QQl Zuid-Afrika. Burgerlijke Stand. de bestudeering van zijn legislatieve plannen kan wijdon. „Er moet in de eersto plaats worden be stuurd; en wie nu rekent mot hot feit, dat fcp onze departomonten, heel andors dan in andere landen, niot alleen do hoogore ambte naar, maar ook do minister zolf, zioh tot met de kloinste dotails hoeft in te laten, en dat bijv. voor rekening van binncnlandachc za ken komt heel het algemeenc landsbestuur, alle sociale aangelegenheden, allo zaken van lagor, middelbaar, hooger en technisch on derwijs, alle zaken van kunst en wetonschap, alle aangelegenheden van do Armenwet, van do Drankwet van do Militie, van do Schut terij, van het Krankzinnigenwezen en van do mcdischo politie, zal verstaan welk groot deel van den tijd reeds met deze be- stuurs-aangelegenheden weggaat, terwijl rus teloos tal van adviezen van den Ra&d van State inzake geschillen bij het departement ^\an binnenlandsche zaken afkomen en onver wijld afdoening eischen." Onder het opschrift „Moet dit zoo door gaan?" zegt de Stichtsche Courant: Hot martelen van lovende dieren aan onze Universiteiten neemt inderdaad onrustbarende proporties aan. Zoo vernamen wij dezer dagen, dat een doctorandus, die tot onderwerp van zijn dissertatie koos: „de oorzaak van den dood na hot wegnemen der nieren," niet minder dan 68 konijnen opofferde, om zekerheid to krijgen wat eigenlijk dc oorzaak is, dat een konijn zonder nieren sterft. Hij bond do arme dieren daartoe levend op een plank, sneed zo zonder ze te be dwelmen, de nieren uit het lichaam, naaide de wond weer zorgvuldig toe en plaatste zo dan zonder yoedsel in een hok. In vele gevallen spoot hij hun dan nog allerlei stoffen in de aderen. Gemiddeld leefden dc aldus gemarteldo 'dieren nog 100 uren. i De onderzoeker heeft zijn doel niet be reikt, naar hij zelf verklaart. Wij vragen intussehen of dit zóó door >ioct gaan? Is het niet hoog tijd, dat dc overheid aan 300 gruwelijke cn geheel noodelooze dicren- Üuishandoling paal en perk stelt? Artikel 254 van het Wetboek van Straf recht, waar tegen mishandeling van een dier een gevangenisstraf bedreigd wordt van ton hoogste drie maanden, of geldboete van ten hoogste honderd twintig gulden, schijnt duartoe niet voldoende. Een asterisk Ambachtsscholen in De Standaard zegt: Do Provinciale Staten zijn thans niet veel meer dan een schaduw van hetgeen ze in vorige eeuwen waren. Vroeger regelden ze zoo goed als alle za ken en beschikten ze over ongeveer alle be langen; zelfs gaven ze, ai.-ians die van Hol land, cenige jaren de richting aan voor de Europeesohe politiek. Thans zijn zc, wan neer, men het verkiezen van leden van de Eerste Kamer en der Ged. Staten uitzon dert, niet veel meer dan een collego tot het verstrekken van subsidiën aan instellingen van provinciaal nut. Een bevoegdheid, die intussche- haar be zwaren heeft; en dit to meer, waar het sub- êidie-steleel allengs een uitbreiding ver krijgt, dat men zich onwillekeurig gaat i vragen: waar hot op die wijs heen moet. Dit geldt met name het 6ubsidieeren van ambachtsscholen. Onder minister Lobman weid dat suboi- llieeren voorbereid op grond van de over weging, dat het particulier initiatief op dit Jerroin behoort te worden gesteund. Dc Re- Jecring meende alzoo de pogi" g:n, die van Jtarticuliero zijde werden aangewend om een j.mbaohtsschoo 1 in stand te houden, te moe- Ü£n waardeoren en als blijk van die waardee ring een subsid-ie to geven. De Provinciale staten volgden do Regee ring, zeer terecht, op deeen weg. Dooh allengs wordt de