koloniën.
buitenland.
Heizigere,
EERSTE K A M E 15.
Ongevallenwet.
Aan de Memorie van Antwoord wordt hot
volgende ontleend:
Het was der Regeering zeer aangenaam,
dat de meerderheid zich met de indiening van
dit wetsontwerp Ingenomen verklaarde. Dat
de handelwijze der Regeering niet algemeen
zou worden goedgekeurd, kon zy verwachten.
De spoed, waarmede dit nieuwe ontwerp
voor de Eerste Kamer werd gebracht, had
niet ten doel, deze tot toegeven te dwingen,
doch de wet nog m deze wetgevende periode
tot stand te brengen, vooral met het oog op
de nog te maken regeling van het hooger
beroep. De Regeering ontkent, dat een kunst
matig opgewekte populariteit is verschaft aan
de ongevallenwet door de verwerping dier wet
door de Eerste Kamer, en dat zy by de be
raadslagingen over 'fc vorig ontwerp in beide
Kamers een weinig toeschietelijke, eenigszins
dreigende houding heeft aangenomen. Uit een
constitutioneel oogpunt was hot haar plicht
geen beloften af te leggen om de tot-stand-
koming der wet in de Eerste Kamer te be
vorderen.
Het was de Regeering aangenaam to ver
nemen, dat ook onder de voorstanders van
een privaatrechtelijke regeling leden worden
gevonden, bereid om hun stem aan dit ont
werp te geven.
Met do voorstelling dor tegenstanders, alsof
de regeling een staatssocialistisch karakter
zou dragen, kon de Regeering zich niet ver-
eouigen. Niet uitsluitend om by mogeiyke
insolvabiliteit van den schuldenaar de vorde
ring op een belastingschuldige te kunnen
verhalen, doclr met het oog op de moeilijk
heid van vereffening van geschillen over ge
vallen langs civielrechteiykeu weg is de rege
ling voorgesteld. Do Regeering ontkent in
gebreke te zyn gebleven eenig motief voor het
rechtsbeginsel der voordracht aan te voeren.
Het eenzijdige van het ontwerp is eon be
denking, die de Regeering begrijpen, maar
met billijken kan.
De ivoorbewerkers zyn niet vergeten, doch
dit bedryf levert uiterst weinig gevaar op.
Hot recht van den workgever om zelf het
risico te dragen of dit over te dragen aan
een vereeniging is geen gunst; de toekomst
zal de waarde er van leeren.
De regeling by bestuursmaatregel, de uit
sluiting van firma's en byzondero personen
by de overneming van het risico, worden door
de Regeering verdedigd.
Betreurend, dat de administratiekfteton
niet geheel ten laste van den staat zullen
komen, verklaart de Regeering niet te mee-
nen, dat zulks noodzakeiyk zou zyn, omdat de
Rijksverzekeringsbank een insteiliDg wordt
van algemeen belang. Een indeeling in ge-
varenkla8S6n ook van ue niet by deeRyks-
bauk aangeslotenen, zal vermoedelijk niet
achterwege kunnen biyven, en ook zy zullen
looniysten moeten houden. Dat dezen ook
hun eigen administratiekosten zullen moeten
dragen, kon de Regeermg met onrechtvaar
dig achten.
TWEEDE KAS1ER.
Grensregeling.
Door de commissie van rapporteurs over
het wetsontwerp tot wyziging van de grens
lusschen de gemeenten 's-Gravonhage en
Ryswyk, is een amendement voorgesteld om
art. 1 van het ontwerp te lezen als volgt:
B De grens van de gemeente 's-Gravenhage
wordt gewijzigd als volgt:
.Beginnende by de bestaande grens tusschen
de gemeenten 's-Gravenhage, Ryswyk en
Voorschoten by den Laakmolen loopt de grens:
Zuidoostwaarts door den Trekvliot, langs
de bestaande grens tusschen Ryswyk en
Voorburg tot de verlengde Broeksloot, 185
meter voorby hot stoomgemaal van den
Noordpoldor en verder:
Zuidwestwaarts langs de Zuidzyde van de
Broeksloot tot aan de Stryp, van hier:
Noordwestwaarta langs de grens van Wate
ringen tot de Korte Laak en ten slotte-:
Noordwestwaarts langs de grens van Loos
duinen tot de bestaande grons van laatstge
noemde gemeente met 's-Gravenhage.
