LEIDSCH DACBLAD. WOENSDAG 19 OCTOBER. - TWEEDE BLAD.
Anno 1904.
PERSOVERZICHT.
FEUILLETON,
Ingezonden.
So. 13698.
rcchtseisoh, dat de finaio beslissing aan den
rechter moet verblijven. Yooiloopige goed
keuring der stuiting door den president
der rechtbank of den kantonrechter binnen
24 uur mot kennisgeving aan den afzender
daarna, binnen zekeren termijn, de moge
lijkheid van verzet voor den adressant te
gen het conservatoire rechtsmiddel bij de
rechtbank, ziedaar wat stel, dat van do
voorziening zelve de noodzakclijkhoid en
de doeltreffendheid, dus de aannemelijk
heid, werd aangetoond volstrekt gehou
den zou wezen.
Het is onduldbaar, dat do administratie,
cLw.z. een reeks van onbekende en nict-
verantwoordelijke personen, die moeten
gehoorzamen aan de wenken van een di
recteur-generaal, ondergeschikt aan een
politiek gezinden minister, die op zijn
beurt alleen aan een politieko Kamermeer
derheid verantwoording schuldig is, zal
aohtcn" wat met do veiligheid van den
Staat, dc openbare orde of de goede zeden
niet verccnigbaar is."
En verder:
,,Of is het gevaar denkbeeldig, dat een
Regecring, als rechter optredende in
eigen zaak, op grond van staatsveiligheid
een krant supprimeert, die eon uitgelokt
nieuwtje publiceert Dat bijv. ccn dag
blad aangehouden wordt, waarin het be
richt voorkomt, dat minister E1Ü3 d n beveï-
volvocienden zeeofficieren gelast heeft om
aan de bemanning der oorlogsbodems ver
lof to weigeren op dagen, waarop do heer
Huge.nholtz zijn opruiende redevoeringen,
houdt? Zal niet, door in de Regeer ingsbu-
reaux de woorden geheim" of ,,z<w ge
heim" (het onderscheid in deze termen is
ons altijd een raadsel gebleven) kwistig
op do stukken te plaatsen, de publicatie
van elk belangrijk nieuws sta a tsgo f a h r li c h
worden verklaard? I9 bevoorrechting van
de Regcering bevriende dagbladen uitge
sloten? Is liet zoo zeker, dat, ir, >rk;c-
zingsdagen, circulaires, dio van «pr be
windsman of een kerkgonootscnap weinig
goeds vertellen, niet met openbare orde in
strijd zullen worden geacht"? Is tcu slot
te do omvang van het nict-begutariiteii op
het gebied der goede zeden te ovirzma? Men
uenke aan een blad aLs ,,Simplio ssimus'*
niet zijn hatelijkheden op de katholieke
geestelijkheid, aan ernstige neo-mathu-
sianistischo propaganda, aan bock- en
plaatwerken, dio, voor kinderen en jonge
meisjes wellicht ongeschikt toch om de
wetenschap pel ij ko of aesthetisohe strekking
alleen voor zeer preutscho "menschcn aan-
stootelijk zijn. Aan do taal, waarin do pers
van een der regeeringspartijou zich over
een l'i ter ai ren coryphee als Zola uitlaat.
Genoeg om aan te toonen, dat het ,,freies
Ermessen", hetwelk thans voor db admir
nistratio gevorderd wordt, meer dan menig
ander de burgerrechten 'dreigt aan te
tasten."
Het Sociaal Weekblad noemt het ont
werp een hoogst ongelukkig product van
wetgeving, wijl het naar zijn oordeel in
strijd is met de Grondwet ón geen doel
treft èn ruimt© laat voor alle mogelijke
willekeur.
