VAN DER STEEN'8
Parijsclie
Roombollen
LAATSTE WEEK
A, SCHNABEL
overtreffen alle andere.
Boommarkt.
DE GRAC1EUSE.
ZONDAGSRUST.
SMs-GÉnêal, Lis».
FRITS VAN HAARLEM.
Onderdirecteur.
ïi@®s§@woea*ci 48.
7256 &0 T©i@pSi©©Gi 336.
Wafelbakkerij i
Brieven van een Leidenaar.
Gemengd Nieuws.
§gp Sodereu «fegg Weor stelling-
Katten- en Hond[©sa-Theater.
1 MUZIEK I Nieuw!
SCHITTERENDE
VOORSTELLINGEN
B»r Kindervoorstelling
0Overtollige
Haren
der Opruiming.
De eenigszins stoffig geworden Witte Goederen en
Lingeries zullen deze week EXTRA LAAG WORDEN
OPÊrERUlMD.
Tevens worden de overgebleven Blouses tegen
nogmaals verminderden prijs uitverkocht.
G.
Het ©ud-Hollaaidsch Hwisgesin
- - iter Zevesitieaisl© Heiuw - -
CATZ ZOON van Pekela
Uitzending vart Diners
jlettegenstaanüle de treurige ondervinding
la de zekerheid van in de eerste toekomst
Immer hans op dividend te kunnen heb-
LXIII.
De meening, dat voor het gros van do
jnenschen, die geon geleerden behoeven te
worden, de trits van het oude volk6onder-
wijs: lezen, schrijven, rekenen, voldoende is
èn al het overige als ballast kan worden
beschouwd, is gelukkig zoo goed als ver-
jdwencnv Men heeft leeren inzien, dat al-
gomce-ne ontwikkeling in onzen tijd haast
©nontbeerlij': is en dat iemand het nimmer
jvor in de wereld zal brengen, als hij bij een
Jdosis gezond vei stand niet behoorlijk onder
wijs beeft genoten. Do strijd om hot bestaan
'/vergt heel wat van een mensch en wie niet
goed voorbereid is tot dien strijd, loopt ge-
'Jvaar, dat hij niet mee doen kan on achter
imoet blijven.
Meer en meer wordt gevoeld, dat niet
•Rechts aan goed gewoon en voortgezet
iondei wi js, in hoofdzaak aan algomeene ont
wikkeling dienstbaar gemaakt, maar ook
laan goed vakonderwijs, voortbouwend op
!.ihet lager onderwijs, doch don leerling voor-
bereidend voor bepaalde ambachten cn be.
Sd rij ven, behoefte bestaat.
Men heeft leoien inzien, dat voor oplei
ding in een bepaald vak de practijk niot
«Llleetn voldoende is. Er zijn in verschillende
.vakken wel uitstekend knappe mannen uit
fluitend door de practijk gevormd, maar
Hdat zijn uitzonderingen, die den algomce-
Incn regel, dat vakopleiding noodig is, niet
'ean kant zetten.
I Toon de ambachtsscholen nog niet lang
opgericht waren, 1 wide men timmormans-
1 bazen wel eens zeggen, dat ze liever een ge-
fcol hadden, die als krullenjongen zijn op.
J leiding in don winkel had ontvangen dan
I teeai die de ambachtsschool had doorloopcai,
j In aar dit vooroordeel is groolendecls ver-
tdweoion. Menige baas stuurt zijn jongen er
yelf heen, omdat hij in zijn eigen leven voelt
i wat hom door gebrek aan een go; de oplei-
jding ontbreekt.
De meaning, dat goed ambaohtsonderwijs
piot noodig zou zijn voor de vorming van
jbokwamo ambachtslieden, kan men vrijwel
tèen overwonnen standpunt nocmon.
Bedieg ik mij niet, dan wordt dit van
jgoed landbouw- cn tuinbouwondcrwijs voor
Jonge mensclicn, die later daarmede hun
brood mocton verdienen, hetzij als patroon
of als knecht, nog niot zoo algemeen ingc-
EJien. Den grond spitten, daarin poten,
planton, zaaien en wat daar al zoo meer
to doen is op het land on in den tuin, daar
voor is geen bijzondere wijsheid noodig, zoo
redeneert men nog maai al te veel. ,,Het
werken is voor de dommen", ie een spreek
woord, dat vooral aan het landbouwbedrijf
is ontleend.
