Burgerlijke Stand van Lelden;
Leidsche brieron.
n.
onder dergelijke omstandigheden, tot ernsti
ge en niet ongegronde ontevredenheid ondor
de Europeeech© ingezetenen van Indie zaA
•anleiding geven.
Wat de cehrijver don wemscht?
Hij antwoordt:
Of het gewijzigd plan-Cremer, dat immers
kant en klaar ligt, óf, zoo ook dit nog niet
voldoende voorbereid mocht schijnen, voor-
loopig: bestendiging van het bestaande leer
plan en behoud van de gelegenheid tot op
leiding van ambtenaren in Indië, met deze
be& i.ffrraw-a toege
juichte candidaat-nmbtenaaTOchap worde in
gevoerd, doch zoowel in Nederland als in
Indië de candidaten na een vergelijkend on
derzoek worden aangewezen.
Misschien is de laatste oplossing, die zeker
de eenvoudigste en voorzichtigst- is, nog de
meest aanbevelenswaardige. Heeft de Minis
ter het aldus gewijzigd oude systeem ecnige
jaren in werking gezien, dan zal het hem
waarschijnlijk wel niet ontbreken aan de
noodige gegevens voor een nietfwe regeling,
welker invoering hij dan echter niet a/s een
altijd gevaarlijke proef, maar als een maat
regel van duurzamen aard aan de volksver
tegenwoordiging zal kunnen voorstellen.
Een dorpspredikant schrijft in De Neder
lander het volgen'"
Een mijner leerlingen, die in 't afgcloopen
jaar te Utrecht in garnizoen was. deelde mij
mede, dat men de officieren hoogst zelden
(of nooit hoort vloeken, maar dat daar
entegen het vloeken der manschappen, en
vooral der onderofficieren, méér dan
erg is. Men wedt wie de ergste vtioeken kan
uitbraken (in Den Haag zingt men 'd$
ylo^ken). In een week is men er zóó aan go-
raad slag in gen wel een weinig, misschien wel
veel, verdringt.
Ook op do parlementaire redevoeringen is
van toepassing, dat de stoom het ambacht
niet veredelt.
Vroeger gold het in de Kamer als een goe
de gewoonte, dat nieuwe leden hun tijd af
wachtten, om op een gunstig oogenblik met
een maiden-speech zoo goed mogelijken in
druk te vestigen. Als onderwerp werd dan
gekozen een gewichtige zaak, omdat men be
greep, dat zulke eerste rode nng bij de
oude parlementaire vossen tot een onfeil
baar en onherroepelijk oordeel leidde.
Thans stappen de nieuwe leden onmiddel
lijk over hun schuchterheid heen, en dreunen
hun toespraken af wijl de kiezers daarop
wachten 1 en vervelen .Mijnheer den Voor
zitter" met gewichtige betoogen over niets-
beteckenende kleinigheden... en zijn ver
dronken voordat ze water hebben gevoeld.
Ons dunkt, die match in de welsprekend
heid kon nu wel een einde nemen.
Wij hebben buiten de Kamer sport genoeg 1
Eveneens toont de Stichtsche Courant zich
niet geheel tevreden, zoodat haar laatst-ver-
6chenen nummer zelfs spreekt van: Beneden
„peil".
„De begrootingsdiscussies in de Tweede bile
ven ook dit jaar ver beneden peil.
Gewoonlijk bepaalde zich do discussie tot
een samenspraak van ecn of meer afgevaar
digden met den Minister.
Het wordt meer en meer gebruikelijk, dat
de openbare beraadslagingen gebruikt of lie
ver misbruikt worden tot het bepleiten
van particuliere en districtsbelangen, die ge
voegelijk, ja veel beter besproken konden
worden met den Minister in diens Kabinet.
bezat. Wij willen ook aannemen, uafc de rei
zigers, die eenmaal zullen sporen door die
schoons vlakte, die de Haarlemmermeer heet,
de heeren zullen zegenen die hun aa^usvijf mis
sch-en tien minuten uitspaarden. Maar de
vraag doet zich toch voor, of deze zeker niet
heel belangrijke winst opweegt tegen, het zeer
groot nadeel, dat hierdoor aan een stad als
Haarlem wordt toegebracht.
