Het goedkoopste en soliedste adres
Mans-, Jongens- en
Kinderkleederen
H. I. KORT,
Aankomeling.
AANBESTEDING.
Haarlemmerstraat hoek Donkersteeg. H
OVERIJSELSOHE HYPOTHEEKBANK.
LEIDSCH DAGBLAD, ZATERDAG 29 MAART. - VIERDE BLAD.
Burgerlijke Stand.
Vervolg Advertentiën.
VOOR
JS EN BLIJFT
liet t>elten<le Volkskleedermagazijn
No. 12913
Arnio 1902.
Vervroegde Winkelsluiting.
Van andere Ilollandsche gemeenten uit la
de beweging voer vervroegde winkelsluiting
;ook naar Lelden overgeslagen. Hoewel het
'Verlangen er naar wol het sterkst zal spreken
by het winkelpersoneel zelf, is de stoot er
toe niet van hen uitgegaan. Dit waê ook niet
te verwachten. De winkelbedienden zjjn in onze
Btad niet georganiseerd en de eenling roept
niet licht een stedeiyko beweging in het leven.
Misschien vinden belanghebbenden in deze
beweging aanleiding zich aaneen te sluiten,
wat al iets gewonnen zoude zyn. Nu konden
de winkelbedienden zeiven niet veel gewicht
in de schaal leggen.
De Afdeeling Leiden van het Ned. "VVork-
lieden-Verbond nam het initiatief. Daarby
sloten zich aan do Afdeelingen van den „R.-K.
Volksbond", „Patrimonuim" en de „Nat. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden", benevens
de Leid6cbo Bestuurdersbond en do Vereem-
ging „Leidens Belang", waartoe o. a. veel
Winkelhouders behooren.
Uit de besturen dezer vereenigingen ia een
permanent comité benoemd van drie personen,
dat voeling tracht te houden met de leiders
der beweging in andere plaatsen, maar ook
•n vooral propaganda voor het denkbeeld zal
maken in de stad zelve.
Eerstdaags zal vanwege het Comité in een
openbare vergadering een spreker optreden
om warmte te wekken, ook door wrijving
van gedachten, want de tegenstanders zullen
er hun bezwaren mede te berde kunnen
brengen.
Reeds hebben onze lezers voor- en tegen
standers aan het woord gezien, al schijnt het
dat men elkander wederkeerig meer verbittert
dan overtuigt. Wy meenen daarom een goed
werk te verrichton over do quaestie een kalm
woord In het midden te brengen.
Met dezo materie zyn veler belangen
gemoeid. Allereerst en allermeest die van hen,
waarom de beweging op 'fc getouw gezet is,
het winkelpersoneel zelf.
Daarna komen in aanmerking de belangen
hunner patroons, de winkelhouders. Zelfs de
gemeento als leverancier8ier van gas is belang
hebbende, al kan zy in ons betoog buiten
beschouwing blijven.
Eindeiyk moet in dit verband genoemd
worden het publiek; men weet publiek laat
glch in dergelyke zaken duchtig gelden.
Liepen nu aller belangen 6amen niet dat
der bedienden, zoo kon or geen verschil bestaan
©n slechts eleur en gewoonte zouden den
maatregel kunnen tegenhouden. liet Lwistgo-
schryf over dit onderwerp in den laatsten tyd
gevoerd, heeft echter geleerd dat althans in
echyn do belangen botsen.
Laat ons het vraagstuk eens uit onderschei
den oogpunt bezien, om daarna onze slotsom
©p te maken.
Voor het personeel is een vervroegde win
kelsluiting zeker zeer aan te bevelen, Diet
het minst als eon gezondheidsmaatregel.
Een dagtaak van 14 uren, zonder behoor-
lyken tyd voor eten en drinken, meestal
staande doorgebracht, moet moordend werken,
op het gestel het moest, maar niet alleen op dat
van het vrouweiyk personeel. Van 's morgens
acht uren tot 'a avonds tien uren ofhalfelfin
*t getouw te zyn, dag uit dag in dikwyis zon
der behooriyko Zondagsrust is op den duur
riet vol te houden. Winkelbedienden zyn dan
ook gemeeniyk vroeg oud. Zenuwlydon komt
dikwyis voor en het vrouweiyk personeel
vooral lydt veel aan onderbulkskwalen, ver
oorzaakt door het aanhoudend staan.
