MENGELWERK.
"Wat betreft de wijziging van de artt. 11 en
2S, waarbij weggelaten ia de eisch, dat de
graden van do in de rechten gepromoveerden,
«lie benoembaar zfin tot lid of griffier van den
.Centralen raad", moeten zfin verkregen aan
een der rijksuniversiteiten of aan de met deze
door do wot gelijkgestelde gemeentelijke uni
versiteit van Amsterdam, zegt het blad:
„Heeft deze weglating eon bijzondere betee-
kenis? Bedoelt zfi ook in het buitenland
gepromoveerden? En ook dat, met name,
degenen, die aan de „vrije" universiteit of
een wellicht op te lichten katholieke universi
teit den doctorstitel hebben behaald, benoem
baar z\jn? Wfi horhalen: de memorie van
toelichting zwijgt geheel over de weglating. Wfi
vertrouwen, dat deze enkel is aangebracht,
omdat die woorden overtollig worden geacht,
als vanzelf sprekend. Anders toch zou er op
toepasselijk zfin, wat de beide ministers van
liet oorspronkelijk ontwerp (ten onrechte
zeggen, dat over een beginsel „als terloops
zoo goed als stilzwijgend zou worden beslist.""
In Eet Volksblad wordt wettelijke regeling
van het sluitingsuur in winkels
e. d. bepleit. Herinnerd wordt aan hetgeen
voor vervroegde winkelsluiting in den laaisten
tfid is geoaan door winkelbedienden, barbiers-
en kappersbedienden, photographiebedienden,
loop magazfin- en winkelpersoneel, enz., en
dan zegt Eet Volksblad
„Men zat zich hermneren, dat in het voor-
loopig verslag van de Tweede Kamer minister
Kuyper op de vraag van sommige Kamer
leden, of een wettelfike regeling van deze
materie niet noodig geacht moest worden,
een wel niec ontkennend, maar dan toch ont
wijkend antwoord gaf. Alon kon, meende do
Minister, eerst eens zien, of niet door regeling
van den arbeidsduur, ook voor winkelbedien
den, een betere toestand geschapen werd.
Wfi vinden het jammer, dat de heer Kuy
per, dio do kwaal erkent, ook niet de mid
delen ter genezing aanvaardt. De regeling toch,
die de Ministor als mogelfik goed werkend
onderstelt, zal o. i. weinig of meis balen.
Immers, vergunt men don winkelier zfin
zaak open te houden tot zoolang hfi zulks
verkiest, dan zal or een heirleger van con
troleurs noodig zfin, om na te gaan, of do,
vaak interne, bedienden niet langer dan den
wettelfik bepaalden tfid werken. Die winkeliers
zouden nóg gemakkelijker de wot kunnen
ontduiken dan de houders van ateliers. Waarbfi
nog komt, dat hfi, die de wet eerlfik zou
naleven, in hooge mate zou worden achter
gesteld bfi hem, die de wet ontduikt.
To controleeren 16 slechts, of op eon bepaald
uur een winkel gesloten is.
ZooaJs de toestand op hot oogenblik is,
doet hfi veel denkon aan do vergaderingen
van den Poolschen Landdag, waar een onkel
lid door zfin „veto" (ik verbied) een besluit,
dat alle anderen in 'sJands belang achtten,
kon ketsen.
Een der vrienden van ons blad deelde ons
nog dezer dagen het volgende mede:
„Eenige maanden geleden ging de bekende
manufacturenzaak Do Vries van Buuren «Sc Co.
er toe over het sluitingsuur van 10 uren
's avonds op 8 uren te stellen.
Deze verbetering in de positie van het per
soneel geschiedde voornamelijk op aandrang
der chefs.
Eenigen tfid daarna kwam dezelfde quaestie
ter sprake bfi de omwonende firma's'J. L.
Flesseman, Jozef van Buuron, O. M. on "W.
de Beer en Izak de Vries. De verschillende
firmanten beraadslaagden met elkander en
toen bleek alleen do laatstgenoemde firma
bezwaar tegen het vervroegd sluitingsuur te
hebben. «-
Wat men ook deed om haar te overtuigen,
dat, wanneer allen de vervroegde winkelslui
ting doorvoerden, niemand schade zou hebben,
de firma Izak de Vries bleef onverzettelijk,
en van het plan kwam niets."
