Spanje. Zuid-AfHka. Rumenië. China. Marokko. Tweede Kamer. Telegrammen. beurs van Amsterdam. tit defcj Vet be tot 811 re« H ng aangenomen aan de Kathol iek-theolo- I oho faculteit te Straatsburg, nl. dr. Jozef I lusbach (moraal-theologie en apologetiek) I dr Jozef Schroder (dogmatiek). - Keizer "Wilhelm heeft graaf Golu- .wsky, den Oosten rijkschen minister, zijn rtrctr gezonden met het onderschrift: ^ci' herinnering aan de vernieuwing van drievoudig verbond." Nadat hot vooi stel Singer betreffende de iging van het reglement van orde van iityksdag met 226 tegen 66 stemmen eu blanco, verworpen was, begonnen de latten ovorlie'c vooistel-Giöber, welke rustig iepen Nadat Gröber gesproken had, be ien Bebel, Richter en Barth het meerder- - voorstel. do j.u volgende stemmingen kwam het «en opgewonden discussie tusschen Singer den vice-voorzltter Stolberg over hot ement van orde. i'-t voorstel der meerderheidspartijen tot mg der debatten werd aangenomen. Een vooi stel-Singer, om ten opzichte van J voorstel Gtöber ovor te gaan tot de orde den dag, werd verworpen met 212 tegen Memmen on 4 blanco. I jet voorstel Giöber werd daarna aange- ïion mot 206 tegen 92 stemmen eo 8 bil nco. §)aarna werd de beraadslaging over het mof en de rapporten over verschillende efnummer8 voortgezet. Do pogingen der filiaal-democrat en, o:n aan de rapporten een feb.it over het reglement van orde vast te Bj>upon, werden door den vice-voorzltter L&ing verhinderd. - Volgens een offlciëel bericht in de „Wei- marischo Zutung" heeft de groothortog van B-lksen Weimar zich verloold met prinses Car-dine Elisabeth Ida van Reuss oudo linie. oothertog Wilhelm Ernst van Saksen- VBnnar Eisenach ia m z(jü 27sten jaar en Tjdo verleden jaar Januari z(jn grootvader Jj na diens overljjaen. Zjjn verloofde is de dtslo doclitor van den erfprins Hoinnch XXIV jvan Reuss. Z(j is 13 Juli j.l. 18 jaar geworden Belgiè. Do directeur der „Lharbonnoges Bclgee", HHrzo, heeft een brochure in 't licht gegc- ~}n, handelende over de in Limburg govon- löh steenkool. Hij is van meening, dat do [Belgische Staat, zonder voor do mijncxploi- :o monopolie te nemen, zich voor binnen- Jdsch verbruik een eigen mijngebied moot rveoren, ton einde tegenover den steea- jonhandcl van particuliere maatschap- jen een tegenwicht to vormen. Qroot-Brltannlè. Lord Roberts weigert de Kousenband- on! kosten to betalen, welke onkosten "dnge- twaalf duizend gulden beloopen. Lord jberts beweert dat wijlen koningin Vic- a hom bij zijn benoeming in do orde bo- fde hem van do daaraan verbondon gelde- ,o verplichtingen te zullen ontslaan. To Londen ia plotseling overleden het ;lemontslid- kolonel McCalmont. Hij d bekend als een der rijkste monscben in ;oland en als bezitter van renpaarden. bezat hij een weelderig stoomjacht, de iralda", da-t hij had laten inrichten om in logstijd als kruiser to laten dienen. In Spaansch-Amerikaanschen oorlog vcr- ;ht hij het aan Spanjo. Dit jaar was er nieuw turbine-stoomjacht voor hem ge- wd, nog weelderigor en nogrbeter voor ^jlogsdoeleindesn ingericht. Mon sprak er ran, dat McCalmont eerlang Lord Tennyson fis gouverneur-generaal van 't Australischo geanccncbest zou opvolgen. In het Parlement zat hij rechts. Hij vertegenwoordigde New market en was 41 jaar. ©ostenr.-Hong.