I
H
1000
4
Bolide Fabriek te koop
n
Kerlpdi* Levensverzekering-Mij.
P. SCHOPHUIZEN,
Stoomtram HAARLEM-LEIDEN.
11PANSELEN,
Gebruik POETS-EXTRACT
No. 13476
LEIDSCH DAGBLAD, DONDERDAG 28 JANUARI. TWEEDE BLA1.
Anno 1904.
Eerste Kamer.
Ingezonden.
Vervolg Advertentiën.
A. J. P. DE KLER,
JE5, AL A. li
Rijnsteen en Moppen,
Ifbuaa
1. I l SEQEOTELD,
met groote Stoomkracht. Gunstig gelegen te
Leiden. Adres Bureel van dit Blad No. 690.
Loopende verzekeringenƒ129,026.545.
Totaal waarborgfonds 45.804.969.
Uitbetaalde verzekeringen 60.585.420.
Je O® SE WilLDE, Nieuwe Rijn 6.
Wed. J. Steeiiliaucr Zn,,
Photographs© ROMENAAR
Wegens de ongekend lage prijzen is het
vervoer van Bestel- en Vrachtgoe
deren per Stoomtram het voordeeligst.
Goederen worden vervoerd naar Qegstgeest,
Sassenheim, Lisse, Hillegom, Bennebroek, Heem
stede en Haarlem om 7 u. 22 en 11 u. 15 V.M.
en 3 u. 10 en 7 u. 04 N.M. Amsterd. tijd.
Inlichtingen worden verstrekt aan het be-
stelkantoor
Clarasteeg No.
2 nabij de Mare.
Zitting van Woensdag-namiddag.
Voortzetting vandebehandë-
ling der S taatsbegrooti n g voor
1904.
Hoofdstuk IV (Justitie.)
Do hear Van Berckel verheugt er zich
over, dat deze Minister de verbetering van
het toezicht op de Naamlooze Vennootschap
pen "vvil ter hand nemen, maar hij betreurt
het, dat de Minister zoo weinig belang
toont in de wettelijke regeling van het ac
countantswezen, welke toch zoo dringend
noodig is. Ook is Spr. niet voldaan over
's Ministers antwoord betreffende de rege
ling van het rechtsgebied van de ambtena
ren van het O, M. Spr. acht den bestaanden
toestand strijdig met de Rechterlijke Orga
nisatie, Dat twee of meer ambtenaren het
zelfde rechtsgebied hebben, kan aanleiding
geven tot moeilijkheden, wanneer die ambte
naren b.v. eons niet met elkander overweg
kunnen.
Verder een enkel woord over de deur
waarders. Men vindt er te platten lande,
die slechts een eobcr bestaan hebben en toch
moeten zij een onafhankelijk bestaan heb
ben. Spr. hoopt, dat do Minister zijn aan
dacht aan deze zaak zal schenken, zoomede
aan de benoeming van deurwaarders, dio
dikwijls geschiedt buiten de aanbeveling
om. Niet zelden wordt or slechts een op dc
aanbeveling geplaatst. Waarom geschiedt
de benoeming van deurwaarders ook niet
bij Koninklijk besluit?
Ten slotte vraagt Spr., of de regeling van
de positie der griffiers verband houdt met
do toegezegde wijziging der Rechterlijke Or
ganisatie.
De heer Van Leeuwen meent, dat niet mot
grond kan worden vastgehouden de bewe
ring, dat de politie een afzonderlijke tak
van Rijkszorg moot zijn. Spr, ziet reeds voor
zich het beeld van een eenige politie als on
derdeel van Staatszorg, maar reeds nu moet
hij daar tegen waarschuwen, want het zal
en moet tot nadceligo gevolgen leiden. Spr
onderschrijft do woorden, dat de politie
moet blijven een tak van Gemeentezorg,
want anders is het met do autonomie der
gemeenten gedaan. Hij gaf in overweging
om, mocht het tot een reorganisatie komen,
de zorg voor de politie van Justitie over to
brengen naar Binncnlandsche Zaken.
