Een laatste mededeellng In zake den ontbrekenden
Leidschen hoogleeraar.
Gaarne leenden wij een willig oor aan
de door dr. Hoffmandr. De Grootden
heer Felix Driesscn on een leek gemaakte
opmerkingen naar aanleiding van de in
het ,,Leid8ck Dagblad" opgenomen artikel
tjes over het hoogleeraarschap in homoeo
pathic aan de Rijks-universiteit te Leiden.
Wij laten hier nu des schrijvers antwoord
daarop volgen:
Wij erkennen volmondig, te krasse woor
den te hebben gebruikt; reeds bij het neer
schrijven hebben wij difc gevoeld. Maar wij
stelden or prijs op duidelijk te zijn en kans
te hebben Js Ministers oor te bereiken. Im
mers wij schreven eer6t, nadat van meer
bevoegde zijde op vele wijzen om gehoor
was gevraagd. Maar de Minister was doof
en bleef doof, zoo niet erger.
Men maakte hem opmerkzaam, dat de
onderwijskrachten te kort schoten; het ant
woord was: ,,dan moet do klinische hoog-
leoraar zijn consulten maar staken". Alsof
een klinisch hoogleeraar vrij is hulp te
weigeren, wanneer de geneesheer op meer
dere konnis een beroep doet; alsof het pres-
tigo der Lcidscho Universiteit dan niot op
den duur zou dalen en voorzeker de zie
ken, naar liet Academisch Ziekenhuis ver
wezen, weldra in belangrijkheid zouden ver
liezen. Wij hebben den gcdachtcngang van
den Minister over de plichten van een
hoogleeraar slechts vervolgd, toen wij be
weerden, dat geen hoogleeraar ovorladen
mocht heeten, zoolang hij nog tijd kon vin
den zijn ervaringen to verwerken cn to
bock te stellen.
Een ander maal, dat Minister Kuyper
gewezen werd op de noodon van het kli
nisch onderwijs in Leiden, gaf hij te ken
nen, dat men hom toch vooral niet zou
haasten. Maar reeds een vol jaar is vcrloo-
pon cn do benoeming, welke ons uit goede
bron, zij het van tor zijde, als aanstaande
word aangekondigd, kunnen wij slechts
vreeaon, omdat daarbij de bolangon der
Loidsche hoogeschool met voeten zouden
worden getreden.
Men besehouwo onze uiting als een nood
kreet, die uit don aard dor zaak wel rauw
moest klinken.
Zoo zijn wij ons ook zeer goed bewust,
'de homoeopathic to zeer in het algemeen
in onze beschouwingen te hebben opgeno
men. Onze gedachten over de wetenschap
pelijke homoeopathic zijn toch inderdaad
van zeer kalmon aard.
Op elk gebied van wotenschap bestaan
uiteenloopende stroomingen, maar, van
nabij beschouwd, is in don regel het ver
schil minder groot dan den verwijderden
aanschouwer wel toeschijnt. Zoo kunnen
wij de bceren Hoffman on De Groot verze
keren, dat wij de wetenschappelijke homoe
opathic ten volle eerbiedigen en geen enkel
bezwaar koesteren togen een homocopa-
thisch getinten pharmacoloog. Deze zou bij
het vervullen zijner wetenschappelijke roe
ping inderdaad geen verwarring stichten.
De wetenschappelijke homoeopathic en al
lopathie bruisen allerminst tegen elkan
der in, maar loopon vrij wel evenwijdig.
Geheel anders is heb echter met con an
dere homoeopathic, na aan de kwakzal
verij verwant, zooals zij zich in de prak
tijk maar al te veol voordoet en wil voor
doen, mot het doel in 't oog te loopon.
En wanneer MLAister Kuyper buiten de
geneeskundige faculteit in Leiden om,
tonder overleg met dion wettigen raads
man, een homocopaat zoekt en wil vin
den, hetzij in Nederland, hetzij in Duitech-
land, hetzij in Frankrijk, op wolk soort
homoeopathic zal hij dan de grootste kans
loopon to stranden 1 Het pleit in hooge ma
te voor 's Ministers menscfaon-kcnnis, dat
hij na zoolang zockens nog niet gevonden
heeft. Onze vrees gaat dan ook in werke
lijkheid in andere richting.
