Donderdag 24 November.
A\ 1904.
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
en feestdagen, uitgegeven.
van
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Offloieele Kennisgeving.
Uit de „Staatscourant."
'cN 13729
LEIDSCH
M&BLAD
PRIJS DEZER COURANT*
Vmt Lalden pei week 0 Oentaf per 3 maanden 1.10.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zijn 1.30.
franco per post v 1-65.
PRIJS DER AD VEBTENTIÊN t
Van 18 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17$. Orootere letten o-*aff
plaatsruimte. Kleine advertontiSD ran 80 woorden 40 Oente contant j «Ik
tiental woorden moer 20 Oenta.-Voor het inoaaseeren wordt ƒ0.05 barokend.
Burgemeester on Wethouders van Loidon;
Overwegende, dat op versohoidon© plaat-
een in deze gemeente brandkranen zijn aan
gebracht, ten omdo bij eventueel uitgebro
ken brand zoo spoedig mogelijk tot blus-
sching te kun non overgaan;
dat echter gebleken ia, «Sat wegens onbe
kendheid met do ligging dier brandkraaen
daarvan niet altijd spoedig gonoog kan
worden gebruik gemaakt;
dat hot daarom wenschclijk is, dat do
ingezetenen zelf met do in hun omgeving
geplaatste brandkxanen behoorlijk bekend
fajn,J
Brongen tor algemeeno kennis, dat op do
navolgende plaatsen in deze gemeente
brandkranen aanwezig zijn
Aalmarkt vóór do Gehoorzaal.
Aalmarkt hoek Mandenmakecssteeg.
Abattoir 2 kranon op hot terrein.
Agnietensteeg vóór hot Gaociliagasthuis.
Aloë laan hoek Rijnsburgorsingel.
Am haah testraat vóór No. 29.
Bakkerssteeg hoek Vliet.
Beestenmarkt vóór do grroote lantaarn.
Beestenmarkt in het 4do vak.
Beestenmarkt (Niouwo) vóór No. 4.
Beschuitsteeg hoek Nieuwatraat.
4do Binnenvestgracht hoek Pakhuisstraat.
4de B innenvest.gracht hoek Kraaiorsstraat.
4do Binnonvestgracht hoek Geercgraoht.
6do Binnenvestgracht bij do Kol f makers-
steeg.
Bloem markt vóór de Meisjesschool lste
klasse.
Bocrhaavcstraat hoek Steenstraat.
Boisotkado bij de Kaiser straat.
l*ot<srmarkt vóór No. 7.
Botermarkt vóór No. 29.
Brccetraat vóór het Rijnlandshuis.
Breestraat vóór het Raadhuis.
Breestraat vóór de Plaatsteeg.
Breeotraat vóór heb Museum van Oud
heden.
Burgemeester Wasstraat, 125 motor van den
Zoeter woudschen Singel.
Burgstceg hoek Nieuwe Rijn.
Cacci li astraat hook Turfmarkt.
Diofstecg hoek B rees tra at.
Doolenaohtorgraoht bij do Doslonstccg.
Doornstraat hoek Rapenburg,
lalgewater vóór No. 11.
Garen markt vóór No. 17.
Gcrrit-Doustraab hoek Witte Singel.
Gcrrit-Doustraat vóór No. 27.
GcrriteDoustraat vóór No. 1.
Gortcstraat voor do Gomeanteaohool.
Groenoeteog hoek Singelstraat.
Groen Ijazeingr acht bij do Dooien gracht.
Haag weg voor do Ambachtsschool,
j Haarlemmerstraat hoek Vrouwenkerks te og.
Haarl om me rat raat hoek Spijker boe. iteeg.
Haar1 e m mcrsrtraat hoek Donke-rsteeg.
Enartemraoretaat hoek Paradijssteeg.
Haarlemmerstraat hoek Koestraat.
Havenstraat (West) hoek Ververstraate-
plein.