Dit is ddrirom zoo jammer, omdat ten
slotte alles uit den bodem moet komen en
verreweg hc t grootste aantal menschen zich
met den landbouw cn wat daarmede in ver
band staat, bezig houdt.
Inderdaad is er geen onkel gebied, waar
bij de wetenschap zoo te pa© komt als bij
land- en tuinbouw.
Hot vooroordeel tegen wat boer en tuin
man uit de hoogte of boter van do laagte
uit, t h e o r i o noemen, heeft ons land al
heel wat schade berokkend. In andere lan
den, waar men land- en tuinbouw lang vóór
ons wetenschappelijk beoefende, schoot men
ons vooruit en onze producten konden up
de wereldmarkt de concurrentie niot vol
houden, al haddon wij in bodem c-n klimaat
bij vele anderen een voorsprong.
Door 6ohade en schande wordt een mensch
wijs. Wij hebben ingezien, dat, wildon we
op dit gebied niet aJ te ver achteraan ko
men, clan land- en tuinbouwonderwijs be
hoorde ter hand genomen te worden.
Waar particulier initiatief niet bij mach.
to was op voldoende wijze daarin te voor
zien, kwam hot Rijk of de gomeente dit
tc hulp. Zoo werd er al heel wat gedaan,
doch blijft er ook nog heel wat te doon over.
Des winters, wanneer de arbeid op het
land grootendeels etil staat, is cr zoo'n
mooie gelegenheid theoretische konnis op to
doen, die straks kan worden getoetst aan
on omgezet in do practijk. Zoo hebben de
Leidscho Tuiniers- en Bloemistenvereeni-
ging ,,Door Eendracht Verbonden" en de
afcLceling Leiden van de Maatschappij van
Tuinbouw cn Plantkunde er ook ovei ge
dacht, toen ze besloten met ingang van 1
October a. s. voor Leiden en Omstreken
een nieuwen tuinbouwcursus in het leven
to roc-pen.
Aan patroons, gezellen en belanghebben
den in hot tuinbouwvak in en rondom Lei
den, is een circulaire gezonden, ondertee
kend door een Commissie van Toezicht, be
staande uit de lieercn W. Cramer, voorzit
ter L. A. den Holder, F. van Romburgh,
A. Zwart cn E. Th. Witte, secretaris, waar
in, nadat op dezelfde gronden als ik boven
deed, het nut van ccn vakschool is aange
toond, wordt gezegd, dat de op tc riohten
curous zal pogen tc voldoen voor den aan
staanden kweelt er of teel der, onverschil
lig of hij zal zijn baas of knecht. Het on
derwijs in do verschillende vakken zal aan
versohmenden deskundigen worden opge
dragen, Zoo hoopt de Oommissie dear Mi
nister voor het vak bloemisterij den
lieer Bal lego als onderwijzer voor te
dragen, de heer Hoitingh uit Warmoaid
zal zich met het onderwijs in de vrucht
boomteelt belasten en Verdor zal de
heer Siderius, gediplomeerd leeraar in de
land- on tuinbouwkunde, die zelfs zeer ver
dienstelijke werk jee op dit gebied heeft ge
schreven en vooral met het oog op tuinbouw
onderwijs door hot gemeentebestuur als on
derwijzer werd benoemd, de theoretisohe
vakken alsp la n fc - en d i e rk u n d e, en
riatuur- en scheikunde onderwijzen.
Pogingen zullen worden aangewend om in
het Westland een specialiteit tc vinden die
de lessen in do g r o e n t e n t e el t zal ge
ven.
Eiken avond wordt er 2 achtereenvolgen
de uren les gegeven,. Behalve do theoretische
leasen, die voor elke® aeelnomcr verplich
tend zijn, moeten van de drie pracbische
lessen er minstens twee naar eigen keuze
gevolgd worden, dit laatste met hot oog op
het bedrijf, waarin meestal 2 vakken van
do drie niet elkaar vereenigd zijn.
Om aan don cursus, die twee jaren duurt,
deel te nemen, is de leeftijd van 15 jaren
vereiacht. Aan het einde van die twee ja
ren wordt ccn einddiploma uitgereikt, aan
hen, die naar het oordeel der leeraren on
der Commissie van Toezicht don geheelcn
cursus met vrucht hebben doorloop en.
Na al hetgeen ik aan de mededecling der
circulaire liet voorafgaan, behoef ik ter
aanbeveling van dezen cursus weinig meer
to zeggen. Men kan zich uiterlijk vóói den
15don Augustus aanmelden bij den
hoer E. Th. Witte, aan don Hortus, to Lel
den. Ik hoop, dat alle jongelui, in Leiden
en Omstreken, die in eonig opzicht met
tuinbouw en k woeker ij in betrekking staan,
zich zullen opgeven en niot alleen jongens
van patroons zelf, maar ook de tuinkneoh-
ten.
