LEIDSCH DAGBLAD. ZATERDAG 23 APRIL. - VIERDE BLAD.
Afschaffing van den nacht
arbeid der bakkers
Gemengd Nieuws.
FEUILLETON.
Verijdelde plannen.
Nc-derlandsch Zuidafrilcaaiische Vereenlylng.
No. 13548
Anno 1904.
Van do talrijke nieuwe wettelijke bepa
lingen. in den 1 aaleten tijd door de Regee
ring voorgesteld, is er wellicht geen met
zooveel ingenomenheid begroet als die,
voorkomend© in het ontwerp eencr niouwo
arbeidswet, en betrekking hebbende op de
afschaffing van den nachtarbeid der bak
kersgezellen.
Men wist, dat het er eenmaal toe zou ko
men; men was sinds lang overtuigd, dat
er geen afdoende reden is, waarom de bak
kersgezel niet in den kring van het gewone
huiselijke leven zou worden opgenomen,
waarom zijn 7-00 nuttig bestaan geheel in
strijd zou moeten wezen met de natuurlijke
orde der dingen Maar van het particulier
initiatief was in dit geval geen afdoendo
verbetering te wachten. Waarom niet? Dit
is zeer moeilijk te zeggen In latcrcn tijd
heeft men de schuld geworpen op de fabrie
ken en groote inrichtingen, waar het ploe-
gcnstelsol den nachtarbeid minder bezwa
rend maakt, en daartegen moesten do klei
nere bakkerijen blijven concurreeren. Men
yergete colxtcr niet, dat de nachtarbeid ook
bestond, toen er van broodfabrieken in hot
geheel geen sprake waa. Men kan dus de ge
woonte van des nachts het brood loberei
den, bezwaarlijk ander* t/»eschrijven dan
aan den heorsol vin h^-f pu
bliek.
Hoe dit zij, dc Rqgecriug, zich stellende
op het standpunt, dat het bedrijf zelf den
nachtarbeid niet noodig maakt cu er dut»
in het belang voji die velo duizenden, die
hem verrichten, wettelijke tussdienkomst
noodig is, heeft den grooteu slap gedaan
en de afschaffing van den nachte'-beid der
bak.kersg o z e 11 c n voorgesteld
Korte! ijk willen wij den hoofdinhoud
van het voorstel hic-r nog even vermelden
Mannen, die in een broodbakkerij werk
zaam zijn, mogen niet langer arl>eid ver
richten dan gedurende elf ureu per etmaal
Voor ten hoogste twee etmalen r>^r weck,
dooh voor niet meer dan zestig otmalen in
een jaar, mag het aantal werkuren dertien
en ccm liaJf bedragen, m i ts de arbeidsduur
op an der o werkdagen niot meer be
drage dan tien en een half. Het aantaJ
uron mag voor de genoomdo etmalen zelfs
zestien bedragen, mits dan op ando
re dagen de arbeid 'im h-doopr
dan tien uren.
De bovengemelde eil iuvu 11:1.1b.:. liggen
tusschen vijf uur 's morgeus en negen uur
dce avonds. Bedraagt het aantal werkuren
bij uitzondering meer, dan mag men des
morgens te twee uren beginnen
Do (hoogstens) zestig uitzonderingen zijn
gomaakt voor do Zaterdagen cu do dagen,
dio voorafgaan aan den Nieuwjaarsdag, en
aan de Poascli-, Pinkster- en Kerstdagen
ZooaJs wij boven opmerkten, geldt de
maatregel voor de bakkersgezellen. Dc
vraag, of dit dan niet vanzelf spreekt, zou
men kunnen beantwoorden met er op te wij
zen, dat onder de vragen, indertijd door on
zen premier tot dc bakiersp.t-troons gedaan,
ook deze was:
,,Acht gij bot wenschclijk, dat bij dc af
schaffing van nachtarbeid ook aan patroons
of bestuurders verboden worde, werkzaam
heden te verrichten, met andere woorden,
dat de bakkerij een bepaalden tijd stilstaat?"
