korte oefening zijn ingelijfd, hot verzoek
doen om krachtens artikel 112 der Militie-
wet van 1 October1 December vrijwillig
onder dc wapenen te blijven, kunnen onmid
dellijk bij (in 1904 zoo apoeclig mogelijk na)
aankomst onder de wapenen tot een vo/Lin-
tenis als adspiranLmilïtie-officier worden
toegelaten; zij worden geheel afzonderlijk
geoefend en zoo spoedig mogelijk tot kader-
^opleiding toegelaten en deelon reeds onmid
dellijk na heb aangaan hunner verbintenis
in de daaruit voortvloeicec.de voorrechten.
Het examen wordt jaarlijks tussclien 5 en
10 Maart goliouden (in 1904 op een datum
door den regiments-commandant to bepa
len) ter standplaats van den staf van elk
regiment vesting-artillerie, ten overstaan
van een commissie, door den regiments
commandant te benoemen.
Het afleggen van dit examen wordt niet
gevorderd voor zooveel don belanghebbende
van genoemd toelatings-examen vrijstelling
zoude zijn verleend.
Do opleiding tot militie-officier heeft
plaats bij het 1ste regiment vesting-artille
rie te Utrecht en begint in do maand Octo
ber, de datum nader vast te stellen dooi
den commandant der vesting-artillerie.
Door den commandant van laatstgenoemd
regiment geschiedt tijdens do opleiding do
aanstelling tot miliüie-isergcant.
Alle miliciens, die een verbintenis als ad-
spirant-militie-offioicr hebben aangegaan,
bewonen afzonderlijke voor hen ingerichte
vertrekken, kunnen aan do onderofficiers^
menage deelnomen en verrichten geen huis-
hot .lelijke diensten of corveeën.
Huri kan bij wijze van bijzondere gunst
worden toegestaan, onder de voorwaar-
den door den regiments-commandant te stel
len, buiten de kazerne te overnachten cn
het middageten te gebruiken. Zij hebben
dan evenwel geen recht op brood of vergoe
ding voor gemis van levensmiddelen, behal
ve op de dageu, waarop zij wegens week-
dienst als anderszins do kazerne overdag
niet, of slechts voor zeer korten tijd, mogen
erlatcn.
Het stoomschip „Besotki" vei trok 8 April
van Padang naar Rotterdamdo „Koning
Willem II," van Batavia naar Amsterdam,
passeerde 8 April Point deöalle; de „Lawoo"
vertrok 8 April van Padang naar Rotterdam
do „Soorabaja" arriveerde 8 April van Rotter
dam te Batavia; do „Varzin," van Batavia
naar Amsterdam, passeerde 8 April Dover;
de „Ajax," van Penang naar Amsterdam,
vortrok 7 April van Colombo; de „Moyuno,"
t n Singapore naar Amsterdam, passeerde 7
April Gibraltar; do „Amsteldjjk" vertrok 9
April van Amsterdam naar Rotterdam; de
Bürgermeister" (thuisreis) vertrok 7 April
Swakopmund; de „Goontoer" arriveerde
9 Arpil van Rotterdam teBatavia; do „Koning
WilJora III" vertrok 9 April van Amsterdam
naar Batavia; de „Varzin" arriveerde 9 April
van Java te Amstordam.
