No. 13214
LE1DSCH DAGBLAD, ZATERDAG 21 MAART. - TWEEDE BLAD.
Anno 1903
PERSOVERZICHT,
FEUILLETON.
Zonder Mooder.
demioën, staat bij ons zóó vast, dat allo
maatregel, welke ten gevolge kan hebben,
het getal oningeënten te vergrooten, bij ons
ernstige bezorgdheid moet- wekken.
Een geluk zouden wij het achten, indien
deze onze overtuiging omtrent den zegen
der vacoine zóó algemeen was doorgedron
gen in alle lagen des vólks, dat de wetgever
niet behoefde to schromen, iemands wettige
vrijheid te na te komen of iemand zedelijk
geweld aan te doen, door vaccinatie en re-
vaccinatie verplichtend te stellen voor allen.
Het blad weet intusschen, dat het anders
is: dat er, gelukkig weinigen, onder ons ge
vonden worden, wolko tegen de inenting
gemoedsbezwaren'' hebben. Moeite kost
het der redactie, zich in te donken in het
ziel eleven der eenvoudigen die meenon, dat
zij, door zichzelven en hun kinderen to laten
inenten, „den Heer zouden Vvrzocikca"; nog
meer moeite wezenlijk iets te gevoelen voor
ditzelfde bezwaar, waai- het bij hoogor ont
wikkelden als een besohaamd gemoedsbe
zwaar optreedt, hetwelk zich met een weten
schappelijk kleed tracht te omhangen.
Wat het blad denkt on gevoelt is eolitor
de vraag niet.
Do ervaring heeft bewezen, dat men bij
anderen, die siohzelveai en de hunnen niet
laten vaooineoien - niet mot voorwendsels,
dóch wel degelijk mot consciemtie-be«waren
te doen heeft. Aangezien vorder niet kan
gelooohend worden, dat 7jj, die ter wille
van dergelijke oansoienbie-rodenen hun kin
deren aningeont laten hij do opvoeding dier
kinderen door onze tegenwoordige wetge
ving worden bemoeilijkt, mag van alle poli
tieke partijen verlangd worden, dat zij,
voor zoover dit zonder krenking der voch
ten van andoren geschieden kan zullen me
dewerken, om aan die bemorilijfciing een
cdndo to maken.
Ditzelfde mag, natuurlijk, in de gegeven
omatvuidighedon mot nóg meer grond ver
wacht worden van ons katholieken, die bij
de beoordceding van een onbwerp als dit
hebben te letton op de positie van het Kabi
net en op liet eigenaardig karakter er van
als Regeering, ontstaan door coalitie van
Christelijke partijen.
Dat de Regeoriog (meer bepaaldelijk de
minister van binnenlandaohe zaken) in ze
keren zin aan de antirevolutionaire kleine
luyden", onder wolko de bezwaarden bijna
uitsluitend worden aangetroffen, een ont
werp als dit. schuldig was, kan moeilijk
worden ontkend; terwijl van de and-ere zijde
moet worden toegegeven dat do Regeering
met allen ernst er naar gestreefd heeft, te
voorkomen, dat de vrijheid, die zij wil
sokenken aan sommigen, com gevaar worde
voor liet geheele volk.
Verreweg de meeste bijzon.dero scholen,
meent hot blad, zullen geen aanvrage doen
om ontheffing van hot vaccinatie-voor
schrift. Dat het bcetuur of heb hoofd van
ook maar één bijzondere katholieke school
dergelijk verzoek zal indienen, acht het een
voudig ondenkbaar. Doch ook do meeecc
bijzondere protesbamisahe en zelfs anti-revo
lutionaire scholen, gelooft zullen van
de aangeboden vrijheid geen gebruik maken.
Naar dr. Kuyper mot stelligheid verwacht,
zullen de besturen der antirevolutionaire
bijzondere scholen geen ontheffing aanvra
gen, wanneer do ouders, zelfs maar wan
neer sommige ouders van schoolgaande
kindoren zóóveel bezwaar hebl>en tegen hot
samenzijn van him gevaccineerde niet an
dere iueb-gevaooineerde kinderen, dat zij
dreigen hun kinderen van de school af to
nomen, indien do anderen, worden toegela
ten.