Den „?ee/c" verzekeren wij ten slotte nog
maals, dat heb n i g e doel van ons schrij
ven is geweest de aandacht van den
Minister nogmaals to vestigen op
de groote onvervulde behoeften van het
goneeslcundig onderwijs aan do Rijks-uni-
'versiteit in Leiden, wolko inderdaad te
groot zijn om een ovcntueelc benoeming,
welke van uit hot oogpunt van onderwijs
luxe zou kunnen genoemd worden, niet
als een onverantwoordelijke verspilling te
moeten kenmerken.
Onzen oprechten dank aan de Hccron
Hoffman, De Groot, Felix Dricssen
tn een leek, die daartoo naar him krachten,
evenals wij naar de onze, hebben mede
gewerkt-.
De lustrumfeesten te Delft.
12 Juli.
De stad der graven, der konlnkiyko gravon
zelfs, Is geen stille doodonstod meor. Zy is
iu de laatste dagon een stad dor levendon,
van feestvierende levenden, goworden en eon
adem van opgowokto levensvreugde ruischt
door haar straten. In de netto, statige Prinson-
etad heersoht op den vooravond der foostwoek
een ongekende levendigheid. Do schilderachtige
grachton van dit typisch mooie plaatsje zjjn
versierd mot guirlandes, hetgeen men
ntot precios van do straten kan zoggen, waar
het soms dorro dennegroon do nauwe, maar
daardoor niet minder gezelligo, ik zou zoggen
daardoor juist gozelligo straten, u benauwen.
Toch zyn al die moor of minder mooie ver
sieringen te apprecieoren, omdat zy alle een
uiting zyn van de vreugde der Delftenaren,
nu oude vrionden van heinde en ver nog eens
do plaatö van zooveel lief on leed, van jolig
heid on ingespannen studie bezoeken.
Het Dolftsch studentenkorps viert dezo week
met zeldzamen luister zyn Xlde lustrum en
hoezeer geheel Delft met hartelyke ingenomon-
heid en sympathie dit feest zal meevieren,
dat biykt uit de overgroote belangstelling,
waarin de barometer een practische gracht-
versiering en staande tegenover de Byzan-
tbnsche eorepoort zich mag verheugen,
zelfs heden (Zondag)avond nog, al dateert de
opgave;
Yerwaohting„licht bewolkte lucht en droog
warm weer", ook van Zaterdag j.l. I
Ziehier in het kort eenige indrukken, die
uw correspondent by zyn eerste rondwandeling
door do feeststad heeft opgedaan.
Aan het slot een „ne varietur" voor den
Delftschen barometerstand I
Congres van de Maatschappij van Nijverheid
Ie Groningen.
Op de te Groningen gehouden wordend©
algemeen» vergadering; ia nog aangenomen
hot voorstel van directeuren om deel to ne
men aan de stichting van hot Van-Eeden
fonds voor hot floristisch onderzoek van
Suriname door eon gift van 100, te ver
antwoorden op de rekening van 1903.
Aan het hoofdbestuur werd op voorstel
van Amsterdam opgedragen voor to berei
den een wetsherziening van vormelijken
aard, vóór Januari, opdat deze dan door
de departementen in den winter kan wor
den besproken.
Aangenomen werd hot voorstel van het
departement Amsterdam om getuigschrif
ten en medailles toe to kennen aan werk
lieden en beambten, met uitzondering van
kantoor- en huisbedienden, die gedurende
ten minsbo 25, 40 en 60 jaren bij denzelf
den i". troon of dezelfde zaak, fabriek, am
bacht of handwerk werkzaam zijn geweest
©n dio uitmunten door bekwaamheid,
vaardigheid, eerlijkheid, ijver on trouw.
Hot voorstel der afdcoling Zieriksee om
dc kosten der getuigschriften dit jaar uit
de algemeene kas te bestrijden, werd ver
worpen met algemeene stemmen. Het voor-
stol van 's-Gravenhago om do getuigschrif
ten en medailles ook aan werklieden van
niot-ledon uit te reiken, werd eveneens vor-
worpen. Evonzoo een amendement van
Groningen om de getuigschriften en me
dailles aan werklieden on beambten voor
minstens 25-jarigen dienst toe te kennen.