Aifcn. Do ChristolDk-Historische kiesver-
eoniging alhior stolde vuor de aanstaande
verkiezingen van tvreo leden der Provinciale
Staten (district Alfen) met algemeene stemmen
eandidaat de beide aRr.edeHue Iden de hc ri-n
R. D. Komik en F. H. van Wioli -n.
Bodegraven. Hot bestuur van de werk-
licdenvepeeniglng „Eendracht maakt
Macht," alhier, had tegen Donderdagavond
de leden met hun vrouwen uitgenoodigd tot
con bijeenkomst in het hotel „Van Haaf-
ton", om het 10-jarig bestaan dei' verceni-
ging feestelijk te herdenken. Ongeveer 170
personen bobben van de uitnoodiging ge
bruik gemaakt cn daarvan geen spijt gehad,
want zij hebben blijkbaar een genoeglijken
avond doorgebracht. Do voorzitter der ver-
eeniging, dr. Dekker, opende de bijeen
komst met den aanwezigen welkom too to
roepen cn schotste in het kort de opkomst,
den bloei cn het nut der verecniging. Hier
na gaf de zangvereeniging „Harmonie"
drie nummers ten beste, die veel bijval bij
het publiek hadden. Vervolgens voerde de
rederijkerskamer „H. K, Poot" een tooneel-
spel uit het volksleven op, dat pakte. Zeer
veel succes haddon do heeren en de dame,
die in dit stuk do rollen vervulden, met
hun spel. De bouquet, namens het bestuur
door den heer Van G-heoel Grothe aan de
vertolkster van de rol van Mina aangebo
den, was volgens het oordeel van al dc aan
wezigen een welverdiende hulde.
In de pauze, die niet lang duurde, werd
den aanwezigen gelegenheid gegeven gratis
enkele ververscliingen te bekomen, terwijl
de lieer Laffrëc gedurende dien tijd zeer
in de smaak vallende pianomuziek maak
te Na de pauze zong „Harmonie" nog drie
nummers, die bijzonder goapplaudiseecd
worden. Hiermedo was het programma van
den feestavond afgewerkt, maar voor het
naar huis gaan voorden eerst nog de hee
ren Van Ghesel Grothe, Blaazer e>n Sanders
het woord. De eerste bracht als bestuurs
lid een woord van dank aan de welwillen
de en belanglooze medewerking van „Har
monie" en „H. K. Poot", waardoor deze
avond zoo bij uitstek slaagde. De tweede,
ook bestuurslid bedankte ook de zangver
eeniging en do rederijkerskamer en tevens
do heeren Sanders ein Oudejans, die het
hunne gedaan bobben voor dezen avond, en
venier allen, die gewerkt hebben in het be
lang der werldiedcnverecniging. Ton slotte
wis do heer Sanders de tolk yan het pu
bliek, toen hij het ijverige bestuur van
„Eendracht maakt Macht" in een toe-
sn raak hulde bracht voor het organiseeren
en uitvoeren van dit feestelijk samenzijn.
.Jongelieden, van 16 tot 2-1 jaar in deze
gemeente, die wcnschen deel to nemen aan
de schietoefeningen, moeten zich voor 13
April a, s- aanmelden ter gemeente-secreta
rie alhier. De bedoelde oefeningen zullen
gehouden worden te Gouda op het terrein
aan den Rotterdamschen dijk des Zaterdags
van J22 des. namiddags en van 67 uren
des avonds in Mei en Augustus. In do
maanden Juni en Juli des Zaterdags van
12^—2 des middags en 68 uren des avonds.
Hazorswoudo. Onze medc-dorpelingcn
G. van T. 1 en N. den Hertog mochten den
dag herdenken, dat zij een halve eeuw gele
den in den rcht werden vereenigd. Met
dankbaarheid aan God werd het gouden
feest door de familie met het waardig paar
gevierd.
De openbare les werd als naar ge
woonte weder in de openbare school op het
Dorp gehouden. Zoodra onze burgemeester
dc school binnentrad, gevolgd door de wet
houders, rezen de leerlingen van hun zit
plaatsen op en zongen op eerbiedige wijze
een lied ter eere van Vorstin en Vaderland,
welke hulde door den vertegenwoordiger
van 't hoogste gezag voor onze gemeente
blijkbaar zeer op prijs werd gesteld. Van
het onderwijs in do verschillende klassen
werd goede nota genomen, zoomede vn de
nieuwe leermiddelen, die voor deze gelegen
heid aan dc wanden waren opgehangen cn
aan het school' ertrek een buitengewone ge
zelligheid gaven. De gebruikelijke prijsuit-
dceling cn het onthaal op chocolade en
krentenbrood bleven ook ditmaal niet ach
terwege.
Leiderdorp. De besmettoiyke ziekte „rood
vonk", die in oen tweetal huizon binnen deze
gemeente voorkwam, ie als geweken to be
schouwen.
Burgemeester en "Wethouders maken
bekend dat het primitief kohier van den
hoofdelftken omslag, dienst 1904, van heden
tot en mot d6n 9den September a,s. ter Ge
meente Secretarie voor een ieder ter lezing
ligt.
