0|o, 13666 Zaterdag ÏO September, A0. 1904, (Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van ,§on- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit VIER Bladen. Eerste Blad. Officieels Kennisgeving. De Gemeeatebegrooting voor 1905. FEUILLETON. Het hoog*ste Lot. LEIDSCH DA&BLAD PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per week 9 Gents; per 3 maanden I l 2 f 1.10. Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zijn 1.30. Franco per post 1-65. PRIJS DER AD VERTESTIEN: Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer f 0.17$. Orootere letters naar plaatsruimte. Kleine advertentién van 80 woorden 40 Oents oontantelk tiental woorden moer 10 Gents, Voor het inoasseeron wordt 0.05 berekend. Hamers Tan Arbeid voor de Textiel-nfj verbeid. Burgemeester cn Wethouders van Loi- don; brengen fcor algemeono kennis, dat af schriften van dc processen-ver baal, vermel dende den uitslag der op den 9den Sep tember 1901 gehouden stemming ter verkie zing van 5 leden-patroons en 5 leden-werk lieden der Kamer van Arbeid voor do Tex tielnijverheid zijn aangeplakt en voor een ieder ter Gemeente-Secretarie ter inzage lijn nedergelegd. Burgemeester en Wethouders voornoemd, DE RIDDER, Burgemeester. VAN HEYST, Secretaris. L o i d e n, 10 September 1904. Kamer van Arbeid voor de Voedings- en Genotmiddelen. Burgemeester eu Wethouders van Lui- den; brengen ter algomeene konnis, dat de herstemming voor de verkiezing van 3 le den-patroons van de Kamer van Arbeid voor de Voedings- en Genotmiddelen zal plaats hebben op Dinsdag. 13 September 1904. Hot stembureau zal zitting houden in een der kamers op het Raadhuis van des voor- middags 8 tot des namiddags 3 uren. Burgemeester en Wethouder? voornoemd, DE RIDDER, Burgemeester. YAN HEYST, Secretaris. Leidon, 5 September 190-1. De memorie van toe -ehting tot do be grooting der inkomsten cn uitgaven van do gemeento Leiden, voor den dienst van het jaar 1905, is uitgekomen cn den Raads leden thuisgceondon. De indruk dien men bij het lezen dezet tooliohtendo memorie krijgt, if, dat B. en Ws. met loffelijken ijver naar zuinigheid hebben gestreefd en het percentage der plaatselijke directe belasting niet hebben willen verhoogen. Het gerucht had zich reeds liici en daar vastgezet, dat wij in 1905 nog meer zouden bloeden. Het per centage van den hoofdelijken omslag zou dan stellig niet beneden den twintigsten penning blijven. De pessimisten, uit wier koker natuurlijk deze zwartgallige voor spellingen kwamen, hebben geen gelijk ge had. Gelukkig! Zooals onze leaert' reeds weten is het B. en Ws. gelukt de plaatselijke dircote bclaa- ting 11000 lager te kunnen ramen aan het vorige jaar. Toen was deze sluitpost f 292,224, thans "2*81,200. Het percentage kon dus n g een ziertje verlaagd, tenzij de Raad nog uitgaven op de begrooting brengt-, die daarin wijziging brengen, wat nog niet geheel is uitgesloten al is daartoo de kans niet groot. Hoe heeft men dit voor velen verrassend resultaat weten te verkrijgen? In de eerste plaats door zoo zuinig mo gelijk te regeeren. Er zijn geen groote, zelfs geen kleine werken in uitzicht gege ven. Traktementsve hoogingen, dio een gc- heele categorie van ambtenaren ten goede zouden kunnen komen, zijn niet voorge steld. De stads werklieden en do brugwach ters, die reeds zoo dikwijls hebben ge vraagd en nu in lijdzaamheid t-chijnen te willen afwachten, totdat do meerderheid van den Raad zelf tot de overtuiging mocht komen, dat die verhooging noodig is, komen nog piet in aanmerking. Do meeste ambtenaren ter secretarie