Een on ander strekt om in verband met
bestaande bouwplannen oen betere grens
scheiding te verkrygen.
Suppletoir e Vestingbegrooting 1899.
Sommige leden wezen er op, dat wanneer
de vestingbegrooting voor 1899 met 73,700
wordt verhoogd, het saldo, hetwelk op het
volgend dienstjaar wordt overgebracht en
derhalve ook de middelen tot dekking van
het bedrag van de volgende vestingbegrooting,
met een geiyk bedrag zullen verminderon.
Ook werd de vraag gesteld of het niet
mogeiyk ware geweest, do vertraging en de
oplevering van verschillende werken ter ver
betering van de stelling van Amsterdam te
voorkomen.
naturalisatie van een Chinees.
Naar aanleiding van een der ontwerpen tot
naturalisatie (van Lim Njat Fa) werd opge
merkt in de afdeelingen der Tweede Kamer,
dat naar Chineesch gebruik iemands voor
namen achter zyn familienaam worden ge
plaatst. Mocht de bedoelde persoon van zyn
familienaam „Lim" heeton, dan werd wyzigmg
van hot wetsontwerp gewenscht in dier voege,
dat de familienaam van den te naturaliseeren
porsoon, achter zyn voornamen wordt geplaatst.
Suppletoir e Oorlogsbegrooting 1900.
Men herinnerde er in de afdeelingen aan,
dat op de oorlogsbegrooting voor 1898 een
bedrag van f 64,000 voor geschut werd aange
vraagd, terwyi in de Memorie van Toelichting
werd medegedeeld, dat deze post uitsluitend
bestemd was voor aanschaffing van snelvuur-
geschut voor de forten in de stelling van
Amsterdam. Men vroeg of de in dat wetsont
werp bedoelde snelvuurkanonnen nu tot dat
geschut behooren.
Gevraagd werd waarom de Nederlandsche
fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel
te Amsterdam wyziging van het contraot
omtrent de levering van affuiten hoeft ge
vraagd en waarin deze wyzigmg bestaat.
Yelon verklaarden zich ingenomen met de
opheffing van het detachement militairen
ten behoeve van de bewaking van de ge
stichten te Yeenhuizen, aldaar gestationneord.
Zal het voortaan stationneeren van een af-
deeling der 4de divisie marechaussee te Veen-
huizen uitbreiding van het korps marechaussee
ten gevolge hebben?
Flnanoleelo Kroniek^
Door de onverminderde belangstelling voor
Amerikaaneohe Spoorvegwaarden
was op het gebied van Staats- en locale fondsen
de handel zeer beperkt.
Slechts T a b a k-a a n d e e 1 e n maakten een
gunstige uitzondering. Niet alleen, dat de handel
daarin voortdurend in omvang toenam, doch het
koersverloop bleef ook aanhoudend gunstig. Het
publiek gaat thans op ruime schAal over tot
speculatieve aaokoopen, in anticipatie op gunstige
verwachtingen van de veilingen in het aan
staande jaar.
In Petroleu m-a andeelen liad eenige
handel plaats, vraarby de koersen tamelijke
sliDgering ondervonden, hoewel daarvoor geen
bijzondere aanleiding bestond.
In aaudeelen Nederlan-dsohe Ameri-
kaansche Stoomvaart -werden aankoopen
uitgevoerd in verband met gernehUn vau een zeer
bevredigend dividend over dit jaar.
Groot was de belangstelling voor de verschil
lende waarden der Nederlandsohe Znid-
airikaansche Spoor, waarvan hel onbetaald
blgven der December- on Januan-conpons aan
leiding heeft gegeven tot het vormen van
bcscbermiDgs-comitó's zoowel in Nederland als
in LuiRchlond. Daarby is natuurlijk do tegen
woordige positie der Maatsohappij ler sprake ge
komen en zulien de mededceiingen daaromtrent
op de bonders geen onbevredigenden indruk hebben
gemaakt.
Metallieken waren iets zwakker.
Portugeezen waren eenigezins gedrukt en
onder den invloed van de fiaoociede plannen
omtrent de loenmg, waarover de hcor C'erfiho
met het Paryscüe comité onderhandelende is.
