Gemengd Nieuws. Met ingang van 16 Mei 1904 benoemd tot bureclambtonaar bij de arbcids-inspcctic, als tv/eede klerk, F. B. J a n t ze n te Am sterdam. Goedgekeurd, dat R. van II a m, bur gemeester der gemeente Rijnsburg, en J. E. G. O. D i b b i t s burgemeester der ge meente Zwaag, zijn benoemd tot secretaris hunner gemeente. Mot ingang van 1 Juni 1904, benoemd tot directeur van hot post- en telegraafkan toor te Huizen, T. K u i p c r, thans com mies der tolegrapliio van do 2do klasse. Met ingang van 16 Mei 1904: lo. benoemd tot hoofdcommies der tele graphic W. J. A. Hun gm an en D. K c u- zenkamp, beiden thans oommies der te legraphic van do 1ste klasse. 2o. bevorderd tot commies der telegraphic van do lsto klasse L. M. L u g t e n, met be paling, dat hij rang zal nemen onmiddellijk na den commies der telegraphic van do 1ste klasse W. F. Jansen, J. F. van de Von, H. J. B e u k s, J. H. M. Lobman n, H. Willcmsen en A. B. Ween ink, allen thans commies der telegraphic van d<; 2do klasse. Met ingang van 1 Mei, aan den commies der telegraphic van de 1ste klasse J. A. de Man, te Amsterdam, als zoodanig, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend. Hel gouden feesl van de school aan de Hooigracht. In de zaal Noordeinde alhier had gister avond van halfacht tot twaalf uren do feest viering plaats ter herdenking van liet vijf tigjarig bestaan der school voor Gerefor meerd onderwijs aan do Hooigracht alhier. Zij ving aan met het zingen door alle aan wezigen, begeleid door een -orkest, en hun getal was zeer groot van Psalm 103 vers 1, waarna ze geopend werd met gebed cn toespraak door den voorzitter der feestcom missie, don heer G. Mulder, oud-hoofd der feestvicroadc school. In dat openingswoord heette de heer Mul der in naam dier oommissio allen hartelijk welkom, mede als oud-hoofd der school, waaraan hij drie en twintig jaar lang do beste krachten zijns levens wijdde. Hij had mot blijdscha.p hot presidium aanvaard, want, hoewel thans in een anderen werk kring geplaatst, had hij nog altijd bet On derwijs lief, vooral het Christelijk Onder wijs. Vele gedachten gingen thans door zijn hoofd: hij d"cht aan den strijd, gestreden voor het Christelijk Onderwijs. Geen land, waar die 6trijd zoo zwaar was als juist in het onze. Hij stond meer in bijzonderheden stil bij dien strijd, om la/tor zioh meer in het bijzonder tot Leiden te be palen, te herinneren aan den bloei van het 'hristolijk Onderwijs alhier onder den grooten druk: te gedenken de mannon, dio daarvoor als staande aan de spits zooveel over hadden, do predikanten Drost en Dounor. de beeltenis van wolken laatste in de zaal aanwozig was; in hot licht te stol len wat vóór vijftig jaren deed do Kerke- raad van do Gemeente aan de Hooigracht, er do aandacht op te ■\ostigen, dat het wel dra verschijnende „Godenkboek" (uit te ge ven bij gelegenheid der a.s. viering van hot gouden feest der Voreeniging van Chr. On derwijzers on Onderwijzeressen) veel over dien strijd cn over de Ghr. scholen zal te lozen geven, en ton slotte, hert heden behan- delcndo, te wijzen ook op wat verwacht mag worden van onzen minister van binncm- lancLscho zaken voor het Christelijk Onder wijs, indien hij aan do Regeering mag blij ven, en voor to stollen hem te zonden het volgende telegram: „Do Verccniging voor Gercf. schoolon derwijs, bijeen ter herdenking van liet 50- jarig bestaan haror oudste school, bidt Z. E. de sterkte des Hoeren toe in don zwa re n strijd voor de vrijheid van onderwijs." Op de woorden van den voorzitter volg de luid applaus, mede als instemming met Iiofc voorgestel do to zenden telegra m. Alsnu werd door eon koor van oud-leor- lingen, onder leiding van den heer S. Eringa, uitgevoerd een feestcantate (woor- ucn cn muziek van den dirigent), welke cantate zoozeer in don geest viol, dat zij later op verzoek herhaald werd; waarna liet tegonwoordigo hoofd