V
Beurs van Amsterdam,
"T
iceft F
v
„Op Hoop van Zegen" la „Dn Sof".
Aangezien het verschijnsel zich «to»ds heeft
voorgedaim dat lief hebbers-ver oeuJgingen of
tooneelgezelschappen van den derden of vier-
don rang zich aan de opvoering waagden van
komediestukken, zoowel oorspronkelijke als
vertaalde, waarvan hot auteursrecht werd ver
zekerd, was hot niet te verwonderen dat ze
ook zouden neervallen op een werk als .Op
Hoop van Zegen", dat overal met zooveoi
b\)val ontvangen werd,
Met zulk een titel zijn zaken te maken: on
alzoo geschiedde het dat tegen gieteravond in
het .Hotel Du Nord" alhier een voorstelling
er van werd aangekondigd on werkeiyk ook
plaats had, voor een geheel uitverkochte zaaL
Het gezelschap, dat het opvoerde, noemt zich
de .Vereenigdo Rotterdamscho Tooneeliaten",
bestuurders T. ten Harden en H. D. Harmsen.
Geheel denzelfden titel als het .spel der zee"
van Herman Heyermans droeg het echter niet.
Er was nu ale ho old" by gevoegd: .Botter 46"
en er onder stond: .een drama uit het vi»-
schersleveri" of .een visschersdrama".
Ook in de betiteling der rolverdeling waren
veranderingen gebracht.
Het affiche van gisteravond luidde;
treintje, Visschersweduwe.
Mevr. Van der Lucht Uelsert.
G e i r i t, w- EUerik».
Ar,., I h"ar Z°0ade TanKutJk.
Door, haar Nicht.
Mevr. Ten Borden-Van Putten.
Koos, haar Broer. de hr. Kiela.
Daan, Verpleegde In het Armhui».
de hr. Keutemana.
Frans Bosch, Reeder. de hr. Terwee.
Tilly, zjjo Vrouw. Mevr. De Vos-Geel.
L e o 11 n e, zijn Dochter. Mej. Haspels.
Symen, Timmerman. de hr. J. de Vos.
Grietje, zyn Dochter. Mej. Beermans.
K n a p 8, Kassier. de hr. Boumeister.
Klaar, Visschersweduwe. Movr. Kreukniet.
Eon Ötiaatmuzikant. de br. L. Febrè.
Sen Agent van Politie. de hr. Charles.
Het affiche van de voorstellingen, door de
.Nedorlandsche Tooneelvereeniging", uit Am-
at ordam, hier den vorigen winter gegeven en
welke het uitsluitend recht van opv<Ka-ing van
*et stuk bezit, was als volgt samengesteld:
Kniertje, visschersweduwe, mevr. E. de
Boer-Van Ryk.
Geert, haar zoon, de hr. Henri de Vries.
Barend, haar zoon, de hr. A. Faassen.
J o, haar nicht, mevr. M. vau der Horst Jr.
C o b u e, haar broer, diaconiemannetje, de
hr, A. van der Horst.
Daan tje, diaconiemannetje, de hr. J. Musch.
Clemens Bos, reeder, de hr. D. Hol kers.
M a t h i 1 d e, zyn vrouw, raevr. N. de Heer.
Clementine, hun dochter, mevr. R.
Ternooy Apèl Haspels.
Simon, scheepmakersknecht, de hr. H.
van Kuyk.
Mar let je, zyn dochter, mevr. Marie
Faassen.
Mees, haar aanstaande, de hr. R. Brouwer,
K ap 8, boekhouder by Bos, de hr. H. Scl wab.
Sa art, visschersweduwe, mevr. M. Kiehl.
T r u u s, vi8schersrrouw, mevr. W. Schwab.
J e 11 e, bedelaar, de hr. J. Hermans,
lute void wachter, do hr. R. Brouwer,
2de i de hr. J. Arbous.
Voor hon, die nog mocht3n getwyfold heb
ben ot het inderdaad wel hetzelfde stuk zou
iyn, wordt hierdoor die twyfel opgeheven.
Maar ook bleek uit de voorstelling, dat de
inhoud geheel denzolfden gaDg van zaken
vertoonde, al stond de naam van HeyormaDS
noch op bet affiche, noch op de aanplakbil
jetten. Mogeiyk dat de directie het om bijzon
dere redenen noodig heeft geoordeeld hier en
daar enkele veranderingen aan te brengen,
welke den toeschouwer zouden zyn opgeval
ten als hy het oorspronkelijke voor zich had.