Dit is óón staaltje. Er zouden er meerdere
zfin te geven. Wfi herinneren ons bfiv., dat
indertfid de sigarenwinkeliers een gedeelte
van den Zondag hun winkels wilden sluiten.
Toen was het ook óón firma met talrfike
depots, dio er niets van wilde weten.
Het plan mislukte.
Slechte óón onwillige, en van de zaak komt
niets.
Wanneer wfi dus eenerzfids zien, dat van
een regeling van den arbeidsduur alleen voor
de winkelbedienden geen werkelfike verbete
ring is te verwachten, en anderzfids slechts
bfi zeer zeldzame eenstemmigheid der werk
lieden iets valt te bereiken, is het duidelfik,
dat wettelfik ingrfipen in zake het sluitings
uur noodig is on alleen baten kan.
KOLONIËN*
BATAVIA, 14 en 15 November.
Soerabaja krfigt een voorlooplge voorziening
In de behoefte aan drinkwater. Door de regee
ring is een bedrag toegestaan voor de inrichting
van een pompstation op Dermo, en voor het
brengen van drinkwater per waterprauwen
naar de stad, waar hot gratis ter beschikking
zal worden gesteld van de bevolking.
Wfi mogen gelooven, dat dit het practischo
antwoord is op het request, eenige maanden
geleden door de voornaamste ingezetenen van
Soerabaja aan den gouverneur-generaal gezon
den. SocrCt.)
Uit Soerabaja is dato 15 November aan het
fBat. Nbld." geseind:
Het „Soer. Hbl." deelt mede dat aange
drongen is op een spoedige behandeling van
,hot voorstel van den directeur van justitie tot
verbetering der positie van de griffiers van
landraden.
Volgens dit voorstel zal het maximum
aanvangstractement worden gestold op f 200
per maand, met vier dripjaarlfiksche verhoo
gingen van f 25 tot een maximum van f 300
por maand.
De diensttfid van hen, die reeds griffier van
een landraad zfin, zou bfi de vaststelling van
het traktement in aanmerking genomen worden.
De gouverneur van Atjeh en Onderhoorig-
hedon is gemachtigd tot den aankoop van
vfiflig Australische ponys voor de cavalerie.
Hfi' kan f 450 h f 500 per paard besteden.
De aankoop geschiedt bfi wfize van proef,
om bfi welslagen de Indische cavalerie voor
•en gedeelte van deze paarden te voorzien.
ATJEH.
Onder dagteekening van 14 November la
uit Kotta Radja aan de „SumatraPost" geseind
Majoor Van Daalen zendt gunstige berichten
uit de Gajoelanden. Te Segll is de patrouille
van luitenant Den Hengst aangevallen; wfi
kregen één doode en vier gewonden. Bfi
8enelope en Tjot Mantjang heeft een kleine
vfiandelfike bonde geroofd en brand gesticht.
Bfi de vervolging is een Europeesch sergeant
der marechaussee gewond. Niet ver van Lehong
kregen de marechaussee óón doode en drie
gewonden.
DJAMBI.
Aan \au don resident van Palembang, onder
dagteekening van 14 November ontvangen
telegrammen wordt door de ^Java-Ct," het
volgende ontleend:
Een op 8 Nov. naar Loeboeq Reaam uit
gerukte patrouille werd op den terugweg aan
gevallen door eeu mot geweer en klowang
gewapendon inlander, waardoor de Europeesche
fuselier Fraanje niet levensgevaarlijk gewond
werd.
De tfidelfiko bezetting van Loeboeq Resam
werd na het vertrek der colonne bfina voort
durend beschoten; de Europeesche hoornblazer
Volkers werd niet levensgevaarlijk gewond.
Een op 10 Nov. naar Loeboeq Resam en
Telok Reudah uitgerukte patrouille keerde
den volgenden dag terug zonder iets van den
vfiand te hebben bespeurd.
Na den 8sten Nov. werd Loeboeq Resam
niet meer beschoten.
Het volk van de Merangin is volgens be
richten afgetrokken, gedeeltelfik naar ao Boven
Tambeei eu gedeelteifik naar de Boven Batang
A8ei.
Op 11 Nov. brak in Tiga doosoen de
cholera uit.
Tot en met 13 November werden tien Euro-
peeLSche militairen aangetast.