en enke le anderen hebben, zooals wij straks nader zullen zien, een beurt gekregen. Voor do politie is een kleine 2000 meer uitgetrokken door een enkele verhooging en door dat een versterking van het korps met twee agenten noodig wordt geacht. „Het is ons gebleken", aldus de memorie van toelichting, ,,dat hot politietoezicht in de buitenwijken, plantsoenen, op sin- geh' en in achterbuurten, vooral op Zonda gen, wanneer een belangrijk deel van het personeel vrij van dienst is, verscherping behoeft. Ton einde zooveel mogelijk straat schenderijen, het dobbelen op straat en het overtieden der verordening op het be rijden der singels op die dagen te voorko men is het, wegens de uitgestrektheid dor te surveilleeren wijken noodig dat minstent' tweo agenten worden aangesteld, dio voortdurend dienst doen op een rij wiel, waardoor zij zich snel kunnen ver plaatsen. Daarvoor wordt dan 2 maal 565.60 is gelijk aan 1131.20 uitgetrok ken. erder is de post .kosten van toe zicht op de openlijke huizen, enz.", waar voor op de vorige begrootingen nog 550 was uitgetrokken, nu vervallen en einde lijk de poet „Uitgaven voer volksfeesten" gestegen van 3150 tot 5150. Deze 2000 met hot oog op de lustrumfeesten in 1905. Dit zijn, als wij goed hebben gelezen, met natuurlijk bij sommige posten kleine verschillen van meer of minder, de eenigo punten, waarvan dezo begrooting verschilt van haar voorgangster. Daardoor zijn do gewone ontvangsten iets hooger goraamd dan het vorige jaar; nu 1,088,478 togen f 1,061,110 in 190-1. Dat do goheelo begrooting voor 1905 slechts be draagt 1,277,598 tegen de vorige begroo ting 1,372,164 is te danken aan de lager geraamde buitengewone uitgaven. Bedroeg dit cijfer op de begrooting van 1901 ƒ311,054, thans is goraamd ƒ189,120. Tegenover een vernooging der gewone uitgaven met- ruim 27,000 staat natuur lijk ook con gelijke vermeerdering van in komsten. En deze hebben wij al weer te danken aan twee instellingen door dc gemeente in beheer genomen. Het overschot der gasfa briek voor 1904, geraamd op 97,509.97, wordt nu geacht te zullen bedragen 117,705.05de winst van de gestichten „Endogeest" en „Rhyngeest" is nu gc- iaamd op ƒ23,017.39 tegen 17,245 in 190-1. Verder is voor He opcenten op 'b Rijks directe belasting op ongeveer 1000 meer gerekend. Laten wij nu nog even de revue passee- ren de gelukkigön, die volgens B. en Ws. voor een verhooging in aanmeiking zullen moeten komen. De post „jaarwedden van de ambtenaren cn bedienden der gemeente secretarie" is verhoogd van 17,840 tot 18,820. Daarom wordt voorgesteld de wedde van den oommies-redacteur, mr. H. H. Cornelhsen met ƒ200 te verhoogen on dus to brengen op ƒ2000. Men zal zich herinneren, dat bij de behandeling der be grooting van 1902 don heer Cornelisscn ook een verhooging van 300 werd toege kend, zijn traktement werd toen gebracht van 1500 op 1800. Verder komen nog voor verhooging in aanmerking de heeren J. A. van der Valk Bouman van ƒ1300 op 1400, D. H. Poelman van 520 op 600, E. Bouma Nieuwenhuis van 1900 op 2000, J. L. Boer van 900 op 1000, A. J. Sihclair do Rochemont van 1300 op 1400, W. do Rooy van 1200 op 1300. In afwachting van de onder Koninklijko goedkeuring door Ged. Staten vast te stel len icgeling omtrent de bezoldiging van een der Ambtenaren van den Burgerlijken Stand zal bij het tot stand komen dier re geling de begrootirg dienovereenkomstig worden gewijzigd. Men weet, dat in do zitting van 14 April jl. vooi den hoofd ambtenaar der afdeel ing Burgerlijken Stand, heer Van Driesten. reeds een verhooging van 