STADSGEHOORZAAL. Zaterdag O Januari. A° 1934. feze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering van .Zon- en feestdagen, uitgegeven. Der FreischUtz, „De Nederlandsche Opera", r i.-. No. 13460 LEIDSCH DAGBLAD PRIJ8 DEZE11 COURANT» Toot Lotdoo p« «eek 9 OouUi poi 8 moaodon Buiten Leiden, p«t loopu a wa&i ogentoo gevejtigd rijn Franco por post f 1.10. 1.30. 1.66. PRIJS DER ADVKRTKNTIËKi Van 16 regelt M 06 Iedere regel meer f 0.17 j. - Grootere lettere om plaatsruimte. - Kleine edvertentaëD van 30 woordeD 40 Oente oootant i elk tiental woorden meer 10 Oente. - Voor ket looaeseeren wordt/0.06 berekend. Dit nommer bestaat uit VIER Bladen. Eerste Blad. Offieieele Kennisgeving. LEERPLICHTWET. liuleouderwde. De Burgemifcoeter van Leiden; Herinnert ouders, voogden verzorgers Van de in doze gemeente woonachtige kin deren, op wie de Leerplichtwet van toep as- aing is; dat zij, indien zij aan de eischen dier wet voldoen, door aan die kinderen huis- Vonderwijs te verstrekken of te doen ver strekken, verplicht zijn aan hem bij een door hen ondortcekende verklaring opgave te doen van: lo. de vakV.en, waarin de kinderen huis onderwijs genieten; 2o. a. do namen der kindeken, met bij voeging van de voornamen, dagteekening 'van geboorte en plaats van werkelijk ver blijf, alsmede van de plaats, waar het on derwijs wordt gegeven; bde namen en voornamen van hen, door wie het onderwijs wordt gegeven. Is op laatstgenoemden artikel 7 of artikel 15, sub a der wet tot regeling van het lager on derwijs toepasselijk, zoo wordt zulks mede vermeld; dat deze verklaring, welke door hen, die het onderwijs geven, mede onderteekend xnoet worden, ieder jaar vóór 1 Februari opnieuw moet worden ingediend; dat van verandering in de personen, door wie het onderwijs wordt gegeven, binnen acht en twintig dagen aaa hem mededeeling moet worden gedaan; en dat formulieren voor de opgaven omtrent kinderen aan wie hui<*- onderwijs wordt verstrekt en voor de op gaven omtrent verandering in do personen, die hot huisonderwijs geven, kosteloos ver krijgbaar zijn ter gemeente-secretarie. De Burgemeester van T.eidon, DE RIDDER. Leiden, den 6d«*n Januari 1904. DONDERDAG 14 JANUARI, BES ATO.NBS TE HAI.FACHT, Romantische Opera In 3 Bedreven l6 Taferoeleu) Muziek van O. M. VON WEBER, tb geven doob Tan den Stadsschouwburg te Amsterdam. Wy bieden onzen Abonnéa thans wederom een avond vol muziekgenot aan, tegen de bekende, zoo laag mogeiyk gesteldo prUzen IX »l Proefscbot, zooals de vertaling luidt, wordt door ,De Nederlandsche Opera" uitstekend opgevoerd. In verschillende bladen werd de opvoering *eer geprozen en het orkest uit oDgeveer 40 man bestaande zal ook hier volledig medewerken. Een avond dus, die veel belooft l Maandagavond wordt het Bewijs in ons blad afgodruzt, waarop de Abonnés plsatson kunnen nemen, echtor niet vroeger dan Dinsdagmorgen te 9 uren. De pryzen zyu: Eerste tien iy«n middenvak. p zyvakken Volgende tien ryen Daarachter en balkon |MT Plaatsbespreking h -.75. —50. -.25. 10 Ceiils per plaats, doch niet verplichtend. Ten einde onze lezers in de gelegenheid te «tellen de Opera goed te kunnen volgen, ge ven wij hieronder een korten inhoud daar van. INHOUD. Men Btello zich voor de hut van een klui zenaar. De oude meu heeft een droom ge- bad, dat de scboone Agathe, een dochter van den houtvester C u n o en die verloofd is met Max, jagw van beroep, een onge luk zal overkomen. Dit verdriet hem zeer, omdat Agathe hem wel eens verfrisschin- gen brengt. Juist komt ze binnen en hij geeft haar een talisman tegen bet onheil, hetwelk hij gedroomd heeft, dat haar