der school, de lieer J. Soliaap Hzn., een en ander cn veel belang rijks daarbij mededeelde uit de geschiedenis der nu feestvierende school. Den lsten Mei 185-1 opende dc Kerkeraad dor toenmalige Christelijke Afgescheidene Gemeente (thans do Gercf. Kerk van Lei den A) in een perceel aan de Langebrug want eerst later werd do school aan dc Hooigracht gehuisvest een bijzondere school 1ste klasse. Ds. J. Donncr, in 1851 tot predikant bij die Gemeente beroe pen, werd voor Leiden tot een rijken zegen voor het Christelijk Onderwijs en hij werk te ijverig medo tot de oprichting der school Mat don heer Tieleman bezocht hij sommi- go scholen in ons land, om kennis van zulke inrichtingen op te doen, cn daarna kon dc school ingericht en geopend worden. Do eerste hoofdonderwijzer was de heer Van Holten en onder zijn leiding bloeide dc school; de cersto kweekeling was Davdd Wijnbeek, thans hoofd eener Chr. school to Zwolle. Na heb vertrek van het eerste hoofd ging do school onder het tweede hoofd al- longs achteruit, om daarna, toen de heor Mulder hoofd was geworden, steeds meer in kracht cn bctcekenis too te nomen en thans een waardige plaats in te nemen. Hot gaat niet aan hier allo bijzonderhe den uit den rijken schat door den heer Schaap medegedeeld, te vermelden cn wij vertrouwen, dat het „Gedenkboek" ook om trent dezo school een en ander zal bevat ten. Alleen willen wij er nog op wijzen, dat van do manen, dia. ten tijde dor oprichting of iets later vooraan stonden, nog slechts in levon zijn do heeren F. van Dorp on J. TT. Landwdrr, van wie de laatste onder de feestvierenden was. Na een fcc6tmarsch voor orgel en piano (instrumenten uit het magazijn van den j heer Brijnen, Turfmarkt) bood de heer G 1 O. Donncr als voorzitter van het comitó i van oud-leerlingen de feestgave aan het schoolbestuur aan, zijnde een som van 517.50, waarvoor ds. Rudolph namens het bestuur zijn dicpgevoelden dank uitsprak. Daarbij herinnerde ds. Rudolph, als voor zitter der Gercf. Schoolvcrccniging, er aan, hoe deze bij het naderen van dit feest stond voor een tekort van ruim 500, want finan- cieole zorgen zijn haar niet vreemd, waar door bezorgdheid hcerscht?, maar dat die thans door deze koninklijke gave van do dankbare kindei\>n der feestvierende moe der voor het heden was opgehouden. Bij zonder genoegen deed het 't bestuur der Vorceniging ,dab de heer Donner, de zoon van den vader, wien de school zoo na aan het harte lag, deze gave liad mogen aanbie den, vergezeld van zijn wenscben cn die zijner medc-oudleerlingen. Vóór de pauze van niet minder dan een uur, na de uitvoering van Weber's Jubel ouverture, deelde dc heer Mulder nog mede, dat én dc burgemeester én dc arrondisse- mente-schoolopziener bericht hadden gezon den tot hun spijt en leedwezen niet tegen woordig te kunnen zijn en sprak de heer Draayer als lid der pla.oteelijkc schoolcom missie het bestuur in het hoofd der feest vierende school, welke zulk een goede plaats to Leiden inneemt, toe. Na den rusttijd, waarin men allerlei ver- verschingen gebruikon kon, werd nog weer muziek gemaakt cn gezongen en gejubeld en gejuicht en voerden nog het woord do heerea Uitten broek en Meyncn, hoofden van Chris telijke soholen alhier, ook namens do bestu ren daarvan waarvan leden waren tegen woordig geweest maar reeds vertrokken wa ren, ovenals de lieer De Lange, burgemeester van Oudshoorn en de beer Landwchr. Ds. Rudolph sloot hot feest met allen, die medegewerkt had don tot bet welslagen cr van, ook mevrouw Donncr voor haai* schoon accompagnement, tc danken, ver zocht to zingen Psalm 72 vers 11 on eindig de met dankzegging. Het was een opgewekte feestviering, waar bij veel goeds werd ten gehooro gebracht. ATJEIÏ. Ook do ,,N. R. Ct." ontving gisteren even als het „Hbld." een telegram van donzclf- 'den inhoud. Alleen seinde men aan dit blad nog, dat de vijand 7 gevangenen, 1 lilla en 7ö geweren in onze ha-nden liet. RECLAMES, h 40 Cents por regel. |Melkvo'edseLorKinderenenZieken. 