Als de doctoren maar eens wilden spreken!
De arbeid is ook geestdoodend. Moe of niet
moe, er toe gestemd of niet, altyd en jegens
iedereen moet men vriendeiyk, beleefd en voor
komend zyn, onbeleefdheden, lompheden zelfs
met gelatenheid verdragen. Met onuit-
putteiyk geduld eo tot vervelens toe laten
kyken, aanpryzen, als een molenpaard immer
hetzelfde. Waar men voor verschillende vakken
en betrekkingen invoert een maximalen arbeids
dag, daar schynt dit ons voor deze cate
gorie van personen ook dringend noodig te zyn.
Men komt aandragen met de vreös dat de
arme bedienden hun sober toegemeten viye
avonduurtjes verkeerd zullen besteden. Alsof
het zulk slecht volk ware!
Wy veroorloven ons de meening dat korter
arbeidsdag en meer vrye tyd integendeel een
ontwikkelenden en veredelenden invloed zullen
hebben.
Indien de vervroegde sluiting niet gepaard
behoeft to gaan met loonsvermindering, heeft
zy voor hot personeel geen enkele schaduwzyde.
Maar nu de patroons. Sluiten wy de groote
zaken, waarin de patroon niet geregeld mee
werkt, uit, dan hebben de neringdoenden zeiven
ook een slavig leven. De concurrentie dwingt
hen van den morgen tot den avond er by te
zyn en daarna moeten ze nog dikwyis het
hoofd breken met boekhouden of opnemen
van do kas.
Inderdaad voor hen zou een uur vroeger
6luiten volstrekt geen overbodige weelde zyn.
Doch de stryd om het bestaan eischt groote
krachtsinspanning en wanneer het bestaan
met oen extra uur arbeids kan worden ver
kregen of verzekerd, wie zou zoo een langen
dag, al bleef hy de noodzakeiykhoid betreuren,
niet kunnen billijken,
Maar zoo staan do zaken niet.'Onze stad
tolt een zeker aantal inwoners, te zamen
vertegenwoordigend een zekere hoeveelheid
koopkracht. Of die koopkracht zich nu moet
verdoelen over 14, 13 of 12 uren per dag,
veiandert aan dio hoeveelheid niet. Er zal en
er moet in een korter aantal evenveel worden
verkocht als in een langeren dag. Wat Yan
buiten uit do stad wordt betrokken, behoeft
niet in onze beschouwing te worden opge
nomen, omdat deze inkoopen byna zonder-een
enkele uilzondering op den dag geschieden,
althans niet op het late avonduur. De drukte
van het laatste uur zou by toepassing van
eeu verkorten dag over de andero uien moeten
worden verdeeld, doch deze zou don arbeid
in de meeste gevallen wel niet in die mate
verzwaren dat het personoel zou moeten
wórden versterkt. En waar dit niet het geval
is, daar kunnen wy niet inzien dat de voor
gestelde maatregel ©enig stoffeiyk nadeel aan
de neringdoenden zou berokkenen.
Integendeel, er zou nog een niet te vor-
smaden voordeeltje mede behaald worden ten
gevolge van verminderd gasverbruik en minder
lange verwarming gedurende don winter.
Hieraan paart zich het niet in cyfers uit
te drukken, doch veel grooter zedeiyk voor
deel gelegen In meerdere rust en moer hui
selijk samenleven.
Wanneer de winkoletand zyn belang wel
inziet, zal by zich tegen de beweging niet
vyandelyk betoonen, maar haar steunen.
Er rest ons thans nog het vraagstuk te
beschouwen uit het oogpunt van het openbaar
belang. Wat lal het publiek er van zeggen?
Dank zy de steeds toenemende concurrentie
ls het publiek verwend en veeleischend ge
worden. Of wy komen op tyd of te ontyde,
de winkelier^moet altyd klaar staan. Staat
de een op zyn recht, een ander geeft wel toe
en men gaat daar heen. Zoo heeft de sterke
mededinging den winkelstand schier slaaf ge
maakt van het publiek. Er zouden dan ook,
vooral in het eerst, velen onder onze stadgenooten
zyn, die over den maatregel klaagden. Doch
by algemeene of zoo goed als algemeens door
voering een enkele uitzondering kan geen
kwaad zou men zich spoedig In de ver
andering schikken en er vrede mee hebben.