Dat wel eens conflicten voorkomen bij de
tegenwoordige regeling, geeft Spr. gaarne
toe, maar zij zijn niet onvermijdelijk en zul
len bij elke regeling kunnen voorkomen.
Uitvoerig staat Spr. stil bij de moeilijkhe
den om een goede regeling van een algomeo-
ne Rijkspolitie tot stand te brengen met het
oog op de eigenaardige taak, welke de poli
tie in de gemeente heeft, en de positie,
waarin de burgemeester staat tegenover de
politie. Vooral wijst Spr. er op, dat de bur
gemeester voor de orde en rust in zijn ge
meento de volle verantwoordelijkheid
draagt en ook met het oog daarop mag men
zijn rechten niot verkorten, en hem op gege
ven ©ogenblikken ondergeschikt maken aan
de directeuren van Rijkspolitie, hetgeen o.a.
geschied is bij de bekende „postenorder."
Het heeft Spr. bevreemd, dat do Minister
bij die gelegenheid met het hoofd der Am-
sterdamoche politie iets anders bedoeld
heeft dan den burgemeester, gelijk hij in de
Tweede Kamer heeft verklaard. Ten slotte
zegt Spr., dat door gemeenschappelijk over
leg het bedong van de gemeente, zoowel als
het gezag van den burgemeester hot best zou
.worden gebaat.
Dc heer Van der Does de Willebois zó?
over de pensionneerihg der commissarissen
van politie spreken bij Hoofdstuk V, doch
hij dankt den Minister voor de welwillende
houding te dien aanzien ingenomen. Het
brengen van do goheele politie onder één
centraal gezag, adht Spr. voor ons land on
mogelijk en ondenkbaar. Geheel onze ge
meentelijke inrichting verzot zioh daartegen.
Ook de begrippen van den clicnst en het
personeel der Rijkspolitie loopen te ver
uiteen.
De heer Eovy dankt den Minister voor het
geen hij doet in het zedelijke belang des
volks, en den burgemeester van Amsterdam
voor diens optreden in gelijken geest. Ook
dankt hij den Minister voor diens optreden
tegen de zoogenaamde deskundigen van den
Nieuw-Malthusiaanschen Bond.
„Wie kaatst moet den bal verwachten."
Naar aanleiding, dat jongstleden Vrij
dag do heer Jac. Dullemans en den daarop
volgenden Maandag het bestuur der vcree-
niging van melkvorkoopers mij het genoe
gen deden een stukje in Uw geacht blad te
plaatsen, wènschte ik gaarne dat U, geachte
Redactie, mij toestaat beiden, in één stukje,
van antwoord te dienen. Bij voorbaat mijn
oprechte dank 1
Zonder op de vergissing, enz. in eerstge
noemd stukje voorkomende te letten, zal ik
toch, al is het tot mijn spijt, mij niet kun-
fnen bepalen tot do voor hem zoo gewenschte
éénc vraag; ik zal echter kort zijn. Dulle
mans erkent, dat de schuld terdege lag in
het zoo desorganiseerend stoffelijk wantrou
wen onderling en had verdor met niets te
maken, zelfs niet met de Neutraliteit der
Melkhandel aren, waarop ik deze vraag stel:
Waartoo is men vereenigd? Hierop zal wor
den geantwoord: Om door gezamenlijk op
treden te trachten een zeker dool te berei
ken. Vanzelf wordt nu de vraag gedaan:
Hoe moeten de wegen bewandeld worden
om tot het gewenschte doel te komen en hoe
komen wij daar het gemakkelijkst? Waarop
ik antwoord, dat de wegen moeten bewan
deld worden eensgezind, zonder wantrou
wen, wat niot bestaan kan in een neutrale
voreeniging, omdat daarin te vinden is een
mengelmoes, van alles en nog wat, en men
epoedig overhelt tot het Socialisme, waar
ook do een den ander niet vertrouwt. Dat
zalfdo wantrouwen hetwelk daar heerscht,
werkt naar buiten cn bewerkt degenen, die
wel in het vak (wellicht de beste vakman
nen), maar niét in de vereeniging zijn, e*n
dat wantrouwen is de oorzaak van het te
rugnomen van een eensgegeven woord. Be
stonden er 2 partijen, dan zou men van geen
wantrouwen, van geen desorganiseerend
stoffelijk wantrouwen vernemen, omdat de
kleur, welke beide paTtije-n bekenden, de
weg was, welko moest worden bewandeld,
terwijl nu de Vereeniging, omdat zij te veel
heeren dienen moet, niet kan doorvoeren,
wat zij heeft besloten ,want anders had zij
difc gedaan daar hot ten koste van haar
eigen beurs was; maar juist omdat zij niet
wist aan wie zij zich hou de®, moest, werd de
eer van de Vereeniging opgeofferd, omdat
zij was Neutraal.