zal overkomen. Het is een witte rozenstruik uit het Heilige Land. EERST F. BEDRIJF. Het scherm gaat nu op. Men ziet eon fcantal landlieden^ die een scherp schutte, o- concours houden. Max heeft steeds mis ge schoten en daarover maakt men zich vroo- lijk. Do jachtopziener Cu no iB tegen dat plagen, maar een 1 \sc boer, K i 1 i a n, zege, dat Max daar tegen moet kunnen. Een ander beweert, 'dat er tooverij achter schuilt en zegt, dat Max den zwarten jager 8a- miel er over spreken moet. Do jachtop ziener waarschuwt echter dit niet te doen, daar S a m i e 1 met den duivel in verbin ding staat; maar zegt hij, mocht Max mor gen weer ongelukkig zijn bij het schieten, dan zou hij geen toestemming kunnen geven tot het huwelijk met zijn dochter. Dit proefschieten toch heeft een geschie denis. Een van zijn voorouders was bij een vor6t in dienst, van wicn hij een boerderij kreeg, omdat hij een menschenleven had ge red door een goed gericht schot. Anderen zeiden echter aan den vorst, dat die man een vrijkogel had gehad, dien hij van den duivel had gekregen, die er ieder, die hem daarom vraagt, zeven stuks geeft, waarvan de zes eerste alle gelukskogels zijn, maar de zevende niet. Over de bestemming van het zevonde schot hield de duivel do beschik king. Daarop had do vorst gezegd, dat ieder, die C u n o zou willen opvolgen, een proef- schot zou moeten doen en thans was Max aan de beurt. K il i a n raadt hem met zijn vrienden in een koffiehuis alle zorgen op zij te zetten en rustig den dag van morgen af te wach ten, maar Max wil niet; hij is treurig en wil alleen zijn. Casper, een van 'de jagers, komt hem echter opzoeken, geeft hem een geweer met een vrijkogel; Max, die dit eerst niet weet, schiet op een arend en treftI Nu wil Max óók zulk een kogel hebben en Casper zegt hem daaraan te zullen helpen, als hij maar meegaat naar het Wolfshol, het verblijf der hooze geesten Max aarzelt, maar volgt bem eindelijk toch. TWEEDE BEDRIJF. Eerste Tafereel. Agatho en Annette zijn in Luis be zig de kamer op te knappen. Een schilderij van den ouden houtvester Cuno was op den grond gevallen, waarbij Agathe zich het hoofd bezeerde en zij vertelt nu hoe de klui zenaar haar gesproken had over een onge luk. Zou dit het nu zijn? Annette meent van wèl, gaat heen en Agatho wacht nu op haar verloofde Max. Deze komt, vertelt hoe ongelukkig hij is geweest met proefschioLn, doch dat hij den arend had getroffen, maar juist op hetzelf de oogenblik, dat Agathe zich bezeerd heeft; zij vertelt, dat het schilderij geval len is en Max «acht dit een slecht voor- teckenhij is onrustig cn zegt Agatho, dat hij naar de Wolfsgrot gaat om een stuk wild te halentevergeefs tracht Agathe hem daarvan terug te houden. Tweede Tafereel. De toeschouwer wordt nu bij de Wolfs grot verplaatst. Casper is met S a m i e 1 in gesprek, zegt hem, dat Max zal komen verzoeken om vrijkogels en vraagt hem den zevenden kogel, waarover 8 a ra i e 1 kan be schikken de bestemming te geven, dat Max daarmede zijn verloofde treft! Max komthij wordt nog tegengehouden door de schim van zijD moeder cn van Aga the, maar Casper weet hem over to ha len. De kogels worden gegoten, vreemde verschijningen doen zich daarbij voor; op het laatst komt Samiel zelf over de ko gels zijn tooverspreuk uitspreken. [Wij maken 'de toeschouwers der Opera opmerkzaam op de ouverture dezer tweede afdeeling van het tweede bedrijf, die het publiek moet voorbereiden op het tooneel bij de Wolfsgrot Samiel's verschijning bij voorbeeld hoort men i i die beroemde in leiding; en boe treffend-sober, met bewon derenswaardige keuze van harmonieën