Dacht do ïtegeering soms, zoo zegt het
blad, dat het roaht van briovengoheim,
dat allen Nederlanders is gewaarborgd, zoo
eng moest worden opgevat, dat do post
bevoegd was con in open enveloppe gesto
ken stuk t© onderzoekon en zedelijk of
staatsburgerlijk to lioht to bevinden? Dan
is dit grondrecht een reoht zonder inhoud
van eenige beteekenis. Een staatsburger
lijk reoht heeft men op te vatten naar breo-
den on gezonden zin; dio zin is, dat het
den Staat en zijn ambtenaren niet aan
gaat, wat men aan de post toevertrouwt.
Het open of gesloten zen don is geen tegen
stelling, die ten aanzien van het brioven
goheim iets beteekont of conig gevolg heeft;
het gevolg borteft alleen do frankeoring.
Vorder betoogt het blad, dat nog een
tweede grondwettelijk beginsel door dit
wetsontwerp wordt geschonden: hot begin
sel van 'de drukpersvrijheid. De Grondwet,
zoo zegt zij, heeft die drukpersvrijheid zeer
ruim opgevat, door niet slechts do censuur
te verbieden, maar in het algemeen te ver
klaren, dat niemand voorafgaand verlof
noodig heeft om zijn gedachten door de
drukpers te openbaren. En do drukpers
vrijheid in do volle beteekenis van het
woord is door den Hoogcn Raad zóó opge
vat, 'dat i 0 d c r o voorafgaande belomme
ring aan heb oponbaren van gedachten
door do drukpers een kortwieken is van het
vrije woord en do vrijo pers.
Ook is het er verre van af, mcont het
Sociaal Weekblad, dat het wetsontwerp
dool zou treffen. ZodefcwetsGnd© geschriften
en afbeeldingen zullen er niet minder om
worden verspreid. Wie zioh met dat be
drijf bezig houdt, kan van zijn winst in
den regel nog wol do enkele oenten afne
men, dio noodig zijn om do pornographi-
scho plaatjes tijdelijk in eon goed gesloten
enveloppo-kleod to hullen.
Hot grootste bezwaar ontleent het ont
werp naar do mconing van heb blad aan
heb weigeren van do overbrenging van
stukion, 'die strijden met ,,do veiligheid
van den Staat", of do „openbare ordes"
Wio zal beslissen, vraagt het, of een stuk
daarmee strijdig is? Do postambtenaar is
het, dio hier moet oordcelon, er dozo zal
souverein zijn in zijn opvatting van staats
veiligheid en decretecren wat ordelievend
heid eischt. Hij zal bosiisaon zonder beroep,
zonder dat men zelfs v/eot, wio do beslis
sing heeft gcoiomon. Ziedaar do deur ge
opend voor willekeur. Er is rcods ergens
op gewezen: men hangt in verkiezingsda
gen af van do stemming (wij bedoelen do
gemoedsstemming) van don postambtenaar,
dio do stukken in handen krijgt. O weo do
politieko tegenstanders, die wat heet geba
kerd zijnAls hun manifesten niet zeer be
daard gesteld zijn, worden zij aangehouden
tot na do verkiezing.
Do Staat behoeft niet zoo is 'do rede-
ncering mee te werken tot verspreiding
van wat met haar veiligheid, met do goede
zeden of met cl© openbare orde strijdt. Dat
moet do Staat wol doen, is ons antwoord,
zoolang do justitie geen strafbaar feit ziet
in dc verspreiding. Zoodra dat het geval is
wordt het andei's, maar daarin heeft de
Grondwet dan ook voorzien.
Do Meinorio van Toelichting is nog zoo
naïef to erkennen, dat hot mogelijk is, dat
do aanleiding tot een strafvervolging ont
breekt, on dat men toch do verspreiding
van do stukkon moet tegengaan, llierin ligt
juist hot bewijs, hoe strijdig hot ontwerp
is met on zo hoogst© staatswet.
Hot blad hoopt, dat hot ontwerp spoedig
terugkeert naar do bureaux van hot minis
terie van watoretaat.
