Engelsche jaargelden. HET CONCLAVE. de pirouette is hem te machtig. Hij gaat zeer voldaan bij een tafeltje zitten om op zijn verhaal te komen en er nog eentje te bestellen. In sommige koffiehuizen is een komiek, naar wien geen mensch luistert. Die stak ker komt geregeld op en mag van geluk spreken, als geen mensch van zijn „audito rium" hem in de gaten krijgt, want dan heeft hij alle kans, dat een andere geestige klant roept: „Kastelein, hoeveul mo'k ge ven, as die kerel ophoudt?" Dat is het lot van een komiek, die op de kermis te Suiker- land verzeild raakt. Erg benijdenswaardig is dat lot niet. Maar wat zul je er aan doen? We houden nu eenmaal niet van zul ke kunstdingen. We hebben een heel jaar op onze kermis gewacht. Denk je nu, dat we, na twaalf maanden van stilte, nog langer stil willen blijven om ons te laten amuseeren door een komiek? We willen ons zelf amu seeren. We hebben behoefte aan beweging, aan drukte, aan rumoer. Er zijn menschen, die de kermis willen afschaffen; een heele boel kermissen zijn al afgeschaft. Ze zeg gen, dat kermishouden onbeschaafd is, ruw, ongemanierd en aanleiding geeft tot exces sen. 't Is best mogelijk, dat ze gelijk hebben. Wij zijn heel beschaafde lui, of als je wilt, tamelijk beschaafde lui. Die beschaving kan het je soms lastig genoeg maken. Om fijn beschaafd te zijn, moet je met een ern stig gezicht kunnen verzekeren, dat je je ibijv. op een Beethoven-concert amuseert. Nu, je hebt lui, die zich op een begrafenis ook amuseeren. Maar een Suikerlander zou eenige moeite hebben om dat te verze keren van een Beethoven-concert. Dwepen doen we met onze kermis. Dan hebben we voor een paar dagen maling aan beschaafdheid. Dan laten we het wilde bloed onzer voorvaderen eens prettig onge geneerd opbruisen, dan voelen we ons lek ker. Eén groote trom en één enkele hoempa met een onuitputtelijk blaasvermogen is ons voldoende. Dan dansen we weer een krijgs dans van onzen voorvader Homo Stupidus, ,dans, die door alle eeuwen heen ons in de beenen is blijven zitten. En dan gillen we 'het uit -v -1 genot, want diep in onze zielen zijn ontwaakt de heerlijke neigingen uit het oerwoud. De kermis wordt nooit afgeschaft. Op een paar lui na, van die Beethoven-menschen, zijn we allemaal in Suikerland vóór de kermis. Er zijn in Engeland heel wat aanzienlijke heeren, die jaarlijks groote toelagen uit 's lands schatkist, ontvangen, zonder er iets voor te doen en alleen omdat één hunner voorvaderen goede diensten aan zijn land bewees. De tegenwoordige Hertog van Wellington bijv. (de 4de) geniet een jaargeld van 4000 pd. st. 48,000), omdat zijn overgrootva der, de 1ste Hertog, een groot generaal was. De „ijzeren Hertog" zelf ontving indertijd 400,000 pd. st. 4,800,000) van de dankbare natie. De tegenwoordige Lord Nelson geniet een jaargeld van 5000 pd. st. uit 's lands kas, omdat zijn grootvader toevallig een neef (oomzegger) van den held van Trafalgar .was. En de eerste Lord Nelson werd in dertijd door het dankbare volk beloond met 700.000 pd. st. 8,400,000). Het jaargeld aan t.3 afstammelingen van den vermoorden Hertog van Marlborough heeft opgehouden sinds de vorige titularis ongeveer 15 jaren geleden zich het recht daarop liet afkoop en voor een som ineens van 107,000 pd. st. Maar meer dan een eeuw lang is geregeld een jaargeld van 4000 pd. st. aan menschen, die volstrekt geen aanspraak hadden op 's volks dankbaar heid, uitgekeerd, alleen, omdat zij afstam melingen van den grooten Hertog waren. Het gTootste jaargeild, dat het Engelsche volk betaalt, is dat van den Hertog van Richmond, die 19,000 pd. st. per jaar ont vangt. Die toelage werd in 1799 door George III aan den toenmaligen