De stationsplannen zijn opnieuw geheel
onzeker geworden. Ze zullen moeten worden
omgewerkt, zegt do Minister evenals de plan
nen voor den Eleetrischen spoorweg geheel
en al veranderen. De Holl. Electr. Spoorweg
zal te Haarlem noordelijk in plaats van zui
delijk aankomen; er wordt een baan aange
legd met vier sporen over een nieuwe brug
over het Spaarne, cn wel „de heeren, die
zich voor do schipperij intereaseeren, mogen
dit ter harte nemen," zcido de Minister
„waarschijnlijk niet slechts een hooge brug,
maar oen brug met hef werk, een nieuwe con
structie, welke, zoover ik weet, in ons vader
land nog niet is toegepast." Zeer schoon,
maar verre van duidelijk. Zal het ©en hooge
J)rug zijn of een lage?" Maar waartoe^ in het
eers-- geval het hef werk?" En wat zal het
voordeel zijn, indien ze toch moet worden
opengedraaid of opgeheven Is er dan eenig
verschil met de tegenwoordige brug?
Doch dit daargelaten. De Minister sprak
van de vertraging in de verbetering der
Haarlemsche spoorwegtoestanden, die eclioer
Z. i. zal worden opgewogen door „het tot
standkomen van een nieuwe verbindingslijn
met Amsterdam, dat zeer in het belang van
Haarlem zal zijn."
Wij betwijfelen het zeer. Treinen naar Am
sterdam loopan er genoeg. Een tramlijn daar
nog eens naast zal meer last dan plezier ge-
van het land. Doze zeker niet geringe voor
dcelen zijn ons door handige bankiers-ma
noeuvres ontnomen.
Zelfs wanneer de Minister van Waterstaat
hot belang van een groote stad als Haarlem
niet zou beschouwen als een onderdeed van
het algemeen belang, dan nog zouden wij
ons geen Regeering kunnen voorstellen, dio
had zij de gcheele spoorwegexploitatie in
handen zou doen wat de H. IJ.-S.-M.
thans wil uitvoeren.
Het geringe voordeel voor het reizend pu
bliek van de uitsluiting vaa Haarlem van
het sneitreanverkecr weegt, zouden wij mec-
nen, niet op tegen de groote schade, dio veler
belangen daardoor zullen lijden."
IW GEZONDEN*
Mijnheer de RedacteurI
Gaarne wenschte^ik door middel van Uw,
ook in deze streek, veel gelezen blad, de aan
dacht to vestigen op een zaak, die mjjns
inziens ook in de omliggende gemeenten eena
goed onder de oogen dient te worden gezien.
Hier, te Lisse, circuleert n. m. een lyst by
de inwoners, aangeboden door de gezamen
lijke onderwijzers der Openbare school ten
•inde giften te verkregen ter verstrekking
van achoolkleeding voor behoeftige school
kinderen. Scboolvoeding was niet zoo noodig;
„als sommige der armste kinderen maar eerst
in plaats van de lompen, waarmede ze zijn
behangen, wat betere kleeren hadden, dan
zullen we wel weer vorder zien" zei een der
onderwijzers tot my.
Mynheer de Redacteur! dit gezegde trof my
zeer. Ik dacht onwillekeurig dat de ouders
dier arme kinderen door de wet op den leer
plicht gedwongen zijn hun kinderen naar
is van het horhaaldeiyk voorkomen vai^
typhus en andere ziekten by de bewoners.]
Het woord rioleerlng ls er geheel onbekend,:
al het afval dryft of zinkt weg in een paarl
ondiepe slooten zonder eenige loozing. Cpenl
gaten tusschen de huisjes voeren het vuif
voor een deel in deze poelen van besmetting,'
het overige biyft in plasjes staan. Ook de:
woningen zyn er meer dan slecht Wanneer
de Gemeente zich met dezen toestand nlel
bemoeit, zal er geen verandering in komen.'