3ÜD in uitzicht gesteld is. Vervolgens den ambtenaar bij het ar chief (W. P. van Rhijn Jr.) van 520 tot ƒ600, J. van dei Togt (bij de plaatselij ke belastingen) van ƒ700 tot ƒ800. Voor den hoofdinspecteur bij de politie, den heer Pronk, wordt naar een vroeger besluit een verhooging uitgetrokken van ƒ200 cn dit salaris gebracht op ƒ2000. De jaarwedden van heb personeel ten dienste van het beheer dor openbare wer ken zijn verhoogd van 15,685 op 16,545. Voor dezo verhooging is het salaris van den hoofdopzichter J. Verhoog gebracht van ƒ1600 op ƒ1700; dat van do^opzichters F. J. do Ridder cn G. L. do Goederen ieder van ƒ1000 op ƒ1100; dat van A. T. Kraan van ƒ1400 op ƒ1500; dat van J. Ouwejan van ƒ1100 op ƒ1200; dat van J. W. Hielo Jr. van ƒ700 op ƒ800; dat van M. Splinter van/ 840 op 900 en einde lijk dat van den inspecteur der bouwpoli- tie, den heer R. Nijk van 1800 op 1900. En hiermede loopt de lijtt dor ambtena ren, die zich met een vooi gestelde verhoo ging van hun jaarwedde kunnen verblij den, ten einde. Deelen wij nu nog mede, dat voor kosten van gemeentereiniging thans is uitgetrok ken een bedrag van 35,311 tegen f 42,389 op de vorige begrooting, toen men nog niet wist hoe hoog de nieuwe verpachting zou loopen, die dus blijkbaar nogal mee gevallen is. Do kosten voor onderwijs zijn niet be duidend hooger geraamd, hoewel vooral het lager onderwijs aan voortdurendo uit breiding onderhevig is, wel een bewijs, dat B. cn Ws. de uinigheid hebben be tracht. De nog volgende potten geven na het bovenstaande ons voorloopig geen aanlei ding tot opmerkingen, als behouden wij ons voor op een en ander wellicht later nog terug te komen. Dit is onze slotsomdo belastingbeta lende burgerij mag over deze begrooting tevreden zijn. Leiden, 10 September. Naar wij vernemen, zal prof. Van Geer zijn lessen als privaat-docent in do gesahiedenis dor mathematische wetenschap pen openen op Dinsdag 4 October met een rede, tot de bijwoning waarvan alle belang stellenden worden uitgenoodigd. Bij de alhier gehouden verkiezing van vijf leden-patroons en vijf lcden-wcrklieden bij de Kamer van Arbeid voor de Textiel nijverheid worden als patroons herkozen do heeren J. A. Bots, W. Pera, S. J. Lc Poole cn L. Vcilbrief, ieder met 0 stem men, on werd gekozen de heer A. Th. Ca- hen met 4 stemmen. Herstemming moet plaats hebben tusschen de worklieden P. Spaa mot 90, L. Nieuwenburg met 76, J. Gordijn met 83, W. J. H. Langoveld met 78, T. H. Boom met 74, H. Henzen met 70, G. Mazurel met 71, D. Gulcy mot 69, Y. Schouten met 69 cn W. van Polanen met 61 stemmen. Verder verkregen J. Trouwee 50, 0. van der Linde 34, J. H. Boom 34, J. H. Bey 31, L. de Boer, 30 en een achttal anderen nog enkele stemmen. In de bestuursvergadering dor St,- Jazcfsgezellen-Vereoniging deelde dc pre sident, dj eerw. heoi Knitcl. mede, als ge schenk ontvangen te hebben van den heer en mevrouw P. L. C. Drieesenvon Forc- kenbock ter gelegenheid van hun gouden huwelijksfeest 3 obligatiën der bovenge noemde vereen iging. Deze mededeeling werd met applaus be groot en besloten werd don edelen gevers den bijzondcrcn dank der vorecniging tc doen geworden. Dc Vereeniging tot bevordering van Beeldende Kunsten onder beheer van bc- stuurderon der Maatschappij „Arti et Amicitia" te Amsterdam heeft weer ccn prospectus der premio-uitgavo van 1904 vortpreid, waarin het jaarverslag over 1903 is opgenomen. Daaidoor wordt de ge legenheid geboden kennis tc maken mot het streven on wrerken dezer vereeniging en kan do overtuiging gevestigd worden dat don toetreders als lid workclijk mede werking wordt verleend in liet bovenge noemde ychoone doel dor vereeniging. Moge de belangstel!