fii.de Prol Mr. 0. P. D. Fabius.
Vereeniging „Onderlinge Vrouwenbesüerniiug."
Aeademienieuws.
Ke l.e s - ccn.
Gemengd Nieuws.
'liehocfto aan brand- en lichtstoffen bij in
sluiting der stelling Amsterdam gen.-ma
joor P. C. Kool, commandant der 6belling;
'tot lid do kapitein-intendant B. H. Gou-
driaan, tevens secretaris.
Benoemd tot notaris tc Haarlem J. 0.
Burkens, candidaat aldaar; tot commissaris
van politic tc Hoorn F. J. Tcrlaik, inspec
teur 1ste klasse tc Rotterdam.
Benoemd tot hooglecraar aan dc Rijksaca
demie van Beeldende Kunsten te Amsterdam
P. JDupont, kunstschilder-graveur te Au vers
sur Ome (Seine et Oise); tot burgemeester
van Zuidlaren P. DQrkout Mees.
Toegekend de zilveren eeremedaille der
Oranje-Nassau-orde aan A. J. Hommes,
boekbinder bij dc firma Gebr. Van Langen-
huyscn to 's-G raven h age.
Aan den kapitcih A. E. J. G. d'Harne-
court, van den generalen staf, toegevoegd
aan den commandant der Nieuwe Holland-
scho Waterlinie, vergunning verleend tot het
aannemen cn het dragen van de ordetecke-
ncn van officier der orde van Militaire Ver
diensten, hem door Z. K. H. den Vorst van
Bulgarije geschonken.
De minister van justitie verleent a.8.
Woensdag geen audiëntie.
Gisteravond hield de antirevolutionaire
kiesvereeniging Nederland cn Oranje" m
dc Stadszaal een openbare vergadering,
waarin optrad prof. mr. D. P, D. Fabius,
hooglecraar aan dc Vrije Universiteit to
Amsterdam. Tegen acht uren liep de groote
zaal geheel vol. Aan den ingang werd den
bezoekers een vcrkiczingsblaadjc der S. D.
A. P. Leiden Vooruit" uitgereikt, terwijl
Banison in de zaal een oogenbhk met zijn
gcschrifbjes colporteerde, wat hem echter
door het bestuur niet werd toegestaan.
Do Voorzitter, ds. R. J. W. Rudolph,
sponde do bijeenkomst met een kort gebed
cn sprak daarna een woord van lof over de
personen, die door dc verschillende partijen
candidaat zijn gesteld, al zullen de antire
volutionairen de beginselen der tegen-candi-
jlatcn fel bestrijden. Men heeft voor dezen
avond naar een goed spreker uitgezien en
jnen is daarin uitnemend geslaagd; prof.
Fabius is wel do eerste, die voor deze taak
jnocht worden geroepen.
Hierna verkreeg dc heer Fabius zelf het
woord. Hij bracht een warme hulde aan de
nagedachtenis van het overleden lid den
heer Van Kempen, een mail die altijd pal
heeft gestaan voor do antirevolutionaire be
ginselen. Hot zal zwaren strijd kosten den
door zijn dood opengevallen zetel wederom
door een antirevolutionair te doen innemen,
waar alle partijen met een candidaat in het
vuur komen. De groote vraag, die thans aan
dc ordo komt, is: vóór of tegen de vrijzin
nigen Beter dan vroeger weet men heden,
wat de partijen willen, al is het nog wel eens
moeilijk de verschil Jen de schakeen ngen in
de vrijzinnigen te onderkennen. Vroeger
maakten do liberalen ccn onderscheiding
tusschen het denkend en het niet denkend
deel der natie en het denkend deel waren
natuurlijk zij, zooals zij waren de partij van
jlon vooruitgang. Daarin is vee) verbetering
gekomen; erkend wordt dat alle partijen
vooruit willen, al verschillen zij in de keuze
van den weg van den vooruitgang. Spr. ci
teerde Groen van Prinsterer, Gort van der
Linden, Van Houten cn prof. Trenb, om te
doen uitkomen liet verschil tusschen de vrij
zinnigen en niet-vrijzinnigen, hierop neer
komende dat de eerste steunen op de rede,
ïlc laatste op de openbaring. Daarom kan,
joonls Groen zeer juist gezegd heeft, geen
Phristen aan de vrijzinnigheid de hand rei
ken, tenzij bij vergissing. Om duidelijk te.
jnake.n hoe door dc vrijzinnigen het individu
wordt ondergeschikt gemaakt aan dc ge
meenschap, werd aangehaald een uitspraak
van Spinoza en de opvatting van prof. Si
mons ten opzichte van de afschrikkings-
thcorie in het strafstelsel. Heeft ook Gort
van der Linden niet gezegd dat alle goed
behoort aan de gemeenschap?