4ü9G 7 Provinciale Stalen van Zuid-Holland. In de gistomamiddag voortgezette verga dering der Prov. öuaton van Zuid-Hol land tor behandeling van hot reglement van Delfland, werd na breedvoerig debat over dc artikelen met 67 tegen 2 stommen een amendement-von Fisenne verworpen, dat aan de polderbesturen de vorpliohting wil de opleggen om te waken, dat do kaden voortdurend in goeden waterkecrendcn toe stand verkeeren. Verworpen werd eveneens een sub-amen- doinent-Gookoop, om in plaats van „kooge- ro cischen" to spreken van „meerdere hoogte", on diuirna het dus ongewijzigde amcndomont-Van Andol met 57 tegen 12 stemmen aangenomen, waardoor wordt uit gesproken dat, haugende bet geschil, het hoogheemraadschap het polderbestuur kan bevelen, de kade in den vcreischlen toestand to brengen en bij nalatigheid het polderbe stuur kan verplichten, zelf de werken aan to vangen en uit te voeren. Daarna werd een amcndement-Loopuyt (om Delfland te belasten met bet onder houd der langs de poldervaart gelegen ka den niet bijdragen van do aangrenzende polders) verworpen met 51 tegen 18 stom men. (Vóór stemden do hccren: Muller, Mees, v. d. Borg, Swets, Do Monchy, Hoogen doorn, Volleer, Loopuyt, Hoogerbruggen, Korteweg, Versteeg, Van Namen, Overwa- tor, v. d. Pols, Do Geer, De Bio, De Mos en Vingerling.) Het voorstel van God. Staten (onderhoud van do kaden ten lasto dor polders) werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Een ameixdemenUGoekoop strekkendo uit hot artikol (bepalende de hoogte van hot maalpeil) weg te laten de alinea bepalende, dat geen water in de Maas mag worden in gelaten op den boezem zoolang dezo aan de peilschaal voor het Gcmeenelandshuis te Delft op of boven maalpeil staat werd aan genomen met 50 tegen 19 stemmen. De door den lieer Loopuyt voorgestelde bepaling om het maalpeil te nemen op 200 M. afstand van do plaats van inlating van het water, werd aangenomen met 35 tegen 34 stemmen. De overige wijzigingen werden zonder stemming aangenomon. Hot geheele voorstel tot wijziging van bet, reglomonb van Delfland werd daarop oven eens zonder stemming aangenomen. Nadat de vergadering zich zonder stem ming had vereenigd met het voorstel van Godcp. Staten om een subsidie van f' 1000 too te kennen in de restauratie van don kerktoren te Vianon word de buitenge- wono zitting gesloten. Arbliragc-paleis. Naar wij vernemen zou do Staatscommis sie, die in do residentie een plaats moet zooken voor Carnegie's Arbitrage-paleis, niet op het oog hebben een deel van het Haagschc Bosch achter het Malieveld, maar een weiland, naast het Bcsch gelegen ach ter de straten, die don tuin van het Kon. Zool. Bot. Gen." omgeven. Dat weiland zou dan moeten worden aangekocht. (Centrum). De Oorlcg. Nog altijd blijft bet sucocs van het Japan- sohe leger aan de Yaloe het onderworp van besprekingen, beschouwingen en bespiege lingen in d© gTOoto bladen. Dat vooral de Engelsohen juichen over den tegenslag der Russen, zal men wel willen golocnven. Maar de grooto quaestie is nu om de juiste waar de aan do overwinning der Japannere too te kennen. Hebben do Russen de Japanners den overgang over do Yaloe willen beletten of tijdelijk belemmeren? Ook voor het laat ste valt veel te zeggen; haddecn de Russen zóóveel waarde gehcoht aan het niet-over- trekkon van do Yaloo door het Japansohe leger, dan hadden de Russen daar wel een grootere maoht bijeengebracht. Dit hebben ze niet gedaan; de hoofdmacht ligt toch bij Mukden cn zoo moet dit gevecht slechts beschouwd worden als een voorgeveobt vóór den grooten slag, die nu gaat komen; het voortrukken der Japanners zal dezen weldra op do hoofdmacht der Russen doen 6tuiten, En wanneer men nagaat dat de Japan- nere hun .verliezen opgeven als ongeveer 800 man aan dood en en gewonden, dan zal