De Oorlog in Zuid-Afrika. Burgerlijke Stand. feet Netlenlandsche Kabinet telt men ttrde fldniko en pnacfaiscerendb Katboiieken." Het Centrum, zegt in verband hiermede: Niet zonder ecnügc „SchadmfreudJo" neeto-t het Handelsblad, do passage over, die wij vertaalden uit don Universwaarde politiek der NadorlaiKlsche Katholieken aan tie Fra/nkchen ben voorbeeld werd gestd'td. Dc volgende Jcantleekcmng wordt liiee-aaü toegevoegd: „Fhet Centrum, is er, begrijpelijkerwijs, ,,een beetje brotech op", dat aldus ao Ncder- landsche Katholieken aan dc Fransehe tot vooibccdd worden gesteld. Wij zijn echter eeer benjieuw'd naar den indruk, welken deze juichkreet zal maken op de antirevolutio nairen) en Ohristelj jk-Uisborisohendie volgens deze voorstelling ,,als 't ware met gowdld" bot het bondgenootschap met de Ka- hbodiaken zijn gedreven Tusschen de regels kan men er lezen, wiio, volgens dc mcenting van den Franschen schrijven den toon aan geven bij do rechterzijd© in Nederland." B'üjkbaar wiil onze liberale coiblcga hier roet in heb eten der Regeerdn,gspartijen wer pen Een spelletje, dat hij óók begrijpelij kerwijs" maar niet laten kan. Maar dezen keer wns er toch hoegenaamd geen aanflrti'dring toe. Overduidelijk is het immers, dat do Univers enikei dbcMe op dc vroegere etcnlhcdd onzer antirevoliit/i onaire bonlulge- nooten, wrik© eerst dbor boegieivonJdiheid en incch'i kJkeU ij ikheid van katholieke zijde moest overwon® en worden, om eandedijik tot zullk eon hecht verbond dier Rechterzijde te kun nen meewerken, al's waarop do Regeering thans steunt. Zoo en niet anders moot do uitdnikkn'ng verstaan, wortSen„als *b ware met, geweld'. Vart etc beg on. woo r dri go verhoudnaig der beido diniste-lajko partijen was echter bij dm. Univers geen spraken. Bij ons cventrain. Want do strcfckii.ng, waarmee dlions stukje door one gereleveerd wwd, giirig volstrekt r iot begon de .antirovol ubionairen en Chris tel ijk- Hi storisdtcnmaar bogen een zekere ebnoprmng, dlie Ie onzent nog. a!bijd bij eenégo l>eiii\roereudb gcJoofsgonJooberi waarneembaar tis. NeviTKilijk, om aioh bo influonceeren, ja botoeerechoni dbor sornrnligo ui l;ra-op vattin - gon on poKcorondi; marnieren, dlie. onder de Franöoho Katholieken, met nam© in bun pc re nu eonima-aJ geivskeml wo.rdcn als bc- h'oorenJrle bot d e ware bradttie. OpvojUUiugen en manieren^ drie, zooals in Frankrijk do ondervinldling leert, voor de lcatlialaeko zaak bijna geen positieve resul taten, maar doogaams slechts ecu treurig fituseo op'love.ixien. Dddi-tegen gold de ben-vooiiïeejldbst/cilil'iug van don U ni'vcrs, en cnikel ilAarbogen was on ze waareohuwung gericliit. Al wab het Handelsblad vcrtlGr wil lezen .tusschen do regids", beslaat ui-b3hi.ito.nid in do weelderige vcr!>ccMing dor redactie op de PijpenmarkL Met haar wel dikwijls, maar mint altijd), b e ru jdenswaardig<phantiuao bo viilJen lc«on tussdhen do regelt is een ill to gevaarlijk ■werkje. Op grond van ecu gesprek imnfc den heer Van K oil sohrij £b dc Java- Bode: ,,Na het eerste, cmitigsetms Iiarlsüoahttól ijko onldbrhoud van dien. ïiteor Van Kol mot ge neraal Van Heulea hadlden deze bed do ster ke karakters eïkandor volkomen b<grepen Dc wapen TïUBbi®ig van wcdorzijdSsdh woni'jrou- wen word afgelegd en voFkoroon open kaart gespeeld. Generaal Van lloulsz kiwatn benig Man hob deruklbeokl, (Tab hij te doen had met een paitijd,rijver quonJd' memo, do hcor Van