Hiervan overleden de stafschrfiver Tjabring,
do genie soldaten Kuipers, Boer en Keymel
en de fuseliors Sparenberg en CJaefif.
Van 13 op 14 November had zich geen
nieuw geval voorgedaan.
Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-In-
dio zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Met iugang van
1 December 19U1 bij don dienst der opiumrogie:
T y d e 1 y k benoemd: Tot depothouder te
Samarang, de depóthouder te Malaug, J. van Enk;
te Ngaudjoek (Kedin), de ambtenaar op wacht
geld, J. VV. van Mansveldt-, laatstelijk derde commies
bij de* algemeene rekenkamer.
Benoemd: Tot depothouder te Malang (Pasoe-
roeao), do twoede commies bij het departement
van liuauciëu L. van Koetsveld
te Pameka8an (Madoera), de ambtenaar op wacht
geld, B. J. J. A. i^eschaux, laatstelijk grifher bfi
den lundfaad te Toeloengagoeng.
Verleend: Wegens dringeude redenen een
verlof naar Europa buiten bezwaar van den hmde
voor den tijd van zes maanden, aan den griffier
van de landraden te Macassar, Muras, Pangkadjene,
8egeri en Tjnmba, Celebes on Underhoonghedcn
mr. G. J. Nolst Trenité.
Ontslagen: \Vegen9 volbrachten diensttijd
eervol uit 's lands dienst, de houtvester bij het
boschwezen op JavaenMadoera W. tl. van der Haas;
op verzoek wegens ziekte eervol uit zijn be
trekking, de commies op het bureau van den
assistent-resident voor de politie te SemaraDg
C'. U. Leyfeld.
Benoemd: Tot commies op het bureau van
den assistent-resident voor de politie te 8emarang,
de eerete klerk op het residentiekantoor aidaur
A. E. 8chreuder Peters.
Ontslagen: Wegens vertrok eervol als lid
der commissie van beheer der Koniugin-Emma-
stichting, de heer J. E. de Meijier, onder dank
betuiging voor zfin als zoodanig bowozen goede
diensten.
Benoemd: Tot teekenaar bfi de exploitatie
van staatsspoorwegen op Java N. V. Flohr, thans
tijdelijk die betrokking bekleedeude.
Nader toegevoegd: Tot ultimo December
19l)'2, aau deu directeur vaD 'stands Plantentuin
te Buitenzorg, tot bet voortzetten van hetchemisch-
pharmacologisch onderzoek naar de plantenstoilen
van Nederlandsch-lndib, in het bijzonder met het
oog op haar beteekenis voor de geneeökunde, do
militaire apotheker eerste kl. dr. W. G. Boorsma,
zullende hg ook gedurende doze nadere toevoeging
h ia suite vau zijn dienst worden gevoerd.
Bfi hot Kadaster in Nederlandech-Indiö.
Verplaatst: Van de opmetiDgssectie te
Kediri naar de kadastrale bewaring to Batavia,
de adjunct landmeter eersto kl. W. F. H. Broers.
Benoemd: Met ingang van 10 November
1901. tot verpleegster bij bot krankzinnigen
gesticht te Buitenzorg mej. P. H. Kortland, thans
particulier verpleegster.
13fi het op. lager ond. voor Europeanen.
Benoemd: Tot onderwijzer tweede klasse,
J. Stads, thans waarnemend onderwijzer der derde
klasse, vroeger eerstgenoemde betrekking bekleed
hebbende;
tot hulponderwijzeres, mejuffrouw E. M. Oosten-
broek, thans tijdelijk als zoodanig werkzaam.
Tydolijk werkzaam gesteld: Als hulp
onderwijzeres, mejuffrouw H. A. ten Brink.
Overgeplaatst: Van de gemengde school
te Pekalongan naar de school te Tjandi (Semarang),
als eerste onderwfizer, de herbenoemde onderwijzer
der tweede klasse J. Stads;
van de school te Tjiandjoer (Preanger Regent
schappen) naar de zesde school te Batavia, de
onderwijzer der dorde klasse A. P. Vooren
van de zesde school te Batavia naar de school
te Tjiandjoer (Preanger-Regentschappen), de onder
wfizer der derde klasse O. van der Veen.
i' ij d e 1 ij k geplaatst: Aan de gemengde
school to PekaloDgan, de tfidelijke hulponder-
wyzeres H. A. ten Briuk.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Verleend:
Wegens langdurigen dienst een jaar verlof naar
Europa, aan don eersten luitenant dor infanterie
B. F. Franssen Herdersché.
Verleend: Een maand verlof wegens ziekte
naar Bandoeng, aan deu kapitein bij hot tiende
bataljon J. F. Cornelius.
