hooren,
ho© daarbinnen niLt het verlangen naar
eon schoonzoon, maar naar een lang gemis-
ten zoon, dien zij niettegenstaande alle
verdriet innig liefhad, yteeds sterker werd.
Anna bleef betjehroomd aan do deur staan,
daar zij vermoedde, dat nu haar geluk be
sproken zou worden. Zij voelde nog goen
bepaalden hartstocht voor den nieuwen
kennis, maar vond hem toch heel aardig.
Nieuwenhuis, 18 Mei dr. C. A. van Op-
huyam voor den oud-lector Klinkort. Op
don 3don December woró eindelijk de door
prof. Rosenstein opengevallen plaats vor-
vuld door dr. G. C. van Leortum en voor
prof. "Van Walsem, die benoemd werd tot
geneesheer-directeur van liet Krankzinni
gengesticht „Meer-en-Berg" kwam den
14den December dr. N. Ph. Tondeloo,
uit Rotterdam over. Behalve dr. Lotsy, dio
aLs loctor optiad, werden dr. Martin on
ce oudhooglecraar prof. dr. P. van Geer,
als privaat-docent aan do Leidscho Uni
versiteit verbonden.
Ook bij het middelbaar cn lager ondor-
wijs hadden eenige mutaties plaats; er wer
den jubileums gevierd, doch waar zou ik
eindigen, als ik alles ging medcdcolcn l
Herinneren moet ik toch aan d,c aftreding
van don heer J. J. van Hcoswijk als di
recteur van het agentschap Van Gond
Loos, na 39-jarigen dienst, waarvan 9 ja
ren elders en 30 jaren t© dezer stede, als
hoedanig hij met een breoden kring van
stadgenooten in aanraking kwam, wolkcr
vertrouwen hij volkomen genoot-, alsmedo
aan do oprichting van het Tchui© voor
Schoolgaande kindoren, con instelling, dio
mooi werkt en langzaam vooruit gaat. Op
kerkelijk gobicd volsta ik mo^ dc modedeo-
ling, dat er een nieuwe Clir.-Ger. Ge
meente word gesticht, zooals dio voor 1892
bestond en wol op 24 April 190-1. Den 2dea
October word- do nieuwo kerk in het voor
malig ,,Mai6on Wijtenburg" voor hot
eerst in gebruik genomen, cn deod do be
roepen predikant ds. M. Janssen, uit Am
sterdam, zijn intrede.
Dat ons marktwozen in bloei toeneemt
wordt algemeen erkend en dut is eon goed
teokon. Over onz» industrie, voor Loidon
altijd nog van groote bctcokcnis werd niet
geklaagd, al is de concurrentie met het
buitenland voor sommige fabrikanten
zwaar.
Voor financieclo rampen van botookenis
bleef onze gemeente dit jaar geepaarc.. Wel
failleerde do Loidsoho Landbouwbank,
doch in onze. gemeente zolvo werden daor-
vau geon nadeeligo gevolgen van betcoko-
nis ondervonden. Ook voor groote ongeluk
ken bleef Leiden bewaard. Alleen moet go-
noemd worden do noodlottige brand aan
heb Noordcinao, waarbij drie mensohonle-
von© to betreuren geweest zijn.
Ook over den algemeenen gezondheidstoe
stand viel niet to klagen, besmettelijko
ziekten kwamen in hoogst enkele gevallen
voor en strakö zal do statistiok ongetwij
feld bewijzen, dat het aantal sterftegcval-
lea niet groot is on een vorgol ijking mcf
vorige jaren wel kan doorstaan.
Groote feesten hobben wij in 1904
niot gevierd; toch moet ik herinneren aan
het welgeslaagd bloemencorso, uitgaan*.
van do Veroeniging tot bevordering van.
het Vreemdelingenverkeer op 19 April, on
aan liet 3-October-fccst, dat dank zij het
zeldzaam mooie wener en den flink g< org.,
niseorden optocht, uitnemend slaagde.
Zoo ben ik aan het oindo van mijn oude
jaarsavond-opsomming gekomen. Een bloo^
te opsomming was ze en niot© rneor. Laat
icdor van mijn lezers, wanneer hij zo leest,
er bij donken, zooals hij meent, dat or bij
godacht en oanvullon wat hij meent, dat
or bij genoemd moest worden. Ik hoop, dat
allo Lcidenoara het mot doz© slotsom eens
zijn, dat in het algemeen genomon heb jaar,
oat op hot punt staat afscheid van ons te
nemen, ook voor onz© gomcentc eon good
jaar is geweest.
En laat one mot de hoop, dat het ko
mende jaar niet minder goed zal wezen, do
onbekende toekomst to gemoet gaan en
daarbij dit bedenken
Do tijden maken do moaechcn, maar ook
do monschen maken do tijden.
Hij nam ook haar hand en trok haar moo
in de andero kamer en daar maakte hij h
bekend als de lang vermiste cn vcelbetreur
d© Borthold.
„Vergeeft mij, vergeeft mij," riep hij;
vader, moedor cn zuster omhelzende. Daar
word nu gauw gevraagd ©n geantwoord;
als in vogelvlucht trokken do vele ja»©n
voorbij, terwijl Borthold vertelde. Toen hij
zijn tehuis verliet, waa hij in Keuion op
eon Rijnboot gekomen; nadat zijn kleine
beaitting verteerd waa, moest hij als ma
troos dienen en kwam zoo in Now-York.
Daar voorzag hij door kleine werkzaamhe
den in zijn onderhoud, totdat hij in ccn
groote stcenhouworij een vaste betrekking
kreeg. Hot werk in grooto steengroeven
boeido hem sterk, hij maakte geologische
studies, loerde de waarde van don Ameri-
kaanschen bodem stco.'a nauwkeuriger ken
nen, ontdekte oen kolenmijn, kocht van
zijn spaarpenningen een groot stuk land,
ontdekte daar rijko oliebronnen en werd
binnen ©nkelo jaren een rijk man.
„Al lang zou ik u den omkeer in mijn lot
hehbon meegedeeld, doch ik was bang voor
uw toorn. Daar laa ik in New-Yorkscho
couranten do grap van vie staking van uw
orkest on do mededeoling, dat p i een nieu
we betrekking zoekt. Hot overige is u be
kend. De stad Buffalo zoekt geen kapel
meester, maar ik zo3k do liefde van mijn
ouders te herwinnen. Het huis, dat voor-
loopig voor u gehuurd werd, vorzock ik u
al3 Kerstgeschenk van mij aan to nemen I
Ik ben rijk genoog oin ook u in welstand
te laten lovenEn nogmaals sloot Bort
hold zijn oudere cn zijn lioftalligo zustor
in de armen.
„Vergeef mij ook beste jongen! Ik heb
je in je jeugd hard behandeld en toch heb
ik altijd zooveel van je gehouden 1" zeido
Walter.
„Het stijve hoofd heb ik van u geërfd,
best vaderzei Borthold. ,>En ook zijn
goed hart!" voegde 1 moeder er bij.
Het Kcrstfeost, dat nu volgde, werd voor
de vier ledon dor f. rnili© van den kapel
meester Walter het bogin van een nieuw,
vreugdevol loven 1