Rusland wel het dubbele hebben en heeft men eeno aanwijzing wat ons nog voor be richten te wachten staan 1 Dat men in Japan en met namo in de hoofdstad Tokio, feost viert is geen wonder 1 Duizenden menschen bewegen zich op straat om do overwinning aan do Yaloe te vieren. De helft zijn vrouwen. Twaalf ver schillende optochten waren er gevormd, maar zij losten zich ten slotte in één op. Een andere optocht bestond geheel uit studenten dio roode lampions droegen. Do straten zijn vol. De ganscho stad is mot vlaggen en lam pions versierd Do heclo bevolking doet aan do betooging mee. Het is de grootste, die er te Tokio sedert het begin van den oorlog geweest is. Het J apansche gezantschap te Londen maakt het volgcndo verslag van generaal Kooroki, dat Zondagmiddag to Tokio werd ontvangen, openbaar: Do vijand bood nog aan onze vervolging hardnekkig wederstand en berokkendo o~s daarbij nog een verlies van 300 man. Do vijand vocht dapper tot het einde. Ten slotte staken twee zijner batterijen, nadat zij het meerendeel hunner manschappen cn paarden worloren hadden, de witte vlag op en gaiven zioh over. De officieren onder do krijgsgevangenen vorzekeren, dat generaal Kasjtalinski en de bevelhebbers van het 11de en 12de regiment voetvolk en van de lichte artillerie gesneuveld en er nog ver soheiden andere hoofd officieren dood of gewond zijn. Vele vluchtelingen kwamen la ter terug cn gaven zioh ovor. Het geheele aantal' krijgsgevangenen bedraagt 30 offi cieren cn 300 minderen. Ik stel een onder zode in naar onze verliezen. De Russische artilleristen vernielden do sluitstukken van hun kanonnen voor zij zich overgave^ en van de dertig gevan gen Russisdho oficioren -waren er. twintig gewond, on van de 300 minderen 100 gewond. Het voorloopige verslag van den hoofdofficier van gezondheid van het Ja- pan-sehe leger stolt het aantal dooden en gewonden der Jnpanners op zevenhon derd achten negentig man. Tor nauwomood waren de voordooien te land behaald of do zeemacht der Japan ners doet weer van zich sproken en wel door een Nieuwe poging om de haven van Port- Arthur te versjjerren. Het Telegraaf-Agentschap tc St.-Peters- burg verneemt uit Port-Arthur dd. 3 Mei: Om één uur hedennacht werden cr vijl Japamschc torpedobooten ontdekt. De bat terijen en de oorlogsschepen „Gil jak", „Gronjasjtsji" cn „Otwazjni" openden aan stonds het vuur op hen on dwongen ze naar vollo zee terug te keeren Vervolgens wer den, komende uit het zuiden, aan den ho rizon Japansche schepen ontdekt. Aan de spits voer een vcrsporringasckip. Bij den ingang van de haven werd het in den grond geboord. Om 1.45 daagden nog twee vcr- sporringsschepcn op. Ook deze werden in don grond geboord. Om 2.25 naderden weer vier van dergelijke schepen. Drie er van sprengen op Russische mijnon in de lucht; twee zonken dadelijk, de twee andere wer den wederom door liet vuur der batterijen en oorlogsschepen in den grond geboord. De „Askold" nam nu aan bet gevecht deel. Om 2.40 verschenen er nogmaals drie ver sperringsschepen Een stootte er op een mijn, het tweede zonk op dc kust, het- dorde ging door Russische kogels verloren. Bij het begin van den strijd begaf zich Alcxc- jcff met den chef van den generalen staf en een vlaggeknpitein van den generalen st- .f op een sloep van het stoomschip ,,Se- w as topoi" aan boord van dc „Otwazjni." Een telegram van Alcxejeff uit Port-Ar thur aan den Tsaar, van gisteren, meldt, dat in den nacht van don 2den een uieuwe aan val, waarmede de Japanners het doel had den den haveningang to versperren, met goed gevolg afgeslagen is. Togen halfdric in den nacht werden in het schijnsel der zoeklich ten een aantal versperringsschepen zicht baar. Zij kwamen uit het Oosten en Zuid oosten. Door het vuur van "de Russische fca- nonneerbooten en kustbattcrijen worden zij tot don terugtocht gedwongen. Acht stoom schepen werden door mijnontploffingen