en instrumentale effecten heeft von Weber het vreeselijke, het spookachtige der Wolfs grot ons voor oogen gevoerd 1 Het ko lenvuur, de jagende wolken, het helsche ge lach, do verschijningen, dat alles wordt door het orkest geïllustreerd, ook hot ze genen der kogels met de akkoorden der strijkinstrumenten. De fladderende vogels worden door fluiten, hobo's, klarinetten, 't everzwijn door klarinet en bas-bazuin, de storm, do wilde jacht, vooral de figuren van Max' moeder en van Agathe, door vio len met fluiten doordringend, voorgesteld.] DERDE BEDRIJF. Eerste Tafereel. Wij bevinden ons weer in dc kamer bij Agathe. Zij is erg neerslachtigook zij heeft een droom gehad, maar Annette stoort haar. Reeds wordt zij door eenige meisjes als bruid begroet! Maar A n n e t- l e, die den bruidskrans heeft gehaald, ver telt, dat het schilderij van den ouden hout vester wederom van den wand is gevallen. Agathe verbleekten nog meer toen zij een doodenkrans vindt in plaats van den bruidskrans. Nogmaals troost Annette haar en vlecht haar een krans van de ro zen, die zij van den kluizenaar kreeg. Tweede Tafereel. Max en Casper zien we in gesprek, dio beiden nog één kogel, vien zevenden, over hebben. Max kent het geheim daarvan niet en wil ruilen met Casper, die echter wei gert. De jagers en scherpschutters zijn weer bij elkaar. Ook de landvorst Ottokar is er. Max moet eindelijk het proefschot doen. Laat hem dit doen vóór mijn dochter komt! roept Cuno. De vorst staat dit toe en wijst Max een witte duif in de boomen. Op het oogenblik, dat Max wil schieten, ziet men Agatho uit het bosch komen; zij wil Max beletten te schieten. Het sehot gaat echter af en treft Oaspcr doodelijk. Stervend zegt hij, dat Agathe beschermd werd door den kluizenaar. Hij vervloekt den booze, dio hem heeft verlaten. Dit hoort de vorst ,die Max, het voorgeval lene bekennende, nu wil verbannen, maar do kluizenaar smeekt hem dit niet te doen en het proefschot af te schaffen. M a x z 1 nu, op verzoek van den kluizenaar, een jaar proeftijd worden gesteld en als hij zich goed gedraagt, dan zal z^n huwelijk met Aga tho door Ottokar zelf voor het altaar worden voltrokken. Deze toezegging vervult aller harten met dankbaarheid, in do eerste plaats natuur lijk van Max en Agathe, en ten slotte heffen allen den juichtoon aan: Ja, thans naar den Hemel onze blikken geheven, En vast op de leiding des Eeuw'gen ge bouwd Wie rein ia van Larte en schuld'loos van leven, Als kind op de goedheid des Vaders ver trouwd 1 ntbreMllng <Icr Gemeente. Het algemeen uitbreidingsplan dor ge meente, krachtens do Woningwet, op welker vaststelling do heer Drucker indertijd een- en andermaal heeft aangedrongen, is nog niet bij den Raad aangekomen, al schrijven wij nu reeds 1004. Do heer Druckor zag zoo naar het groote odgemeeno plan uit, opdat partieele bouw plannen daarnaar beoordeeld konden wor den en er zich bij behoorden aan te sluiten. Een in elkander sluitend geheel van straten is dan ook verre to verkiezen hoven los naast elkaar staande huizenblokken ia straten, die moeilijk met elkaar in verband kunnen worden gebracht. Mon zou dan ten slotte een leelijk en ondoelmatig geheel krij gen, wat nooit weder te herstellen zou zijn; immors huizen on straten verdwijnen maar niet zoo spoodig, als ze ontstaan. In hot lang onzer gemeente is het dus te wöd- achen, dat het aigeineeno plan 6poodig be kend worde. Do sterkste uitbreiding ziet men thans aan den Zoeterwoudschen Singel. Daar is sinds April van J.et vorige jaar heel wat gebeurd en als wo een jaar verder zijn, zal daar haast een nieuw stadsgedeelte zijn