Wij gelooven (als de oudoma vrij worden
gelaten), dat hot in verro do meeste geval
len zich inderdaad zóó zal toedragen. De
vader ,dio zijn kinderen liet vaccine eren,
oni hen tegen het gevaar van pokkon te
vrijwaren, zal er niet liaht in heimeten, dot
zijn kroost tor wille van andoren opnieuw
aan datzelfde gevaar wordt blootgesteld.
Mem mag vragen, echter in hoeverre, als
dit zóó is. er werkelijk grond bestaat voor
do tweede vorwachting van dr. ICuyper:
„hot bijna duizendtal kinderen, dat thans
blijkt door den vaccinedwang van de school
geweerd to worden, zal voor do school (wor
den) gewonnen."
Wij voor ons gelooven, dab verre de mees-
ten dier kindeitm op do plaats hunner in
woning geen school zullen vinden, die hen
wil opnemen.
Haddon hior misschien, om het beoogde
doei mot meer zekerheid te bereiken, an
dere middelen kunnen voorgesteld worden,
in do plaats vam of naast d© thans gekoze
ne? Bijv. door vrijheid te verleenon aan do
bijzondere scholen, om aan niet-govacei-
neetrdo kinderen onderwijs te verstrekken in
afzonderlijke lokalen, of wel in do gewone
schoollokalen op uren, «dat die niet door
andere kinderen bezochb worden?
Een ander bezwaar, zegt het blad, dat
misschien tegen de Lngidionde voordracht
kan ingebracht worden, is gelogen in de
woorden van liet wetsontwerp„Door On
zen Minister van Binhcnlandsche Zakon
wordt ontheffing verleend... ten behoeve
van die leerlingen eenor bijzondere school,
voosr wie het bestuur of, indien dat ont
breekt, het hoofd der school daartoe aan
vrage doet. De aanvrage kan slechts op
schriftelijk verzoek van de ouders of voog
den der leerlingen, of, zijn dezen meerder
jarig, op hun eigen verzoek worden gedaan.
Bij do aanvrage wordt dit verzoek overge
legd."
De hior gekozen vorm is, wat don min.
van binn. zaken betreft, imperatief. Deze
heeft de aangevraagde ontheffing to ver
leenon, als zij in den vocxngesehreven vorm
geschied is. Wil dat zeggen, dab hom geccn
ondoivoek vrijstaat naar don ornsfc van de
togen do vaccinatie opgegeven bezwaren,
on bepaaldelijk naar de waarde, te hechten
aan de over te loggen verklaring van ouders
en voegden der leerlingen, voor welke de
ontheffing woivlb aangevraagd, of van do
leerlingen zeiven, indien zij meerderjarig
zijn?
Do Memorie van Toelichting geeft op deze
vraag geen antwoord- Zou dit echter vol
gens do Regeering ontkennend moeten lui
den, dan komt oms do Kiev aan besturen cm
hoofden van bijzondc.ro scholen toegekende
macht, bedenkelijk groot voor.
Immers ecm diep treurig gevolg van do
voorgestelde wet zouden wij de Regcering
zeker niet minder hot achten, indien na
haar invoering hot getal van duizend nict-
gc vaccinia orde kinderen op den eohoolplick-
tigon leeftijd aanmerkelijk zou toenemen.
Stond men eenmaal vóór dergelijk feit, dan
zou ongetwijfeld een onderzoek raar do
oorzaken er van niet mogen uitblijven. Dat
bij dergelijk onderzoek een aanzienlijke ver
sterking van ernstige conèoioiitae-bezwaren
togen de vaccine zou blijken, komt ons ft
priori niet waarschijnlijk voor. Ware liet
zóó, mem zou in het geval moeten he ruston.
Aadem echter, indien ooit mocht blijken,
dat, nu do indirecte dwang was opgeheven
en do kindoren (óch op do bijzondere school
werden toegelaten, veel ouders uit schuldige
nalatigheid cn onbedachtzaamheid hun
kroost ongevaccineerd lieten, liet gemakke
lijker oordsclondo een briefje to te ok enen.
om toelating te verlangen op do bijzondere
school, als dat verzoek toch altijd moest
worden tccgeafcnan.
