cn
m
RIJTUIGEN, enz.,
I j
SS
1 s
Gam-eiBaiM.
DE GRACIEUSE, fl.37'|2 per kwartaal.
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
Burgerlijke Stand.
Vervolg Advertentiën.
C. C. SMITS,
De schoonste glans op de wasch
Holi. Brandwaarborg-Mij.
E
1
CC O)
LU
LU
0
S
Gemeubileerde Kamers.
Pakkisteu te koop.
gen hebben. Hoe minder notitie men zal ne
men van het interview, dat wij bovca weer
gaven, deê te beter zal het zijn."
Ten slotte zegt het blad:
,,Daar juist bereikt ons nog een Rcutcr-
tolcgram, dat een nieuwe reis van dr. Kuy-
por in het uitzicht stelt! Hij zal naar Gains
borough gaan, in Lincolnshire een „Pil
grim's Progress". Bereikt hem one woord,
wij zouden hem met lolem willen vragen
zich oen nbg hooger nbg nobeler en nbg ge
wijd- r voorbeeld te willen stellen dan den
„Reise-Kaiscr" een nationaler ook: dat
van den „Zwijger" 1"
De Nederlander neemt in haar persover
zicht eca en ander over van hetgeen naar
aanleiding der reizen van minister Kuypcr
zonal wordt gezegd. Het bhitl voegt er de
volgende opmerking aan toe.
„Dc dwaze en onkiesche uitlatingen, die
©om mi ge buitenlandschc interviewers aan mi
nister Kuyper in den mond legden, hebben
in breeden kring ergernis gewekt. Een er
gernis, die zich niet uitsluitend bepaalde
tot de phantaseerdo interviewers, maar
zich ook uitstrekte tot den bewindsman,
die met ongebruikelijke gemakkelijkheid de
beroepspbantasten tot zich toeliet. Men
6prak de hoop uit, dat de Minister voort
aan, door die heeren uit zijn sfeer te hou
den, ons het pijnlijk schouwspel van het op-
disschcn van dergelijke verklaringen zou be
sparen. Dat zo voor een groot deel onjuist
opgedisebt waren, daarvan hield men zich
overtuigd. Men achtte het bijv. onmogelijk,
flat een Nedcrlandsoh minister aan een bui-
tcnlandschen journalist allciflei intimiteiten
©ver Nedorland's Koningin zou gaan ver
halen. Maar men meende, dat juist in die
pnj matheid een les moest liggen tot scher
per optreden en tot afwijzen van intervie
wers."
In het deze week verschenen nummer van
dr. Schaepman's Chronicate Rome geschre
ven, staat aan het begin:
„Nu ik zolf goede dagen doorleef en, van
politieke en pensioen-beslommeringen vrij,
mij verheug in klare, lichte lucht en scboo-
nc, stralende dingen, nu meen ik toch mijn
(lezers niet te mogen lastig vallen met be
schouwingen aan de ordo van den dag. Meer
nog, waar ik zelf geniet en geniet met dc
volste teugen, daar moot ik trachten hen me
de te doen genieten; zoo het „schoone po
gen" slechts beter slagen mocht. Wat ik
heb zal ik trachten te geven.
Zoo ontvangt men dan hier ceirigc korte,
sobere aanteekeningen, zonder samenhang.
„Reisblaadjcs"; beter naam verdienen zij
niet Zij vormen geen bundel, zij sluiten niet
door sierlijke overgangen aan elkander; zij
geven geen afdrukken en geen indrukkon;
misschien spiegelen zij iets weder van wat
er omgaat in een ouden Romein, dien Rome
steeds verjeugdigt cn vermant."
Aan het slot zegt de schrijver:
,,Ik mag dit nummer niet sluiten zonder
even over dc zaak der Katholieke Uni
versiteit nog een woord tc zeggen.
Zeer terecht heeft De Tijd opgemerkt, dat
voor het aanstellen van privaat-docenten
geen wetswijziging noodig is. Wetswijziging
is alleen noodig om aaD kerkgenootschap
pen of Vcjeenigingcn tot bevordering van
Vrij Hooger Onderwijs het recht te geven
pi gen leerstoelen aan de Universiteiten te
6tichten, en racer was door mij niet beweerd.
