Bnskriiit-fabricage in China. Stofgoud. Wekeiyksche Kalender. Raadgevingen. ALLERLEI. SCHAAKOPGAVE. f£ H aanvatten, dat ze de hand omdraaien, en den duim naar buiten kceren, neemt de Spaanscho hem op de eenvoudigste vrijze op, als een boek of een courant, zoodat de rug van de hand naar buiten en do duim naar binnen komt te liggen, nooit andore. Zij beweegt hem onophoudelijk, zonder dat den toeschouwer dit waaierspel hinderlijk wordt. Dit spol is de uitdrukking harer ge voelens, van welken aard deze ook mogen zijn. Het spreekt vanzelf, dat er in Spanje een grooto weeldo van waaiers heorscht. Een rijke Spaansche bezit er soms honderden, onder welke niet zelden geërfde van hooge, 8om6 onschatbare waarde. Voor dagelijksch gebruik heeft zij één of twee dozijn te harer beschikking. Zij moet toch kunnen afwisse len, in overeenstemming met haar toilet, humeur, luim en temperatuur. In den zomer bedient men zich van in- dordaad reusachtige exemplaren, want daa moet voor het ware doel vorkocling te brengen elk ander doel wijken. Zelfs de heeren hebben, in het heeto jaargetijde, een waaier, de arte bij zijn bezoeken, de koopman óp zijn kantoor. Zij gebruiken gewoonlijk 'Japanscho bamboe-waaiers met papieren be- klceding, die uiterst goedkoop zijn, en tevens eterk genoeg om de behandeling van man nenhanden to kunnen verdragen. Zelfs do dienstboden, zoowel manlijke als vrouwelijke, doen bun boodschappen niet «er waaier in de hand, om zich, in de on draaglijke hitte, ten minste een weinig ver koeling to kunnen schenken. BLOEMEN. Wat zijn bloemen in dc schepping? Lofwerk in Gods Heiligdom, Wonderwerken, uit wier kelken JJoor alle eeuwen 't troostwoord klom: ,,Wccs vertrouwend op Gods zorgen, Waar gij ons gekleed ziet zóó, Dat bij onze pracht moet tanen Zelfs do pracht van Salomo 1" Wat zijn bloemen in ons leven? Schoono kind'rcn der Natuur, Die als met ons mee gevoelen 't Heuglijk en het droevig uur. .Kleurig zoomen ze onze paden, Siersels zijn zo in hof en huis, Pronkend in de feestguirlande, Sling'rend om het lijdenskruis. Spraaldoos zijn ze, maar, ze spreken Bij vaarwel en welkom mee Tooisels zijn ze van den bruidskrans, Troost voor krapken in hun weo. in loopt eens het wisB'lend leven Mot zijn vrougd en lijden af, Dan vertolken zij weemoedig Liefde en dank r.og op het graf. Hét geen zeldzaamheid, dat mem, in do provincie Canton een boerderij passccren- do, de boeren bezig kan zien met een bezig heid, die men houden zou voor graandor- schen. Op het eerste gezicht is men dan on willekeurig geneigd te denken: „Hé, daar is men bozig graan to dorschon op dezelfde wijze als bij ons 1" Inderdaad zijn do dorsch- vlegels bijna gelijk aan die, wolke in Euro pa gebruikt worden, alleen zien zij or pri- jmitiover uit, zijn zij minder handig. De Ohincczesn uit hot zuiden van China hebben echter nimmor veel to dorechen ge had, anders zouden de vlegels cr in den loop dor tijden in hun vlugge handen wol anders en beter uitgezien hebben. Maar wat wordt er op die boerderij nu gedorecht? „Salpeter", zal do Chinees, wien gij do vraag doet, hierop antwoorden. „Salpeter", dat schijnt mij vreemd tooi En om het u duidelijker te maken, wrijft do toegesproken Chinees eenige verweerde stukjes muursteen tussohon zijn vingers fijn, waarin, naar hij u uitlegt, salpeter zit. Do muren der huizen, gebouwd uit stee pen, die niet gebakken, maar in do open lucht hard zijn geworden, bevatten, na 40 jaar gestaan te hebben, salpeter. Do muren van stallen, schaapskooien