In een asterisk Zondagsrust in
Het Centrum lezen wij
De AUgemcinc Zcitung bevat, naar De
Nieuwe Courant mededeelt, eenige bijzon-
dorheden over do werking van dc volledige
Zondagsrust, wclko sinds 1 Juni te Mun-
chon voor winkels en handelszaken gedu
rende den zomer is ingovoord.
Het blad verklaart, dat de volledige rust
op Zondag aan do neringdoenden geen
schade heeft berokkend, aangezien liet pu
bliek bewezen hooft zijn inkoopen gaarne
uitsluitend op de werkdagen te doen, te
meer, daar heb opmerkzamer bediend kan
worden dan op d© enkele uren van Zon
dagsverkoop.
Een groot© oanfecticfirma deelde aan
het blad mco, dat de inkomsten op de da
gen in de weck zoo gestegen zijn, dat do
meerdere verkoop niet slechts het verlies
van do Zondag6inkomston dekt, maar dc
totaal-ontvangst van dc maand Juni 10
pCt. en dio van Juli C pCb. hooger was,
dan die van dezelfde maandon van het vo
rige jaar.
Vooral do ontvangsten van d© Zaterda
gen en Maandagen zijn aanmerkelijk ge
stegen.
Heb vakblad Der Konfektionar komt ins-
gelijkt tob dc slotsom dat do algeheelj Zon
dagsrust te Münohen op den algomeenen
omzet geen ongunstigon invloed heeft go-
had.
Het mag van belang hcetcn op deze ver
klaringen dc aandacht te vestigen.
Zo zijn van groot gewicht.
Naar aanleiding van een aanval van het
Handelsblad op den minister van binnen-
landsche zaken, omdat deze gezegd had,
dat hij zijn ambtgenooten ondervraagd
en den chef van het oorrespondenticbureau
ontboden had, schrijft De Standaard
„Wat leest me<n nu in Hand. VII: 14?
Dit: „En Jozef zond henen en ontbood
zijnen vader Jacob." Evenzoo in Hand.
X: 29: Daarom ben ik ook zonder tegen
spreken gekomen, ontboidcn zijnde."
Had nu Jozef iets over zijn vader, had
Cornelius iets ovor Petrus te zeggen?
En wat „ondervragen" betreft, lcos
Dcut. XVII: 9, waar aan Israel gezegd
wordt: „Gij zult komen tot de priesters
en tot den rechter in die dagen, en gij zult
ondervragen en zij zullen u de zaak
des rechts aanzeggen." Alzoo de mindere,
dio zijn meerdere ondei vraagt. Zoo in
I Pctr. 1: 10: Van welke zaligheid on
dervraagd cn onderzocht hebben dc
profeben." I11 1 Cor. X 2527: „Niets
ondervragende om der consciëntie
wil.""
En daarna stelt De Standaard de vraag,
of men .toch niet wat ver gaat, als men
het aan een minister, die zijn levenlang
zijn studie aan dc Schrift wijdde, als blijk
van inbeelding cn hoogmoed aanrekent,
zoo hem dit Ncdcrlandsch der Schrift, liet
kostelijk Nederlandsch van onze Bijbelver
taling, nog in het oor naklinkt.
Het Handelsblad antwoordt op deze
aanhalingen van De Standaard uit den
Bijbel, die dienon mocston om dr. Kuyperis
woorden ontbieden cn ondervrar
gen goed to p ra ton, hot volgende:
„Eon overweJdigend bowijs van dr. Kuy-
pcr's nederigheid vindon wij niet in dozen
tekst
En dc ander© teksten stellen hem even
min in het gelijk, als hij overmachtig
spreekt.
Want het ouderwetscho statige Nedor-
landsch van de eerste Bij bol ver baling
wordt tegenwoordig niet meer gespro-
kon. Eon taal groeit en wordt gewijzigd;
sommige woorden krijgen langzamerhand
eon ander© beteekenis.