Eu nog een andere ongeveer van dezelfde
kracht:
„Acht gij het den ondergang van den
kleinen bakker, wanneer hem als patroon
verboden wordt 's nachts arbeid tc verrich
ten'
Onder de bakkersputroonn, tot wie deze
vragen gericht werden, hebben zich waar
schijnlijk geen juristen bevonden. Onze pre
mier zelf is trouwens ook geen jurist en
wij vermoeden, dat, in het tegenovergestelde
goval, die vragen in de pen zouden gebleven
zijn.
Wanneer toch de inrichting van den bak
ker, niet in strijd met do wet bestaande, bij
haar uitoefening de rechten van anderen
niet schendt, noch in strijd komt met ecnige
bijzondere wet of verordening, dan spreekt
het wol vanzelf, dat geen macht ter werclu
den bakker zou kunnen verhinderen zijn
werk dea nachts te verrichten, evenmin als
rr.cn dat den anderen, den journalist, dcu
advocaat zou kunnen doen. Meu kan wei
eischon stellen aan een bedrijf, men kan wel
hen beschermen, die in afhankelijkheid van
anderen verkeeren, maar men kan niet
iemand tegen zich zelf beschermen, noch di
rect inbreuk maken op de persoonlijke vrij
heid. Met de beginselen van staatsrecht, zoo
als zij algemeen worden beleden en opgevat,
zou dit in lijnrechten strijd zijn.
Zoowel het groot-bedrijf als de patroons
bond en de vakvereenigingen hebben op do
vragen van den premier een bevestigend
antwoord gegevon. Natuurlijk; wat uit eon
oogpunt van recht bestaanbaar of niet be
staanbaar i6, konden zij moeilijk beoordoe
len. Zij plaatsen zich uitsluitend op het
standpunt van belang. De bakkers, die al
leen werken (maar hoe velen zulcn 0r dat
zijn?) krijgen een kleinen voorsprong en
kunnen voor vers- hrooi 's morgens vroeg
zorgen
Dit moge nu waar zijp, het is in elk goval
een zcor gering bezwaar, waarmede do wen-
scltclijkhcid der afschaffing van den nacht
arbeid der gezellen niets te maken heeft.
Zien wij do zaken goed in, dan zal er, bij
aanneming der wet, alom een streven ont
staan om het brood tics avonds zoo laat mo
gelijk to bereiden en rond te brengen. Stelt
hot publick den cisch, dat dit werkelijk zoo
Iaat gvschiedo als kan worden toegelaten,
dan stelt het geen onrcdelijken cisch; innar
dan zal het ook weinig of geen Jast van den
maatregel ondervinden. Het zal des mor
gens nooit bokoeven te wachtenbot zal een
voedsel verkrijgen, dat, ja misschien een
weinig minder voedingswaarde bezit, maar
dan in elk geval gemakkelijker verteerbaar
is, en hot brood, onopengesneden o" goed ge-
oonsorveord, zal, mits natuurlijk van goede
bctiUuiddeelcn samengesteld, des ochtends
minstens even goed van smaak zijn nis het
volkomen verse lie.
Wanneer men over dit voorstel van wet
eens een volksstemming kon uitlokken, dan
zou men eens zien hoe algemeen het wordt
toegejuicht.
To Haarlem is nllerbrutaalst
ingebroken In bot perceel Anegang, boek
Groot0 Houtstraat, op een punt dus, waar
zoowat den geheelen avond en nacht passage
is. De winkelierster iu hoeden, juffrouw Lip-
pitz, had zich te 11 uren naar boven begeven,
doch bedacht zich een kwartier later, dat zy
den sleutel van do brandkluls bonoden had
laten liggen. Z|J ging daarna naar bonedon
on viel toon bjjna over een korel die op de
trap lag. Op haar alarm ging de man er van
door. RU onderzoek bleek, dat or f 7 uit de
toonbanklade waren verdwenen.