Lisse. Blykens do vastgestelde kiezerslijst
bodraagt het aantal kiezers voor de Tweede
Kamer 816, voor de Prov. Staten 813 en
voor den Gemeenteraad 693.
Voorhout. In de kas der Ruiffeieenbank
alhier is sedert do oprichting (8 Maart) inge
legd de somma van 3066.
Zegwaard. B(j do plaats gehad hebbende
verkiezing tot hoofdingeland en hoofdingeland-
piaalsvervanger voor Delfland z|jn verkozen
voor het 2de district do heer Jhr. L. F.
Teixeira de Mattos; 4de district, hoofdplaats
Maasland, tot hoofdingeland de heer A. Doel
man, en tot hoofdingeland-plaatsvervanger de
heer M. J. Ham; Ode district hootdplaats
's-Giavenhago tot hoofdingeland de heer,
W. G, van dor Boor, en tot hoofdiogeland-
p laats ver vanger de heor H. P. van Stralen.
De Leidsche Bees$en?naE*kft.
Dat de ruimt© op de Leidscho veemarkt
reeds sedert jaren to wcnschen overlaat, is
van algomeene bekendheid. Reeds in Juli
1900 werd door A. C. van den Akker en 70
andere veehandelaars en landbouwers uit
Leiden cn omstreken in een aan den ge
meenteraad overgelegd adres gewezen op de
dringende noodzakelijkheid, dat in dc be
hoefte aan meer plaatsruimte zou worden
voorzien. In Mei 1902 drong dc eersfconder-
geteekendo op een spoedige beslissing op dat
verzoek aan. Door de Hamer van Koophan
del en Fabrieken werd geregeld in de laat
ste jaren in het door haar uitgebracht jaar
verslag op het onhoudbare van den tegen-
woordigen toestand gewezen, terwijl zij meer
in het bijzonder in liet door haar d.d. 20
September 1900 aan B. cn Ws. uitgebracht
rapport verschillende plannen aan de hand
deed, waardoor een uieer of minder aan
zienlijke uitbreiding van de bestaand© vee
markt zou kunnen worden verkregen. Ook
do algemeene marktmeester stelde in ver
schillende aan B. cn Ws. uitgebracht© rap
porten het onvoldoende van don tcgenwoor-
digen toestand, inzonderheid ten aanzien
van de voor groot vee vereischte plaate-
ruimte, in het licht, terwijl eindelijk de ge
meente-veearts in zijn uitvoerig rapport van
16 Juni 1902 aantoonde, dat ook uit veteri
nair oogpunt de bestaand© veemarkt bij
verre niet aan billijke eisohen beantwoordt.
En niet minder dan dezo allen waren B.
en Ws. en met hun college ook de gemeente
raad van de dringend© noodzakelijkheid
eoner betere voorziening in de behoeften der
veemarkt overtuigd.
Dat do plaatsruimte op dc beestenmarkt
te klein en haar inrichting ondoelmatig is
behoeft dan ook geen breedvoerig betoog.
Enkole cijfers kunnen volstaan om dit voor
ieder duidelijk te doen zijn.
Bij een oppervlakte van 9325 vierk. M.
biedt de tegenwoordige veemarkt slechts
plaats voor 1620 of 2350 runderen, al naar
voor ieder stuk vee een plaatsruimte van
60 c.M. dan wel van 41 c.M. wordt beschik
baar gesteld. Bedenkt men nu, dat ee>n ruim
te van 41 c.M. beslist t© gering is, dat met
60 o.M. ternauwernood kon worden vol
staan en dat op modern© markten voor
ieder stuk vee zelfs 1 Meter noodig wordt
geacht, dan ia het duidelijk hoeveel de toe
stand hier ter stede op drukke marktdagen
te wensohen moet overlaten, wanneer men
weet, dat de maximum aanvoer runderen
op een marktdag reeds tot 2306 stuks steeg.
Van den anderen kant biedt de markt
plaats voor 10S0 schapen of 2376 lammeren,
of wel indien men de vóórterreinen, zooals
Sfceenstraa/t, Oud© Singel, enz. welke even
wel niet voor markt bestemd zijn, meere
kent, voor 1580 schapen of 3476 lamineren.