Hot voorstel van het hoofdbestuur word
met de vastgestelde wijzigingen daarop
met algemeene stemmen aangenomen.
Na de pauze kwam een amenderuent-Dor-
drcchb op het praeadvies in zako het hou
den eener tentoonstelling aan do orde. De
heer Van Raalto stelde voor te lezen: „in
ternationale of nationale" tentoonstelling.
Hot amendement werd na eenige discussie
met 23 stemmen verworpen, waarop hot
praeadvies met de bijvoeging „nationale"
werd aangenomen.
Voor deelnoming aan dc tentoonstelling
to Johannesburg scheen al bijzonder wei
nig animo te bestaan; althans blijkens me-
dedceling van den voorzitter was op het
verzoek tot deelneming geen enkel ant
woord ingekomen.
Aam de ord© kwam vervolgens het voor
stel van directeuren om in hot volgend
winterseizoen in de departementen een on
derzoek in te stellen naar de oorzaken van
den goringen omvang, welke de chemische
nijverheid hior te lande bezit en naar de
middolon, welke aan dozen tak van indus
trie uitbreiding kunnen geven. Het voor
stel word na gegeven toelichting van den
heer Westerouwon van Meetoren aangeno
men.
Bctroffendo het voorstel-Arnhem om aan
het departement Arnhem ten behoeve der
aldaar te houden tentoonstelling van mo
derne kunst (22 Aug.1 Oct. 1903) eon sub
sidie van 100 of deelnam© in de waar
borgsom van 200 boe te staan, hadden di
recteuren geen bezwaar f 100 te garandee-
ren, indien bleek, dat de tentoonstelling
verlies had opgeleverd.
Het departement verklaarde zich tegen
hot gevon van die subsidie, als protest, dat
ondersteuning wordt verleend, waar twee
tentoonstellingen van Nijverheid tegelijker
tijd worden gehouden. Desniettemin werd
hot praeadvies met 23 stommen togen aan
genomen en Arnhem door den voorzitter
gelukgewenscht met de ondervonden sym
pathie der overige departementen.
Bij loting werd daarop do volgorde van
de departementen voor de directoursverkie-
zïngen vastgesteld. Do uitslag was al6
volgt :Jlir. Chs. F. van dc Poll 1907, mr.
Joh. Enschedé 1905, F. M. Westerouwen van
Meetoren 1904, H. A. van Beuningen 1900,
G. Boudcwijnse 1905, A. van Drooge 1907,
mr. E. Fokker 1904, J. A. Laan 1907, G. J.
van de Poll Ï905, G. Salomonson Hzn.
190-1, dr. II. IJssel do Schepper 1906, mr.
M. Tydeman Jr. 1906.
Op voorstel van don voorzitter werd be
sloten, dat het tegenwoordig Dagelijksch
Bestunr der Maatschappij, de heeren v. d.
Poll, Enschedé en Westerouwen van Meeto
ren, zitting zouden hebben voor de Algo-
meono vergadering, terwijl weer bij loting
werd beslist waarin do overige directeuren
zitting zouden hebben.
De uitslag was als "volgt: H. A. van Beu
ningen voor het departement, O. Boudc
wijnse voor de Alg. Vergadering, A. van
Drooge, departement, mr. E. Fokker, de
partement, J. A. Laan, Alg. Vergadering,
G. J. van de Poll, Alg. Vergadering, G.
Salomonson Hzn., Alg. Vergadering, dr.
H. IJssel dc Schopper, Alg. verg mr. M.
Tydeman Jr., departement.
Directeuren en afgevaardigden maakten
daarop c^n tocht naar Paterswolde, waar
in het „Familie-hotel" werd gedineerd.
In do Zaterdag gehouden tweedo zitting
van hot Congres werd het verslag dor
finanoieeJe oommissie goedgekeurd.
Rotterdam werd aangewezen als plaats
voor de volgende algemeene vergadering.