op de reede tot zinken gebracht. Bovendien wer den twee torpedobooten vernield. Van de bemanningen, die zich in kotters zochten te redden, werden er 30 man 'door de Russen gevangengenomen. De Russen leden geen verliezen. Vorder scindo Koeropatkin don 2den aan dén Keizer den loop van den slag aan de Yaloe. Hij bevestigt, dat de Russen, daar zij in getalsterkte achterstonden, trots een hardnekkige vei'dcdiging, hun stellingen, met groote verliezen en onder achterlating van een aantal kanonnen, moesten opgeven. De concerten in bet Va n-d e r- V'erf f park hebben gisteravond voor dezen zomer weder een aanvang genomen. Het publiek was in grooten getale opgekomen, zoowel in hofc Park zelf als aan de overzij de, op de Steensehuur. Het laatste kan, wat orde betreft-, c n voorbeeld nemen aan het eerste, waar, als de Schutterij-kapcl zich deed hooren, men over het algemeen onder do noodigc stilte stond te luisteren naar des heeren Geyp's goede muziek. En kele jongens echter hadden hun onhebbe lijkheden, waardoor zij anderen hinderen, nog niet afgeleerd. De Park-conoerten zullen nu in het ver volg eiken Dinsdagavond plaats hebben. To 's G raven li ago werd 'in de woning van een groentenhandelaar aan den Dennenweg ingebroken door een jongen van 14 jaar, dl® vroeger b\j di®n groentenhandelaar in dienst was geweest, en dooreen 17-jarigen jongen. TerwUl zJJ beproefden kasten te openen om gold te et«l#n, werden zJJ door den be woner, dio juist thuis kwam, ontdekt en daarna aan de politic overgeleverd. Dc 14 jarige knaap pleegde een paar weken geleden inbraak in dezelfde woning en ont vreemde toen f 9. Mon meldt uit Den Haag: Gis- termiddag is aan den overweg van. den Loosduinsohen weg een achtjarig meisje, dat daar aan bet spelen was, door de Wcet- landsche stoomtram overreden ©n gedood. Het kind was geheel vermorzeld en de machine moest gelicht worden om de liohaaras- deeicn bijeen te zoeken. Hoe dikwijls de tram hier reeds ongolukken veroorzaakte, is haast niet na te gaan, wat geen wonder is, daar met volle kracht mag gereden worden op een weg, waar mon te voet vaak geen raad weet óm door do karren en wagens te komen. Een juffrouw uit de Van-A 1 ke- made-straat te Rotterdam liet gistermid dag een kinderwagen enkele oogenblikken onbeheerd staan op de Gedempte Boter- sloot. Toen zij terugkwam, miste zij uit een reticule, in het wagentje geborgen, twee portemonnoies, do een inhoudende een bankbiljet van 25 en do andere ongeveer 3 aan zilvergeld. De politie word te hulp geroepen en een ingesteld onderzoek bracht haar op het spoor van twee meisjes, kinde ren van 7 jaar. Een dezer had de portemon- naies uit don kinderwagen weggenomen en dc andere hot bankbiljet van f 25 gewis seld, welk geld voor een deel versnoept en onder kameraadjes op het Aohterkloosber verdeeld was. Bij een van de kinderen werd in haar schort geknoopt nog een bedrag van 18.50 gevonden. De beide jeugdige dieveggen zijn naar het politiebureau in de Lang Torenstraat gebracht. De A mate r d am s c h e Huishoud school. Uit inlichtingen ter bovoegder plaatse i6 aan heb „Hbld." gebleken, dat do oorzaak voor hart ontslag van mej. Wit top Koning gelegen is in een verschil van opvatting tusschen deze onderwijzeres en het bestuur over heb karakter van de school. Voorop moet wordon gesteld dat bet be stuur, een der leden heeft ons dat beslist verklaard, volstrekt geen aanmerking heeft op het onderwijs van mej. W. K. Bij hot bestuur heeft echter altijd het denkbeeld voorgezeten dat de huishoudschool niet alleen is een kweekplaats van volleerde huishoudsters, maar ook de roeping heeft op te wekken tot huiselijke deugden en te verhoogon don zin voor het huiselijk leven. Het bestuur achtte heb daartoe noodïg, dat het ook zeggensobap zou hebben over hot optreden van de onderwijzeressen buiten hot onderwijs. Hieromtrent rees verschil van meening met versohil