Als wij minister Kuyper eenige inlich
tingen te vragen hadden, zouden wij niet
durven schrijven: „Wij hebben Zijn Excel
lentie ondervraagd."
Als wij hem verzochten een vergadering
bij te wonen, zouden wij niet zeggen: „Ge
ach te modeleden, wij hebben dr. Kuyper
hier o n tb o den."
De schrijver van de Haagsch Kroniek in
de Nieuwe Groninger Courant schrijft:
Ik zou u thans gaarne iets willen >er-
tellon van. de vergadering van den Haag-
6ohen journalistenkring, waarover ik u ra
mijn vorigen brief sprak. Maar - ik .uag
niet. Die vergadering heeft besloten aan
de discussien, behalve in het Vakblad der
Nod. Jouraalisbon-Voreeniging, geen pu
bliciteit t© goven. En dat besluit heb ik te
eerbiedigen, al stem ik er, na al het mis
baar, dat ovor do zaak in het publiek is ge
maakt, niet mee in. Doch wanneor ik over
do bedoelde vergadering niets kan mede
deel on, ik mag wel constate erom, (en ik doe
dit geheel los van hetgeen in do vergade
ring is gozegd cn gesproken), dat heb feit,
Waarover zooveel is te dom geweest, niets
anders is gobfrokon t zijn dan eon storm in
con glas water. Do minister van binncn-
landsche zaken, zelf oud-journalist, «ere
voorzitter van den Ned. Journalistenkring
cn dus zeker een man, die de pore niet
vernederend zal willen bojogenen, had in
een van zijn speeches het minder gelukkige
woord gebezigd, 'dat hij een dor directeuren
van het Haagsch© correspondentie-bureau
naar aanleiding van een bericht in do dag
bladen, van dat bureau afkomstig, had
laten „ontbieden", zoo als men zijn barbier,
een besteller van den Ckr is tel ij ken
Volksbond of een oud-kleerkooper bij het
opruimen van oudo plunje „ontbiedt."
Dat was geen prottig gehoor voor do pers
mannen; maar laat mij u nu dadelijk maar
De Biamanteii diefstal.
41)
Een droevig lachje gleed over de trekken
van den bankier, toen hij antwoordde:
„Wees onbezorgd, mijn jongen. Komt het
zoo ver, dan zal ik het zóó weten in tc rich
ten, dat Lraun als kwaitiermaker vooraf
gaat. Maar daarover spreken wij nog. Gij
echter moet niets doen, wat u in onaange
naamheden kan brengen. Geef mij daarop
uw eorewoord 1"
„Dat kan ik niet. Maar maak u niet
beangst Een moord beraam ik niet."
Lander ried de bedoeling van zijn zoon;
hij vermeed echter nader t© vragen, omdat
hij gevoelde, dat bij een man, die reeds
zulke verbazende bewijzen van taai© wils
kracht gegeven had, afraden te vergeefs
zou zijn. Slechts op de belofte et-ond hij, en
Hans gaf hem die, dat hij hem over eiken
te ondernemen stap zou inlichten.
Uit het kantoor begaf Hans zich regel
recht naar Brauns woning, maar trof
niemand thuis. Mevrouw was uitgereden,
zcide het dienstmeisje, mijnheer wat* sedert
den middag nog niet thuis gekomen, hij
zou in hot koffiehuis of in de club zijn.
Op beide plaatsen zocht Hans hem tever
geefs. Des avonds 'deed Hans opnieuw een
rondgang door alle localiteiton, waar hij
den gezocht© zou kunnen vinden. Maai' de-
te was nergens en Ham- moest zijn onge
duld tot den volgenden morgen opschor
ten. In het laatste koffiehuis, dat hij be-
Eocht, ontmoette bij een kapitein, dien hij
zeggen, dat het enkel een verkeerd gekozen
woord was; dc 'daad was anders. Do Minis
ter had, zeer eenvoudig en zooals dat ge
bruikelijk ia, een bode gezonden met hot
verzoek of de bodoeldo journalist, op het
uur, dat hom hot best golegen kwam, eens
aan het departement bij den Minister "wil
de komen. En de journalist b-apaalde zelf
het uur waarop hij aan 's Ministers be
leefd© uitnood iging gevolg zou geren cn
ook gegeven beeft, gelijk ieder onzer dat
zeker zou heibben gedaan als een Minister
hem hot vroeg. Dat is do gehcele geschie
denis. 't Was housch do moeite niet waard
daarover heel het land on heol de perswe
reld in rep cn roer te brengen.