en latrines zijn in dit opzicht het bost en kunnen dikwijls Seeds na 10 of 20 jaar gebruikt worden. cn steldo de maat met nauwkeurigheid vast. Na dit nieuw bewijs probeerde do moor denaar to vluchten. Hij diende een lezer van het „Journal des Débats" eon hevigen vuist slag in het gezicht toe en had een lezer der ,JPetite République" bijna het scheenbeen gebroken; gelukkig echter maakte ccn lezer van de „Gil Bias" cr een eind aan. Zoo werd de misdadiger ten laatste ge bonden. Op dit oogenblik kwam de commissaris van politie van do stadswijk, die door den lezer .van de „Echo" hier gebracht was. Hij was in ambtsgewaad en begon dade lijk een verhoor. Daarna begaven allen zich naar de prefectuur van politie om den hoo- gen autoriteiten het goede nieuws mede te deelen. Do prefect en do hoofdcommissaris wa ren zeer verheugd. Wat den rechter van instructie betreft, deze behoefde slechts naam, voornaam, geboorteplaats, alsmede do beweegredenen tot de daad, op te schrijven, zooals de lezer van het „Journal des Débats" hem dicteerde. Wij zullen er nog bijvoegen, dat de pre fect den lezer y&a de „Tempa" hartelijk Zoodra nu een boer buskruit nocdig heeft, hetzij om vuurwerk af te steken, hetzij om een dorpsoorlog uit te vechten, of om eon andere reden, ziet hij uit naar een ouden muur en krabbelt er kleine stukjes uit. Ver volgens proeft hij de stukjes, en laat de beslissing of er al dan niet Bal peter in zit, aan den verkregen smaak in zijn mond over. Want, zooals oude Chineezen dikwijle mee- deelen, zijn niet alle muren salpetorhou- dend. Valt dc proef gunstig uit, dan wordon mot groot» zorg de oude stukken steen, waarin waarschijnlijk salpeter zit, losge maakt, daarna op een zeef uitgestrooid cn met een houten hamer stukgeslagen om ten slotte met dorschvlegels nog fijner stukge maakt te worden. Nu wordt er een gat in den grond gegraven, 1 meter diep en 1 meter lang; do wanden van dezen kuil worden on doordringbaar gemaakt en de opening van boven met takkenbossen bedekt. Daarop worden wedorom gedroogde bladeren gelegd en deze eindelijk met een laag fijn zand bedekt. I3 dit geschied, dan giet men er water op, dat drupsgewijze door het zand, de ge droogde bladeren en de takkenbossen heen siepelt, het salpeter in oen kuil vochtig maakt en langs een bamboezen gootje uit het gat in een reservoir wordt opgevangen. Uit hot reservoir wordt hot overgebracht naar een ketel, en het vocht gekookt, totdat het een dikke, papachtige massa is geworden. De laatste bewerking bestaat dan uit het zeevcn door een stuk grof linnon, waarop de vuile bostanddeelen blijven liggen. Wat daarna overblijft, noemen de Chinee zen de ,,saJpcterkorrols". Do gehecle bewer king duurt gewoonlijk niet langer dan een dag. Den volgenden dag werpt men opnieuw zand op het dak van takkenbossen, dat den kuil bedekt, en wordt er wederom water op gegoten. Het vocht, alsdan gewonnen, wordt in den ketel gekookt met do „salpeberkor- rels." Gefiltreerd, krijgt men nu wat de Chineezen noemen „salpoterzout". Intusschen is het avond geworden en 'e nachts vormt zich wat de Chineezen noe men „het ruwe salpeter", dat men don vol genden dag nog eens vermengt met een of twee onsen gelatine, al naarmate do hoe veelheid in den ketel gekookt, en het vor- kregene is alsdan het eigenlijke salpeter, doorzichtig en witachtig gekleurd, dat voor 20 a 30 cents per pond wordt verkocht. De Ohineesche landman maakt ook zelf zijn buskrujt. Het goodo Chineesche buskruit bestaat uit