Een vraagstuk.
fleck! om Sclioolkiinlervocdiiig
maar die zonder eenig organised verband
er eenvoudig op kleeft, doet dit bovendien
nog zóó, dat heb vlak voor de hand liggende
nieuwe en groote moeilijkheden schópt, Heb
verzaakt een der eerste regelen der wetge
vingskunst, heb stelt geen scherpe grenzen
aan het verbod, dat het inhoudt.
De verbodsbepaling in het nieuw voorgc-
blcldc art. 142 bis noemt mi', Treub liiet
alleen naar inhoud onverdedigbaar, maar
ook naar vorm ondeugdelijk. Zij heeft, zegt
hij, op de gehcelo voorgestelde regeling van
het gemeentebedrijf do werking van de
vlieg, die de apothekers zalf bederft. Ook
de regeling ademt zijns inziens een ccntra-
liseorenden, de eigen veerkracht en levens
kring der gemeente miskennenden revolu
tiegeest.
„Tot in bijzonderheden wordt geregeld,
wat de gemeenteraad in zijn verordening
op het gemeentelijk bedrijf opnemen moet,
hoe clo geldmiddelen van het bedrijf moeten
worden beheerd en verantwoord, enz.
Men legigo de algemeen gehouden voor
schriften omtrent begrooting en rekening
van do liberalistische, de eigen kracht van
het gemeentelcven miskennende Gemeen
tewet van 1851 eens naast het in bijzonder
heden van heb gemeentelijk beheer aiualcn-
dc .wetsvoorstel van den anti-revolutio
nairen minister, die do gemeentelijke auto
nomie N.B herstellen zou. Wie die verge
lijking maakt, ziet in één oogopslag, dab
in do Gemeenteweb van' 1851 de geest der
centralisatie op geen enkel punt, niet
slechts zoo brutaal door de roten gegluurd
heeft, maar zich zoo openlijk in de plaats
gedrongen heeft van de clecentralisecrendo
ichting, als in het ontwerp van minister
Kuyper.
Bestaat er voor zulk een centralisatie,
voor zulk een ontnemen van de bevoegdheid
aan den gemeenteraad om eigen zaken naar
eigen goedvinden in te richten, een afdoen
de reden 1
Was liet niet dr. Kuj'pcr, die in ,,Ons
Program" (blz. 172) schreef: „En al govou
wij nu ook ten slotte voetstoots toe, dat er
zich bij de gedecentraliseerde inrichting veel
meer dan thans storingen en verwikkelin
gen zouden voordoen, tooh komen we er
even onbewimpeld voor uit, dat we ent min
der regelmatige en minder eenvormige ons
van ganschcr harte getroosten zouden, in
dien tot dien prijs meer publieke geest en
.veerkracht waren te wekken."
Welnu, hier waren van de gedecentrali
seerde inrichting, als Gedeputeerde Staten
op bogirooting, rekening en leeningsvoor
waarden van heb bedrijf toezien, geen sto
ringen en verwikkelingen van beteekenis te
vreezen, en toch wordt, lijnrecht in
strijd met de leer, niet dc gedeoentralisccr-
dr plooibaarheid, maar dc gecentraliseerde
eenvormigheid gekozen.
Wat do deputaten van zulke heginflver
loochening wel zeggen zullen
Den totaal-indruk, dien lief ontwerp op
1 jon maakt, samentrekkende, komt mr.
Treub tob deze slotsom: Ten aanzien van
'dc beperking der bevoegdheid van de ge
meente tot bedrijfsuitoefening principieel
verwerpelijk; voor het overige goed bedoeld,
anaar allergebrekkigst uitgevoerd.
liet Vaderland, hesp reken do het ont-
werp-GeraoenUborgtoclifen we t,
merkt op, dat de Regcering in haar Memo
a>o van Toelichting tot dit ontwerp dc re
lden blootlegt, waarom zij het onderhavige
.ontwerp uit do orgauicko wet heeft weggela
ten; haar doel is om „ook voor den on tv an-
'ger en de andere rekenplicktige ambten afren
iele mogelijkheid te openon tpt. collectieve
zekorheidsstelling in don geest als do Borg-
tooh touw et voor 's Rijks comptabele ambte
naren in hot levon riep."