Jao. Dullemans zegt ook; maar toch ge
probeerd om de Neutrale beweging dood te
trappen 1 Of dat een mensch, die werkelijk
mensch wil zijn, het recht heeft zoo iete te
doenJac. Dullemans toonde voor mij geen
kennis to hebben Van het vereenigingsleven,
andere zou hij Tteten, dat men een geno
men besluit niet prijsgeeft, al was het tot
eer van de Vereeniging, of do bewijzen moe
ten z66 duidelijk spreken, dat men daartoe
genoodzaakt wordt. Met de melkhandelaren
was dat anders; van alle kanton, kwam
steun, tot zelfs der groote inrichtingen. De
oneenigheid onderling, het wantrouwen in
elkaar, was do oorzaak, dat de Neutrale
vereeniging moest toegeven, (hoewel niet
officieel). Of is het niet waar, dat er zelfs
leden dor Voreeniging van den eersten dag
af zich niot hielden aan het genomen be
sluit? Getoond heeft Jac. Dullemans, dat
hij is de man, die moest staan aan do spits
der Vereeniging om des to spoediger de
Noutrale vereeniging tot kleur-bekentenis
te brengen. Wae het de schuld der Neutraio
vereeniging, welke het vertrouwen niet
had?
Het bestuur der Vereeniging geeft mij in
overwoging alvorens te schrijven, te onder
zoeken, Welnu, dat heb ik gedaan, en het
resultaat is dat liet initiatief genomen is
door de Neutrale vereeniging en zij geroe
pen heeft do leden van het R.-K. melkhan-
delaren-gilde, onderafdeeling van den R.-K.
Volksbond niet in naam als zoodanig, maar
persoonlijk de leden, die daarbij aangeslo
ten zijn. Later hebben zij als onderafdeeling
van den R.-K. Volksbond geadverteerd,
waarin geen bewijs ligt van samengaan,
maar alleen een bewijs, dat men het eens
was niet het genomen besluit, daar men an
ders gezamenlijk- een advertentie geplaatst
had en het alzoo onderteekend. Het bestuur
dor Vereeniging trachtte zich te rechtvaar
digen, maar vergist zich nu, daar beide
Vereenigingen een zelfstandige advertentie
geplaatst hebben, waardoor zij zichzelven
nog vorder van huis brachten als zij een
maal waren.
Ik eindig, maar beken te durven horha
len nog beslister dan voorheen, dank zij
daarvoor Jao. Dullemans en liet bestuur der
Vereeniging, dat het vereenigingsle-von op
Neutraal gebied is in het kort bedrog, en
dat kleuT-bekennen noodzakelijk is. „Wie
kaatst moot den bal verwachten,"
Ook een werklieden-verbonder.
Loiden, 26 Januari 1904.
