Waar tornt de Kerstboom vandaan?
boel bijzonders, tot iet« verhevene en schoons
wae bestemd, en hij kon nauwelijks den vol
genden dag afwachten.
Dee nachts, toen de maan weer door hoe
venster scheen, hoorde de den zich bh zxin
flft-nm noemen.
„Lieve, Lieve den'', sprak een zacht stem
metje, „o, hoe verheug ik mij u weder to
aaenl"
Op een der takken zat Erica, cüe de groe
ne naalden kuste.
,,Altijd heb ik er aan gedacht, hoe gij mij,
nietig heidebloempje, beschut hebt, en dit is
nu mijn dank, dat ik er voor gezorgd heb,
dat gij aan het heerlijkste feeet, dat de men-
scben vieren, kunt deelnemen."
Erica vertelde aan zijn lieven den nu al
les, wat zij van dat feest wist.
Of de den zich ook verheugdeHij sloeg
zijn takken om Erica en drukte haar vast
aan zich
Te midden van de vreugde van het weder
zien ging de deur open en trad iemand bin
nen. Deze ging naar den don en begroette
hem als een oude, lieve bekende, en zxiide:
„De den is het beeld van dc liefde en de
onvergankelijke trouw onzes Gods. Mogen
wij allen bij de aanschouwing van dezen
boom herinnerd worden aan die trouw, die
ons allen wil overbrongen in het koninkrijk
des lichts."
Daarna werden geschenken gebracht.
Prentenboeken, poppen, speelgoed, enz., al
les even schoon. Het mooiste was wel een
pop met goudgele lokken en blauwe oogen.
„Deze is voor mijn lieve Liesje!" riep Erica
jubelend.
Den volgenden morgen brak voor den den
de schoonste dag zijns levens aan. Hij zag
de blijdschap der kinderen en leerde ook
Liesje kennen, welke met haar pop o zoo
gelukkig was.
Ook onze den gevoelde zich gelukkig. Het
ging hem als die mensohen, die alleen d&D
gelukkig zijn, wanneer zij anderen gelukkig
maken. Het heidebloempje was niet minder
gel ukkig.
Toen de tijd kwam, dat de den. van zijn
sieraden beroofd, werkelijk sterven moest,
treurde hij niet, want hij had het heerlijke
bewustzijn, een schoon doel gediend en niet
tevergeefs geleefd te hebben.
Het heidebloempje treurde echter zoozeer
om zijn lieven den, dat het zijn kopie treu
rig hangen lieten niettegmntaande de zorg
vuldige verpleging, verwelkte.
Het versieren, het verlichten, het vereo
ren van den Kerstboom onderscheidt zich
hierdoor van alle andere Kerstmisgebrui
ken, dat het steeds algemeener wordt, in
plaats van langzamerhand tot de verouder
de gebruiken te gaan behooren
Tn ons land hebben wij den Kerstboom
jaar op jaar veld zien winnen; ook in En
geland en in Amerika vindt hij eerst in de
laatste jaren ingang. In Frankrijk dateert
hij van den winter van 1870 en '71. De El-
zassèrs, die zich over Frankrijk verspreid
den, brachten daar dit feest. over. Alleen iD
Duitschl-nd is de Kerstboom een oud ge
bruik of liever, daar alleen heeft hij zicb
sedert den grijzen voortijd gehandhaafd.
Want de Kerstboom is evenals zooveel
oude gebruiken ontleend aan onze heiden-
nche voorvaderen. De oude Germanen had
den grootc vereering voor de natuur en in
het bijzonder voor de uitgestrekte bosschen,
die het land overdekten De hooge dennen
en statige eikeD van het woud. bet geheim
zinnige donker en 'de veelsoortige geluiden,
die daar heerschten. waren hun heilig. Hier
vereerden zij hun goden, wier stem zij in
het ruischen der bladeren vernamen
Slechts met den dicpsten eerbied durfden
zij het heilige woud betreden
Als dan de kortste dag in den barren win
fcertiid aankwam en een belofte vaD langere
dagen op het naderend voorjaar wees, dan
werd er vroolijk feest gevierd, acht dagen
achtereen. Dan werd een pijnboom mot sie
raden bekleed, een eik met hulsttakken om
slingerd en een groot eikcnblok op 't vuur
gelegd, waarvar de kr. rende vonken het
symbool der nieuwgeboren zon moesten be
duiden. Geruimen tijd werd het overschot
van dit blok ais een heilig aandenken be
waard. Maar ook werden er aan de afgo
den bloedige offers, zelfs menschenoffexs,
gebracht.