Steeds menigvuldiger worjien de klachten
over de zenuwachtige gejaagdheid van onzen
tyd, als gevolg van een van de natuur af-
wykende leefwyze. Welnu, daartoe heeft niet
het-^ minst meegewerkt het averechtsch streven
om van den nacht den dag te maken.
De wyze les uit hot schoolboekje van voor
een dertig jaar: Vroeg op en vroeg naar bed,
Dat la de grootste pret" hebben wy vrywel
in den wind geslagen en tot een bespotting
gemaakt. Maar eene beweging als die van ver
vroegde winkelsluiting wyst er op, dat men
terugwil naar den goeden ouden leefregel.
Het zal een „doode boel" op straat zyn,
klaagt men. Maar als we op straat niet noodig
hebben, wat hindert het ons danl
Wy biyven immers, waar wy behooren te
zyn in de avonduren na volbrachte dagtaak:
in den hulselyken kring, 't Moge na negen
uren stil zyn en doodsch langs de straten,
wat nood als 't binnenskamers ipaar gezellig
Is en goed. Daar zyn de uitgangen ook des
maatschappelyken levens. Vervroegdo winkel
sluiting Is een sociaal belang. Zullen wy met
de toepassing wachten, totdat straks de wet
haar gebiedend voorschrift?
Ons dunkt dat moest niet wezen. Laten de
winkelhouders, groot en klein, als vrye man
nen, uit vrye beweging beginnen op een niet
te ver verwyderd tydstlp om negen uren in
den avond hun winkels te sluiten.
Zl) zullen zich in hun zaak niet benadeeld
zien, aan hun ondergeschikten een weldaad
bewyzen en handelen in hun eigen en in hot
algemeen belang.
Alkoniade. De RUksbydrage in de kosten
van het openbaar lager onderwijs, art. 45 der
Wet, is voor dezo gemeente voor 1902 bepaald
op t 3695.
Het door den gemeenteraad vastgesteld
kohier van den hoofdeiyken omslag voor 1902
bevat 492 aanslagen tot een bedrag van
f 3162.22®dat wegens de honden-belasting
is groot f 218, voor 67 honden 1ste klasse a f 2,
en 84 honden 2do klasse a 1.
De rekening over 1901 van het Algemeen
Bui gerlijk Armbestuur van Alkemade bedraagt
aan ontvangsten /'13 375, uitgaven ƒ6.02,
batig saldo 6.75s; die van het bestuur der
gemeente-armen van Rypwetering, aan inkom
sten f 2528.97, uitgaven f 1317.19, goed slot
f 1211.78; van Vrye- en Lago Boekhorst aan
ontvangsten /"8S3.38, uitgaven 511.73, goed
slot 321.65.
Bodegraven. Het getal leerlingen op de
openbare school A, alhier, zal met 1 April
a. s. 253 bedragen.
Haarlemmermeer. Ter mogeiyke herken
ning van het uit de Ringvaart dezer ge
meente nabij het fort De Liefde opgehaalde
lijk van een onbekend manspersoon, vervoeg
de zioh in den middag van den 28sten de
zer te Hoofddorp, J. A. de Haas, stukadoor
wonende tc Amsterdam. Deze persoon her
kende het lijk onmiddellijk als dat van zijn
broeder Eliza Hendrik de Haas, oud 41
jaren, mede stukadoor en te Amsterdam
woonachtigs Palmstraat 10. Den 28sten Febr.
dus precies een maand geleden, verliet hij
zijn vrouw en 6 nog jeugdige kinderen in
een goede verstandhouding, mot het doel
om naar Haarlem te gaan, doch hij keerde
sedert niet in de woning terug. Het gezin
van den ongelukkige verkeerde door armoe
de reeds lang in een diep beklagenswaardi-
gen toestand, en het vermoeden, dat de man,
door die armoede gedreven, zich van het
leven heeft beroofd, wordt daardoor des te
meer gesterkt. Men blijft evenwel nog steeds
in gissingen verdiept, dat geen kleeding op
het lijk werd gevonden.