HavorzaklaaJi hoek Spoorstraat.
Heerengraohb vóór hot Ethnographisch
Museum.
Hcorensingeï hoek Prinsenlaan.
Hcercnateeg hoek Rapenburg.
Hoflandstraat vóór No. 6.
Hoogewoerd vóór No. 82.
Hoogowoerd lioek Rijnstraat.
Hoogowoord hoek Plantage.
Hoogewoerd voor hot Ebhnogmphisch Mu
seum.
JHooglandscho Korkgracht hoek Moriaan-
steog.
Hooigracht hook Oude Rijn.
Hooigracht hoek Groene©teeg.
Hooigracht hoek Nieuwstraat.
Houtstraat vóór hot Museum van Natuurl.
Historie.
Jan-van-Goycnkade vóór No. 10a.
St-.-Jürissteeg hoek Hoogowoord.
KaarsenmakersBtraat vóór (bet Minne-
huis
Kai Borstraat bij do Zegerstceg.
Kaiaorstraat vóór het Zoölogisch Labora-
toiium.
Kairerstraat vóór do Sterrenwacht.
Kalvermarkt vóór No. 0.
Kloksteog hoek Niouwsteeg.
jKloksteog vóór d© voormalig© Indischo
Instelling.
Kruisstraat hoek Narmstraat.
Lammermarkt hoek Niouwo Beestenmarkt.
iLangegraeht vóór do fabriek van do firma
Krantz k Zoon.
ILangegx-aoht vóór de fabriek van de firma
Krantz Zoon.
iLangestraat voor poroeel No. L
Hangcstraat lioëk Groene© teeg.
Leegowea-fisteog hook Haarlemmerstraat
Itevondaal vóór No. 14.
,Lovondaal vóór do Broodfabriek.
Jtoxcndaal vóór do Broodfabriek.
Levondaal hoek Zijdgraoht.
Lokhorststraat hoek Pietorskerkgraoht.
Looierstraat vóór do Katoenweverij.
Lijsbethsteeg hoek Cacciliastraat.
Korte Mar© voor No. 27.
Maredijk hoek Alóëlaan.
Maredijk hoek Vaartkade.
Middelstegracht vóór de Oud-Kath. Kerk.
Middclstegraoht vóór de fabriok van de
firma Dros k Tieleman.
MiddelstogTacht vóór de fabriok van do
firma Tieleman Dros.
Mirakelstceg hoek Clarasteeg.
M iddclweg hoek Heerensteeg.
Mooi Japiksteeg hoek Langebrug.
Moriaansteeg hoek Haarlemmerstraat.
Morschfctraat hoek Steenstraat.
Morschsingel 150 meter van den Stations
weg.
Morsohwog vóór No. 20.
Morsohweg vóór No. 35.
Nassaustnaat vóór No. 20.
Niouwo Rijn bij de Middolstcgraoht.
Nieuwstcog op do plaats van de Bank-van-
Leening.
Nieuwstraat hoek BurgsLeog.
Nonnensteeg vóór liet Botanisch Laborato
rium.
Noordeinde hoek Kort-Rapenburg.
Oostorotraat hoek Oosterdwarsstraat.
Oude Rijn vóór No. 45.
Oudo Singel vóór do Lakenhal.
Oudo Vest vóór den Schouwburg.
Oudo Vest bij do Pauwbrug.
Papen gr acht vóór het Museum van Nat
Historie.
Papengraoht vóór No. 11.
Pasteur-straat vóór het Abattoir.
P i eteirskerk- K o o rate eg hoek Langebrug.
President Steynstraat hoek Cronjóstraat
Raamstecg hoók Doezastraat.
Raamstecg vóór No. 4l.
Rapenburg vóór liot Museum van Nat.
Historie.
Rapenburg vóór do Univorsiteite-Biblio-
theek.
Rapenburg vóór hot Herbarium.
Rapenburg vóór hot Ethnographisch Mu
seum.