Overgeplaatst: By het twoede bataljon te
Palembang;
de kapitoin bfi het negende bataljon G. R.
Dijkstra, de eerste luitenant bfi het elide bataljon
E. C. Vorwey.
Overgeplaatst: De kapitein der artillorie
G. J. E. Nauta van de dertiende compagnie (vierde
compagnie vesting) artillerie te Batavia naar de
negentiende oompagnie artillerie (compagnie van
Palembang on Benkoelen) te Palembang.
Geplaatst: bfi aankomst in Indiö te Batavia,
de off. van goz. eerste klasse J. A. A. Dool,
koerende met verlof terug en de off. van gez. der
tweede klasso H. A. Hovenkamp, bestemd voor
den dienst bier te lande.
Overgeplaatst: Van Meester Cornelia naar
Tjimahi als kwartiermeester van bet linkerbalf
vierde bataljon, de tweede luitenant kwartier
meester J. A. Lufimes;
van Tjimahi naar Meester Cornelia als kwartier
meester van het elfde bataljon, de tweede luitenant
kwartiermeester W. A. Rotteveel.
Een drama op een kerkhof*.
Te Clarkville, in hefc noorden van Enge
land, vestigde zich in 185? een jong arts,
Arthur Eontcney genaamd, dia or spoedig
een drukke praktijk had. Bij den directeur
der kleine handelsschool, welke in het plaats
je bestond, Feltner, die eenigen tijd to voren
met een mooie jonge vrouw was getrouwd,
was dokter Fonteney spoedig huisdokter,
maar nog meer huisvriend. Het huwelijk tus-
schcn Feltner cn zijn vrouw scheen aanvan
kelijk zeer gelukkig to zijn, maar na eenigen
tijd verspreidde zich het gerucht van het te
gendeel.
Op zekeren dag stierf mevrouw Feltner
plotseling. Algemeen viel het op, dat de di
recteur bij den onverwacht.cn dood zijner
vrouw niet hun huisdokter Fonteney had ge
raadpleegd, maar een geneesheer uit een na
burige plaats, die een verklaring afgaf, dat
oen beroerte plotseling aan het leven van- me
vrouw Feltner een einde had gemaakt. Dok
ter Fonteney had zich wel op het eerste ge
rucht van den dood van mevrouw Feltner
naar de woning van den directeur begeven,
maar was niet toegelaten. In (Jlarkville wer
den de zonderlingste geruchten omtrent do
oorzaken van den dood der directeursvrouw
verspreid en geloofd. Toen de dokter uit de
buurt was verschenen om lijkschouwing te
houden, had dezo zoo vertelde men
de doode reeds geheel gekleed en mrt bloemen
overdekten de kist liggende gevonden, zoo
dat het hem onmogelijk was geweest de oor
zaak van den dood \ast te stellen.
De begrafenis zelve had ook met opvallende
haast plaats. Met het oog op do groote zo
merhitte, welke er hóerschte, had de direc
teur van de bevoegde autoriteit toestem
ming verkregen, van de gewone voorschrif
ten af te wijken.
's Namiddags om rijf uren had de begrafe
nis plaats gehad. Des avonds had de direc
teur in zijn kamer, door welter vensters hij
op het kerkhof kon zien, nog een aantal brie
ven geschreven, maar den laatsten niet vol
tooid. Volgens de mededeelingen zijner oude
dienstbode was Feltner plotseling van zijn
schrijftafel opgestaan, had zijn hoed en een
zwaren, met ijzer beslagen st^k gegrepen en
was naar buiten gesneld. Hij was dien nacht
niet teruggekeerd en de nasporingen, die de
volgende dagen in het werk werden gesteld,
leverden niet het minste resultaat op. Felt
ner was en bleef/verdwenen. Kort na zijn
dood nam dokter Fonteney de ouderlooze
kinderen van Feltner tot zich, deed uun een
goede opvoeding geven en liet op het graf
van mevrouw Feltner ccn sierlijk gedenk-
teeken plaatsen.