De overledene werkte met zijn broeder bij
een en denzelfden patroon, doch bleef niet
geregeld aan het werk, daar hij veelal door
onaangenaamheden met zijn patroon, van
het werk liep, cn dan souls weken achtereen
niets verdiende.
De teraardebestelling had nog dcDzelfden
middag plaats.
Op het daartoe door het bestuur der
school voor Gereformeerd onderwijs te
Nieuw-Vennep ingediend verzoekschrift,
beeloot het bestuur dezer gemeente, ook in
die school gelegenheid te geven tot koste-
looze vaccinatie.
Voor belanghebbende ouders, die in de om
geving van gemelde sohool en van de bijzon
dere school aan den Aalsmeerderweg wonen
en die hun kinderen wensohen te doen vac
cineeren, zal bedoelde regeling een groot ge
mak opleveren.
Op de voordracht ter benoeming van
een onderwijzeres voor do school No. I ko
men voor: lo. mej. P. M. Bogacrd te Nu-
mansdorp, 2o. mej. J. S. Hermes te Hil
versum, 3o. mej. M. K. Witte te Koog op
Teasel.
Op die voor onderwijzer aan dc sohool No.
X: de heeren lo. J. Rcnaud te Voorburg,
2o. J. van Zuiden te Hoogevecn, 3o. A. van
Vuuro te Oostzaan, en
op dio voor onderwijzeres aan do school
X: lo. mej. S. J. Hommes tc Bolsward, 2o.
mej. M. K. Witte te Koog op Teasel, 3o.
mej. M. Leering te Zuidland.
Katwtyk. De bouw voor het hoofdgebouw
ten behoeve der Nederlandsche Vlsschery-
tentoonstelling, die hier dezen zomer zal worden
gehouden, is voor f 4500 in huur gegund san
den heer J.|A. de Rest.
Reeds zyn verschillende belangryke toezeg
gingen voor de tentoonstelling geschied en
komen deze nog dageiyks In, ook van schil
deryen van eerste meesters, mede op het
zeewezen betrekking hebbende. Al is de
Nederlandsche vlsschery niet zoo in aanzien
als do landbouw, toch zal men zyn best doen
en „alles" inspannen, dit nederige volksbe-
dryf tot meer aanzien te brengen.
NoordwUk. Wegens toenomond aantal
leerlingen zal by den aanvang van het nieuwe
leerjaar (1 Mei a. s.) aan de par. jongens
school alhier een vierde ondenvy'zoi worden
aangestold.
Oegstgeost. De "kiezeraiyst, zooale die op
22 Maart voor het jaar 1902/1903 is vast
gesteld en tot 21 April ter visie ligt, bevat
372 namen, nl. 372 kiezers voor de Tweede
Kamer, 371 voor de Provinciale Staten en
331 voor den Gemeenteraad, 53 personen
werden om verschillende redenen afgevoerd,
terwyi 56 personen er voor het eerst op
worden gebracht.
Rljnsburg. De heer M. de H. alhier, heeft
6 kippen, die bepaald goed met den tyd
raoegaan, ten minste zy schijnen 2eer goed
te weten dat tegen Paschen nog meer eieren
Yan haar gevergd worden dan anders. Jndrie
dagen legden deze kakelaars 21 eieren, een
getal dat zeker buitengewoon genoemd mag
worden.
Maandag, 2don Paaschdag, zal deGoreform.
Zsngvereeniglng „De Lofstem" baar jaariyk-
sche uitvoering geven In het kerkgebouw der
Gereform. Gemeente. Het programma, dat 16
nummers bevat, belooft een genotvollen avond.
Een groote opkomst-zal natuuriyk den
leden, die gedurende een jaar met zooveel
inspanning zich voor dezen avond oefenden,
zeer aangenaam zyn.
In een vergadering van de Plaatselyke
Vereenlging ter bevordering van de bloem
bollenteelt is besloten een groene veiling te
houden onder directie van de heeren A. de
Mooy Jr. en A. v. d. Eykel Johz. Er zullen
een 700 nummers worden geveild; tot toe
ziener by het nummeren werd aangewezen
het bestuurslid N. Noort.
-Vfoubrugge. Aan het einde derVrydag-
avond gehouden godsdienstoefening doeldo ds.