Friodrich Leopold Frans Filcoldus, f
hertog van Anhalt, wiens overlijden is ge
mold, was don 29sten April 1831 geboren
als eenige zoon van hertog Leopold Frie-
drich van Anhalt-Dessau cn had, na don
dood van zijn vader op 22 Mei 1871, do re
geering aanvaard over de sedert 1863 weer
vereenigde Anhaltscho landen. Als kunst
beschermer volgdo hij de tradities van zijn
huis. Hij was Pruisisch generaal dor in
fanterie h la suite van het lsto regiment
Hertog Friedrich van Anhalt
der garde te voet en chef van het Anhalt
scho regiment infanterie. In de politiek is
hij weinig op den voorgrond gekomen.
Uit zijn huwelijk met Antoinette, prin
ses van Altenburg, zijn drie zoons on twee
dochters geboren. De erfprins Friedrich,
die hem opvolgt, is don 19den Augustus
1856 geboren en in 1889 getrouwd met prin
ses Marie van Ba don.
Koloniën.
BATAVIA, 80 on 81 December.
Het „Soer. Hbld." ontving een correspon
dentie uit Bandjermosin, waarin wordt me
degedeeld, dat de gouvernementsstoomor
„Flores" te Bandjermasin is teruggekeerd
zonder den pretendent-sultan te hebben me
degebracht.
Deze heeft echter nog tot 4 Januari den
tijd om zich to onderwerpen.
Deel 14den December word een conforentio
gehouden, waaraan verschillende besfcuu»-s-
ambtenaren en de commandant van de
„Flores" deelnomen, en in welko quaestie
van het gebruik van inlandsohe hulptroepen
gesproken werd.
Do assistent-resident Hosselaar is over
tuigd, dat de pretendent-sultan zich zal on
derwerpen.
De „Soornb. Courant deeJt mede, dat
aan den majoor F. W. A. Neetoson, direo-
teur van den artilIerio-oonstrucbiewinkcl to
Soerabaia, een geneeskundig certificaat is
uitgereikt voor een tweejarig verlof naar
Europa.
Do heer J. Hainan van dor Heide, do
ter beschikking van de Siamcesoho regee
ring gestelde ingenieur van den waterstaat,
gaa/t, naar het „Soorab. Handelsblad" ver
neemt, over eenige maanden mot verlof
naar Nederland.
ATJEIÏ.
Men seint aan het „Bat. Nbl." uit Kot-
ta-Radja, dd. 29 December:
Toekoe Brahim Loeëng bata en tookoe
Oebet Roekoe uit de 26 moekims, toekoe di
Kroeng Toupin Raja kwamen in onderwer
ping.
Een brigade marechaussco onder sergeant
Van de Tetering overviel een vijftien man
sterke bende onder toekoe Raman Titeuë.
Tien doodon en acht Beaumont-geweron
violen ons bij deze gelegenheid in handen.
Het „B. N." toekent hierbij aan:
De onderwerping van Toekoe Brahim,
een lid van het oeleebalangschap der vijf
moekims Montasaik (Loeëng bata) mag aJs
een belangrijk gevolg van hot krachtig op
treden onzor troepen worden beschouwd.
Dit Atjohsche hoofd is steeds ccn onzer
meest onverzoenlijke vijanden geweest. Zijn
vijandelijke houding was con gevolg van het
bij ongeluk doodschieten van zijn broeder
toekoe Dociah door een patrouillo van
Panteh Karang, Onder do verdedigers der
versterkingen in Samalangan, welke in 1901
worden genomen, behoorde ook dat hoofd.
Heeriyke toestanden!
Onder %dit opschrift schrijft hot „Bat.
Nbld".: „De bandieten Noang en Boeang,
die dezer dagen op de passer te Klcnder een
6pion der politic op de gruwelijkste wijze
mishandelden en verminkten, zijn door de
politie opgespoord en gevondenin de
woning van den penghoeloe van Bodjong
Nangba. Deze had aan de boeven huisves
ting verleend, torwijl hij wist wat zij op
hun gowotcn hadden. Alle drie worden in
verzekerde bewaring genomen.
