Drie Boeren.
Mijn moeder slaakte bitt're rielekretoa;
Dat was een wreede, droeve lijdensdag.
Nog woonden wij in 't vaderlijke huis;
De mielies stond to bloeien op de landen,
En zwol van lust door broeiend zonne
branden
[Verlichting was 't bij 't ijzren oorlogskruis.
.Tot op een dag de Khaki binnenreed,
En ruwe krijgersbent mijn arme moeder
[pakte,
Haar als een vod op open wagen smakte,
En alles brandde of sabelcnd nedersmeet.
.Wij zagen met weemoedig oog ons huis
In vlammen opgaan en het veld verdor
den
Het huisgeraad, met zooveel last verwor
den,
Vernield in overmoed door wild gespuis.
Of ook mijn moeder om ontferming bad,
En tranen stortte onder 't handenwringen,
Het rooversrot begon een lied te zingen,
En dreef ons weenend over 'tklippig pad.
Men joeg ons naar de plaats, waar ziekte
[en dood
Met uitgestrekte klauwen om ons waarde,
Het vreeselijkste plek jen op heel de aarde,
Waar 't blauw der oogen deinde in droevig
[rood.
Wat heb ik daar ellende en smart gezien 1
Ik ben nog jong, maar zal het nooit ver-
[geten
Hoe doof de Brit was voor de lijdenskre-
[ten,
En weigerde om den arme hulp te biên.
Mijn moe werd ziek van spanning en van
[schrik;
Niet lang meer mocht ik heur gelaat aan-
[schouwen
Zij ging, van pijn verteerd, naar Gods
[landouwen.
Ik waakte bij haar tot heur stervenssnik.
Toen nam een vreemde vrouw mij bij zich in
Men leert in nood elkander te verwarmen
'k Vond medelij en moederlijk erbarmen,
En werd een lid van 't vreemde huisgezin.
Maar nu de krijg kwam tot üet bitter end,
Nu sta ik zonder vader, zonder moeder;
Wie werpt zich op nu tot mijn levene-
[hoeder,
Wie neemt mij nu m zijne woningtent?
Mijn ooms zijn mee gebleven in den strijd
Ik heb geen vrienden, die mij vroeger
[kenden
Moet ik mij dan tot wreede n Khaki wen-
[den,
Die ons geslacht ten doode heeft geleid?
Maar neen, ik word, neen nooit, een Kha-
[kibrit;
Ik wil nrijn taal niet voor zdjn taal ver-
[leeren
'k Wil blijven, wat ik ben, wat moog' ver-
[keeren;
Steekt hrij zijn hand uit, ik verroer geen lid.
Licht daagt er hulp van 't overzeesche
[strand
Licht zal zich Holland over ons ontfer-
[men
En steekt het in zijn goedheid op ons
[kermen
Naar ons de milde, rijk gevulde hand-
'kWil Wachten, tot ons Drietal wederkeert,
Door onze mannen daarheen uitgezonden,
Om balsem voor de diepgcslagen wonden,
Dat 's vijands hulp door ons kan afgeweerd.
J. P. Vergouwen.
In ,,Jugend" heeft men, naar aanleiding
van het bezoek der Boerengeneraals, een va
riant geleverd van Heine's beroemde „Gre-
nadieren." Ziehier een vertaling er van:
Drie Boeren kwamen aan don Rijn
Van 't Engelsch strand getogen;
En toen zij betraden het Duitsche land,
Toen hing hun het hoofd gebogen.
Zij hadden op vrijheid en zege gehoopt
Na zooveel roemvolle dagen;
En nu was geëindigd de heilige kamp
En zij zeiven verwonnen, verslagen.
Heer Botha sprak: „O smaad en schand,
Dat ik mij hier moet begeven
Gestorven is mijn Vaderland
Waarvoor zullen wij nu nog leven?"
Heer De la Rey sprak: ,,Het is gebeurd 1
D© Heer heeft het zoo gewezen,
Maar wij, wij willen bedelen gaan
Voor de hongerende weeuwen en weezen."
En toen De Wet: „Ik weet een plek,
Daar ligt een geweer in de aarde,
Dat is mijn allerbeste schat,
Voor mij van de grootste waarde.
En vind ik het, dan daal ik neer
Om hem, mijn vriend, te hoeden.
Het gras. dot uit dien bodem spruit,
Moge d' Engelsche rossen voeden.
Dan liggen wij stil en zeggen niets
Veel honderd, honderd jaren.
Tot eens op den grooten dag des Gerichts
God zelf blaast de fanfaren.
Hij blaast ze luid en roep: Hoeral"
Wij doode Boeren ontwaken,
En rondom in 't Engelsche Afrika
De begraven geweren kraken
Voor Amateur-Photografen.
(Medegedeeld door J. Janssen, fit mant der
firma Janssen Co., Fhoto-Artikelen, Leiden.)
Het Pan-papier.
Vervolg
Na beëindiging van de ontwikkeling wordt
het beeld gewasschen en daarna overge
bracht in een zuurfixeerbad, waarin hest 10
minuten blijft. Vervolgens wordt als ge
woonlijk gewasschen en gedroogd.
Voor hot fixeerbad gobruike men het in
den handel voorkomende p&kjes-zuurfixeer-
zout van Bayer bijv.
Wanneer, na de ontwikkeling, de kleur
niet bevalt en men die liever in de gewone
photographiokleur zou veranderen, dan
moeten do beelden direct na de ontwikke
ling grondig worden uitgespoeld. Daarna
wordt het beeld in een versch kleur fixeer
bad gelegd. Het kleuren duurt lang. Men
behoeio er echter niet bij te blijven, wanneer
het 1 of 2 beelden geldt
Do kleur, welke het beeld in het 1 -ur-
fixeerbad zal aannemen, hangt af van de
kleur, welk© het in den ontwikkelaar had.