Zoo kwam Spr. tot do vraag: Is vrijzin
nigheid wel overeen tc brongen met vrijheid?
Wat bijv. in 1816 in naam der vrijzinnigheid
do kerk werd aangedaan, werd door Spr.
onvrijheid genoemd. Ieder erkent thans dat
dc Staat toen een onrechtmatige organisatie
aan de kerk heeft opgedrongen en een on-
rochtmatigen dwang heeft opgelegd aan de
toekomstige leeraars.
Men behandelde dc Kerk als ware ze een
gewone verecniging, een sociëteit. En men
heeft dit streven nog wel aangeduid met een
valschen naam: Bcheiding van Kerk en
Staat.
Spr. kwam thans tot het onderwijs. Tot
1895 was ook op dit gebied de Staat opper
machtig. Uit do verschillende schoolwetten,
boginnendo van 1S06 af, werd dit nader
aangetoond. Moeilijk bleef het dus tot dc
oprichting van vrije scholen te kunnen
overgaan. Spr. erkende dat er onder dc vrij
zinnigen zijn geweest, die dezen dwang
hebben afgekeurd, cn noemde prof. Allard
Pier son en mr. Hubrecht, maar niet d vrij
zinnige partij als zoodanig. Id zake Hooger
Onderwijs is dc vrijheid tot nog toe niets
meer dan dat het oprichten van Vrije Uni
versiteiten geen misdrijf wordt geacht. Met
do gymnasia is het niets beter. En is niet
ingevoerd do leerdwang, waardoor de Staat
tnog krachtiger dc hand gelegd heeft op het
kind? Daarmede heeft de vorige Regeering
ons een schat van vrijheid ontroofd en een
eind verder gevoerd op den weg van het
socialisme.
Wilde niet reeds Thorbecke armenzorg ge
heel tot een zaak der Overheid maken en is
ir.en nog niet met dit denkbeeld vervuld?
Wat cr onder het liberale regime geworden
is van het recht van vereeniging cn verga
dering. werd door Spr. met eenigc gevallen
geïllustreerd.
Ten slotte stond hij stil bij den vaccine-
dwang, wel een zeer kras ingrijpen in do
vrijheid der burgers. Zoo meende spr. duide
lijk tc hebbeö gemaakt dat het regime van
de liberalen iets anders is dan een regime
van vrijheid. De antirevolutionairen denken
er anders over: tij willen zelf vrijheid, doch
ook anderen de vrijheid gunnen. Hun vrij
heid is er een van hoógcr orde.
De vrijzinnigen worden steeds verder ge
dreven op den weg naar den dwang, al gaan
er stemmen tegen op zooals o.a. van mr. Van
der Vlugt, die verleden jaar heeft geklaagd
dat er wordt afgezakt naar Staatsbemoeiing
en functionismo. Maar wat geeft dit waar
dezo hoogleeraar zich niet geheel plaatst op
het standpunt der openbaring?
Nog werd door Spr. stilgestaan bij de vrij
zinnige opvatting over do Kroon, door mr.
Van Houten een ornament, door mr. Gort
van der Linden een vliegwiel genoemd. De
antircvolutionaiien zion in dc Kroon een in
stelling Gods. Met het losmaken van God in
de Staatkunde gaat ook verloren het recht.
Mr. Van Houten heeft ook hier weder onbe
wimpeld gesproken: recht is de vrucht van
mensehelijk denken, is anders niet dan wat
de meerderheid wil. De partij van Spr.
durft de vrijheid aan in verband met het
gezag. Wij strijden, zoo eindigt spreker,
voor 'tgezag, belichaamd in onze Koningin,
en voor ons nationaal bestaan en daarvoor
kunnen ook de kiezers strijden door Dins
dag hun stem uit te brengen op Jen candi
daat der antirevolutionairen, den heer J. de
Lange.
Er werd een half uur gelegenheid gegeven
tot dobafc. De spr. zou tlan rog een halfuur
hebben voor li -ü beantwoorden dor debaters,
daar hij roet den laatoten trein we- moest.