-Monarehle. In antwoord op een vraag van den afge- ISrdigdo Kossuth in de Hongaarscho Ka mer, omtrent do houding door de Hongaar- fche regcering aan te nemen, wanneer Dailschland de handelsverdragen opzegt, antwoorddo minister-president Kolom^nn Szell dat het hom onmogelijk is een bepaalde hanging aan te nomen, zoolang hij niet staat voor een bepaald feit. Daar Duitschland zich gereed maakt gewichtige besluiten te nAon, is het dringend noodzakelijk gewor den dat Hongarije zijn economische betrek- ■en met Oostenrijk afdoende regelt. De sring stelt alles in het werk om deze zaak spoedig aan het oordeel der Kamer te kunnen onderwerpen en zal er voor waken dat Hongarijo niet onbeschermd zij. j De minister-president zeide nog dat het n'fiuwo (Hongaarsche) tarief zoodanig zal ziju' samengesteld, dat de belangen van Hon garijo tegenover Duitschland, de rest van Europa en andere Staten gewaarborgd zul len zijn. Het Oostonrijksche Heerenhuis heeft het door do Kamer aangenomen ontwerp tot beperking van den termijnkandel in'granen ;omaal op voorstel van den minister van landbouw verworpen en zijn eigen redactie gehandhaafd. Er is een ndcuw ministerie gevormd met den heer Silvda als president. De portc- f.TttiUcs zijn als volgt verdeeld: buitonland- eohe zaken Aburzuza, justitie Dato, infan- ciën ViHavende, binnenlandeoho zaken Mau ra, oorlog Linares, r. arine Sanchez Toea, [onderwijs Allen de Sanazar, open..are wer ken markies CadUlo. Do nieuwe ministers hebben reeds den eod afgelegd. j Hit Johannesburg wordt geseind Er z(jn belangrijke veranderingen gemaakt in de Zuid Aftikaansche politie, welke met 14 Do- ct*mbtir. a. a. m w rking treden. De aanwer ving is geheel gesloten de manschappen bob ben .hot recht in de reserve te gaan voor de rest van don tyd waarvoor zy geleekend heb- bon, en ontvangen dan 12 pond per jaar, op Voorwaarde dat zy in de nieuwe kolomön biy- om roede te werken tot de voorgenomen Mpnisalie. K>*zo veranderingen beteekenes een aan- zienlyke vermindering van de getalsterkte van den troep. De minister van financiën diende bij do Kamer de bogrootang voor 1903/04 in. Daar in werden de inkomsten geraamd op 225,117,000 fr. en de uitg. op 218,500,000 fr. De minister wijst er op dat de tijd voor leeningcm of verhoog ingen van do schuld voorbij is; men zal naar andore middelen moeten omzien om buitengewone uitgaven te dekken en daarvoor kunnen slechts strek- kon de overschotten van de beg rooting. Uit Peking wordt naar Londen geseind dat het Engelscho contingent tc Shanghai wel bevel ontving den 20sten December tot do lang en breed besproken ontruiming over te gaan, doch dat de Tommies hoogstwaar schijnlijk toch maar zullen blijven, aangezien de Franscho en Duitsche contingenten rede nen schijnen te hebben gevonden den aftocht vooreerst nog niet te blazen. Prettig voor Shanghai en de Shanghaiers. Te Tanger zijn 8 Deoember berichten ont vangen uit Fez, waaruit blijkt, dat de pre tendent-sultan nog steeds vertoeft te 'Jazza, waar hij zich gedraagt als souverein. Hij heeft zich meester gemaakt van de schatkist en van den wapen voorraad en wachtte nog llechts op eonige versterkingen om het leger van den sultan aan to vallen. Hij int belas tingen, laat postzegels drukken met zijn beel tenis er op en hij noemt zich Ahmed Bon Mohammed Hassam. De sultan heeft een le ger op hém afgestuurd naar Tazza. Volgens een later telegram van