In behandeling kwam het voorstel van Am
sterdam aangaande de meest gewenschte re
geling van het middelbaar technisch vakon
derwijs. Bij de inleiuing bracht de heer
Van Gelder, secretaris van de afd. Rotter
dam, hulde aan minister Kuyper. Spr.
heoft echter eenige bezwaren. Zijn hoofdbe
zwaar is het verbod aan de hoogleeraren in
de technische wetenschappen om zonder
schriftelijke vergunning den minsiter van
binnonlandsche zaken technische adviezen te
geven.
Do heer Van Gelder besprak do volgende
vior vragen: lo. Welke personen zouden
plaats moeten vinden op de technische
scholen? 2o. Wat leeren ons de bestaande in
richtingen? 3o. Aan welke eischen moeten ze
voldoen? 4o. Hoe stellen wij de inrichting
er van voor?
Spreker stelde hierbij de volgende con
clusies: lo. Bazen en daarmee gelijk te stel
len personen moeten niet aan een technische
school worden opgeleid, maar in de werk
plaats, liefst mot voorafgaand onderwijs op
ambachtsscholen, welker aantal moet wor
den uitgebreid en welke ruim door het Rijk
moet worden gesubsidieerd. 2o. Waar
geen ambachtsscholen kunnen worden op
gericht, moeten do leerlingen worden op
geleid in d© werkplaats onder een leerling-
contract, bedoeld in htet ontwerp der ar
beidswet. 3o. HerhaJingsondorwijs moet
zooveel mogelijk in de richting van vak
onderwijs worden gegeven. 4o. Gelegenheid
tot verdere opleiding in heb vak moet aan
avond-, teekon- en vakscholen gegeven wor
den, in welken geest do bestaande burger
avondscholen moeten worden gereorgani
seerd; zooveeJ mogelijk moet men zo in
richten naar do behoeften der nijver
heid van do streken, waar die scholen zijn
gevestigd. 6o. Hot middelbaar technisch
ondorwijs moet in hoofdzaak aldus worden
ingericht: De cursus zij een driejarige, do
directeur een technisch persoon; de leer
aren worden gerecruteerd uit de praktijk
en uit de leeraren van in dezelfde plaats
gevestigde middelbare scholen; aan de scho
len moeten werkplaatsen zijn verbonden, in
welke de leerlingen zich kunnen oefenen;
hot schoolgeld bedrage niet meer dan 100
'6 jaars. 6o. Wonschei ijk is hot een nieuwe
school te stichten, hetzij in hot centrum
van het land, to Utrecht, of in een centrum
van nijverheid, zooaJs Tilburg, Groningen,
Winschoten, enz.
De heer Wcsteroueu van Meetoren
spreekt zijn waardeering uit voor het on
dorwijs dor Polytechnische School. Hij
juicht hot voornomen toe om de bestaande
vakscholen te vervormen tot middelbare.
Evenwel, de middelbar© tccimische school
mag niet zijn do Polytechnische op geringer
6ohaal; hot ondorwijs moet daar zijn inge
richt naar de behoeften van een andere ca
tegorie van leerlingen.
Dr. Borgman constateert, dat van het
jaarlijksoh contingent van 200,000 jongens,
afkomstig van het lager onderwijs, slechts
40 percent, van de 200,000 moisjes, slechts
20 percent, vorder ondorwijs genieten. Dit
verschijnsel duidt op gebrek aan geschikte
inrichtingen van onderwijs. Het is daarom
noodig, dat or vakscholen worden opge
richt, aanvankelijk voor bouwvaikken en
voor het maken van kledingstukken. De
spreker ondorsteunt het voorstel om het
meer eenvoudig vakondorwijs to doen begin
nen na 3 jaren voortgezet lager of middel
baar ondorwijs, dus voor 16-jarigen.
De heer H. J. de Groot, inspecteur van
hot middelbaar onderwijs, keurt hot denk
beeld af van voorafgaand 3-jarig sohoolon-
derwijs. Allo geschikt© krachten uit het la
ger ondorwijs moeten in do middelbare vale-
school kunnen komen. Bovendien is voor
dio leerlingen voorafgaande technische op
ioid ing noodzakelijk.
