Lentelied op Paasehmorgen. Huwelijken in Amerika. Zeker mag de correspondent roet recht zeggen, dat door deze instelling aan alle billijke sociale eischen is voldaan in prin cipe. Ook de cuisines populaires" (volkskeu kens) te Geneve zijn uitstekend georgani seerd. De voor de eerste dezer volkskeukens benoodigde sommen werden bijeengebracht door het uitgeven van aandeel-bewijzen. Maar toen het na het eerste jaar kwam tot de verdeeling van het tamelijk aanzienlijk winstbedrag, daagde geen enkele bezitter van aandeelen open ook thans is het nog volkomen onbekend, aan wie ze bbhooren. Dat is de oud-calvinistische traditie, welda digheid te oefenon zonder genoemd te wor den; het betrachten der leer: Laat de lin kerhand niet weten, wat de rechter- doet. Zeer matig zijn de prijzen van het verstrekte voedsel en toch wordt er vrij wat winst ge maakt. Dit ka-n, wijl de inkoop van vleesch en groenten in het groot en zonder tasschen- komst van handelaren geschiedt. Met de winst werden tot nu toe de huizen aange kocht, de zalen en keukens ingericht, enz. in de laatste jaren echter wendt men ze aan voor de verbetering van de hoedanigheid der verkochte porties. Men had ook de kos ten hiervoor kunnen verlagen, maar dat biedt niet wel mogelijkeen portie soep kost slechte 10 centimes, vleesch 25, groenten 10, kaas 10, vruchten of meelkost 10, brood 5, een kop koffie of melk 10, een kop chocolade 15, wijn in flessohen 5, 10 of 15 centimes. Op de spijslijst van eiken dag zijn 3—5 ver schillende vleeschsoorte® en 5 soorten van groenten en vruchten-compote te vinden. De lokalen zijn voortreffelijk ingericht. Er zijn afzonderlijke zalen voor mannen, voor vrouwen, voor heele gezinnen. Ze zijn alle ruim, zindelijk en licht. Aan den straatkant hebben zij groote spiegelruiten, de ventilatie is uitstekend; alle hebben een parketvloer. De tafels zijn overtrokken met wit wasdoek; de stoelen zijn gemakkelijk. Elke bezoeker krijgt zijn eigen glas, voor elke 4 gasten is een karaf water beschikbaar gesteld; elke twee tafels worden door een kellnerin be diend, die de aan de kas gekochte eet-pen ningen in ontvangst neemt en de spijzen opdient ('t In vele steden gebruikelijke zelf- halen der spijzen is hier dus als bijv. in de Nute-Volksgaarkeuken te Amsterdam onnoodig, tot groot gerief van de bezoekers.) De wanden zijn op verschillende wijzen ver sierd, hier en daar staan bloempotten. In elke zaal bevindt zich een kastje voor het op nemen van reclames. Verder vindt men er,. 35 wavschkommen en evenveel groote hand doeken ten gebruike der bezoekers. Maar het voornaamste en zeker het meest navolgenswaardige is het aanwezig-zijn van een lees- en speelkamer, die door el- ken gast, zonder eenige bijbetaling, mag worden bezocht. Hier liggen klaar de be langrijkste Duitsohe en Fran6clie dagbladen, die in Zwitserland uitkomen, ook tijdschrif ten en populaire brochures; verder staan ten dienste der bezoekers schaak-, dam- en domino-spelen. Vooral bij ongunstig weer wordt deze zaal bezocht door hen. die hun vrijen tijd tussohen de arbeidsuren niet in de open lucht of de bedompte werkplaatsen wenschen door te brengen. Niemand zaJ het nu meer verwonderen, dat onder d ez e omstandigheden de Geneef- scho volkskeukens uitstekend gedijen. Maar tevens kan men er uit leeren, hoe ze moe ten worden ingericht, willen ze volkomen aan haar doel beantwoorden. De blaawe hemel toont een vriendlijk lachend [wezen, En de onbewolkte zon verspreidt een blijder [gloed; En de aard, die moeder wordt, strooit gaven als [voordezen, Na weer de Lente keert met al haar overvloed. Het purperkleurig veld. beschilderd met violen, Is met welriekend kruid en blinkend groen [bekleed; En 't oog ziet hier en ginds een bloem in 