„Zou," zoo vraagt liet blad, „deze moge
lijkheid niet kunnen geopend worden door
wettelijke regelen, in do Gemeentewet zelve
neergelegd?
Dit argument van den Minister lijkt ons
weinig krachtig; naar onze meening belmo
ren de bepalingen, in dit wetsontwerp ver
vat, uit haar aard thuis in de Gemeente
wet, die tob op den huidigen dag, met alle
andere onderwerpen, do samenstelling, in
richting en bevoegdheid der gemeentebestu
ren betreffende, waarvaJn de Grondwet in
haar artikel 142 gewaagt, ook de materie
der zökorheidsstelling van den ontvanger in
haar geheel regelt.
Met dit ontwerp-Geiweenbeboa'gtochtenwet
schijnt o-ns de Minister de eerste schrede
te doen op den weg, dio moet leiden tot het
u i teen rafelen der Gemeentewet, dit werk
stuk van Thorbecke, naast wiens wetten
men veel wat thans onder dien naam in heb
Staatsblad, verschijnt maar liever niet leg
gen moet 1"
In art. 2, aldus sell rij ft liet blad verder,
onderscheidt het ontwerp tusschen. persoon -
lijlco cn zakelijke zekerheid en laat voortaan,
in afwijking van wat de Gemeentewet thans
in haar artikel 110 bepaalt, do keuzo aan
den ambtenaar, hierbij evenwol gebonden en
beperkt door dc wet, die nadere voorschrif
ten geeft.
Slechts dc ambtenaar, die dc kas houdt
vsln het gemeentelijk bedrijf, als in artikel
115B der Gemeentewet bedoeld, mag anclore
borgstelling bieden, zoo de Raad hem dat
ven-gunt en de Raad op heb desbetreffende
besluit do goedkeuring van Gedeputeerde
Staten erlangt.
Do inmenging van Gedeputeerde Staten,
hier gedoogd, druischt lijnrecht in tegen het
gebod van hot eerste lid van artikel 144 der
Grondwet. Aan den Raad worden daar do
regeling en het bestuur van de huishouding
dor gemcemto overgelaten; in zijn kring is
de Road souverein en slechts waar door dc
wet nader aan te wijzen beschikking over
gemeente-eigendom of aJndoro. burgerlijke
rechtshandeling onderwerp is van zijn be
sluit, moet liet volgens art. 140 der Grond
wet worden onderworpen aan de goedkeu
ring van Gedeputeerde Staten,
Een inbreuk op de autonomie der gemeen
ten, welke hom, dio daarin ziet een voor
waarde voor do gezonde ontwikkeling van
ons gemeentelijk recht, met bezorgdheid
moet vervullen.
Men vergeto niet, dat genoemd artikel
1-16, dat een uitzondering bevat op artikel
144, eerste en tweede zinsnede, als zooda
nig reeds is strictissimae interpretationis.
Bui ton heb in art. 146 omlijnde gebied be
hoeft de Rand zich geen inmenging van wien
ook, to laten wel gevallen, behoudens de
werking van het vernietigings-recht, als hij
komt in conflict met de wet of het alge
meen belang en behoudens dc goedkeuring
der Kroon op zijn belasting verordeningen."
RECLAMES,
k 40 Cents per regel.
Vraag. Kan men bloedarmoede en de
ziekten, die de armte van het bloed tot oor
sprong hebben, de zwakte der zenuwen
genezen
Antwoord. Ja, onder voorwaarde evenwol,
dat men het noodigo verricht. Dit noodigo is
zoer eenvoudig. Het bestaat alleen met do zoo
gemakkelijke, zoo goodkoope on zoo werk-
dadige behandeling met de Pink-Pillen te volgen.
Bewijs van het vraagstuk. Het is niet één
bewijs, dat wy zouden kunnen geven omtrent
do juistheid dezer oplossing, maar duizenden.
GD hebt zeker reeds talrijke certificaten van
genezingen gelezen, die door de Pink-Pillen
verkregon zijn, gi) zult er nog in don toe
komst lezen. Yoor 't oogenblik leest dit attest
van Juffrouw Antjo Dijkstra, vrouw van R.