Tegen de kosten behoeft niemand op tc
zien, want het onderwijs zal geheol gratis
gegeven worden. In hot algemeen zou ik or
voor wezen een klein bedrag als leergeld
te vragen dat dool in den regel do lessen
meer waardeeren men moet ochter niet
vergeten, dat de knechten geen gïoot week
geld verdienen on soms in den winter in
het geheel niets; dóór schoolgeld te vragen
zou men das voor enkelen da deelneming
aan den cursus haast onmogelijk maken on
dat wilde men tot geen prijs.
Laten de jongens, die als knecht werken,
nu niet zeggen: ,;wat hebben wij aan al die
geleerdheid en dio wetenschap, wij blijven
toch heel ons leven do oude knecht."
Een raensoh weet wel wat hij is, maar
niet wat hij worden zal.
Menig tegenwoordige baas die vroeger,
toen hij nog knocht was, or ook zoo over
dacht, beklaagt zich nu, dat hij niet beter
onderlegd is. Doch al moot men altijd onder
geschikte blijvon, dan is het toch veel be
ter goed met hot vak op de hoogte te zijn,
dan eigenlijk niets meer te wezen dan een
werktuig van den patroon. In de eerst©
plaats zal men daardoor meer loon ontvan
gen; het diploma, dat door do Commissie
aan hen, die den geheelen cursus met vrucht
hebben gevolgd, zal worden uitgereikt, zal
een mooie aanbeveling zijn bij het zoeken
naar een betrekking ook in andere gemeen
ten.
En wat geeft het een zelfvoldoening, mot
oordeel tc kunnen werken in welk vak ook;
men zal dan over dat vak kunnen meepra
ten en aan het oordeel, door zoo iemand
uitgesproken, zal waarde worden gehecht.
Een knap, wel onderlegd werkman eert
daarmee zichzelf cn zijn stand.
En eindelijk, de kennis, die door studie
van plantenvormen en tuinbouw wordt ver
kregen, opent den mensch een wereld van
schoonheid en harmonie, die niet zonder in
vloed kan blijven op zijn gevoel van schoon
heid, dat op zijn beurt weer in verband
staat met 's menschen karakter. Kennis,
zooals op dezen cursus kan worden ver
worven, is een bron van zuiver on nimmer
uitbliivend persoonlijk genot.
Ik breng namens alle goede stadgenooten
aan de bovengenoemde vereenigingen en aan
de Commissie, die de zaak op het getouw
zotten, benevens aan de heeren, die het on-
derrioht zullen geven, een ecre-saluut voor
hetgeen ze willen ondernemen in het belang
van hen, die nu en in 'de toekomst hot
tuinbouwbedrijf zullen beoefenen.
Ik hoop ©n verwacht, dat de deelneming
aan dezen cursus groot zal zijn.
Laat mij dezen brief eindigen met do
mededeeling dat hot plan is, bij genoegza
me deelneming, voor patroons en gezellen
en ook voor hen, die bovengenoemd onder
wijs reeds hebben gevolgd, een teeken
cursus op te richten (aanleg van tuinen,
parken, plantsoenen, enz.), waarvoor ter
tegemoetkoming in do koston een leergeld
van f 5 geheven zal worden. De heer "Witte
geeft ook hieromtrent graag iniehtingen.
Het ,,Hbl" bevat het volgende:
Daar de zaak Dreyfus het publiek niet waam
moer maakt, kan men, ondanks de tegen
woordige hitte, spreken over den zeor be
langrijken stap door do instructie dor r©-
visieproeeduro gedaan. Eigenlijk is zij go-
daan in het onderzoek, door de militaire
Rechtbank geopend tegen de vier stafoffi
cieren Dautrichc, enz., naar aanleiding van
de ontdekte uiitkrabbingen in de boekhou
ding dor geheime fondsen.
De regcoringscommis3ie heeft thans den
deakundigc Camille Legrand opgedragen
die geheel e boekhouding nauwkeurig na t©
«den, en wel van 1894 af. Het feit, dat die
opdracht gegeven is aan een expert-schrift
kundige, ndet aan een deskundige in het
boekhouden wijst er op, dat vermoedelijk
Set onderzoek hoofdzakelijk zal moeten loo*
pen over doorhalingen, overschrijvingen,
uifckrabbing en soortgelijk© manipulaties,
waardoor de oorspronkelijke aanteekenin-
gen later zijn gewijzigd, en minder OYCl*
eigenlijke boekkoudingsvragen.