De Zutfcnsche Courant schrijft naar aan
leiding van d© aanhalingen uit den Bijbel,
die De Standaard gaf:
Afgezien van de zonderlinge hebbelijk
heid, om zich, voor het vaststellen van de
beteekenis der tegenwoordige taal, te beroe
pen op 'de Bijbelvertaling van 1618'19,
waaruit honderdtallen woorden zijn op to
diopon, die sodort dien tijd van beteekenis
veranderd zijn, afgezien daarvan werkt
De Standaard er zich mot dezo rechtvaardi
ging nog 'dieper in.
De Standaard past nl. zelfs op den Bij-
bol het kunstje toe, dat haar zóó dikwijls
in het debat met do „paganisten" uit don
nood heeft moeten helpen, nl. onvolledig
aanhalen.
Dat blijkt om ons tot het woord „ont
bieden" to bepalen uit het volgende:
In Hand. VII: 1-1 staat mcor, dan wat
Dc Standaard aanhaalt. Er staat: „En
Jozef zond heen, en ontbood zijnen, vader
Jacob, on al zijn geslacht, be
staande in vijf en zeventig zie
len."
De gespatiecordo woorden, die De Stand
aard lxan digi ijk verzweeg, in do hoop, dat
niemand daar op zou letten, geven aan den
zin reeds een geheel andore beteekenis; ook
Jozef handelde als onderkoning en stond
als zoodanig boven zijn vader.
En wat Hand. X: 29 betreft, die tekst
krijgt een geheel andere beteokenis ab
men liet gohcelo hoofdstuk leeet. Het han
delt ovor 'den oeuturio, of hoofdman ovor
honderd, Cornelius, cn deze ontbood Pe
trus niet op eigen gezag bij zich, maar op
last van den engel Gods, 'die hoon gelastte,
-boden naar Joppe te zonden en Petrus bij
zich te doen ontbieden.
Houdt Dc Standaard de boven aange
haald© vordediging van dr. Kuypor vol,
dan zou ze dus daarmee verklaren, óf dat
dr. Kuyper zich in rang mot een onderko
ning gelijk waant, óf dat borenniatuur-
lijke verschijningen op het oogenblik een
rol spelen op bot Binnenhof.
En wij denken niet-, vlat een van die
twee door De Standaard bedoeld werd.
De Nieuwe Courant schrijft over do
voorgestoldo aanvulling van do
P o s t w e t:
Wat voor ons dit ontwerp onaannemelijk
maakt, is dit. Waar is do onomstootelijko
waarborg, dat de administratie haar be
voegdheid niet te buiten gaat? Waar is, in
dit ontwerp, de onmisbare verwijzing naar
den rechter? O zeker, wij leven nog niet
in den rechtsstaat; nog altijd is artikel 164
der Grondwet een doode letter. Maar is
het niet zaak, om, in afwachting van mi
nister Loeff's ontwerp tot regeling der ad-
ministiaticvc rechtspraak, de gevallen
van rechteloosheid der burgers niot te ver
meerderen
Onverzwakt handhaven wij het beginsel,
dat iedere ambtelijke handeling door een,
van de Regeering cn haar dienaren onaf-
hankolijkon, 1 echter moett kunnen worden
beoordeeld. Zelfs do erkenning, dat hot
stuiten der verzending door do postadmi
nistratie, als provisoire maatregel nood
zakelijk kan zijn, zou niet afdoen aan den
*)Men doet verstandig een citaat van
Dc Standaard altijd tc controleeren. Uit
het hier besproken geval blijkt weer, dat
zolfs do schrift niet veilig isvoor do ver-
vaJsohingen van dat in „Schriftuurlijken"
stijl geredigeerd blad. (Redactie Z. Ct.)