->rB in haar daardoor worden opgowoktHot lidmaatschap, waarvan de jaarlijksche contributie slechts vijf guldon bedraagt, geeft recht op een aandeel in do verloting van kunstwerken, welke door de commissie voor aankoop op de tentoonstelling van bedoelde Maat schappij worden aangekocht terwijl ai?n alle loden, dus ook aan de prijswinnors, als premie 190-1 e«.n plaatwerk wordt aan geboden, bevattende zes reproducties naar etsen van Rembrandt met tekst door Jan Vcth. Deze reproducties zijn in onze vesti- bulo ter bezichtiging gesteld en tevens gc- tohikt om als wandversiering te dienen. De vereeniging wordt buiten Amster dam door 355 correspondenten geheel be langloos vertegenwoordigd, tc Leidon door den heer D. Hartevelt H.Gz., Nicuwo Rijn 64. Ter benoeming van een tijdelijk lcoraar in de oude talen aan het gymnasium te Zutfen worden door curatoren aanbovoler do heoren: dr. J. van IJzeren to Rotter dam, dr. W. G. C. Wagnor to Utrecht ot dr. A. Rutgers van dor Loeff to Lorden. Het Provinciaal Kerkbestuur van Friesland beeft tot do evangeliebediening toegelaten do lieeren J. C. V. van Bommel, te Amsterdam, on D. Faber, te Bussum, oandidaton van do Rijks-Universiteit to Utrecht en te Leiden. De Burgorkiesvorconiging to Assen had op liet grostal voor do Tweede Kamer ge plaatst do heeren prof. mr. M. W. F. Troub to Amsterdam, mr. N. G. Pierson to 's-Gro- venhage en prof. mr. J. Oppenhoim te Leiden. Gekozen word prof. Tieub met 28 van do 33 stemmen. Het „Vod." vorneemt, dat prof. mr. J. Opponhcim, do Lcidscho hoogleeraar, wiens naam in verschillcndo kicevereenigiugen in het district Assen ernstig genoemd is, een oventuecl hem aan to bieden Kamer-candi- datuur (vacftturc-Willingc) niet zal aanne men. Op do vierde lijst van de 26ste jaar- collccto vooi do Scholen met don Bijbel in „Do Standaard" komen o. n. voor: Wud- dingsveen met Zuid-Gouwokade on Kruis weg, met 180. - Aan hot „Utr. Pbl." is eon boschrUving gezonden uit Dusseldorf omtrent de aldaar van 8 tot 11 September gehouden wordende groote herfsttontoonstelling. 1 Daarin lezon we o. a. het volgende, wol van belang om ook in breederén, vooral Loldschen kring, bekend te worden: „Een Nedorlandschó Inzending, waarop w(J niet minder trots kunnen zyn, is de kas mei winterplanten uit don Loidschon Hortus. In hot midden van het ronds bassin troont de koningin dor nymfen, do Victoria regis, met bladeren van 2.10 M. in doorsnede en groote witte bloemen. Fraaie slingerplanten vullen de bovenrulmte, hior en daar hangt oen mooie Nepenthes met bekers, waarin insecten wor den gevangeD, torwyl de xand door rUst- on andere watorplanten wordt Ingenomen. Elke plant in dezo kas is een cultuurplant bi] uitnemendhoid, en doet don hortulanus Witte en zUn bediende Van Houven, don verzorger van dit alles, alle eer aan. De jury kondë aan deze inzonding eon eorsten pr[]s toe met gelukwen8chon. Wy hooren de Hamburgera nu al mopporen, Immers de Botanischo tuin te Hamburg, vermaard om do waterplanten, had een dergelijke inzending, waarbij 0611 groot aantal waterlelies, die ora de kas, buiten een plaats hadden govonden. Deze inzending werd herhaaldelijk mot lof in de Duitsche bladen genoemd, en de Leidsche werd ver geten. Welnu, do uitspraak van de jury, de heeren Korr van Liverpool, Pfltzer van Stutt gart, Rhenalt van Qlesson, en Budde van Utrecht, ls nu geheel anders uitgovallen, en zy schroomden goenszins dit met oen geluk- wensch te doen vergezold gaan." Tot do zee-officieren, dio gisteren bij den minister van marine ter audiöntio kwamen, behoordo o.a. do directeur aan de Kweekschool voor Zeevaart to Loidon, kapitein tor zee, Boelen, die binnenkort to Hcllovootsluis als hoofd der algoheole opleiding tot matroos bij do Kon. Marino zal optreden. 