Intusschon bleek onverwachts dat de optre-
flönien geen geheim omtrent den auteur maken,
maar dat zy het door hen opgevoerde óók
aan Heyermans toeschrijven. Immers, toen
een der vooraan zittende jongelui ziek tijdens
het derde bedryf veroorloofde eemge toespelin
gen op het gesprokene te makoD, b.v.„nou,
je lust ook wel een glaasje brandewy«r" enz.,
trad eon der medewerkende dames naar voren
en beduidde gezegd jongmensch met luide
Btem o. a. dat hy wel wat meer respect voor
het werk van den heer Heyermaas mocht
hebben en dat hy anders maar heen moest
gaan. Ook de minder welwillende houding
van het publiek op alle rangen te zijnen op
zichte zal wel oorzaak zyn geweest dat hy
verdere opmerkingen achterwege het, want
het is een feit dat de aanwezigen hst stuk
met de grootste aandacht volgden, ook al
kon het spel niet ln de schaduw staan van dat
van genoemd Amsterdamsch gezelschap. Her-
haaldeiyk klonken er luide toejulcbmgoiL
Opmerkelijk is bovendien dat we iemand, die
niet in de gelegenheid was geweest vroeger een
der voorstellingen van dat gezelschap in den
schouwburg by te wonen, nu de gelegenheid
van gisteravond waarnam en door zyn maat
schappelijke positie tot beoordeeling bevoegd
kan gerekend worden, hoorden verklaren dat
het een mooi st-uk is.
In hoeverre de voorstelling door den
heer Heyermans zelf mooi zal gevonden zyn
geworden, laten wy aan diens eigen oordeel
ovor, want ook hy woonde met zyn vrouw
en zyn vriend Jan Toorop haar tot even vóór
het einde by.
Dat zal zeker wel een reden gehad hebben.
AOIDEMIENIEUWSL
Lolden. Hoden is alhier bevorderd tot
dootor in de rechtswetenschap, Da het ver
dedigen van Stellingen, de heer H. F. Wolfson,
geboren te Rotterdam.
Geslaagd ia voor het examen *oor don
Indischon dienst mr. Q-. N. Bouma.
Amsterdam: Bevorderd zfin tot arts
de heeren H. D. Mak, geb. te Dordrecht, en A.
\t. Schenk, geb. te Amsterdam.
Geslaagd zyn voor het lste gedeelte van
bet artsexamen de heeren 0. Stam, "IV.. L. L.
Carol en 8. L Brug.'
ThermomeUrstand gisteravond om 8 uron
O9 0. oa 82° Fahrenheit, hedenmorgen
om 8 uren 0° 0. x=- 82* F., 'amlddage
om 12 urea 1* 0. =x 88.8° F., 'e rmaXQAté*
om i urea -Qg CL iU° F«
16 December 11)01.
Amerika&jische sporen waven heden te
Amsterdam minder geanimeerd op locale on
binnenlanAsehe verkoopen. Het slot was flauw
on lusteloos. Nationale en buitenlandsche
vast; tabak pryshoudend; petroleum voor
Enima lager; mynen kalm.
fcüo tkoersen*
Var,
pOt
fled, Oert. Kal. BobuM........2>*
ObUpalUJu8
ongxrtjo, Loeo.ln Zilvffr 1389
Oostear.Ji uteiu Pap oIöI'Not.O
Zily. Jau.Juli..6
PorL, O. D. 18638-1 metTioket 8
dito dito 1881489.4){
dito dito 1890A
Alto dito 'l'abakvieooiDg4)4
Uoalanii 1891 UxojjjdL.,.A
1880 UI». 626A
1667 S9 100.A
1889 Ub.62ó. 2do wno Gansl.A
6 Lmieetu 1891 lib 62b ,4
Spanje, ObL P"ip. öobald4
Turkt]*, Obl. Uopri?!!.4
v g«oony«t**id< wie D..
liexloo, Blan. Xüoobar^ 2e «er. .6
UmUK. 18S94
landing Loouing 1898.6
Columbia 100—6001M
Venexoola ObL 1881 100,.4
600...4
Urn*. Cotp. OM.g
UerLv.prol. A&nd.
lUllfi, ObL Zakl-Jt&l Spoor.. Ji
Polon W. Woon ju 1600 A&nd.
Portabel, Baira Büixu8
UaaUnd, Oul. Wl&dik. 1890 98.4
ttjaaau-Ur.il.626.4
4
Axnd.N. Atr. llaaüeLvor tuig..
Cult. ILjj- Vontonland...
Kon PetroUambronnon..
Dordtatbo Petroleum....
Qewene Aand. Schibajofl......
A and. Samatra Pal jui bang.
Moeortt Luim
H. W. Pao. Uyp.-li. Soboldbt
Maxwell, O. A.
lnooatebond
Prior L. O
A and DolL IJ ereu Spoorweg.
61 ij. U>t Expl. v.Slaatjpw.