Hertog en zijn nakomelingen verleend, als vergoe ding voor het afstand doen van het recht om een belasting van 1 sh. per ton. to heffen op steenkolen, van do Tyne uitgevoerd. Koning George ontnam aan den Hertog en zijn nakomelingen een aanmerkelijke bron van inkomsten. Maar daarvoor ont vangen de Hertogen, van Richmond dan ook f 228,000 per jaar. De Hertog van Crafton geniet een jaar geld van 6870 pond of f 82,440 voor een honderd jaren geleden aan zijn voorvader afgekocht recht om van de wijnen, welke in sommige de el en des lands worden inge voerd, zooveel te nemen, als zij wilden, en tot den prijs, welke hun goeddacht. Lord Rogney ontvangt 2000 pd. st. per jaar uit 's lands kas, omdat een voorvader van hem honderd twintig jaren geleden de Spaansche vloot versloeg, die Gibraltar aanviel. Viscount Harding geniet een jaargeld van 3000 pd. st., omdat zijn grootvader hel dendaden bedreef in Indië. En zoo zijn er nog veel meer voorbeelden van groote daden, die in Engeland worden vergolden aan de kinderen tot in het vierde en vijfde geslacht en nog verder. Badplaats-wenken. Aan het werkje, door den Schevening- schen badarts, dr. C. M. H&rtog, gewijd aan „Scheveningen als badplaats", ontleenen wij de volgende wenken: Het is verkeerd van te voren den duur eener zeebadkuur en het aantal zeebaden te bepalen; deze moeten geregeld worden naar de omstandigheden. Kinderen onder zes jaren en grijsaards moeten in 't geheel niet baden in open zee. Het uur van den dag, waarop gebaad moet worden, verschilt naar de dagverdee- ling en naar het weerstandsvermogen der personen. Het meest aangrijpend is het bad bij de laagste temperatuur van het water en bij den sterksten golfslag. Het uit- en aankleeden moeten vlot ge schieden en men talme niet met het te-wa ter-gaan, als men ontkleed is. Eenige overgieting vooraf neemt een groot deel weg van het beklemmende gevoel bij het te-water-gaan. Men blijve nooit langer dan een kwartier achtereen in zee en neme gedurende het bad zooveel mogelijk lichaamsbeweging. De eerste baden moeten zeer kort duren. Wie zich in het bad onwel gevoelt of dui zelig wordt, verlate het water onmiddellijk. Men bade nooit dadelijk na een zwaren maaltijd. Gevoelt men zich aangenaam na het bad, dan make men een wandeling van ongeveer een half uur. Wie zich onaangenaam voelt of rilt, neme een opwekkend middel; doch in het algemeen kan men zeggen, dat voor hen, die zich na het bad onwel voelen, het buitenbad niet geschikt is. Wie, gedurende het verblijf aan zee, zich slaperig gevoelt, geve daaraan toe en slape veel. Het meest daartoe geschikt zijn de uren van den nacht en van den namiddag. Het diëet zij geregeld en krachtig; wie zioh hongerig gevoelt tusschen de maaltij den, drinke melk. Men wake tegen verveling en zoeke af leiding, die niet te zeer vermoeit. Men geniete zooveel mogelijk van de zee lucht, door verblijf aan het strand en in de duinen. Bij gunstig weder zijn tochten op zee zeer aan te raden aan hen, die niet lijden aan zeeziekte. Men late op zijn minst 24 uur verloopen tusschen de aankomst op de badplaats en het eerste bad. Omtrent de gesloten bijeenkomst van kar dinalen, waarin de nieuwe Paus wordt ge kozen, vinden wij de volgende bijzonderhe den vermeld: De bijeenkomst wordt gehouden op het Vaticaan, waar, in een der galerijen van het uitgestrekte gebouw, evenveel cellen worden afgeschoten als er kardinalen deelnemen aan de stemming. Eet volledige college bestaat uit 70 leden. Do cellen zijn 4 bij 3 meter groot. Zij wor den genummerd en bij loting toegewezen* Den eersten dag, vóór er eenige stemming is gehouden, mogen de kardinalen in huil cel bezoeken ontvangen van geestelijken, ge