30) Ik weet, dat bij een dor grootste schurken is, die ooit geleefd hebben, maar ik voel, dat ik, zelf een zondaar, het icoht mis mijn •daad te vergoelijken en hem aan het gerecht over te leveren. Bovendien ben ik hem dankhaarheid verschuldigd, want hij heeft mij door zijn bekwaanihoid als geneesheer cenige malen het loven gered. Wel zal hij wogens het afleggen van con valsch getui genis veroordeeld worden, maar zijn straf zal niet zwaar zijn. Mijn dagknmeis, die ik onder een val- schen naam gehuurd lund, hiedd ik nog tot onze huwelijksvoltrekking aan en sliep er soms, om geom argwaan op te wokken; daar na liet ik ze varen. Ziezoo, geliefde vrouw, nu heb ik je alles opgebiecht! Hoe zwaar het mij viel dit alles neer te schrijven, weet God alleen XVI. D0 sterkste schakel in de keton dei ver zwarende omstandigheden, welke do be hendige detective Rampon gesmeed had, was dio, dat baron von Foldau zich reeds weinige dagen na den geheimzinnigen moord op mevrouw Silberkoff in schitterendo fi- nanoicelo omstandigheden bevond. Het donkbeeld lag dus voor do hand, dat bet ivoron kistjo in een geheim vak een docu ment moest bevat hebben, dat de verande- ring in dc geldelijke positie van den be schuldigde ten gevolge had. De dooi Koö- kawitch onderteekende en in de schrijftafel van den detective gevonden brief bewees ldaar en duidelijk, dat het kistje eenmaal het eigendom van Feldau geweest was en dat deze aan het torugbokomen daarvan groote waarde gehecht had. Uit een huiszoe king, die op hot slot Foldau plaats had, bleek, dat bet bewuste kunstwerk niet eens in een pronkkamer gevonden werd, waar zulko dingen andeis gewoonlijk hun plaats hebben, doch in een linnenkast der kleedka mer. De majoraatsheer hod deze zonderlin ge plek er voor uitgekozen, om het kistjo, dat hem aan bet pijnlijkst tijdstip in zijn bewogen loven herinnerde, niet altijd voor oogen te moeten hebben. Natuurlijk werd hem dit nu valsch uitgelogd. Op den eeisten dag der rechtszitting was de zaal stampvol. Een aristocraat op do bank dor beschuldigden cn dat nog wei wegens moord, <lat was voor de Parijze- naars iets om van to watertanden Van de opgewondenheid, die op dc publieke tri bune heersebte, kan men 2ich geen voor stelling maken, wanneer men het Parijscbo publiek niet kent. Feldau, elegant gekleed als altijd, (rad, door de gendarmen begeleid, kalm, waar dig en ernstig de zaal binnen en nam op de bank der beschuldigden piaati Dc vrouwen richtten medelijdende en be wonderende blikken op hem en stemden hierin overeen, dat het erg jammer zou zijn, als zijn fraaie aristocratische kop on der do nu juist niet zachtzinnige handen van monsieur Deibier 1) terecht kwam Nadat de akte van beschuldiging was voor- 1) Do beul. gelezen, stond do president op cn richtte tot den boschuldigdo de vraag: „Bekent gij, op don löden Juni van het jaar 189... van dr. Koskawitch een uit Londen geda- teerden brief ontvangen te hebben, die u aanleiding gaf madame Silberkoff op den bdulevand Lannes Np. 67 ter zake van een Japansch ivoren kistje een bezoek te brengen?" „Zeker." „Had het bewuste voorwerp u vroeger toebehoord J a. „Op welke wijze is hot van eigenaar veranderd Mot zachte, doch vaste stem verhaalde Foldau, dat hij zich omstreeks veortjien) maaüden