OhL Nod. Oontr. bp. 10008
AjuhLN Zoid-A^r. Spoor UertS
•bl. 1899 4
Obl. Boxt 1-Wozal 1876 80 goet
A ami. Amerikaaiisohe Vaart.,
llotterd. Lloyd
Axaerika A and AtebuonTopeka
OUIg. 4
Adj.it. r 4
CL os. Ohio, v. A„
0 Clexel.-Akrou afgoet. A,
9 AAJid.Uouv. UioUraude
8 9 ITor.CLr.APeniiu
Si.-Lyulsfe Ban Fr. o-ow. A,
2e pr. A,
e A&nd. Mis--.KaooaxToxoa
ObL 3 Ie hyp.4
2e o 4
g Aaud. Brio Spoor
9 a 2e pref Brit Sp.,
v Ou ario A Westoia.
Hor£.&Wutt. 0. t. Aaud.
B Sontlu l'oo. 0. (Jew. Aand.
v v v Uond.ObL4
Bailw. Co. gow. A,
Union Too.Cor!, v. Aand,
5 pret. Aaoil..
Boadlng 0. C. v. Aand.,
2» p'"".
B üulUüd St&toa St. O.v. A,
n W&baxb Sp C. v.gow.A.
prcl.A,
Koüsoc City SonU». Bw. A...
Pr«L Aaud.
lo Uyp. ObL....8
Hongarije Tboia -Lotou4
Tuikijo. Spoorw. Loten
6pan|o. Madrid Loten8
w Aeahau'J'ab.nieuw Aan«L
Fr. Doli Tabak My. Aand.
w Dell-Caltuur-MaatflobappU
Cert. v. Aand. Aroudabarg.
Aand. LCwaln peaa. Tabak My,
Bed. lud. Mijnbouw Aand...,
Aaudaelon Koltexuam-Deil...,
Ex dividend,
OoBLenryk. Papier illto Zilver /2L12,i^
Pianwcbe f 47.66, Divorae ltykmaark f 6S.8& Bussen
ZllyttOQ Boo bol 3 L35 dito iu Goudeu Boobels/L90
Prolongatie h. 3 pCt.
79«*£
94 m
86Ji
03'4
8244
2ó;4
37J»a
32 «5*
96,'n
61 >4
96><
101)4
96H
B6H
69*1
82 H
24M«
26)4
38)4
66
93
14%
27)1
26%
4
17Ü
6194
104*
66
86*4
98
97V
100)4
45
393)4
11954
86 if
81
142
88
7
UK
68
109
112)4
98
139
93
87%
9034
106*4
77)4
87)4
10154
92%
4644
58
43)4
16'4
6054
70
25 4
86 '4
60%
«9)4
60
33)4
65 T4
68)4
10154
32*4
0f-%
91
47)4
67
42%
22%
4«
20%
44?4
70)4
11374
2634
4434
177)4
726
71
69 H
26274
doden
79%
9474
86)4
8334
8-%
26)4
1754
3274
96)4
61%
66)4
38%
67
93
M)4
3%
17
61)4
io:f;
96)4
100
386
119*4
87
80)4
139)4
112)4
99
6374
83)4
00)4
n
46*4
6?H
43
61)4
69)4
85%
80
33%
3334
66
67%
32)4
8934
4834
4234
2234
42
20%
44>4
70
11334
4334
180)4
66)4
6634
283
Telegrammen*
NKANDHLA (Zoeloeland), 6 Doe. (Jt O.)
[Vertraagd door den consor.] Er wordt ge
meld, dat in het jongste gevecht by Lune-
berg Louis Botha ernstig gewond zou zyn.
Hy zou een schot hebben gekregen door
het linkerbeen onder de knie. Men zegt,
dat hy slechts aan de gevangenneming ont
kwam door tusschen de struiken te kruipen.
"Waar hy nu is weot niemand, zelfs niet zyn
eigen volgelingen.
In dit gevecht werden door onzo colonne
tachtig gevangenen genomen.
PRETORIA, 15 Dec. (R. 0.) Het verder
resultaat van de samenwerking der colonnes
van Colenbrandor en Dawklns in hot Noor
den van Transvaal, la de gevangenneming
van commandant Badenhorst met twee zy-
ner adjudanten en het lager vau oom mandaat
Larose. Ook werden 10 Boeren, onder wie
adjudant De Vos, dia door Botha met remonte-
paarden van Ermeloo waren gezonden, ge
vangengenomen.
LONDEN, 15 Dec. (R. O.) Aan het tele
gram met het bericht van Oolenbrander's
succes, voegt lord Kitchener de woorden toe
Deze belangryke gevangenneming zal een
goede uitwerking hebben.