gieteren uit Tanger is het leger van den sultan van Marokko aangevallen door een stam, die te gen hem in opstand is en zijn troepen den weg naar Rabat versperde. Na aanmerke lijke verliezen geleden te hebben moesten de troepen van den sultan op Fez terugtrokken. De Venezuela-quaestie. De bladen te Nieuw York publlceeren een open brief van président Castro, biykbaar ge schreven vóór de laatste verandering In don toestand. De president zegt daarin, dat hy weigert het bericht te geloovon, dat Duitsch land en Engeland zich gereed maken op le treden met geweld in plaats van langs diplomatiekon weg. Hy betuigt de eerlijk heid van Venezuela's bedoelingen en ver klaart, dat de vrede niet ver nf is, e'adan zullen al zyn beloften vervuld worden. De president besluit aldus: „Ik kan Die. meer doen; ik heb de eer op den voorgrond gesteld en wil geen verontschuldigingen zoeken ora onbesuisde vijandschap te ontwapenen door hot aannemen van vernederingen, welke de waardigheid der Venezuelanen"bevestigen. Uit Washington wordt gesolnd dat de Bfltscho en de Duitecho gezant le Caracas vóór bun vertrek aan den Amerikaansclien gezanl. Bowen gevraagd hebben de bolangon hunner respectieve landen waar te nemen. Aan dit verzoek zal worden voldaan. Zitting van hedm. Per Telegiaaf.) Hoofdstuk IV (Justitie). Bij de voortzetting der algeomcenc beraad slagingen over het Hoofdstuk JTuetótdo drong de heer Meiobers ruan op een spoedige wijziging van artikel 378 strafvor dering, ten einde overeenkomstig het re quest van het Landelijk Hogerhuisconritó een juister onderscheid to maken tiUBohea den rechter over do revisie en den rechter n revisie. Voorts verzocht epr. gratie voor Wiebren Hogerhuis. Ook de heer Van der Zwaag deed dat verzoek. In het belang eener goede recht spraak drong deze spr. voorts aan op Frie- eohe tolken bij do reohteoolleges in Fries land. De heer Heïsdingen vroeg mede- deelang van den inhoud van het wetsont werp op hot arbeidscontract. Spr. wemschte maatregelen tegen uitbetaling van looncn in herborgen, speciaal aan bootwerkers te Rotterdam. Tegenover den heer Paeotoore, die, aandringend op maarregelen tegen de sohandaAl-oorportage, had gewezen op het gevaJ-Krupp in Duitschland, wees spr. er op, dat dit niets met de zaak to maken heeft, maar dat de heer Passtoors wel eens mocht optreden tegen he. stinkend-sinerig pamflet Allemaal socialist", een stuk, uit gebroed in een Jezuïetennest, geschreven door duister]ingen, die den naam van Wil- lom van Oranje, gevallen als slachtoffer van hun lagen en listen, durven gebruiken als dekmantel van hun goor gedoe, en dde den moed met hebben b"n naam te noemen en de verent.woordelijkheid to dragen voor hun geschrijf, zooals de redactie dor ,,Vor- warte" ca de schrijver* van persoonlijke aanvallen, die althans- door onderteekeming van hun geschriften door de justitie bij den kraag runnen gepakt worden. Overigens achtte spr. in maatregelen als door den beer Passtoors gewensckt, een bedenkelijke beper king van de vrijheid gelegen. De heer Van Veen verklaarde zich tegen het verlecnen van bevoegdheid aan den rech ter om voorwaardelijke veroordeeling uit to spreken, maar zou het Openbaar Ministerie meer vrijheid willen geven in de schorsing der opgelegde straf. Do heer Van Saete van IJssdt verzette sioh tegen meerder beperking der peventiove