Het - lad geef toe, dat een onderzoek van
ernstige cn niet-ernstige gemoedsbezwaren
niet gemakkelijk is, maar toch acht zij een
controle in den geest van art.. 10 der wet
op don Leerplicht voor mogelijk. Haar oon-
clusio luidt, dat dc vrijstelling door den
Minister van Ban nenü andscl io Zaken niet
moet verleend worden, telkens wanneer hom
door een administratief- onderzoek, hetwelk
hij bij elke aanvrage moet kunnen instel
len. zou blijken afwezigheid van ernst van
don kant der eersto aanvragers.
Do bepaling der wet omtrent opschorting
vam de werking van een verleende onthef
fing zou, naar do mcendng van De. Tijd,
aanvulling behoeven. Haar dunkt, dat do
goueesknndagö inspecteur, dio krachtons
ait. 16 borstond mededeel ing ontvangt van
olk voorgekomen geval van pokken, be
voegdheid moet hebben, reeds vroeger
schorsing der verleende onlitoffingen
beter nog tijdelijke sluiting van een school,
door niot-gevacciniserdo kinderen bezooht
te gelasten.
Hot blad zou nog wel het een en ander
hebben op te merken of te vragen, naar
aanleiding van hetgeen do Minister zegt
in zijn Memorie van Toelichting, omtrent
„het voorloopige karakter'' van dit voor
stel, en omtrent het verschillend standpunt,
waarop dcee of een andere Regeering zich
bij een meer uitgebreide herziening der wet
op de besmettelijke ziekten zou kunnen
plaatsen. Daarbij is een cn amdor, dat haar
in don mond van dr. Kuyper eenigszins
vreemd klinkt- Maar zij zegt deze zaak to
kunnen laten ruston, omdat een moer uit
gebreide herziening der wet op de besmet
telijke mokten niet nan do orde is on voors
hands ook wel niet aan do orde zal konicn.
Do H tddelburgschc Courant noemt hot
vaooino-wotje bedenkelijk knutselwerk.
Dot er veel geknutseld moest worden, is con
gevolg hiervan, dat met de roomscho bond-
genooton rekening moest worden gehouden.
Het blad is allerminst ingenomen mot ccn
verzwakking van den vaccinedwang. Het ge
ven van voorschriften omtrent do vaccinatio
bij algoniconou maatregel van bestuur keurt
hot goed; maar overigens vindt hot in het
ontwerp weinig of niets aanlokkelijks. Do
scholen, waaarop do nict-ingcënte kinderen
zullen gaan, blijvon brandpunten, die voor
hel algemeen ernstig gevaar opleveren. En
het algemoen gaat boven de wonschen van
onkelen, die opgezet door anderen, welke
voor zich zei ven vaak wel gebruik maken van
do vaccinatio in deze hoog opgeven van
de vrijheid,, terwijl zij in andere gevallen
toornen die nu niet zoo hoog to stellen en
dwang niot te verworpen.
liet Handelsblad schrijft, na ccn resum
tie gogovc® to bobben van het Voorloo
pig Yorslag over do R o g o e r i n g s-
ont werpen:
Vraagt men nu wat de aloteom is, waar too
het Kamerverslag komt, dan kan hot ant
woord niet anders zijn dan dit: or is geen
besliste i neen ing van een meerderheid in
to vindon omtrent do hoofdzaak; do onvor-
wijldo uitvoering van strafbepalingen. Wed
ia or blijkbaar een grooto meerderheid, dio
de vrijheid van arbeid on den ongostoardon
gang van openbare diensten krachtiger
dan tlians wil verzekeren- Maar dal dit nu
reeds en op do voorgedragen wijze behoort
te geschieden, zonder dat tevens of vooraf
do rechtstoestand vau ambtenaren cu werk
lieden boter is geregeld daartegen komt het
ono voor, dat, blijkens liet Verslag, ook bij
con deel der rechterzijde ernstig bezwaar
bestaat. Het is zeker, dat do linkerzijde,
welke terecht het laatstgenoemde standpunt-
inneemt, daarvan niet zal afwijken, zoodat
als do Regeering zich ongeneigd toont
hierin tegemoet te komen de behandeling
op een partijstemming zal uitloopon. Dit
ware zeer te betreuren, te meer, omdat dan
een deel cler rechterzijde gesteld zou worden
voor do moeilijke keus óf het ministerie in
den steek te laten, óf tegen do eigen over
tuiging te stemmen.