LONDEN, 16 Dec. (R. O.) De Times" ont
vangt dato 15 Decomber uit Pretoria het
volgende bericht:
De blokhuizen hebben om zoo te zeggen
bijna eiken bruikbaren man ln het land opge
slokt Er is dan ook dadeiyk gebrek aan meer
infanterie.
Er bevinden zich negenoog duizend Boeren
len noorden der Delagoa-iyn, die daar heel
ongestoord voortleven, omredon alle beschikbare
colonnes ergens anders aan den gang zjjn.
Jack Hindon, de vermaarde treinenb6luger,
is ten zuiden van Pan. Den 29sten November
is hy de spoorbaan overgetrokken en daarna
weer teruggekeerd en andermaal don spoorweg
overgestoken met een gevolg van Burger».
Er schynt niet aan te twyfoien, dat onder
oen groep van een dertigtal Boeren, die den
8den dezer de spooriyn naar het noorden
overtrokken, tydena het vereenlgd opuódeo
ln het noorden en het zuiden, zi^h hevondar»
B9r4£3*ö^aagaainblenirea
In een groote bijeenkomst, welke plaat»
bad op vier my ten ten zuiden van Carolina,
zo) Sehalk Burger tot do ztJnon, dat zy on
wrikbaar eland moeten houden, dair mon
eerlang verzekerd kan zyn van vreemde
tussenkomst.
Tbana ia Schalk Burger waarschyniyk In
de buurt van Polgrimsrust, waar een 400 tal
Boeren zich met het oog op de paardanziekte
's zomers vestigde.
De sigeniyke stad is verlaten, maar er zyn
ruwe gebouwen opgericht op den top van
den Pelgrimsheuvel, vier myien ten westen.
Louis Botlia bevindt zich nog met do com
mando's onder Opperman, Engelbrecht en
Britz, ten zuiden van Ermeloo.
LONDEN, 16 Dec. RO.) De „Stsndard"
verneomt uit Pretoria van Zaterdag: De aarde
werken voor den nieuwen spoorweg van Mac-
kadodorp Daar Ermeloo zyn roeds gereed tot
Carolina. De lyn zal beschermd worden door
blokhuizen.
Voor het blokhuizen stelsel 1» echter eea
groot aantal manschappen noodig; bataljon na
bataljon wordt er door opgeslikt, zoodat weldra
meer infanterie zal noodig zyn.
NIEUW-YORK, 15 Dec. {R. O.) Aan de
New-York Herald" wordt uit Buenos-Ayres
geseind, dat de regoerlng van Argentiniö
Zatordag antwoord heeft gezonden op hot
voorstel van Chili tot byiegging van het geschil.
Algemeen wordt aangenomen, dat de quaestie
in der minne zal geschikt worden.
BERLIJN, 15 Dec. RO.) Eon telegram uit
Peking meldt, dat het Hof op 14 dezer van
Kaï-Feng-Foe Daar Peking is vertrokken, waar
bet tegen 7 Januari zal aankomen.
BERLIJN, 16 Dec. (R. O.) De Russische
groolvof8t-troonopvolger is hedenavond te
Bei iyn aangekomen en door den keizer pleohtig
ontvangen. Na een zeer hartoiyke begroeting
reden beiden naar het Wildpark-station en
het Neue Palais.
SAINT-JOHNS (New Foundland), 16 Dec.
(R. O) Marconi meldt, dat hy van te voren
afgespreken seinen ontving met zyn toestellen
voor telegraphie zonder draad, rechtstreeks
▼an Poldhu, In de nsbyheid van Penzance in
Cornwallis (aan do Z.-W.-punt van Engeland).
Donderdag en Vrydag werden de voort
durende proeven zeer bemoeilykt door het
weder.
LONDEN, 16 Dec. (R. O.) De secretaris van
Marconi's maatschappy voor draadloozo tele
graphie verklaart, dat Marconi in zyn ballon
te 8t,-Johns voorzien is van zeer gevoelige
instrumenten voor de ontvangst van berichten.
NIEUW-YORK, 16 December. (R. O.) Het
volgende telegram is uit Buenos Ayrea ont
vangen:
Hier is alles rustig.
De regeering wil heden een afdoend ant
woord geven op de nota van Chili. De minister
raad nam de eerste paragraaf van de nota
betredende den aanleg van wegen ln de be
wuste strekon, onder arbitrage, aanmaar ver
klaarde de tweeds paragraaf, betrekking
hebbende op de beweerde bezetting door
Argentiniö van het Cliileensche gebied to Ultima
Esperaoza, onaannemelijk.
3 O 8 u C e STAATSLOTERIJ.
Trekking vuia Maandttg 1G December
8de Klasse, lste Lyst.
No. 18043 50 00. No. 12^61 f1500.