hechtenis, verklaarde zich tegen het verzoek van hot Hogerhuis-oomitó waardoor de rechtszekerheid in gevaar wordt gebracht, verlangde een rechtegelee Je aan het hoofd der krijgsraden en wenschte tegengegaan heh misbruik, van het recht van verzet tegen strafvonnissen bij verstek gewezen, speciaal bij kantongerechten. Dk heer Ter Laan drong aan op rechtsher stel van den heer Bruigom to Delft, die zich beklaagt over de toewijzing van een stuk grond aan zijn buurman, waarvan hij eige naar is en de grondbelasting betaalt. Do heer Be Visser kwam op tegen het meer en meer gevolgd systeem, om preven tief gevangenen bij gesprekken met bezoe- kore achter traliën en op 4 a 6 Meiers af stand tc houden. Do heer Van Wijdt pivstesteerdo tegen de insinuaidën va ndon lieer 1; alsdingem, die bewijzen dat het den socialisten geen ernst is met hun bewering dat zij den godsdienst niet willen aantasten en steunde krachtig dón wensch van den heer Passtoors om ontregelen tegen do scha ndaal-oorpoi-t age. De Minister van Justitie ver klaarde on gewen echt te achten wijziging van art 314 Burgerlijke Rechtsvordering, der Kinderwetten, vau da wijze van getuigen verhoor, van het strafminimum, zoomede partieele wijzigng van het Wetboek van Strafvordering. Binnen korten tijd zal het wetsontwerp tot wijziging van het vierdo Bock van het B. W. (bewijslcer) worden in gediend, in den loop van het volgend jaar een Strairechtsnovelle, waarin meer dan een van de verlangde maatregelen ter bescher ming van het zedelijk karakter van het openbaar volksleven zullen worden voorge steld. Mcor dan ooit is de Minister overtuigd van de wenechelijkhcid, een proef met de voorwaardelijke voroordeeling tc nemen. On derzocht za! worden of het noodig is de be paling betreffende liet uitspreken van straf vonnissen door do kantonrechters te wijzi gen, De Minister is tegen beëediging van getuigen in de instructie. Gezamenlijk met den Minister van Binnen- landsohe Zaken wil de Minister een Staats commissie benoemen om een onderzoek in tc etellen naar do bedelarij en do landloopcrij, ook in verband met do armenzorg. Do onge lijkmatige straftoemeting waarover de heer Hugenholtz klaagde is een gevolg van de plaatselijk verschillende omstandigheden. Diefstal uit honger acht de Minister niet strafbaar, daar dan overmacht aanwezig is. Do ambtenaren van het Openbaar Minis terie zijn ten onzent niet verplioht tot ver volging over to gaan. Tot verzachting dor oelstraf wil do Miniater medewerken, in de richting als aangegeven door verschillendo sprokera Verzachting van de behandeling van gevangenon die een politieke carrière doormaken ie niet gowonsoht. Evenmin par tieele herziening van de militairo straf- rechtspleging. Bij een wijziging der Revisaovt i den zin aJa door hot Hogovhuie-comité gewcneclit waarvoor do Minister veel voolt zou aan hot gewijsde niet getornd mogen wor den. Tot gratieering van den laatste der Ho gerhuizen bestaan in dozen stand dor zaak geen termen. De wonechclijkheid van Frioeche tolken zal do Minister onderzoeken- De quaestle van het gevangenbetoek zal de Minister onderzoeken. Wat de naamlooze vennootschappen aan gaat, de Minister heeft opdracht gedaan aan de ambtenaren van z|Jn departement tot onder zoek of niet de zaak zóó geregeld kan worden dat in plaats van Konlnkiyke bewilliging treedt de Inschrijving In de