Vele, vele jaren waren verloopcn. Dokter
Fonteney had reeds sneeuwwit haar gekre
gen en begon ziekelijk te worden. Hij legde
daarom zijn praktijk neder. Korten tijd daar
na werd hij ernstig ongesteld en spoedig had
hij do overtuiging gekregen, dat lnj het
slechts kort meer zou maken. Hij zond da?--
op een boodschap naar den vrederechtef, met
verzoek om bij hem to komen, daar hij vóór
zijn dood een bekentenis had te doen. Deze
rechterlijke ambtenaar was weldra aanwezig
en toen verhaalde do dokter het_ volgende.
,,Toen mevrouw Feltner was gestorven,
stond onmiddellijk de overtui. ing bij mij vast
dat haar dood geen natuurlijke oorzaak had
gehad. Ik wilde evenwel geen klacht bij de
justitie indienen, maar besloot op mijn eigen
gelegenheid een onderzoek in te stellen of zij
een gewelddadigen dood was gestorven. Den
avond van den dag, dat mevro v Feltner
was begraven, zocht ik in mijn tuinhuis een
spade en een kleine ladder op. 't Was een
donkere, regenachtige avond. Even over tie
nen begaf ik mij in alle stilte' naar bet kerk
hof. Spoedig stond ii* aan den versch opge-
hoogden grafheuvel der overledene.
Ik was destijds een jong, krachtig man, en
zoo duurde het niet lang, of ik had den graf
heuvel verwijderd. Toen begon ik liét graf
opnieuw te delven. Zweetdruppolen parelden
op mijn voorhoofd en de gestadig neervallen
de regen maakte mij doornat. Gelukkig bleef
het evenwel stil rondom mij. Eindelijk had
ik do aarde verwijderd en kon ik de kist
openschroeven. Met behulp van een lantaarn
tje onderscheidde ik het wasbleeke gelaat der
doode. Met inspanning van al mijn krachten
wist ik haar uit de kist te tillen en op den
rand van het graf te leggen. Toenevenwel
begaven mij de krachten en moest ik mij r-p
een zandheuvel, nederzetten, om even te rus*
ten.
Ik had nog een zware taak te vervullen:
het graf te dichten en het lijk mede te dragen
naar een kelder in mijn woning.
"Plotseling beving mij een doodelijkc angst,
die mij het bloed in de aderen deed stollen en
mijn haren te borgc rijzen.. Ik hoorde haasti
ge schreden naderen. Krampachtig omvatte
ik mijn spade. Voor ik evenwel daarop ver
dacht had kunnen zijn, ontving ik een hevi-
gen slag op het oor en den schouder. Mtfb een
kreet van smart vloog ikovereind en staarde
in het van woede verwrongen gelaat van den
directeur. Deze maakte zich gereed een nieu
wen slag toe to brengen. Ik voorkwam hem
echter en sloeg met mijn zware spade naar
den aanvaller. Ik had volstrekt het voorne
men niet hem te dooden, maar ongelukkig'
kwam de slag veel heviger aan dan ik dacht,
de directeur liet zijn stok vallen cn stortte
aan mijn voeten neer. Toen ik mij over hem
heen boog, zag ik, dat de spado hem met
kracht aan den linkerslaap had getroffen,
en dat de slag onmiddellijk doodelijk was ge
weest.
Wat nu te doen"? Ik gruwde van mijn daad,
dieik toch geheel nowillekeurig en slechts uit
tegenweer had bedreven. Tijd tot lang naden
ken had ik evenwel niet. Met veel moeite liet
ik het lijk van den directeur in het graf ne
der. Toen klom ik zelf naar beneden, legde
hefc in de kist, sloot deze en begon daarop
hot graf dicht te maken. Een uur later was
ik met dat alles gereed .Hoed en stok van
den verslagene had ik bij hem in het graf
gelegd.
Toen ik met mijn arbeid gereed was, brak
ee» ontzettende reoenbui losdie meer dan
een uur aanhield en elk spoor van mijn
werkzaamheden uitwischte. Het lijk van de
jonge vrouw had ik met veel moeite mede
naar huis genomen. Den volgenden dag wil
de ik hot desnoodig seceeren. Voordat ik
daartoe overging, ontdekte ik reeds, dat haar
dood een gewelddadige was geweest. Met ccn
stomp voorwerp was haar hersenpan gedeelte
lijk verbrijzeld. Ik sloot het lijk in een ledi
gen koffer en begroef het in den kelder."