Kdl etfkenldio, dat hij con man. tegenover zaoh had, wiens ja ja on wiens neen nc.eu was. Do laateto kon zich bowegon. hoe, waar en op de wijze, doe hij wonechtealle archóe- ■ven sbondm voor hom openop zijn rcris dOor het gokddd word hom gelegenheid gcgoiveii, buiten tegon.woo.rdigliedüi van tien Generaal, persoonlijk to spreke® roet iniltandscshe hoof dfeil oni v/rijo lnedom ook'in do. gevangomia met daar geïnterneerd© leden v\an hemden uit- da ornderhoorigheden, en hot roeii'baat was, dat beidb mannen mot wnardieering van olfcrnlder scheidden en dat dc grootste vocmsbaiider van het pacificatdesteleol-Vam Heu.tsz in de Tweed© Kamer voortaan zal zijn de sociaal democratische afgovaaukJftgde H. van. Kol. Do Nieuwe ArnJienisclie Courant toekent daarbij aan: ,,Dit laatste is voorail \vin betcekenis, om- dht de begenrwoordrige Minister ivin Kdlo- niicn, de heer Van Asch van. Wijok, na do belofte door doni heer Vau Kol gedaan., d>ait hij zij-n meening over den toestand in Akjeli onbevooroordeeld zou mededeelen, verklaard heeft, in de nicdkdcel'ingen van den lieer Van Kol onbepaald vertrouwen te zifllen sbelden en dat-zijn houding ten opzichte van dat gewest in d!o toekomst voor een goed deel daarvan zou afhangen. Eir kan. nog een, groote kmcht ten goede uitgaan van den heer Van Kol." Hei kabel-ontwerp. Voorloopig ofd.- verslag der Tweede Kamer. Emkelo lodcm waren van oordeel, dat de Itegcering het bellang van ous land bij liet verkrijgen van eon niouwe telegraphiscilie Merbdndiing tusBchen, Indaë en liet moeder land' heeflt o\--2nsoliat, doch de groote meer derheid was daarentogen rail gevoelen, dat, inBonJJcrheid voor tijden van oorlog en oor logsgevaar, hot verkrijgen cei^er nieuwe ver binding van Indic met het moederland, wel ke bij belemmering van heb verkeer over de iStraits-Settlements in de behoefte aan tele- gr«pliiLsohe gemeenschap kan voorzien, voor ons lan'd van veel belang is. Ewnwel wanen er ook onder dezo leden verscllic-idenien, cjio t*"Kv/ii do wijzen waarop de RegeeMing bdij- kr-oe hot tractaat dit doel wil verwezcnllij- koji, b.bwaar hadden. In do eerste plaats werd gevraagd, waar om mon ten deze met Duftfcschlanid zou moe- ist In de «a^eui^iso veuj. tE3> Liohtdng wordt deze vraag niet besproken. Inüusschon meende men, dat samenwerking met Dui'tschland naar de in het traotaat ver vatte regeling hoair bezwaren heeft. Zij «brengt met zich het geven van een belang rijk subsidie gedurende 20 jaren. Wei is waar ie de bijldirage van Nederland gering in ver- golijking met. dlie van Duitschland, maar in •onmerkiing is te nemen, dat de lijn Baü/ik- papan.Menado, waarbij ook Duitechland holiang heeft met het oog op het aanileggea van lijnen uit Indië in westelijke riditdmg, aan'sfaiitcndo aan het bhans geprojecteerde nét, geheel ten laste van Nededltand kocriit. Hoe dit zij, in elk geval zal do goedkeuring van het traebaat ook voor Nederland tot belangrijke u-iltgawen leiden. In de tweetdie plaats worden bij hdt brac baat aan Neder land verplichtingen opgelegd, welke niiet bo ven bedenking zijn. In de derde pJaate vrees de men, dat in dc op bo ridhten vennoot schap de Duitscho invloed overwegend zaïl worden. Haar zetel zal hoogsbwoareohijnilijk te Keulen gevestigd zijn. Het kapitaal aal wel voor het. grootste gedeelte in Duitsoh- lanJd gevonden moeten wordbn en daarvan zal al'lioht 't gevolg zijn, dat niet meer dan con Mierde der