riglsters van het Dopartement van Justitie. Dit onderzoek le In een vergevorderd stadium. De zaak-Bruigom hoort niet In deze Kamer thuie. De man Ijjdt aan eon ldóo fixe Stem van de publieke tribune: Dat is niet waarl De Voorzitter dreigt met ontruiming van de tribune Indien nog éón woord gesproken wordt. De Minister verdedigde ten slotte de uit voering van de poetenorder, die nlot beoogde de politie een nieuw recht te geven, maar slechts haar te herinneren aan haar bevoegd heid om binnen baar natuurlijke grenzen op te treden tegen hateiyken en ondraag'.yken overlast van tirannie en terrorisme. CARACAS, 9 Dec. (R. 0.) De gecombineerde Engel8ch-Duit8che vloot nam heden de v.oot van Venezuela in de hayen van La Guayra in beslag; deze waa uit vier oorlogsschepen saamgosield. Naar gemeld wordt zal het ultimatum morgen worden overhandigd, waarin antwoord gevraagd wordt op de eiscben, door de En- gelsche en Duitsche gezanten gesteld. Allo Engelsche onderdanen te Caracas z(Jn in hechtenis genomen. HAVRE, 9 Deo. (ft. O.) Omstreeks 160 zeelieden, die zonder schip z(Jn, besloten zich aolidair te verklaren met de Blakers to Mar seille en trachtten de bemanning van de ,ViUe de Tarragon©" over te balen zich b(J hen aan te sluiten. Do politie kwam evenwel tueschenbeide. Hisrop volgde een tumult, waar by de commissaris van politie klappen outving. MARSEILLE, 9 Dec. (ft, .0) In een heden middag gehouden vergadering van aange monsterde zeelieden Is besloten, de weikata: king tot het uiterste voort te zetten. MADRID, 9 Dec. (ft. 0.) In de Kamer las Silvela een koninkiyk besluit tot schorsing der zittingen voor. De zitting werd zonder eenig Incident gesloten. Weerbericht v»n ÏO December. (To^i.bj opftraii ru tiai Kou. Ilil UiilUiU Verwachtl DgMatige oosteiyke wind. Gedeelteiyk bewolkte lucht. Weinig verande ring ln temperatuur. de Spanjaardsbrug zakte de voorste door het (js en gemakte do lading te water. De vervoorder liet biityds do sJod3 los on bleef, ongedeerd, op o Ijs staan. LEIDEN, 10 December. Voor het examen in de Handelsweten schappen (boekhouden, handelsrekenen en handelsrecht) vanwege den ,Nat. Bond van Handels- en Kantoorbedienden" te Amster dam zyn geslaagd de heer D. J. A. Verboog, leerling van de Handelsbediendenvereenlging .Kennis ls Macht" alhier, en de heer B. H. Swart Jr., van Loiden. Zy zyn leerlingen van den heer A. H^ van den Oever. Mr. Troelstra za), naar men verwacht» Maandag aanstaande ln de Tweede Kamer zitting nemen. Leiderdorp. Hedenmorgen, te ongeveer II uren, kwamen van de Zyi een tweetal sleden, beladen mei hul Ongeveer 80 meter vóór 10 Decomber 1902. De fondsenmnrkt te Nieuw-York opondo gisteren pryshoudend, maar verliep vorvol- gons zonder eeno bepaalde richting. Geld Bchaaischte veroorzaakte naderhand oene daling, lorwyi h-t verminderen van de hulp bronnon dor geldmarkt de speculatie zoo c oed als tot stilstand bracht. De stemming was vervolgens over 't algemeen ten gunste van een daling, maar twee of drio fondson onder vonden een scherpe ryzing. De markt sloot lusteloos en fhuw. Dientengevolge was ook de Amslerdamsche mark» hoden flauw en uiiermato stil Alleen Missouri's werden gokocht. In den middag kwam daaiin geen vei betering. Do markt sluit onverai derd. Nahonalen Jager. Buiten land flauwer. Koninkl'Jkon opendon zoer vast, doch sluiten flauw. Mflnen boter. Tabak stil. Slotkoersen. Vor. Koers on ioera. heden. Mul. Culfflc, NU. SduldS'l, 81'fe 81% n ONigkbtf' eek 98.'» Hongsnje, leening is fllw 1889 47» 99J4 Oostenr. Rsiua u> Papiei Uei-Not. 6 86»-4 a Zilver Jan.