Voor het debat gavon zich op de heeren
prof. Fookema Andrea©, prof. Druckor ©u
mr. Mondeis. Samson, dae hot woord ook
ven-langde, werd door den Voorzatter van dit
denkbeeld afgebracht.
De heer Fockema Andreoe had wel ge
hoord dat het niet moeilijk meer is de vrij
zinnige partij te onderkennen, maar tot zijn
spijt niet wat eigenlijk do anti-revolutionai
ren willen. Dit ware, daeht hom, wel noodig
geweest. De an ti - rovo 1 u hi on ai r en mogen
steunen op een van God gegeven openba
ring, wij meenen, zolde spr., dat v j dc rede
als een gave van God hebben ontvangen,
wat in den gr ,d op hetzelfde neerkomt.
Dat do hooglecraar van de Vrije Univer
siteit in 1902 nog komt aandragen mot een
aanhaling van prof. Simons omtrent de af
schrikkingstheorie in ons strafrecht heeft
debater verwonderd. Geen enkel crimina
list hecht daaraan meer. En wat de vrijheid
van het hooger onderwijs aangaat, staat
prof. Fabius, die in Leiden is gewor
den wat hij is, niet bier 's een lovend
voorbeeld dier vrijheid'I Hij laakte vorder
des spris betoog omtrent dor liberalen op
vatting betreffende dc Kroon. Hij mocht
zich daarvoor niet beroepen op een versleten
uitspraak van mr Van Houten. Als hij van
vrij hei ded'wang wi l spreken laat hij dan
gaan tot de Calvinisten der 16de eeuw. Ten
slotte herinnerde hij niet genoegen dat de
heer Fabius zelf had aangetoond dat mr.
Van der Vlugt niet meedoet aan verdere
staatsbem oei i n g.
Mr. Drucker mi het wcord bekomend,
stelde den voorzitter voor met den spr. over
een te komen dat cr meer tijd i ->t debat-
worde gegeven. Daar het uur het n V toeliet,
zoidc hij tc zullen trachten in een kort be
stek zijn opmerkingen samen persen. Hij
is door deze rede bittov teleurgesteld. Wij
hebben hecJ wat gehoord van vrijzinnige
onvrijheid, zelfs van bet jaar 1816 af, u.a.r
niets van de actucelc politiek, niets van de
sociale vragen v n onze dagen. De kiezers
molten weten lioo dc candidaat dezer partij
daarover denkt. Daar is geklaagd over den
leerplicht. Spr. had voor zich ccn staats
stuk, uitgaande van deze rcgeering, waarin
juist de goede invloed der leerplichtwet is
orkend. Over onderwijs ia ook geklaagd en
minister Kuyper heeft zelf verklaard dat
het nu heel goed gaat Veel had spr. ge
hoord over ordonnantiën cn openbaringen
Gods. Maar te dien opzichte is uien het
gansoh niet eens. Spr. herinnerde slechts
aan do doodstraf, de eccLsquaesUic en den
vacoincdwang. Spr. hoopte dat de aanwe
zigen met hem nog niet ten-eden zulkn zijn
en ook de andere sprekers die nog voor de
verkiezing zullen optreden willen hooien,
om daarna- te oordeelen.
De heer Drucker vroeg ook nog waarom
de Ghr.-Historischcn een eigen candidaat
stelden. Wilde spr. hier editor niet op ant
woorden (wat ook gebeurde), dan zou prof.
Drucker zich Zaterdagavond wenden tot dr.
De Visser (wat prof. Fabius hem dan ook
aanried te doen),
Ook mr Mendcls kon teleurstelling niet
ontveinzen over de beperking van het debat,
al steekt deze behandeling nog gunstig ai
bij hetgeen de Vrijzinnige Kiesvereeniging
doet, die spr. toegang heeft geweigerd Ver
der deelt hij volkomen die teleurstelling van
don lieer Drucker over de rede zelf. Geen en
kel practisch politiek vraagstuk is aange
roerd: het was een professorale oratie over
hot verschil tusschen liberale en antirevolu
tionaire staatsleer. Dat do openharing niet
bij allen 't zelfde openbaart blijkt ook nit
het verschil in opvatting omtrent huismans-
k ice vecht. Eigenlijk gnat echter spr.'s partij
het gekibbel tusschen liberalen en antirevo
lutionairen niet aan. In den grond zijn zc
eon reactionaire massa, Op cconomiscn ter
rein staan ook de antirevolutionairen de
vrijheid voor, voor den arbeider om tc ver
hongeren. Zaterdagavond als spr. zelf op
treedt hoopte hij op ccn en ander nader in
tc gaan.
