Uit de „Staatscourant."
Ingezonden.
Kerkelijke berichten.
Aeademienieuws.
Gemengd Nieuws.
Afbeeldingen in lichtdruk van XIX kunstwerken uit
hei Leidsel) Museum, met verklarenden tekst
Dat doet liet Hollandsche en bepaald bet
'Leidsche hart nog oens goed! Voor een zeer
civielen prijs kan men nu een meesterwerk
bekomen van onze Oud-Leidsche en natio
nale kunst.
Een meester werk! Laat ik eerst
mogen zeggen, wat dit werk inheeft. De
voornaamste schilderijen uit de Lakenhal
worden den inteekonaar, in negentien los bij
den tekst gevoegdo lichtdrukken geleverd,
terwijl bij ieder dier lichtdrukken, daarvan
een beschrijving is gevoegd. In de eersto
aflevering, welke reeds verscheen, mochten
onze verblijde blikken nu reeds aan
schouwen: een prachtig altaarstuk van Cor
nells Engebrechtsz, namelijk a. Christus
aan hot kruis, Middenstuk en Predel-
]a; b. Binnenzijde van de vleugeldeuren;
c. Buitenzijde der vleugels met Predella,
Zoo krijgen wij nu later nog: een Afne
ming van het Kruis van dienzelfden
moester, en het Laatste Oordeel
van Lucas van Leiden, twee portret
ten door Ravesteijn, Leidens ontzet
door Pieter van Veen, Swanenburchs voor-
stolling van heel de laken-in-
d u s t r i e, een bijbelstuk van J an Steen,
een portret door Ferdinand Bol, een
Schutterstnk van Joris van Schooten,
een G o b e 11 n-afdruk, en nog een por
tret door J. van der Merck, kortom, men
ontvangt een allerkeurigsten bouquet van
de wonderbloemen onzer oud-Hollandsche
schilderschool. Want iemand, die niet vat
ten zoude, dat de zooevcn genoemde verzame
ling een unicum is, iets eenigs in grootheid
en poezië, iets, dat onmiddellijk in onze
grootero steden fureur zal maken, mij
dunkt hij mag bijkans een achterblijver hee-
ten in de beschaving.
Nogmaals, een meesterworkl
Niemand minder dan onze roemrijke archi
varis en kunstkenner mr. Ch. M. Dozy had
het plan tot deze uitgave gevormd, en zou
den tekst bij de reproductiën leveren. Maar
toen de onverbiddelijke dood mr. Dozy had
weggonomen, hebben de heeren mr. O ver
voorde, gemeente-archivaris en conservator
van liet museum, met dr. W. Martin, die in
Den Haag onder-directeur is van het Ko
ninklijk Kabinet van Schilderijen, den ar
beid van Mr. Dozij overgenomen. Hoe zij nu
dien arbeid verrichten? Do eerste aflevering
geeft het antwoord. Zij schrijven een hoogst-
objectieve en beknopte toelichting bij iedere
reproductie. Doch zij doen dat met zekeren
edelen zwier, zoodat bijv. heel het klooster
Mariënpocl (waarvoor de Christus aan
het Kruis werd geschiledrd), als in ma
jesteit voor uw oogen verrijst, erf zij moti-
'veeren, zooals waren geleerden betaamt, tel
kens hun beweringen met citaten uit Orlers,
"Van Mander enz., tciwijl aan den yogjv «JgjT
bladzijden van de inlei^i^' n'0g de meer
^ic'iue "feronnèn^v^o'rden opgegeven, uit
welke zij, over Engebrecht en Lucas van
Leiden, in Die Leijdcner Maler-
e c h u 1 e en elders, mochten putten. A t o u t
seigneur, tout honneur, men moet
waarlijk geen kind zijn op kunstgebied, ora
zoo iets te kunnen schrijven over onze roem
rijke vaderen.