Dit denkbeeld is als normaal bedoeld.
Het is niet sprekers bedoeling, dat enkele
uitstekende jongens uit de techniek naar do
middelbare vakschool overgaan.
De heer Do Groot betoogt nader de nood
zakelijkheid van voorafgaande practijk.
Evenwel, theoretisch onderwijs behoeft
niot to worden buitengesloten. Het kan te
gelijk worden gegeven in avondscholen.
Een motie van do afdeeling Tiol, om een
adres te zonden aan den minister van fi
nanoiën tegen de ontworpen verhooging
der belasting op tabak, wordt niet in be
handeling genomen.
Na do pauze deelde do voorzitter medo,
dat hij op verzook van vel© leden nog het
woord zal geven aan do hoeren Van Gelder,
Borgman en De Groot ©n dan het voorstel-
Haarlem in stemming zal brengen. Do heor
Van Gelder merkte op, dat zijn stellingen
alleen bedoelden leiding aan het debat to
geven, maar hij wenschto zo niet in stem
ming te brengen.
Naar aanleiding van hetgeen de heer
Westerouwen van Meetoren heeft gezegd,
antwoordde spreker, dat hij aan het'hoofd
eener fabriek liever een technisch ingenieur
ziet dan een scheikundige, die geholpen
kan worden door menschen, welko niet die
opleiding behoeven, wolko do lieer Van
Mcoteron liever wenscht te geven. Den heer
Borgman gaf spr. toe, dat er voor
jongens en meisjes van Ï5 jaar gelegenheid
moet bosbaan zich voor een vak te bekwa
men en hield tegenover den heer De Groot
vol, dat leerlingen der lagere school voor
middelbaar technisch onderwijs niet vol
doende onderlegd waren en dat iemand,
die van welko school ook komende, geen
praktijk heeft gehad, niets waard is. Dat
mag dan niet golden als een argument spe
ciaal tegen de middelbare technische school.
Do heer Borgman betoogde, dat de school
alleen algemeene ontwikkeling lean geven;
in de practijk blijkt eerst, wat in een kind
schuilt. Laat de kinden, die tot 15 jaar
schoolgaan, hot middelbaar technisch on
derwijs vooral niet voor het 15de jaar be
ginnen. Inmiddels was de motie-Haarlem
gewijzigd. Luidondo: „directeuren te ver
zoeken diligent te blijven, opdat do stukken,
betreffende het middelbaar technisch on
derwijs, dc departementen tijdig bereiken
en daar behandeld worden. Aan directeu
ren wordt overgelaten gebruik te maken
van het licht, dat in de departementen ont
stoken wordt," werd zij met algemeene stem
men aangenomen.
Aan do orde kwam daarna een motic-
,,TIel", strekkende om zich te wonden tot
do Regeering, met hot verzoek geen wets
ontwerp tot vorhooging van de belasting op
de tabak aan de Statcn-Gone-aal aan te
bieden.
De heer Van Beuningen, hoofdbestuurs
lid, is tegen do motie, omdat het op 't
©ogenblik eon vertrouwelijke zaak is. De
Minister is nog niet op bepaalde denkbeel
den gekomen. Spr. is er voor, om de ge-
Keelo zaak van de agenda te voeren.
Tiel trekt na het gehoorde de motie in on
Groningen de hare, om eerst de meening
der departementen in te winnen.
Do directeuren zullen hun aandacht aan
deze hoogst interessante zaak wijden.
Den Haag stelde ten slotte een motie
voor, strekkende om de leden op te wekken
bij de werkgevers de overtuiging veld te
doen winnen, dat zij moreel verplicht zijn
hun bedienden, voor den militairen dienst
opgeroepen, weer in betrekking te nemen.
De urgentie werd verworpen met 34 stem
men voor.
De heor v. d. Loeff, van Gouda, bracht
daarna dank aan het departement Gro
ningen" voor de uitstekende ontvangst, en
aan den voorzitter voor diens uitnemende
leiding.
De voorzitter sloot zich bij den dank aan
Groningen aan en sloot daarna de vergade
ring.