Prof Fabius, den katheder voor de tweede
maal beklommen hebbende, beantwoordde de
sprekers uitvoerig cn toondo daarbij sterk
te zijn in het debat. Spr. en zijn partij hou
den van orde en als er algeheel© vrijheid van
debat was, zouden de socialisten dit benut
tigen voor hun propaganda. Dat men teleur
gesteld was over zijn onderwerp kon hij niet
helpen. Hij kon niet geven wat zijn tegen
standers 't liefst wilden en waarop zij zich
misschien hadden geprepareerd. Hij gaf een
reeks aanhalingen uit liberale bladen, waar
in werd gezegd dat dit ministerie hard werkt
om ten slotte met een krachtige opwekking
oni op den heer Do Lange te stemmen te
eindigen
Met dankgebed werd de vergadering, welke
zcqi' ordelik verliep, door den voorzitter, na
dankbetuiging aan spreker en debaters, gesloten.
De Toonkunstuitvoering.
Na een dag van harden, vurigen strijd tot
heil van het va/lerland, geeft Dinsdag a. b-.
's avonds de Afd. Leiden van do Mij. tot
bevordering der Toonkunst een uitvoering;
en ook hier wordt die strijd voortgezet, tot
verbreiding van ware muziek, tot verhoo
ging van het geestelijk peil, zoo dus tot heil
van het vaderland 1
Andera wel is waar wordt hier gestreden
want de medewerkenden kiezen unaniem
den hoboïst als den man, die den toon aan
geeft; daarna wordt er gestemd, en wel
zoo goed, dat herstemming bijna nooit
behoeft voor te komenen wat het stem
recht betreft de dames mogen dat dan niet
hebben, een stem hebben zij niettemin, en
dikwijls zelfs een die opweegt tegen velen.
Maar hoezeer dan ook anders strijd
moet ook hier worden gevoerd niet tegen
een Maatschappij tot uitroeiing van Toon
kunst of dergelijkcn zichtbaren vijand, niet
tegenover details binnen het loonkunstgo-
bicd andersdenkenden, maar tegen een ge
heimzinniger gevaarlijker macht: de laksheid,
de onverschilligheid; niemand bijna brand
merkt de muziek, de kunst als voor de we
reld allerverderfelijkst, als een kwaad, dat
ten felste moet worden tegengegaan; inte
gendeel bijna ieder spreekt er nooit over dan
met eerbiedige bewondering. Intusschcn laai
d5, ware belangstelling voor de muziek dik
wijls zeer veel te wenschen over. Haar krach
tig op te wekken cn duurzaam te maken is
niet gemakkelijk. Dat is ook dc ondervin
ding onzer Toonkunstafdeeling, die daarvoor
steeds haar beste krachten inspant. Men zal
ditmaal kunnen hooron een viertal prachti
ge kleinere koorwerken (van Beethoven,
Brahms,' Nietzsche en Richard
Strauss), waarvoor ik in de Inleiding
van het Tekstboek belangstelling heb trach
ten op te wekken. De uitvoering inogo in
detailpunten meer of minder gelukkig zijn,
men weet dit niet; maar wel kan men to
voren verzekeren, dat ze zal getuigen van
grooten ernst, van zorgvuldige, uitnemende
voorbereiding, dat ze zal zijn gekenmerkt
door distinctie, door stijl. Zoo zal zij hooge
indrukken moeten geven, en om ^n punt
te memoreeren bij het publiek het (wel eens
te veel schuil gaand) besef in de ware wijze,
waitrop een koor behoort te zingen, verle
vendigen.
Zal men dan thans niet, dezen avond, ge
tuigen van groote belangstelling in de mu
ziek Men kent allen het gezegde van den
ouden Romein, die al zijn politieke rede
voeringen eindigde met de woorden,: „en
verder ben ik van oordeel, dat Carthago
moet verwoest worden." Men volg.-, hem na,
men hebbe verbeeldingskracht genoeg, om
a. s. Dinsdag onder alle biljetten, die zullen
worden rondgestrooid cn rondgedragen te le
zen- ,,cn verder, inen ga hedenavond naar
Toonkunst!" En men geve dan aan dien
raad alom gehoor 1 A.
Concerten e» Ope?a's.