verhouding omge keerd. Het getal 6cholen wordt met iedor jaar grooter. Op ziohzolf natuurlijk voor treffelijk. Doch het subsidie voor vele scho len wordt gaandeweg ook hooger; terwijl de voorbeelden niet zeldzaam zijn, dat zich hier öf daar een comité vormt tot oprichting van een ambachtsschool met een schijntje van bij dragen van particulieren, om dan zoo onge- veor heel het kapitaal van jaarlijksche uit gaven te vorkrijgen uit Rijks- en Provin ciale 8ubsidiën. Op die manier komen er allengs Rijks- en Provinciale ambachtsscholen met ecnigen, .veelal zeer goringen steun van particulie ren; terwijl het aanvankelijk de bedoeling was te vorkrijgen: partiouliore ambachts scholen met steun van Rijk en Provincie. Indien nu do Rijks- cn Provinciale midde len dit konden dragen, zoo zou daartegen wellicht weinig kunnen ingebracht worden mits echter het Rijk en de Provincie be hoorlijk contrólc over die instellingen van ambaohtsonderwijs konden uitoefenen. Dit is echter niet het geval. Vergissen wo ons niet, dan is heol het Rijkstoezicht over die scholen aan één inspecteur opgedragen; terwijl de Provinciale Staten dat toezicht nog niet kunnen uitoefenen. Het eenige, wat de Staten krijgen, zijn de jaarrekeningen; en deze geven weinig licht. Maar een licht, dat scherper doet uitkomen do duistere kanten van het lastig probleem van het subsidie-stelsel. Regelen voor dit stelsel, althans ten op zichte van de ambachtsscholen, bestaan er niet; een maatstaf ter beoordccling van de grootte der subsidiön ontbreekt. En lie.* ge volg daarvan is, dat de meest mogelijke wil lekeur bostaat. Er zijn, om één voorteek! te nomen, scholen, waar het schoolgeld 25, en er zijn scholen in gelijksoortigo gemeen ten, waar het schoolgeld 6 jaarlijks be draagt. Dat deze toestand mag bestendigd blijven, zal niemand toegeven. Er gaan dan ook in de Staten, o.a. in die van Zuid-Holland, stommen op om tot een vaste regeling te komen. En dit ie prijzens waardig. Doch de vraag is, of voor do Pro vinciale subsidies een dool trof fendeo rege ling zal kunnen gevonden worden, zoolang hot Rijk zelf niot voorgaat. Het is dan ook to hopen, dat do Regeer in g te eenigor tijd, zij het spoedig, een regeling zal ontwerpen. Nederl. Maatschappij fot bevordering van Nijverheid. Het verzoek van het hoofdbestuur van Fa- bricks- en Bandwcrksnijvcrhoid om de leden der vorceniging als li daan te nemen op het bedrag der contributie, die zij als leden der vcrceniging betaalden, werd ingewilligd, evenwel onder voorwaarde ,dat deze leden, zoo zij ook het tijdschrift wenschen to ont vangen, het volle bedrag der contributie van de Maatschappij zullen hebben te betalen. Eindelijk wordt de naam der Maatschap pij veranderd in Maatschappij van Nijver heid. Dc directeuren zeggen aan hot slot van hun advies: Wij achten het een uiterst gelukkig teeken des tijds, dat een vcreeniging, welke vijftig jaron met eere heeft gewerkt zich in de kracht van haar loven komt aansluiten bij een oudere zuster, ten einde do krachten niet langer te versnipperen en het doel, dat bei de voor oogen hebben, beter te bereiken. Directeuren vertrouwen evenwel, dat de algcmecne vergadering de deur voor de nieu we leden zal openzetten op een wijze, die dui delijk zal aantoonen ,dat wij hen met vreug de tot ons zien komen en hartelijk willen wel kom heeten in onzen kring. In do vergadering werd veel gesproken over de naamsverandering, welke door Utrecht betreurd wordt. Waartoe is dat noo- dig daar do constitutie immers dezelfdo blijft? Directeuren verklaren