her haal del :jk thuis bij zijn vader gezien had
en hij verzocht dezen «om zijn hulp bij een
eerezaak. Kapitein Eggeling was een warm
vereerder doi dames Lander cn Hans' ver
klaring, dab een man ter verantwoording
geroepen moest worden dio zijn tante Si-
donie belecdiga had was geheel voldoende,
om Hans van des kapiteins' ijverige mede
werking te verzekeren.
,,U weet, dat Braun het eigenlijk voor
zijn vrouw moest opnemen," zoide Hans.
„O, dieDien kerel moest men ncei-
schieten, alleen om de wijze, waarop hij zijn
vrouw over do tong laat gaan."
,Dat is ook mijn opinie. Braun zelf is
dc kerel, dien ik tc lijf wil."
De kapitein zag in het rond, of niemand
hom hoorde; toen zeide hij: „Bravo en
als u hem mocht missen, dan Iben ik er
nog."
Den anderen morgen kreeg Hans, op het
punt van weg te gaan ecu briefje van Si-
donio, waarin zij schreef, dat haai man
den geheelcn nacht niot tliuif geweest was.
Ook op het kantoor liet hij zich niet zien.
Do dag verliep zonder berichten over
Braun. Men had allerlei vermoedens.
Hans en zijn vader waren ongerust, omdat
zij bang waren voor noodlottige etappen
van Braun. Eerst op den dei den dag, na
dat hij het laatst gezien was, kwam Braun
te voorschijn, maar hij was niot meer ge
vaarlijk. Men vond zijn lijk in een bosch
nabij de stad: hij wa3 doodgeschoten, niet
in een duel, want liet tchofc had hem in
den rug getroffen. Ook niet door iemand,
die hem bestelen wilde, want horloge en
geld werden op hem gevonden.
De zaak maakte groot opzien en hield
weken lang politic cn justitie bezig, maar
van Brauns moordenaar weid nooit een
6poor ontdekt.
XI».
Tien jaar zijn vcrloopen 6edert de in de
vorigo hoofdstukken beschreven geschiede
nis zich heeft afgespeeld.
Dat intusschen alle daarin betrokken
personen, reor zoover zij niet gestorven
zijn, tien jaar ouder gewoiden zijn, behoeft
niot gozegd te wordenof zij ook allen wij
zer geworden en hoe «hun lotgevallen ge
weest zijn, zal de lezer vernemen, als hij
zich geduldig aan de leiding van den
schrijver toevertrouwt.
Do stad Grafenhin t© zockc-n, die moei
te kan men zich besparen; zij ligt wel is
waar in Mecklenburg, voert evenwel een
anderen naam dan wij om bijzondere rede
nen baar geven, on haar bevallige bewoon
sters zullen zoodoende niet in den toestand
komen wegens de van baar vertelde dingen
den schrijver to verscheuren, zooalf do
koudhartige Thracischc vrouwen Orpheus
deden.
Het was dus in Grafenliain op een kou
den Maartdag, dat do viouw van den ont
vanger Möller haar vriendinnen, de bur-
gemeostersche Consentius, de doktersebe
Kuhlmeicr, de domineeecho Denicke en an
dere vrouwen en jonge meisjet', wier naam
do kroniek helaas niet heeft bewaard, bij
zich vereenigd had op do koffie.