Daarentegen bedroeg dc maximum aanvoer
op één dag 2309 schapen 13,531 lammeren.
Duidelijker bewijs is zeker niet noodig om
aan te toonen, dat de markt op dc drukke
voor- en najaarsmarkten, dat is op ten min
st© 12 marktdagen van het jaar, zonder
ecnig voorbehoud veel t© klein is. En het
is dan ook niet zonder reden, dat belang
hebbenden zich beklagen, „dat zij voor een
groot gedeelte met het vee in de hand moe
ten blijven staan, dat zij voor de verschil
lende soorten van vee geen vaste standplaat
sen kunnen bekomen, dat het vee op elkan
der gepropt staat cn dat dientengevolge tel
kens onaangenaamheden voorkomen."
Maar niet alleen het gebrek aan plaats
ruimte, ook de ondoelmatige vorm en in
richting zijn grooto gebreken, welke der te
genwoordige markt aankleven.
Op dc meest afdoende wijze ware voor
zeker aan de geopperde bezwaren tegemoet
te komen door een algeheel© verplaatsing
der veemarkt naar een terrein buiten de
bebouwd© kom der gemeente. Maar nog
daargelaten, dat de belangen van een aan
zienlijk deel onzer ingezetenen door die ver
plaatsing ernstig zouden kunnen worden
geschaad, bleken dc aanzienlijke kosten,
daaraan verhonden, een afdoend bezwaar
te zijn tegen de uitvoering dor verschillend©
plannen tot verplaatsing, welke door B. en
Ws. thans ruim een jaar geleden aan
'b Raads oordeel werden onderworpen. Ook
verschillend© plannen tot uitbreiding van
dc bestaande veemarkt moesten op'tzelfde be
zwaar afstuiten, totdat B. en Ws. ten slotte
door den Raad de opdracht werd verstrekt
zoodanig plan tot uitbreiding der bestaan
de veemarkt to ontwerpen, waarbij zoo al
niet aan alle eisohen van het modern markt
verkeer, dan toch in dc eerste plaats aan
de behoeft© aan meer ruimte zou worden
tegemoetgekomen, cn dat tevens ook uit fi
nancieel oogpunt voor de gemeente niet on
uitvoerbaar zou zijn.
Het komt B. en Ws. voor, dat zij er thans
in geslaagd zijn zoodanig plan te ontwer
pen en zij vertrouwen dat dit, evenals die
van do Kamer van Koophandel en Fabrie
ken en van den algemeenen marktmeester,
ook 's Raads goedkeuring zal kunnen weg
dragen.
Ten behoeve van de uitbreiding der markt
wcnschen zij gebruik te maken van de ter
reinen, grenzende aan de bestaande Lam-
merenmarkt en thans ingenomen door de
huisjes van het Cameleonshofje cn door die,
welke begrepen zijn tussohen de Lammeren-
markt, het Wijkstraat je, de 2de Binnen vest-
rvacht ©n dc Guldemanspoort, met inbegrip
van de peroeelen aan gene zijde van die
poort gelegen Worden deze terreinen en
de aangrenzende straten aan de markt ge
trokken, clan zal dize een oppervlakte er
langen van 15,500 vierk. M. togen een op
pervlakte thans van 9325 yierlc. M of met
inbegrip van dc voorterreinen, welke fei
telijk als markt dienst doen, van 12,025
vierk. M. Een zeer belangrijke uitbreid'ng
dus, maar een, die bovendien liet voordeel
biedt dat met haar het laatst© woord niet
behoeft gesproken t© zijn. Immers, mocht
dit later noodig blijken, don zal door bij
trekking van een deel van den tuin van do
eocieteit „Amicitia", van het terrein waar
op thans d© Korenmolen „De Valk" staat
en van dat van dc algemeene begraafplaats
alsnog een oppervlakte van 6760 vierk. M.
kunnen verkregen worden en dus de markt
tot 22,260 vierk. M. kunnen worden u fcge-
breid.