Men is het eohter nog met eens over de ver-
deenng van de douane-rechten, voer den dienst
der nieuwe leening. De Portugcesche regoering
zni echter, indien zp slagen wil, haar voorwaarde
van gelykstelkng der Binnonlandeohe met
de Baitenlandsciio Schuld wel moeten
opgeven. De quaestie van hot Tabake-mouopolie
en hot optreden in die zaak van het Luciiers-
mouopolxo zal eohtor hel eventueel tot-stand-
kumeu der loening met in den weg staan.
Er bestond een gunstiger stemming voor
Turken. De opbrengst der belastingen ten
behoeve van den dienst der Stanueckoid wyst
ben&lve de bydrago van de Tabaksregie een ver
meerdering aan.
Russische Staatsfondsen waren vast
gestemd, doch de omzet was zeer beperkt. De
geringe kooplust zal, daar de berichten omtrent
den gezondheidstoestand vau den Tsaar gunstiger
luiden, waarschgnlyk zyn oorzaak vinden in de
nieuwe Jcocmgsplannen.
Omtrent do Spaansche financiën worden
weer vreemde geruchten vernomen; één daarvan
is van groote beieekenis, want het zou hierop neer-
komon, dat de regeermg er ernstig over denkt
om ue voorgestelde rente-redoctie te laten ver
vallen. Dit de oppositie, die in den laaiaten tyd
krachtiger is opgetredon, maakt de regeering op,
dat hot geheele voorstel als een misgreep moet
worden bescnoowd en zq vooral de Fraoache markt
in hooge mate zou ontstemmen. Aangezien juist
deze de krachtige steunpilaar voor de dpaansche
fonrisemnarkt uitmaakt, ie er natuurlek olies aan
gelegen oui den Jieven vrede te bewaren. Aangezien
echter de oppositie slechts een zeer gering deel
van de bniienlandsche schuld vertegenwoordigt,
mag met belangstelling worden afgewacht, of do
legaetiDg haar eerst ingenomen positie zalbbjven
handhaven.
Brazilië en Uruguay schijuoa met elkaar
op &ospanubn voet te zyn geraakt, althans zou
iedei oogenuiik een verbreking der vriendschap
pelijke betrekkingen iosschen beide landen kunnen
worden vei wacht. Onder deze omstandigheid kon
het koorsverloop barnier Staatsfondsen met gunstig
zyn, er is Jan ook eonige teruggang te melden.
Do Chineesohe financiën beginnen onder
don druk te komen der kolosaolo oorlogslasten.
Voor do eereio maanden zyn de geldmiddelen nog
voldoende om in den dienst der leeningen te
voorzien, doch wellioht zal daarna tot tydelijko
stakiug moeien worden ovorgegann, althans van
aflossing der sohald.
De afdeeling der Amerikaanscbe Spoor
weg waarden had een zeer levendig aanzien,
hoewel toch de omzetten minder aitgobreid waren
dan in de vorige week. Een reactie na de
ongekend willige stemming kon niet uitblyven,
doch de positie der markt ie ontegenzeglyk
zeer vast gebleven. Dit is vooral gebleken nit
den stand dor Amerikaansche geldmarkt, waaruit
de gevolgtrekking kan worden gemaakt dat de
reusachtige bedragen, welke den laatston tyd
naar Amerika zijn verhuisd, voor het grootste
aeel tegen contant geld. zyn opgenomen, zoo
dat slechts oen bescheiden beroep op de
open geldmarkt is gedaan. Dit vooral is een
gunstig bewijs voor den gezonden toentaod, aan
gezien tooh bij mogelijke reactie niet dadelijk voor
een scherpe daling behoeft te worden gevreesd.
De week was rijk aan verBokillonde berichten en
geruchten, zoowel wat dividend-verwachtingen
betreft, als contróle-maalregelen. De bijzonder
heden daaromtrent zyn te uitvoerig, om in dit
kort bestek te worden vermeld, maar het mag
als een streven van groote beteekenie worden
aangemerkt, dat de grooto spoorweg-maatschap-
pyon langzamerhand trachteD, door bet verkrygen
der contröle over aangrenzende spoorwegen, thans
verschillende lijnen tot een groot systeem te
voreenigen cn onder één beheer te brengen.
Bet gevolg daarvan zon dan zijn, dat znlk
een systeem eiken ongewenschteo tarievenstrijd
onmogelijk zou maken, terwyl weer de belangen
der groote systemen onderling te veel uit elkaar
liggen om daarvoor groote tarievenoorlogen te
vreezen. Rynlandsche Bank.