Men herinnert zich dat bij de eerste re
visie der Dreyfus-zaak herhaaldelijk be
weerd is, dat van de geheime fondsen geen
eigenlijke boekhouding bestond. De oliof
van den spionnage- en oontrespionnage-
dienst doet aan den chef van de gen. staf
rekening en verantwoording dezer fondsen,
de chef van den staf doet dit aan den mi
nister van oorlog en deze aan den presi
dent der Republiek persoonlijk, waarna een
decharge alleen geteekend door den presi
dent voor het geheel© bedrag alle reken-
plfdhtigheid opheft, en do bewijzen der ge
dane botalingen worden vernietigd in het
beilang der landsverdediging.
Het. blijkt thans dat die vernietiging niet
plaats heeft en men terecht de aan toeken in-
gen blijft beswaren. Voor hen die in of met
geheime fondsen geknoeid hebben, is dit
een min aangename verrassing.
President Loubet heeft thans toegestaan
dat de hem verstrekte opgaven worden ver
geleken met de bestaande boekhouding en
dat do deskundige alles zal mogen onder
zoeken onder voorbehoud dat de geheimen
der nationale verdediging ongeschond.n
blijven, en op dit punt geen onbescheiden
heid mogelijk is. De heer Legrand heef!
'daarvoor afzonderlijk den eed afgelegd, en
Ib het werk begonnen dat omstreeks vier
weken nemen zal. De nationalistische p©:.-
18 woedend en klaagt over prijsgeving van
het nationaal belang der landsverdedi
ging, vooral omdat een burger en niet een
officier mot het onderzoek belast is. Die
woede is des te meer begrijpelijk daar dit
ondersoek er toe kan leiden de laatst.;- .slui
ers op te lichten. H. L. I
Het parket van Antwerpen
oüderoookt op het oogenblik een vrecmü
zaakje. Vrouw X.,., van Berchem, had aan
kleine burgertjes, de echtelieden T wijs
gomaakt, dat zij hun spaarpenningen, tot
een bedrag van 12,000 franken, die zij od
de Bank hadden uitgezet, zouden terug
nemen omdat wegens den oorlog in het
Oosten alle huizen waar geld bewaard
werd, geplunderd zouden worden.
Het verhaal sloeg bij de verschrikte
oudjes in; zij namen hun geld uit de Bank
en Vertrouwden het toe aan vrouw X..., dia
onmiddellijk met den buit aan den haal is
gegaan. Men houdt het er voor, dat zij in
Engeland zit.
KERMIS TE LEIDEN.
StandplaatsLAMMERENMARKT, hook Nieuwe Beestenmarkt.
OPENINGS-VBOftSTEUING Dinsdag 2G Juli, 's namiddags 2 uren.
Elkcii dng, eïk uni' Voors<elJlug.
KIEUW: NIEUWI
Hiermede maak Ik hot geachte publiek bokond, dat ik alhier ben gear
riveerd mot mijn beroemd Kalton- on Houden-Theater.
Kooit alhier vertoonde uilvooringon van wonderbaar gedresseerde
Kallen en Honden. 7253 92
Dozo dieien prosenleeron zich als: Koorddansers, Gymnasten, Kogel-
loopors, Flosschonkunslonaars, onz., onzonz.
Terwijl de Kat August als Clown in do tusschenpauzen door zya dolle
grappen oen ied«r uitbundig doet lachen.
Verder: de oenig bostaande AVomlorliond Karo, do verstandigste liond
der wereld. IJl) kan lezen, rekenen, schrijven, prosontoert zich als ge-
dachtenlczer, speelt kaart (zes en zestig) met ieder persoon uit het publiek.
Maakt aangaande dezo dressuur byzondor opmerkzaam, omdat by
gehool eonig in de wereld is.
Tot een bezook aan deze nieuwe on intorossante Voorstollingen noodigt
beloefd uit DE DIRECTIE.
Voor* siechts f3.75
verzond ik onder rembours een elegante
C0SSCERT-
TRBLLER-HARftSONOCA
mot 3 registerkiioppon,
lncl. Tromolando-(TrilleiyR9gisler,
waardoor mon, naar verkiozing, fijne
trillers in de muziek kan aanbrengen,
goiyk als by Italiaansche draaiorgels.