hierop, dat de naamsverandering door hen niet is gewild, maar de uitdrukkelijke wensch is geweest van dc toetredende vereeniging. Amsterdam wijst er op, dat die vereeni ging reeds zeer veel heeft opgeofferd, tot zelfs haar gcheele bestaan. Nu mogen wij van onzen kant ook wel eens iets offeren. Ten slotto werden de toetreding, en in ver band daarmee do nieuwe overgangsbepalin gen in dc wet, met algemeenc stemmen goed- gekourd. Voor het in orde brengen van de over schrijving der kapitaalsbelegging werden aangewezen de directeuren: Ch. van do Poll en C. Dyserinck. Onder de nieuwo bemoeiingen, die de Maatschappij in haar nieuwen vorm tot zich zal trekken, zal behooren wat tot heden dc vcrceniging voor Fabricks- en Handwerks- nijverheid altijd heeft gedaan: het uitreiken van getuigschriften aan werklieden in lang jarigen trouwen dienst. Omtrent het subsidie aan het bureau voor handelsinlichtingen werd besloten het subsi die van 500 toe té staan voor drie jaar, talken jare tc beslissen of het uit het kapi taal dan wel uit gewono inkomsten zal wor den genomen. Directeuren stelden voor aan dc Vereeni ging tot veredeling van het ambacht ander maal een subsidie van 100 te verleenen, op gelijko gronden waarop dit in vorige jaren is toegestaan. Dit werd goedgekeurd. Zondag werd uit Venetië ge seind dat men den beroemden toren van San-Marco had moeten schoren, omdat er bersten in ontstondenhij bleek bij nader onderzoek zoo bouwvallig tc zijn, dat men besloot, hem minder te luiden; te laat ech ter, want Maandagochtend om halftien is hij met donderend geweld, de loggia van San Sovinn op den hoek van het koninklijk paleis meesleurende, ingestort. Er zijn geen slachtoffers. De correspondent van do Times" te Ye- notië schrijft de ramp toe aan de baggorwcr- ken op groote schaal en herhaaldelijk onder nomen in hot Canal Grande. De kerk van San-Marco is, zoo meldt dezo boriohtgever, op wonderdadige wijze gespaard gebleven; De bcgrooting voor 1903 werd goedge keurd. De algemeenc vergadering der Ncd. Maat schappij ter bev. dor Nijverheid heeft met groote voldoening kennis genomen van do volgende aanschrijving van den minister van binnenlandsche zaken, opgenomen in de Staatscourant van 12 Maart 1902: „De minister van binnenl. zaken. „Overwegende, dat niet zelden ter voor ziening in dienstbenoodigdheden buiten- laudsche fabrikaten worden aangeschaft, terwijl daarin evengoed door Noderland- schc producten zou kunnen worden voor zien; brengt ter algemeenc kennis, dat hij de hoofden van de verschillende, onder zijn departement ressorteerende takken van dienst heeft uitgenoodigd om zoo dikwijls zulks zonder schade van den dienst en van de schatkist kan geschieden, bij het aan- sohaffen van dienstbenoodigdheden aan binnonlandsch fabrikaat de voorkeur te geven. „K uype r." Directeuren stellen voor, dat de algemee nc vergadering den wensch uitspreke, „dat ook door de besturen van gewest en gemeente dit goede voorbeeld moge gevolgd worden." Tot toelichting meenen directeuren te kunnen volstaan met er aan te herinneren, dat onze Maatschappij haar ontstaan dankt aan den wensch om de eigen nijverheid, door waardeering, te steunen on de alge meenc vergadering dus, door bovengenocm- - de uitspraak, zoowel de traditie als het oogenblikkelijke belang in gelijke mate dient. Doze conclusie werd aangenomen. In een missive van het departement Rot terdam wordt herinnerd aan het belang rijke rapport der Staatscommissie ter voor bereiding van maatregelen tegen verontrei niging van openbare wateren, bevattende