Den eigenaars der huisjes gaat het zóó goed
genoeg naar den zin. Aan den straatweg ziel
alles er knap genoeg uit, doch by nader
onderzoek schrikt men terug voor zóóveel
vuiligheid. In de eerste plaats is hier demping
en rioleerlng noodzakelijk ln het belang der
bewoners.
Ontvang, Mijnheer de Redacteur, myndanlq
voor de plaatsing.
Lisse, 27 Dec. 1901. X.
BEVALLEN: E. Cainpleas geb. v. Bergen en
Henegouwen Z. M. M. v. öldeo geb. Smitl
Z. E. Karstens geb. Hendriksen D. J. Plezier
geb. Segaar u. M. Hakkaart geb. v. d. BergJ
Z. A. <J. v. Tongeren geb. Willems ef Brilman
D. W. Simons geb. Ouwerkerk 2d. J.
Bus8cher gob. v. Lokhorst D. M. A. C. Nagte-
gaal geb. v. d. Linden Z. J. Devilee geb. v. d.
Pluym D. J. Stol geb. Raneolaar D. H. C.
M. Fortrie geb. De Wilde I). A. van Oeffel
geb. Dupain D. W. Flamman gob. Smal D.
S. Hemerik geb. Schroef Z. J. Nievaart geb.
Bejj Z. AI. Dreef geb. Kloivers Z. C. AI. Ju
geb. Krouger Z. J. Ouwerkerk geb. Zaalberg
Z. M. v. Poolgeest geb. Hees Z. C. Bon.il
geb. Koordes D. E. Brokkaar gob. De 'oer
D. G. Kooreman geb Liboobant Z. L. F^
AI. Bounet geb. Siorat Z. M. v. Duuren geb;
tiomminga l>. G. Beü geb. Otgaar D. Q,
Schouten geb. Doove Z. J. Turenhoot geb.
Erades Z.
Eon liefhebber van wandelen ben Ik altyd
geweest en ben dat nog, en ofschoon do
6iogela in den regentyd niet tot wandelen
uitlokken hen, die bang voor vuile voeten zijn,
lk heb my nog nooit laten weerhouden to
genieten van onze prachtige singels, al waren
de paden nog zoo door het regenwater in
^modderbaden Lersehapen.
Z|J, die dat niet troteeoren, hebben niet
f enoegzaam oog voor natuurschoon en konden
nog wel in de leer gaan by hem, die zoo
aardig onze „vermakelijke Leidsche Buiten-
cinge'.s" beschreef en die beschrijving reeds
in 1734 by Quirinu8 Visser te Leiden deed
uitgeveD.
In myn vorigon brief had ik het 0. a. over
ons Van dor-Werf-park en dat het daarmede wel
eens mie kon loopen. Ik sprak daarby de
hoop uit, dat het Gemeentebestuur tydigvoor
vorvanging zou zorg dragen.
Zoo wandelende ben ik op oen denkbeeld
gekomoD, dat ik hier wil mededeelen
De Gemeente is sedert kort bezitster van
een stuk land, juist voor het punt waar men
de veolbeaproken brug over de Zoeterwoudscho
i Singelgracht wil maken. Het land is voorloopig
bestemd om daarop een inrichting voor biolo
gische reiniging te maken.
Ik neem aan, dat dit schoonste punt van
onzen mooisten singel daarmede niet m^g
ontsierd worden, en vertrouw, dat in die buurt
wel een ander grondstuk voor dat doel te
vinden is.
Daardoor zou dan eerstbodeold stuk land,
dat nagenoeg dezelfde afmeting heeft, als het
tegenwoordige Van-der-Werf-park, vry komen.
Welnu, men make daar oen nieuw park en
plaatse Van der Werf, die, naar ik verneem,
ook wel eens uit zyn park zou kunnen ver-
droren worden, in het nieuwe park.
Om de kosten te dekken, heb ik ook een
middel bedacht: Men verkoope een strook
van het parkland, langs een weg, dien ik my
denk op en naast de tegenwoordige Stads-
Molensloot.