lende onderwijzeressen, die voor zioli volkomen vrijheid verlangden en aan het bestuur sleohts de bevoegdheid wilden t-oekonncn om het programma voor loot on derwijs en den algemcenen geest daarvan vast te stellen. Daarop moest uitteraard lwt bestuur toezicht houden, maar verder behoorden de bemoeiingen van het bestuur zich niet uit te strekken, meenden dezo on derwijzeressen. Onder haar was mej. Wit top Koning hot vurigst dit standpunt toe gedaan en haar optreden gaf dikwerf aan leiding tot wrijving, totdat ten slotte het bestuur heeft gemeend haar te moeten ont slaan, ten einde door deze daad te botoo- gen dat het zijn gezag ovor de school niet weneoht op tc geven. Hot „Hbld." hoopt dat er nog een mid del zal gevonden worden om de uitnemende leiding en leerkrachten voor deze nuttige instelling te behouden. Gistermorgen is er een werk- staking uitgobroken op het werk van dc in aanbouw zijnde Rijkskazernes te Nijmegen; 53 metselaars on opperlieden eischten 3 ets. loonsverhooging per uur, wat door den aan nemer niet werd toegestaan. Aan 47 van hen is het loon uitbetaald, dezen zijn ontslagen de andoren hebben het werk hervat-. Door dc timmer liefdon is niet deelgenomen aan de steking. Uit Eindhoven schryft m n aan „Do Nieuwe Crt." Alhier zal op Zondag 15 Mei a. s. met het ocg op de in te voeren tabaksbelasting een grooto protestmeeting wordon gehouden, waarin als sprekers zullen optreden de secre taris van het hoofdcomité tot bestrijding der tabaksbelasting en dio van het comité te Eindhoven. Gisteravond hoeft Dirk van den Berg in den worstelwedstrijd te Ber lijn don Fransohman Aimable do la Cal- mette neergelegd, in 26 minuten. Het was do beslissende kamp tusschen hen. Ya-n den Berg kreeg een krans met linten in de Hol- landsche on Duiteche klouren. Gisto macht is op een half uur afstand van Winterswijk door den trein een vrouw ovorrodon. Gisteren had op de ambacht- school te 's-Hertogenbosch een ernstig onge val plaats. Yan twee leerlingen, die aan het stoeien waren, stak de een den ander, bij ongeluk, met ccai beitel zoo ernstig in de borst-, dat Lij per brancard naar het- Grojt Zieken-Gasthuis moest vervoerd worden. (Nbr.) Het hoeft Maandag inSchot. land gesneeuwd, en m Lciowtorehirc viel er behalve sneeuw ook hagel. Berbers uit Tafilelt, n c fc binnenland van Marokko, hadden honcier- den kameelen geroofd in. het gebied der Bo- ni-Abbas, dat onder Franscbe bescherming staat. Majoor Pierron heeft daarop een tooht tegen dc Marokkaansche roevers on- dernomen, mot het gevolg, dat bet gcroofdo teruggehaald kon wordon, terwijl eenige woestijnbewoners gedood werden. Tc Sa n-L ouis is de brug van een veerboot bezweken onder het gewicht van do nieuwsgierigen, dio kwamen zien naar twee kanonneerbooten, welke gezondon waren om de opening van de tentoonstelling op te luisteren. Een paar honderd raonschen vie len, drie personen weixlen doodelijk gewond en volen bekwamen licht© kneuzingen. Middelbare Technische School. Eon wetsontwerp is bij do Tweede Kamer ingekomen tot verhooging v&n dc begroo- ting van Binncnlandsch© Zaken voor dit jaar met f 100,000, wegens kosten voor den bouw van een middelbare technische school cn kosten van onderzoek en ran maatrege len, noodig ter voorbereiding yan do oprich ting van deze Echool. Do kosten van den bouw der school zon der aankoop van terrein worden geraamd op f 800,000, die der inrichting op f 100,000. Het terrein ter grootte van anderhalf hectare is gratis bedongen van de gemeente Haarlem, waar de school zal geplaatst wor den, terwijl die gemeente tevens dc helft tot een bedrag van ten hoogste 400,000" i» do koeten van den bouw zal bijdragen. De kosten voor het Rijk dalen alzoo tot f 400,000 voor don bouw cn f 100,000 voor dc inrichting. Yan de beooodigde som wordt, gelijk hierboven is medegedeeld, voor dit jaar 100,000 aangevraagd, ma kende met de recd3 