Het vermoeden bestaat dat de inbreker Is
binnongokomen door oen naast het perceel
liggende pand.
Uit Haarlem meldt mon: Van
gisterochtend af gaan de treinen naar Rotter
dam over de nieuwo verhoogde spoorlijn. Het
nieuwe rangeerterrein aan do Leidschevaart
wordt 1 iloi in gebruik genomen voor het
verdoelen der goederentreinen. Do waggons
voor Haarlem komen tot October nog hier,
doch dan is do goederen loods aan de Leidscho-
66)
Dertigste Hoofdstuk.
Do schemering viel in. Op het terras aan
den tuinkant van het slot verzamelden zich
do parem voor de polonaise. De muziek, wel
ke voor het dansen was geëngageerd, for
meerde zich. Een aantal boerenkindoren, als
herders on herderinnen gokloed, liep met
bonte papieren fakkels rond, totdat de uit
Munster ontboden dansmeester hen bijeen
riep en in rij en gelid opstelde. Drie om
hoog stijgende vuurpijlen gaven het sign.tal
tot den afmarsoh. Als een schare gloei-
wormpjes doken do fakkeldragers in do
duisternis op, dc muziek begon te spelen en
de polenaise nam eon aanvang.. In een lan
gen stoet ging het door bet uitgestrekte
park, langs hooge hagen naar de met. Ben-
gaalech vuur verlichte hermitage, en verder
naar den floratempel, onder welks door
euilen gedragen dak de godin in eon grocn-
aohtigon glans straalde. Bij don vijver,
voor de houtvester6\voning, welke achter
het park, vóór het uitgestrekt bosch lag,
werd een groot vuurwerk afgestokencLat
door de weorspiogeling in het water nog
een bijzondere bekoorlijkheid kreeg. Ver
volgens bewoog do stoet zich langs don oever
van den Sulsbaoh on door do lange allee
weer naar het slot, waarvan de vensterban
ken en kozijnen too verachtig door lango
guirlandes met bonte ïll'uminaticiampjes
verlicht werden. Daarop sloeg men zij
waarts af, door do allee van liorkentakken,
ou over het nieuwe Sfilzbaohpad naar do
linde op do hoeve, in wolker eigenaardige
kroon zich het orkest zoo goed mogelijk
installeerde en een wals speelde.
,,Ik maak u mijn compliment, gravin; u
danst zoo licht, dat het een genot is," zei-
de Selr.varzhoff, terwijl hij het raoisje, na
cenige rondjes, een weinig ter zijde voerdo
en haar den zijden doek, welken Waltrud
tegn do koele avondlucht meegenomen had,
0111 de schouders legde.
,,U wil mij zekor iets aangenaams zeg
gen?" vroeg zij. „Ik heb immers nog nooit
uiot eon lieer gedanst en kom mijzolve zeer
onbeholpen voor. Ik vind het echter een
groot genot."
„Gij staat bij mij vcol te hoog, dan dat
ik 11 flauwe complimenten zou zeggen, Wal
trud. Ik heb het tot dusver niet geweten,
dat ik een hartstochtelijk danser was,
maar ik zou nu werkelijk wenschen, dat ik
uw balkaartjo vol had geschreven."
„Dat zou ik ook willen, mijnheer. Die
liun naam op mijn kaartje hebben geschre
ven, ken ik niet of ik mag zo niet lijdon.
Kijk hier, dadelijk don eersten dans, den
Schotsohcn, heb ik met dien vreeselijkon
assessor Wittkopp. Ik wil niet met hem
dansen. Wat moet ik doen?"
In het volgendo oogenblik 6tond Müll-
burg voor haar en begroette haar op eon
vertrouwd ij ko manier, terwijl hij voor
Schwarahoff slechts achteloos naar de
muts greep. „Het geluk is mij gunstig,
gravin, bijzonder gunstig. Wittkopp, die
bij het diner reeds aangeschoten was, zit
boven in een zijzaaltjo in een ellcndigcn
toestand te soezen. Hij laat zich door mij
bij u verontschuldigen, dat hij do afgespro-
vaart geroed on vervalt dus hier de groote
l&st by de overwegen aan Jans- en Kruisweg.