Zoo zal een groenachtig of bruin-zwart beeld
in het kleurfixeerbad zuiver warm zwart
worden, terwijl een rood beo... een purper
kleur aanneemt, zooals wij die bij gewone
oelloïdin-afdrukken gewend zijn.
Had men reeds gefixeerd en bevalt de
kleur niet, dan kan men die nog door ver
gulding wijzigen, maar dan moot dit ge
schieden met een enkel goudbad, dat rodaan-
ammonium bevat Na de kleuring wordt
nogmaals gefixeerd.
De kleuren in dit bad trekken meer naar
het blauw.
Ook bij het vergulden houde men in het
oog, dat het matte papier, als het droog
is, krachtig van toon wordt, terwijl hot
glanzende onveranderd blijft.
Het Pan-papier kan vooral in den win
ter het gewone afdrukpapier zeer goed ver
vangen n heeft nog vele voordeden daaren.
boven. Door de korte belichting en de
vlugge ontwikkeling bij gewoon lamplicht
zonder geel of rooo glas is de behandeling
volstrekt niet moeilijker ^stiger dan die
dor gewone oelloï n-p" pieren.
G ornikt men geen goud. dan is de ont-
wikkolin in zeer kleine hoeveelheden, met
meermalen herhaald gebru"- van éénzelfde
bad pan ld goedkoop. Met e groot-' speel
ruimte, cüe de belichting tc iaat, krijgt men
van eon good negatief ook steeds eetn goeden
afdruk en men is daarbij niet afhajikohjlL
van het weer.
Dit zijn stellige voordeden, die nog in
waarde verhoogd worden door de omstan
digheid, dat men hier in de hand heeft om
een reeks van kleui-en te verkr .yen, die zeer
merkwaardig is, en dat wel op gemakkelijke
wijze. Bovendien zijn de afdrukken even
duurzaam als die op het gewone broom-
zilverpapier en hebben zij, vooral op het
mat papier, het aanzien van do boste kool-
drukken.
De prijzen van Pan-papier rijn ongeveer
gelijk aan die van celloïdin-papier.
(Op vragen, onder deze rubriok vallendo,
zullen inlichtingen gegeven worden, als bijv.
over toestelleo, ontwikkelaars, enz. Vrago%
en antwoorden zullen worden opgenomen).
Voor den landbouwer.
Het gebruik van Chilisalpeter In liet
najaar yan 1002.
De zomer van dit jaar is in vele opzichten
voor uen landbouwer ongunstig geweost.
Het grootste gedeelte van den tijd, die an
ders warm en droog is, heeft het in vele
streken overvloedig geregend en is de tem
peratuur beneden een gemiddelde zomer
warmte geweest- Ook nu weer, na de hevige
regens, is op vele plaatsen de bodem vochtig
en koud.
Welken invloed heeft dit ongunstige we
der op den bodem gehad?
Zooals vrij wel algemeen b .end is, wordt
in den grond de stikstof in haar verschil
lende vormen onder gunstige omstandighe
den vóór en na omgezet in salpeterzuur.
Deze omzetting, eigen li u gistingpvocea
afhankelijk van lagere organismen, ge
schiedt slechts bij een bepaalde tempera
tuur. Benoden 5 en boven 55 graden O.
heeft zij niet plaats. De meeste salpeter
wordt gevormd bij een warmtegraad tua-
schen 30 en 40 graden. Het is dus duidelijk,
dat in een warmen zomer salpeter vor
ming veel overvloediger zal plaats hebben
dan in een kouden, natten zomer.
We kunnen mot eenige zekerheid aanne
men, dat hot afgeloopen jaargetijde voor
de sal petervorming al zeer ongunstig is ge
weest. Doch, er is meer. De vele en aanhou
dende regens, die dit jaar in vele st 'een
van ons land don bodem gedrenkt hebben,
zullen aan het salpeterzuur, dat gevormd
mocht z'.jn, zeker geen goed gedaan hebben.
Het salpeterzuur verbindt zich Ln don bo
dem met andere stoffen, tot zoogenaamde
salpeterzure zouten, die alle in water oplos
baar zijn. Onder gewone omstandigheden
worden deze door de planten grootendecla
opgenomen. Doch bij langdurige en over
vloedige regen8 is daarvoor geen tijd en
sporlen J naar don ondergrond.
Uit hot voorgaande volgt, dat wij met vrij
groote zekerheid kunnen beweren, dat do
hoeveelheid salpeter dit jaar in veel min
dere hoev dheid in den bodem zal aanwe
zig zijn, dan andere jaren. Daarmede moet
den landbouwer, die nog voor den winter
zijn zaad aan den grond gaat toevertrouwen,
zeker rekening houden. Indien hij wenscht,
wat hij zeker zal doen, dat zijn velden met
krac'-.ige en good opgeschoten planten be
dekt zullen zijn, voor de winter den groei
doet ophouden, dan moet hij vooral dit
jaar een ruimere stikstof-bemesting houden
dan andere jaren. Mot het oog op den kor
ten tijd is daarvoor het ou-.isalpetor de
aangewezen meststof. Onze conclusie is dus,
dat .ie landbouwers in het najaar van 19f2
meer chilisalpotor moeten gebruiken, dan
zij andere jaren gewoon zijn te doen.
OPCVt.
Vorm uit deze door elkaar geworpen let
ters een l'ollandsch spreekwoord van ïer
woorden
ttnnnnneseeebbhff
[Antwoord volgende weekj.