't blad [verscholen, Hel schiti'reüd als een star op 't donzig gras- [tapeet. Het welig kiemend zaad, ontsprongen aan de [voren, Belooft aan 't hongrig kroost des landmans [voedzaam graan: De wijnstok loopt weer uit, waar hij werd afge schoren; Ras biedt de purpren druif ons zuivren nectar [aan. Het teedre spruitsel tracht zijn windsels door te [breken, En scbenrt het wollig hoofd nit d'opgebarsten |knop, En 't woud, dat door den storm, dien 't Noorden [op deed steken. Werd kaal geplonderd, weeft weer kransen om (zijn top. De mirt en wilg, de ahorn, de stam van olm en [linden 't Praalt alles, met een kroon van welig loof [ombla&rd. De bfl, die voor haar cel weer voorraad zoekt te [vinden, Danst momm'lend om 't gebloemt, waaruit zij [honig gaart. Der vooglen zang ontwaakt en barst weer los [in 't loover, Die zweeg, zoolaDg de kou ze krimpend huiv'ren [deê! Der nachtegalen lied rolt struik en heester over. En 't zangrig koeltje draagt die zoete tonen mee- Ziet! hoe natuur herleeft, met nieuwe pracht her- Iboren; Hoe alles, wat ze on9 schenkt, terugkeert met [baar Heer! Met Hem, die overwon en d'afgrond heeft be- I zworen! Het woud ruischt tot Zijn lof! Het veld groent [tot Zijne eer! Hg, die op starren treedt, kon 't doodsgeweld [trotseeren 1 Hem prijzen aarde en zee, 't gestarnte aan ['8hemels baan; Ziet! Hg, die stierf aan 't Kruis, Hg leeft en [blgft regeerenl Geheel de schepping joicht en stemt haar lof- [zang aan! Naar het Latijn van Fortunatus. Bernard ter Haar. Een vreemde wereld. Geen la^np geeft thans meer licht genoeg. Geen brandkast is meer dicht genoeg. Geen woning is meer mooi genoeg. Geen kellner krijgt meer fooi genoeg. Geen spoortrein gaat meer gauw genoeg. Geen werkbaas geeft meer loon genoeg. Geen geldbeurs is meer vol genoeg. Geen uitgaansdag meer dol genoeg. Geen mode is meer dwaas genoeg. Geen knecht is thans meer baas genoeg. Geen onderwijs neutraal genoeg. Geen kind is meer brutaal genoeg. Geen werkman solidair genoeg. Geen reclame maakt vertoon genoeg. Geen bruid heeft meer fortuin genoeg. Geen kluchtspel is meer schuin genoeg. Geen dienstmaagd is meer chic genoeg. Geen clown is meer komiek genoeg. Geen winkel is meer fraai genoeg. Geen orgel maakt lawaai genoeg. Geen sportman is meer wild genoeg. Geen aalmoes is meer mild genoeg. Geen meisje is thans geleerd genoeg. Geen vrouw geëmancipeerd genoeg. Geen dagblad geeft meer stof genoeg. Geen straattaal is meer grof genoeg, 't Is 't onvolmaakte op deez' aard, Dat zooveel stof tot mopp'ren baart. Men kan den Amerikaanscben wetten niet verwijten, dat ze aan het sluiten van huwe lijken veel formaliteiten of veel moeilijk heden in den weg leggen. Een jonge man en een jong meisje, die „ja" zeggen voor een overheidspersoon of een geestelijke of die een akte teekenen in tegenwoordigheid van der den, zijn, zonder huwelijksafkondiging, zonder toestemming der ouders zelfs, ge huwd... Nooit trouwt men over; het huwe lijk in de kerk is even goed, als het burger lijk huwelijk en omgekeerd. Het Amerikaansche huwelijk is het geïm proviseerde huwelijk. Dit jaar had een meubelmaker te Nieuw- York, alleen om reclame te maken, een jong paar een salonameublement aangeboden van 1200 gulden, op voorwaarde, dat het zich zou laten trouwen in zijn uitstalkast. Een vrede rechter leidde de ceremonie en de meubel maker maakte van de gelegenheid gebruik om onder de talrijke nieuwsgierigen vóór zijn winkel een duizendtal reclamedoosjes met bonbons en bruidsuikers uit te deelen. Op een jongen en een meisje uit de om standers had het schouwspel zulk een indruk gemaakt, dat ze, toen de rechter den winkel verliet, hem aanklampten en verzochten ook hen in den echt te verbinden; met een paar woorden was de zaak