Do brandweer te Amsterdam
werd gistermiddag gealarmoerd voor een
brandje in het Binnengaathuis. Er was nl. in
een kamertje op do afdeeling vrouwenver-
pleging brand ontstaan door hot vlamvatten
van een balk In een slecht geconstrueerden
schoorsteen. Het vuur werd spoedig gebluscht,
zoodat van het materieel der brandweer geen
gebruik behoefde te worden gemaakt.
Door do Koningin is f lOOge-
8cbonken aan do ^Vereenlglng voor Goud-,
Zilversmids- en Diapan (zeilers-gezellen „Hot
Klaverblad" te Amsterdam ten behoeve van
baar pensioenfonds.;
Loosbaar schiyven. —De minister
van onderwijs iu Pruisen hooft eon poging
gedaan om de leerlwigen van Hoogore Burger
scholen en Gymnasia te brengen tot „leesbaar"
schreven. In een aanschrU ving aan de leeraren
heelt hy or op gewezen, dat vaak nog lang
na het eind der schoolstudio een onleesbaar
handschrift ergernis wokt en niot zelden een
belouimeiiug is voor bevordering on vooruit-
komon. Daarom behoort voortaan by al het
schoolwerk gelet to worden op het schrift
en moeten alle opstellen, enz., dio slordig
geschreven zyn, wordon ter zUde gologd. Tot
m de hoogste klasse moot ook voor I et
schrift eon cyfor of aanleekening op hol rap
port worden ingevuld en evonzoo iu het
diploma van het eindsxamon.
Te Brotnerhafon is uit Canada
kapt. Bornicr aangekomen, om do stoom
boot „Ganss" over tc nomen, het echip,
waarmede "de bekende Duitschc tocht naar
do Zuidpoolbtrekun is gemaakt. Kapitein
Bcrnior zal met dit .-chip u Canada naar
do Behringzee trekken en van daar trachten
met sleden do Noordpool te bereiken. Hij
richt zich in op een tocht van zeven jaren 1
Uit Kopenhagen wordt be
richt, dat cr to Aalcsund in verband met de
verdccling van het ingekoi...?n geld voor de
slachtoffer-s van den grooten brand, dio de-
zon wiuter vrijwel dit geheclo Noors.che stad
je in do noch legde, crustigo schandalen zijn
voorgekomen. Er heerscht zoo groote onec-
uighcid, dat do Staat zich genoodzaakt ge
zien heeft tusschcnbcide tc komen. Sommi
gen zeggen ronduit, dat het door liefda
dige rnenschen bijeengebrachte geld 'do be
volking van Aalcsund meer heeft geschaad
dan gebaat, omdat velen raeenen, dut zij nu
niet meer behoeven te werken. Zij vertellen
elkaar, dat er geld genoeg iu ingekomen om
allen, dio bij den brand havo en goed hebben
verloren, in staat te stollen voortaan van
hun renten te leven, maar dat de „grooten"
den armen lieden weer bijna niemendal gun
nen. Zij cischen, d:it al het geld dadelijk
verdeeld zal worden, en zij protcsteercn or
togen, dat een bolangrijko som, ruim een
half milliocn kronen; zou worden uitgekeerd
aan 'Je gemeente Aalcsund voor het optrek
ken van nieuwe gemeente-gehouwen cn als
schadeloosstelling voor niet invorderbare be
lastingen.
To Troy in don staat No w-Y 0 rlc
waren do vroed© vaderen Iret zoo on eons,
dat het Zaterdag in een avondzitting van
den gemeenteraad tot een algomoon vuist
gevecht kwam. Do politie moeot tusschen
beide komen; niot minder dan 35 agenten
wanen noodig om de rust in do raadszaal
te herstellen. Do voorzitter Dougherty liep
cenigo bloedige wonden op, daar do agen
ten van hun stokken gebruik maakten.