Den volgenden dag stierf dokter Fonteney
Zijn verklaringen bleken waar te zijn ge
weest, in den kelder van zijn huis vond men
na eenig graven eon half verganen koffc
waarin het geraamte eener vrouw met ver
brijzelde hersenpan en bij een op het kerk
hof ingesfcpld onderzoek werd wat van den
directeur gevonden, waarvan men de iden
titeit door den ring en het horloge kon vast
stellen'.
De oorlog tusschen Engeland en Transvaal
De correspondent van de Standard" stelt
in zijn bericht over het gevecht van Do Wet
tegen kolonels Wilson en Rimicrton de
macht van den Boerenaanvoerder op 1400
man.
De eerste operatie der Boeren was gericht
tegen een kleine colonne onder bevel van
kolonel Wilson en leidde tot een vrij ernstig
gevecht.
De colonne had tien dagen geleden Heil
bron verlaten en was slechts drie mijlen naar
het Westen getrokken toen zij op dc voor
hoede der Boeren stiet, dio haar opwachtte.
Er volgde een loopend gevecht, gedurende
hetwelk de Engclschen veertien mijlen in
drie dagen aflegden.
Den derden da,g bevond kolonel Wilson
dat dc vijand met een groote overmacht was
gekomen en hij feitelijk omsingeld was door
De Wet's commando. Daar hij niet in raat
was zich te bewegen, zond hij heiiographiseh
bericht om versterkingen. De Wet wist dat
kolonel Rimington aan den noordelijken
oever van de Kliprivier was, doch daar do
rivier gezwollen was, meende hij dat de En-
gelschman op zijn minst drie dagen noodig
"zou hebben om kolonel Wilson ter hulp to
komen.
Kolonel Rimington maakte evenwel gefor
ceerde marschen, na buitengewoon snel i
rivier te zijn overgestoken en viel de Boe
ren bij verrassing aan. Dezo openden hun li
nies en beide Engels.he afdeelmgen vereenig
den zich zonder tegenstand.
Daarop begonnen de gecombineerde colon
nes den terugtocht naar Heilbion. De Boe
ren omzwermden do achterhoede en de fla.i-
ken en maakten het zoo lastig dat een bere
den detachament werd afgezonden om hen
terug te drijven. Terwijl deze mann n in c n
vrij hevig gevecht waren gewikkeld, zag men
een Boerentroep van links naderen die poog
de het konvooi af te snijden. Daar zc on
stuimig opdrongen werd een 'cel van het
bereden detachement teruggeroepen. Toen
gaven de Boeren den strijd spoedig op en
moesten zes wagens achterlaten die zich reeds
in hun macht bevonden. De kracht van den
aanval werd toen do->r den Boerenbev&lheb-
bcr gestadig verminderd, maar hij bleef de
colonnes beschieten, zoodat ze slechts weinig
vorderden.
Op vijf mijlen afstand van Heilbron werd
een kamp opgeslagen. Yreezende ^oor een
nachtelijken aanval, gebruikte kol. Riming
ton een krijgslist. Hij liet de mannen uit
zijn kamp in alle stilte achterwaarts trek
ken, zorgdragende de kampvv^n te laten
branden om de Boeren in den waan te bren
gen dat hij zich nog daar bevond. Dc list ge
lukte volkomen. Des nachts beslopen de Boe
ren wat zij voor het kamp aanzagen en een
half uur lang richtten zij een bevig vuur op
de plaats, waar ze de soldaten vermoedden.
Toen hun vuren verminderde, hieven onver
wacht de Britache soldaten, die meer achter
af waren gelagerd een juichkreet aan, waar
op de Boeren, niet wetende wat hen over
kwam, het hazenpad kozen. Zonder verdere
ongevallen bereikten do Briteche colonnes
daarop Heilbron, na een afwezigheid van
een week.
Uit Pretoria wordt van eergisteren aan
de „Times" geseind, dat Zaterdagochtend
een patrouille onder bevel van kolonel Hol
land het lager van Brand en Coetzee te Pa
rijs, ten zuidwesten van Reddersburg ver
rast, en 6 gevangenen gemaakt he -ft.