Hilvers te Schoonoord (Drente),
Sedert geruimen tijd moest ile org hoesten
en was erg zwak, zulks had ik uit oen long
ontsteking gehouden en het wilde maar niot
overgaan. Mijn man nam het besluit mij de
Pink-Pillen van Dn WillianiB le doen gebruiken
en na het gebruik van een doos geroeide ik
reeds verlichting, ok ging er mede voort en
ben thans zeer welvarend.
Laat ons niet vergeten, dat de Pink-Pillen
de krachtigste hernleuwor van het bloed, de
versterker der zenuwen zijn.
Welke zijn do ziekten, voortkomende uit de
armte van het bloed of zwaklo der zenuwen?
Dit zijn, bloedarmoede, bleekzucht, neurasthó-
nie, maagkwalen, algemeene zwakte, rheuma-
tiek, heupjlcht. Als gU U, of uw familieleden
of uw vrienden door een dergelijke ziekte
aangetast ziet, dio U moet tegenwerken, aar
zelt niet de Pink-Pillen te nemen. Daar is het
heil, do verlossing. Met de Pink-Pillen zult gij
daar zelfs genezing aanbrengen, waar al do
andere geneesmiddelen gefaald hebben.
Prijs f 1.75 per doos; f 9.— per 6 doozen.
Verkrijgbaar by J. II. 1. SnadibhJ, Steiger 27,
Rotterdam, Hoofddepothouder voor Nederland,
en Apotheken.
Franco toezending tegen postwissel.
Ook oclit verkrijgbaar voor Lelden en Om
streken bU Ruyst Krak, Drogleten, Beea-
tonmarkt WIJk 5 No. 41, en J. II. Dijkhuis,
Drogist, Hoogstraat No. 5. 273 52
öe ftrfoeëdlswefc wam 0904.
Zooals gemeld, is in druk verschenen het
wetsontwerp, houdende bepalingen tot be
scherming van den arbeid, vergezed van uit
voerige Memorlo van Toelichting van den
minister van Binnenlanclsche Zaken cn van
een overwicht van wettelijke bepalingen in
het buitenland betreffende verschillende
onderwerpen, die in lit ontwerp-Arbeidswet
zijn geregeld.
Het wetsontwerp telt niet minder dan 444
artikelen. Do hoofdinhoud is reeds gedeelte
lijk bekend door de uittreksels, die indertijd
aan het voor-ontwerp werden ontleend.
Over de strekking van liet wetsontwerp
geeft dc inleiding tot dc 32 pagina's tellendo
Memorie van Toelichting nadere bijzonder
heden.
De minister van Binnenlandsclie Zaken
wijst er daarin op, dat thans weinig verschil
van gevoelen meer bestaat over de waarheid,
dat hot arbeidsvermogen in den boezem der
natie, zonder bescherming van overheidswo-
go aan ziohzclyon overgelaten, scha-do moet
lijden.
De ontwikkeling der nijverheid door de
aanwending van natuurkrachten, de vond
sten dor scheikunde, en de samenvoeging
van groote kapitalen, deed haar zoo reusach
tige en gevaar! ij ko afmetingen aanne
men, dat het arbeids vermogen van een
zeer aanzienlijk deel der werklieden
voor goede instandhouding cn ontwik
keling geen genoegzamen waarborg
meer kan vinden, noch in eigen voorzichtig
beleid, nooh in de voorwaarden bij het be
schikbaar stellen van den arbeid te bedin
gen. Al moge dit bij goheel normale bedrij
ven voor normale volwassen arbeiders nog
tot op zekere hoogte mogelijk zijn, nooh do
jongeren in jaren noch de vroolijke
werklieden, noch de volwassen mannen in
abnormaal gevaar met zich brengende be
drijven, zijn zonder ruggesteun van do wet
in staat om de schade, die dreigt, a.f te ve
ren. Heb is uit dien hoofde een onloochen
bare eisc.h, dat de Overheid hier nader tus-
sohenbeido trede, cn zoowel ovc-r hen, dio
subjectief in abnormalcn toestand verkee-
ren, als over hen, dio in objectief abnormale
bedrijven werkzaam zijn, haar schild ter be
scherming cn ter boveiliging opheffe. Dit
is noodzakelijk èn met het oog op de thans
levende arbeiders, én niet minder met het
oog op do gezonde levenskracht van hot- op
komend en toekomstig geslacht.