De eer der lichtdrukken komt den heer
Blankenberg, op de Mare, toe: Hij, die de
gcheclo uitgave op zich nam, hij heeft, als
man van smaak en ondervinding, do ware
photografen en overd rukkers voor dit su-
bliem-schoone werk weten te vinden, 't Is
iwaar, de kleuren der stukken konden hier
'niet worden weergegeven, maar ieder, die do
Lakenhal meermalen binnen is gegaan, om
'onze oud-Leidsche kunstschatten te bcstu-
dceren, hij zal, juist door het zien van do
hoogst-accurate afwerking der reproductiën,
zich nu telkens herinneren, hoe bloedig-rood
■die Christus was, hoe heerlijk die Magda-
'lena in rijk broccaat met groen overkleed,
hoo purperrood do mantel van Joannes enz.
^Daarenboven komt de tekst der heeren Over
hoorde en Martin dit alles nog in den bree-
jdo verhalen. Ik weet niet, wat ons kunst
gevoel hier meer verlangen kan.
Bij genoemden heer Blankenberg toekent
.men in op dit kunstwerk. Het verschijnt in
zes afleveringen, elk van acht bladzijden,
,met negentien lichtdrukken. Elke aflevering
kost 1.25, zoodat men nu voor drie rijks-
daalders, eigenaar wordt van een echt-clas-
6iek album. Tot onze vreugde zagen wij, aan
't hoofd van de inteekenlijst, de namen
1 staan van Hare Majesteit onze geëerbicdig-
j de Koningin, alsook van Hare Majesteit de
1 Koningin-Moeder. Goed voorgaan doet hier
ongetwijfeld goed volgen.
Ten slotte moeten ons nog een paar be-
mèrkingen van het hart ten dienste van die
lieden, welke, wel is waar, zeer van de kunst
houden, maar zich niet al te wel rekenschap
weten te geven van de waarde der oude re
ligieuze stukken in de Lakenhal.
Men gelieve dan eerstens omtrent deze
stukken to onthouden, dat zij als bakens mo
gen heeten in de historie der vordering van
ons allereerste, Hollandsche meesters. Al
had het Jongste Oordeel van Lucas
van Leiden, onder opzicht van voorstelling
of schoone kleuren, geen waarde, dan nog
bleef dit stuk van zoo hooge oudheid reeds
allermerkwaardigst, omdat men juist op dit
stuk ziet, hoever Lucas, vlak na zijn meester
Engebrecht, in de perspectief en in de ana
tomische kennis zijner personen was voor
uitgekomen. Luoas heet daarom vaak do
baanbreker onzer Oud-Hollandsche kunst,
zooals Rembrandt haar allerhoogste verheer-
lij ker mag heeten.
Tweedens dient nog onthouden, dat wat do
oude altaarstukken to kort schieten in
perspectief, affceekening enz., zy dit vergoe
den door de zoogenaamdo „innigheid".
O neen, zoo'n Maria der Smarten bijv. op
de Kruisiging, is misschien volstrekt niet
goed geplaatst en do lijfsteekening is ook
niet fraai. En toch kunt gij haar niet aan
zien, zonder aanstonds do verzen van het
oude stabat mater do lo rosa in
het gemoed te hooren ruischen:
Quzs est homo, qui non floret
Christi matrem si videret,
In tanto supplicio;
Quis posset non contristari
Piam matrem contemplari
Dolentem cum Filio?
Dat is:
Wie is mensch en zou niet treuren,
Zng Gods moeder hij verscheuren
In zoo groote foltering
Wie kan zonder medewaren
Op do teedre Moeder staren
Lijdend met haar Lieveling 1
Welnu, dit medegevoel, dit teeder en ver
heven medelijden uwa harten wisten die oude
meesters gaande te maken, door bijzondere
gestes van andere perponen opzichtens
Maria, door het eigen hoofd der lijdende
moeder, zelfs iets al te veel, in schuine hou
ding te plaatsen, door het licht op haar aan
schijn kunstvol te bewerken, in één woord,
door al datgene, wat de kunstterm innig
heid hier moet vertolken. Deze geheelc be
schouwing nu moet men, bij de waïlrdeering
der alleroudste Christen kunst, ten zeerste
doen meetellen, en ik mag hier niet verzwij
gen dat do heeren Overvoorde en Martin
dadeb'jk, als grootmeesters der kunstcritiek
voor mijn oogen stonden, toen ik uit hun
tekst bij de bovenvermelde reproductiën,
mocht ontwaren, dat zij het zooeven gezegde
alles wisten en...... huldigden! Honor
c u i h o n o r, er is, helaas, vroeger wel eens
and:~s met oude, en vooral met oude Chris
tenkunst geleefd I
Onze beate wensch dus ten slotte op des
heeren Blankenberg's uitgave! De platen
dezer uitgave deugen natuurlijk niet in
handen van kinderen en ook geen Philister
zal haar waarde achterhalen. Maar al wie
waarlijk ein en heilig kunstgevoel heeft,
al wie daarenboven iets voelt voor onze
oude vaderen uit den gelukkigen tijd van
eenheid, van geloofsvervoering en van
wondre burgerkracht, waarlijk, hij moet
spoedig zijn naam gaan plaatsen op de in-
teekenlijstcn van den heer Blankenberg on
der de namen van onze geëerbiedigde Ko
ninginnen Fiat, fiat, zoo moge het wezen
en worden 1
Leiden. P. H. BOTS,
rector emeritus.