Dat zal dc Regeoring zelve stellig willen
voorkomen. In haar antwoord verwacht on
wij dan ook do geneigdheid te zullen vindon
om aan do overwegende bezwaren vau onge
veer do halve Kamer tegemoet te komen.
En daarop rekenen wij to nicer, nu blij
kens liet Voorloopig Verslag „vrij alge
meen" het gevoelen weid voorgestaan, dat
do staking haar eigenlijke oorzaken gevon
den heeft in do griovon van hot spoorweg
personeel. Door dit zoo „vrij algemeen" te
erkennen, hooft do Kamer zelve immer»
reeds aangetoond, dat een onderzoek en zoo
noodig tegemoetkoming aan dio grieven
vooraf dient te gaan.
De Nieuwe Courant bespreekt liet jongste
Kamorvcrslag en vindt er in terug, wat in
de laatste wekon herhaaldelijk gezegd is. Zij
zegt dan ook
Heb Verslag geeft slecht» de samenvatting
van hetgeen in do laatste weken herhaalde
lijk van over en weer is gezegdmet yccI be
langstelling zien wij thans uit naar het ant
woord der Rcgeoriug.
Gelijk dit vergeto mon niet voor de
handhaving van orde en rust in liet land,
haar verantwoordelijkheid veel on veel groo-
tcr is dan die dor Staten-Gencraal, zoo
hangt ook de loop, dien de verdere behan
deling in dc Kamer zal nemen, van hilar
veel meer af dan van de voorloopig kenbaar
gemaakte nicening van deze of gene Kamer-
I De Christen-Democraat zegt te begrijpen,
■ut, wat de vaccine betreft, minister
Kuyper stond voor een moeilijk op te lossen
■ra-agstuk. Gedrongen door een zoo herhaald
■ütgesproken vei langen van eigen partijgo-
■ootcn, moest hij maatregelen in hot leven
■•oepen, die zeker bij geen der leden van dc
■verzijde ook maar eenige kans op insbe-m-
■iog zullen vinden. Ook onder de roomsclien
■orden niet weinigen gevonden, die van een
■u ontregel t-ot inperking van den vaccine-
■hvang volstrekt afkcerig zijn. Gegeven do
■rustandiglieden, wil hot blad aannemen, dat
Ho oplossing, thans door den Minister voor-
■reteld, wellicht do eenige mogelijke zal zijn,
■l wenscht hot daaraan terstond toe te voe-
■gon, dat ook hierbij weer blijkt hoe de in- 1
■ch ik kei ij kheid, waarop de coalitie rust, niet
■an beide zijden schijnt te komen, doch
■schier uitsluitend vair do anfcireyolutionai-
■ren wordt gevraagd.
I Dat do ontheffing alleen en uitsluitend
■tal kunnen worden verleend ten bate van
■kinderen, dio de bijzondere sohool bezoeken,
■rilt het blad een onbillijkheid, die, naar
■zijn nieening, niet gerechtvaardigd wordt
■door een verwijzing naar het feit, dat ,,dus-
Iver bedenkingen tegen de koepok-inenting
■hoofdzakelijk rezen van de zijde van de voor-
1 standers van de School met den Bijbel."
I Immers voor ons staat het vatsb, dat onder
Ido ouders der kinderen, die dc openbare scho
llen bezoeken, minstens evenveel, zoo niet
meer, gevonden worden, die ernstige bc-
Izwaren hebben tegen de inenting hunner
kinderen.