dezelfde verhoudingen als het Europeesohe buskruit: 75 pOt. salpeter, 12 1/2 pCt. houts kool, 121/2 pCt. zwavel. Toch bedient do spaarzame Chinees zich in gewone omstan digheden van een goedkooper mengsel: 16 deelon salpeter, 4 deelen houtekool en 4 deelen zwavel. De prijs van dit buskruit be draagt 25 oente per pond, maar in oorlogs tijd, zooals in den afgeloopen zomer, wordt er wel 50 a 60 cents per pond voor betaald. Om buskruit te maken worden salpeter en houtskool bij elkander gedaan cn beide bestanddeolen in een vijzel stuk gewreven. Vervolgens brengt men in dit mengsel bloem van zwavel, en men laat het 6 uren staan, waarna er een weinig water bij wordt ge voegd. Deze etof wordt nu in de zon of bij een vuur te drogen gelegd, waarna het buskruit is vorkregen. Godsdienst en wetenschap stroven beide naar waarheid. De eerste heeft daarvan, op grond van innerlijke verzekerdheid, een pro fetisch voorgevoel, de laatste verwerft haar langs den weg van streng onderzoek. P. H. Hugenholtz. Daar poëzie het groote voorrecht heeft zich gemakkelijk to bewegen i v het onmoge lijke, en godsdienst een innig vertrouwd zijn is met het ondoorgrondelijke, heb ik altijd met dio philosofem te doen gehad, die het hun plicht achten beide: het onmogelijke en het ondoorgrondelijkstc te gaan bespreken, bewijzen cn vorklaren. Goethe. dankte, omdat deze geraden had, dat de moord met een scherp werktuig gepleegd was; den lezer van de „Liberté" en dien der „Patrio", voor hun belangrijke mededee- lingen aan de politie; den lezer der „Fi garo", die het vermoeden van den oberkell- ner verbreid had; den lezer van de „Gau- lois", die niet geschroomd had aan den moor denaar een lucifer te vragen; den lezer der „Éclair", die de politie wilde halen. Voorts bedankte hij nog don lezer van de „Echo do Paris", die den commissaris- in lichtingen verstrekte, de lezers van de „Ra dical", do „XIXc Siècle" en de „Intransi- geant", die den schuldige ontzag hadden weten in te boezemen, den lezer van de „Ma- tin", die het voortreffelijke idee had, hem na te meten, en den lezer van het „Journal des Débats" die voor het welzijn der mensch- )'-• l een vuistslag ontvangen had. Voorts betuigde hij het „Petit Journal" zijn deelneming voor het feit, dat dit blad een zijner oudste abonnés in den heer Du- rand had .verloren. Daarna liet hij champagne aanrukken cn dronk op het welzijn der P.erSv In een gemeente, waar ik predikant was, heb ik mensohen meermalen hun onverschil lige houding tegenover den godsdienst hoo- ren verdedigen of liever goedpraten met een: „Och, er is immers niks!" Waartoe zouden ze toen nog godsdienstig zijn 111 A. Binnerte. Strijdlustige cn echte behoudsb i hechten zelden het juiste gewicht aan dch invloed van omgeving en opvoeding bij het vellen van een oordeel. Zij gelijken /lien kwaker, die, toen zijn vriend Jonas tot hem zed: „Och kom, zoo gij- en ik in Turkije geboren waren, zouden we immers Mohammedanen zijn", ernstig ten antwoord gaf: „D a t zoudtgij zijn iknooitlÜ' Rev. Mann. Toornig worden is menschelijk; den toorn bedwingen is christelijk. Hieronymus. Leert in deze wereld, boven de wereld te zijn. Ambrosiua Zoudng. Tot een zegen in ons leven Is het lachen ons gegeven, Voor gezondheid is het nut, Dat de lever wordt geschud. Maandag. 