In die richting bewogen zich reeds, eener-
zijds do Arbeidswet wet van 5 Mei 1889
die zich ten doel stelde hot tegengaan
van overmatigen en gevaarlijken arboid
va-n jeugdige personen en van vrouwen, en
anderzijds do Veiligheidswet- wet van 20
Juli 1895 bepalingen inhoudend tot be
veiliging bij bieb verblijven in fabrieken en
werkplaatsen, onverschillig of do verblijven
de personen mannen, vrouwen of jeugdige
personen zijn.
Beide wetten beoogen bescherming van
personen, in hoofdzaak arbeiders, en trof
fen, hoe versohillcnd in aanleg ook, in zoo
verre één doel. Vullen beido wetten alzoo
elkander oa-n, toch bleef dusver een breed©
klasse van personen, die bescherming be
hoeven, onbeschermd. Een en ander is oor
zaak, dat heide wetten dringend aanvulling
en verbetering behoeven. Daarbij komt, dat
do eigenlijke beschermende bepalingen 'niet
in genoemde wetten zijn omschreven, doch
voorkomen in algemeen© maatregelen van be
stuur, krachtens die wetten uitgevaardigd.
Dit stelsel van wetgeving was te verdedigen,
mocht zelfs het eenig mogelijke gehcetch
worden, overmits op het standpunt Layer
ontwerp e rs destijds gold het zetten van do
eerste schrede op een te onzent nog weinig
of niet betreden weg. Thans daarentegen is
genoeg ervaring opgedaan om tal van dwin
gend© voorschriften in do wet zelve te kun
nen opnemen.
De Regeering besloot uit dien hoofde do
bescherming van den. arbeid opnieuw en
meer volledig te regelen. Het liefst had zij
daarbij den tot nu toe gevolgdon weg, om
do beschermendo bepalingen rechtstreeks
bij wet of algerneenen maatregel van be
stuur vast te stollen, verlaten. Zij zou er de
voorkeur aan hebben gegeven wel de beper
kende regelen in de wet vast te leggen,
maar voorts veel van de uitwerking dezer
regelen over te laten aan vertegenwoordi
gend© lichamen op uijverheicbgebiedbe
voegd om op beperkt terrein en onder de
noodigo waarborgen in zekere mate met
dwingend gezag op te treden. Daarvan
moest voorshands ton gevolge van de ont
stentenis van alle zoodanige publiekrech
telijke organisatie worden afgezien. De Re
geering kan thans nog niet verder gaan
dan een eersten stap te zetten op den weg,
die- tot meerdere organisatie in d© toekomst
kan leiden. Door een regeling van het leer
lingwezen ontstaat de mogelijkheid, om den
toekomsbïgen arbeider beter voor to berei
den voor de taak, die hem wacht, hom tech
nisch beter te ontwikkelen en tevens om
toezicht te houden op zijn zedelijke en gods
dienstige ontwikkeling ook dan, wanneer
hij buiten den gezichtskring is van oudere
of voogden.
Door het sluiten van een leereontract ont
staat een andere verhouding tusschen den
meester en den leerling dan nu bestaat tus
schen den patroon en den jeugdigen per
soon, die door den eerste thans alleen in
dienst wordt genomen voor liet verrichten
van lichten arbeid, waarbij het aan den
laatste wordt overgelaten zooveel te loeren
als hij van zijn medearbeiders kan afzien.
Thans bepaalt alles zich tot een huren op
verhuren van diensten, waarbij heb belang
van den patroon er zoo licht toe verleidt
zooveel financieel voordeel van den jongen
of het meisje te trekken als mogelijk is.
Van een andoren dan een financieelen band
is thans dan ook tusschen patroon en jon
gen zelden sprake. Beiden staan t© los naast
elkander en zoo leert de jeugdige arbeider
van zijn eerste intredo in do fabriek of
werkplaats af zich vaak te beschouwen, en
ziet hij zich beschouwd, als één uit een mas
sa, wier eenig doel is haar arbeidskracht
zoo voordeelig mogelijk ten dienst© te stel
len.
Te trachten hierin verandering to bren
gen ia mede het doel van het thans aange
boden wetsontwerp.