ver rezen, waardoor de profetie van den vori- gen burgemeester, wijlen mr. Was, zal wor den bowoarheid, die op de mogelijkheid doarvan herhaaldelijk heeft gewozen, ook al gingen er stemmen in den Raad op, die hem in deze van te groot optimisme verdach ten. Nu is het een groot voordeel echter, dat althans dit plan past in het aigomeene stra tenplan. De bouwondernemers hebben voe ling te houden met B en Ws, bij wio hot algemecne stratenplan in hoofdzaak bekend moeet zijn. Een aangenamen indruk maken al dade lijk de ruime straten, 15 M. breed, naar wij meoncn. Een blok netto heerenhuizen aan den Sin gel, geflankeerd door eenige villa's, die het effect van dezen fraaien Singel vcrhoogcai aan do eene zijde, de ruime Cronenstein-ka- de, aa/n den anderen kant, rechthoekig op don Singol, een breede straat, dio nog geen naam heeft, dooh waarmee men niet kwaad deed er don naam van burgemeester Was aan te verbinden. Gesneden door een dwars straat, dio eenerzijds tot voorbij de villa van den heer Mulder loopt, en aan de andere zijde kan worden verlengd achter langs do villa van prof. De Groot, verrijzen aan weerskanten der eerste straat een rij flinke huizon. Eenigseins verlaten staan een drie tal huizen aan de geprojecteerde Rodenhui- geretraat; zij zullen echter niet lang meer alleen 6taan. Met het voorjaar ontwaakt on getwijfeld nieuwe lust tot verder bouwen, al wordt het ook thans nog met bekwamen spoed voortgezet. Werkmanswoningen en neringen rollen niet gebouwd mogen wo.-deji, zoodat dit stadsgedeelte uitsluitend een burgerlijk ka rakter zal dragen. Do huurprijzen zullen, naar men ons op onzen wandeltocht door dit wordende gedeelte mededeelde, varieeren van 250 tot f 1000. Voor /250 heeft men een doelmatig ingerichte ruime woning met tuin, voor f 1000 een groote villa. Do brug over do Singelgracht (de Van- Diseel-brug noemt men haar reeds) verbindt dit gedeelte fluks met de oude stad. Laat nu straks bet Rijk het aanbod van de gemeente nog aannemen, die daar gra tis een terrein wil afstaan voor een nieuw Ethnograpkisck Museum, en or een doelma tig gebouw voor dit dool stichten, dan krij- gon wo daar nog een a&ntrekkingspunt meer. Het komt om voor, dat de uitbreiding onzer gomeento aan dion kant er een van heteekenis zal worden. Leiden, 9 Januari. By koninkiyke besluiten zyo o. a. de vol gende pensioenen verleend: dr. W. 0. van Manen, hoogieoraar aan do rykeunlvereiteit to Leiden, ƒ8000; A. Bakker, badvrouw in het ziekenhuis der rykeuniversitoit te Leiden, ƒ165; P. H. A do Gooyor, onderwyzer aan een openbare 1. school te Lelden, 129, en H. Krop, hoofd eener openbare lagere school te Hazerswoude, ƒ268. De bekende tooncelspeolstcr mevr. M. van Eysden Vink viert in Maart haar 25-jarig tooneel jubileum. Het bestuur van den Leidschon Schouw burg z&l, in verbinding mot do Studcnten- Schouwburg-commissie, trachton bij de hor- denking van dit feest te Leidon 'de kun stenares een waardig souvenir te overhan digen. Het rekent hiorbij op do trouwe schouwburgbezoekers, die zeker gaarne iets tot het geschenk zullen bijdragon aan haar, die hun zoo monig gonotvollcn avond heeft bezorgd. In het begin van do volgende week zal een lijst vdor het bovenstaande dool rond gaan. Mr. H. L Drucker, te Leidon, lid van de Tweede Kamer, zal op ultnoodiging van het bestuur der VrUzinnig democratIsche Klos- voroeniging „Arnhem", Vrydag 29 dezer in de Loge aldaar een staatkundige rede houden, waarin de Groningse!)