„In hot huis worden eenigo wapens ge
vonden, waaronder een tweetal vlijmscherpe
klewangs.
„Eerst de demang van Bekaai; nu de
penghoeloe van Bodjong Nangka. Wie
volgt?"
OIVIEL DEPARTEMENT. Verlengd:
met zes maanden het verlof naar Europa,
verleend aan den eersten luitenant der in
fanterie De Voogt on aan de hulponder-
wijzores Stroobman.
Nader verlengd: met zes maanden
het verlof naar Europa verleend aan den
mijningenieur Abendanon.
Bonoomd; tot chef der tweede afdce-
ling van 's lands plantentuin te Buiten
zorg dr J van Breda de Haan, laatstelijk
dio betrekking bekleed hebbende.
Ter algemeene secretarie, tot derden oom
mies, do klork B. J. Tromp
tot tweeden commies bij hot departement
der burgerlijke openbare werken do derde
commies H. R. Dooven.
Gesteld: ter beschikking van don voor
zitter van do landraden te Tegal en Poma-
lang (Pokalongan) om to worden belast mot
griffierswerkzaamkeden bij dio rochtbanken
mr. E. Pino gesteld tor besohikking van
den Gouverneur-Generaal om in rechter
lijke betrekkingen to worden geplaatst;
van den voorzitter van den landraad te
Bankalan (Madoera) om te worden belast
met griffierswerkzaamheden bij die recht
bank mr. J. S. Miiius gesteld ter beschik
king van den gouverneur-generaal om in
rechterlijke betrekkingen to wordon ge
plaatst.
Yorlongd: mot drio maanden, of zoo
veel korter als zal blijken voldoende te zijn,
do termijn waarvoor mr. K. van Hinloo-
pen Lobborton is benoemd tot buitengewoon
voorzitter van do landraden to Poerwoker-
to en Poorbolinggo (Banjoemas).
Gerekend van af October 1903 met zee
maandein of zooveel korter als zal blij keu
voldoende te zijn, do termijn waarvoor do
ambtenaar Ch. van der Sluys ter beschik
king van don voorzitter dor landraden te
Poorwokerto on Poorbolinggo (Banjoemas)
is gesteld ten ednde met griffiers-werkzaam
heden bij die rechtbanken te wordon belast.
Tijdelijk workzaam gestold: bij
het openbaar Europeesch lager onderwijs:
als hulponderwijzores mcj. E. Y. do Calonno,
dio tijdelijk geplaatst wordt aan do openboro
lagere meisjesschool to Soerakartn.
Yorleend: een eenjarig verlof naar
Europa wegens ziekte aan den controleur
bij het binnonlandsch bestuur op Jnva,
Knappert
Nader verlengd: tot December 1004
do termijn, waarvoor mr. Graafland is bo-
last met de functies van buitengewoon
voorzitter van do landraden te Tangerang
en Bekasi, ovenzoo do gopensionneerdo ka
pitein Bodemeijer, ter beseh hing gesteld
van mr. Graafland voornoenic'
Benoemd: tot lid van d. n Raad van
Justitie te Somarang mr. Bode; to Soera
baia mr. Smalt;
tot voorzitter van den Landraad te Patti
de budtengowoon voorzitter van den Land
raad to Pamekasan Van den Bossche;
tot vice-president van den Landraad te
Ma lang mr, Sell ussier.
Ontslagon eervol uit 's lands dienst
de commies dor derd,o klasse bij den post-
em telegraafdienst Gijsbere,
Benoemd met ingang van 6 Januari
1904 tot president van den Raad van Jus
titie te Batavia do off. van Justitie bij den
Raad van Justitie te Somarang mr. J. Lou
don,
T ij del ij k belast: met de waarno
ming der betrekking van onderwijzer in hot
smeden en plaatwerken bij don ambachts
cursus te Batavia do gepasporteordo sor-
geant majoor goniewerkman J. A. Zijlmana,
G o p 1 a a t s t bij don watertaot bij do
directie do benoemde adspirant-ingenieurs
J, W. L, H. Meertens en W. A. van der
Meulon
bij den gowcstelijkon dienst in dc ros. Ba
tavia dc dionstdoendc opzichters dorde klas
se H. P. Artes en J. P. W. Schellckens.