Kwaadwillige menschen beweren, dat bij
zulke organisaties eerst het weder, dan de
dienstboden, eindelijk de zondige evenmen-
sohen de kosten van het onderhoud hebben
te dragen. Daartegen moet met alle beslist
heid geconstateerd wordon, dat op dit kof-
fiokransjc cer^t de dienstbodonplaag en
dan hot lau0 oanhoudendo koude weder be
sproken werd. Een oude jongejuffrouw
vond van hier uit een zeer gelukkigen
overgang tob do derde afdeeling, terwijl zij
zioh in eenige vriendelijke woorden over
enkelo jongj dames uitliet, voor wie dc
aanhoudende vorst zeer welkom was, daar
rij" haar liet voortduren van dc ijssport
op liet kleine meer cn van het daarmedo
verbonden koketccren vergunde. In aan
sluiting hieraan werden de omstandighe
den van eenige assessoren aan financiecl-
politieke en andere beschouwingen onder
worpen, waarop do ©ritiek op gelijke wijze
zioh met de familieverhoudingen van den
juist naar Grafenliain verplaatsten majoor
der jagers bezighield en nog conig© offi-
cieradamea met verschillend© zijblikken be
dacht. Kortom, terwijl de kopjes rinkelden,
de lepels kleppeiden en do koek verdween,
ontstond er een tongcngtfratel, dat de zeer
ongalant© dokter eens vergeleken had met
het rondloopen van molonstocnen, waartus-
6clien de goede naam van den evennaaste
onbarmhartig kort cn klein gewreven
werd.
Plotseling kwam or een algemeene stilte,
toen do vrouw van den ontvanger zich tot
dc burgemcestcrsche wendde met de vraag,
of zij over den vreemdeling, die sedert
eenigen tijd het hfuis van wijlen den koop
man Dubbc aan do Dörmifezersbrasso be
trokken had, iets naders vernomen had.
„Ja, mijn waarde, niet veel meer dan u
reeds weet," antwoordde do burgemecs-
tereche, om daaidoor d© nieuwsgierigheid
op het hoogste te spannen. Aller oogca
Opnieuw blijkt daaruit, dat volledig©
Zondagsrust zeer goed mogelijk is, en het
publiek zich daaraan gemakkelijk went,
wanneer de maatregel slechts algemeen is.
Zelfs strookt- hij dan met het voordcol
der neringdoenden.
Het zijn de spelbrekers, die dc zaak be
derven, en daarom zal ook hier, evenals in
Duilschland, wel tot ccn wettelijk voor
schrift moeten worden overgegaan, om tot
deze gelukkigo hervorming tc komen.
De vraag waar heb geld vandaan moet
komen voor de wetgeving wordt nu cn
dan door do Vrijzinnigen besproken, zegt
De Standaardde Middelburgsche Cou
rant lxccft er de Nieuwe Ito*, erdamsche
Courant een zacht verwijt van gemaakt,
dat zij hot middel om aan C'eld to komen
niet noemde, en dan vervolgt het blad:
„Het. flink op-don-voorgrond-atollon dor
in den gron 1 zeer belangrijke kwestie kan
voor dc door velen nog voor mogelijk ge
houden eenheid der liberale partij onge
twijfeld fnuikend zijn. Er zijn, vreezen wij,
heel wat reactionaire liberalen, dio do ta-
ricfplanncn dor Regeering als fis
cale maatregel nog zoowat do ccnigo oplos
sing vind Inderdaad, bot gold voor so-
cialo hervormingen moot ergens vandaan
komen, cn als er 6cen verho ^rag van het
tarief komt, dan moet cr komen iets in
den geest van wat do Viijzinn.g-Democra
ten op dit stuk verlangen cn wel in dc eer
ste plaats (voor zoover betere organisatio
van den staatsdienst, besnooii g op loger
en vlootuitgóvon, enz. 1.!ot voldoend© kun
nen heipon): samenvoeging van do'vermo
gens- cn de bedrijfsbelasting tot éón inkom-
ston belas ting, ruimere toepassing van p k-
greseio in dc direct© belastingen en invoe
ring daarvan in dc successiebelasting ook
voor de reoht© lijn."