(Agenda pi oyTummas}
Do redactie van bot L. D. beeft ziel), op
mijn verzoek, gaarne bereid verklaard, dezo
rubriek in hol ZiUerdagavondblad Ie openen
Mon zal er in vinden een nauwkeurige opgave
(met programma's) van de concerten en opera's,
dio de* eerstvolgende week worden gegeven
en een korte aanduiding van wat op muzikaal
gebied in do naaste toekomst te wachten is.
We hopen hiermee een nuttig werk te doen,
dat in een behoefte voorziet. A.
M tuindag 21 Nov.: Groole Gehoorzaal, 7'/s n-:
Gonoralo Repotiuo voor de Tuoukuns.uitvoei mg.
Dinsdag 25 Nov.: Groote Gehoorzaal. 8 u.:
Mij. t. b. d T., Afd. Leideulira mis, Bcbick-
a a 1 s l i o d, Bteihov-n C borfantasio, Nietzsche
II y hi u u s a d d a s L o b e u, Strauss Waudi ors
Stormlied,
[Aldoolingszangver. Utr. orkest, Röntgen (piano),
Dao. de Ijangc (dirigenti|.
Vrijdag 28 Nov Kleine Gehoorzaal, 8 u.:
Tweede Kamermuziek soiree, door hei Conserva
torium-kwartet met mevr Mossel-tJefinfaute ipinitol
Alendclsso/tn, Pianotrio (J moll op 06,
Sainf-Sar.ns Sonate O moll op 3Z voor
violoncel en piano, Schumann S t r rj k
kwartet A. D u r op 4 1 No. 3.
Dinsdag 2 Dec.: Invitatieconcert van „Seinpro
Crescendo.'
Vrijdag 19 Dec.: Concert dor Mij, v. Toonk. te
Leideu.
Een 50 tal dames en oonige heeren hadden
gisteravond gevolg gegeven aan de uitnoodi-
ging tot het bijwonen der openbare bijeen
komst in bet Nutsgebouw, waarin mevrouw
M, Cohen Tervaert—Israels, uit 's-Graveiihago,
het doel en de wijze van werkeu dezer Ver-
oenigmg zou uiteenzotten.
„Meer en meer'", aldus begon spreekster
haar boeiende ou bezielde, door allo aanwezigen
mot de grootste aandacht gevolgde rede,
„wint de overtuiging veld, dat wfj leven in
eon maatschappij, waarvan do atmosfeer
dringend zuivering noodig heeft; meer en.
meer groeit ook hot aantal van degenen, die
met ons van meuning zijn, dat wy vrouwen
daarbij niet werkeloos hebbeu toe te zien,
maar dat het ons recht en onzo plicht is,
aandeel te nemen iu alle meoscheuweik, en
vooral in dal, wat een verbetering van het
maatschappelijk welzijn beoogt."
De vereentging ^Onderlinge Vrouwenbe
scherming" stelt zicli in de eerste plaats ten
doel, le streven naar opheffing van art. 342
van het B. W. Spreekster zette de geschiedenis
van dit overblijfsel der Napoleontische wet
geving uiteen en stelde, onder horinnoiing
aan het bekende „Gids'-arfcikel van piof.
Molengraaf! van 1896 en ook hetgeen door
andere rechtsgeleerden over dit onderwerp
geschreven is, al do hardheid en onrecht
vaardigheid dezer bepaling tegenover moeder
en kind in bot Jicht. Te meer is het noodig,
krachtig op afschaffing van het artikel te
bfijven aandringen, nu de tegenwoordige
Regeering het wetsontwerp der vorige, waan-y
de rechten van het kind althans tot op zekere
hoogte werden erkend, heeft ingetrokken.
Niets mag, naai de overtuiging der spreekster,
or van weerhoudon, een grievend onrecht te
doen verdwijnen.
Terwijl de Vereoniging verbetering dor
wettelijke bopalingeu uacüt te verkregen,
heeft zy daarnaast oen al te ruim arbeidsveld.
Door edeler zedelijkheidebegrippen dan do tot
nu toe heerschendo aan te kweekon. door dc-n
slachtoffers do helpende hand n-.u cn
haar voor de vaak zoo treurigo gevc'vm van
het ongeluk, dat -haar heeft getroffen, lo bo-
schermon, kan zy veel lot bestrijding van het
euvel bedragen on vool voor het slachtoffer
doen. Daar moeten dionsten werden gezocht
en gevonden, daar moet een ondeijk mu n aan
de kleinen verschaft worden, daar moet loozicht
gehouden worden,, daar moeten onwillige
familieleden gewezen worden op hun plichten.