Ten cindo een overzicht te geven van de
onderwerpen, die een regeling in het ont
werp hebben- gevonden, worden deze liier
zoo beknopt mogelijk ingedeeld in acht ru
brieken
lo. In het ontwerp zijn' voorschriften op
genomen, ontleend aan do bestaande Ar
beidswet. Veelal hebben die voorschriften
wijziging ondergaan, hetzij naar vorm, hét-
zij naar inhoud.
2o. De hoofdinhoud van de Veiligheids
wet is,' mede niet ongewijzigd, overgeno
men.
So. Naast deze twee groepen van voor
schriften zijn 'do algemeene maatregelen
van bestuur, uitgevaardigd krachtens de
hierboven genoemde wetten, herzien en
voor zooveel noodig aangevuld, in liet ont
werp opgenomen, voor zoover zij daarvoor
vatbaar waren.
4o. Door het overnemen van den hoofd
inhoud der Veiligheidswet komen in het
ontwerp voorschriften voor, die mannen,
werkzaam in fabrieken en werkplaatsen,
beveiligen. Daarnaast zijn mtusschen rege
len gestold met betrekking tot don arbeids
duur van mannen, die in fabrieken of
werkplaatsen met abnormaal schade-gevaar
werkzaam zijn.
5o. Voorschriften zijn in het ontwerp op
genomen ter beveiliging van hen, (lie werk
zaarn zijn bij het laden of het lossen van
schepen.
6o. In het ontwerp komen bepalingen
voor ter bescherming van personen, die in
'dienst zijn van sommige openbare midde
len van vervoer. Het personeel, werkzaam
bij spoor- of tramwegen, waarvoor reeds
voorschriften bestaan omtrent dienst- en
rusttijden, valt buiten het ontwerp, terwijl
dit zich bepaalt tot het vervoer met rijtui
gen cn wagens, die geregeld langs een be
paalden weg personen vervoeren, die zich
daartoe aanmelden.
7o. Tweeërlei is voorts in het ontwerp
bepaald ten aanzien van personeel, het
welk in winkels werkzaam is. In de eerste
plaats wordt voorgeschreven, dat aan het
bedienend personeel gelegenheid om te zit
ten moet worden verschaft. Daarnaast zijn
voorschriften opgenomen met betrekking
tot den werktijd van jongens, meisjes en
vrouwen, die in een winkel werkzaam zijn.
Eindelijk is de mogelijkheid geopend, dat
ook ten aanzien van mannen bepalingen
van soortgelijke strekking kunnen worden
vastgesteld.
So. In hoofdstuk II zijn bepalingen opge
nomen ter eerste invoering van een leerlin
gen stelsel.
Na bespreking van enkele formeele wijzi
gingen, komt de minister van Binnenland-
sche Zaken tot de ingrijpende veranderin
gen, die 'de aan de bestaande wet ontleen
de voorschriften zullen ondergaan, wat den
inhoud betreft.
Hij betoogt na herhaalde overweging
tot de overtuiging te zijn gekomen, dat het
niet wenschelijk is om uitbreiding to geven
aan het verbod om arbeid te doen verrich
ten door personen beneden 12 jaar in dien
zin, dat arbeid verboden wordt aan kinde
ren beneden 13 jaar.
Voorts wijst hij op de noodzakelijkheid
en wenselielijkheid om een bijzondere be
scherming bij de wet te verleenen aan per
sonen beneden 17 jaar, in tegenstelling met
de bestaande Arbeidswet, die de grens trekt
bij het 16de jaar.
D© minister verdedigt daarna den 10-
urigen werkdag voor vrouwen en jeugdige
personen, welke normale werktijd nog kan
worden ingekort in abnormale bedrijven.
Voort bepaalt het ontwerp, dat de gehuw
de vrouw op Zaterdag niet langer dan ge
durende 8 uren arbeid mag verrichten.
Dan komt een betoog voor een middagrust-
tijd van van li uur. De werkgever heeft de
keus tusschen een middagrusttijd van 11/2
uur zonder verdere verplichte rustpoozen
en tusschen een middagrusttijd van ten
minst© een uur en verplichten rusttijd van
een half uur na elk© vier uren arbeid.
Met vergunning van den minister mogen
in spinnerijen en wollen stof fenf abrieken
jongens, meisjes en vrouwen 11 uren per
dag werken. De minister heeft deze bepa
ling ontworpen, ten einde tegemoet te ko
men aan do bezwaren van de Twentsche
en Tilburgsche industrie tegen zijn oor
spronkelijk voornemen.