® aftrovaardigde spreken zal zoowol over den polilleken toestand In 't algemeon, als over hot program van den Vjyzinnig democratisolion Bond en over het door hein en zyn goostverwanten ln de Ka mer ingodisndo voorstel tot Grondwetsherzie ning. H. M. do Koningin-Moeder schonk 300 (nl. /200 uit hob Sofia-fonds en /100 van H. M.) voor de werkverschaffing van den Ohristelijken Volksbond to '6-üravenha- ge. De opbrengst der buitengewone collec te, to 's-Gravonhage gehouden ten behoeve van het Ncdcrlandscho Zendelinggenoot schap on de Utrcchtscho Zcndingsvcrecni- ging, bedraagt circa ƒ1500. Dc Hoofdinspeotour-genoraal van 's ltijka Waterstaat, de heer Leemans, ver trekt eerlang naar Parijs ter bijwoning van dc vergaderingen dor Suez-Maatschappij. -— Behoudens onvoorziene omstandighe den zal oindo Januari verschijnen het ver slag der Spoorweg-enquête-commisaie, mot bijlagen, benevens drio doelen met stcno- graphischo verslagen der gehouden verhoo- rcn. Hot verslig zal bevatten, in ongeveer 50 paragrafen, ioder één of meer wenschcn inhoudende, do conclusion ,waartoo het on derzoek der Staats commissie heeft geleid. Voorts houdt het in een zakelijk resumé van hetgeen omtrent vle Spoorwegmaatschappij en is vernomen, van don kant dor direc tie en van het personeel. H. M. de Koningin en Z. K. H. do Prins der Nederlanden zijn voornemens het Casino-Bal in de zalen van „Pulohri Stu dio" op 12 Januari a.s. te 's-Gravenhago met Hun cgenwoordigheid te vereeren. Betreffende den maaltijd, in het paleis te Brussel ter eero van dr. Kuyper gegeven wordt nog vermeld, dat deze aan tafel ge zeten was tusschen prinses Clémentine (die aan de rechterhand des konings zat) en den Belgischen minister van buitenlamdache za ken, baron dc Favereau. Dr. Kuyper was in rok en met een witte das en droeg het grootkruis der Leopolde-orde, hetwelk de koning hom dien namiddag had doen toe komen. Om 8 uren werd in de aan de eetzaal grenzende salons de koffie gepree-nteord en de koning, vol beleefdheden voor den Hol- landschen minister, heeft zich daar met hem en zijn overige gasten langdurig onderhou den. Een uur later verlieten de gasten het pa leis en dr. Kuyper keerde naar het „hotel Metropole", waar hij afgestapt was, terug. Heden geven do Belgische minister ran buïtenlandsche zaken en mevr. de baronee de Favereau een groot diner ter ecre van dr. Kuyper. Ook do „Petit Bleu" heeft eindelijk een lid van haar redactie tot dr Kuyper toe gelaten gezien. Geen interview, maar toch een praatje. Over Brussel allereerst, een stad, waar onze minister graag oven heen wipt. „Ja," antwoordde de journalist, „een wandeling door Brussel is zeker amusanter dan hot bestudecren van zware economische vraagstukken of het zoeken van middelen om don ln vlood van Chamberlain's Zollver- ©inplannen to voorkomen. De minister glimlachte fijntjes. „Chamberlain", zoido hij, „oefent Dog grooton invloed in zijn land, naar hervor mingen van dion omvang moeten de open bare meening in beroering brengen. M«*n kan niet voorspellen wat er uit zaft voort komen. Natuurlijk dient een behoedzame re geering het oog gevestigd te houden op hot fisoalo vraagstuk. In bon vrijhandel aar ge weest, zoolang de klassiok© opvatting der staatsidee stand hield. Het ideaal in dien staat was, in de rijksuitgaven te voorzien door do directe belasting. Maar sedert de staat zich belast met het technisch onder wijs en heeft te voorzien in de uitgaven, die voortvloeien uit do sociale wetgeving, m het dringend noodig belastingen te vinden van groote ren omvang. De directe belasrin- gon zouden te zwaar drukke- op een klei ne groep. Zij zouden weldra het gehcelo ka pitaal hebben opgegeten. Waar die nieuwe behoeften samenvallen met economische evo- lutiSn, als er worden