'Als er geen balk in den weg ligt, dan er gert eon droefgeestig mensch zich nan een stroohalm. Dinsdag. Het zekerste kenmerk van met gre ole hoe danigheden geboren te zijn, is nooit nijd te hebben gekend. Woensdag. De orde handelt met overleg on bereke ning; de wanorde heeft altoos haast. Donderdag. Grijp een zaak aan en laat haar niet los voordat gij haar meester zijt; dan zult ge u een weg banen door het leven. Vrijdag. Wij zouden ons somwijlen voor onze schoon ste daden schamen, als de wereld al onze drijfveoren zag. Zaterdag. Men zou zeggen, dat de tijd een last is, die ons drukt. Wij vergeten, dat hij ons bestaan is, wanneer wij ons door „tijdverdrijf" er van trachten te ontdoen. Middel tegen vlecsclivliegen. Om vliegen van het vleesch te houden, wrijve men dit in met zoogenaamden krui- denazijn. Dit geeft bovendien aaD het vleesch een aangenamen smaak. Kwelduivel tj ©3. Een plaag der appelboomgaarden is „ap- pelspinselraotje" (Hyponomcnta of H. p a d o 11 a). Om die met good gevolg te .be- ©trijdon, baat liet beste, de webbon te ver branden Echter haaste rnon zioh, want wil dit verbranden van eenig nut zijn, dan moet het geschieden, terwijl de rupsen zich binnen hot web verpopt hebben. Wacht men 6lcchts conigo dagen, zoo wordt in de „Middelburgsche Courant" geschreven, dan heeft do gedaanteverwisseling plaats gehad, de webben zijn verlaten on togen de avond schemering wemelt de lucht van kleine vlin ders, welker vleugelspanning ongeveer 17 millimeters bedraagt. Het verbranden is dan nutteloos. Do vlinders vliegen rondom de takken, zoeken daar geschikte plaatsjes, om eitjes te leggen cn hun verderfelijk geslacht voor het volgend seizoen in stand te houden. Het appelspinsolmotje verpest ook mei doornhagen, die om appelboomgaarden of in hun nabijheid geplant zijn met rupron. Men dient deze dus na te zien, en, als mon de rupsen ontdekt, de hagen aan beide zij den goed te slaan en de daardoor afgevallen rupsen tc doodon. Een natuurlijke vijand van dit ongedierte, die ons overigens in onze korseboomen geen vriend is, is de spreeuw, die, evenals de musch, zich gaarne vergast aan kersen, maar beter dan deze, zioh daarna en daar voor, verdienstelijk maakt door hot wegvan gen van de rupsen van het spinselmotje, die voor hem een ware lekkernij zijn. Zijn de nesten reeds leeg en komt men te laat met het uitbranden, dan neme men voor lage boomen en heesters een overvloedigo bespuiting met een aftrekeel van kwassie- hout, gemengd met groene zeep. De kwassdo geeft aan do bladeren, zonder die te bcna- deolen, een zoo onaangenamen smaak, dat de rupsen die onaangetast laten. Tegelijker tijd is de kwassiebespuiting een afdoend middel om de bladluizen te verdrijven. Men k&n rish vooc botseüdo doel bedienen van Quaes ine", een geconcentreerd aftrek sel van kwassiehout. De quassine, een En- gelsch product, in den handel gebracht door Thoe. Christy Co. 4, 10, 12 Old 8 wan Lane te Londen, bevindt zich in tuben, die, gevuld, een zwaarte hebben van ongeveer 45 gram. Een vierde deel daarvan giet men in 4.5 liter warm water en roert dit goed om tot de quassine volkomen door het water gemengd is; vervolgons lost men 100 gram groene zeep op in 20 liters water en voegt de verdunde quassine daaraan toe. Abracadabra. Uit Banjaloeka, in Bos nië, wordt aan de „Frf. Ztg." omtrent de boteekenis van deze wonderspreuk geschre ven, dat deze lottere inderdaad kunnen zijn ontstaan uit verminkte Arabische woorden. De woorden „abrakha dabir" beteekenen: „het is genezen, men kan daarop aan", of „de zaak staat goed". In drie woorden: „abraë kad abraë" beteekent het: „Het zal genezen, zeker, het zal genezen". De schrijver meldt voorts, dat de omge