Zeer terecht ook zegt De Tijd, dat men
met privaat-dooenten in do wijsbegeorbo niob
aan do cischon van het oogenblik voldoet.
Voor het Recht cn voor de geschiedenis
schijnt mij dc eisch heel wat dringender.
Tot mijn leedwezen heb ik bespeurd, dot
ook do zaak der Katholieke Universiteit we
der een onderworp van twistgeschrijf zal
worden. Zoo, ten minste, moet ik oordeelen
naar ééno proeve, die mij is toegezonden
en die meer gelijkt op een persoonlijken
aanval dan op een ordelijke gedachten wis
seling. Het eeoig uitgangspunt van een zoo
danige is toch, dat men aanvango met zich
de moeite te govcn zijn tegenstander te ver
staan. Men kan echter niemand daartoe
dwingen. Maar men Van zulk een aanval
laten liggen.
Gelijk ik de ccr heb dozen te doen."
Bij de vrije scnool, meent de Stichtsche
Courant, behooren ook vrije examens.
Het V aderland zegt hiervan:
Dit valt zoo aanstonds niet in tc zien.
„Dat het geheele onderwijs één geheel
uitmaakt en van één beginsel moet zijn
doordrongen, dat op dien grond de oplei
ding van den bijzonderen onderwijzer nood
zakelijk een geheel a ndcre moet zijn dan
van zijn openbaren ambtgenoot, en dat het
daarom niet aangaat om, beiden te noodza
ken voor een zelfde commissie examen af
tc leggen", dat weet, meent het blad uit het
Sticht, elk antirevolutionair.
Nu geeft het dadelijk toe, dat de over
heid" het recht heeft omtrent de bekwaam
heid der onderwijzers zekere eischen te
stellen. En uit het vervolg van het artikel
blijkt, dat ook de noodzakelijkheid wordt
erkend van zoker toezicht, van Staatswege
uit te oefenen op het naleven der van over
heidswege gegeven voorschriften.
Het is niet duidelijk, wat die voorschrif
ten, mochten eenmaal „vrije examens" wor
den ingevoerd, andere zouden omhelzen, dan
wat thans reeds op de Staatsexamens wordt
gevraagd.
Een zeker minimum van kennis moet wor
den gevorderd, een minimum, dat niet heel
groot is. De opleiding van den onderwijzer,
bijzonder of openbaar, moet minstens be
staan in het aanlccrcn van die gevergde
kundighedenwanneer nu de opmerking
van de Stichtsche Courant juist was, dat
„do opleiding van don bijzonderen onder
wijzer noodzakelijk een geheel andere
moet zijn" dan die van zijn collega aan de
openbare school, dan moet dit zitten in de
w ij z e, waarop dat minimum van kennis
wordt aangeleerd.
Maar dan rust op hen, die roepen om
vrije examens, de plicht duidelijk te ma
ken, welke dan de „Christelijke" manier is,
in tegenstelling met die der min goloovigen,
om goed te leeren lezen en schrijven of ken
nis bij te brengen van zinsontleding, spel
regels en de eerste gronden dor Ncderland-
sche taal, om den kweekeling vaardig te
maken in het zich juist en gemakkelijk uit
drukken, om hem te oofenen in hot hand-
tcekenen of in het rekenen, zoo met geheele
getallen als met breuken, en kennis hem to
verschaffen van de leor der evenredigheden
on van hot Nedcrlandsoh stelsel van maten
en gewichten, om hom do beginselen eigen
te maken van Nedorlandsche en Indische
aardrijkskunde, om hem de grondtrekken
der vadcrlandscho geschiedenis en dc begin
selen van natuurkennis, van onderwijs en
van opvoeding en de theorie van het zingen
in te prenten.
Het is denkbaar, dat een antirevolutio
nair op historie, natuurkunde en paedago-
giek een anderen kijk heeft dan zij, die het
met hun rede moeten stellen, maar waar
slechts de prima elementa worden ge
vraagd, valt hard te betwijfelen of het stel
sel van vrije examens zou worden gerecht
vaardigd door de verschilpunten, die pas bij
diepq^e studie aan den dag komen.