Het behoeft ons niet te grieven, dat de
Kerstboom, met zijn zinrijke beteekenis,
verwant is aan den afgodsboom der ruwe
Germanen. Integendeel, dit wijst ons op
vooruitgang. Christenen geworden, behiel
den de vroege-e heidenen hun oude gebrui
ken, maar veredeld en van ruwe bijvoeg
selen gezuiverd.
Do geestelijken echter, die tal van zulke
oude gebruiken duldden, ijverden bijkans
overal tegen den boom dienst. Zoo komt het,
dat wij zelfs in Duitschland vóór 'de 18de
eeuw maar enkele sporen van den Kerst
boom gewaarworden. Toen kwam hij voor
op de eilanden aan de kust van Rusland,
in Noorwegen en Denemarken.
Schlciermacher schreef in 1805 een boekje
over het Kerstfeest, maar maakt van den
boom geen melding. Wel wordt er van ge
sproken Ln een Latijnsch boek uit 1737, dat
tot titel heeft: „Over de gebruiken bij het
geboortefeest van onzen Heiland" (de mu-
neribus quae propter diem natalem Serva-
toris nostri dari solent).
Daar lezen wij: „Als het overhandigen
van geschenken dan toch met zekere feeste
lijkheid moet plaats hebben, dan bevalt mij
het best de wijze, waarop dit bij een uame,
die een groot landgoed bewoonde, geschied
de: zij behoorde tot den hoogsten stand en
had talrijke dienstboden, aan wie zij, even
als aan haar kinderen, mild geschenken
uitdeelde. Dit deed zij door voor ieder op
Kerstavond een boompje in gereedheid te
brengen en daarbij de geschenken, die zij
ieder had toegedacht, neer te leggen."
Dat de Kerstboom echter niet zeer alge
meen was, kunnen wij hieruit zien, dat Goe
the, toen hij in 1765 als student to Leipzig
bij Körner Kerstfeest vierde, daar voor het
eerst met eenige verbazing een Kerstboom
pje zag staan.
Toch wordt zelfs in Fransche gedichten
van de 12de en 13de eeuw herhaaldelijk mel
ding gemaakt van een lichtenden Kerst
boom met een KerstengeJ in den top. Maar
ook hier hielden de geestelijken niet op dit
„heidensche gebruik" te vervolgen. De Pro-
testantsche geestelijken volgden hen daarin
na. Slechts in den Elzas wist de boom zich
hier en daar te handhaven en in Berlijn
verving men hem door een houten pyraraide,
met papier beplakt. Gelukkig echter heeft
de liefde voor de natuur over zulk een ge
timmerte gezegevierd en den denneboom in
eere hersteld.
De Engelsche prins-gemaal Albert, wijlen
koningin Victoria's echtgenoot, maakte
hem aan het Engelsche hof en daardoor aan
bet Engelsche volk bekend en dc hertogin
van Orleans gaf er op dezelfde wijze in
Frankrijk meer bekendheid aan.
In Westfalen worden op Kerstavond
slechts dennetakken voor de huisdeur ge
plant. Dit schijnt een gebruik van Romein-
schen oorsprong te wezen Tn Rorne toch
plaatste men in de Oudheid hulsttakken
met Nieuwjaar in de woonvertrekken en
gebruikte die bij het voorspellen der top-
komst. Natuurlijk bleef dit gebruik zich in
vie Christenwereld staande houden. Maar
hiertegen in het bijzonder richtte zich de
aanval der geestelijken.
'Tilt torste!) als Kerstgeschenk mors.
Vorsten hebbeu met huD onderdanen dit
menschelijkc gemeen, dat zij ook van mee
ning zijn. dat de kleine geschenken de
vriendschap onderhouden Zoo nernen zij
dan ook het Kerstfeest te baat om hun na
bestaanden cn goede kennissen te bedenken
Zooals ec-n EngeLsch blad meedeel geeft
Koning Edward reeds sinds zijn huwelijk
elk jaar met Kerstmis zijn gemalin pcu
fraai k:stje met twaalf flacons Lavendelwa
ter. wat Hr. Ms. lieve!ingsparfnm is Daar
bi' wordt dan een of ander kleedingstuk
een stuk bont of iets derseliiks. revoeed
Naar keizer Wilhelm wordt uit- Windsor
elk jaar een wi 1 dezwijnskop en een plum-:
pudding gezonden.