keerd-driehoekige vorm van het formulier, telkens met twee lettere minder, nog gebrui kelijk is bij de Muzelmansche priesters (hod- ja) voor hun „Weff'k" (opschrift, zegel), waarmede zij trachten ziekten te genezen of 6loton open te maken. Den zieke wordt het papiertje dan op de pijnlijke plek gebonden en evenals telkens een paar lettere verdwij nen, wordt de zieke allengs van zijn kwaal genezen. Een ander dergelijk middel zijn 9 kiezelsteentjes, welke de zieke één voor één achter zich in een stroomend water werpt, met do woorden: „negen is niet (meer) ne gen", „aoht is niet acht", enz. Het merk waardige hierbij is, dat de Christenen zulk een Weff'k halen bij den Muzelmanschen hod- ja, maar de Muzelmannen bij de Franscie- kaner monniken of bij een pope (Griekschen priester), die hun dan een „zapis" geven, een „opschrift" (Servisch) uit een der evan geliën. De hodjas beweren, dat hun eigen „Weff'k" don Christenen beter helpt dan den Mahomedanen. Als de laats ten ziek worden, is liet een bezoeking wegens hu.- zonden; maar een Christen, die zich tot den hod ja wendt, bewijst eer aan Allah cn ondervindt dan Allah's genade. Dit geloof is in het Oosten zoo ingewor teld, dat het Europeeschen artsen vaak voorkomt, dat, als zij een recept hebben voorgeschreven, de zieke vraagt: waar hij het dragen moet., cm den hals, op dc borst, dan wel of hij het moet inslikken? Muzelmansche priesters, die het druk hebben met zulke „geneesmiddelen", gebrui ken er thans een stempel voor 1 Zoo ver gaat daar al de beschaving. Een ongewoon slot. Het gebeurt in boe ken dikwijls, dat een man, die het ver bracht door eigen kracht, er een eer in stelt zijn vroegere weldoeners op te sporen. Onlangs zei een man, die aan een boer derij stilhield om zijn paard ti laten drin ken: „Gij hebt 15 jaren geleden een jongen, die hier langs kwam, binnengeroepen." „Ja," antwoordde dc boor eenigszins vor- wonderd. „Gij waart zeer vriendelijk voor hem," vervolgde de vreemdeling. „Gij goaft hem te eten en spraakt hem mood in; gij gaaft hem een oud pak kleedorcn, staakt een gul den in zijn zak en liet hem toen verblijd ver der gaan. Hij zed toen, dat hij nooit uw vriendelijkheid zou vergeten. Is dat niet zoo „Jawel, dat is zoo," antwoordde de boer. „Hij zeide, dat hij, als het hem goed ging in de wereld, zou zorgen, dat ge geen spijt zoudt hebben van uw vriendelijkheid voor een armen jongen." Brompoi's kalender. Lente. Ik ken u, ,liove" lente, véól te goed, Dan dat ik uit de volheid van 't gemoed U vleien zou met ijdlen, dwazen lof, Ed als een .zachte" schoone maken 't hof. Gij mooht mjj soms, in plaats van met een lacli, Beloonon met een extra-hagelslag. Ik wensch n das van harte goede reis, De zomer geeft allicht mij weer mjjn eisch. Zomer. Ondragelijk seizoen van hitte en zod, 'kWou, dat ik uwen duur bekorten kon! Wannoor verstomt uw schril insectenkoor, Dat dag en nacht vermoeit, verdooft mijn oor, Mij steekt en kwelt en, schoon het vleugels (heeft, Niot wegvliegt, maar tot ieders plaag hier [leeft Och, kwam de herfst toch mot zyn koelte [on wind! Hij vond in mij een dankbreD, trouwen vrind Herfst. Zyt gy daar met uw aaklig rouwbeklag, Uw hlaad'ren-opschik en uw huicbellach? Die nu myn hart bezwaart en dén verheugt Met zomerweelde (eens mijn zoete vrengd), Doordat ge nü eens winterstormen brengt, Mij dan met sohuine zonnestralen zengt! O, was 't maar winter, zijn gezelligheid Deed ras vergeten my uw spot en gpyt! Winter. Indrihger, gryze schurk! Met