De minister bespreekt daarna achtereen
volgens do beperking van den arbeidsduur
van mannen in bepaalde bedrijven, do be
veiliging bij het laden en lossen van sche
pen, de regeling van den arbeidsduur voor
personen werkzaam bij een openbaar mid
del van vervoer, de bescherming van per
soneel in winkels en het leerlingenstelsel,
waarna de verschillende artikelen door
hem worden toegelicht.
Alvorens het ontwerp in te dienen, zijn
gelijk hekend is daarover de Kamers
van Arbeid cn die van Koophandel en Fa
brieken gehoord. De minister deelt mede,
dat over het algemeen het oordeel der Ka
mers gunstig was cn dat het verlangen
werd uitgesproken een regeling, als in het
ontwerp vervat, tot stand t© zien komen.
Gemengd Nieuws.
Deze week z y n in de remise aan
de Linnaous8traat te Amsterdam 218 tram-
paaiden publiek verkocht. ZIJ kannen gemist
worden, nu opnieuw tweo groote lijnen,
Dam-Linnaeii8straat en Dam -Koninginne
weg, electrisch worden geëxploiteerd. Do
totale opbrengst was circa f 86,000, zijnde
gtmiddeld f 170 per paard.
Een twee-twintig-jarige jonge
ling ontvluchtte dezer dagen do ouderlijke
woning te Amsterdam met medeneming van
f 1300, welk bedrag aan zijn vader behoorde.
Door twoe rechercheurs is de jongeman Woens
dag to Arasterdam op straat aangehouden.
Do Wagenlngsche correspondent
van het „Hbl." schreit:
De vrouw, die eenige. maanden geleden te
Wageningen uit haar woning werd gezet,
kampeert nog altijd met haar drie jeugdige
kinderen in de open lucht tusschen een paar
rietmatten. Door het Comité van Weldadigheid
waren maatregelen genomen om do kinderen
onder dak te brengen, doch de moeder wilde
haar kinderen by zich houden. Nog werden
pogingen aangewend om èn moeder èn kinde
ren In de gestichten van ds. Plerson, te Zetten
te huisvesten, doch de vrouw weigerde zich
aan het daarWe vereisolite geneeskundig
oüderzoek te onderwerpen.
De staking te Barcelona. De
onderhandelingen tusschen de readers en de
stakende zeelieden zijn afgebroken. Geen enkel
schip verlaat de haven. De toestand wordt
ernstiger; de zeelieden te Cadix, Aguilas, Ali
cante en andere havens verklaarden zich soli
dair met de stakers; 27 vaartuigen zijn zon
der equipage. Het aantal stakers bedraagt 800.
De stad Spoleto ln Italië dreigt
door aardschuivingen te verzakken. Een doel
der stadswallen is reeds ingestort. De „Giornale
d'Italia" deelt mede, dat de kathedraal in
groot gevaar verkeert.
In de trouwzaal. Hettooneel
stelt voor de trouwzaal van een der groote
gemeenten in ons land. Bruid, bruidegom,
ouders en getuigen.
De ambtenaar neemt plaats, en plechtig
klinken zijn vragontot den vader deze
„verklaart gij uw toestemming te geven aan
uw zoon, A.... tot het aangaan van een
huwelijk met B
De vader keert zich tot den zoon en roept
uit: „als je me vijf gulden geeft, zeg ik ja."
Groote consternatie l
Eindelijk haalt zoonlief 2 rijksdaalders uit
den zak en papa geelt „van ganscher harte"
toestemming. {Tel.)
Ook eon brand. Het hotel en
café ^Englischor Hof" te Göttingen is het
verzamelpunt der aan de hoogeschool dier
plaats studeerende jongelui. Tal van studenten-
vereenigingen hebben daar haar hoofdkwartier
en de eigenaar en houder van het hotel weet
door een gepaste ja, milde toepassing van
het begrip „krediet" uitstekende zaken to
maken. Het bedrag der nog uitstaande reke
ningen, die, niet, doch meestal echter pas
na jaren volledig worden afbetaald, is dan
ook zeer aanzienlijk.