De afgevaardigden brachten daarna een
bezoek aan het Museum van Oudheden en
de rijwielenfabriek „Fongcrs", terwijl op
het tentoonstellingsterrein een gemeen
schappelijk diner werd gebruikt.
Programma van Muziekuitvoeringen.
Z0MERZ0RG. Dinsdag 14 Juli. te halfacht,
door bet Stafmuziekkorps van bet 4de Regiment
Infanterie. Directeur de beer W. van Erp. Eorste
afdeeling: No. 1. Mnrche Triompbale, Mann; 2.
Ouverture ,Die Zigeunerin", Balfe; 3. „Menuetto",
arr. J. Vink, Paderewski; 4. a. Nailn Valse, arr.
Barend Bos, Delibea; b. Danse des Hmdous de
l'opera -Le9 PGcheurs de Perles", arr. Barond
Bos, Bizet; 5. Potpourri van de Operette „Le
Petit Fausi", Hervó. Tvcoede afdeeling: No.
6. Ouverture ,Dio diebisobo El9ter" (La Gaza
Ladra), Rossini; 7. a. Schilfers Sonntngslied (Das
ist der Tag des Herrn), Kreutzer;&. Chor n. d.
Oper rDas Nachtleger in Granada", Kreutzer;
c. Der Jiigeiabschied, Moudelssobn; 8. ,Wo die
Citronon biüh'n", Walzer, arr. Noordarms. Strauss;
9. Fantasie op Delibes Opera „Lakmé" (op ver
zoek), Hann.
Nos. 4a, 6,7en8eer8teuitvooringop „Zomerzorg".
Buitenlandseh Overzicht.
Bij de tweede lezing van het ontwerp-
Ongcvallenwet in de Belgische
K ajn c r was nog bijna een belangrijke
w ijz i g i n g aangebracht in artikel 4.
Het slachtoffer van een ongeval ontvangt
volgens het ontwerp, zooals het bij de eerste
lezing is afgedaan, schadevergoeding sedert
den dag van het ongeval, indien hij meer
dan een week niet in staat is om to werken.
Duren de gevolgen van het ongeval korter
dan een week, dan wordt er niets uitge
keerd. Nu stelde het katholieke Kamerlid
Tibbaut voor, dat tijdperk van careantie
van een week ook to laten gelden, als dc
betrokken arbeider méér dan een week van
het werk moet blijven. Door een bonte rij
van Kamerleden werd dit voorstel bestre
den en ten slotte werd het met nagenoeg
algemeene stemmen verworpen.
Prinses Louise vanToskane mag
zich niet ophouden in Duitse fa-
la n d en een gedeelte van Oosten-
r ij k. Voorloopig mag haar kindje nog
bij haar blijven, omdat het Drosdencr Hof
or blijkbaar weinig zin in heeft dat kind
als prinses te behandelen.
De officiecle opgaaf van de uitkomsten
van do verkiezingen voor den
Duitschen Rijksdag is in do
„Reichs-Anzeiger" verschenen. In het ge
heel zijn op sociaal-democraten uitgebracht
3,008,377 stemmen, tegen 2,107,076 in 1893.
Uit Dresden wordt aan de „Eöln. Ztg."
geseind, dat de Saksische regeering in
de a.s. zitting van den Saksischen Landdag
zal komen met voorstellen tot w ij z i g i n g
der Kieswet.
De Fransche begrootingscommissie
voor Eeredicnst heeft de haar ter onderzoek
voorgelegde begrooting goedgekeurd en als
haar oordeel uitgesproken, dat de quaestie
der scheiding van Kerk en Staat
nog niet rijp is voor behandeling.
Volgens den Londenschen correspondent
van den „Matin", heeft Koning
E d u a r d, naar aanleiding van het bezoek
van het Amerikaansch eskader
aan Portsmouth, het volgend telegram ge
zonden aan president Roosevelt:
„Ik heb het groote genoegen, admiraal
Cotton en zijn officieren gastvrijheid te
kunnen aanbieden, en zoo pas heb ik met
cordiale en vriendschappelijke gevoelens op
uw gezondheid gedronken."