Thans kan de markt bevatten 1620 of 2350
stuks runderen. Voor de nieuwe markt zul
len di© gotallcn bedragen 1903 en 2764.
Thans kunnen 1080 schapen of 2376 lamme
ren op de markt plaats vinden; op de nieu
we markt zal plaats zijn voor 2700 schapen
of 59-10 lammeren.
Maar ook overigens zullen vele der thans
RECLAMES k 40 Cis. per rcgol.
556 78
Voor eenige jaren geleden had de kaalhoof
digheid de kruin van r. ijn hoofd geheelontbloot.
Mijn Vaderen mijn Grootvader waren eveneens kaal
hoofdig; het Hoofdhaar mijner Moeder was ook niet
overvloedig. Wat mij betreft, berustte ik reeds in deze
treurige gebrekkigheid, toen ik op zekeren ng, gedu
rende een reis in Zwitserland, met een ouden Geleerde
kennis maakte, die het gesprek aanknoopende, mij
rondweg vroeg of ik niet een overvloedige!» Haardos
wcnschte te bezitten 1 Zeer belangstellend antwoordde
ik natuurlijk op bevestigende wijze. Hij vertelde mij
toen, dat hij sedert lange jaren ac Scheikunde bestu
deerde en aat hij zich op meer bijzondere wijze op
de ziekten van dc haarduid had toegelegd.
Ter staving van zijn zeggen gaf hij mij cene for
mule, mij aanbevelende dezelve te doen toebereiden
en er een proef mede te nemen; ik deed zulks bij
mijn aankomst te Genève cn ging met het gebruik
gedurende zekeren tijd voort. Na verloop van drie
weken begonnen mijne haren te hergroeien en onge
veer veertig dngen daarna was mijn hoofd er geheel
H 1'IQ PRATI^ en al medc bedekt. Ik heb twee mijner Vrienden van
Udri) U&M IIO fi d:ze toebereiding doen profitceren, waarvan eene
nw n— Dame, die bijna al hare Haren verloren bad; dc
.csultaicn in de beide geval.en waren buitengewoon.
Van toen af heb ik ondernomen deze toeberei ing te exploiteeren, na vooraf
de machtiging verkregen te hebben van den Geleerde, dio cr de wondervolle
deugden van ontdekt had, en ik kan van bonderde gevallen getuigen die
c encens geslaagd zijn. De uitwerking is er waarlijk wondervol van 1 Het resul
taat is hetzelfde, onvers hillig welk geslacht. Het handelt zich hier niet om een
geheim middel deze toebereiding is door geene aanlokkelijke etiketten versierd;
venmin is zij bij de Apothekers verkrijgbaar; ik ben er de eenige Dépóthouder
van. Aa elk Lezer, die er mij per briefkaart, met naam en zeer duidelijk
dres, sanvrage om zal doen, met den naam van dit Blad vermeldende, zal
liet mij een ge oegen zijn een monsier van deze toebereiding te zenden, met het
doel het beste bewijs harer werkelijke waarde te geven. En zoodra u zult
cmerken, dat uwe Haren beginnen ie hergroeien, zil ik u tegen een matigen
prijs de benoodigdc hoeveelheid voor eene compleete kuur verltoopen. O
JOHN CRAVSNBU3LEIGH, 255. rue Samt-Honoré, PAKIJS i
geldende bezwaren bij de uitvoering van dit
plan worden weggenomen. De oontröl© zal
beter kannen plaat© hebben en een bekoor
lijke verdeeling van de verschillende vee
soorten over het marktterrein zal mogelijk
worden, zonder dat daarom de noodzake
lijke éenbeid verbroken wordt. De Steen-
straat en de andere rondOm de markt ge
legen straten zullen worden ontlast en daar
door tevens minder aan verontreiniging
zijn blootgesteld.
En ook do kosten van uitvoering va., dit
plan zijn niet overmatig hoog. Zij worden
door B. en Wh. geschat op pl.m. f 96,200.
Dc kosten van aankoop of onteigening der
benoodigde perceelen worden ruim ge
taxeerd op pl.m. 71,200, di© voor amotie,
ontgraving en wederaajivulling van het ter
rein, bestrating en rioleering, gas- en wa
terleiding, palen,, afrastering, den bouw
van een nieuw stalletje voor ziek- en ver
dacht vee, algemeene kosten van uitvoering
enz. op ongeveer 25,000.