Nos. 11663, 14178, 17210 1000. Nos.
11542, 12325 f\00. No. 15565 200.
No». 6101, 8963, 9109, 9275, 9402, 13654,
19028, 19360, 20361 100.
Prijzen van 45.
2538
6042
7091
8387
11812
13921
15874
18366
63
2646
62
7164
9414
18
69
99
18444
67
62
77
96
20
11927
14021
16910
76
105
70
6245
7311
43
12061
41
19036
88
69
2738
76
26
60
121Ó4
94
66
18606
68
62
76
33
90
7<
14 23
73
23
89
2821
90
7476
98
12247
65
f6141
32
305
£804
96
7641
6576
12317
70
80
84
31
89
6379
64
9054
40
14221
16228
18C31
47
3010
84
7686
6747
42
83
16378
91
64
46
6469
7777
8629
77
1436.;
16434
18770
430
79
6652
7U1
40
12408
73
37
85
68
3162
63
18
66
9
97
84
18834
81
63
83
21
98
35
14464
16640
96
89
89
6620
27
9950
12574
1°
63
19038
614
96
44
46
10039
12663
77
64
48
28
3273
91
62
99
68
86
16607
19109
641
3347
6741
63
10186
70
95
11
77
760
63
47
7906
10223
79
14624
19
19214
67
3418
76
21
80
12741
41
39
43
82
69
6889
30
fM
72
98
16793
88
878
77
6810
70
103t>5
99
14652
16376
19303
955
81
11
8009
32
12806
14702
99
,9438
87
85
28
14
41
33
14
16932
19513
1113
3509
68
16
95
12920
62
17031
19669
12
11
67
33
10434
36
14803
17104
18781
1244
19
77
85
84
67
14923
17248
19812
1333
3777
6095
81U4
10634
130U
31
17381
65
6y
3348
6200
6
10814
83
72
94
10912
1416
3992
74
62
27
13177
73
17404
13
32
96
6311
8245
67
13243
16042
17Ó53
44
33
97
83
8300
64
67
16111
70
48
34
4017
94
27
84
71
16248
17632
20054
78
93
6441
35
es
76
C4
37
99
1504
4133
69
60
93
13322
70
73
20124
11
66
6500
61
10948
46
15304
92
87
1620
4206
9
8400
61
84
44
17711
.91
79
21
37
60
93
13404
61
91
94
1717
32
65
8583
11001
36
94
17829
20270
1650
61
6677
8608
11103
13501
16469
67
81
06
62
6797
8701
34
12
89
60
20303
76
4314
6801
60
38
47
16613
96
41
91
28
13
62
11265
13S05
62
17846
20450
1907
44
64
8888
91
19
16625
4?
20538
11
4461
66
8926
11354
70
28
18008
88
£106
79
72
45
11432
13709
46
64
20823
11
4511
85
61
67
47
63
79
67
16
13
6916
9079
11610
60
67
18122
20791
67
4633
72
9158
33
72
87
23
20857
2335
4829
77
9220
63
13831
16793
73
61
64
90
7013
22
68
34
94
18236
20956
2427
430S
14
86
78
83
96
49
66
72
97
18
97
11609
89
16869
7b
83
37
6003
61
8381
11762
13891
Uarktberlohton*
Alfen, 16 Doo. Aangevoerd 8 wagtaa kans
te samen 801 stake. Prjje: lste soort Goadsche
kast f 27 a f 88.—, Xdo soort f 84 a f 26. Handel
matig.
Botterdam, 10 Dec. Vos. Aanvoer Paard,
Veulen, K'*>1, magere Runderen, 306
vette Rnnderer, 157 vette en graakalvereo,
nuohter Kalf, 1774 Schapen of Lammeren, 693 Var-
keoe.Big, Bok ol geit.
Men noteert: Vette Runderen late quel. 82 a
2de qual. 66 a 3de qual. 62 a cents,
Ossen lite qual. 04 a 2de quaL 60 a
8de quaL 56 a oente. Stieren lete quaL 66 s
2de quaL 40 a 3de quel. a cents.
Kalveren iete qual. 80 a'2de qual. 70 a 60 oent»,
alles per KG Wegens groeten aanvoer handel
Bohapen lite quel. 68 a 2d» qoaL 48 a
easts. Handel tamelijk.
Varkone Late quad. 47 a 2de qnaL 40 a
^Je quaL 46 a Licht soort 47 a 44 canta.