BATAVIA, 80 Oct.-2 Nov.
Den 2Ö8ten October zyn te Djember weder
twee tabak8schuren afgebrand.
Hoewel de tabak verzekerd was, moet de
schade, door den brand geledon, toch aan-
zleniyk zyn. Men vermoedt, dat kwaakwilligen
hier aan het werk zyn geweest, meldt het
,BaL Nbl."
Door don Gouverneur-Generaal van Ned.-Indiö
zyn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Verleend: Wegens
ziekte een jaar verlof naar Europa, aan den voor
zitter van den landraad te Kendal Ibomarangl
mr. G. André de la Porto.
Ontslagen: Wegens volbraohten diensttjjd
eervol uit 's lands dienst, de zoutverkooppakhuis-
meester te Garoet (Preanger Regentschappen) L.
C. Bnon.
Benoemd: Tot voorzitter van den landraad te
Kendal [SemarangJ de voorzitter van den landraad
te Kraksaün (Probolinggoj mr. E. A. Hoefielman;
te Kraksa&n (Probohaggo), de griffier van den
raad van justitie te Fading, mr. J. Schener.
Beiast: Voor den dnor van het aan den leeraar
in de wis- en natnorkonde by do hoogere burger
school te Semarang, G. C. Dibbetz, wegens ziekte
verleend eenparig verlof naar Europa, met de
waarneming dier betrekking, de depothouder by
de opiumregio te Probohnggo W. L. Pilaar;
gedurende de afwesigheid wegens ziekte of
binnenlandsch verlof wegens ziekte van den tiiu-
lai is met de functiën van voorzitter van de land
raden te Pekalongan en tiatang, de buitengewoon
voorzitter van die landraden inr. A. E. VanArkol.
Gesteld: Gedurende den bovenbedoelden tyd
of zooveel korter als zal blyken voldoende te zijn,
ter beschikking van den voorzitter van de land
raden te Pekalongan en Bataug, ten einde met
griffierswerkzaambeden te worden belast, M. E.
YVolfrabe, thans ter beschikking van den buiten
gewonen voorzitter dier landraden.
Teruggesteld: Met ingang van 1 November
1900 voor den tyd van twee maanden tot den rang
van cominies der tweede klasse by den oost- en
telegraafdienst, de commies der eorste klasse by
den dienst Ch. W. Krijgsman.
Benoemd: Tot notaris, tevens vendumeester
te Salatiga (Semarang), de notaris, tevens vendu
meester te Banjoemas, J. Vau Soest;
Met ingang van 1 December 1900, tot tijdelijk
ocbout te Kediri, de opziener voor de politie te
ProboÜDggo, R. Duuglas.
Belast: Met ingang van I December 1900,
mot de waarneming der betrekking van tijdelijk
schout te BTitar [Kediri], de wd. opziener voor
de politie te Pasoeroean, H. F. W. Stronk; tot
tydel.yk schout te Madioon, residentie van dien
naam, de ambtenaar op non-activiteit L. M. Van
Boxtel, laatstelijk waterschout in de residentie
Batavia,
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Overge
plaatst: De eerste luitenant der artillerie YV.
H. C. Hollo, van de tweede compagnie artillerie
[tweede veldbalterijj te Banjoe-Bnoe, bij de eeu-
en-twintigote compagnie ariilerie [vierde veid-
battoryj te Banjoe-Biroe.
Geplaatst: By aankomst uit Nederland: de
eerste luitenant der artillerie J. C. J. Kempees,
by de tweede compagnie artillerie [tweede veld-
bafterjjj te Banjoe-Biroe;
de tweede luitenant der artillerie L. A. M.
WiUemse, by de zevende compagme [eerste com
pagnie vesting] te Semarang;
de tweede luitenant der artillerie H. J. N. Kat,
bij de vijftiende compagnie [vylde compagnie
vesting] artillerie te Willem I.
lINÖEZONI>E?i.
Ycrconiglag „Lcidcns belang"
lot bevorderiag van de belangt-u
dor Inwoners.