Dezer dagen nu heeft een tamelijk ernstige
binnenbrand het hotel getroffen en zijn allo
boekon en rekeningen van den Wirt in vlam
men opgegaan.
Naar men zegt, is de vrougde onder de
GöttiDger Btudenten algemeen en onbehoorlijk
groot.
Naar de politiep resident te
Berlijn heeft bepaald, mogen van heden af
alle Berlijnsclie schouwburgen 's avonds
pas de kas openen en Let publiek binnen
laten, nadat eerst een vereenigde patrouil
le van politie- en brandweermannen allq
veiligheidsmaatregelen zal hebben ge
schouwd en het hoofd van den inspecteeren
den troep uitdrukkelijk 'de toestemming ge
geven heeft tot het aanvangen der voor
stolling. Dit toezicht benevens de toestem
ming moet i©deren avond worden uitgeoe
fend.
Ook moet eiken avond driemaal vastge
steld worden, dat het ijzeren tooneelseherm
goed werkt, de eerst© maal vóór den aan
vang der voorstelling, dan in den loop van
den avond tijdens de groot© pauze, meteen
een maatregel om het publiek tot gerust-1
heid te steramen, en ten slotte bij het eind'
van de voostelling. Reeds Maandagavoncf-
lieten vele groote schouwburgen onder do
groote pauze het ijzeren scherm vallen en]
trad de directeur voor het voetlicht om
het publiek opmerkzaam te maken op den
onberispelijken staat, waarin zich dit vei
ligheidstoestel bevond.
Li it Eygolshoven schreef men
gisteren aan de „Linib. Koer." omtrent de
gepleegde misdaad nog het volgende-
De zoo vreeselijk gewonde man is niet
overleden bij de overbrenging naar het Ma
ria Hilfhospitaal t© Aken. Gist©ren was hij
nog in leven, ofschoon, de dokters zijn toe
stand als hoogst gevaarlijk hadden geacht.,
Deze man was een Belg (Waal), die pas
veertien clagon Lier dichtbij, t© Nivelstein
(Pruisen) aan het werk was. Naar men1
zegt, zouden niet een, maar nog drie andere
personen steken gekregen hebben en een zouj
door een revolverechot geraakt zijn. Het is
dus waarlijk beestachtig toegegaan. Zooals'
gewoonlijk is deze gruweldaad weer 's avonds
laat gebeurd, nadat in dc herberg de aan-1
leiding was ontstaan. De snoode daad is
volbracht op Kerkrader gebied, tenvijl heti
café, waar de woordenwisseling plaats had',-!
in de gemeente Eygelshoven ligt. De drie j
daders, waarvan een gehuwd is, zijn van
Haanrade-Kerkrade, het zijn twee broers P.1
en nog een zekere P. van K. Dezen voormid
dag zijn ze alle drie zwaar geboeid naar;
Maastricht overgebracht.
Ter aanvulling vaneen vorig
bericht over het -spoorwegongeluk in den
Staat Kansas der Ver. Staten wordt nogj
gemeld: Woensdagochtend heeft dioht bij
het station Villard op den „Chicago Rocki
Island and Pacific Railroad" een lievige!
botsing plaate gehad tusschen een paesa-
gierstrein, uit het westen komende, en een
goedrentrein. Het ongeluk had plaats om
halftwee op 23 KM. afstand van Topeka.,
De passagierstrein was 20 minuten te laat]
en reed daarom met een snelheid van 501
KM. in liet uur. Door den echok lieji de'
rookwagon in den voorgaanden, waardoor
de reizigers in beide wagons verpletterd.wor-
den. De korten tijd na de ramp aanwezige
werklieden moesten het puin met bijlen weg-!
hakken om bij do lijken te kunnen komen..'
Zij vonden onder het puin van de personen-I
trein nog slechts drie mensclien in leven,;]
van wie twee zóó ernstig gewond waren,
dat zij een oogenblik later bewusteloos den
geest gaven, Het tooneel van de ramp was!
ontzettend. Enkele reizigors, die, hoewel!
licht gewond, nog in staat waren zich op de
been to houden, hielpen zoo goed mogelijk
aan het reddingswerk mee.