Kleine aan voor on redelijke handeL
Aardappelen Spuiache jammen f 8.— a f 3.20,
Overmaasohe jammen ƒ8.10 a ƒ3.80, Flakkeesche
jammen 2.20 a ƒ2.60, Goldersohe blauwe 2.20
a ƒ2.40, Zeeuwsdie blauwe 2.a 2 20, Franeche
bolle 2.10 a ƒ2.30, Eigenboimers ƒ2.80 a ƒ2.60,
Magnum bonum ƒL8Q a ƒ2.Poter» 1.60 a
L10, Wadd» f t- a ƒ2.20. Weinig aanvoer
vraag.
Be Oorlog ln Zuld-Afrika.
19 Dtct&birDingaan^dag.
do plaats, waar Oc fexxxfd hok"
Indien er vrede ware in Zurd-Afrlka zou
do 16de December, een nationale feestdag,
dit jaar als alle vyf jaren met buiten
gewone plechtigheid worden gevierd.
Beginnende ln het jaar 1836 en van af dat
jaar tot 1840 verlieten tienduizendtalion van
menaehen de Kaapkolonie, uit alle doelen
dos lands, maar vooral uit de districten Graaf-
Reinett, Cradock, Uitenhage on Somerset OosL
Het totaal van de verschillende kleinere trekken
of iandverhmzmgen, welke met tusschenpoozen
van enkele maanden gedurende dat tyjvak
plaat» hadden, vormden den beroemden O rooien
Trek, waaraan de stichting van de Zuidafrl-
k aan och o Republiek en van den Oranje Viystaat
te danken ia.
Verschillende oorzaken waren aanleiding
tot de groote gebeurtenis in de geschiedenis
der ▲tatfcanert. Men was de onophoudelijke
oorlogen met de Kaffers op de oosteiyke
grenzen moede sn verbitterd over de dwaze
naturellen politiek der Imperiale regoenng.
Niet alleen dat de naturellen op goiyken voet
werden gesteld met de blanken, doch de
Britsche autoriteiten lieten oogluikend toe sn
zagen zelfs met welgevallen, hoe Kaffers on
Hotk»ntotten Ln ledigheid rondliepen, zich in
steden en dorpen, locaties en zendingstaties ver
zamelden en de Boeren brutaliseerden. Maar er
waa meer. De kolonisten, afstammelingen van
helden die vryhaid wilden op godsdienstig en staat
kundig gebied, die verbanning verkozon boven
verdrukking, die kolonisten voelden het bloed
hunner vaderen door de aderen atroomen en
duldden geen tirannie. Toen zochten zy het
zekovete middel om aan alle elleDde een eind
te maken en bedenkonde dat de wereld groot
genoeg is voor alle menschen, voor die heer-
8chen willen, zoowel als voor dezulken, die
vreedzaam willen leven, besloten zy hun
geboorteland, hun huis en hun akker, hun
boomgaard en wynberg, dat hen toch alles
zeer lief was, te verlaten en den moeilijken
gevaarvollen tocht te ondernemen naar onbe
kende etreken, waar zy van-voren af aan zouden
moeten beginnen, maar waar zy vrij zouden
zyn. Men trok dus.
Tot de mannen, die zich als hoofden van
Yoortrekkersgroepen zeer hebben onderscheiden,
bebooren vooral Piet Retief, Hendrik Potgieter,
Piet Uys, Andrios Pretorius, Gerrit Maritz,
Sarei Colliers, Trichard, Rensburg en anderen.
Veel hebben die menschen geleden, zwaar
was bun stryd, tegen het ongezondo klimaat,
tegen wilde dieren en tegen wreede naturellen-
stammen. Ontzagiyk veel hebben ze moeten
ontberen en tal van vrouwen en mannen,
grijsaards en kinderen, hebben op en door
dien tocht het Jeven gelaten; neergeveld door
vermoeienis, gebrek of ziekte, door de klau
wen van leeuw of tyger en door pyi of
assegaai van een bloeddorstlgen kaffer. De
Afrikaners hebben diepen oerbied voor de
.Voortrekker s".
Niet allen zoohten hun doal ln een zelfde
richting. Zoo by voor beeld was hot plan van
Louis Trichord en Hans Ronsburg, die be
hoorden tot de eerst vertrekkenden, om
naar Delagoabaai te gaan. Uit het hart
der Kaap-Kolonie trokken zy zonder kaart
of gids, vertrouwende op de Voorzienigheid
en op hun gezond verstand. Eindeiyk
na vole maanden werden de Zoutpansbörgen
bereikt in noordoosteiyk Transvaal en een
wointg hooger dan .de" baAi. Rensburg en
48 man trokken van daar verderAllen
werden kort daarna door de Knopneuzeo
(Kaffers) vermoord. Trichard bleef eerst een
tyd achter, doch bereikte met de zynen in
Mei 1837 de Delagoabaai, waar zy door de
daar aanwezige Portugeezen vriendschappeiyk
worden ontvangen. Toch was hun daar geen
gelukkig verblyf beschoren. De gryze voor
man en de meesUn vau zyn gezelschap stierven
de oen na den under aan de koorts en de
24 ovorloronden (kinderen eD joDge menschen)
weréae mot een schip naar Natal gebracht.