MILITAIR DEPARTEMENT. Over
geplaatst: van Atjeh naar Fort-do-
Kook do off. van gcz. tweede klasse dr. W.
G. Reddingius;
van Fort-do-Kock naar Atjeh do off. van
gca. eerste klasse J.J. Koumans;
bij aankomst uit Nederland ingedeeld te
Fort-de-Kock op het bureau van den ad
ministrateur van het militair hospitaal met
introkking zijnor indeeling te Willem I da
tweede luit. kwartiermeester J. H. Swart-
jes.
Overgeplaatst: bij het tiende bat.
de kapitein bij het 20ste bat. G. H. Brack
ZondagHrnut en de Israëlieten.
Do „Arnh, Ot." doolt mede, dot te Am.
sterdam een definitief comité is samenge
steld ter verkrijging van uitzonderings-bo
palingen bij ovontucelo totstandkoming van
een wet op do Zondagsrust, voor winke
liers cn alle handoldrijvonden, dio op Za
terdag gesloten hebben.
Aan minister Kiiypcr zal kennisgeving
gedaan worden van de oprichting van hot
comité, dat zich voor mogelijke voorlich
ting zal beschikbaar stellen.
Lood- en Zinkwerker,
NOORCEINDE No. 17, 1090S 6
bevoelt zicli beleefd aan.
Binten, Ribbotst,
Raam- en Deurkozynon,
marmeren IPIaleu,
Tegels.
Eon groote partU PANNEN.
zeer geschikt voor Schilders.
Een groote hoeveelheid
Brandhout.
NIEUW HOUT,
tegen concurreorende prijzen.
Adres: 1. H. SHNDERMEIJER,
Yllla BCornelia",
Heege Rijndijk,
Z0ETERW0UDE.
II
aas
l
met den UIL
Tegen inlevering van TIEN
DEKSELTJES kan men GRATIS
zijn Portret laten maken in het
PHOTOQKAPHISCH ATELIER
van den Heer 521 30
Stationsweg E3, Leiden.
OPGERICHT 1836. 11619 30
HOOFDAGENT VOOR LEIDEN:
Rlanilenmakersslceg 1, liij dc Waag.
Prima adres voor zal vore
NATÜfRBOXUR. 914 8
GOUDSCHE, LEIDSCHE en ECHTE
EDAMMER KAAS.
JLttentie s. v. p.
Laat uw Jaloezieën
Schilderen en Reparee-
ren gedurende de win
termaanden bij
Jaloezieën-fabrikant,
NIEUW STRAAT 10,
bfi Den Burcht.
N.B. Speciaal daartoe In
gericht. 671 15
e^CHr
O b er/ahnstein l/Ems.
VerkrUgbair bU 3. P. RIEDEL-
Eerste Loldsche Mineraalwater- en
Limonade-Fabriek. 12389 14
APOTHEKERSDUEi 27.
met proef.
12 ALBUM-PORTRETTEN f 2.- j
6 <i "-SO I
In platina nitvoering: Portretten f 3.- j me(. e(m proef
Sf&~ Specialiteit in Vergrootingen.
6047 20 Aanbevolend: WILLEM DONGE.N'AAK, Photograal.
Enveloppen f 1.90, 1000 Kwltantlën of NotaV*
f 2.50, 1000 Briefkaarten (Iele «iiiulitclt) f 2 50.
alles bedrukt met nuani, adres, onz. Handelsdrukkerij
firma C. KOOYItidlC, Nlcnwc BIJ» lö.
Bfi groote getallen voordeellge prfizen. 10480 10
■mo 3749 44