Nu mon op elk gebied h9t Gemeentebestuur
voorstellen ziet doen, waarvoor euorino kapi
talen worden vereiseht, kan het niet anders
of men zou veronderstellen en In elk geval
wordt het bewezen dat hot EdelAchtbare
Qemoentebestuur do mooning is toegedaan,
dat onze goede Sleutelstad nog eenmaal
een der grootste plaatsen van Nederland
moet worden. En Indien dat v.erkeiyk tot
de mogelijkheden zou kunnen behooren, zien
de inwoners twee der grootste fouten over
hot hoofd, waarby algemeens medewerking
der ingezetenen noodig Is, en wat halaas zelfs
als Z6«i onschuldig wordt beschouwd. Ik durf
te beweren, dat indien het zoo doorgaat, daar
door absoluut de vooruitgang van Leiden
onmogelyk gemaakt wordt en veel ingezetenen
genoodzaakt zullen worden door de slechte
samonwerking hunner medestadgenooton, dozo
gemeente te verlaten omdat zy niot meer in
hun onderhoud zullen kunnen voorzien.
Naar myn beste meening, is een der grootste
hoofdoorzaken indien Leiden achteruitgaat de
schuld van de inwoners zelf, daar byna ieder
een onze goedo veste afbreekt van a tot z,
want in welko vereeniging, besloten party of
familiekring men zich beweegt, altyd hoort
men Leiden verachten en or op afdingen, waar
door een onbekende, daarby tegenwoordig, de
treurigste indrukken daarvan meeneemt. Het
is een uitgemaakt feit, dat er voor een
Gemeente mets slechter is, dan dat zelfs be
langhebbende inwoners den moed hebben zoo
op hun woonplaats af te dingen en hoewel ik
het mis kan hebben, komt daar naar myn
meening nog by, dat men het een© groote
plan na het andere, maar ter tafel in den
Raad ziet breDgen en hoewel Ik met veel
anderen do werkzaamheid van het Gemeente
bestuur op den hoogs.en prys stel, wekt het
ontevredenheid on komt het my voor, dat wy
die grootsche ideeën alleen te danken hebben
aan verkeerde opvatting der behoefte onzer
stad, misschien omdat op 6 of 8 na alle Raads
leden betrekkelyk vreemdelingen en geen ge
boren Leidenaars zyn, en Hun EdeJAchtbsren
veelal afkomstig zijnde van groote plaatsen,
hun gedachten vry spel latende, Leiden tegen
wil en dank groot wenschen te zien, voor
woike idealen de burgery de vlag moet etry-
ken, waardoor werkeiyk de besluiten dikwijls
tegen den wil der Burgery zyn. Immers, had
men om een voorbeeld te noemen eon publiek©
stemming over het al of met oprichten van
het openbaar slachthuis gehad, dan durf ik te
constateeren dat misschien i/i gedeelte der
inwoners er voor en zeker J/4 gedeelte er
tegen was goweest, te meer daar de uitne
mende keuring uitstekend werkt.
Hoewol ik on velen mot my van harte
wenschen dat wy verkeerd gezien hebben,
vrees ik dat men onzen stad te groot wil
maken, om misschien (de toekomst aal het
leoren) nog kleiner te moeten worden dan
eenige jaren terug on alleen gedoemd haar
groote inrichtingen met schade te-onderhouden
of te moeten opruimen, want al durf ik my
te scharen onder de grootste voorstanders van
vooruitgang, toch moet een ieder eerst toonen
(de goeden met te na gesproken) zelf te willen
medewerken, dat de stad meer draagkracht
krygt en daarna moet men groote Inrich
tingen tot stand brengen, daar Leiden naar
myn meening nog steeds is en biyftt een
Provinciestad, zoolang vele ingezetenen on
meestal behooronde tot de eerste standen
deD bloei daarvan niot helpen bevorderen.
Een der andere oorzaken, waarmede de
voor- of achteruitgang van onze stad tevens
zoo nauw samengaat, wordt ook maar al
te dlkwyi8 door velen over het hoofd gezien;
ik meen nameiyk het biykbaar zoo onschuldig
koopen in andere plaatsen, wat echter een
dringende levensbehoefte van elke stad zelve is.
Het is my en velen anderen bekend, dat enkele
inwoners dat bepaald aan hun gezin ver
bieden, die met namen genoemd zouden kun
nen worden, maar omdat het hier daarvoor
de plaats niet is, wil ik alleen melden dat
onze hooggeachte heer Burgemeester het
koopen buitenaf ten sterkste afkeurt, omdat
ZEd.-Achtbare terecht begrypt dat het een
hoofdquaesti© voor den bloei der stad is en
helaas zyn er onder de groote voorstanders,
om Leiden groot te rnakon, menschen, die
byna geregold elders koopen of laten koopen.