Zoolang wij op dit punt niet zijn bekeerd,,
zoolang ons niet duidelijk is gemaakt, ten
eerste, dat het inderdaad groot verschil
maakt voor den kcrkelijkgczinden jongen
man of hij een Staatsexamen dan wel een
vrij examen aflegt, ten tweede, dat die niet
een verschil in positieve kennis ten nadecle
der vrije examens insluit, zoolang schijnen
ons do vrije examens een totaal overbodige
liefhebberij.
Overbodig; ook schadelijk?
Dat hangt hiervan af, of het Rijk daar
door op kosten zou worden gejaagd.
Zoodra dit, bijv. door het uitbreiden in
verband met de vrije examens van het
subsidiestelsel, bet geval zou zijn, ware er
geen grond voor do nict-kerkelijken aanwe
zig om een eventueel wetsvoorstel in de door
de Stichtsche Courant aangegeven rich
ting te steunen, dan zou zelfs wegens de
overbodigheid der te scheppen uitgaven
daartegen onzerzijds verzet moeten uitgaan.
Maar wanneer de waarborgen voor een
deugdelijk examen samengingen met dc ze
kerheid, dat hier niet noodeloos geld zou
worden verspild, wel. dan zou men den ker-
kelijken partijen zonder hartzeer dit genoe
gen kunnen gunnen.
En indien het werd aangetoond, dat be
stendiging van den bestaanden toestand in
derdaad bestendiging beteekent van gewe
tensdwang, ja, dan zou ook het kostenargu-
ment geen verzet tegen de vrije examens
meer kunnen wettigen.
Maar dan zal eerst door de Stichtsche
Courant en haar geestverwanten ietwat uit
voeriger moeten zijn geargumenteerd.
Van Lenneps graf.
Dezer dagen kwam in „Het N. v. d. D."
een ingezonden stuk voor van den heer H.
B. "Wentlnk, te Oosterboek, waarin werd vol
gehouden, dat aan het onderhoud van Van
Lennep's graf mot monument enz. „de noodigo
Het model van Eberleln van bet voor Rome besiemde
Goetlie-gedenkteeken.
zorg wordt besteed en er van verwaarloozing
alzoo geen sprake kan zyn." Onze berichten
luiden geheel anders en komen geheel overeen
met de mededeelingan van den beer S. C.
Raven in de „Oosterbeeksche Ct.": dat een
stuk marmer uit het borststuk is verdwenen;
dat een diepe scheur van dat punt naar hot
rechteroor loopt; dat het marmer geheel be
zoedeld is.
Intusschen biykt uit het briefje van den
heer Wentink, dat de gemeente Oosterbeek
geenszins voor de verwaarloozing verantwoor
delijk mag wordc.i gesteld, maar dat de familie
de zorg daarvoor indertyd heeft opgedragen
aan don heer "Wentink, naar wy YernemeD,
de eigenaar van het hotel waar Van Lennep
den laateten adem uitblies. (Haarl. Ct.)
RECLIHES,
a 40 Cents per regel.
De overdrijving in alles Is slecht.
Het werken doet leveü, doch het doodt
aomtyds diegenen, die te veel werken. Zulks
noemt men overdreven arbeid. De overdreven
arbeid veroorzaakt allerlei ziekten naarmate
de gesteldheid van den persoon, die er mis
bruik van maakt. Deze is door bloedarmoede
aangetast, gene door zenuwaandoeningen, ande
ren door lendenpijnen, steken in de zyde,
hoofdpijnen, ziekten, die gewooniyk uit de
bloedarmoede voortspruiten. Men zal U natuur
lijk volkomen rust aanbevelen, zulks is goed,
maar dat zal niet voldoende z(Jn, omdat Uw
bloed verarmd is. Uw zenuwen zijn verzwakt
en gespannen en het is noodig om uw ge
schokte gezondheid te herstellen, uw bloed
te hernieuwen en uw zenuwen te veraterken.
Volgt daarom het voorbeeld van Mej. J. Yer-
voort te Doesborgh.
Haar echtgenoot deelt ons 't volgende mede.