Het Centrum teekent hierbij aan:
„Het blad betwijfelt cn met reden
of ccn dergelijk financicele politiek den
oud-liberalen naar den smaak zou zijn.
De eonhcid is op dit punt vei tc zoeken.
En natuurlijk moot nu do „clerical©
pers" heb weer ontgelden cn wordt haar
verweten met de vraag: ,,wanr et gold
vandaan moet komen", te spceulcercn op
„bet gebrek aan gomeonschapszin, op de
anl-i-eooialo neigingen, op het grove egoïs
me van do meer bezittenden", enz., maar
dit is van ondei geschikt belang.
Do vorkiezingstoon klinkt reeds in arti
kelen als deze.
Hoofdzaak is, dat weder dc onmacht er
kend wordt der liberalen, om ton aanzien
der financicele hervormingspolitiek óón
lijn te trekken.
Daarvan de schuld te will 11 geven aan
de „clcricalo peis" is gewoonweg een enor
miteit, aarovor men eens glimlachen kan.
Of besobiki; do „clerical© pers" over do
gewetons cn inzichten der liberalen, jóng
cn oud?
En behoort zij, omdat men het aan d©
linkerzijde niet eens is over den te volgon
weg, con zoo rationeel© vraag als dezoi
waar l.et geld vandaan moot komen, ach-
toiwoge tc laten?
'b War© toch ;\1 te dwaas."
Ceach te JRednctic!
Zondag na den mididag der. Marcaingcl
bewandelende, zag ik, dat men nun cl© gas
fabriek werkzaam was mot brandondo
steenkolen, onz. Dit veroorzaakt© ccn
damp, dio met den zuidwestenwind het
land overtrok, waarop reeds steenon staan,
o 1 zeker weldra met bouwen t© beginnen.
Ja, zeidc mijn mcdewandelaav, ik acht, dat
die damp met ccn zuidwestenwind wel
oorzaak is, dat daar tot heden niet ge
bouwd is. Bouwondernemer cn Gezond
heidscommissie mot dit feit in konnis te
stollen, ia hot doel van dit schrijven.
Voor d© opname van dit schrijven zegt
u dank
Leiden, 18 October 1904.
Uw dbonnê.
wendden zich tot haar.
j>Wij weton echctr niets," zcide 'do dokter-
sche, eon bekentenis, welke zij voor geen
geld ter wereld zou gedaan bobben, als zij
daarmede niet interessant© nieuwtjes had
willen uitlokken.
„Dr. Ingram heeft bij ons reeds ccn visito
gemaakt," zeidc do dominccsch© cn ontke
tende daarmede e .1 storm van ontevreden
heid. „Wat? Do pas aangekomene maakt
dus visites 1 Maar alleen bij dominees. Dio
moest wol achter uit Tartarijo komen, als
liij niet beter wist, wat in Duitschland
hoorde.
Do b urge mees tcrsche liet dien kleinen
storm uitrazen, voordat zij voortging:
„Mijnheoi Ingram hij noemt zich wol is
waar doctor..."
,,0 ja, dat kent men, zoo'n Philadelphia-
doctor. Dat kan men gemakkelijk worden."
„Mijnheer Ingram," zoo ging do buige-
meostersche vooi*t, wier zoon bij een exa
men gedropen was cn thans acteur was op
een provinciaal tooneel, heeft het huis van
dc weduwe van den heer Dubbc gekooht."
„Gekocht 1 Hij wil dus hier blijven?"
„Ja, moeten wij dan het sohandaal rus
tig mede aanzien?"
„Dc dominee zal toch ook een woordje
mede te spreken hebben."
„Ik meen, dat dc burgomeester daaiVoor
de aangewezen persoon was cm aan den
mooien mijnheer Ingram moest gaan vers
tellen, dat wij van Grafcnhain geen Sodom
en Gomorra willen laten maken 1"
(Wordt Vervolgd.)