La Grand tot groot genoegen der Gemeento,
zyn gehoor mede, voor het beroep naar Numans-
dorp te hebben bedankt. Den geachten leeraar,
dien men noode zou hebben zien heengaan,
werd door de Gemeente staande toogezongeu
de bekende zegenbede, vervat in Psalm 134:
3, waarvoor Z.weloerw., door dio attentie
aangedaan, harteiyk dank zoi.
Ten Raadhuize bestaat gelegenheid tot
koetelooze vaccinatie op Dinsdag 1 April a. s.
's nam. te haiftwee, en te koogmade in het
lokaal der op. lagere school op Woensdag 2
April d. a. v., 's voorm. halftwaaif.
Lisse. Biykons de vastgestelde Kiezersiyst
voor het jaar 1902—1903 bedraagt het aantal
kiezers voor de Tweede Kamer en de Provin
ciale Staten 715, t. w.612 belastingkiezers,
41 woningkiezers, 391oonkiezors, 16 inwonende
zoons, 5 spaarbankkiezers, 2 examonkiezers.
Het aantal kiezers voor don gemeenteraad
bedraagt 616.
In bet vorige jaar waren deze cyfers res-
pectievelyk 707, 704 en 591.
De Gemeenteraad vergadert op Woens
dag 2 April a. s., des namiddags te 2 urei.
Punten van behandeling zynlo Ingekomen
stukken. 2o. Contract Tolephoon.
Bassenlieiiu. De op 22 Maart 11. vastge
stelde kiezorslyst geeft aan 345 kiezers voor
de Tweede Kamer, 344 voor de Provinciale
Staten en 310 voor den gemeenteraad. Het
aantal van de jyat afgevoerde kiezers bedraagt
41 en dat der nieuwe kiezers 50.
Voor de betrekking van onderwyzeres
in de nuttige handwerken aan de openbare
lagere school alhier hebben zich vyf sollici
tanten aangemeld.
Er doet zich hier weder een geval van
typhus voor.
JLoop der bevolking in «I© gemeente
Voorhout gedurende het jaar 11)01.
Aantal inwoners op 1 Januari 1901: 902
mannen en 678 vrouwen, totaal 1580. De
bevolking vermeerderde door geboorten met:
27 mannen en 31 vrouwen, totaal 58, door
veetiging met: 63 mannen on 22 vrouwen,
totaal 85. Te zamen 992 mannen on 731
vrouwen, totaal 1728. De bevolking vermin
derde door overly den met: 16 mannen en
8 vrouwen, totaal 23, door vertrek met: 91
mannen en 28 vrouwen, totaal 119, gelieele
vermindering 106 mannen en 36 vrouwen,
totaal 142. Zoodat het aantal inwoners op
1 Januari 1902 bedraagt: 886 mannen en
695 vrouwen, totaal 1581.
KATWIJK. G eb o i on: Dicna, D. van G.
Ouwehand en M. de Beat. Jacob, Z van K.
Paap en A. van Rijn. Nicolaas, Z. van E. van
der Gugten en J. van der Does.
Gehuwd: A. C. Wassenaar jro. on J. Ouwe
hand jd.
LISSE. Geboren: Pieternella, D. van I'.
Mgnders en H. Nijhuis. Johapnes Adrianus, Z.
van W. F. Veldhoven en M. El loring. Jozef
Jacobus, Z van N. Dames on A. M. Kieft.
Anna Josephina, D. van G. J. Scheenaard en A.
van Zeist.
Overleden: Cornelia Kulk 3 m. Apolonia
Maria van Schooten 1 m.
NOORD WIJKEU HOUT. Geboren: Cornelia
Th., D. vau E. Bakker en^ A. M v„ d. Vcldt.
Johannes, Z. van G. v. d. Slot en A. Broekhof.
Wilhelmus, Z. van C. Zuiderduiu on A. vau den
Berg. Johanna C-, D. van J. Spigt en C.
Zonneveld.
Overleden; A. Wynands, echtg. van K. de
Kan, 47 j.
NOORD WIJK. Geboren: Leendert, Z. van
P. Plug en A. C. Hazenoot. Pietertjo, D. van
J. Sprang en E. de Heus. Adam, Z. van P.
Wynands en Th. Steenvoorden. Cornells Joseph,
Z van L. Hoogeveen en J. M. v. d. Poel.