Andere trekkers lieten zich door do droevige
ervaringen hunner lotgenooten niet afschrikken.
Honger en dorst ging mon doorstaan, koude
en kitte verduren, uitgestrekte kale vlakten
en reusachtige dichte boaachen doortrekken,
over bergen en door dalen, door kloven en
rivieren en moerassen en wildernissen. Edoch,
de menschen, de Afrikaners, wilden
vrij «tin-
Dikwyls kwamen zy in aanraking met een
of anderen kafferstam, trachtende dan daar
mede op goeden voet te komen. Zy zochten
grond om op te mogen wonen en wilden dien
op vreodzame en eeriyko wyze van de naturel
len koopen of huren, doch Moselekulse sn
Dinpxan, twee wreede, bloeddorstige en valsche
Kafforhoofden, dwongen hen tot den stryd.
M<M»k>kat8e, koning der Matabelen, woonde
desfc*J-is ongeveer waar nu Marico ligt, in het
District Marico, Z. A. R. Door zyn onderdanen
liet hy zich noomen .koning der koningen"
of wel .Groote Olifant" en wreed als geen
ander, liet hy zyn eigen vrouwen en kinderen
ter d*od breDgen. Verschillende partyen boeren
waren reeds op jacht- en verkenningstochten
op zyn last aangevallen en grootendoels ter
dood gebracht, totdat het Sarei Cilliers ge
lukte den sluwem kaffer een eerste gedachte
nederinag toe te dienen. Te Vechtkop naby
Rhonosterrivier in den Oranje-Vrystaat had
CUliors van zyn ongeveer vyftig wagons
een lager getrokken om ts dienen tot
schuQ^laats voor de vrouwen en kiDderen
en tot borstwering voor de mannen. Hy ver
wachtte een bovjgon aanval en wilde pro-
beereoa met zyn drie en dertig mannen den
vyand af te slaan.
Den 2den October '80 kwamen ds Matabe
len in *t gezicht. Pogingen tot onderhandelingen
van de zyde der Boeren aangewend mislukten
en een verwoed gevecht 7olgde. By duizenden
stormden do Kaffers en onder angstwekkend
kryg^e8ehreouw wierp0° ze zwermen pyien
en aasegaaien op de wagens en binnen in
't lager. Ve»rtien Boeren waren gewond en
twee gedood toen de vijand eindeiyk den
stryd opgaf en op de vlucht sloeg, achter
latende vierhonderd en dertig dooden. Men
vond by ds honderd assegaaisteken in óón
wagoztent en in het lager telde men elfhon
derd «sBegaalen. Wel was al het vee in handen
dar Satfgr» gevallen, doch oindoiyk daagde
er ho>p «9 e® CiSbecv «c zqs uospj»
gered.
Nu over ïtfnpaan.
Aan diens naam it in ds geschledeois 4«r
Afrikaners nauw rerbsodsn die ven Plet Retief,
den onderssmendetx, moedigen voortrekker'
die bet akohtofler werd van iyn te roed
vertrouwen.
Deze stond hoog tn aanzien by tyt. isnd-
genooten sn werd ommiddeiiyx mwUi bO ztch
by ds trekkers had aangozioten, door hen
benoemd tot generalen commandant, (Uit d«
functie van generaien-eommandati; of Bjge-
meenen aanvoerder is later aie voortgekomen
van commandant generaa)).
Do trekkers onder Rotlef besloten Daar
Natal te gaan, waar de Zoeloekoning DJngaaa
oppermachtig regeerëo. Met de bedoelmg
pogingen in 't werk ie stollen tot het ver-
krygen van grond, ging de hoofdman inetf
vyt volgelmgen vooruit naar de hoofdstad
van den zwarten poteustaat, terwyi de overigen
met het lager aculernakwamen. Na c«tik*to
dagen word de hoofdstad Umkingklove b.ïreikt
en de ontvangst aldaar vfas inderdaad zeer
vriendschappeigk, bovs» verwachting zelfa.
Er werd ge feest us a aid, en de ZóeJoos
dansten, zongon en dronken bier, dat het een
kist was, totdat men einleiyk overging tot
beraadslagen en door bemiddeling van den
Eagolschen zendeling, in de stad werkzaam,
een overeookemst wssi getroffen. Do Boeren
verbonden uoh eenijrs bondorden s. uks vee,
welke Diugaaa wars» ontstolen, op to sporen
sn terug ts Isveron, als wanneer zy lot
beloomng dsn verlaag den grond zou ion be
komen.