„Sinds November 1900 was mijn vrouw lederen
dag erg geplaagd met maagpijnen, brakingen
en wel 2- of 3-maal per dag had zU het hart
water zooals men dit gewoonweg noemt. De
eetlust bestond niet meer, alles hebben wy
aangewend, op aanraden namen wy onze
laatste toevlucht tot do zoo alom geprezene
Pink-pillen van Dr. Williams en werkeiyk na
't gebruik van do eerste doos werd de pyn
minder en nu zy twee doozen gebruikt heeft,
kan ik gerust verklaren, dat zy radicaal
genezen ia. Zy weet van geen pyn meer, het
braken heeft opgehouden en de eetlust is
flink. In jaren is ze niet zoo gezond geweest,
thans Is het werk haar niet meer te veol. U
behoeft het niet geheim te houden, want wy
willen anderen dit geluk ook doen ondervin
den, die nog ïyden zooals zy leed."
Door haar hernieuwende en versterkende
werking zullen de Pink-pillen bloedarmoede,
bleekzucht, neurasthénle, rheumatiek en alge-
meene verzwakking by mannen en vrouwen
genezen.
De attesten der genezene personen zyn op
recht, met allo vertrouwen kunnen de twyfe-
laars zich tot hen wonden en zy zullen de
bevestiging vernemen van hetgeen in onze
verslagen vermeld wordt.
Prys f 1.75 do doos; f 9.— por 6 doozen.
Verkrygbaar by J. H. I. Snabllié, Steiger 27,
Rotterdam, hoofddepothouder voor Noderland,
en in de apothekon.
Franco toezonding tegen postwissel.
Ook echt verkrygbaar voor Leiden en Om
streken by Reyst Krak, Drogisten, Bees
tenmarkt Wyk 6 Nc. 41, en J. H. Dijkhuis,
Drogist, Hoogstraat No. 5. 3681 69
Gemeenteraad van bassenhcim.
Voorzitter: de burgemeester, jhr. rar. J.
W. Schorer. Afwozig met kennisgeving de
heer S. baron van Heemstra. Do notulen der
vorige vergadering worden door den secretaris
gelezen en vervolgens onveranderd goedge
keurd.
Ingekomen stukken:
lo. Een missive van Ged. Staten, waarby
wordt medegedeeld dat als voorschot over hot
Jaar 1902 door het Ryk in verband met art.
45 der wet op het lager onderwys /*1140
wordt uitgekeerd.
2o. Een idem, waarin te kennon wordt ge
geven dat or geen termen aanwezig zyn om
den Warmonderdam8chen weg als weg 2de
klasse op den legger voor wogen en voet
paden te plaatsen.
8o. Een idem, waarby het kohier van den
hoofdelyken omslag voor den dienst 1902
goodgekeurd wordt teruggezonden.
4o. Een idem, waarby goedgekeurd wordt
teruggezondon een raadsbesluit tot het doen
van eenigo af- en overschryvingen over den
dienst van 1901.
6o. Een uittreksel van het Kou. besluit,
waarby den gemeente secretaris verlof wordt
gegeven om eenige weken zyn woonplaats in
Leiden te vestigen.
Al deze stukken worden voor kennisgeving
aangenomen.
0o. Een schryven van den burgemeester
der gemeente Lisse, waarby ter vaststelling
worden gezonden de concept-contracten voor
de teiephoni8che geleiding door de gemeenten
Hillegom, Lisse on Sassenheïm aanteleggen.
De Raad hecht hieraan zyn goedkeuring.
Aan de orde is nu de benoeming van een
onderwyzeres in de nuttige handwerken aan
de openbare lagere school. Hiertoe wordt
(reeds gemeld) met algemeene stemmen be
noemd mej. N. Kapteyn, uit Sassenheïm.
Op voorstel van B. en Ws. wordt ten laatste
besloten om don dageiykschen opzichter van
het te bouwen post- en telegraafkantoor op
kosten der gemeente tegen ongelukken te
verzekeren, aangezien by het opmaken van
het bestek hiermede geen rekening was ge
houden.
Niets meer aan de orde zynde en geen der
leden meer het woord verlangende, wordt do
openbare vergadering gesloten en tot een
geheime vergadering overgegaan.