Adrians, D. van W. Onderwator en M. Bedijn.
Jacobo, D. van K. P. Hazenoot en J. J. PJug.
Franoiscus Martinus Maria, D. van M. M. Fornara
on Chr. M. A. van der Voorden.
Ondertrouwd: Hendrik Hasper 23 j. en
Geertje de Bes 27 j.
Overleden: Jan van der Zalm 76 j., wedr.
van Maria van Dam.
RIJNSBURG. Geboren: Cornelia, Z. van IJ.
van Duijn en C. Kromhout. Adrianus, Z. van
J. Hogewoning en G. van Kraliogon.
Overleden: Jan Dirk 13 w., Z. van J. Minnee
en M. van Delft.
SASSENHEIM. Geboren: Johannes Ni colaas,
Z. van A. J. Verkley on C. M, B. Verdegaal.
OverledenL. Bouwmeester, Z. van J.
Bouwmeester eo G. Ciggaru 8 in.
Ondertrouwd- A. 1'. J A. Verschoor jm.
29 j. en J. S. Vlasveld jd. 22 j.
Yleescliliouwer, Vrouwo-
steeg 5, vraagt een
Adres: J. C. KORT, Haar-
lemmerstr. 122. 3052
Op Donderdag den lOden April
1902, des nam. te één nnr, zal
in het Café „Den Burcht" te Leiden,
worden AANBESTEED;
Het houwen Tan ZES
HOON HUIZEN aan dc
Eerste slraat van Vree
wijk tc Leiden,
Aanwyzing op Vrydag 4 April
1902, des voorm. to 11 uren.
Bestek en teekening liggen tor
inzage in bovengenoemd Café, en zyn
aldaar verkrygbaar togen betaling van
ƒ1.— per stel.
Inlichtingen worden verstrekt door
den Architect
B. E. SPIJKER Azn
80C9 22 Oude Vest 39.
„DeStadParijs",!
Gevestigd tc: Deventer, Keizerstraat 2, Telefoon No. f>2.
Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 22 Januari 1902.
Volteekend maatschappelijk kapitaal f 1,000,000, waarop 19 pGI. gestort
Bestuur.
Commissarissen.
G. BIRNIE, te Deventer, Voorzitter.
A. H. SERVATIUS, Wethouder der gemeente Voorst te Terwolde, Vice-Voorzitter.
Mr. H. CROMMELIN, Burgemeester der gemeente Voorst, te Twello, Secretaris
G. W. A. W. Baron VAN DER FELTZ, Burgmeester der gemeente Kist.
P. D. FONTEIN, Houthandelaar, te Harlingen.
G. J. JANNINK, Fabrikant cn lid der Prov. Staten van Overijsel, te Goor.
J. C. KOOPMAN, te Amsterdam.
H. LEDEBOER, Bankier, te Almelo.
W. STORK, Fabrikant, te Hengelo.
H. VERPLOEGH, Gep. Luitenant-Kolonel, te Amsterdam.
J. F. VLEKKE, Directeur der Oud-Gastelschs Beelrcortelsuikcrfabriek, 'e
Oud-Gastel.
Baad van Toezicht:
J. G. BESIER, Ontvanger der gemeente Voorst, te Wilp.
Mr. E. B. B. TEN CATE, te Almelo.
Mr. S. VAN DELDEN Pzo., Griffier van het Kantongerecht en Lid der Prov.
Stalen van Overijselte Deventer.
Directeuren
Mr. J. P. S. GUALTHERIE VAN WEEZEL en Mr. J. C. KAKEBEEKE.
De Bank sluit Lceulngcu ondor eerste Hypothecair vei band op
onroerende goederen binnen het Ryk in Europa, op nader overeen to
komen voorwaarden en geeft 4 pCt. pandbrieven uit tegen den koers
van 99£ pCt., in stukken van 1000, f 500 en f 100. Coupons betaalbaar
1 Januari on 1 Juli.
Verdere inlichtingen wordon gaarne verstrekt door den Hoer P. F.
I ROLL4NDET, Vertegenwoordiger te Leiden en door de DIRECTIE.
Pandbrieven verkrygbaar te Leiden by de Rijnlandse lie ït;*. -k-
vereoniging F. F. IV. HEI NTS A Co. 305