Er zijn 19 menschen gedood en 50 gewond,,
In onsvorig nummer is ge me 1 cl,,
dat cle bemanning van de op 26 October van
Rotterdam naar Buenos-Ayree vertrokken
sleepboot*,,Lisbonn©" op één maiu na is ver-,
ongelukt. Thans blijkt uit een telegram van
den Nederlandschen consul te Montevideo,
dat de geredde de stuurman Waterborg is,,
een Groninger.
Gezagvoerder was de heer Wielens, uit*
Veendara. De overig© leden der bemanning
waren geen Nederlandere.
Er z ij n nu b ij z o n d e r h e d o n b ek
kend geworden over 't ongeluk van de Duit-
sche stoomboot „Arnold Luykan," die door
brand geheel vernield word. De eerste
stuurman, eem derde-machinist en 17 Chi-
neezen hebben bij dozen brand het leven ver*
loren. Het stoomschip ging met een lading
petroleum van Langkat naar Tientsin.,
Den 23sten November brak brand aan boord
uit; de bemanning trachtte zioh in de boo
ten te redden, wat slechts aan weinigen ge
lukte. Zij werden aan boord van een En-
gelsch sohip opgenomen, dat daarop nog er
in slaagde cenigen van de bemanning in,
veiligheid te brengen. Den volgenden dag
kwam men te Amoy aan, waar de doodca
begraven weiden.
Keizer Jacques 1 clenkt r aan.,
te verhuizen. Hij .heeft in don laatsten tij dj
a.l eens naar een geschikt paleis omgeke
ken, dat hij zou kunnen huren, maar Bu-j
ckingham-palac© en Windsor komen voor-1
eerst nog niet open. Nu zegt men, dat os
vorst-, wien het verblijf in het „Savoy-holel"
niet langer bevalt, zich met een gewoon huis
cn tuin zal tevreden, stellen. Hij is genegen
200 huur per week. t© betalen. De Keizerin,
die drie kleine hondjes heeft, verlangt zeer,
naar een vrijen tuin, waar ze de beestjes kan;
uitlaten.
Burgerlijke Stand.
BODEGRAVEN. Bevallen: N. Kraay gob.
Windhorst D. C. ten Brink geb. Koopman Z.
M Boelen geb. Bloos D. A. v. d. Neut geb
Poot Z. M. Sterk geb. Spek Z.
Overleden: A. Blommesteijn, weduwe F.
Koppert, 70 j. A. M. Roest 11 m.
HAZERSWOUDE. Bo va 11 en: J. Straathof
geb. Den Blanken Z. i
Overleden: E. Heemskerk, weduwe F.
Veelenturf, 75 j. C. van Heiningen, gehuwd
met G. F. Dickbooff, 69 j.
OUDSHOORN. Bevallen: J. E. M. van
Voorthuysen gob. Van Griethuysen D. J. Zek-
veld gèb. Cok Z. K. K. Smets geb. Van
Leeuwen Z.
Overleden: E. van der Vis, wedr. van C,
Voorbij, 80 j. i
Gehuwd: H. van den Boom jm. en L. E,
Barger jd.
TER-AAR. Bevallen: A. van Lammeren geb
Boesman D. J. Ambagtsheer geb. Van Meijei
D. A. Es veld geb. De Vos Z.
Overleden: W. de Kleer Z. 13 m.
VALKENBURG. Geboren: Jannetje, D. van
G. Slootweg en J. C. de Jong. Drie als levenloos,
aangegeven kinderen van het manlijk geslacht
van A. Bol en M. Bol.
WARMOND. Ondertrouwd: M. van der
Voet jm. 26 j. en W. S. Krijgers jd. 27 j. L,
M. Valkenburgh 33 j., wedr. van M. J. Blansjaar
en C. van der Voet jd. 89 j.
Overleden: Petronella Maria Wassenaar 1
j. Cornells de Vogel 83 j.
WOUBRUGGE. Overleden: P. Me\jer, 69j.,
weduwe van J. van der Zwaan. M. Kempenaar,
6S j., echtgenoote van G. VerploegH.
ZEVENHOVEN. Bevallen: A. de Graaf geb.
Van Veen D. C. Mooris geb. Wable Z.
ZWAMMERDAM. B e v a 11 e nP. Boogendoom
geb. Tokker D. 0. van Leeuwen geb. Van der
Manden D.