een ontwerp van wet ter voorziening tegen hinderlijke of schadelijke waterverontreini ging, samengesteld uit 38 artikelen. Dit wetsontwerp heeft ten dool wijzigingen van zeer ingrijpenden aard in de thans bestaan de Hinderwet te byengen. Rotterdam stelt voor het onderwerp bovengenoemd niet aan de orde te stellen alvorens het advies der departementen over bedoeld ontwerp van wet is gehoord. Directeuren stellen voor om het rapport van het departement Amsterdam over dc noodzakelijke wijzigingen, welke de.hinder wet behoort te ondergaan en het ontwerp van wet van de staatscommissie ter voorzie ning tegen hinderlijke of schadelijke water verontreiniging, te zenden aan de departe menten ter behandeling in het komende winterseizoen. Zij nemen zich voor, cr bij te voegen een vragenlijst, voorzien van een korten leiddraad, ten einde de beraadsla gingen to vergemakkelijken en de kans te vergrooten op een scherp omlijnde slotsom. Aangenomen werd een conclusie in dien zin dat een commissie, waarin zitting zul len hebben de departementen Amsterdam en Rotterdam, de vragenlijst zal opmaken. De heeren De Hacn, Van. Beuningen, P. A. Haaxman Jr. cn nir. J. Enschedé wa ren reods aangewezen als directeuren door de departementen Utrecht en Haarlem. Thans werd voorzien in do vacature H. Fi- gee, die niet herkiesbaar was, uit dc volgen- grtotc hoopen steen en puin liggen vlak voor den gevel der kerk. De gouden engel van den Campanile sloeg te pletter op de plek waar, aan het kerkportaal, Barbarossa den Paus zijn onderwerping aanbood. Geheel Italië is in rep en roer over het in storten van den toren. De gemeenteraad van Venetië heeft reeds een eerste krediet van een half millioen lire toegestaan voor den wederopbouw van den toren en van de log gia van Sansovino; een bankinstelling heeft een inschrijving geopend met hetzelfde doel, en dadelijk waren 100,000 lire bijeengebracht. („Maar het zal niet meer de Oampanile zijn dien wij kenden en die on9 kende, die, moe van grootsche en droevige herinneringen, een stille getuige yan de geschiedenis der de voordracht: IJssel de Schepper, Van der Vegt en Van Gelder. Benoemd werd dr. IJssel de Schepper, directeur van de Goud- sche Kaarsenfabriek. Voor zoover aanwe zig, namen allen de benoemingen aan. RECLAMES, A 40 Cents per regel. 6948 14 Op het laatste internationaal con gres van Tandheel kunde, gehouden to Parijs (ter gelegen heid der Tentoon stelling van Parijs van 1900) werd Odol genoemd het boste van de mondwaters die tot nog toe in den handel gebracht zijn. Do gouverneur van de Oranjcriviorkolonie Sir H. J. Goold-Adams heeft besloton, den gouvernementsgrond voor het stichten van kleino hoeven beschikbaar tc stellen. Hij beschikt over 300,000 morgen, die geleidelijk worden vermeerderd door aankoop en het vervallen van pachten op gouvernementshoe ven. Op heb oogenblik zijn er zoowat 160 ne- derzetters, daaronder begrepen oudgedien den uit den oorlog. Met goedvinden der En- gclsche regeering wil Goold-Adams hoeven be schikbaar stellen voor nederzetters hetzij door verpachting of door verkoop. In het laatste geval is de koopprijs het bedrag van 30 jaar huur. Er is een ingenieur benoemd om een irrigatie-stelsel te ontwerpen. Er zijn voorts 3000 aanvragen van Britsche liefheb ber ontvangen bijna allen met kapitaal. De postdienst gaat in de Oranjerivierkolo nie nog zeer gebrekkig, omdat de dieren voor do bespanning der postkarren ontbreken. Da Regeering wil nu muilen en paarden var. de militairen koopen, en het vervoer der postén wordt