Kon. besluiten. Benoemd voor het
tijdvak van 15 Januari tot 1 Octobgy .!SG2»t0t
leeraar in de iièt landmeren en wa-
.ocïptiasCn en de toegepaste mechanica, aan
do Koninklijke Militaire Academie, de heer
H. M. J. F. Thijs, civiel-ingenieur, assistent
in het landmeten en waterpassen en de geo
desie aan de Polytechnische School en in
genieur bij de Rijkscommissie voor graad
meting en waterpassing, te Delft.
Ministerie van Justitie. Door
de arrondissements-rechtbank te Dordrecht
is, ter vervulling der vacature van kanton
rechter aldaar, opgemaakt do navolgende
alphabetische lijst van aanbeveling: mr. W.
A. van Woudenberg Hamstra, substituut
griffier bij de arrondissements-rechtbank te
Amsterdam; mr. A. C. Crena de Jongh,
kantonrechter-plaatsvervanger te Dor
drecht; mr. K. Meijer Wiersma, substituut
griffier bij de arrondissements-rechtbank te
Winschoten.
Ministerie van Marine. De
officier van gezondheid 1ste kl. A. G. F. R.
Ockerso, gedetacheerd aan boord van den
schoener „Dolfijn", rol wachtschip te Wil
lemsoord, wordt met 28 dezer op non-activi
teit gesteld en vervangen door den officier
van gezondheid 2de kl. S. A, van der Chijs.
De officier van administratie 2de kl. J.
H. Dijkman wordt, met 13 dezer, geplaatst
in do rol van het wachtschip to Hellevoet-
sluis.
Ministerie van waterstaat
enz. De inspecteur van den arbeid C. C. A.
Last is mede bevoegd verklaard in de 3de ar
beidsinspectie.
Mijnheer de RedacteurI
Vergun mij eenigo opmerkingen naar
aanleiding van het gesprokene in de jongste
gemeenteraadszitting. Het nieuwe plan van
Dr. Van Dissel voor een verbinding over
do Zoeterwoudsche Singelgrachb komt mij
zeer aanbevelingswaardig voor. Behalve om
financieele, is het plan vooral om schoon-
hoidsredenen verkieselijk.
Een groote ijzeren rij brug toch, kan in
een monumentale omgeving binnen de stad
op haar plaats zijn, hier, in dit landschap
pelijk geheel zou zij toch niet harmonieeren,
maar integendeel het nog gave natuurschoon
van den Singel bederven. Bij het plan-Van
Dissel is daar geen gevaar voor. Flink
breed ontworpen dammen kunnen zich met
eonige ronding aan de fraai belijndo oevers
van Singel en Plantsoen geheel aansluiten;
de glooiingen na-ar het water leenen zich
uitstekend voor artistieke beplanting, waar
bij ook van waterplanten gebruik kan ge
maakt worden. Een betrekkelijk korte brug,
zoo mogelijk wat rustiek opgevat, zal dan
geen misstand oploveren, integendeel kan
het geheel een aantrekkelijk punt van het
Plantsoen worden.
J. G. B.
Lolden. Goref. kerk A. Woensdag a. a.
des avonds hallacht, zal ds. A. M. Donner,
pred. te Amersfoort, alhier optreden in een
openbare vergadering en bidstond voor de
Bultenl. Zending.