-Jutl 6 84 64% Portugal, OU. 8uiL 1863-84 8 30 H 30)4 uw êlgssb -—-8 31 31% M m m 188889 AH 47«< 47)4 m n n -4'At 4(14 n n n Tit»tiJ««ning4!4 97 H Rusland 1894 BinnenlandA 12 62 m 1680 Rb. 625 A 97% 97 1867-69 100A 101H 1889 ftb. 626.2de serie 6aml. 4 96 Span|8, Obl. P»rp. Schuld..—4 81^4 Turkije. OW. 6epnvil. -„.„.4 9314 geconverteords serie O..— 28)4 28% ii n ii 0 3ifc 3D4 87 87 China Zilvtrleenlng7 8314 88)4 Uoico. Bmn. Allcubire 2o serie 6 36% 36)4 Arganlimê Rep. 1896-99 Obl.A 70 70 BraaihC. 1889 A 74V4 74)4 funding leening 1898-—6 101H 101)4 Columbia 100 - 600--—-1'/» I0K I82k Unjgai 1892 3 66!.s 66)4 Venezuela Obt 188' 100.~-.-4 29« 2914 ,T ..600-4 29H 2914 Paruv. Cart van Aand. 314 3)4 kl. M. prei. WA >7% llalid, Obl. Zurd-llal. Spoor 63*4 637* Polan W. Weenen 1900 Aand 11814 118*4 60 Rutland, Obl. Wladik. 1898-984 116% Rpsan-Ur. R. 626—4 9VA 1, j, 1890 ..—4 9714 Aand. N.-AJr. Handeimre«mglnf— 82 79)4 Cult. Uip Vorstenland— 41 Kon. Pelroieumbronneo 481 473 Uoesi lier 80 8IM 8evr. Aand. Schibaielf 9Ü4 - Periab 139?4 139)4 Aand. Sumalra Palembang— 69 Jk 68?4 Mocara Emm-.— 1027j 102)4 N. W. i Pac. Hjp.-B. Aandeelen 160 162 Pandbrieven— 128 128 7>(a - Incomebond Uhe 11H Pnor L. C 0b*S Restanl b6wlgen 21 *4 Aa.id. H ll. U/eran Spoorweg— 10016 10014 Mi|. ioi Eiol. v- Siaalso*. now 10994 OU. H. Zuid-Afr Boooi 1899 1004 106 103 n Soitei-Wwc 1876-80 -4 8'H Aano. Amcnkaantche Vaart....—. 93!» n Roucro. Uoyd 92)4 Amen» Aand. Aichttoe fapeks» 8416 8154 w Obiig. M 4 I00?4 100)4 Cl)es 4 OfMo, 0. f. A. 47)4 m Clcvei.-Akron ilgest. A 61)4 m O.' Aoundry C. A— 3414 35 m Aaod. Ocnv. Rio 8rande— 39)4 39)4 m 8>.-Louo 4 8anFr. gew.A. 73«è h Aand. Misa. Kansas Toas 26)4 25% Ota. n m Is nyp. 4 97H 97*i w w fr w 91 91 m Aand. Erie «poor 33)4 33'As Ontano S Wettere 21 28% Hort. 4 WesL C. Aand. 71)4 71)4 m South. Pac. C. 6ew. Aand. 62 li 82)4 m Mencac Hal. C. Aand. 16)4 1b% m «nd. - 33% 33)4 H South. Radw. C. gew. K 32)4 32)4 m Union Pac. gewone Aand. 99 «4 99)1 H Conv. 6oldbondt4 10414 104)4 Reading C. C. Aand.— 69)4 - Roet island, C. v. g. A— 4294 42*4 Ne»-0rieans 14% 14% m United Si. 8ieel C. e. K 36H 36)4 N Wabash Sp. C. gew. A 28)4 M pnt- 4 42)4 Ktnsaj City South. R*. A— 32!-4 32 Prei. Aand. 64 H 65 Hongar1|s Theits-loien-4 121*6 Turkije, Spoor». Loten—8 28 8psn;e. Madnd Loten4 6)4 Asahan Tabak, nieuw Aand. 169)4 157 V, United Lwgkai Plant. Aan<U— 247 tangkai Tobak Aand. A 8814 Franco Oell 46)4 Oeii-Cultuur Mi|. 70 7014 Arsndtóurg C. A 0637t Senembah Aand. - 4P194 Aaahin Ptanisga Aand R> Ited. Ind. M.inbou» Aand.— 8 744 Rodjang Lebung Aand. 189 Aandeelen Rotteroam-Oell-— - 238)4 Cert. Transvaal 6 pCt 124. OMlennik. P«p«r21.16 Rijfcmark dito lifrv„21.16 Huw* Zib.Roebeli... franse!» 47.66 OW» Bowlen Roeltfli Prolongatie 4 pCL f 68.70 1.25 1.90' Aidiêntie bi] M. de Koningin. De Luifenant-Qeneraal, Adjudant Generaal, Chef van het Militaire Huls van Hare Majesteit de Koningin, en de Opper Ceromoniomeoster van Hare Msjosteit de Koningin, hebben de eer bekend te maken dat de personen, die voornemens' zyn, by gelegenheid van Harer Majesteits terugkomst ln de Residentie, audiëntie of ^oorstellmg aan te vragen, verzocht worden zulks zoo veel mogeiyk v ó>S i' 21 Doe. a. 8. te doen en hun aanvragen te richten reapectieveiyk aan den Grootmeester van Hare. Majesteit de Koningin en aan cUn ten Paleize te 'e-Oravenhage van dienst Mijnden adjudant. 