Reeds werd gezegd, dat uit het antwoord,
dat De Yillebois-Mareuil van het EDgelsohs
ministerie van oorlog gekregen heeft, blykt dat
niet alleen hem het verlof om een ambulance
naar de Boeren te zenden geweigerd is, maar
dat er voor andere aanvragen, dus ook voor
die van het Nederlandscho Roode Kruis, geen
uitzondering gemaakt zou worden.
Die redeneering is gisteren in het Lagerhuis
gestaafd door het antwoord van Lord Stanley,
financieel secretaris van het departement van
oorlog, op een vraag van den afgevaardigde
Mac Neill. De min. zeide, dat er gelyko verzoe
ken als die van De Yillebois-Mareuil van vereenl-
gingen in den vreemde ingekomen waren,
en ,zy zfin afgewezen overeenkomstig het
antwoord gegeven aan den burggraaf De
Yillebois-Mareuil."
De heer Henri Dubois, de bekende Fransoli*
graveur en medailleur, te Parys, vertoeft voof
eenige dagen in Den Haag. Het doel zyusr
komst was een bezoek aan den staatspresident
der Z.-A. Republiek en het houden van bespre
kingen met de comité-loden der Haagsche
Pro-Boer-Vereeniging.
De Boereubazaar in „Caledonia" te Rotter-
dam heeft voor de Boeren-vrouwenkampen
opgobracht f 8948.28.
HILLEGOM. Getrouwd: M. Koopmans
M. Schrama.
Bevallen: J. Schrama geb. Raaphorst D.
G. C. Warmenboven geb. De Jong D. Q.
Warmerdam geb. De Vos D.
Overleden: N. van Staalduinen, echtgenoot*
van W. Warmenhoven, 69 j. M. Sohrier 27 o.
LISSE. Geboren: Cornelia, Z. van J. H.
Bruggen en C. van Voorat Andreas Franciscan,
Z. van C. J. Scheuk en C. Arrochart PetnL*
Nicolaas Hubertus, Z. van L. Onderwater en X
W. Hoyg. Gerardus Wilhelmas, Z. van M»
Bruynen en M. H. J. van Soest Wilhclmtft
Petrus, Z van F. P. Kerkvliet en D. Prins.
Overleden: Petroneila van der Voet 4 m.
NOORD WIJK. Geboren: Pietor, Z. van A.
Kloos en W. Herbold. Johanna Barbara, J**
vac C. Vink on H. Wijnanda.
Ondertrou wd: Jan Hermans28j.en Helsaf.
Waasdorp 27 j.
Getrouwd: Hendrik Hosper 23 j. en Geertje
de Bes 27 j.
Overleden: Dina Gerorda de Bisichop
j. Theodorue Alders 47 j. Gerardus Slat*
61 j., gehuwd met E. van den Berg.
NOORD WIJ KERHOÜT. Geboren: Petronellc
M. Q., D. van J. Peters en C. v. d. Botch.
Ondertrouwd. W. Pompe en A. M. van
Deuaen. P. v. d. Burg en C. van Seggelen.
RIJNSBURG. Geboren: Pietor, Z. van H
v. d. Meij en M. van Egmond. Anna, D. vao
W. v. VI iet en N. v. Delft. Dirk, Z. van P.
Brussoe en J. de Moorj.
Overlodon: Een levenloos geboren kind van
G. van Starkenburg en C. Haasnoot.
WOUBRUGGE. Overleden: A. van Hei
ningen, wedn. van G. van Offeren, 79 j.
ZEVENHOVEN. Bevallen: E. Sassen geh.
Harding D. M. Pietersen geb. Leliveld D.
KONINKLIJKE
IMcrlandsclio Grofsmederij,
LEIDEN.
AI.GI3SIF.KNE VFItOADE-
RING op Zaterdag 20 April
1002, des namiddags te twee
uren. aan do fabriek.
De punten van behandeling liggen
ter visie volgens art 12 der statuten.