Noordwykerhout. Zondagnam. te
twee uren da. Van Bruten, pred. te Rynaburg.
(Voorbereiding),
Prof. dr. Coruclis Petros Tieie. f
Een groot verliea heeft de Nederlandsche
wetenschap getroffen. Prof. Tlele la heden
morgen alhier geheel onverwacht overleden.
Wy z(jn zeker dat talloozen In den lande en
in hot buitepland diep zullen z(Jn getroffen
door het heengaan van dezen geleerde, vol
warmte en toewijding en beminnelijkheid.
Voor z(jn gewaardeerde echtgenoote, die hom
in alles steunde, is het een zware slag.
Prof. Tiele werd den 16den Deo. 1830 te
Lelden geboren en kreeg hier op de bijzon
dere school van den heor Niouwveen en het
gymnasium zfjn opleiding tot de universiteit.
In Oct. 1848 werd hy student te Amsterdam
(Atheneum ill. en Remonstrantsch semina
rium) en leerling van de proff. Veth, M. des
Amorie v. d. Hoeven, Van Gilse en Abr. des
Amorle v. d. Hoeven. Daar schreef hy een
Specimen continens annotatlonem in Evang.
JoanDls, maar eerst later werd h(j doctor
honoris causa in de theologie te Leiden en
in de letteren te Bologna.
Na van 1853 56 predikant te zyn geweest
te Moordrecht en daarna tot Jan. 1873 te
Rotterdam, werd dr.'Tiele benoemd tot hoog
leeraar aan het Remonstrantsch seminarium,
welk ambt hy 13 Febr. 1873 aanvaarde met
een oratie: „De plaats van de godediensten
der natuurvolken in de godsdienstgeschiedenis.
Eon groot gedeelte der bewoners van Leiden
was in de gelegenheid hem te hooren, toen
b(J op 3 Oct. 1874, by gelegenheid van het
derde eeuwfeest van Leidens Ontzet, als feest
redenaar optrad In de Pieterskerk, waar ook
onze overleden Koning Willem III zich be
vond. Tevens hiold hy 2S Oct. 1884 de ge
denkrede by het 260-jarig bestaan van het
semlDanum der Remonstranten in do Stadszaal.
Deze rede werd gehouden in het audito
rium der Leidsche academie, daartoe welwil
lend door de curatoren afgestaan.
Het seminarium der Broederschap, sinds
1634 te Amsterdam gevestigd, was daarmede
naar Leiden verplaatst.
Deze benoeming van de zyde der Broeder
schap was een erkenning van zyn groote
verdiensten, van zyn geleerdheid. Vier jaren
daarna, In 1877, werd hy, by de invoering
van de nieuwe wet op het hooger onderwys,
uitgenoodigd den nieuwen leerstoel te bezet
ten voor „de geschiedenis der godsdiensten
in het algemeen". Hy wydde 10 Oct. 1877
dien zetel in met het uitspreken eener oratie
over: „Do vrucht der AssyrloJogie voor de
vergeiykende geschiedenis der godsdiensten."
Na in 1893 herdacht te hebben, dat hy toen
40 jaren geleden voor het eerst als predikant
optrad, deed hy dit 18 Febr. vyf jaar later wat de
aanvaarding betreft van het ambt als hoog
leeraar aan het Seminarium der Bemonstrant-
sche Broederschap. Men zal zich nog duide-
lyk herinneren hoo ontzagiyk groot de teekenen
van hartelyke- belangstelling waren, die by
toon van de zyde der Broederschap en zyner
vrienden ten huize van den heer Wytenburg,
waar hy dien middag receptie hield, mocht
ontvangen.
In verband met dien gedenkdag gaf toen
dr. J. H. Maromer, die met prof. Tiele ge
studeerd had en voortdurend met hem in
aanraking was gekomen; in een artikel een
overzicht van het leven en het work van den
Remonstrantschen theoloog.