Aan den verkoop zou Ik de voorwaarde
willen verbinden, dat alleen vry staande huizen
(villa's) zouden mogen gebouwd wordon en
de tuinen rondom met hekken afgesloten.
Men kan dan al of niet den bewoners met
een deurtje uit hun tuin toegang tot het
park geven, zooals thans vele huizon langs
het Amsterdamsche Vondelpark een uitgang
hebben.
My dunkt, huizen langs een stadspark,
waardoorheen een ruim en schoon uitzie*'"
gewaarborgd is, moeten gretig bewoners
vinden.
In myn jeugd heb ik iets aan teekenaq
gedaan en heb daardoor den moed mjn denk
beeld in iyn te belichamen, 't zal, dunkt my,
beter sproken» dan woorden en moge'.yk
anderen opwekken het denkbeeld verdor ultv
te werken.
Ik sprak boven van verkoopen, dit is niet
juist, een Gemeente l)ehoort te houden wat.i
zy heeft. Ik bedoelde: „Mon geve ln erfpacht".
Voor de gemeente zeer zeker voordeel^ jr
6n voor bouwlustigen gemakkeiyker
IngezondenP. Az. v. d. W.
wend, dat men het niet moer hoort, en: men
leert het zelf aan 1
Ik had gedacht, dat de persoonlijke dienst
plicht ook in dit opzicht de kazernes zou
hebben verbeterd.
Kan onder het tegenwoordig ministerie
geen zware straf worden gesteld op zóódanig
'vloeken, waarbij de naam van God of die van
Christus wordt misbruikt?
Onder het opschrift „Parlementaire Sport"
leest men in de Nieuwe THhwrgsehe Courant;
Het moet gezegd worden, dat do vroede
vaderen, die op het Binnenhof in Don Haag
de Tweede Kamer oer Staten-Generaal sa-
menstclien, in den laatsten tijd veel werk
hebben gedaan, 's Morgens, 's middags en
's avonds werd vergaderd, somtijds was de
bijeenkomst nog niet gesloten na het mid
dernachtelijke uur.
Dc Handelingen worde* u dan ook iedcren
morgen hier in Tilburg althans als dik
ke bundels van het bekende gelend papier op
de schrijftafel gelegd.
Welk een welsprekendheid i
Het heeft er den ichijn van, alsof het oen«
lid het andere in welbespraaktheid
overtreffen wil 1 Redevoeringen van ander
half uur zijn geen zeldzaamheid, sprekers,
die driemalen het woord voeren met een be
nijdenswaardige radheid van tong, kunt ge
zeer gemakkelijk in een enkel© vergadering
aantroffen.
Of de qualiteit van al die eloquentie aan
de quantiteit beantwoordt?
Men zou het niet durven zeggen.
Sinds desocialistenin do Twecdo Ka
mer den nationalen tijd gebruiken om pro
paganda-speeches tc houden, is er ecn soort
van wedren in de welsprekendheid, ecn red©-
woede ontstaan, dio do degelijkheid der be-
Maar natuurlijk, dan hooren de kiezers
het zoo niet 1
En dan kan bij- verkiezingen daar niet op
gewezen worden 1
H©fc komt otis echter voor, dat voor soort
gelijke besprekingen het parlement niet do
reente plaats is en nat ds waardigheid onzer
volksvertegenwoordigers op die wijze aller
minst wordt verhoogd.
De Minister van Waterstaat heeft ten volle
de vrees bevestigd, or dc Haarlemmers ge
koesterd, dat do provinciale hoofdstad van
Noord-Holland zal worden afgesneden
van het s n e 3 t r e i nv c rk e er. Oorzaak
hiervan is, dat de Holl. Tlectrische Maat
schappij aan de Holl. IJzcren-Spoorweg-
Maatschappij is overgegaan.
Afgesneden worden vin het wereldverkeer,
nu ja, zoo schrijft do TLaariemsehe Couranty
aangenaam is het niet, ruaar het kan je zoo
gebeuren, wanneer l t algemeen beking het
eischt.