aanbesteed. De door de Rcgcering van het leger aangekochte trekdieren gaan tegen kostprijs over aan den inschrijver, dien hel vervoer gegund wordt. Het telegraafnet heeft zwaar geleden in den oorlog. Sir H, J. Goold-Adams heeft een overeenkomst gesloten met de militaire macht, die hot net tegen kostprijs zal herstel len. De onderwijzers-conferentie te Johannes burg waar zoowel Transvaalsche als Or_n- jekolonie-onderwijzcrs, voornamelijk Engci- sche natuurlijk, over de belangen van het on derwijs hebben beraadslaagd is Woensdag gesloten. Er was een zeer groote opkomst. Daar zal zegt dc ,,N. R. C.", niet heel veel goeds voor de Hollandsche taal uit die confe rentie voortspruiten. Maken wij ons hier te lande bijtijds gereed voor den strijd, die nu op geestelijk gebied moet gestreden worden in Zuid-Afrika. Do Witwatersrand-goudopbrengst over Juni is geweest 1-12,780 ons fijn, een vooruit gang van 4000 onsen boven Mei. Maar nog héél ver van dc opbrengst voor den oorlog, wereld en der menschheid geweest is" zoo schrijft iemand daarover aan de „Frank furter Ztg.") Ook zijn, o. a. van koningin Margaretha en van graaf Bülow, bij het ge meentebestuur van Venetië betuigingen van deelneming ingekomen over het verlies dat de stad geleden heeft. Wegens de schade aan de gasleidingen toe gebracht, was het San-Marco-plcin Maan dagavond niet verlicht. De minister van onderwijs heeft last gege ven tot een streng onderzoek om uit te ma- kon wie dc schuld draagt van het ongeluk ook zal nu de stevigheid der andere oude" openbare gebouwen van Venetië nog eens on derzocht worden. Maandagavond i6 de mi nister zelf naar Venetië vertrokken. ofschoon Johannesburg weer geheel normaal heet. Er moeten den 20stcn sterke detachement ten Scottish Rifles en Camerons naar Zuid- Afrika uit Aldershot vertrekken. De „Morning Post" schrijft, dat indiént het Basoetohoofd Joel aan de EngelBchon weerstand wil bicden, de beweging zich totf. kunnen uitbreiden al blijft het andere hoofd,. Lerotodi rutig. Een veldtooht in Basoetd- land schrijft het blad zou er een zeej ernstige geschiedenis zijn, want behalve dé, groote terrein-moeilijkheden, die het land biedt, beschikt Joel over 10,000 goed-berede$ en goed-bewapende krijgers. Sir Gordon Sprigg, de Kaapsche premléjfy; is van London naar Kaapstad vertrokken* De Engelscho regeering laat weder posfo/ pakketten ter verzending naar Transvaal5 toe. De afgevaardigde Markham vroeg gis&i* ren in het Lagerhuis of minister Salisbury/ in het geheel geen telegrammen ontving va#\ Krugor, die niet bekend gemaakt zijn. Ml- nister Balfour antwoordde dat zulke beld- grammen niet ontvangen waren. Do „Times" van Natal, die te Pieterma-J ritzburg verschijnt, geeft een verslag van een interview met Botha. Schorsing der Kaapsche grondwet be schouwde Botha als een reactionairen maat- regel. Hij, De Wet en De la Rey hadden ver-' scheideno aanbiedingen van uitgevers onfc- vangen om een geschiedenis van den Boeren-"' oorlog te schrijven, maar hun overtuig?ig was, dat zij liever een standaard-werk moes ten leveren dan met zulk een boek geld te maken Botha zcide, dat de redevoeringen en geschriften der Boercnvrienden in Europa i dc zaak der Boeren niet vooruit hadden ge bracht; hij verklaarde nadrukkelijk dat di Boerer regeering nooit Zuid-Afrika veriaten had: de leden der deputatie in Den Haag waren altijd gemachtigden en Krugcr ecu president.met verlof gebleven. Hij ontkende ook, dat er wrijving zou bestaan tusschen Transvalers en Yrijstatcrs, cn deelde ten slotte mede, dat hij zelf, De Wet en De la' Rey voornemens zijn, tegen het laatst van Juli naar Engeland, het vasteland van Euro-' pa en Amerika te vertrekken. s Do Engelscli-Japnnsclio vriendschap. Het Japansche blad „Ji-ji" bespreekt in een hoofdartikel dc uitlatingen van Lord Cranbornc in dc zitting van het EngelschQ Lagerhuis van 3 Juli, over de Engelscli-Ja- pansche alliantie: „Engeland zoekt geer- bondgenootschappen, maar staat die toe."