commissarissen de Nederüiand- scho nationalikeit zuiMen bezitten. Door een rqgelinlg als dezo wordt, naa-r het schijnt, het belang van Duiitschland boter gediend dan dat van Ncklerlan'd. mate, dat de kans op een langdurigen en tot bet uiterste gedreven tariovenstrijd bij voor baat, als nutteloos, uitgesloten mag worden geacht. Men gaf dit gereedelijk toe, maar hiermede is nog volstrekt niet aangetoond, waarom het subsidie 1,400,(XX) M. en niet het dubbele of de helft dier som zou moeten be dragen. In artikel 5 van het tractaat wordt aan de op te richten vennootschap het landings recht in Nederlandsch-Indië verzekerd voor telegraafverbindingen in westelijke richting met toezegging van vergunning tob verbin ding der westelijke kabels aan haar net door transit-kabels en tot verhuringn, ter exploi tatie met eigen toestellen en personeel, van draden aan landlijnen tob verbinding tus schen de transit-kabels. Uit den Duitschen tekst van bot eerste lid kan men opmaken, dat de punten van landing door de Neder- landsche Regeering zelfstandig zullen worden vastgesteld, maar in den Hollandschen tekst is sprake niet van nader vast te st llen, maar van nader overeen te komen punten, waar uit, naar men meende, is af te leiden, dat de punten in overleg met Duitschland of met de vennootschap zullen moeten worden bepaald. Vorscheiden leden hadden tegen do hier aan Nederland opgelegde verplichtingen ern stig bezwaar. Zij zagen daarin een inbreuk op do souvereiniteitsrcchten van- Nederland De reeds zoo optimistische stemming te Londen over den loop der vredesonderhande lingen werd Woensdag nog versterkt door het in regeeringskringen loopend gerucht, dat lord Kitchener door tusschenkomst van den Inlichtingendienst (die zich tot dusver alleen van zjjn ongunstigste zijde heeft doen kennen) bericht zou hebben ontvangen dat de door hem aan de Boerenleiders aangeboden vredes voorwaarden bij de burgers van verschillende commando's een gunstig onthaal hadden ge vonden. Ondanks de herhaalde waarschuwin gen van de volbloed imperialistische „Times" dat men in geen geval vóór de bijeenkomst te Vereeniging op 15 dezer iets met zekerheid kan weten, vond dat gerucht toch geloof. Op de beurs wist men er zelfs bij te vertellen, dat die bijeenkomst zes dagen vervroegd was en reeds gisteren, Vrijdag, zou plaats hebben, maar de regeering vond dat blijkbaar te erg en liet het officieel tegenspreken. Een ander weinig geloofwaardig gerucht is dat van Reuters correspondent te Pretoria, die beweert dat commandant Beyers zich, na zijn onderhoud met Reitz, zou hebben bereid verklaard de Engelsche vredesvoorwaarden aan te nemen. Meer geloof schijnt het voortdurende gerucht te verdienen, dat lord Roberts voornemens bevolking van Natal 53,000 zielen telt en dat) de oppervlakte van het aan die kolonie toe; te voegen gedeelte van Transvaal 18,130' vierk. kilometers bedraagt, met een bevolking/ van 8000 zielen, meest van Hollandsch ras». De te dien opzichte gedane voorstellen zijn door de Britsche regeerlcg goedgekeurd en. aan het parlement van Natal voorgelegd, omdat die kolonie er rechtstreeksch belang by heeft. HILLEGOM. Ondertrouwd: J. C Klinken berg en N. Fijma. Bevallen. C. J. Stijnman geb. Olsthoorn Z. P. Slrjsener geb. de Does Z. N. te Kiefte geb. Houtman D. L1SSE Gehuwd; Hendrik van Dijk en Hen- drika van DoDgen. Geboren: Gijaberta, D. v W Prins on C do Groot. Everbardus