Hot koopen buiten deze gemeente neemt
zelfs zóó schrikbarend toe, dat ik durf te
beweren dat er byna f 200,000 per jaar uit
andere plaatsen hier wordt geleverd, wolko
by een winst van 20 pCt. toch een voordeel
voor de winkeliers zou geven van f 4 0,000,
dat ook onzen werklioden ten goede zou
komen en elk inwoner zou met liefde meer
belasting opbrengen, als hem ook de winst
wordt gegund van de noodig zjjnde artikelen.
Men moet niet uit het oog verhezen, dat
het groote kwaad voor alle neringdoenden on
menschen van andore zaken is, dat ze in
de muizenval zitten en niet wog kunnen, ook
al wordt hun belasting verhoogd (daar yelon
by het reclameeren over hun belasting, niet
wordon geloofd en dan, ten einde het hatelyke
te vermijden om met kan boeken te moeten
komen, maar betalen, behalve dat velen uit
schaamte voor het publiek, niet eens willen
weten, dat ze achteruitgaan) en men voel por-
sonen uit de eerste standen niet durft opslaan
om reden die Heer en eenvoudig zeggen: „dan
verlaat ik Leiden", wat wy burgers niet
kunnen.
Zeer voel ingezetenen zouden met my zoo
recht dankbaar zyn, als de inwoners mede
werkten cm Leidens vooruitgang te bevorderen,
want wat hebben wy hier aan een dokter,
ingeDieur, bankier, ambtenaar of veel andere
heeren met eerste praktyken of betrekkingen,
die al hun geld buiten Leiden besteden en
alleen maar hier z(jn om door en aan ons
geld te verdienen, waaraan elk inwoner toch
indirect medehelpt.
Te weneeben ware het, dat al zulke men
schen Leiden verheten en alle anderen samen
werkten om de stad en haar inwoners te
steunen en krachtig te maken tot bloei van
onze goede Sleutelstad en versterking onzer
neringdoenden, die nimmer moeito sparen.
Het is een uitgozn.takte zaak, dat tegenwoordig
niet éón wmkolier zal zeggen: ik kan dat
niet loveien, ja, zelfs b(j lagere huurpryzen
der magazijnen hier, tegenover grootere plaat
sen zouden zy in staat zyn nog goedkooper te
leveren en al is h&t grievend, toch zal zelfs een
winkelier door z[jn tusschenkomat volgaarne
iets by zyn concurrent in een andere plaats
halen, indien dit door zyn cliönt verzocht
wordt. Dan komt ten minste de provisie nog
in zyn voordeel.
Het is en biyft een onmogelijkheid dat
onze winkeliers zoo'n keus of voorraad kun
nen voorleggen als b. v. die in Den Haag, dat
met Sckevoningen ruim 200,000 inwoners
heeft, dus vanzelf gelijken tred houdt met het
gebruik in verhouding tot het aantal inwoners.
Yereekrikkoiyk afkeurings waar dig vind ik
het, dat enkele winkeliers al zyn het kleinig
heden soms wel iets uit een andere plaats
betrekken; hoe dat te rymen is, begryp ik
absoluut niet. Ik meen toch te mogen ver
onderstellen, dat ieder rnonsch de plaats z(jner
inwoning ter harte gaat en als elkeen zyn
inkoopen ter plaatse verricht, helpt hy onge
merkt, tot zyn eigen voordeel, den bloei van
zyn stad bevorderen; want hoe meer winst
er gemaakt wordt in een stad, hoe meer
belastbaar inkomen er is, wat voor ons allen
de belasting verlicht. Kortom, ieder heeft voor
zich gedeeltelijk de bevordering van den bloei
zyner stad in eigen beheer. Het geachte
publiek laat zich te veel zand in do oogen
strooien, door dat enkele reclame-artikelen
zeer laag, zelfs voor inkoopsprijs worden aan
geboden, om het op andere artikelen dubbel
en dwars te moeten betalen, daar de groote
magazijnen in andere plaatsen, door noodig
zyndo hofhouding, enorm veel onkosten heb
ben, waardoor het voordeel van de grootere
inkoopen voor de particulieren verloren gaat.