I Alleen, zij missen een orgaan, waardoor zij
Ihun bezwaren kunnen kenbaar maken.
I Het practisch gevolg van het voorgestelde
I wetsontwerp zal, gelooft het blad, metter-
Idaad verrassend zijn. Het is vast overtuigd,
Idab aanstonds bij hot in-werking-treden de-
Izor wet aan bijna alle scholen met den Bij-
I tel voor ongeveer alle kinderen ontheffing
I zal moeten worden verleend. Maar heel on-
I ders zal het resultaat zijn voor do overige
I bijzondere scholen, bijv. de R -K. scholen.
I Daar zullen geen ontheffingen kunnen
I worden verleend, omdat meerdoro oudera bc-
I zwaar zullen maken hun kinderen met niet-
I gevaccincorden to doen samenzitten. De
I schoolbesturen zullen, uit vrees voor het ver-
I laten dor school, die bezwaren ernstig no-
I men en weigeren ontheffing te vragen.
I Men bcgrijpo wel, geen ontheffing wordt
I verleend, wanneer niet liet schoolbestuur of
I het hoofd, wanneer er geen schoolbestuur is.
I do aanvrage daartoe bij do Regeering in
zendt.
Wenscht hot schoolbestuur of het hoofd
geen niet gevaccineerde kinderen too to la
ten, dan is er voor de bezwaarde oudere
geen anderen uitweg dan hun kinderen van
do school te nomen.
Do oudere worden al zoo afhankelijk ge
steld van de besturen of van heb hoofd,
l Uit deze wet spreekt geen beginsel.
I Het is slechts een in-hct-loven-roepen van
een uitzondoringsmaabregclof wil men, van
een voorrecht ten bale van enkelen.
Die bevoorrechting van enkelen is èn on
gegrond èn onbillijk, vooral, waar de Minis
ter in zijn toelichting zoo beslist doet uit
komen, hoe hier in het geding is een ver
korting van dc persoonlijke vrijheid cn van
het onderrecht door slaatsdwang.
Deze woorden van den Minister onder
schrijft het blad cn gaarne brengt zij hem
hulde voor zijn kloeke uitspraak,
Alleon, cn Hierop leggen wij den nadruk,
wanneer dc Overheid zich schuldig maakt
naar 's Ministère overtuiging aan zulk een
ornstig vergrijp aan het oudcrreclit, dan is
minister Kuyper er niet mee af een wetje
in het leven te roepen, dat. slechte een klein
deel van ons volk, cn wel 's Ministers naaste
vrienden, wil beveiligen tegen ccn aanslag
op hun burgervrijheid en ouderrecht.
Dc Tijd- zegt, dat zij onwaarheid zou spre
ken, indien zij beweerde, dat zij do indie-
ning van het vaccine-wetsontwerp met
onverdeelde blijdschap begroet heeft.
Immers, het groote nut van de vaccine,
welke cos volk nu rcecs zooveel jaren be
waard heeft voor den geescl van pok-cpi-
I)
Zyn oom deod het deurtje voor hom open
en wilde er voor hem ingaan, omdat hy
dacht, dat de jongen natuurlek naast zyn
vader zou' willen zitten, maar tot zyn groote
verwondering stapte zyn kleine neefje over
de voeten van sir Everard cn ging hem
voorbydaarna moest oom Charlie hem
doorlaten, en hy stapte verder tot den anderen
hoek, daar klauterde hy op do hooge bank,
voor oen groot „prayerbook" in folio, op welks
band in sieriyke gotbieke letters het mono
gram van Adelaida stond.
Be menschen uit het gehucht hadden zich
dikwyis mot verwondering afgevraagd, waar
om vader on zoon, dio meostal de eenige
personen in do bank waren, op zulk een
afstand van elkander zaten; on de oude gees-
teiyko had in het eerst slechts met groote
moeite een- glimlach kunnen onderdrukken,
als hy aan do eono zydo do broodo schouders
on bet donkere, baardige gelaat van den for-
schon man, aan do andere zijde de kruin
van het bruine kinderhoofdje ze.g.