Uit Loriont wordt gemeld,
dat tc Meslan onder do opgeroepen lotelin-
gen van versohillcnclo gemeenten con lievige
vechtpartij ontstond. Dc gendarmes, die
tusschen beide wilden komen, werden daar
op door de vechtersbazen gemeenschappe
lijk aangevallen. Dc politic maakte toen
van haar wapens gebruik. Een der jongo
lieden werd gedood, een zwaar gewond, ve
len werden licht gekwetst.
Eon reusachtige brand heeft
tc Toronto gewoed in het handolsgedeclto
der stad. Dc brand ontstond in een zeepma-
giizijn des avonds to negen uren. Met groote
snelheid breidde het vuur zich ui-t cn eerst
des morgens drie uren was het verder ge
vaar geweken. Over een oppervlakte van
vijftig acres was alles uitgebrand. Enkoio
brandwcorbcambtcn werden bij het blus-
schingswork gewond.
103 gebouwen zijn afgebrand cn circa
kon Schotseho wals niet mei u kan dau-
scn."
„Zeer aangenaam," antwoorddo Wal
trud.
Hij keek haar verbluft aan. „Nu, als hij
dat hoorde, zou zijn ellende van blij venden
aard kunnen wordeu. Maar hot is een goe
de kerel, dio Wittkopp, heeft hij als 't wa
re met uw vriendelijke toestemming,
gravin tot zijn plaatsvervanger be
noemd. En als gij mijn danskunst reeds
vooraf op dc proef wilt stellen, mag ik
nu wellicht om een extra-toer verzoeken."
Hij bood haar don arm, maar zij ant
woordde:
„Ach, neen, ik zou nog gaarne een wei
nig uitrusten, cn do lieer ven Schwarzhoff
heeft mij daar juist getzegd, dat hij gaarne
met mij danste. Het zou dus maar een ge
dwongen beleefdheid zijn, als hij mij vrij
gaf."
„Zeker," zeido Schwarzhoff lachend.
„U heeft den spijker op den kop getroffen,
gravin?"
Miillburg beet zich op dc lippen. „Maar
I op Wittkopp'6 dans mag ik toch wel beslag
leggen
„Als u dion mot den heer von Schwarz
hoff wilt doelen, zeker. Mijn tweedo Schot-
soho dans is reeds verzegd cn ik zou toch
gaarne weten, hoe do houtvester dien
danst."
Schwarzhoff kon niet laten, den arm zij
ner danseres een weinig aan zich to druk
ken Müllburg echter sloeg do hakken tegen
elkaar, bracht de hand aan de muts en zoi-
do: „Geheel zooala do gravin beveelt," om
vervolgens het dansterroin to verlaten en
op do deel, waar een buffet was opgesteld,
zijn orgernis met twee cognacjes naar bc-
6000 personen zijn dakloos. Do schade
wordt op 10,000,000 dollars geschat cn is
slechte gedeeltelijk gedekt door assurantie,
naar men zegt tot een bedrag van 3,600,000
dollars.
Door dezen brand in dc Canadeesceh stad
staan ongeveer 250 zaken stil.
Het Consenaloriiiutdivni tel.
Do derde door het Conservatoriumkwartet
te geven Kamermuziek-Soiréc, dio tegen ein
de Januari was aangekondigd, had dan nu
eindelijk plaats. Het was, om het in óón
woord to zeggen, een heerlijke avond. Wij
hebben in den laatsten tijd ^*an muziek niet
zoo genoten, als bij het eenvoudige klavicr-
tiio van Mozart, waarmee do uitvoering gis
teren werd begonnen, en wel voornamelijk
door hel buitengewoon mooie spel van don
eersten violist, den heer Carl Flesch. Een
zeldzaam voortreffelijk kunstenaar is dezo
jonge man, cn in ruime mate heeft hij allo
eigenschappen om vooral do klassieken tot
hun recht te doen komen. Kan men zich
iets mooiers voorstellen, dan zooals hij Mo
zart voordroeg 1 Wij verheugen cr ons op,
hem a. s. Donderdag weer te zullen hooren.