Het spreekt intusscben vanzelf, dat in
zonderheid de eerstgenoemde lcosten niet
met zekerheid zijn op te geven. De kosten
der onteigening toch kunnen zoowel mec-
als tegenvallen. Alleen dit dus kan worden
gezegd, dat de kosten van dit werk onge
veer 100,000 zullen bedragen; het is
echter evengoed mogelijk, dat zij dit bedrag
met cenigc duizenden guldens zullen over
schrijden, als dat zij even zoovele duizenden
daar beneden zullen blijven. Belangrijke af
wijkingen achten B. en Ws. evenwel niet
waarschijnlijk.
Mocht eventueel later nog tot een uitbrei
ding van de overdekte varkensmarkt c tot
de oprichting van een weegloods voor var
kens besloten worden, werken, die naar het
B. en We. voorkomt niet zullen kunnen uit
blijven, dan zullen do kosten alsnog met
10,000 verhoogd worden.
fefscliappij der Ksdsrlandsche Letlsrtum!?.
In de gisteravond gehouden maandelijk-
sclie vergadering van de Maatschappij der
Nederlandsche Letterkunde hield dr. G. J.
Boekenoogen een voordracht over de Vlaarn-
sclio schilderkunst in de middeleeuwen en
inzonderheid over Vlaamscke miniaturen.
De aanleiding daartoo was do prachtige,
nieuwe reproductie van het Brevarium
Grimani van den Leidschcn uitgever A.
W. Sijthoff, waarvan onlangs de eerste af
levering is verschenen cn waarin aJle be
langrijke miniaturen van dit kostbare en
zeer uitgebreide handschrift in voortreffe-
lijken kleurendruk zullen worden weerge
geven en dus voor de studie der miniatuur
schilderkunst toegankelijk gemaakt.
Spr. begon mot t© wijzen op de groot© be
langstelling waarin de middeleeuwscho
Vlaamsche schilders zich thans mogen ver
heugen. Men kan haast geen wetenschappe
lijk kunsttijdschrift uit de laatst© jaren in
handen nemen of het bovat een artikel
waarin gesproken wordt over oude Vlaam
scke kunst. Door archiefstudie en door de
scherpzinnige onderzoekingon van verschil
lende geleerden is de kennis omtrent onze
middeleeuwscho kunst belangrijk uitgebreid
on hebben wij daarop een geheel nieuwen
kijk gekregen. Spr deelde daarom een en
ander mede over nieuwe gegevens die ann
het licht gekomen zijn, en in ruimeren kring
belangstelling verdienen.
Eerst werd gehandeld over den invloed,
dien de VLaamsehc kunst ondergaan heeft
door kunstenaars uit den vreemde, die z'ch
in Vlaanderen kwamen vestigen: uit Wa
lenland (Rogier van der Weydcm), uit Lim
burg (Hubert en Jan van Èyck), uit Hol-
land (Dieric Bouts cn Gerard David), uit
DuitecEQand (Memling), en over den invloed
dien zij naar buiten geoefend heeft, bijv. in
Frankrijk. Spr. sprak ook over de kunst
lievende Franecke vorsten uit het Huis Va-
lois en de Nederlandsche kunstenaars, die
aan hun hof een aanzienlijke positie ver
kregen.
Daarna kwamen d© belangrijke nieuwe
ontdekkingen betreffende de Gebroeders
Van Eyck tor sprake en werd er op gewe
zen ho© Hubert van Eyck dc hem langen
tijd onthoudon hooge plaats in oaze kunst
geschiedenis heeft tcrugerlangd. In dit ver
band werd ook besproken het onlangs op zoo
noodlottige wijze bij den bibliotlieokbrand
te Turijn verloren gegane prachtige getij
denboek, dat bekend i6 onder den naam van
He.nres de Turinwaarvan do voor Graaf
Willem VI uit het Beiersch-Honegouwsch©
Huis vervaardigde miniaturen van zoo
groot gewicht zijn voor de quaestie-Hubert
van Eyck.