's Gravenhago, den lOden Decomber 1902. De Opper Ceremoniemeester van Hare Majesteit de Koningin, (getRaro* Van Pallandt-Nbebynkn. De Luitenant-Generaal, Adjudant-Gene raal en Chef van het Militairo Huis van Hare Majesteit de-Koningin, (get.) H. Gbaaf Dümonoeaü. Tbermometerstand: gisteravond om 8 uren 4 C. 24.8' FabrsDhett, hedenmorgen om 8 uren —6.6° C. 20 3° F 's middags om 12 uren 3° 0. 26.6° F., 's namiddags om 4 oren -4° 0. 24.8° F. De Nobelprijzen. w Waar hot hart vol van is, vloeit de mond van over", zoo opende heden professor W. Kamoilmgh Onnes alhier hot gewone college. Spreker wenschte hot een en ander te zeggen omtrent do grooto oer, welke do Leidsehe universiteit en wol vooral de physische facul teit, te beurt gevallen was, In het toekennen van den NobolprUs aan de hoogleeraren prof. W. Lorentz en prof. F. Zeeman, de laatsio thans te Amsterdam. Sprokor wees er oorst op, dat by beide malen, dat bovengenoemde pr(Js word uitgo- koerd, Hollanders In aanmerking kwamen. Hoewel n l. prof. Van 't Hoff, oenigon tyd in hot buitenland vertoefde, vallen toch diens belangrijke onderzoekingen in don tyd van het hoogleercarsambt lo Amsterdam. Verder woes sprokor er op, dat de om standigheden waaronder prof. Lorentz zyn werken v dbracht, mot al te gunstig waren, en ds hulp van regeoringswe. o g- ring, roden waarom sprokor het dos te moor op prys stelde dat prof. Lorentz, niettegenstaande zeur eervolle betrekkingen, hem in hot buitenland aangeboden, steods der Leidsehe academio getrouw gebleven is. Verder werd in het kort uiteongezot, welke uitkomsten het waren, dat deze bekroond gowordon zyo, en waarom do daartoe be voegde macht van het Nobeifonds don piya aan beide hoogleeraren heeft tougukend Do dissertatie van dostyde van dr. FT. A. Lorontz behandelde rsods de z. g. n. thoorie van M .xwell. Hoowel Mrfxwell roods een middenslof had aangenomen tor vorklan.ig zyner verecbynsolun, waren or toch nog zeer vel-» dui8teio punton vooral t. o. van do be weging m die aether voor het geval er ponde rabele stof aanwezig was. Zonder te diep In die-theorie door te dringen verklaai de spreker hoe, door een zeer eenvoudige hypothese, door prof. Lorontz opgesteld, zoor veel hier- omtrent tot veiklarlng gebracht werd. Deze oudeizookingen zyn toen om voischillondo redout.a, vooral wel daar er zeer voel beslag gelogd werd op den tyd, door mindor waar dige bezigheden, uitgesteld, totdat de waar nemingen, tor sprake gobracht door Slokea en Pickloson, hoogloeraren te Cambridge en Chicago, welko elkander schonen tegen te spreken, prof.* Lorentz weder tot zyn vorige onderzoekingen terugbrachten. Intueschen had prof. P. Zeeman, dost yds als Resistent verbonden aan de afdoeling van prof. Karaoriingh Ctanes, tot z\Jn beroeping in Amsterdam, zich bezig gehouden mot do zg. proeven van Kerr. ul. Iiohtverschynselen, die zich voor uoen by polarisatio, in een magnetisch veld. Belangrijke en vaetetaau -o feiten konden l i *011 tyd niet goconstateoi u wordon, toidat het lezen van eon biograplno van Faraday or too bracht, andere lasuumen ten te bezigen ter vorkrygmg van grooieru dispersie. 