Maar tovergeof9 had sir Everard zyn~zoontjo
gevraagd, om naast hem te komon zitten;
de knaap gaf de voorkeur aan die strenge
afzondoring. Eens had do weduwnaar gedacht,
dat het was, omdat daar de plaats van zyn
moeder geweest was; maar zooveel gevoel
kon hy Humphrey niet toeschreven. Dus zag
hy het aan voor een dwaze gril en sprak
hem nooit meer er over.
Het kind self had aan niemand anders
dan aan Miles verteld, hoe gelukkig hy zich
gevoelde, als zyn oog viel op hetzelfde ge
schilderde kerkraam, waar de blik zyner
moeder zoo dikwyis had gerust; hoe biy hy
was, als hy kon denken, dat hy zat op die
zelfde plaats, waar zyn moeder zoo dikwyis
gezeten bad; en ofschoon hot groote „prayer-
book" te zwaar was om het te openen, legde
hy toch zyn eigen klein boekje er op, en
zag by zoo gaarne naar de sieriyke letters,
die baar monogram vormden.
Niets bracht hem méér de zoete herinnering
aan zyn lieve, doode moeder in den geest
dan die oude, gryze kerk; en do altyd be-
weegiyke, altyd rustelooze jongen kon daar
doodstil in zyn hoekje zitten, om te denken
aan den eersten Zondag, dat by naar do kerk
ging, toen by met haar uit één boek bad on
Daar baar zachte stem luisterde, als zy de
psalmen en de gezangon zoDg.
Be dienst begon, en Humphrey klom van
zyn bank.
Be menschen waren er aan gewoon ge
worden, by den aanvang der godsdienst
oefening de breede, ryzige gestalte van sir
Everard zich te zien opheffen in haar geheele
lengte, torwyi bet kleine bruine hoofdje van
zyn zoontjo geheel verdween; maar oom
Charlie was hierop in het minst niet voor
bereid en daclit, dat zyn neefje gevallen was.
Maar neen, daar stond hy op den grond mot
de oogen op het „prayerbook" gevestigd,
terwyi de beschotten der bank zich hoog
boven hem verhieven.
„Waarom gaat de jongen niet op een stoel
staan?" daclit hy onwillekeurig.
Om de waarheid te zeggen, was inderdaad
dikwyis do verleiding by Humphrey groot
geweest, om drie voet in de hoogte te klimmen,
en zoo eene waar te nemen, wat er zoo al
I rondom hem voorviel; maar by wist zeker,
dat zyn moeder nooit boven op oen stoel had
gestaan in de kerk, en daarom bood hy
weerstand aan de bekoring.
Humphrey volgde den dienst tameiyk aan
dachtig, totdat het gezang begon; dan liep
het altyd verkeerd. Al doed hy nog zoo zyn
best, hy kon maar geen maat houden met
de rusten; hy kwam bijna altyd te vroeg aan
het eind, of anders, als by zich er eens
byzonder op toolegdo om langzaam te zingen,
boorde hy soms plotseling op het eind zyn
heldere stom alleen door het kerkgebouw
weergalmen.
Na lang zoeken had liy de oorzaak van de
fout gevonden. Hy had namelilk bemerkt,
dat het niet aanging, maar recht lot het
oind door te zingen, omdat er sommige
woorden, of zelfs zinnon werden herhaald;
maar welke woorden tweemaal moesten worden
gezongen, dat bleef hem een raadsel en een
onoplosbaar vraagstuk.
Hy koesterde do grootste bowondoring voor
de toonvallen en stemuitzettingen, waarmede
de ouda geesteiyko het „Te Deum" kon aan
heffen en eens had hy beproefd, om dat
eens prachtig na te bootsen, maar een strenge
blik van zyn vader legde hem onmiddeliyk
hot zwygon op.
Toen het gezang uit was, bemerkte oom
Charlie, dat Humphrey de grootste moeiiyk-
heid had om de volgende plaats in zyn boek
te vinden; hy gal hem daarom eon teoken,
om te komen kyken in zyn boek. Maar
Humphrey weigerde dit beslist, reikte hem
zyn eigen boekje over, en verzocht hem fluis
terend daarin de plaats te wyzen.