Een groot aantal dor bedoelde moedors, die
hulp der O. V. komen Inroepen, zijn dienst
boden, die voor do onoplosbare moeilijkheid
komen te staan, dat ze minder waard zjjn
geworden en moer moesten verdienen. Zelf
moeten ze- onder rnenschen gaan om aan
kost en loon te komen, een Joon, dat haast
nooit toereikend is ora kostgeld voor liet
kind te betalen, en familie, die het kosteloos
verzorgt, hebben ze zoo goed als nooit Do
kinderen hebben hot dan ook meestal ellendig als
niemand de moedor helpt. Gioot Is de ver
leiding voor haar, om op een gemakkolyker
manier aan don kost te komen.
Krachtig komt. spieekster op tegen het
soms gehoorde bezwaar, dat de Vereoniging
het kwaad in de hand zou werken. Van een
rekenen op den steun der Vereenigiug kan
geen sprake zfin by haar, by wie, zooals zoo
dikwijls gebleken is, juist alle nadenken heeft
ontbroken.
Vervolgens las mevrouw A. van Sandick-
Van Selnifgaardo hare fen voordeoio der 0. V.
uitgegeven brochure: „Uitgestootenen van do
Maatschappij" voor. De daarin aangevoerde
voorbeelden uit de workolflkheid zyn oen
krachtig pleidooi voor het streven der Ver-
eenigmg en leveren liet bewijs, dat deze in
den koiten tyd van haar bestaan reeds met
goed gevolg werkzaam is geweest.
In het bestuur dor Afdocling Leiden werdén
gekozen do dames E F. v. Aken, A. Goud-
smtt Cohen, B. J-.-lgersma Ris, A. Lorentz
Kaiser en E. Verdam.
L e t d o n. Geslaagd zijn voor het candi
daata-examen in do rechtswetenschap de
heeien B. van Rossom en C. W. Tnöno.
Do hoor A, Rypperda Wierdsma promo
veerde gisteren mot den hcogsten graad, cum
lau e
Utrecht. Bevorderd z'y'n tot serai-arts do
heeren G. M. Versto -g en F. H. v. Hengel.
Bevorderd is tot arts de heer J. B. Wolff.
Rijnsburg, Gereform. Kerk. "Woensdag
26 November, Dankdag voor her gewas
W ou brugge. Goref. Keik. Zomdagvoorm.
to halfiien en 's nam. te twfee uren, ds. Van
Es, van Oudshoorn.
Weerbericht van 22 November.
('o.i.n. M>«.*en .irl Kun. lUl. lll.tlluut.
Vot wachting: Zwakke oostelijke wind.
Nevelig weer. Wc-inig verandering in tempo
raluur.
Morgon treodt in-den Schouwburg
alhier op.de beer A. Angoloti. Als hy dezelfde
is, dio eonige jaren geleden ook ons laud
bezocht, dan kan deze beroemde Hongaarsche
vorkloedmgs tooneelspeler. boel voel genoegen
bezorgen, dat nu en dan zelfs tot hooge vor-
bazmg overgaat.
Ho den i s op last van don Com
missaris van politie, als hulpofficier van poluio
een jongmensch naar de gevar ren is te's Gra
ven hag e overgebracht, die zich in onderschei
deno gpüdsmidswinkels, zoowel hier Ier stede
als to 's-Gravenbage aan diefstal van gouden
ringen en halskettingen, heeft schuldig ge
maakt. Hy was in April jl. uit hot opvoedings
gesticht voor jongens ontslagen, alwaar hy
urie jaren verbjyf had gehouden.
Ook is door de politie alhier procesverbaal
opgemaakt tegen een jongmensch, «lal gister
avond m dronkenschap een koiToij heeft
ontvreemd van de stoep van een winkel aan
de Vischmarkt.
Als een zeldzaamheid meldt men
ons dat gisteren door de heeren P. P. do Jung,
stalhouder alhier, li. Hendrikaen van Zieter-
woude en A. van Eek onder do gemeente Zoeter-
woude vier vischotters zyn gevangen, waarby
een buitengewoon zwaar exemplaar.
Volgens bet „H. Dagblad" is do
juffrouw, die in het Lange Voorhout ia Den
Haag een revolvei schot op een heer loste,
mol by kennis geweest", zoodat do justitie
geen gelegenheid gehad heeft haai' te hoeren
om het voorloopig onderzoek iu te stellen.