Dit artikel, waarin ook de zuiver woten-
schappeiyko arbeid van den nu overleden
Leidschen geleerde niet ln de fechaduw bleef,
vlnde hier ook nu een plaats, want de schry ver
stelde in allo opzichten de ongemeene ver
diensten en „de uitnemende eigenschappon
van dezen merkwaardigen man" ln het licht.
Na prof. Tiele in zyn jeugd en studenten-
tyd, ook met een enkel woord zyn letter
kundigen arbeid geschetst te hebben, staat
de schryver by het werk van den predikant
b(j de Rsmontrantsche Gemeente van Rot
terdam stil. „Gemakkeiyk", zoo lezen wy,
„was zyn taak daar niet. Hy was de eenige
der drie predikanten, die de nieuwe richting
volgde. Het grootste gedeelte der Gemeente
was daarenboven aan het oude gehecht, tot
op zekere hoogte vryzinnig, maar uiterst ge
matigd, van Btoute sprongen afkeerig, voor
al wat naar het radicale zweemde beducht. In
een drukke handelsstad is er weinig tyd om
de aandacht aan theologische onderzoekingen
te wyden. Juist Tiele was de man om in
zulk een kring met vrucht te arbeiden. Zyn
degeiyke kennis, zyn fijne smaak, zyn eenvou
dige welsprekendheid wonnen hem een steeds
aangroeiend gehoor. Zyn onderwys, ook aan
meer ontwikkelden, deed de oogen allengs
opengaan voor do onhoudbaarheid der grond
slagen, waarop de oude wereld- en levensbe
schouwing ruatto.
"Wel ontmoette hy veler tegenspraak en
tegenstand; wel vermaande hem het bestuur
der gemeente tot omzichtigheid^, toen hy in
een reeks van preeken, die later in het licht
verscheen, zyn denkbeelden onomwonden uit
eenzette. Maar talryker werden zyn getrouwe
volgelingen, wier hart zich openBteldo voor
de_ gezuiverde vroomheid, die het licht der
wetenschap niet schuwt".
Na een herinnering van de omstandigheden,
waaronder prof. Tiele aan het hoofd kwam
te staan van de Kweekschool, die van Amster
dam naar Leiden werd verplaatst, en Da zyn
liefde voor die Instelling als voor het bestaan
der Broederschap onontbeeriyk te hebben laten
uitkomen, zegt ds. Maromer: „Hoe hy zyn
taak heeft volbracht, daarvan kunnen allen,
die zyn onderwys genieten mochten, getuigen.
Zy hebben in hem met alleen een uit
stekenden leermeester, maar ook een vriend
gevonden, wiens huis voor-hen openstond,
die in hun belangen deelde, aan wiens voor
lichting en raad z(J voor hun opleiding en
vorming onuitsprekeiyk veel te danken hebben.
De vruchten van zyn arbeid zyD natuurlyk
verschillend geweest. Niet enkel van den
onderwyzer hangt het af, of zyn leerlingen
slagen. Ook een hoogleeraar ondervindt, dat
niet alle hout timmerhout is. Maar wie niet
of minder slaagden, zullen de eersten zyn
om te erkennen, dat niet het onderwys, door
hen genoted, daarvan de oorzaak is geweest.
Het aantal zyner leerlingen nam goleideiyk
toe en klom reeds in de eerste jaren tot een
hoogte, die hot in twintig jaren niet bereikt
had, en dat ln weerwil van de weinige opge
wektheid tot theologische studie, die toen
heerschte, in weerwil ook van sommige be
sluiten der Broederschap, die don bloei der
Kweekschool boletten. En daarna? In een
der laatste verslagen van den hoogleeraar
kon hy getuigen, dat het aantal zynor studenten
een hoogte had bereikt, zooals ln geen 40
Jaren het geval was geweest."
Tot zoover het waardeerend woord van dr.
Maronler.
Het zilveren jubileum van zyn hoogleeraar-
schap aan de Leidsche academie, dat in 1902
zou liobben plaats gehad, mocht prof. Tiele
niet vieren, ook omdat hy vóór dien tyd,
ln 1900, den 70-jarigen leeftyd had bereikt,
waarop de hoogleeraren volgens de Wet ver
plicht zyn af te treden.