beklonken, zij volgden hem naar zijn huis en,tien minuten later wa ren ze getrouwd. Geestelijken en overheidspersonen heb beat alle vrijheid te trouwen wie ze willen, be kenden en onbekenden. Do een eischt allo mogelijke garantie van bruidegom en bruid; de ander vraagt nergens naar. Ieder van hen stelt den pnjs voor het sluiten van een huwelijk vast, zooals het hem goeddunkt. On langs liet een predikant, die bij Nieuw-York woont, aan den anderen kant van den stroom, een advertentie in de bladen zetten van den volgenden inhoud: „Geestelijke, verontrust over het aantal huwelijken, dat tegenwoordig gesloten wordt voor vrederechters, belast zich, zoo noodig gratis, met het sluiten van echtverbintenis sen. Mededeelingen worden met verzekering van discretie ingewacht. Adres met brieven, motto „Bonitas", aan het bureau van dit blad." Zoo heeft de gemakkelijkheid van het hu welijk eens do eer gered van een jong meisje. Hij en zij hadden den dag doorgebracht aan het strand; zij hadden, met de vrijheid, die de Amerikaansche zeden aan beide seksen ge ven, 's morgens hun woonplaats verlaten en den geheelen dag, in eikaars gezelschap, van de zeelucht geprofiteerd. Dee avonds misten zij, helaas, den laatste® trein; het meisje was wanhopig: den dag samen doorbrengen, dat was niet in strijd met de goede zede®, maar niet in bet ouderlijk huis terugkeeren, vóór het vallen van den nacht, dat zou een schandaal geven. Hun positie scheen wanho pig en zonder uitweg. „Er is toch één uitweg," zei de jonge ma®, „die, dat we trouwen vóór het nacht wordt." Zij gingen nu aan het zoeken naar een vre derechter, of naar een geestelijke, en trot seerde® twee of drie weigeringen van voor zichtige geestelijken; het werd al laat. hun angst vermeerderde, maar één van goeden wille hielp hen ten slotte uit den brand vóór het uur sloeg, waarin de on-eer zou begonnen zij® De afwezigheid, de overbodigheid van hu- welijksformaliteiten heeft, eenigen tijd gele den, te Nieuw-York een huwelijk mogelijk gemaakt, dat aan een roman doet denken. Een advocaat, ter dood veroordeeld, wegens moord, had kennis aan een weduwe van veer tig jarem, die reeds tijdens het proces bljjk gegeven had van haar groote sympathie voor den veroordeelde. Nu staat de Amerikaan sche wet toe aan den gehuwden man, die ge- vange® zit, dat hij twee uren per dag zijn vrouw mag zien, en de weduwe vroeg daar om verlof met den veroordeelde te mogen trouwen om het recht to hebben, hem eiken dag, tot aan de voltrekking der doodstraf, gezelschap te mogen houden. Maar de di recteur der gevangenis weigerde zijn toe stemming om de voltrekking van het huwe lijk te doen plaats hebben e® gaf order aan de cipiers om daartegen te waken. Doch de weduwe had toestemming verkregen, voor de laatste maal haar vriend te zien. Zij be greep, dat die laatste maal de eenige gele genheid voor haar zou zijn, om het huwelijk door te zetten, on, in stilte, nam zij haar maatregelen. Op den bepaalden dag, te tien uur 's mor gens, trad de „bruid", in rouwgewaad, de gevangenis binnen, onder haar kleeren de huwelijksakte verbergend, die alleen in te genwoordigheid van derden, behoefde ge- teokend te worden om het huwelijk tusschen haar en den gevangene te sluiten. De ontmoe- ting had plaats op de ziekenzaal, waar de advocaat, wegens een lichte ongesteldheid, verpleegd werd, in tegenwoordigheid van een verpleegster. Hadden de gelieven een pen moeten vragen om het contract te onder teekenen, het zou argwaan gewekt hebben. De bruid had dus een vulpen meegebracht en terwijl de verpleegster een anderen pa tiënt hielp, liet de weduwe het contract tee kezien door de® veroordeelde en door twee

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1903 | | pagina 13