Hendrikus. Z. v. Th. Kaap horst on P E. de Rnig Elisabeth. D. v A.do Vreede en C. de Graaf. Maartje. D. v. G. Dek ker en W Oudshoorn Gijsbert, Z. v J. van der Horst en W. van der Bijl Johanna Fran- cisca, D. van F A. Timmermans en J. Th. Antonietli. Maiia Petronella Theodora, D. v. P. P. van den Berg on E. M. Maat. Aaltje. D. v. J. van den As en T. Veonstra Overleden: Levenl. D. van F. Hoogervors* en C. H. van der Plas NOORD WIJK. Geboren: Maartje. D van H. Boogeveen on A Boon. Johanna Adriana, d. v. A Weterings en M. Waasdorp. Gerrit.Z. v. voorgevel vaai liet gebouw der a. s. NederlaudMchc Vi&scherijteiitooustelllug 1c Kafwijk-aun-Zee. Op het terrein van de dezen zomer t« houdonNederlandschoVisscheriJ-lentoonstellmg is al wat to zien. Het Hoofdgebouw nadert met rasschen schreden zyn voltooiing. Het ie 52 M. lang en 20 M. breed. Het terrein gelegen naast T Groot Bad Hotel, wordt van den straatweg aan het strand door een rasterwork met ruim6 toegangen afge scheiden. Op het voorterrein komen heusche bommen, geheel uitgerust om zoo dadeiyk ter haring vangst te gaan, zij zullen als restaurants en thee-rooms worden verpacht. Van af het dek zal men een aardig kykje over het terrein en het strand hebben. Verder zullen op hot terrein verschillend® zaken op de visschery betrekking hebbende, te zien zjjn, vermoedelijk ook eon aanschou welijke voorstelling van do haring- en k%nt^ visschery. Het hoofdgebouw betredende, heeft men eerst eon entreo of vóórhal, waarvan het tourniquet door een ankerspil gevormd wordt. Rechts eri Jiriks zyn tocht portal en, waardoor men in een groolo zaal kmait. De deuren rechts iö hm: front zyn nood* deurenevenzoo is er op verschillende plaatsen voor zeer ruime nooduitgangen ge zorgd. In deze groote zaal worden alle zaken opgesteld, die niet in da buitenlucht kunnen worden tentoon- j gesteld Een specïalo commissie,' waarin eenlge schilders zitting hebben, is belast hetgeheel smaakvol te arran- goeren. Van dezo tentoonstellingsruimte komt men in de afdeeling schilderyenv die ook van af het terrein toeganke- iyk is. In deze ruimte van 9 X 20 m. is door hot plaatsen van tusschen- scbolten, 18 M. lengte wandvlakte meer verkregen Daardoor kunnen aardige hoekjes gevormd worden. Toch is iiet geheel in eens te overzien. De verlichting geschiedt over de volle lengte van hei gebouw met twee lichtkappen en evenzoo over de volle lengte van de beide zijgevels en dea eindgevel. Het front, bestaande uit haring tonnen, wordt gevormd door een grooten poort, geflankeerd door opge- tuigde scheepjes po van boven afge sloten door yoons met vlaggetjes, het geheel wordt bekroond door een open toren of semophore, dienende om seinen te geven. Men hoopt dat de mast van dien toren zal dienstbaar gemaakt kunnen worden voor de draad- looze telegraphie. De onderhandelingen daarover zyn nog loopende. BoveD den ingang wordt geschilderd eon allegorischo" voorstelling van de opkomst van Katwyk, do vuurtoren, de nieuwe kerk, do oude kerk en de vlsschersvloot, alles badende in het licht der gulden zonnestralen. Gevraagd werd, of het niet mogelijk on boter ware een niouwe Marbiiudling tc maken door hot leggen van een kaïbei tussohen Mo- niado en een der Filippijnen, bijv. Cèbu of Negros, wolk© tolegraphnsoh mdb Manilla vonbonden zijn. Dan zal samenwerking met Du'iitsdÜlanld onmood'ig wezen. Soainmtigo leden zouden, indien de kosten niet tc hoog zijn, boven