Maar grootsch was do hulde, die hem toen
op den 16den December in het „Hotel Yer-
haaff" van binnenland en van over de grenzen
gebracht word, want ook ln het buitenland
ls zyn naam ln de laatste jaren tot nog grootor
boroemdheid gekomen o. a. door de GifLrd-
lozingen die hy enkele jaren geleden in
Edinburgh hield.
Yele door hem geschreven werken getuigen
van zyn groote bekwaamheid op het veld van
weten8chappeiyk onderzoek.
Meermalen werd z(jn verdienste gehuldigd
door zyn benoeming niet alleen tot lid van
vele geleerde genootschappen, maar ook tot
ridder van den Nederlandschen Leeuw, tot
officier van de Eikekroon en officier van de
Leopoldsorde.
Het aantal zyner wetenschappeiyke onder
scheidingen, waaronder zeer zeldzame, ls dan
ook aanzienlyk.
De Koninklijke Academie van Wetenschap
pen telde hem sinds lang onder haar leden.
In haar midden las hy, in 1892, dat fraaie
Levensbericht van Abraham Kuenen, waar
mee hy het schoonste gedenkteeken voor zyn
edelen vriend heeft opgericht. Onder het be
perkt getal Jeden der Asiatio Society te Londen
werd hem, in 1896, een eereplaats geschonken.
En wat veel meer zegt dan vorstelyke
andere gunstbewyzen zyn „Geschiedenis
van den Godsdienst" is vertaald geworden ln
het Engelsch, het Fransch, hot Duitsch, het
Italiaansch, het Zweedsch, het Deensch en
zelfs ln het Rutheensch; sommige dier ver
talingen werdea meer dan eens herdrukt.
Weerbericht van 11 Januari.
(Van bet Kon. Meteorologisch Instituut te Utrecht.)
Yerwachtlng. Bswolkte lucht. Nacht
vorst. Geringe toeneming in temperatuur.
Leiden. Woensdag 15 Januari, de» na
middags te twee uren, zal dr. G. KalfF het
hoogleeraarsambt aan de Leidsche universiteit
aanvaarden, met het houden eener redevoering
in het groot-auditorium van hot universiteits
gebouw.
Hedenmiddag ontstond op de
Yi8chmarkt alhier quaestie tusschen een paar
jonge mannen, omdat één hnnner naar een
paar meisjes schopte, hetgeen de ander hem
verbood.
Het gevolg was, dat de verdedigor van hot
«wakke geslacht een wondje aan het hoofd
opliep, dat aan het politiebureel verboDöon
werd. De dader, zekere J. B., meldde zich
even daarna by de politie en zelde met een
tabaksdoos geslagen te hebben, waardoor het
wondje ontstaan was.
Gisteravond ijjn twee minder
jarige Leidsche knapen uit Amsterdam naar
hier door de zorg der politie overgebracht
en aan het ouderiyk gezag overgegeven.
Zondag 12 Januari zal by gunstig
weder van 2—4 uren de Leidsche Yoetbal-
vereeniging („L. Y.-V.") een match spelen
tegen de Haaiiemsche Yoetbal-Vereeniging
„Velocltas" op het terrein der eerstgenoemde
Vereeniging.
De Leidsche Athletlek-Yereeniging „De
Sportman" zal ook morgen op haar eigen
terrein, even voorby bet kasteel Poelgeest,
een barer promotie wedstryden spelen tegen
„Quick II" uit Den Haag. Daar „Quick II"
haar Leidsche mededingster voor het kampioen
schap der H. Y.-B. 2de klasse zeer op de
hielen zit, want „Sportman I" staat bovenaan
gevolgd door „Quick H" met een even groot
aantal punten maar met minder mooier
puntenstand, belooft deze wodstryd zeer
spannend te worden en zal voetballiefhebbers
een interessant spel te aanschouwen geven.
Tevens speelt „Sportman II" een wedstryd
tegen een elftal der H. Y.-V. uit Den Haag
ook op Sportman's terrein.
Eere wien eere toekomt! - Een
prentbriefkaart uit Riga word, na veel om
zwerven^ aan het juiste adres te Sassenhelm
bezorgd. Op het adres was alleen benevens
de naam Sassenheim aangegeven.