De toestand van den verwonden heer is
zoodanig, dat deze reeds binnen enkele dagen
het ziekenhuis zal kunnen verlaten
Juist gisteren zou voor do civiele kamor der
Haagsche rechtbank een procedure gevoerd
worden, waarin de dame botrokken zou zyn.
Men meldt uit Den Haag, aan de tiaarI.
CiL" dat de persoon, op wien men schout, is
de raad-advise ir bij het departement van
Justitie mr. SnU Ier van Wtssonkerke. Mr.
Snyder zou heden in het huwelijk treden met
oen dame van elders. Een vraag 13 of de
positie van den ambtenaar, na het gebeurde,
houdbaar kan geacht worden.
Hot lj8bericht van deZuidholl.
IJsvereentgtng luilt:
Zyde-Wetering by Den Haag goed beryd-
baar, zoodat naar Haagsche Schouw kan
worden dooi gereden. Schonk berijdbaar naar
Leidachendam en Delft, binnendoor. De Bosch-
vyver8 zyn opengesteld.
Galgewater onberijdbaar.
Sassenboim: Hoewel de Kooipolder pas
eonige dagon geleden onder is geloopen, is
het ys over het algemeen Lock heel goed
berijdbaar. De Sassenhbimervaart is op een
paar wakken na, weike door de IJsclub z\jn
afgezot, vertrouwbaar, het ys is ecuter vry
oneffen.
"Warmond: De Warmondscho yaclub is
heden baar werkzaamheden begonnen, hoofd
zakelijk met het .afzetten van wakken en
gevaarlijke plaatsen; verder met het bereid-
baar maken van het ijs op de Leede, zoo vor
z'y daar lieden mede kunnen komen.
IJsliofbe!)bers en tchaatsenryders worden!
ten ernstigste gewaarschuwd, om niet te ry len
waar nog geen baan gelegd is, vooral op het
„Wijde" ouder do gemeente Warmond omdat
daar vele wakkon zijn. Men zy vooral ge
waarschuwd voor het spiegelgladde fis aldaar,
omdat dit van éón nacht kan zyn. De Haar*!
lemmertrekvaart van af Leiden raar Warmond,
belooft Zondag flink berUcjbaar te zyn. 4
Zoeterwoude: De ijsclub in doze
gemoento ls met hare werkzaamheden op de
banen aangevangen. Over het algemeen zal er
op de banen heel wat werk te verrichten zyn,
o. a. op Meerburg is bijna alles grondys 6n
thans slecht bery ibaar. Met beitelsis evenwel
van het hobbelige ijs nog veel goed te krygon,
zoociat er binnen enkoio dagen wel een goede
baan gemaakt zal zfln In Noordbuurt, 't Water
tje, Zuio buurt naar Stomp wijk en Zoetormeer
wordt ln den Yiiot nog ge-varen.
Rynsburg. Do liefhebbeis van de yssport
zullen 't hart al voelen popelen, nu heer Winior
hun zoo ter wille is. Maar aie we hu.ten op
de velden rondzien, waar nog zooveel veld
vruchten stonden, dio nu dr or de slr< nge
vorst zyn overvallen en vernietigd, dan kan
het {jsgenpt ons het leedgevoel met deen ver
di y ven.
Voor duizenden galdenb heeft de vroeg
ingevallen koude vernietigd aan u&viucbten,
geteeld en gekweekt Ion koste van hard
werken en zwoegen.
In hot belang van het behoud der ijsbanen
is door Gedeputeerde Staten van Friesland
het bevaren van do kanalen in tonde*houd en
beheer by die provincie tot ffadoro aankondi
ging verboden verklaard.
Do postboot „Baron Rengers" tusschen
Kampen en Enkhuizen vertrok gistermorgen
van laatstgenoemde plaats en kwam te 1 uui
te Urk aan. Daar de Zuiderzee oostwaarts
van het eiland vol ijs ïs, werd van het voort
zetten van den tocht afgezien. Hedenochtend
zou dc „Baron Re nge ra" weder van Urlc
naar Enkhuizen vertrekken, om des ini. Hgs
den terugtocht te aanvaarden, ten einde de
Urker Noordzeevissch ?rs in de gelegenheid
te stellen naar hun eiland terug te koeren.
Hiervan is bericht geseind naar IJmuiden,
waar de visschcrs gewoonlijk Vrijdng. vond
binnen vallen. De postboot zal dan trachten
door het ijs Kampen ie bereiken.
Ui- Sikkerveer on Dc rivier do
Mans is mot veel drijtijs bedekt. Hot woidt
al hinderlijk voor do scheepvaart.