De Duitsoho Keizer geeft in ruil een kop
van een Duitech zwijn en voor de Koningin
zijn nieuwste portret, in een lijet en door
hem ondertcekend. Ook koning Edward
geeft velen personen in rijn omgeving een
photographic.
De Tsaar vereert den Engelschen Koning
e'k jaar een reusachtigen eteur. Elk lid van
zijn huishouding krijgt een diamanten doek
speld of andor sieraad. Der Tsarina wor
den nu eens boeken, dan bijouterieën, ook
wel eens een mooie stoel aangeboden, ter
wijl de Grootvorstinnen natuurlijk het lief
ste speelgoed ontvangen. Bovendien bestelt
de Tsaar bij een bepaalde firma olk jaar
5000 kisten fijna Havanna-sigaren, die al
le worden weggegeven
Koning Edward krijgt verder van den
groothertog van Mecklenburg een grooten
pot p&tó de foie gras en van don Koning
van Griekonland eeu mand wijn.
Ook dieren worden dikwijls als geschenk
gebezigd. Eenige herten worden vaak door
den Tsaar aan zijn ministère vereerd, do
Koning vam Spanje kocht voor zijn moeder
eens een spierwitten .stier en het laatste
Kerstgeschenk van koning Humbert aan ko.
ningin Margherita was een Newfoundlan
der De Sultan laat voor zijn vorstelijke
vrienden altijd groote Iristen suikergoed
bakken, bij elk waarvan een fraai voorwerp
gevoegd wordt.
Koning Oscar doet zijn geschenken van
hartelijke brieven of verzon vergezeld gaan
en de. Koning van België geeft wellicht het
nuttigste cadeau, n.L een fraai Brusselach
tap ij L
kerstüeqT"
In dezen stillen, heil'gen nacht
Is Jezus, 't Godlijk Kind, geboren,
Die uit de duisternis ons bracht,
Tot 't heerlijk licht ons heeft verkorcD
Van 't Kindschap Gods.
O wond re nacht,
Die ons des Hemels klaarheid bracht!
In 't eenzaam veld, iu d' armen stal,
Op schamel atroo, gehuld in doeken,
Ligt nu de Heersoher van 't Heelal,
Wiens glorie 's werelds verste hoeken
Geen grenzen biên.
O arme stal,
Gij bergt den Koning van 't HeelaJ I
Hij komt tot ons als lieflijk Kind
En biedt ons al Zijn teederheden.
Al wat het hart des monsohen wint
Door kinderlijke aanvalligheden
Trekt ons tot Hem.
O Godlijk Kind,
Hoe toont Ge, dat Ge ons teeder mint!
Hij roept tot ons. O komt tot Mij.
Gij. die vermoeid zijt cn beladen
Mijn komst maakt u van zonden vrii
En opent u dc zeekre paden
Naar 't Hemelrijk.
O komt tot Mij,
Mijn komst maakt u van zxrnden vrij
G God en Heer Aanhoor mijn hêe.
Die 'k. door üw minzaamheid gewonnen.
Vol hope U bied: Schenk mij den vrêe.
Sticht 't rijk des vredes. ou begonnen.
Ook in mijn hart.
Verhoor niiiu hêe:
Schenk mij en allen Uwen vrfte
p-r ga
Engelsche Christinnspiuldiitg.
Men mengt een pond bloem ro«>t een hft?¥
pond geraspt niervet dooreen *>n een wc»
mg zout. Men voegt er bij - 2 goed gekloot
eieren. 2 theekopjes melk, 4 lepels geraspf
suiker, anderhalf ons krenten (goed <re
wasschen). evenveel rozijnen, wat kanee;
en een weinig fijne kruidnagelen en n
(lelijk een glaasje mm Dit alies moet lang
en goed dooreen g ro» rd worden Dan doe",
m^n het in den vorm en laat het 4 n 5 nren
koken
Men geeft er rumsaus bij