Toen de jonge man het aan zfcjn neefje
teruggaf, zag hy op hot titelblad den naam
„Adelaide Buncombe;" het handschrift was
van zijn doode zuster, en hy begreep nu
waarom het kind alleen dat boekje wilde
gobruikon.
Toon de oude goesteiyke op don kansol
zyn grooten bybel opende, zette Humphrey
zich in zUn hoek neder, juist zooals zyn vader.
Het kostte hem altyd eenigen tyd, om juist
dezelfde houding als sir Everard aan to nomen
en soms gebeurdo het wel eens, dat, juist
als hy zyn doel borelkt had, zyn vader do
beenen over elkaar legde, of oen hand bewoog
on dan moest Humphrey weor van voren of
aan beginnen.
Dien dag echter was het heel eenvoudig;
sir Everard zette zich neer met de beonen
over elkander, logdo de handen govouwon op
zyn knie, en wendde liet hoofd naar don
kansel, om te lui3toren.
Humphrey doed hetzelfde.
Toen verhief zich de stem van don ouden
geesteJyke: „In hot veertiende hoofdstuk van
het Boek der Openbaring, het tweede vors,
staat het woord Gods aldus geschreven„En
ik liob een stom gehoord van den I-Iemol,
als een stem van vele waterenen ik
hoorde de harpenaren en de ruischende tonen
der harpen En zy zongon ais oen nieuw
gezang, dat niemand vermocht te zingen dan
de honderd vier en veertig duizend, die van de
aarde waren vrijgekocht."
Humphrey luisterdo niet dikwyis naar do
preek, maar dien dag was het allemaal over
den hemel en daarover hoorde liy gaarne
sproken, omdat zyn moeder daar was.
Te zwak blQft altyd de menschoiyke spraak
om de glorie van dat verro land te beschrijven
doch als men onderwerpen aanraakt, dio voor
allen van zoo groot belang zyn, 6leept men
zyn gehoor mede.
Zoo kwam het, dat de harten ontgloeiden
grobp. Mogo zij ten volle boscffon, hoe ern
stig landsbelang betrokken ie bij do vervul
ling der hoop, in het Verslag ten slotte uit
gesproken.
Dc Nederlanderdie meent, dat met be
kwamen spoed gearbeid is, zegt o. m.
Mocht de Regeering nu op haar beurt
„met bekwamen spoed" haar antwoord kun
nen inzonden, dan zou allicht nog vóór Pa-
schon met de openbare behandeling dor ont
worpen een aanvang kunnen worden ge
maakt.
Met het oog op dc lichtingen is dit te
wensehen.
Dc Kampioen, orgaan van den Alg. Nod.
Wielrijdersbond en de Ned. Aniomobiel-
club, bespreekt liet wetsontwerp op het
automobiel verkeer.
Heb blad is van oordcel,dat or ccn wet
dient to bestaan, dio ecnorzijda hot goed
recht von het verkeer op do openbare we
gen vaststelt,hot voriceor beschermt, cn an
derzijds hot publiek beveiligt togen be
et mire-buitonsporighodon. Die wet moot
ookbar van algemeeno toepassing fijn op
allo verkeersmiddelen van den openbaren
weg.
In ons land is geen rij kavorg inning voor
geschreven voor hol vorkcor niet voortui
gen, getrokken door dieren. Thans wordt
de uitsluitende regeling voor liet automo-
biolvorkcor voorgesteld. Maar dc automobiel
is niet gevaarlijker voor do publieke vei
ligheid dan lovende trekkracht. Er is geen
enkel voertuig denkbaar, welks beweeg
kracht zoo nauwkeurig regelbaar, zoo haar
scherp bestuurbaar, zoo gedwee oil zoo ge-
heel aan den bestuurder onderworpen is.
Geen der tot nog loc bekende voortuigen
is zoo weinig gevaarlijk als hot m 'orrij-
tuig. Waarom is dus de/o uitzonderingswet
op liet automobiolverkeer noodig? Het zal
con wet zijn, dio nu door dc pioniers dor
vorkeoraovolubio, cu over tien jaar door liet
gohcelo publick veroordeeld wordt.