Rapenburg vóór het Kabinet van Pleister
beelden.
Rapenburg vóór do Universiteit.
Rapenburg vóór No. 111.
Rembrandtstraat hoek Noordeinde.
Rijndijk (Hooge) hoek Rijndijkstraafc
Rijndijk (Hooge) vóór No. 12.
Rijndijk (Hooge) vóór No. 44.
Rijndijk (Hooge) vóór do mijlpaal 19—11.
Rijndijk (Hooge) 150 meter voorbij de voor
gaande.
Rijndijk (Lage) vóór No. 6.
Rijndijk (Lage) vóór No. 58.
Rijndijkstraat vóór No. 30.
Rijn- on Schiekad© vóór No. 28.
Rijn- en Schiekado vóór No. 40.
Rijn- en Sohickade vóór No. 58.
Rijn- en Schiekade vóór No. 84.
Rijn- on Sohickade vóór No. 109.
Rijnsburgorsingel hoek Maredijk.
Rijnsburgersingel' 150 meter van don Sta
tionsweg.
Rijnsburgerweg hoek Tcrweepark.
Rijnsburgorweg 125 meter voorbij de voor
gaande.
Rijnsburgerweg 125 meter voorbij de voor
gaande.
Sehoistraat hoek Breepoort.
Spilstecg hoek Kraaicrestraat.
Stadstimmerwerf vóór de Smederij.
Stationsweg vóór No. 12.
Stationsweg vóór No. 43.
Stationsweg lioek Rijnaburgorsingel
Steenscbiuur hoek Breestroat.
Uiteratogracht vóór No. 16.
Uiterstogracht vóór No. 112.
Utrochtscho Veer vóór het pakhuis van den
heer Van Reenen.
Utrechtsche Veer vóór No. 24.
Varkenmarkt hoek Noordeinde.
Ververstraat hoek Oost-Havenstraat.
Vcstestraat hoek Oudo Rijn.
Vcstestraat hoek Kerksteeg je.
Veetostraat hoek Groonesteeg.
Visckmarkt vóór de vischbanken.
Voldorsgraoht hook Oude Veet.
Van der Helmkade hoek Van der Helm-
straat.
Vreewijkstraat hoek Hugo do Grootstraat.
Vreewijkstraat hoek Bilderdijkstraat.
Vree wijkstraat hoek Jan van Goyenkado.
Van derWorfpark vóór het Geologisch
Museum.
Van dor Werfstraat hoek Janvossensteeg.
Van der Werfstraat hoek Duizenddraad-
steeg.
Witte Singel hoek Jan van Goyenkado.
Witte Singel vóór No. 29.
Witte Singel vóór No. 50.
Witte Singel bij de brug Groenhoven.
Witte Singol vóór No. 83.
Witte Singel vóór No. 90.
Zandstraat hoek Baatstraat.
Zooterwoudsche Singel hoek Heerenstraat.
Zoeterwoudsch© Singel vóór No. 13.
Zooterwoudsche Singel hoek Burgemeester
Wasstraat.
Zoeterwoudsohe Singel vóór No. 57.
Zooterwoudsche Singol vóór No. 76.
Zooterwoudaohe Singel' vóór No. 92.
Zonneveldsteeg hoek Langebrug.
Zonnevreldsteeg vóór het Physiolögiseh la
boratorium.
Zuidsingel bij de Looierstraat.
Zijdgracht hoek Hoefstraat.
Zijlsingel vóór No. 25.
Zijlsingel vóór het Petroleumdepot.
Zijlsingel vóór bet PctroloumdopoL
Zijlstraat hoek Haven.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 23 November 190-1.