Vervolgens handelde Spr. over de wijze,
waarop handschriften van miniaturen wer
den voorzien. In korte trekken ging hij de
ontwikkeling dor boekversiering na en
6chctete toen het werk van den verluchte.
Gewezen werd op de verdeel ing van den ar
beid over verschillende personen op het feit,
dat de illuminator dikwijls alleen de ont
werpen van andere kunstenaars te kleuren
had, op het naar elders zenden van voortee-
keningen en van geschreven instructies om
trent de voorstellingen, die afgebeeld moes
ten worden. De verluchters waren handwer
kers, die op bestelling werkten en leerlin
gen en knechts hadden, evenals zij, die an
dere ambachten uitoefenden.
Ten slotte werd gehandeld over de reeks
van kostbaar versierd© handschriften, waar
van het t© Venetië bewaard© Brevarum
Grimani, een der fraaiste is, en werden do
vragen besproken, die uit dit handschrift
den kunstcriticus stelt. Wie heeft dit prach
tige book laten maken en wie zijn de ont
werpers en schilders van do voortreffelijke
miniaturen 1 Met eenige opmerkingen over
het belang, dat di© miniaturen hebben als
kortelijke bron voor de kon nis van het lo
ven omtrent het jaar 1500 besloot Spr. zijn
voordracht.
Naar aanleiding van het medegedeeld©
werden door de heeren Martin, Hofstede
do Groot, Moes cn prof. Van Hamel eenige
vragen gedaan, die door den spreker vror-
don beantwoord.
Een kleine tentoonstelling van reproduc
ties naar verschillende miniaturen en schil
derijen was in de Nutazaal ingerukt. Daar
bij wareo ook een aaattl nog niet verecha-
nen platen uit het Breviarium Grimani, dia
de firma Sijthoff zoo bereidwillig was ter
bezichtiging te stellen.
Coiigre* voor Kliderbescherning.
Bij de opening van d© 3de zitting der IIda
afdeoling, deelde de presidente, dr. Aletta
H. Jacobs uit Amsterdam, mee, dat de heer
Th. v. d. IVoudo, hoofd eener school te Am
sterdam, die het onderwerp: „het i'ijaen
van het kind door den alcohol" zou inlei
den gisternamiddag, in dat voornemen ver
hinderd is geworden, daar hem het door
den wethouder Vaji Hall toegestaan verlof
door den schoolopziener, jhr. Engelen, was
geweigerd. In plaats van den heer Van der
Woud© had de heer R. Casimir, uit Gro
ningen, zich bereid verklaard over ^eteelfde
onderwerp to spreken.
Alsnu hield de heer KI. de Vries, hoofd
eener sohool te Amsterdam, een met krach
tig applaus begroete rede over „hot kind
cn de school." Er is óén weelde waarin 'fc
kind zich moet kunnen plassen, bc-gon spre
ker, en dat is in d© liefde van zijn opvoe
der. Maar om dat t© kunnen, om in die
oonditio t© komen, geschikt tevens om leer
stof öp t© nemen, moet het kind beter ge
huisvest worden, meer materieel en geeste
lijk verzorgd worden. En als 't huisgezin
daarin tekort schiet, dan moet de school
dat aanvullen, dan moet de gemeenschap
ingrijpen, ter wille van het toekomstige ge
slacht.
Vraagt mon dan: wordt daarmee niet
aan de ouders een recht ontnomen? dan
antwoordt spreker: waar houdt dat recht
op?
Sohoolvooding-kleeding on -baden; klei
ne klassen, schoolartsen, speelplaatsen,
gymnastiek, handenarbeid, schooltuinen-,
-wandelingen en -reisjes, kunst in de school,
vaeantie-kol'onies, nitwraeeling van kinde
ren van stad ©n land dat alles staat
Spr. voor En d© onderwijzer moet zich
meer doordringen van het Pestalozai-Frö-
belsche beginsel.