(w. g.) Eduai-d R. I.
Gedurende een week reeds is de zorgvolle,
belangstellende blik van heel dc wereld ge
richt naar het Vaticaan te Rome,
waar Z. H. de P a u s, de hoogbejaarde, te
worstelen ligt met den dood.
Met kunst- en vliegwerk, zsgt de „Neue
freic Pressc", wordt hij in bet leven ge
houden. „Al wat de wetenschap vermag,
wordt gedaan om zijn bestaan nog mot en-
kelo dagen te rekken. Maar tegen de kwaal,
die Leo XIII wegroept, is geen kruid ge
wassen cn alle pogingen van de genecshee-
ren baten niet. Want het is de ouderdom,
die het tecre lichaam van den grijsaard
sloopt; en het is de vraag, of men den Paus
niet had kunnen bewaren voor de marte
lingen, die de wetenschap meent te moeten
aanwenden om de levensgeesten, die het
gebrekkige vat wcnschen te ontvlieden,
kunstmatig vast te houden."
Bewonderenswaardig is de wijze, waarop
Leo XIII de pijn met gcduH en deemoedig
heid verdraagt. Zijn geest, die aan helder
heid en scherpte niets heeft ingeboet, zweeft
boven het lijden van de laatste dagen. Hij
weet, dat zijn draad «ifgcwevcn is, dat zijn
dagen geteld zijn. „Morgen zal ik sterven",
zeide hij met buitengewone kalmte en te
vredenheid tot mgr. Angeli, toen deze af
scheid van hem nam.
En hij dichtte een Latijnsch Carmen, een
laatsten zang, uit het stervend dichterhart
opwellend, een zang van dankbaarheid en
berusting.
zegt hij, met innige voldoening, dat een
door hem gekozen kardinaal zijn opvolger
zijn zal. Maar tevens met godvruchtige ne
derigheid
„De lange, zware weg loopt uit op 'tgraf,
„Uw heiige wil, nijn Heiland, wacht
ik af
De wereld, die hij met gebroken oog be
schouwt, is echter vol contrasten. En ter
wijl hij daar stervend neerligt, zijn in de
kamer daarnaast de kardinalen bezig te be
raadslagen, wie zijn opvolger zal zijn.
Hoogst pijnlijk is het te moeten opmerken
hoe er op L e o's dood als het ware g o-
speculeerd wordt, zwijgend nog van
de verwachtingen van hotelhouders en ka
merverhuurders en dergelijke lieden, die
,,'tvan de vreemdelingen moeten hebben".
Zoo heeft een Amerikaansch blad aan Cen
tra, een pauselijken kamerdienaar, 15,000
lires geboden voor het eerste b©rich_
van het o v e r 1 ij d e n. Centra wees het
aanbod met waardigheid van do hané
maar hoevelen in het Vaticaan zijn er niet,
die een profijtje hebben door den langdu-
rigen doodsstrijd van hun Meester. Berich
ten, als zij maar ongeveer voor ware kun
nen doorgaan, worden met goud betaald...
en niot alleen door reporters.
Zeer onkiesch handelen bookmakers van
Milaan. Die rekenen er alvast op, dat do
Paus toch dezer dagen dood gaat en openen
daarom weddenschappen op den
uitslag van het Conclave ter verkiezing van
zijn opvolger. Het hoogst gequoteerd staan
Oreglia, Gotti, Rampolla; vervolgens ko
men Vannutelli, Ferrari en Agliardi.
De „Tomps" spreekt de geruchten tegen,
door do socialistische „Avanti" in do wereld
gezonden, als zou Leo XIII eon particulier
vermogen ad 15 20 millioen nalaten. Hij
trok jaarlijks 3000 lires van een paar olijf
bergen in don omtrok van Maesnza. Dat was
het deel van de erfenis zijns vaders.