Ook als kwartctaanvoerder in het meeslcc-
pende, stemmingrijke, schitterende werk van
Dvorak maakte hij een grooten indruk.
Trouwens, wij bewonderden hier ook vooral
in het eerste deel het spel van do alt, den
heer Hofmeester. En als men dezen noemt,
gaat het niet aan van do hccren Noach en
Mossel to zwijgen, oio ons eveneens groot
genot schonken. Het samenspel was uitne
mend. Mogen do Bohemers lien in trio over
treffen, overigens kan do vertolking van
dit kwartet door dc Amsterdammers gerust
nanst dc hunne gesteld worden.
Als wij het voor het zeggen gehad hadden,
zouden we, in plaats van Beethoven's Bcs-
dur-Trio (dat zooveel gespeeld wordt cn dat
we dezen winter al van dc Chaignonu's ge
hoord hebben) liever een ander, bijv. Es-dur
Op. 70 op het programma hebben gezien.
Hoewel gisteren ook in dit trio van Beetho
ven veel moois was, maakte hot toch niet
zulk een grooten indruk. Hc' kan zijn, dat
het aan den heer Schafer la.T, wiens piano
spel ons maar matig voldaan heeft. Voor
do eerste maal hoorden wij dezen pianist
dio als zoodanig een grooto reputatie heeft
en ook als componist voortrcffelijko dingen
moet geleverd bobben.
Misschien is hij in een andere muziek bo
ter of was hij nu minder gedisponeerd. Zijn
toon heeft iets droogs en niet veel charme
(hoe weinig innigheid cn ziel bijv. was in
Beethovend Andante!); rhytmisch is hot
npel niet boven bedenking (bijv. in hot
Lurghetto van Mozart kon men eerst na don
meesterlijken inzet der viool goed hooren,
welke maat liet was), cn telkens hinderen
kleine willekeurigheden van tempo-versncl'j
ling, rukken cn harde accenten (bijv. in hot
begin van Beethoven's Scherzo). Maar
technisch is hij bijzonder knap: mot groote
duidelijkheid kwamen dc snelste .loopjes cr
uit. Prachtig speelde hij in allo opzichten
het laatste deel van Beethovend trio.
Dit laatste der abonnementsconcerten van
het Conservatoriumkwartet was zeker niet
het minste der drie, en wij hopen zeer, in
den volgenden winter deze kunsbenanrs weer
hier te zullen zien. Do belangstelling was
ditmaal niet bijzonder groot; nauwelijks do
helft der zaal was bezet. Maar do aanwezi
gen waren blijkbaar voor het gehoorde zeer
dankbaarmet warm applaus werden de
uitvoerenden aan 't slot tweemaal terugge
roepen. O.
Het volgende rondschrijven is verzonden:
Toen do Holl&ndsch sprekende Zuid Afri
kanen voor hun volksbestaan streden cn in
(de jaron van den oorlog nameloos weo over
vrouwen, kindoron cd oud011 van dagen
kwam, toen beoft het Ncdorlandschc volk
vole of fors gebracht om do stoffel ijko noo-
den draaglijker to maken.
Ook andere natiën, dio voor dn Boeren in
hun ongolijkcn strijd voelden, hebben ijverig
deelgenomen aan dio bulp, dio zooveel leed
verzacht heeft
neden to spoelen.
Intusschcu werd ondor de linde mot veel
animo verder gedanst. Do zoon van don
schout had Anna aan don arm.
„'t Is te dwaas, dit idee van den over
ste," bromdo liij. „Als ik don gohcolon
avond hier bij do linde als 't ware op post
moot staan, hebben wij niets aan elkaar:
dan bon ik verplicht mot allo buurmeisjes,
volgons do rij, rond te zwaaien. Als men
or maar cons stil kon uitknijpen."