- Het blad zegt, dat het wederkeerig vertrouw wen van het Engelsche en het Japansche volk zoo diep is, dat haar goede betrekkingen door een toevallige uiting niet kunnen ge stoord worden. [Italië en ZwilseHand. De „Berliner Neueste Nachrichten" publi- ceeren een brief, volgens welken het in den geest van de Haagsche Conventie zou zijn, als Duitschland werd uitgenoodigd uit spraak tc doen in het diplomatieke geschil^ dat tusschen Italië en Zwitserland is gerc-' zen. Volgens de meening van den schrijver 16 Duitschland het eenige land, dat deze op-4 dracht met goeden uitslag zou kunnen ver vullen, omdat geen cnkel^ andere mogend heid zich in denzelfden graad van vertrou wen tij beide partijen verheugt. Zwitserland denkt nog met een bitter gevoel terug aan den tarievenoorlog, dien Frankrijk het in de jaren tusschen 1893 en 1895 aandeed. In Oos tenrijk heeft men ook geen vertrouwen ge noeg; België heeft hot te druk met eigen za ken en de bemiddeling van een niet-conti- nentale mogendheid zou te veel bezwaren op leveren. Yerschil van geloofsbelijdenis sluit' een beroep op Z. H. den Paus uit. Duitsch land is dus de aangewezen mogendheid om een einde aan het conflict te maken. Alleen zouden op dit oogenblik In Zwitserland pro testen tc vreezen zijn van een chauvinisti sche partij die zich met alle geweld verzet tegen alles wat kan gelijken op een pan-ger- manistische propaganda. HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: A. J. vao der Putte en J. van Bakel. Gehuwd: W. Kooi wedr. en P. J. M. Lanser gesel). A. de Groot en J. U. Kempenaar. H. Majoor en N. Kempenaar. W. Al. van Staveren en M, van Dienion. Bevallen: J. Kuwbc-irgeb. Van Echdom Z. H. M. van Kastoren geb. Van Milteuuurg D. M. Huisman geb. Moeiios 1). G~ Groeneweg geb. De Koter Z. C. Leijeu geb. Bakker Z. van Dragt geb. Markwat Z. de. Boo gob. Van Lier Z. A. Kalkwt.rf geb. Van Stavcrdenj D. B. A. Noordijk geb. Kroon 'L J. T. VorheDl geb. Kau Jinan D. C. Dijksman geb. De Jong Z. on D. A. J. Brouwer geb. Do Fockert lovenl. D. A. Breure geb. Bos D. A. Al. de Groot gob. Belz Z. Overleden: W. L'ttevanger geb. Raams 63 i A. J. Brouwer pob. De Fockert 40 j. J. H de Groot 2 m. W. Spaargaren 73 j. OEGSTGEEST. Ondertrouwd: L. den Houler on M. Cl. A. van Sermondt. Gehuwd: YV. Kevel man» on A. Gravendei^.— J. van Rossom en J. van Doijn. Geboren: Dorothea, D. van J. G. Uaes en F. J. S Nelissen. J.-n, Z. van J. van Werk-, hoven en A. Tuinstra. - Reindert Johannes, Z. van W. Oudshoorn en K. van der Zwart. illem- Z. van N. Timmers en N. van den Brink, Jacobus Henricus, Z. van D. van der Geer es P. P. van deu Berg. Maria Catharma, D. van A*.' J." de Wit en 0. van Zuylen. Adriaao, Z. van li. Baak en W. Timmers. Ovorledon: W. F. Kort 79 j., te Dordrecht. A. Driessen 87 j., wed. Yan A. Huisman, t© Dordrecht. CORRESPONDENTIE. - IngezonJon stuk- Ken of mededeelingen, waarvan do inzenders hun naam niet aan do Redactie bekend maken, worden ongeplaatst ter zyde gelegd. s- De ingestorte klokketoren der kerk van San-Marco te Venetië.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1902 | | pagina 6