Aandeelhouders, die de Vergadering
wenschen by te wonen, worden
horinnerd aan artikel 13, torwyi aan-
doolon gedeponeerd kunnen worden
by do Hoeron: LEEMBRUGGEN,
GUEPIN MUYSKEN, Amsterdam,
(van 10-12 uren); SCHEUR
LEER ZOONEN, 's Gravenhage, (van
9-2 uren); R. MEES ZOONEN,
Rotterdam, on ten kantore der
Maatscbappy. 3589 28
i
goedkoop en sterk,
221 Cenï per knot.
Per 3 knotten 62$ Ots.
til sluitend te bokomon by
8608 12 liock Paarden steeg.
wordt zelfs de ongeoefende hand gegarandeerd
door het hoogst eenvoudige gebruik der wereld
beroemde
0
Nieuwste
onderscheiding.
Goeden Sledailie
Wereldtentoonstelling
Parijs 1000.
van FRITZ SCHIILZ JUN., Aktlcngesellschaft, Leipzig.
Slechts echt, wanneer elk pakket nevenastaande
Globe (fabrieksmerk) draagt. Prys per pak
13 Cents; verkrygbaar In de meeste Kruideniers-,
Drogisten on Zeepwinkols. 3699 40
3
2? 3
as O
o 9
pë a
ÖC
ra
■ra
<0
The Gramophone en Typewriter LL,
Prinsengracht 690,
AMSTERDAM.
Het publiek wordt gewaar
schuwd alléén Gramophone en
daarby behoorende Platen te
koopen van door ONS aauge-
gestelde Agenten.
In den laatsten tyd worden door
zoogenaamde opkoopers onde
Platen aangeboden die reeds
afgespeeld zyn. 3586 19
Tevens deelen wy U mede, dat
onze Maatscbappy In geonerlel
relatie staat tot de firma HERRE-
BRUCH, vroeger te Rotterdam en
thans te Delft en evenmin tot de
Firma PAST00R8 te Delft,
nieuw of gebruikt voorhanden.
Utrechtsche Wagentjes, Tilbury's,
Breack met Bok, Dogcarts, Kaas-
brikken, drlowlelde Kar, Ketting-
eggens, by J. H. VAN DEN
BERG, Oudsboorn. 2016 9
TE OUD-KARSPEL.
Opgericht 1816. 3517 8
Agenten voor Lelden en Omstreken:
P. NO MES, Koorsteeg 3.
J. J. DE CLE It, Onde Etyn 50.
SS Ü3
23 ra a
-ra o
:ra>
8
S3 ÖD
ra
o, -ra
ÏT r
N
e
0
lij a
ci Sra
J co
j fl 09
5 e c ~c»
- a 3;
s c" 5s
0 D a
S .5 E
f 1:4?
H
O
O
w
O
c
co
«r
se ce
j UJ
o
c
e
s*
j
aa ÏD
-es m
ii
-= Z
Z
W
Q
w
E
Z
h—
N
8)
4)
(A
S
Jj
c
0
N
L
a
c
0 o
DO
t-2
0 K
-8 kJ
®5
i
"2
>- 2
O
a
<D
OU
<L>
O
a
QJ
ÖU
cS
a
4-J
O
T5
'3
V—
QJ
<D
ÖU
Q J
n
o
0)
C
<L>
V—
V-I
OJ
<L>
CC
ÖU
dj
o
n
ÖU
QJ
nj
Q)
V-I
O
.EL
U. KITS m 11MM Co
Wijnhandelaren, ChoorLsleeg, LEIDEN,
bevolen zich zeer aan o. a. voor de
levering van den lichten geurigen
Moezelwyn Moselblüraebeu ad
f 10.— per dozijn, f 0.85 per flesch
buiten emb. 6028 8
Gevraagd: een WINKEIa
JUFFROUW, P. G. Alleen z%
komen in aanmerking, die goed 0£
de hoogte zyn van het vak en goed
kunnen rekenen. Brieven aan het
Bureel van dit Blad onder No. 3597.
Een ARTS zoekt tegen 1 Mei
flinke gemeubileerde Kamers
TE HUUR, op netten stand met of
zonder pension. Brieven mot prfis-
opgave aau het Advertentie-Bureau
J. W. VAN LEEUWEN, Maarsmans-
steeg, letter V, Leiden. 3079 10
De Stedeiyke Gasfabriek biedt te
koop anu: PAKKISTEN ln
verschillende grootten. Te bevragen
nan het Kantoor der Gasfabriek:
Tweelingstraat, by voorkeur tusschen
9 en 12 uren v.m. 3591 9