Burgemeester on Wethouders dor gemeen
te Leiden brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat ingevolgo art. 10 van het
Koninklijk besluit van 4 Mei 1896, tot
vaststelling van een algemeen reglement
voor de Kamers van Koophandel on Fa
brieken (Staatsblad No. 76) op Vrijdag
den Sösten November 1904, des namiddags
van twee tot vier uren, ten Raadliuizc, een
verkiezing zal plaats hebben van 4 leden
van do Kamer van Koophandel cn Fa
brieken in dezo gemeente, ter vervulling
van do vacatures, die op 1 Januari 1905 zul
len ontstaan ten gevolge van do periodieke
aftreding van do heeren H. O. JUTA, A.
DE KOSTER, H. J. VAN NOUHUYS en
W. F. VERHEY VAN WIJK en van één
lid tei vorvulling van de vacature, ont
staan door het overlijden van den heer C.
GOEKOOP Az., dio mede op 1 Januari
1905 aan do beurt van aftreding zoude ge
weest zijn.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, den 24sten Octobor 1901.
Leiden, 24 November.
Het beroep naar de Doopsgezinde Gemeente
to Lelden Is aangenomen door ds. W. J. Kühler,
te Meppel on Assen.
Voor het examen van apothekers-bediende
z(jn te Rotterdam geslaagd do dames H. C.
Spits, te Leidon, en A. C. van Bobben, to
Hlllegom.
Voor de vereenlging „Oud-Leidon" zal
op 7 December een lezing gehouden worden
door dr. W. Vogelsang, van Amsterdam, over
„Luca» van Loyden."
Met nummer 276 van de „Staatsct."
van heden zijn verzonden afdrukken van
do statuten van cenige vereonigingen: o.a*
do Roomsch-Katholicke Studentenverecni-
ging „Sanctus Augustinua", to Leiden on
de Christelijke Muziekvcrecnigiug ,,Con-
oordia", to Boskoop.
Te 's-Gravonhago is in den ouderdom
van 02 jaar overleden de heor J. Chr. H.
M. Denio, oud-ass.-resident van Tjamie,
Voor do tegen oinde November a. a.
door de Voreeniging van Leeraren in het
Boekhouden te Amsterdam, 'a-Gravenhage,
Rotterdam en Utrecht te houden examens
in boekhouden, hebben zich 384 oandidaton
aangemeld.
De ter-«aarde-bcstelling van den kunst
schilder Theophilo de Bock zal plaats heb
ben te Haarlem op dc nieuwe begraafplaats
(Mausoleum) aan den Sohotcrweg op Vrij
dag a. e. De stoet verlaat het sterfhuis des
namiddags te halféén en komt te halftwee
op de begraafplaats aan.
Do ,,Avondp." kan met zekerheid mel
den, dat de bowerking van de nieuwo Zon
dagswet zóó ver is gevorderd, dat het ont
werp binnenkort do Twecdo Kamer zal! be
reiken.
Ds. H. van den Brink, pred. te Cu
rasao, 6edort 1 Juli 1902 met verlof hier te
land©, thans wonende te Eist, bij Ameron-
gen, zal, naar ,,De Nod." verneemt niet
weor naar Indië vertrekken ©n stelt zich
weder beroepbaar in de Ned.-Herv. Kerk.
B. en Ws. van Delft, voldoende aan den
wonsch van den gemeenteraad, bieden dat
college thans aan een salarisrcgcring voor
schoolhoofden cn onderwijzers, waarbij, ten
deelc, rekening is gehouden met do horhaal-
*telijk kenbaar gemaakte wensohen der on
derwijzers.
B. en Ws. stellen voor, de aanv&ngswod-
den der schoolhoofden van de gewone lage
re scholen te stellen op 1300 met drie 5-
jaariijkscho verhoogingen van 100 en
voor de hoofden der scholen met akte voor
m. u. 1. o. het aanvangstractomont op
f 1700, mede met de evongemoldo verhoogin
gen. Thans genieten deze hoofden een on
veranderlijke bezoldiging van reep. 1400
on f 1800.