Kritzinger bevindt zich nog altijd in het
zelfde deel der Oranjerivierkolonie. Het
laatst word hij met een klein troepje man
nen in dc buurt van Rouxvillo gezien. Den
30sten November had hij zich te Helvetia
van Wessels gescheiden, die, zooals men
weet, de Thabanchulijn is overgetrokken in
do richting der Kaapkolonie.
Do Wet scheen het voornamelijk gemunt
te hebben op do blokhuizenlinie \an Kroon
stad naar Lindley. Vermoedelijk was presi
dent Steyn bij hem.
Uit de verliezenlijst blijkt dat öp 30 No
vember een luitenant en oen minde/re ge
dood en op 3 dezer twee man gewond wer
den. Hefc „gering cijfer der verliezen tij
dens den terugtocht van Heilbron ondanks
het voortdurend „snipen" der Boeren en hefc
in den steek laten en weer hernemen van een
deel van het Engelsche konvooi, zullen we
wel bij stukjes cn beetjes to hooren krijgen.
Zoo stelt do verliezenlijst ditmaal weder
het verborgen gehouden feit in het licht
dat bij Wakkerst room den 6den December
is gevochten, waarbij een Britsch officier
werd gewond, één man sneuvelde en negen
man voor het meorendeel zwaar of doodelijk
werden gekwetst. Twee dagen later werd, ook
bij Wakkorstroom, een man door een „on
geluk" doodelijk gewond.
Den öden December sneuvelde bij Rostp:-n
(bij Boshof) een officier en een man, verder
werden op verschillende plaat n een offi
cier en twee man gewond, terwijl twee man
sneuvelden en een vermist wordt gemeld;
bij Belfast, 7 Dec., 2 gesneuvelden; bij Zand-
fontedn, 1 Dec., vermist 2 man; bij Elands
fontein West gewond 1 mindere, op 6 Deccm
ber.
Zeven man bezweken" aan ziekte.
Kapt. Preferring.
Uit een telegram van Harriemith geda»
teerd 1 December blijkt dat do „Imperial
Light Horse" o. a. ook kapitein Prctoriu#
gevangen heeft genomen.
„Indien dit bericht waarheid bevat zoo
schrijft men aan het „Hbl." dan is dezi
vermeerdering van Kitchener's „bag" wo)
te betreuren.
„Kapitein Pretorius nl. is een der besU
officieren van do Staatsartillcric der Zuid;
afrikaanscho Republiek en van het begil
van den oorlog heeft hij zich door persooni
lijken moed onderscheiden.
„Hiji isevenals zijn vader beroemd
door zijn juist artillerie-schot en in menige®
veldslag bediende hij zelf de Oreusot of de
Maxim.
„Zoowel door zijn bekwaamheid als door
zijn sympathiek karakter heeft hij zich ze©*'
bemind gemaakt bij zijn manschappen en)
ook commandant Trichardt waardeerde zijn
dapperheid en zijn weergaloos fijn schot,
door hem reeds in het begin van den oorlog
tot kapitein te doen bevorderen.
„Toen de Burgers na den slag bij Dalma-
nutha teruggetrokken waren tot bij Nel-
spruit trachtte mevr. Pretorius uit Pretoria'
over Durban en Loren^o-Marqucz haar
echtgenoot te bereiken, maar toen zij in'
laatstgenoemde plaats aankwam, waren de'
Engelschen juist eenige dagen te voren in 't
bezit gekomen van Komatipoort en was zij
dus gedwongen op Portugeesch grondgebied
te blijven Mevrouw Pretorius behoorde tot
de vele genoodigden aan boord var Hr. Ms.
„Gelderland" bij het vertrek van den Staat*
President.
„Toen later een vijandelijke patrouille
door kapitoin Pretorius gevangen werd go
nomen, behandelde hij den vijand zóó goed,
dat de Britsche autoriteiten last gavqn me
vrouw Pretorius ongehinderd door de En,gel
sehe linies te laten pnssoeren. Een escorte
begeleidde haar op den weg naar haar
echtgenoot."
De Groote Raad van het kanton Bern heeft
mot algemeene stemmen besloten aan deBernor
regeering op te dragon In de Bondsvergadering
het voorstel te doen, dat de Bondsraad zich
zal wenden tot de mogendheden om dezen te
verzoeken gemeenschappelijke stappen te doen
tot verbetering van het lot der Boerenvrouwen
en kinderen in do concentratiekampen.