„Wat de overste geszogd liccft, behoeft
immers niet zoo tragisch opgenomen to
worden 1 Hot zal tooh zeker slcohts een grap
zijn gewcost," vond Anna.
„Als hij heb maar niot zoo plechtig had
gozogd. Hij is onberekenbaar on zij hebben
allen vcolzij hebben allen verduiveld
veel respectvoor hem. Maar wij wagen het.
Wij sluipen stil weg naar het park, r f naar
het danstorrein 'oor do dorpslui. Af cn toe
laat ik mij dan hier eens zien cn doe een
plichtdans. Daarmee is mijn dienst bij de
linde vorricht."
Het toeval wildo, dat hij juist niot met
zulk een plichtdans bezig was, toen een uur
later do lango adjudant van den overste,
de eersto luitenant von Streithorst, met
den luitenant van do artillerie von Bomst
on don referendaris Wittekind, van het
slot komend, bij de linde verscheen en onder
zoekend rondkeek.
„Wol natuurlijk 1 Hij heeft zijn po3t ver
laten en is smadelijk naar Cupido's leger
plaats godeserteerd. Nu moet do deserteur
gesnapt wordon", meesmuilde hij. De pa
trouille ging verdor en keek in alle stallen
en daaromheen, in allo hoeken van den tuin
©n belandde ten laatste op het terrein, waar
hfco mindero volk zich op kosten -van de
Na het eindo van den strijd hebben do En-
gelscho regeering, alsook do welgestelde Afri-
kaanders, het werk voortgezet om bet geheel
to gronde gericht© volk weer in stmt to stel-
lon zijn levonsonderhoud te kunnon vind n.
N« zijn ©r echter geestelijke nooden op
de voorgrond getreden, voor wier bestrijding
dit verarmde volk alleen staat, tenzij hulp
van ons Nederlanders komt.
Het gevaar dreigt, dat behalve liet volks
bestaan, deze bevolking, die ccn zoo gezondo
kern bevat, zijn taal, den grondslag zijner
geschiedenis cu den vorm, waarin zijn gods
dienstig loven zich uit, zal veraczcn.
Hiervoor kunnen alleen wij Nederlander?
vóól, andore naties uit den aard dor zaak
slechts minder, voelen cn aan ons is liet dus
om do Boorsn te help n, waar j vast be
sloten zijn do taal cn bet volkseigen hunner
vaderen, die ook de onze zijn, to b waren.
Het Christelijk Nationaal Onderwijs in
Transvaal alleen telt reeds twee honderd
scholen met rond zes duizend kinderen,
waarvan do kosten geheol uit eigen middo-
lon, zonder stoun der rcgecring, moeten be
streden worden.
Do onderhand-dingen der Boeren voorman
nen mei de Koloniale Rcgcering, om dit
eigen onderwijs to doen opgaan het Staats
onderwijs, mislukten, omdat do onmisbare
waarborgen niet verkregen k den worden,
dat do haal cn dc ovcrl vorinj van hot Hol-
landsch sprekende vol!: ongeschonden zou
den bewaard blijven.
Do geldkraclit der ouders cn vrienden
ginds is op het. oogcnblik nog niet groot
genoeg om allo kosten van het ouderwijs al
leen to bestrijden.
Tot nu too was het mogelijk door do bij
dragen van tal van Nevte-ir.nd»«hc vrienden
liet. on tb rokende aan tc vuUcn.
Do fondsen cohtor voor dat doel beschik
baar, vemiindereu on zullen, zonder aan
vulling, opraken.
Wij doen daarom ccn lx1»roep op de velo
Iaudgenooten, die in do voorgaar do jarea
bereid bevonden weden kun stamgenooton
in hun stoffelijke behoeften te gernoet lo
komon, dat nu tc doen, waar het do hoogsto
behoefte van een ras geldt, dat ook ons ras
is.