„Wannoer men verkortingen maakt in oen
spoorwegverbinding, zeide de Minister, zijn
die verkortingen eer aangenaam voor de
plaatsen, die buiten de eindpunten van do
verkorte lijn 'liggen, maar daartegenover be
staat altijd do n. -ns, dab tusschengelogen
plaatsen niet moor door sneltreinen zullen
worden aangedaan, i-rwgl dit vóór de ver
korting wel geschiedde." Het algemeen be
lang inderdaad I
Wij gelooven graag, dat de H. IJ.-S.-M.
bij haar ijverige pogingen, al sinds jaren,
om een snijlijn door uc Meer te krijgen, eon
open oog heeft gehad voor het algemeen be
lang hoewel het ndore oog ook wel even
den kant van den Staatsspoorweg mag heb
ben uitgekeken, die tot dusver de kortste ver
binding tusschen Amsterdam en Botterdam
ven. Zij vermeerdert opnieuw de drukte aan
de overwegen en daarmede het belang van
HaarJem bij de verbetering. Welk nut staat
hier tegenover?
Da oorspronkelijke plannen der Eolland-
sche Electr. Sp.-Mij. beloofden ons niet al
leen een grootere verkeersgekgenheid, maar
vooral goedkoopcr verkeer. Met een electri-
sche tram rijdt men heel van het station
Haarlem naar Zandvoort en terug voor 7
stuivers. Per Holl. IJz. Spoor kost een on
geveer even lange reds naar Amsterdam ƒ1.15
ƒ0.70 en ƒ0.45. 't Helpt ons bitter weinig
of gezegde Holl. Spoor nu in een andere
gedaante da c nog eens ecn baan naast
legt, dio natuurlijk ongeveer even duur zal
zijn 1
In het belang van Haarlem? Neon; al wat
er in den laatsten lijd in deze quaestie ge
beurd is, is met Haarlem's bellang ton eenen-
male in strijd.
Onze spoorwegverbinding met do rest van
het land is zeer gebrekkig. J_)w treinen H. IJ.
S.-M. sluiten niet aan op die der S.-S.; het
publiek voelt den vollen druk van de concur
rentie der beide groote spoorweg-maatschap
pijen. Het eigenaardige toch van zulk ecn
wedijver is, dat wel de beid© eindpunten
i. c. Amsterdam en Rotterdam en in 't
algemeen alle plaatsen, die door de boide on
dernemingen bediend worden, er door gebaat
worden, maar de ter zijde gelegen plaatsen
gestelde-dat zij beacheidenlijk in aanmer
king mogon komen er alleen do nadeelen
van ondervonden zonder de oordeden.
In deze behoefte zou op zeer bevredigende
wijze zijn voorzien door den bij D ui vend recht
in den Staatsspoorweg uitmonden den Holl.
Eleetrischen Spoorweg. Haarlem kreeg een
goedkoop© verbinding met Amsterdam; merft
de Meer; met den Staatsspoorweg en de rest
school te zenden, doch verder ziet de wet
niet naar hen om. Is dat biiiyk? Nu is hét
in groote, arme gezinnen eenmaal noodzakol^-i
dat de kinderen zoo vroeg mogeiyk
mede helpen verdienen, doch de leerplichtwet
maakte dit nu onmogeiyk tot hun 13dejaar;
gelukkig I zou ik zeggen wanneer te gelijk met
de invoering dier wet er voor gezorgd ware
dat er recht was op schadeloosstelling voor
hen, die dit behoeven. Dit was niet het geval
wel werden met 49 tegen 48 stemmen de
Gemeenteraden bevoegd verklaard om gelden
uit te trekken voor scboolvoeding on kleeding.
Dit besluit was in alle gevallen een bewys
dat or iets met de leerplichtwet niet in den
haak was.