valschen laoli Sloegt gij in boeien d' aard op éénen dag, En boom en struik beroofdet gy van groen, Zoodat bevroren, eenzaam ligt 't plantsoen, En beek en stroom, in band van ijs gekneld. Vergeefs zioh kanten tegen uw geweld. Myn hart bevriest, myn lier ie droef en stom. Och ,heve", .zaohte" lente, kom, o komJl „Ach lieve hemel I" roep de boerin, „het klinkt als een sprookje 1 Gij hebt hem zeker gezien en gesproken?" „Ja, dafc heb ik," zei de vreemdeling, „et hij heeft mij een boodschap voor' u mede» gegeven." „En wat is die boodschap?" vroegen bei* den in gespannen verwachting. „Hij verzocht mij u te zeggen, dat hij nog altijd even arm is." Toen de vreemdeling wegreed, zag hij den boer hard rukken aan den pompslinger en de boerin een luiwagen naar de kippen( werpen. Ook een reden van Schoolverzuim. Een onderwijzer te Amsterdam ontving het volgend briefje: Menheer, onze Karei kan niet op school komen, omdat we allemaal bij het beg rave van een bevrind lijk zijn gevraagt cn ons kind dat plesiertje niet onthouwen willen. Met agting Uw dw. dr." Parlementair Stijlbloempje. Landbouw kundig afgevaardigde: „Mijnheer de Voor zitter, als wij de varkens beschermen, dan beschermen wij onszelven." Jammer. Vader: „Zie eens, Pietje, wat een prachtige steenen liggen hier." Pietje: „Ja en geen onkel raam in de buurt om er de ruiten mee in te gooien." Een LeerschoolVischhandelaar: „Gij solliciteert voor de betrekking van haring pakker. Maar heb je wel ondervinding op dat gebied?" Sollicitant: „Ja, mijnheer, ik was twe jaar tramconducteur." Advertentie. Mooie fiets te koop aaj geboden door een dame, geheel vernikkeld, zoo goed als nieuw. Adres Over dc groote beteekenis, dit het al of niet plaatsen van een ko.nma in de geschie denis der volken cn personen heeft gehad, gaan vele min of meer phantastisehe verha len. Een Australisch fclad, de „Adelaide Adver tiser," vertelt echter een komma-gewichtig heid, die van zeer jongen datum is en dus te controleeren zou zijn. Een Amerikaan heeft namelijk een schrijven gericht aan d Australische Tarief-commissie, om toch voo ziehtig te zijn met de komma's, daar dit. nie tig Ieesteckcn aan dc Amcrikaftnsche regce- ring eens ongeveer 5,000,000 gekost heeft. Een toltarief, dat 20 jaar geleden afgekon digd werd, bevatte ook een paragraaf met de vrije artikelen, waaronder alle „fruit- plantcn" (vruchtdragende planten) behoor den. Dc zetter zette echter iu plaats van liet vsrbindingsteeken een komma, zoodat er kwam te staan: fruit, planten. Pë fout kos pas na een jaar hersteld worden, maar in dien tusschentijd gingen sinaasappelen, ba nanen, druiven, enz., enz. vrij dé grenzex? over, waardoor de schatkist 5 millioen scha de leed. Ook een uitvlucht. Zij: ,,Op den ver lovingsring, dien je me gegeven hebt, staat A. K., en ik heet Emma." Hij (reods eerder geëngageerd geweest): „Dat beteekent „achttien karaats." OPGAVE. Vorm een woord uit de volgende letters: e d s t r r i m a k k kne ij l m h e e e. [Oplossing van dc beide Opgaven volgende week]. Oplossing - van het Raadsel der vorige weekTanger—Zanger. RECEPT. Haringbroodjcs. Neem 16 reepjes brood, 8 a 9 centimeter lang, 3 centimeter breed en 1 centimeter dik. Rooster dit brood in den oven. Leg op elk stuk een filet van haring, dubbel gevouwen, waarover mayonnaise, met citroen aange maakt. Garneer de broodjes. Zwart. e 4 s 2 1 abcdefgh Tflt Wit sp«olt en iet met den Tierden iet mat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1902 | | pagina 10