De Kampioen behandelt wider do artike
len van het wetsontwerp. Daaruit Wijkt
o. a., dat hot blad bezwaar ar togen hoeft,
dat ook do motorrijwielen aan dezelfde be
palingen als dc automobielen zullen onder
worpen zijn. Als men weet., dat tal van we
gen in ons land wegens onvoldoende
brood/te, wegen» te slappen ondergrond of
om andere aannemelijke redenen voor mo
torrijtuigen verboden zijn, dan voelt mcai,
zegt. het blad dat de wetgever con on
billijkheid begaat, door do motorrijwielen
mot motorrijtuigen, waarvoor dat varbod
ïitet behoeft te gddon, gelijk to pteHcai. Het
motorrijwiel wordt zelfs in sommige omstan
digheden, bij een defect of Ln voiband ntefc
don toestand van den weg of mot plaatselijke
omstandigheden, in con gewoon rijwi. 1 ge
transformeerd en door trapkrarJil au bewe
ging gebracht.
Eon asterisk in Het Centrum luidt'.
Do uitslag der verkiezing voor de
Prov. Staten van G r o n i n g o n is al»
ccn nodorlaag voor do sociaal-dc-
raocraton te bosohouwon.
Terwijl het gold do aanvulling ccncr vaca
ture, ontstaan door het bedanken van den
licor Schaper, heeft do sooiaal-dcnu wati-
6cho candidaat verreweg het goringsto aantal
stemmen gekregen, zóó zelf», dat hij niet
eens Ln herstemming komt.
Hieruit blijkt dus opnieuw, wat wij reeds
nicormalcn constateerden, dat de socias'-de
mocraten soms alleen gekozen worden, om
hun persoon, hun groote bekendheid in 1 it
district cn andere overwegingen van dien
aard.
Men vorklaart zich dan niet zoozeer voor
do socialistische b eg i n s e 1 o n, dan wel
voor con populairen, socialistisclien per
soon.
Ook kan het zijn, dot do jongste agitatie
van invloed is geweest op den uitslag dezor
stemming cn do kiezers hun misnoegen heb-
l>en willen tc kennen geven over de houding,
door de S.-D. A.-P. in don Kaatsten tijd
aangenomen.
ltoden om zich op dit resultaat te beroe
men, heeft ctc partij van mr. Troclsfcra in elk
geval niet.
met den geestelyko, toen deze door zijn onder
werp in geestdrift werd gebracht, on dien dag
was er diopo stilte in de oude, gryze kerk.
Slechts tweemaal word Humphrey's aan
dacht verstrooid. Eerst, toen hy z[|n oom
een potlood uit zyn zak zag baton, en iotn
ln zyn bybel onderstrepen. Dat was iets
nieuws; nooit te voren had Humphrey het
gezien, on by raeendo hot olrbaar, om langs
de bank naar zyn oom op te schuiven en de
zaak eens te onderzoeken.
Oom Charlie gaf hom zyn bybol, on hy zag,
dat do onderstreepte passage do tekst dor
prook was.
Toon hy voldaan naar zyn hoek terug-
schoof, besloot hy in het vervolg altyd een
potlood mee naar do kork to brengen, en
eveneens te doen.
De volgendo verstrooiing had een meer
kwaadaardig karakter. Een wesp lio/l eerst
al zoemond de lioele kerk rondgezworven,
maar deed eensklaps eon zeer beslisten aan
val op de bank der familie Buncombe, en
koos oom Charlio als zyn slacbtofïor uit.
Humphrey, die liet onmiddeliyk had bemorkt,
draaide zich om on zag, hoe zUn oom oon
wanhopigon atryd mot hot insect wae bogon-
non. Hy schuddo telkens heftig mot hot
hoofd, verschoof zich soms plotseling op zyn
zotel, ging zelfs eenmaal staan, greep in do
lucht naar hot diertje en trachtte op allerlei
wyzen, maar tevergeefs, aan zyn taaien aan
valler te ontkomen.
(Wordt vervolgd.)