Do bijdragen, die wij verzoeken to zenden
aan don ponningmecster K. F. van dea
Borg, Keizersgracht 3S9, to Amsterdam, zul
len behoorlijk openbaar verantwoord wor
den.
Gaarno zal door genoemden penningmees
ter over hot toe to roggen bedrag worden
beschikt, wanneer hij door toezending Y»n
bet inliggond inteckcnbcwjja daartoe wordt
uitgenoodigd.
Hot Hoofdbestuur der Nederland <ch«
Zuidafrikaanschc Vereenïgïng,
G. A A. MIDDELBERG, Voorzitter.
Jhr. Mr. F. BEELAERTS VAN
BLOKLAND.
EVERT J. VAN GOItKOM.
Dr. IT. J. KIEWÏET DE JONGE.
Jhr. J. A. VAN KliÉTSOHMAB
VAN VEEN,
Mr. .T B. LOM AN.
Prof. Mr. .7. DE LOUTER.
I'. R. MEES.
Dr W. TT. NOLENS.
A. M. VAN REEMEM
11a J. Tli. DE VISSER.
J A WO MSFW
K. F VAN DEN BEIIO, Penning*.
PAUL DEN TEX, Secretaris.
Hillegoin. Do echildorsknecht J. Walbruik,
wonondo to Heemstede, word gistormld lag
aan do OosUindsrlnan alblor, waar hy z(|n
workzaatnhedsn vorrlcbtt#, plotseling zoo orn-
stlg ongesteld, dal by binnon eon halt uur
was ovsrloden, zoodat by do komst van
dokter Kouwonaar, wions bulp was ingeroepen
on dio sposdlg tor plnatao kwam, door dezen
slechts do dood kon worden geconstateerd!
waarna hot lUk naar Hsemstodo is ovorgo»
bracht.
Tegen oen alhier wonenden biorhuls-
houder la wegons ovortreding dor drankwet
procoH-verbual opgemaakt.
Voorschoten. Do zuivere opbrengst dor
inzameling voor het nationale huldebiyk aan
H. M. de Koningin Mooder Is in dezo go-
moonte f 208.08*. Dit bedrag Is nan do lioohJ
commissie ovorgomaakt.
Prinaos to goed deed cn op do maat van do
muziek, wclko do muzikanten kleermaker
Ilüppolmann, de barbier Müngsterbcrg cn
do linnenwever Piddewïtt, met behulp van
twee violen en een lias gebrekkig, maar vol
ijver lieten hooren, met forschc possen rond'
huppeldo.
vWaarde vriond, kent gU ook van sanzlon
den eenjarigen vrijwilliger arts DOsterbolt,
den zoon van don schout?" vroeg hy oen
boerenknecht, torwyi hy hem vorfrouwo^lk
de hand op don schouder logde. De aango-
sprokonono koordo zich om, logdo vervolgens
werktulgiyk do handen op don naad van do
broek en antwoorddo: „Om u te dionen, lui
tenant, u bodoolt zekor Ernst van «Ion schout?''
„Donzelfde. Hebt gU hom niot toevallig go-
zion, man?"
„óm u te dienon, luitenant. Daar straks
was hy bier; met rentmeester Anna was
by hior."
„En wat heeft hy toon uitgovoerd?"
„Hy hooft don muzikanten een thaler ge
geven voor een wals. Daarop hooft hy mot
de rentmeestorsdochter een paar malen rond
gedanst on vervolgons zyn beiden woggogaan,
in do richting naar hot park."
„Good, zeer goed, man!"
De drie wandelden verder, zotten koers
naar hot park en kokon ondorzookond in allo
paden.
„Daar zie ik wat glinsteren, als van een
uniform," fluisterde Wittekind. De luitenant
stapte nu met beslisten trod op oen priöol
toe.
„Als deze uniform hier dio van den een-
jarigen vrywilligor arts Düsterholt is, dan be
veel lk hem naar voren te komen," riep hy
op een commandotoon.
(Wordt vervolgd.)