Aangenomen, dat hij gedurende zijn 25-
jarig Pausschap die som opspaarde, alleen
levende van hot inkomen van den Heiligen
Stoel, kon hij nu dus 75,000 lires kapitaal
hebben. En dat uitgezet, mot rente op
rente, vertegenwoordigt ternauwernood
100,000 lires. Een gedeelte van de vele ge
schenken, dio hij ontving, heoft hij naar
het familieslot der Pecci's té Carpineto go-
zonden, maar dat gedeelte vertegenwoor
digt op zijn hoogst ook maar 100 duizend
lires. En wat het pauselijk erfgoed aan
gaat, bedroeg dit bij Antenelli's dood 30
millioen lires, maar is door vorkeerde be
leggingen zoo good als geheel geslonken.
't Ie mogelijk, dat door de gaven bij het
jongste jubileum hot nu weder eenigszins
is toegenomen, maar daarvan zal de Paus
geen legaten aan zijn bloedverwanten ver
maken.
Loo XIII zou don wcnsch hebben geuit te
worden begraven in de basilica van Sfc-
Joliannos van Lateranon. Het bee>ld van do
hand van den beeldhouwer Luchetti, dat de
tombe moot sieren, is reeds gereocL
Op don lOden waren 11,000 telegrammen
ontvangen. Aabt geeetol ijken zijn met hmx
rangschikken en do redactie der antwoor
den belast.
De „Popoio Romano" doet in antwoord
op do beweringen van sommige bladen op-
merken, dat te huidigon dage geen staat
kundigen invloed op de keuze van hot Con
clave uitgeoefend kan worden.
Volgens den Temps" heeft de Paus don
staatssecretaris belangrijko instructies in-
zake het Conclave gegovem.
Volgens het „Journal des Débats" heoft
Rampolla Leo XIII in kennis gestold van i
Volpini'B sterven.
De Paus wees mgr. Marini tot diens op
volger aan.
Het nieuwe kabinet in Grie
kenland is er. De crisis is dus weer
voorbij.
Omtrent den toestand in Macedo
nië komen weer allerlei berichten en ge
ruchten in.
Allereerst trekt het volgende de aan
dacht:
De correspondent van de „Indépendance
beige" te Saloniki schrijft aan zijn blad,
dat de commissaris des Sultans te Sofia
aan zijn Regeering heeft medegedeeld, dat
vier of vijf personen, houders van f 1 e 8 c h-
j es met pestbacillen, zich naar
Saloniki hebben begeven, mot het plan
daar de verschrikkelijke ziekte te doen uit
breken, door de wateren van den Mont Hor-
tiach, op een uur afstandB van de stad, met
den vreeselijken inhoud der fleschjes te be
smetten. De stad Saloniki ontving tot kort
voor het leggen der waterleiding, al het be-
noodigd water van den Mont Hortiach,
langs een kanaal. Ondanks de waterleiding
zijn or toch nog talloozc oude huizen, wier
bewoners zich met 't kanaalwater tevreden
moeten stellen, zoodat men zich denken kan
welk een ramp veroorzaakt kan worden
door besmetting van d"fc kanaal. Onmiddel
lijk na ontvangst van het waarschuwend
schrijven heeft het Tuïkscho gouvernement
aan den gouverneur van Saloniki de noodi-
ge instructies gegeven tot het nemen van
uiterst strenge maatregelen.
Het kanaal woidt over zijn geheele lengte
door schildwachten bewaakt; eergisteren
werd een Bnlgaar, die zich in de buurt van
den Hortiach op verdachte wijze bewoog,
gearresteerd.
De politie gelooft de hand te hebben ge
legd op een der hoofdaanleggers van dit
nieuwe komplot, maar trots alle gerechte
lijke ondervragingen heeft men den verdacht
tc er niot toe kunnen brengen iets omtrent
de ware schuldigen te openbe-cn.
In haar laatste rondschrijven antwoordt
de Porte rechtstreeks op de beschuldigin
gen, die Bulgarije tegen haar heeft in
gebracht. Zij verklaart, dat er geen spra
ke is van samentrekking van troe
pen, met uitzondering van die, welke on
vermijdelijk is ter verspreiding van de roo-
verbenden, en zij zegt, dat haar eenige dool
is, den opstand te onderdrukken en de
door de mogendheden verlangde hervormm-
Stervend laat de zonne aan 't avondrood
de kroon"