Voor de onderwijzers blijft do aanvangs-
wedde op f 550, doch na 2 jaren wordt dat
f 600, met drie 5-jaarlijksoho verhoogingen
van 100. Het bestaande maximum ad
900 blijft daardoor onveranderd. Vergoe
ding van huishuur wordt gebracht van f 50
op f 75.
De Centrale Anti-revolutionnair© Kics-
vcreeniging in het kiesdistrict Hilversum
zond het volgend telegram aan minister
Kuyper:
,,De jaarvergadering der Centrale Anti-
revolutionnaire Kiesvereeniging in het
district Hilversum, vergaderd in het hotel
,,Vliotlaan" te Bussura, wonsoht Uwo Ex
cellentie Godes heiligen zegen en hulpe toe,
hopende, dab na een krachtige overwinning
der goed aaneengesloten rcchtcrzijdo in
1905, het U gegeven worde Uwo gewichtige
taak als minister te blijven vervullen, ge
lijk als nu, tot heil van land en volk."
Door de arrondissemonte-rechtbank te
Almoloo is, ter vei vulling eener vacature als
reohter in gemeld college, opgemaakt do
navolgende alphahetischo lijst van aanbe
veling:
jhr. mr. J. A. van der Doos, ambtenaar
van het openbaar ministerie bij do kanton
gerechten in het arrondissement Zutfen,
ter standplaats Zutfen;
inr. O. J. J. do Jonohcore, substituut-
griffier bij de arrondissements rechtbank
te Amsterdam; en
mr. M. K. J. J. ter Kuile, griffier dor
arrondissoments-rechtbank te Almoloo.
De Romoinscho correspondent van het
„oontrum" is van meening, dat van het re
sultaat dor voor dc regeoring gunstigo Ka
merverkiezingen in Italië een verrassende
terugslag voor ons land kon worden ver
wacht: deze, dat vermoedelijk de Italiaan-
Goho regeering zich niet zal verzetten tegen
do uitnoodiging van Z. H. den Pau3 op de
nieuwo Vredesconferentie, on dat als ge
volg daarvan, de sedert 1899 vacante inter
nuntius-plaats in Den Haag opnieuw zal
worden vervuld.
To Groningen is opgericht een voree
niging tor bevordering van onderwijs in
handenarbeid in Groningen, Friesland,
Drente co Ovorijsel. Tot beetuurelid is o.a.
gekozen mr. A. J. Dijokmeoster te Deven
ter.
Op ruim 80-jairig©n leeftijd is Dinsdag
nacht te Nieuwolda overleden mr. W. Of-
ferhaus, notaris. De overledene was pas
onlang© bevorderd tot officier in do Ord©
van Oranjc-Nassau.
Hot stoomeohip ,,Kiel" vertrok 21 Nov.
van Pcnang naar Cochin; do Koningin-
Regentes", van Amsterdam naar Batavia,
vertrok 23 Nov. van Suez; de ,,Koningin-
Wilholmina" arriveerde 23 Nov. van Am
sterdam to Sabaog; de ,,Kronprinz" (uit
reis) vertrok 21 Nov. van Mozambique; do
Koning Willem III", van Amsterdam
r.aar Batavia, is 23 Nov. Ouoesaxit gepas
seerd; do „Duisburg" arriveerde 24 Nov.
van Batavia 1. v. Havre to IJmuiden.
Gouda. Alhier is opgericht een afdeeling van
don CtirlstolUken Booronbond, aanvankelijk
met 23 leden.
Leiderdorp. BU de alhier plaats gehad
hebbende verkooplng van eon woonhuis door
notaris mr. Coebergh te Lelden, is oigenaar
geworden de heer L. Baars, voor f 1660.
Door de politie alhier i« proces-verbaal
opgemaakt tegen een 16 jarig meisje, dat uit
een gesloten kast van baar nichtje een bedrag
van f 1.65 heeft ontvreemd.