vóór den op mevrouw Silborkoff geplccgden moord in geldverlegenheid be vonden cn liet kistje verpand had. Toen hij weer in staat was het in te lossen, be vond hij tot zijn schrik, dat het reeds ver vallen en verkookt was. Daar hij liet als een dierbaar aandenken van zijn eerste vrouw beschouwde, trachtte hij don koo- per te ontdekken en werd van Pontius naar Pilatus gezonden, tot hij eindelijk hij Koskawitch te land kwam, die het aan mevrouw Silberkoff ten geschenke gegeven had. De dokter had hem beloofd dc dame te overreden hem zijn eigendom af tc staan, doch hij moest plotseling vertrek ken; vandaar zijn uit Londen gedateeidea brief. „Hadt gij u er op voorbereid, dat do dame moeilijkheden zou maken „Ik dacht zoo, dat zij niet gaarne van het sierlijke kunststuk zou willen schcidea, maar mijn onderstelling bevestigde ziïh niet. Zij verklaarde zich terstond bereid hot aan mij af te staan en verlangde 5(K) franken." „En gij hebt u op weg naar den boub vard Lannes de rechterhand gekwetst I" „Ja, bij bet afspringen van den omui bus." „Vondt gij dc poort opon of gesloten?" „Gesloten." „Wie opendo ze?" „Madamo zelve. Zij vroeg mij door het kijkgat, wie ik was en wat ik wilde. En toen ik haar zcido, dat ik haar naar aan leiding van een brief van dr. Koskawitch wenschto te spreken, opende zij terstond do poort en liet mij binnen." „Vertol nu eens, wat er daarop tusschen u beiden is voorgevallen." Do baron verhaalde alles op kalmen, be daarden toon. „Wat deed zij met do 500 franken, die ge haar gaaft?" „Zij borg ze in de beurs, die op de tafel lag; daarna hielp ze mij bij hot inpakken van het kistjo." „Deed zc u uitgeleide naar de poort?" „Ja, en zij keek mij na." „Vondt gij het niet opmerkelijk, dat zoo'n voorname dame zelve de poort open- do en die niet terstond weer achter zicli sloot?" „Het verwonderde mij geen dienstboden te zien joverigens had ik zoo'n pijn aan mijn hand, dat ik cr slechts aan dacht zoo spoedig mogelijk thuis te komen." „Bevondt gij u in goede finanoieelo om standigheden, toon gij aan het zoeken waart naar bet kistje?" „Neen." „Hoe kondet gij dan 500 franken bij el kaar brengen?" „Ik bad 150 franken als voorschot van de bank-van-leening ontvangen en hot ovorigo geld beaat ik nog." Hij wildo Isa's naam niet in deze onver kwikkelijke geschiedenis betrekken, ge lijk hij ovcneens zorgvuldig vermeed dien van Wlndimir to noemon. De president ondervroeg licm vervolgens nog naar bet toenmalig bedrag van rijn inkomen en verdiensten on meendo, dat het gezin van *de 8000 mark lijfrente cn do 2000 frankon, dio Foldau verdiende, heel be haaglijk had kunnen leven, als de beschul digde niet, gelijk de overgelcgdo bewijzen aangaven, veel gewed en bepaalde spccl- clubs bezocht had. Do rechter van instrucbio, dc procureur- generaal en de president stolden nu afwis selend kruis- en strikvragen, ddo hij allo met dezelfde kalmte beantwoordde. Hij ver bleekte, toon do president hem vroeg, of het juist was, dat hij kort vóór den moord aan zoo groot geldgebrek geleden had, dat hij genoodzaakt was goweeet allerlei dingoa to verpanden om dc huur te kuünen be talen, maar dat hij tien dogen na don moord de woning opgelegd en terstond verlaten had, om naar het duro „Hotel Continental" te verhuizen, niet zonder vooraf al zijn schulden vereffend to hebben. Om dtt alles te kunnen doen, moest hij; een bclangrijko som ter beschikking hebben gehad; hem werd dus verzocht do bron' aan te geven, waaruit bij dien rijkdom bad geput. CWordi vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 1