voorbereid, heeft men allo roden om zijn belastingstelsel uit te breiden, vooral waan* de geueele wereld haar markten voor ons sluit." „Gelooft u* niet, meneer do minister, dat een tolunio tusschen België en Nederland hoogst wenschelijk zou zijn, vooral op dil oogenblik „Aanlokkelijk zou het plan zeker zijn, maar voor welke moeilijkheden zoudt gij komen to staan 1" Plotseling houdt do heer Kuj'por op mot apreken, het oog flikkert achter net lorgneb- glae en hij gaat voort: „Ik ken do pers, ik bon zelf journalist ge weest, ik heb ontzaglijk veel nut gehad van do persen ik ben haar dankbaar. Maar men moet op tijd weten to zwijgen. Hebt u iota van een vast plan V- niet, dan is alle dis cussie immers nuttel-^s cn, erger nog, er vormt zich een partij van oppositie, die, eenmaal tegen, zelfs zonder reden, van haar tegenstand niet afziet. U ziet het bij de Russisch-Top onsch© moeilijkheden: vrer* voor onthullingen van de pers benadeelt de onderhandelingen ongetwijfeld." „Maar tueachon Nederland on België zijn do betrokkingen toch gelukkig heel an- dors „Ja", antwoordt Dr. Kuypor, „aan beide kanten van do grens is er een stroom van sympathie, dio aldoor sferker wordt. Als twee broedera, dio het -^oo.t eens waren, zoo- lang zij in hetzelfde huis woonden, maar die later weer beste vrienden worden, zoo hou den wij ook van elkaar." „Dat zou zeker biijkon, meneer do minis ter, als uw beminnelijke Koningin ons cen« een bezoek braohfc, zooals gezegd is, dat. zij doen zou." „Daar twijfel ik niet aan; maar ik voor mij heb tot nu niots van zulk een reisplan gehoord..." „Blijft u nog een paar dogen hiert" „Dat weet ik niet In elk geval h^n ik van plan te Gent don voorzitter der Ylaamsehe Academie te bezoeken, van welke Academie ik eerolid geworden ben." Wij hebben dus besluit het verslag in do Petit Bleu" nog aan den heer Kuy per gevraagd, wat hij dacht van den staat kundigon toestand in Nederland. Hij haal de wijsgeerig do schouders op. „In 1905 krijgen wo algemcene verkiezin-i gen. Wat zullen die geven? Ik weet het niet. ■Ik bepaal me cr toe, mijn land te dienen, to doen wrat ik kan voor het welzijn van hH 1 land, zoolang jk daartoe in de gelegenheid ben. Word ik omvergeworpen, dan pak ik mijn koffer. De Trans-Siberisch© spoor lijkt mo zeer aanlokkelijk f" En met deze niet onbelangwekkende mede-' deeling eindigt het interview, dat over bet. doel van 'e Ministers reis toch al heel weinig; licht gaf. De „Indópendance beige" heeft een stokje „nation amio", waarin zU waarschuwt tegen voorbarige berichten. Zy denkt zeer vrlendoiyk over ons, Hollanders, en een tolunle zou in' Pelglö zeker met biydschap worden begroet, maar de verwezeniyking van dien wensch* zou moeliyk xUn. Toch „is hot duldeiyk, dat, er iets kan worden beproefd, om meer klem te leggen op de vriendachappelUke betrek-' kingen tusschen Brussel en Den Haag, om de bandels- en nyverheidsbetrekkingen U: ontwikkelen." De „Etolle beige" bericht, dat de Koning dr. Kuyper nog eens zal ontvangen. I „De N. 0." verneemt, dat dr. Kuyper zich van Brussel direct naar St. Peteraburg zal' begeven, om daar de volgende week to ver-, blyven en Maandag 18 Januari, zooals wQ' reeds mededeelden, in de Residentie terug te keuren. H. M. de Koningin is voornemens het oente thé dansant ten Hove in dit seizoen, te geven op Dinsdagavond 26 Januari a. a. H. M. de Koningin schonk f 260 ten behoeve van de Voreeniging N.vi ionaal Fonds' tot ondersteuning van de nagelaten betrek kingen van ln Ned.-Indié gevallen militairen en 100 aan het doorgangshuis te Hoenderloo.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 1