Lis90. In de zitting van don gemeente
raad van Woensdag 11. waren tegenwoor
dig 9 loden. Afwezig d© heeren Van dor
Veld en Van Stóokum.
De voorzitter bracht ter tafel bouwplan
nen van do heeren Th. Raaphorst, J. Buur
man, S. F. Baonhoorn, O. L. do Graaff on
G. Kroee. Zo werden behoudens eenigo op
merkingen goedgekeurd en, voor zooveel
noodig, werd do rooilijn vastgesteld.
Aan de ord© kwam ook de behandeling
dor gemeen tobcgrooting voor 1905.
Over de algemeen© strekking niemand
der loden liet woord verlangende, kwamen
hot eeret in behandoling do posten van uit
gaaf, welke achtereen volgons werden voor
geleden cn vastgesteld. Hetzelfde geschied
de, zonder verandering, mot de posten van
ontvang.
Daarna werd de post onvoorzien© uit
gaaf vastgesteld op 976.05 en do gohcelc
begrooting in ontvang on uitgaaf op
26,825.95.
Dc openbare vergadering word gesloten
en daarna overgegaan tot een zitting met
gesloten deuren, tor behandeling van het
suppletoir kohier van den hoofdolijken om
lag benevens eenigc reclames.
Oud-Ado. De 50-jarigo arbeider J. v. d.
F., werkzaam zijnde bij den landbouwer
Heemskerk alhier, is, terwijl hij aan h©t
elootschieten was, door onbekend© oorzaak
in do bagger terechtgekomen. Toen men
ter plaatse kwam, kon slechte de dood ge
constateerd worden.
Oudowetorfng. Alhier is een bijeen
komst gehouden tot oprichting eener Af
deeling van ,,Het Groene Kruis."
Warmond. Door B. en Ws. alhier is
toestemming gegeven om tusschen 28 Nov.
en 10 December a.s. een collecte te houden
voor do nagelaten betrekkingen der 14
slachtoffers van Urk, .a den jong3len
storm in •<-: golven omgekomen.
De veldwachter zal daartoe op genoem
de dagen met een gesloten bus langs de
huizen der ingezetenen rondgaan, ten ein
de ieder in staat te stellen zijn pennings
ke, al is het nog zoo klein, te offeren
voor dit liefdadig doel.
Zwammordam. Als een grooto bUzondor*
hold kan vermeld worden, dat VrUdag a. s*
do oudste Ingezeten» onzer gemoonto, de wed.
Spray, don hoogen ouderdom tan 101 jaar
hoopt te b6roikon.
Bij Kon. besluit is benoemd tob ridder in
do orde van don Nocerlandschen Leeuw,
mr. J. P. Kraakman, advocaat cn procu
reur te Alkmaar.
Met ingang van 1 Januari 1905, aan O.
Timmerman, op zijn verzo eervol ont
slag verleend als loeraar aan dc Rijks hoo-
gore burg^chool te Groningen.
Goedgekeurd dat J. L. co .iaadt, burge
meester der gemeente Muidon, mot ingang
van 1 December, is benoemd tot secretaris
•dier gemeente.
Met ingang van 16 December benoemd
tot directeur van het postkantoor lo Zutfen
G. Bruch, thans in L>lijko betrekking to
Goes,
Met ingang van 1 Januari ara den com
mies dor posterijen 1st© klasse J. F. Rom
mel, als zoodanig, op zijn verz ;k, corvol
ontslag vcrloond.
Bij beschikking van den minister van
binncnlandsoho zaken zijn, met ingang van
1 Januari 1905, benoemd bij bet Konink
lijk Conservatorium voor muziek: tot leer
aren, do tijdeli kr» leeraren W. Hendriks,
D. T. van Emmerik on Ch. van Isterdoel,
cn tot leerarea, mevrouw A. Ruttors.
De tuberculose onder 'ft rund
vee en haar bestrijding.