Een sluwe oplichter. Omtrent
do uitlevering van den Haagschen sportman
W. A. Z. door de Oosten rij kscho regeering
aan de Haagscho justitie schrijft men aan
do „Tel." nader:
Zijn avontuurlijke ontvluchting van
Indische mailboot „Soembing" in het En
gelsch Kanaal en zijn wonderbaarlijke red
ding door het Spaansche stoomschip „Pena
Cabarga" dat op weg naar Rotterdam z 3
hem oppikte, zijn nog genoegzaam bekend;
evenzoo zijn in September 1899 gedane po
ging tot oplichting van den directeur van het
steenkolensyndicaat den heer H. A. van Nie-
velt uit Rotterdam en woonachtig te Den
Haag.
Yan uit Engeland, vermoedelijk Liverpool,
begaf hij zich naar Montreal (Canada) waar
hij kennis maakte rret jhr. Do Bosch Ki n-
por, uit 's-Gravcnhage, industrieel aldaar,
dien hij met verschillende teekeningen en
projecten wijs maakte dat hij een noodrem
had uitgevonden voor locomotieven en an
dere stoommachines om deze onmiddellijk in
stilstand te brengen. Hij wilde daarom te
Montreal een fabriek oprichten tot vervaar
diging dier toestellen, waartoe een kapitaal
van 15,000 dollars noodig was.
Do heer De B. K. stelde hem daarop 5C00
dollars 12,500) ter hand, doch vernam se
dert niets meer van hem. Toen aan de politie
te Canada van heb geval werd kennis goge-
-1
ven, bleek deze ook reeds onderricht te zijn'
van de poging tot oplichting van het steen-'
kolen-syndicaat Waarom hi, zich juist te
Mantreal wilde vestigen, verklaarde hij op
de volgende wijze: Hij had nl. een belang
rijke uitvinding gedaan en was toen besloten'
zich in die plaats te vestigen welke zou wor
den aangewezen door een mes dat hij geblind
doekt in do wereldkaart zou steken en dab
toen Montreal had aangewezen.
Toen het» hem daar echter te warm wevd,:
ging hij weder op den loop, tot men op cods
vernam, dat liij te Weencn gearresteerd was.
wegens oplichting van koffichuisbcdienden'
en aldaar voor dat feit tot 2 jaar gevange
nisstraf was veroordeeld.
Thans was die straftijd om, maar in plaats
van hem op vrije voe<ten te stellen loverdo
do justitie te Weencn hem aan die te 'e-Gra*
venhago uit.
Yoor de Haagsche rechtbank zai hij zicli
nu. veranDvoorden 1-ebben wegens valsch-
heid in wissels, waartoe hij zich bediende van
een valschelijk nagebootst firma-stempel rhr
firma W. H. Müller Co. te Rotterdam,
alwaar bedoelde wissel was betaalbaar ge
steld.
De Christelyke Vereeniging voor
de verpleging van lyders aan vallende ziekte
te Haarlem heeft voor den nieuwen bouw een
gift van f 5000 ontvangen.
Van 81 Maart tot en met-6 April
zal een tentoonstelling van automobielen,
rywielen, enz. worden gehouden in het gebouw
van den „Haagschen Kunstkring."
De v y f d e kamer der rechtbank
to Amsterdam «ette gisteren de behandeling
voort van de zaak tegen drie rfiwieldievsn,
indertyd uitgesteld wegens ziekte van eenige
getuigen. Het drietal heeft in het geheel vyf
rywielen uit verschillende woningen ontvreemd.
Daarvan zyn er drie verkocht en twee ver
pand. In het zakboekje van een der drie
beklaagden stonden de adressen opgeteekend
van eigenaars van rywielen, wien de beklaag
den stellig een bezoek zouden gebracht heb
ben, indien zy niet bytyds waren gearresteerd.
Tegen tweo hunner, recidivisten, werd drie
jaren, tegen den derde anderhall-jaar gevan
genisstraf geöischt.