Daar n a lezing ovor zoo'n stuk niet meer
wordt gedacht, zou ik zoo gaarne willen
voorstellen of het niet mogeiyk zou z[)n een
vereeniging tot stand te brengen, genaamd
„Leidena belang", waarvan iedereen lid
wordt, die zich verbindt alles te Leiden of
door tussckenkomst van ingezetenen te koopen
en waarhy eenvoudig iedere koop, die door
een onzer wordt gedaan buiten de gemeente,
per advertentie wordt medegedeeld voor zoo
ver dat bekend is, waardoor ieder ingezetene
"zoo iemand, indien zyn betrekking daarvoor
vatbaar is, niet meer begunstigt. Afdoend
was ook zooals in Parys en andere plaatsen
in het buitenland, om van alles wat wordt
ingevoerd een stadsch inkomend recht te
laten betalen; dan hadden wy toch ons
indirect voordeel er van. Hoewel ik gaarne
toegeef als man voor de Yryheid zfjnde
dat het laatste veel te scherp, byna onbe
reikbaar is voorgesteld, wensch ik toch als
oud Leidenaar van ganscher harte dat door
wryving van gedachten, een betere toestand
moge geboren worden en ik maak my sterk
dat, indien zoo'n vereeniging tot stand kon
komen met nader te overwegen, maar goede
begin6ele* en met onzen Burgemeester als
eere-voorzitter aan het hoofd, het workeiyk
ten nutte van Leiden kon zyn, daar het doel
van pLdidens belang" zou zyn meer
tevredenheid voor zlchzelven en liefde voor
zyn stad te kweeken en haar bloei te be- t
vorder**.
Deze vereeniging zou zonder kleur te be
kennen uit de kern dor burgery kunnen be
staan, waaruit wy onze Raadsleden zouden
kannen kiezen.
Den ingezetenen, die hiermede instemmen,
wordt verzocht onder het motto „Leidens
belang" hun kaartjes te zenden aan het
Bureel van het Leidsch Dagblad, dat ze my
wel zal willen ter hand stellen, waarna by
genoegzame deelneming een vereeniging kan
opgerioht worden.
Beleefd bedank ik U, M. d. R,, voor de
verleende plaatsruimte.
Ijiidk*, 30 November 1900. Dl
Fraukr[]l(,
Onder de redenen, die de regeering hadden
doen besluiten, de interpellatie van don na
tionalist Dónis over haar plannen betreffende
een optreden ten gunste van Transvaal door
het voorstellen van oen scheidsgerecht, te
weigeren, noemt de „Siècle" ook deze, dat
Kruger zelf in do gesprekken met de ver
tegenwoordigers van de regeering en vooral
met Delcassó, zulk een initiatief niot verlangd
heeft. Kruger tracht zich vooreerst zelf op
de hoogte te stellen van de meeningen der
officleele personen, en zal dat ook in andere
landen 'doen. Eerst na dit onderzoek zal hy
er toe besluiten officieel© stappen te onder
nemen en bepaalde voorstellen te doen. In
den ministerraad had, volgens het blad van
Yves Guyot, Delcassó wederom zyn reeds
vroeger in de Kamer en in den Banaat om
schreven standpunt ingenomen, dat Fraakryk
niet het initiatief kon nemen tot het aan
roepen van een scheidsgerecht en de minister
raad had ook ditmaal weder dit standpunt
gebiliykt.
In tal van Parysche bladen wordt mede
gedeeld, dat kapitein Alfred Dreyfus z(jn villa
te Coligny, in Zwitserland, verlaten heelt en
dat hy met 2 anderen te Parys is aangekomen,
terwyl zyn vrouw met de beide kinderen in
Zwitserland is achtorgebleven. Hy zou te Parys
geruimen tyd biyven en vervolgens naar
Zwitserland terugkeeren. De nationalistische
bladen meenen, dat dit moet leiden tot onver
wijlde heropening der campagne voor eer
herstel.
De commissie uit den Senaat, belast met
een onderzoek van het amendement vaa de
heeren Piot en Bernard, strekkende om de
belasting te verminderen naarmate het aantal
kinderen der belastingplichtigen grooter is,
heeft in beginsel de degressie goedgekeurd,
en den Senaat zal een uitvoerig rapport worden
overgelegd.
lAoltfië.
De Kamer verwierp gisteren met 77 tegon
61 stemmen en 3 onthoudingen een motie van
den heer Delvaux, waarin gezegd wordt, dat
de afschaffing van de dienst vervanging in het
leger de eerste en voornaamste oizch moet
zyn van elk stelsel van legerorganisatie.