Op uitnoodiging van dc afdeeling Leiden
der HoU. Maatschappij van Landbouw
liiold gisteravond in ,,Do Graanbcurs" bij
bot café ,,Dcn Buroht" do lieer D. van Gru
ting, plaatsvervangend districte-vcoarta
alhior, een voordracht over dc tuberculose
ondor hot rundvee cn haar bestrijding. Do
voorzitter der afdeeling, de heer J. H.
Weydung, had het genoegon een vrij tal
rijke vergadering welkom te mogen liceton,
waarna hij hot woord gaf aan den spre-
kor.
Na een korte inleiding over de rol, dio do
bacteriën bij hot veroorzaken van ziekten
spelen, in hot aJgomocn, kwam Spr. tot do
ontdokking van Koch, wien hot in 1882 ge
lukte do tuberkelbacillen to kweeken. 8e-
dort dien tijd kende men do oorzaak van
do vreosolijke ziekte, dio nog steeds hot
loven van mcnsch cn dier bedreigt. Een
zucht van verlichting ging in do wereld
op, toon Koch in 1890 ook het geneosmiddol
aankondigde. Helaas spoedig bleek, dat
deze juichtoon te voorbarig was. Do tu-
borouline van Koch was niet een ge
neesmiddel in d© hand van den racnschon-
arts, maar con hulpmiddel ter onderken
ning van tubcrcidoso bij het rund. Bij een
tuberculeus rund een zokere hoeveelheid tu-
bcrculine ingespoten, deed een typisoho
reactio ontstaan in den vorm van koorts.
Nu kon dc 6trijd tegen do kwaal ook bij
dieren worden aanvaard.
Uitvoerig werd door Spr. vervolgens de
tuberkelbacil, haar werking, hot verloop
der ziekte cn do besmetting op ander vco
besproken. De wijze van besmetting ge
schiedt óf lang© den weg der ademhalings
organen, óf langs het darmkanaal óf, wat
slechts zólden gebeurt, door directe over
brenging op wonden of bij dc bovruchting.
Kan men nu bij den mcnsch vrijwel al
leen den aanleg bestrijden, de veearts is
in do benijdenswaardige conditie, om on
middellijk tegen do smetstof to kunnen
ageeren; men kan nl. het dier cLoodcn cn
dc tuberculose organen verbranden, waar
door do bron van besmetting ophoudt to
vlooien. De strijd Ls dus in dc allereerste
plaat© gericht tegen dc smetstof als zoo
danig, al mag en moet daarnaast ook do
aanleg bestreden worden door kalveren cn
jong fokvee te brengen in hygiënisch gun
stige verhoudingen. Want waar men tu
berculose bij den mcnsch een kamerziekto
noemt, heeft men het volste recht haar voor
het rund ccn stalzicktc te noemen.
Naarmate de vlccschkeuring meer vollo-
dig wordt, krijgt men meer degelijke gege
vens omtrent do uitbreiding dor tubercu
lose. Te Leiden wag van ail het geslachte
vee tubeiculcus in 1893 4.36 pCt., in 1895
5.84 pCt., in 1902 20-98 pCt., en in 1903
32.19 pCt.
Er blijkt uit deze cijfers niet alleen, dat
do ziekte zeer uitgebreid, maar ook, dat
zij sterk toenemende is. De ziekte komt het
vcolvuldigst voor in Hoord-HolLand, Zuid-
Holland en Friesland. Zeeland, Drente cn
Ovorijaoi behooren tot dc meest bevoor
rechte provinciën. Hoe groot do directe
schade is, veroorzaakt door deze ziekte,
toondo Spr. met cijfers aan. Het ,,Vecfonda
Leiden" vergoedde van October 1896 tot 1
Jan. 1899 voor tuberculeus vco /9992.38J.
Volgens een Duitsch geleerde is dit direct
verlies nog slcchtg 1/37 van de gehcele scha
de, die wordt veroorzaakt.
Na uitvoerig in dit verband do quaestie