Dit prachtinstrumont hooft dubbol-
korlgo, orgolachtige muziek, deugde
lijke etomplaatjos, 10 toetsen, open
nikkelen klavier, onveralljtbare spiraal-
voeren, vorder 2 basson, 2 Blultingon, rijkelijk nlkkelbeelag, 2 dubbele
balgen, en de hoekon der vouwen met metaal boslagon.
Do dagoiyks inkomendo dankbetuigingen getuigen van don goodon naam
dion de Xluriaouica's uit de fabriek yan S5JÏIK zich ovor do goheele
wereld verworven hebben, o. a. ontving ik jl nog een scbryven van den
Hoer HEINRIOEI SCHNEIDER: „De bestelde Harmonica ontvangen; allen,
die haar zagon, verbaasden zich boe bet mogeiyk zUn kan, dat voor zoo
weinig geld zulk oon instrument goloverd kon wordon. Verdei e hostelling volgt i"
Myl Sche'.work 25 Cis. extra. Nieuwo bandleiding voor zelfonderricht
woidt gralls bygevoegd. Garantie: Ruiling of gold terug. Pracbtcatalogua
mot platen van alio mogeiyke muziekinstrumenten Irnuco on grails.
Daarom neme men de proef en bosLelle by 7279 62
HEINRICH SUHR,
Groothandel lu Muzick-iisstrumeuleu, Arnliom No. 161.
Kermis 1904.
Van at Maandag 25 Juli I9M en eiken
avond gedurende de Kermis,
(e ACNT uren:
VAN HET
Spcclulitciteu-Gczelecliap
Dit Gezelschap behaalde op de laat
ste Kermissen, vooral in Park Tivoli,
te Utrecht,
„Sensationeel succes."
GEHEEL ELECTRISCH BEWERKT.
Entróe ƒ1.— Na 11 uur ƒ0.50.
Zie Aanplakbiljetten en
Adverieiiliëu. 7248 45
Plaatsbespreking van 10 lot 2 uren
eiken dag.
Woensdag 27 Juli 1904,
dea namiddags om 2 uren:
aǤ- Buitengewone
mot uitgekozen Programma.
S®- Kinderen ƒ0.25.
Geleiders ƒ0.50.
ÊrW* Plaatsb9sproking van 10 tot
12 uren.
gjgg*' Om hot gedrang van vorige
jaron te voorkomen, ls tydige plaats
bespreking zeer gewensclit.
In bot Heilige Geest- of Armo Wees-
en Kinderbuis, te Leiden, wordt ge-
viaagd: een uitwonend
VereisehtenGehuwd, Nederd.
Hervormd, en In het bozit van
akte Lager Onderwys. Salaris ƒ700
en vryo woning. Solllcitaliön met op
gave van looftyd to richten aan den
Secretaris van Regenten. 7121 18
ABR. CORTS, Hoogewoerd 151.
ai 't gezicht, op handen etc.,
verwijdert men direct, zelfd
en pijnloos, gegar.onschadelijk
door „Sadol". Fiacon f 1.50.
Labor. „Semira", Amsterdam.
Depot voor Leiden: Meercu
Singel 5.
7276 12
7240 48
Botermarkt
22. 7262 48
Breestraat
146.
A. IV. SIJXIIOFF, to Lelden, beeft ultgegeren en by alle
Boekhandolarcn verkrijgbaar gcatold:
BESCHREVEN DOOR
Dr. G. D. J. SCHOTEL.
Tweede, Fcrbcterde en geïllustreerde uitgave door
Dr. H. KOGGE:,
Oud-Hoogloeraar aan de Universiteit to Amsterdam.
WIJZE VAN UITGAVE.
Het Oud-Hollaudscli Huisgezin der Zeventiende Eeuw
beschreven door Dr. G. D. J. SCHOTEL, zal verschijnen ln 6 afleveringen
elk van 6 vel druks ln groot 8°. formaat, ryk geïllustreerd.
Da prys per aflevering ie f 0.60,
Men verbindt zich voor hel gehesle werk.
Groningen.
START WEDEROM
Al wat men koopt op Zon
dag terwijl het even goed een
dag vroeger of later gekocht
kan worden, koopt men veel
te duur.
Het wordt namelijk gekocht
der koste van de Zondags
rust der winkeliers en hun
bedienden.
van af 80 Cents, 1.— en hooger.
Beleefd aanbevolend,
Wed. A. BACKER,
Pap en gr a eli t A. 797 6