vorfeimling van Me nado met Manilla, nog de voorkeur geven aan het leggen van een ondoiBeesohon kabel tus- 6ohen Batavia en de Filippijnen; Zij vrees den-, dat van do landlijn over Borneo vaak /geon gebruik gemaakt zal kunnen wooden. Tegenover dfcac beschouwingen word door ander© leden aangevoerd clat het feit, dat ae belangen van Duitschland en, hoezeer dian ook in minder© mate, ook die van de Vor- eenJigldo Staten van Amerika bij de nieuwe verd>in'ding betrokken zijn, bepaaldelijk in tijden van oorlog en oorlogsgevaar, een goe den, waarborg oplevert voor de veahigheikl wan hot beflegraiphÜBch verkeer. Aanraking met de Vereenigd© Staten alleen werd op politick gebied door deze leden niet verkies lijk geacht boven de voorgesteld© regeling. Door sonimigo leden werd gevraagd, welke reden er bestaat om het slotprotocol niet te publiceeren. Anderen meenden, dat geheim houding daarvan voor het welslagen van onderhandelingen tuscchen de ondernemers, der nieuwe lijnen en anderen gewenseht is. Van verschillende zijden wred geklaagd over het gemis van elke toelichting van het be drag van het subsidie. In de memorie van toelichting wordt gezegd, dat de nieuwo on- dorneming, dio te concurreeren zal hebben met do bestaande ondernemingen, welke door aanzienlijke subsidiën cn een jarenlang ge noten monopolie zich tot financieel zeer sterke lichamen hebben ontwikkeld, onbe staanbaar zou zijn, als zij niet door een aan- 5s#ai^k weed ia die vooral nu hier niet is overgenomen het recht om desvorlangd ton allen tijde de bediening van toestellen, op het gebied'van Indië, door eigen ambtenaren te doen geschieden, niet aan Nederland is voorbehouden. Ook werd de vrees geuit, dat deze bepalingen wel eeris tob internationale verwikkelingen, aanleiding zouden kunnen geven. Bij het wetsontwerp tot verdeeling over de Staatsbegrooting en do Indische begrooting van de kosten, voortvloeiende uit het trac- taat met Duitschland wordt voorgesteld die kosten' voor de helft ten laste der Staatsbe grooting en voor de wederhelft ten laste der Indische begrooting te brengeni Sommige leden waren van oordeel, dat deze uitgaven geheel ten laste der Staatsbegroo ting behooren te komen. Naar hun inzien is 't verkrijgen van een telegraphisehe verbinding tusschen Indië en het moederland te beschou wen als een politiek belang voor het moeder land. Voor Indië zal do nieuwe verbinding echter geen groot nut hebben, want voor den handel van Indië bestaat aan de nieuwe ver binding geen' behoefte Andore konden zich met het voorstel om de helft der uitgaven ten laste van Nederland en dc wederhelft ten laste van Indië te bren gen vereonigén. Dat de voorgestelde verbin ding niet in een behoefte van den handel zou voorzien, konden dezo leden geenszins toege ven dezo heeft er, zoowel in tijden van vrede als in tijden van oorlog of oorlogsge vaar, groot belang bij niet afhankelijk te zijn van verbindingen, welke in één hand zijn. Verder werd opgemerkt, dat het te ver- leenen subsidie spoedig ver beneden het vast gesteld bedrag zal dalen. Vermoedelijk zal toch voor do verzanding van een goed deel dor telegrammen, van Noord-China naar Noord-Amerika en ook naar Europa gebruik gemaakt worden van do verbinding van Shan^ai met do Pala u-ei laaiden. is, na afloop der kroningsfeesten ontslag te nemen als opperbevelhebber van het leger en dan zal worden vervangen door den hertog van Connaught, 's Konings