Als tweede inleider over dat onderworp
trad dehcer P. C. C. Hansen, letterkundige
t© Amsterdam, meer bekend onder den
schuilnaam Boe ka, op. Deze wenscht© dat
Nederland zich ernstig zou bozig gaan hou
den met de oplossing van het vraagstuk,
hoe een einde te maken ie aan de barbaar-
sohe toestanden, welke in sommige deelen
van Oost-Indië heersoben. Naar rijn over
tuiging zal slechts een afzonderlijk in
land ach onderwijs (1., m. en h.geheel af
gescheiden van het Europeesch onderwijs,
in staat zijn, den inlander te geven wat hij
behoeft. Het onderwijs is de desa moet zijn
karakter-opvoedend en eenvoudig, vrij van
mohaxmedaansche invloeden en aanpassend
aan de bestemming der jeugd. Om moreeie
verwaarloozing en afdwaling tegen te gaan,
moet in de eerst© plaats aandacht gewijd
worden aan de misstanden en slechte invloe
den, die bij kindoren ©n volwassenen op Ja
va een teruggaan in menschwaarde veroor
zaken en in wijden cirkel het volkskarakter
ondermijnen. Spr. drong tevens aan op in
voering van een goede politie en recht
spraak op Java. f
Op deze rede volgde eenig debat, waarbij
de heer Jan van Zutfen, secretaris van don
A. N D. B. te Amsterdam, veel pleizier
had van rijn opmerking, dat standenscho
len zeer ongewensobt waren.
Hierop volgde een pakkende rede over?
„Hot lijden van het kind door den alco
hol", door den heer Casimir, uit Gronin-«
gen.
D© vierde en laatste dag van het Congre»
voor Kinderbescherming ving hedenochtend
aan met een vergadering der lilde afdeo
ling, gewijd aan „Het kind en d© arbeid.'1
De presidente der afdeoling, mej. Marie
J ungius, toonde uit eon statistiek saam ge
steld door bet Nat. Bureau voor Vrouwen
arbeid, aan, dat 200,000 kinderen aan den:
arbeid deelnemen. Zy meende dat niet van
Kinderarbeid, maar Kindermisbruik moet
worden gesproken en betoogde dat ware
Kinderarbeid is spelen en leeren.
Het Kamerlid Ketelaar sprak daarna
over „den arbeid van schoolgaande kinde
ren in Nederland", nadat was medegedeeld,
dat het adres aan do Regeering voor af
schaffing van nachtarbeid reeds van 260
handteekeningen was voorzien.
De heer Ketelaar toonde met cijfers aan,
dat nog zeer veel kinderen beneden 12 jaai'j
meorendeels arm© schoolgaand© kinderen ar
beid verrichten in tal van bedrijven, waar
bij dan nog veel huisarbeid komt.
Bij onderwijzers en werklïodenvereenigin-
gen drong hy er op aan, de arbeidsinspec
tie in het nagaan van overtredingen bij to
staan, en mch niet te laten weerhouden
door vrees van inmenging in huiselijke
aangelegenheden. Het verbod van Kinder
arbeid moet uitgebreid worden voor de be
drijven van land-, tuinbouw, veehouderij ou
veenderij en in ieder geval tot den leeftijd
van 14 jaar.
Mej: Jungius verklaardo met het Bestuur
van bet Congres te zullen bespreken 'la
wenschelijkbeid van een adres aan de He-
geer ing, verzoekende de leeftijdgrens voor.
het verbod van Kinderarbeid uit te zetten»
De tweede inleider, de arbeidsinspecicuï
Yan Thienen, wees op de nadeelige gevolgen
van den Kinderarbeid op bet lichaam en
de zedelijkheid.
Treurig noemend© den invloed van deni
bedrijfsarbeid op de kindersterfte, betoog
de spreker, dat ter kinderbescherming in
den arbeid doelmatige bij de wet vastgestel
de bepalingen onmisbaar zijn, terwijl wet
telijke bepalingen met betrekking tot den
huisarbeid door inleider dringend noodig
werden geacht Eenvoud in di© bepalingen
is zeer gewenscht
Tweed© isbadster was mevrouw dr. E.
Kleerekoper, adjuncfc-inspectrice van de®
arbeid fcs Leiden, die hoofdzakelijk over
huisarbeid sprak, waarvan zij de nadeel el,
grooter achtte dan van fabrieksarbeid.
Hot ésbaö wend tot de móddagritting uifc*