De regoeringsraad Gobat opperde het denk-
boold aan H. M. onze Koningin te verzoeken
haar medewerking te willen verleenen tot het
uitrusten van een expeditie om de vrouwen
en kinderen uit de concentratiekampen weg
te voeren,
Reuter's correspondent op St.-Helena schrfift
dd. 19 November: De 2000 krijgsgevangenen
met bun bewakers, die klaar stonden om van
Kaapstad hierheen te komen, zfiu daar ge-|
houden door het bezwaar der Engolsche,
regeering tegen de overbrenging der vuile
bagage, die do gevangenen gesvoonlfik mede-,
brengen. Zulk reisgoed wordt beschouwd ala
een bron van gevaar voor liet eiland, in ver
band met de te Kaapstad hoerschende pest.
Op 10 October werden er uitgebreide ü.hle-,
tiscbe sports gehouden ter oere van president'
Kruger's verjaardag en ter eore van don ge-,
boortedag van president Steyn, wolke dag wafc%
vroeger valt. Zfi duurden twee dagen ep'
slaagden bfizonder good.
Op den avond van den 12den werd er een
concert gegeven. Het tweede deel van hot
programma bestond uit eeu blfispel, met zang
en muziek, in drie bedrfiven, geschreven door
den heer Houtzagers. Het droeg tot titel:
„Een schaakprobleem." Een der bedrfiven
speelt in het kamp der krijgsgevangenen;
St.-Helena is trouwens.de plaats der hande
ling van het geheele stuk.
Zaterdagavond hoeft kolonel Mackenzie in
de buurt van Carolina een lager verrast en,
daar 13 gevangenen genomen en eenige paarden
en beesten buitgemaakt.
Bennet Burleigh seint aan de „Daily Tele
graph" dat Maandag te Johannesburg nog'
eenige personen, van samenzwering verdacht,
ln hechtenis zfin genomen.
Te Kaapstad is de Q-batterfi van de rfidende
artillerie naar Engeland scheep gegaan. Allo
officieren op één na zfin gewond geweest.
Eenigen tfid geloden is een Boer, Wernicb
geheoten, wegens hoogverraad ter dood ver*
oordeeld, welk vonnis ook aan hom voltrok^
ken is. Thans brengt de „Bloemfontein Post"
bijzonderheden over het strafgeding. Hieruit
blfikt, dat "Wernich terechtstond op een aam
klacht van het overhalen van burgers, diep
evenals hfi, den onzfidigheldseed hadden
afgelegd, om zich weder bfi de commando's
aan to sluiten. Een der getuigen, een zekere'
Nel, zeide, dat Wernich hun gevraagd had,
„met hem uit te vluchten". Hfi zou huQi
aanvoerder zfin. En deze aanvoerder leed zoo
aan rheumatiek, dat hfi de gerechtszaal moest;
worden binnengedragen; terwfil de districta-}
geneesheer verklaarde, dat hfi sedert maanden
in dezen toestand verkeerde. Toch vond hefc
hof, geheel bestaande uit officieren, Wernichj
schuldig, en veroordeelde hem ter dood. Lortf
Kitchener bekrachtigde dit vonnie.
Laffan seinde Dinsdag uit Bloemfontein, dat
700 zoogenaamde vluchtelingen uit de districten
Ficksburg en Ladybrand in do concentratie
kampen van Bloemfontein gebracht wareD,
en dat Zaterdag 115 gevangenen naar Durban"
vertrokken waren, op weg naar Bermuda.
De correspondent van de „Daily Telegraph"
te Johannesburg (Bennet Burleigh) seint, dafci
de Engelschen nu de vrouwen en kinderen opj1
de hoeven laten, ofschoon deze emeeken naar
de vluchtelingen meegenomen te worden. Er'
heerscht groot gebrek onder hen. Van d*
doortrekkende commando's kunnen zfi niettj
meer krfigon. De vrouwen en kinderen, dlq
te Oshoek gevangen werden genomen, waren
meest ergerlfik vuil en ellendig.
Dat die vrouwen en kinderen niet mtf
mogen naar da kampen sa honger moeten
Ifiden op het land (dat de Engelschen verover#
hebben), wfit Burleigh aan de pro-Boers l