zanten, enz. Maar tegen den avond laat de kardinaal- deken een klok luiden. Dan moeten alle bo- zoekers het gebouw verlaten cn niemand mag er meer in of uit. Deuren en vensters van het paleis worden dicht gemaakt; alleen blijft boven aan de vensters een gedeelte open voor het licht. Aan den eenig opengebleven toegang van het. paleis, den hoofdingang, staat een sterke wacht. De kardinalen ontvangen hun maaltij den viermaal per dag. Maar,, volgens de oude reglementen, moet, als er niet binnen drie dagen een Paus is gekozen, hun menu worden verminderd tot één gerecht en na verloop van vijf dagen mogen ze niets heb ben dan brood, wijn en water. Iedere kardinaal heeft twee „conclavis ten" bij zich: een geestelijke en een leeke- bediende. Voorts zijn er in het paleis: 6 ceremoniemeesters, 3 sacristijnen, een biechtvader, 2 secretarissen, 2 dokters, een apotheker, met twee bedienden, een heel meester, 4 barbiers, 244 knechts, een schrijn werker, een slotenmaker en een metselaar, ieder met een knecht, een glazenmaker, een loodgieter, alsmede de koks en hun helpers. De kardinalen lezen de Mis in hun bij zonder vertrek, waar een altaar is, en zij komen tweemalen per dag bijeen in de Six- tijnsohe kapel om te stemmen, na telkens voor het altaar te hebben gezworen, dat zij stemmen volgens hun geweten. Gedurende het Conclave worden de drin gendste aangelegenheden der Kerk afge daan door den kardinaal-deken, bijgestaan door drie andere kardinalen. Hij houdt daartoe gemeensohap met de buitenwereld door een klein luikje in een der vensters. De verkiezing geschiedt een enkele maal bij aoolamatie, als al de kardinalen één stemmig één uit hun midden tot Paus aan wijzen, maar meestal bij stemming. Na gezworen te hebben volgens plicht en. geweten te stemmen, leggen do kardinalen hun opgevouwen stembrief, welke den naam van den gekozene en den kiezer bevat, in een kelk. Als geen candidaat het vereischto aantal (twee derden) op zioh heeft vereenigd, wor den de biljetten terstond verbrand. Heeft een kardinaal de vereischte stemmen ver worven, dan worden de stembiljetten geüni ficeerd en daarna wordt de nieuwe Paus uitgeroepen. Als het kiezen lang duurt, zonder dat men tot een besluit komt, kan men over gaan tot „accessie", waarbij dan ieder kar dinaal, zoo hij wil, op een tweede biljet een anderen dan de door hem gekozen can didaat, maar die reeds een aantal 6temmen verwierf, aanwijst en de kardinaal, die al dus twee derden der stemmen verwierf, wordt aldus dan tot Paus uitgeroepen. De volksmenigte, die buiten, op het St.- Pietersplein, staat, kan zien, hoe het met de verkiezing staat aan den rook uit het Conclave. Zoodra de stembiljetten zijn nagezien, worden ze verbrand in een kachel, welke bij een venster in een hoek van de kapel staat. Als er niemaüd is gekozen, geschiedt dat verbranden met vochtig stroo, zoodat men buiten veel rook ziet. Is daarentegen, een der candidaten gekozen, dan verbrandt men het papier zonder stroo. Maar ook dan is er soms nog een weinig rook en de menigte blijft in het onzekere, tot de defi nitieve aankondiging. Deze geschiedt van een der galerijen af, waar de eerste kardinaal-diaken met lui der stem verkondigt wie tot Hoofd der Kerk is aangewezen. Daarbij worden ook briefjes met den naam van den nieuwen Paus onder het volk gestrooid. In de Sixtijnsche kapel, waar de stem ming geschiedt, staat op de hoogste trede van het altaar de stoel voor den nieuwgeko- zen Paus gereed. Langs de wanden van het presbyterium staan de zetels van de kiezers. Boven elk?n zetel is een baldakijn, van groene zijde bij de kardinalen, die door den

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1903 | | pagina 13