Retief zorgde er voor dat vaa zy«* kau» de
overeenkomst behooriyk werd nagekomen. Do
dief, een scboimaebng Kafferkapiiein j me
ook vee vaa de öoereo had gerooid, weid
opgespoord en gevangen en zoolang v.w». -
gehouden, totdat hy al het geatolone terug
gegeven bad.
Retief achtte het nu wenachoiyk, aat hy
nogmaals psrssonLyk naar Dingaan gwig, vooiai
ook om zelf den grondbrief te tees enen. Wei-
werd hem zyn voornomen too atotkste out-
raden, omdat niemand don Zoeloekoning ver
trouwde, maai' hy was met vau zyn voor
nemen af te brengen ea stom-re er slechts
Ln toe dat eon aantal ge wapen de mannen hem'
zouden vergezellen, te moer omdat hJ ineend6
dat een flink eacoite wel ODtzag zou inboeze
men. Vry willigere werden dus opgeroepen cn
vier en zestig man boden zich tot geleide
aan. Met dezen en nog een dertigtal gekleurde
gewapende achterrydera werd dus de tocht
aanvaardhelaas I
Ook nu weder was de ontvaugst zeer har-
teiyk. Dingaan verklaarde zich thans volkomen
overtuigd van de goede trouw der Boeren en
toekende reeds den tweedon dag de akte vat
afstand, waarby een groot gedeelte vau NataJ
aan de Boeren werd toegewezen. Do Sogeiscbs
zendeling Owen had daar by weer zyiie assis
tentie verleend.
Retief ontving hst belangryke document of
verlangd® 011 niets liever dan zoo spoedig
mogeiyk te vertrekken. Din gas» echter ga'
den wensch te kennen hein en zyn gezel
schap nog ssumaal op een feest te zien, dat
hy zich voorstelde vóór ban vertrek te hunner
eere te geven.
De Boeren Heten zich overhalen, gaven aan
de uitnoodiging gevolg on wapenen ou paarden
achterlatende giogen zy tot Dingaan, dio ter
stond last gaf de kalebassen met bier to vullen.
Toen dit geschied was, stond hy op, oogen-
achyniyk met het doel zijne gasten toe ts
spreken, en.dood, dood, aan de toov»
naars 1" schreeuwde hy, waarna hy zich vei
wydorde. Duizend Zoeloes stortten zich nu op
ongelukkigen, die ongewapend zich niet konden
verdedigen en allen weldra in hon bloed badend
ternederlagen. En vreeeeiQk waa ds gr uwe',
die toen volgde. Eón voor bén werden de
Boeren buiten de stad gesleept en daar met
knopstokken (kerries) doodgeslagen. Zoo von
den Retief en de zynen don dood. Dat waa
den 6den Februari 1888. (<8W volgt.)'
Hedenochtend ging generaal Deycker,
commandant der lste divisie Infanterie, mol
zyn adjudant uit de residentie naar Amsterdam,
ADVEBTEHT1ËS.
Getrouwd
D. Hob. DE BOER
bn
A. V. 0. H. GALLAS.
De Heer en Mevrouw DE BOER
Gallas betuigen hun dank namens
wederzydscbe Familie voor de léér
vele biyken van belangste&ng, by huo
huweiyk ondervonden. 11288 12
Lbidschbkdam, j u
Voorschoten,
Voorspoedig bevallen van een Zoon
M. M. VAN ULDEN
11293 1 Smuk.
H. ByndBt 80. 16 D«. lfOL.
Door God. goedhfiM oan om ge
boren
JANNETTE WIEHJriiWIWA,
Dochter ran: 11386 7
J. W. B01SH1CER on
T. BOEHMER-v. Rwx.
Leidkn, 16 December 190).
Be Heer en Me.romr GROEN—
Vzl.DMA.rl gewB keriBÉ. tod do ge
boorte can oen Zoon. 11294 4
alp zn a/i>. Rijn, 16 Bec. 1001.
Heden o.erleed, tn don ouderdom
pan 69 jaren, onze lieve Echtgenoot*
en Moeder FEMXE HAAKSMA, (?ob.
V an DKB mxgelkn. 11269 16
LL. HAAX8MA.
>G. J. C. FABER,
Leeuw inn en Baaiwa.
fl. FA3ER.
jiH HAAK3MA.
ZoETEBWOtmNV. HAAK&MA,
b(j Leiden f Oostzsmie.
rT.VAH ZANDBERGEN,
Leeuw abden 1 HAAt«*a.
/a-vanzandbeïoen.
Leeuwabdis, 14 Beeamber 1901.
Xmigtte en ffiSfémer». hrnnUgtvin/
ej
c3
BS
CO
Ft
o
<3
13
M
Q