6 ot 7 jaar onafgebroken onderzoek, waarbj do grooteio moeiiykhodon voor onvorfliooidun yver moesten wyken, gaf uitkomsten, waaid om aan de Acadomio bokoud gemaakt lo worden. Deze vorschynselon kondon eerst verklaai d worden door do theorie, de vrucht van jaron lange studie, door oen genie ais prof. Loion -, opgesteld, en zoo* bracht het oudurworp boidu geleerden er toe, denzeilden weg te bowandel len, voeronde langs do el-ctionen .kleiner d. n atoinon", lot do onderscheiding, do bekro ning uit alle goleerdou dor beschaafde w01e.I rnet don Nobelprya to Stockholm. Do Brit8cho arts dr. Ronald Ross, wlen «Ht Jaar de Nobelprys wegens zyn vordienstoo voor de geneeskunde is toegekend, Is hoog- loeraar aan de school voor tiopischo gonoee- kundo te Liverpool. Uy is 46 jaar oud. A«a deze school, die m 1899 werd geopend, bedt hy belungryko onderzoekingen gedaan omtrent malaria. Hy is, evenals prof. Koch in Itulè, tot do slotsom gokomon, dat de malaria 111 öomaliland wordt overgebracht door insecten^ flIAIICIULE H EO EDE EL 11 GES. ▼ol(«aa be( Weekblad van de Oommma.'iC- baak ie Amsterdam tiju iu nco*,goeiuUifd 'J JJeu., «luor lüoacliaijkoiuaf dier Mank ferlisnUelé 4* ro igeoii* minder oourante ioudsou Atod. Maatschappij lot bebctr 'lu li«t adml- oUlrallaLaDtoor van An.orlaaa> «cba fondtvn, opgsrlchl door l!ro«* le Oos- niau ca200 pht Amala/daiuaclio üal<>r(|'ldaalicliappu601 4-pCt. Ooi. Houw-Uaal*cliappu tol rork/U(inK ran eljvu wonlQgcn dtL IbUi 88 AanJ. DurKor Douw-U .aUcliappy91 MaUorUndaclio Uoaw-Mulacüappe245 Vaaurauia MaatachappJ44 Iloilandla Hollaodacür K.brlok tan nivli- producUu «o vo.dta(iujtaUrl«u105 O aaiuculu) busk. uiiu.al> r» van Noord- Holland, Utracbt co Za.laod166 A-pCt. Obl. Cf cd ic» co llaud<-tjTcrcciil||log Daoda 60 Aand. Ainatel-boUl-HaaUCbappu106 a Anulcrdaiiitcho edicopircrband bank (10 pet KC.iorl)100 k a Bcrato Ncderlandjcliu Llucirttchc Tram- Maauchappu100 a 4'/, pCt Obl. Probo)logo-ntooDilrau.-Maai.r|,ap|iU 60S Aand. Aaiuraiillc-Uaalacnappu i«n»n braiidtcliudc co op liet Jcrcu aDo Naderiaud'-n" Tan 1845/"316 B Urao ^cvaar-Maauchappij (10 pCi e'o.lOrt 71 j a br.ndwaaroors-Maaeacü. U» dalui »ud«r" U St.-P«UiraburA 90 a Data*iaacha Zcc* CU brai.d-aataranlic. Maat.chappu 10 pCL gvalorl]m Ooal-ladlacbo Zee» «n brandasiurantle- MaalacJiappO..4 a 4pOl Obl. Ocfucvnto 'a-Uraranbago101'1- a 5]p 1. Obl. Uoogbceiorooidrcliap Do »|jf llce- roulandeo.g3 Aaud. WoA/bor.foodj Anutcrdaiuacba Venacnl- glng lot b«t boawea Tan Arbol e»ra- wunlngcn66 Obllg. Kerkbouw der Nedardaiiacb-licrvornido goeneontc to Katwyk aan Zee40 a Se.lp 2de Hyp, Boil*! Wcael..„...„„..^..,..„.. 10 •Schiedam, 9 Dec. Netseriog va n de Uesra commissie .Moutwijn H.per ill. bonder fust on zonder belasting..Spoelingcommisaieoietgenoteerd. Nolcering van du Mukelaaru: Moutwijn ft.—, Jenever IJ.Amaterii proel 14.60. Noieenng Di«tillaleursbond: Moutwijn f9.— Jeuerer f i3.Amatard. proel f -t 00. 3ieuw-Iork, 9 Duo. (A. IJ.) Kolfie loom en kalm ten gevolge van weinig vraag van du zijde' der spucalanlen. De voomaainste haussiers ver- koopeu. 'i'atwe. Groote vraag voor export. Gedurende deu dag vast ton gevolge van algemeen koopen. Mals rees ten gevolge van nieuwe speculatieve asnkoopen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1902 | | pagina 3