broeder. De Boeren in het westen van de Kaap. Nu generaal Smuts het noord-westen der Kaapkolonie in rep en roer brengt, is een brief, dien de „Petit Bleu" ontvangt, niet van belang ontbloot, daar h'y ons een blik vergunt op den staat van zaken in dit gedeelte van bet onmetelijk oorlogsveld. De brief, in Maart geschreven, ontsnapte aan de Engelsche cen suur en bereikte zyn bestemming over Duitsch West-Afrika. De schryver bevestigt, dat de Boeren zich hebben vastgezet in den gebeelen Westhoek var. de Kaap, gelegen tusschen Calvinia, Ken- bardt en den Vrystaat. De Engelscben hebben er eenige garnizoenen liggen van Hottentotten, aangevoerd door blanke officieren, maar in 't open veld durven zy niet uitkomen. De enkele malen, dat zy 't wagen, loopt hqfc verkeerd af. Zoo deden in Februari 300 inboorlingen en Engelschen een uitval uit Kenhardt om een oogst der Boeren te vermeesteren. Maar zy stieten op den hardnekkigen tegenstand van 14 Kapenaars, die stand bielden totdat com mandant Lategan met 70 kameraden opdaagde, Engelschen en Kaffers op de vlucht sloeg en hun een verlies van 60 man toebracht. Kort hierna maakte commandant Schoeman ten z. van de kopermynen van Ookiep een ryken voorraad buit, 1200 zakken graan, enz. De wakkere Maritz, wiens daden bekend zyn uit bet verhaal van markies De Kersau- son, neef van kolonel De Villebois Mareull, is hersteld van do zware wonde, die by by de beronning van Fraserburg ontving, en tot assistent-generaal bevorderd. In het Lagerhuis deelde minister Chamber lain, in antwoord op een vraag, mede dat de L. J. v. d. Berg en m. VeeD Johannes. Z. t. J. Verkade en C. A van Steijn- ODdertrouwd- Pieter Schrier. 24 jaar en Dirkje Iloek, 19 jaar Overleden Adnanus Franck. 13 maanden. Petronella Cathanna van Keateren 5 maaDd. NOORDWIJKERHOUT. Getrouwd E. J. Hogervorst en H. P Oostdam G e boren. Margaretha Cornelia, D. v Th van Schie on M. Slobbe. Elisabeth Johanna, D van C. A. de Klerk en C. Bunnik. VOORHOUT Geboren' Hendrik Johannes, Z. van Hendrik van der Pla3 en Hendrika Antoi* netta Peters, Ondertrouwd- Jan Meijer 25 j. en Alijda Pijpers 23 i. Petrus Meijer 28 j en Johanna Margnieta Langerak 27 j. Joannes Vereluijs 26 j., te Warmond, en Sophia de Groot 26 j. Getrouwd. Petrus Rotteveel 29 j., te Alko- made, en Audq van Stegn 27 j. Petrus van den1 Berg 26 j en Maria Westerhoven 19 j. RIJNSBURG. Geboren: Pieter, Z. v. C. Glas bergen en A K. Slothouber Willem, Z. v. G. Glasbergen en A. Bouwman. Ondertrouwd Willem v. Egmondjm.24j., te Rijnsburg, en Lena Karei jd. 26 j. te Leider dorp. SASSENHEIM. Geboren: Maria Cornelia, I> t van Chr. den Hollander en M. Blom Marga retha, D. van J Veenstra en J H. de Moog. t Gehuwd: C. Godefroy jm, 29 j. en N. Kwa- kernaak jd. 29 j - Overleden: J. Schrier jd 36 j. ZOETER WOU DE. Geboren Cornells Petrna Gerardus. Z. v. A. Juffermaus en M. H. Langeveld. HillechiSn, R. v J. Wildeman on van J- W. de Haas. Go h u w d W v A Salm jm. 38 j. en M. Kleia wed. W. Versteegen 37 j. G. N. Veldhuizen jm. 31 j. en W A Hillenaar jd. 24 j. P v. Diemen jm. 42 j. en Th. v d Hulst jd. 34 j. P Visse» jm. 24 4 j en M M. v. d Knaap jd. 27 j., alle® wonende alhier. Overleden: Theoda Aga. v. Amsterdam 3 maanden. D. v H. J. v. Amsterdam en M Vlasveld. Ondertrouwd: D. Koet, weduwn. van j. Ouwerkerk, 24 j. en j. Rasser jd. 21 j., beid»® alhier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1902 | | pagina 6