toegestane 20,000 voor onderzoek en maatregelen van voorberei ding f 120,000. De gemeente Haarlem scheen, volgens den minister, do voorkeur te verdicnon om haar ligging, vlak bij do hoofdstad cn oj> het verkeerspunt tusschen <L twee aanzien lijkste provinoion; voorts om haar rijk ont- v-ikkeldo industrie, haar gezonde ligging on schoono omgoving, zonder dat dc le vensstandaard cr to hoog is opgedreven. In de zeer uitvoerige memorie van toelich ting heeft de minister van Binnenlandscho Zaken zich allereerst ten taak gestold aan tc toonen, welko plaats deze school in het technisch middelbaar onderwijs, dit tech nisch middelbaar onderwijs in het middel baar vakonderwijs, dit middelbaar vakon derwijs in het gemeen© vakonderwijs en dit vakonderwijs in het onderwijs, als algemeen begrip genomen, bezet. Omtrent het karakter der school deelt de minister het volgende mede: Do voorgesteld© school is lo. een tech nische school, omdat ze niet zal opleiden voor dc uitoefening van één bepaald be drijf, maar bedoelt aan haar kweekelingen die kundigheden en vaardigheden mede te dcolen, dio hen bekwamen om in een hrco- do reeks van bedrijven op to treden. Ze is 2o. een middelbar© school, doordat ze niet, op de wijze der ambachtsschool, kna^ pon, die van de lagere school komen, tot werklieden in het ambacht vormt, maar op leiding geeft aan hen. dio als patroons in kleine bedrijven of bij grootere bedrijven als leiders onder de patroons "crkzaam zul len zijn. En ze is 3o. een centrale school, in zooverre zo opleiding geeft voor die reoks van bedrijven, die verreweg het tal rijkst cn over heel het land verspreid zijn, en tot op zekere hoogte, met name door dé werktuigkunde on de scheikunde, een grond slag van konnis leggen, waarop voor een deel eohier alle nijverheid steunt. De meest gangbare indeeling van deze soort school is uit dien hoofde dat uit drie groote nf- deelingen bestaat: ten eerste uit een schei kundige afdeeling, die dc stoffen cn krach ten leert- kennen, ton tweede een werktuig kundige afdeeling, die dc instrumenten leert kennen om dezo stoffen en kraohten te bcheerschen, en ten dorde een bouwkun dige afdeeling, die leert, hoe men, onder aanwending van deze instrumenten op de stoffen cn krachten der natuur, een con structief resultaat kan beredken. Deze op vatting van dc samenstelling van zulk een i school is aJzoo geon willekeurige oombina- tie, maar zulk een, die in het wezen der dingen haar motief vindt. Yoorloopig zal do ontworpen school slechts uit twee afdeelingon bestaan, de ééncj voor dc opleiding van bouwkundigen, do( andere voor do opleiding van werktuigkun-, digen. De bouwkundige afdeeling zal dienen voor do opleiding van bouwkundige op zichters en waterbouwkundige opzichters, een opleiding, die tevens geschikt zal zijn' voor do vorming van patroons, aannemers en bouwmeesters van klcino bouwwerken. Ook de gemeentelijke bouwmeesters in klei- no gemeent«Q sullen uit dezo afdeeling kun nen voortkomen. De tweede of werktuigkundige afdeeling zal dienen voor de opleiding van lo. aanstaande machineteekcnaars-con- structeurs voor de teekenkamer bestemd; 2o. personen bestemd om in machino- workplaatsen de leiding der werkzaamheden op zich te nemen; 3o. personen, die zich voorstellen aan het^ hoofd van een industrieele onderneming te zullen staan, waarin kennis van het machi-, nevak gewenscht is; 4o. personen, die zdch voorbereiden rm belast te worden met hot toezicht of dc lei ding der machine-installaties in eenig greot bedrijf; 5o. personen voor wie de kennis van werktuigkunde om eenige andere reden nat tig of noodig is, die zich willen voorberei den tot de betrekking van oprichter van den arbeid, v an het stoomwezen, bij spoorweg maatschappijen, e. d. 6o. machinisten bij de koopvaardijenC 7o. electrotechnici. De naam „opzichter" is hier bedoeld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 2