Herhaalde klachten over de
gerlngo aandacht en de rumoerigheid der
toehoorders van de concerten ln „De Harmonie"
te Groningen hebben aldaar aanleiding gegeven
tot levendige gedachtenwisaeling in de plaatse-
ïyke bladen, met 't gevolg, dat bet bestuur
der sociëteit nu bywyiwi van proef by de
muziekuitvoeringen op den 2den en 4den
Zondag van elke maand de bepaling zal doen
gelden, dat er vóór de pauze niet wordt
gerookt; gedurende het winterseizoen zal door
het orkest elke maand één concert „aan ryen"
worden gegeven, d. w. z. dat het publiek niet,
geiyk andera het geval Ib, en familie aan
tafeltjes is gezeten.
Men meldt uit Reutum, gemTvb-
bergen, d.d. 9 Jan.: Hedenmorgen, omstreeka
halfelf, ontstond er brand in de bouwmans
woning, toebehoorende aan en bewoond door
den landbouwer J. Hubkotte alhier, welke
brand al spoedig het kapitale huis in lichter
laaie zette, zoodat aan redden niet to denken:
viel, te minder daar alle bluschmiddclen ont
braken. Dc man was juist naar den mok n ter
wijl dc beide oudste kinderen op het land
werkzaam waren en do vrouw zich alleen to
huis bevond. Met allo moeite mocht het der
vrouw en kinderen gelukken de lewende have
te redden, doch van huis en inboedel bleef
slechts een puinhoop over. Gelukkig dat
door den gunstigen westenwind, die overi
gens zeer sterk was, do schuur gespaard bleef
Huis en inboedel waren zeer laag verzekerd,-
het eerste slechts voor f 1700, de inboedel en
gewas bij de zoogenaamde Nieuwe Brussel-
sche Maatschappij voor f 800.
Als bijzonderheid moge nog vermeld wor
den, dat dit het eerste en dus het oudste huis
was, dat in deze buurtschap, nu omstreeks
650 jaren goleden, is gebouwd, steeds in de
zelfde familie en onder denzelfden fam.lie-
naam is geweest en nog is, zonder ooit -Inor
een dergelijk ongeval te zijn getroffen. Heb
was dan ook een treurig gezicht hei degelijke
en zware zuivere eikenhout een prooi den
vlammen te zien worden.
T e S t a d-A lmeloo is gisteren een
blok van vier woningen afgebrand.
Aan de zuidzyde van de Simplon-
tunnel zyn door een dynamletontplofflng een
werkman gedood en verschelden arbeiders
levensgevaariyk gewond.
Langzamerhand verspreiden do
pokken zich over verschillende streken van
•Engeland.
Woensdagnacht waren 832 pokiyders te
Londen ln behandeling. Nieuwe gevallen
kwamen Donderdag voor te Kingston-on-
Thames, te Chatham en te Mostin by Man-1
cheater. Te Yatalyfera, by Swansea, is een'
kleine pokken epidtmie uitgebroken, die uit
Londen daarheen overgebracht schynt te zyn.
Een wonderiyk ongeval meldt
een telegram uit Yerona, In Ontario (Canada):'
In een vergadering der vrye Methodisten
verklaarde een man, dat hy kon vliegen en'
ten bewyzo daarvan begon hy zich van den
grond te verheffen. Hy stiet echter met zyn,
hoofd tegen een petroleumlamp, die viel en
ontplofte. De vlanrnen deelden zich medo
aan de kleereu van vyf mannen en drie
vrouwen en verbrefoden zich ln een oogwenk'
door de zaal. Eea vreeseiyk gedrang ont-'
stond, waarby verscheidene personen gewond
werden.
Als een b ij zonderheid wordt bo-f
richt, dat Gelf Kanselaar en Adriana van de j
Werken te Zuili-nem, Woensdag'hun 70-ja- j
rige echtverbintenis herdachten. De oudjes,;
die zich in tamelijk goeden w! :>ml uevin-
den, zijn resp. 94 en 91 jaar
JFOL1T,
Qovonden voorwerpen.
Een Leidsche kaas. - Een ceintuur. - Een
vrouwenzak. Een handschoen. Een mesje.1
Een gouden ring. Een armband. Een j
petroleumkit. Een notitieboekje. - Een'
lorgnet.
Inlichtingen zijn eiken werkdag tueeohea
12 en 1 uuï te bekomen aan hel Bureel vaa
Politlo alhier.