De „Patriote" publiceert bijzonderheden
over een anarchistisch militair komplot in
Bouillon (provincie Luxemburg). Twintig sol
daten van de regimentsschool van het 9de en
12de linie-regiment hadden sedert Juli een
anarchistische groep gevormd. De vergaderin
gen hadden in een achterkamer van een kroeg
plaats, waar thans wapenen van alle soorten
en anarchistische geschriften gevonden wer
den. Een onderofficier zou met arsenicum
vergiftigd, een geesteiyke doodgeschoten, de
burgemeester met een dolk vermoord woraen.
Toen de soldaat, die wasr aangewezen om den
geestelyke te vermoorden, op het laatste
oogen blik aarzelde, besloten de anderen hem te
dooden. De bedreigde bracht de zaak aan het
licht. Onmiddeliyk werden acht hoofdschuldi
gen in de kazerne opgesloten. Tot 's morgens
vier uren zongen z(j de Marseillaise en Car
magnole en nepen: JLevo de anarchie Verschei
dene revolutionnairen trachtten 's nachts de
gevangenisdeuren open te breken. De wacht
vuurde en verdreef hen. De gearresteerden
bekenden voor den kapitein. Het schandaal is
des te grooter, omdat ook zonen van staats
ambtenaren er by betrokken zyn. De burger-
lyke justitie heeft eveneens een onderzoek
ingesteld.
Ycveeeifde
Sedert de oorlog op de Phiiippyaen ont
brandde, hebben de republikeinen onophoude
lijk verzekerd, dat slechts de moreele steuu,
dien de opstand In de Vereemgde Staten vond,
diens leven verlengde, en dozynen officieel©
stukken zongen hetzelfde lied. In de verkie
zingscampagne was het een hoofdargument,*
dat op een sterke betoogiug van vertrouwen
voor Mc. Kinley spoedig de totale instorting
van den tegenstand van de Filipino's zou vol-
gen. De minister van oorlog Root oponJe zelfs
reods vooruitzichten op een vermindering van
het leger. Zoodra echter de republikeinscha
overwinning behaald was, kreeg men een
ander inzicht in de zaak. Thans wordt aan
een wet gewerkt, die het geregelde leger van
65,000 op 100,000 man verhoogt, met een
minimum van 60,000, en van een plan van
generaal Miles, die een permanente krygs-
macht van 80,000 man wil vormen, en daarby
den President de bevoegdheid wil gaven, nog
20,000 man in dienst te nemen als hy dat
noodig acht; maar in plaats van de hoop op'
een vreedzaam einde, heeft men oen krachtigon
winterveldlocht voorgenomen, evenals dien
van het vorige jaar, maar nog uitgebreider.
Uit Manilla komt het bericht, dat de ver
kiezing van Mc. Kinley geon merkbare* Indruk
op do Filipino's gemaakt hooft, en Root is
plotseling van meening, dat de „rooverbonden",
waarin zich het vyandeiyke leger sedert een
jaar zou hebben opgelost, ook voortaan nog
wel last zullen veroorzaken. In plaats, zooala
sedert maanden was aangekondigd, m6t de
terugzending van de vry willigere reeds in de
maand November te beginnen, is het onver
wachts noodig geworden zo ondanks een
versterking van de bezettingen mot ongeveer
10,000 man geregelde troepen in het veld te
houden. In het jaarrapport van den oppsr-
bevelhebber op do Philippynen, Mc.
Arthur, wordt gezegd, dat het succes van de
guerilla, van de eenheid onder de Inboorlingen
afhing, en deze eenheid wordt veer de eerste
maal officieel erkend.
Deze eenheid maakte het voor do Amerikanen
noodig ln plaats van de 63 militair© posten,
die een jaar geleden bestonden, er 493 te
houden. In 10 maanden werden dan ook 268
Amerikanen gedood, 760 gewond en 66 ge
vangengenomen in tal van gevechten. Yan
63,284 man waren in Juni 6563 ziek, en de
sterfte neemt voortdurend toe. 995 man zyn
in hot eerste half jaar gestorven.
die met den trein van 5.5 naar Amsterdam
of 6.48 naar Utrecht vertrekken, vinden aan
het station in de kiosk reeds het Ixeidaeli
Dagblad met de laatste telegrammen»