Ni is myn vraag, Mynheer de Redacteur,
waarom de Gemeenteraad van Lisse niet, even
goed als nog onlangs te Hillegom plaats had
en in vele gemeenten van ons land het geval
is, gebruik maakt "-an deze bovoogdheid Waar
het geheele onderwijzerspersoneel met het
Hoofd der school vooraan, door het houden
van dezo collecte het bewys levert dat te Llsse
het verstrekken van schoolkleedingals hoog
noodzakeiyk wordt beschouwd, is er
myns inziens geen betere aansporing by den
Raad noodig om zoo spoedig mogeiyk biyk
te geren van haar rechtsgevoel in dezen door
de publieke liefdadigheid te ontheffen van een
zorg, die, men zal het by eenig nadenken
moeten toegeven, op de gemeente behoort te
rusten.
Nu ik toch aan hetschryven ben,wenschte
ik gaarne over een andere zaak nog eenig©
woorden te zeggen. Het is ïiameiyk over
den toestand, waarin fcofe gehucht „de Engelen
brug" verkeert. Dit gedeelte van de, om haar
welvaart zoozeer geroemde gemeente Lisse
ls meer dan erg verwaarloosd. Wie den moed
hoeft door te dringen ln dezen poel van vuil
en bederf, zal spoedig weten wat do reden
GEHUWD: P. H. Loven jm. en C. D. A. vaa
deu Berge id. R. Massaar jm. en N. vanEsjd.
OVERLEDEN: F. C. L. de Grave geb. Lede' oer
V. 66 j. A. Simons D. 1 uur. i. C H. v. d Bijl
geb. Schretlen W. 52 j. J. J. D. Ruitenbe-~*~
Z. 8 m. J. P. Blansjaar D. 10 m. D. A. 1%
Vriesendorp Z. 1 m. Al. Stol D. 41 j.IL Ar-7
noldus AI. 29 j. J. Montie W. 82 j. A. v.4
Niekerk geb. Kerkvliet V. 73 7. E. Teniesgeb.'
v. d. Berg W. 82 j. A. Doorneveld geb. Warners
D.levenl. G. v. Venetiegeb. Verwer2 D. levenl.
P. Ie Maitre W. 68 j. M. Devilee D. 1 d.
Th. B. van Wettam M. 46 j. C. de Grnsff geb..
Jungerias W. 64 j. W. v. Dijk geb. v. d. Berg1
W. 81 j. J. v- d. Henst M. 61 j,
ALFEN. Bevallon: G. Sproy geb. Vaa
Heiningen Z. T. Zaal geb. Blok D. IC"
Groen geb. Veldman Z. K. C. van Harskam p
geb. Van der Kwaak Z. H. Kling geb. Jongen-1
burger Z. en D. L. A. Horteneins geb. Stoof Z.
Overleden: A. van Gils Z. 1 m. AI. va ha
Donk Z. 1 j. W. Straver Z. 2 w. J.AIijntjes
echtgenooto van P. Snel, eerder weduwe van A r
Windhorst, 49 j. A. Zwart, eehtgeDoot van N-
Roos, eerder weduwnaar van A- Redeker, 69 j.
AARLANDERVEEN. B e v all e n: G. Roe-
geb Arreman Z. P. Honout geb. Beijors Z.
F. de Groot geb. Znidam D. M. den Horder1
geb- Koenekoop Z.
BODEGRAVEN. Bevallen: A. van der Hulst
geb. De Bree D. J. Oawendrjk geb- Van den
Berg Z. F. Plomp geb. De Wit Z. E. A
Uieehere geU. Zeleuiaan Z. T. Molenaar geb.
O os ter om D. M. E. Veldhui}een geb. Wouden-'
berg D.
G e h n w d: H. Vroege jm. 28 j. en H. Schipper»
jd. 25 j. M. Warnaar jm. 23 j. en H. P. Hoogon*
doorn jd. 28 j.
NIEUWKOOP. Bevallen: P. Slingerland
geb. De Pater Z. t
O verloden: A. K. d. Voorn D. 9 m.
G. A. v. Vliet jm. 27 j. P. Tijsterman Z. 5 w
REEUW UK. Bevallen: T. de Ruiter gebil
v. Exter D.
Overleden: G. Burger 2 m.
KOUDEKERK. Bevallen: G. Schelling
hout geb. Sprokkerioft Z.