Uit Schoonhoven: Dg rivier de Lek is'hitrr
over een-derdo der breedte met. drytyw bezet.
Gistermorgen deed do pont. nog dien »t ge
durende don vloed; straks zal mon bypineven,
nogmaals van gunstig ty voor dit doe! go-
bruik to maken.
Uit Gorkum: Do Mor wede voor dezo stad
is langs den zaideroever voor een kwart met
fijn drjjfys bedekt, hetgeen de Maas ontlast
Do Waal u nog. vrfl van \jf.
Do overtocht per veersi oom boot nswr.SJoou-
wyk zal vormoodeiyk lieden gestaakt nioelei
worden, wegens het veel vul iige Ijs in du
Sleeuwykscho haven.
Uit Kampen: Achter het Zatkei boarfR
heelt zich het fis vastgezet; aan het vool-
veer te Zalk wordt met de schuit overge
haald door oen groot wak. Van de Koelucht
tot beneden Kampen zit liet us vast, waar
door de overtocht naar het Kaïnpereiliiiid aan
het pont veer te Sevoningen en het schutte-
veer te Brunnepe, gestremd 1
Do gooderenboot „ileppel III", die even
boven Wilstim aan dou grond zot, is vlot ge
komen en do rivier opg -stoomd.
Uit Vreeswyk: Gisteimorgen vertoonde zich
een weinig dryf()s op do Lek, dat cclner voor
do scheepvaart weinig hinderlyk is. Do vaart
op hot gedeelte Murwede-kanaal Viet-s-wyk
Amsterdam is nog geopend.
Uit Hardingsveld: Er komt licht dryffis ji
do Merwode; vooral de beide oevers zyn bedel, b
Do scheepvaart op de Giessen, eerst den
I2don dezer geopend, is thans door het 1)3
gestremd. Op de binnenwateren wordt reeds
druk schaatsen geraden.
Do Maas beneden Grave voert reeds th yfys;
de Waal nog niet.
Uit 's HertogenboschBiykens de laaf jt
ontvangen berichten is do Maas en do Dit
met voel dry t Ijs bezot. To A Jem ts de etooat-
en 'scheepvaart gestremd. Te Hedel is de schip
brug opgeruimd on geschiedt de ovei tocht met
halve pont en roeiboot, de 6ebeepvaa; i is alleen
voor atoombooten nog gaande. Op Zuid Wil»
lemsvaart van hier naar Vechel, Helmond ea,
Maastricht is de vaart vooi schepen gestremd,
voor stoombooten nog gaande.
Weer is melding te maken va\
personen, dio zich le viotg op do yskjial
waagden en hun onvoorzichtigheid met den
dood moesten bekoopon. Zekere J. Smit,
knecht by den schuit en voei der Wairis|7
ïuaakio gisteren metKarsje Bakker oon louhtjo
op de Drontscbo Hoofdvaart en geraakte nabtf
do Venesiuts in een win gat. Hoewel geoefeni
zwemmer, gelukte 'het hem niet weer op befe
droge te komen en werd by levenloos opge
haald. Dr. Groene wegen, uil Smilte onlbodeq,
kon niet anders dan den dood van dert men
constateeren.
Gistermiddag sprong cr oon rai(
op de fiju Amsterdam Haarlem, vuk voor
do spoorbrug, toen de trein van 3.35 moest
passeoren. Deze en volgende treinen haddeif
daardoor groot oponthoud. De trein van 3.55
kon eerst na een half uur doorlijden, door
hem op eon ander spoor te brengen Het
personeel begon spoedig een nieuwe rail ia
ie leggen.
In den tuin van „Brentano'n
Stichting", te Amsterdam, een tehuis voor
oude mannen, Hueiengracht 695, slaat een
bijgebouwtje met twee boven elkaar liggende,
tot rooksalon en kleermakerij ingerichte ver
trekken. Door een delect aan den schoorsteen
ontstond daar gisteravond om halfnogen brand,
die juist oven het dak uitsloeg toen de brand
weer het. vuur onderdrukte. Het inwendige
werd grootendeels verwoest; de schade wordt
door verzekering gedekt.
Staking der sigarenmakers te
Alkmaar. Door tusschonkomst van een.
drietal predikanten heeft do fabrikant Van
Zuydam er in toegostemd het geschil met
zyn werklieden (ontstaan door een ontslag)
aan scheidsreehteriyko uitspraak te onder
werpen. (Bet Volk.)