(Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
;VN\ 12399
A\ 1900
I PRIJS DEZER COURANT:
yoor Leiden per 3 maanden, f 1.10.
t" ''"Franco per post1.40.
Afzonderlijke Kommora 0.05.
PRIJS DER. AD VERTEN TIEN:
Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel moor f 0.17J. Grootore
letters naar plaatsruimte. - Yoor liot incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Officieel© Kennisgeying;.
Inkomstenbelasflog;
Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen
Ia her.nneriDg, dat met 31 Joli a. e. do eerste
tormijn vervalt van de I nkomstonbelasting,
dienst 1906, en dat alzoo op don laten Augustus
a. s. minstens één zeBde gedeelte van den aanslag
moet zijn voldaan.
Zij noodigen mitsdien belanghebbenden uit, om, ter
voorkoming van vervolgingekoeten, tot de betaling
I van het verecbuldigde ten kantore van don Gemeente-
lOntvanger over te gaan.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Beiden, H. O. JUTA, WethM loc.-Burgemeester.
37 Juli 1900. VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 27 Juli.
By de door Burgemeester en Wethouders
alhier gehouden openbare aanbesteding van
„het verbouwen van de Bewaarschool aan de
Scheistraat" is ingeschreven door de heeren:
J. J. Lolkes de Beer f 4250, Nicol. Kloos
f 4020, Joh. Christiaanse f 3996, P. J. Harte-
veld f 3990, W. v. d. Hoogt f 3980, J. W.
Heeswyk f 3914, G. Th. v. d. Spek f 3897,
M. Couvóe f 3870, J. Visser f 3790, H. v.
Leeuwen f 3700, T. Spruytenburg firma v.
Erkel f 3629.50, Joh. Boom 3502, Jac. Bink
f 3473, C. v. Brakel f 3449, D. Kooreman
f 3420, A. Smittenaar f 3380, allen wonende
te Leiden. Het werk is aan don laagsten in
schrijver gegund.
Het verslag der commissie, van 1 Aug.
1899 tot 1 Aug. 1900 te Leiden belast ge
weest met het afnemen der practische examens
van apotheker (tweede zitting), is opgenomen
In de Staatscourant van heden.
In het verslag wordt o. m. gezegd: Van
de twee candidaten, die tot het einde toe aan
het examen deelnamon (drie trokken zich in
den loop van het examen terug), werd één
afgewezen en één na toelating bevorderd tot
apotheker. De uitkomst van het examen in
de receptoorkunst bevestigde de commissie
opnieuw ia haar overtuiging, dat de tegen
woordige wfize van opleiding der,aanstaande
apothekers in dit vak onvoldoondo^ is.
Voor het examen. Hoogduitsphe"taal lager
onderwijs is geslaagd de heer J. Th. Rinkema.
In ons vorig nommer werd gemeld, dat
ds. J. Nierstrasz, te Leiderdorp, 24 Aug. a. s.
den dag hoopt to herdonken, waarop hy 25
jaren geleden het predikambt in de Ned.-Herv.
Kerk aanvaardde. Dit moet zyn 29 Augustus.
ZEw. aanvaardde de Evangelie-bediening to
Krabbendyko, vervolgens stond hy te Burum
(Fr.), Hykorsmilde, Goénga c. a. en sedert
6 Juli 1890 te Leiderdorp. Op 2 Sept a. s.
des namiddags te halfdrio hoopt hy een ge
dachtenisrede te houden,
In een vergadering der Nederlandsche
Vereeniging tot bescherming van vogels, go-
houden te 's-Gravenhage, is besloten tot
etatutenwyziging, in verband met het voor
nemen tot oprichting van onder-afdeolingen
over het geheele land. Het jaarverslag over
1899 1900 werd goedgekeurd. Tot nieuwo
bestuursleden werden gekozen do freules Van
Citters en Van Heemstra, benevens de heeren
dr. J. Büttikofer en mr. Den Beer Portugael.
Tot eoreleden werden benoemd der Vereeniging
•de heeren Ch. Ohlsen to Rome, dr. Fatio te
Genève en Graaf du Perier de Larsan to Bor
deaux on van het bestuur jhr. mr. W. F.
Rochussen, Staatsraad te 's-Gravonhage.
Vervolgens werden o. a. nog eenigo mede-
deelingen gedaan betreffende de vooruitzichten
j eoner internationale wetgeving tot bescherming
van vogels.
Bedankt is voor het beroep naar de
Ned.-Herv. Gem. te Blauwkapel door den heer
T.Lekkerkerker, predikant te Kockengen (Utr.).
In een gisteravond te Amsterdam ge
houden vergadering van Amsterdamsche jour
nalisten is besloten een afdeeling Amsterdam
van den Nederlandschen Journalistenkring te
stichten. Aan een commissie, bestaande uit
tnej. H. Hendrie en de heeren mr. G. Keller Jr.
en H. Tersteeg, is het ontwerpen van statu
ten voor do afdeeling opgedragen.
Heden zullen HH. DD. HH. prins en
prinses Heinrich van Waldeck by Hare
Majesteit op Soestdyk dejeuneeren.
Men meldt, dat het hospitaal-kerkschip
#De Hoop" naar zee is vertrokken.
De heer J. M. Vermeys, hoofd-commissaris
van politie te Utrecht, herdacht gisteren den
dag, dat by 50 jaren dient als commissaris
van politie.
Na een paar jaren als klerk by de politie
te Rotterdam werkzaam te zyn geweest, werd
hy, toon hy den vereischten loeftyd had be-
reikt, op 1 April 1846 tot inspecteur van
politie aldaar benoemd, en daarna by Konink-
lyk besluit van 26 Juli 1850 aangesteld tot
commissaris van politie en waterschout te
Vlissingen, welke betrekking hy neerlegde
toen hy by koninklyk besluit van 10 October
1866 werd benoemd tot hoofdcommissaris van
■politie te Utrecht in de plaats van den toen
overleden mr. W. Van Goudoever. Thans is
de jubilaris nestor der commissarissen van
■politie in Nederland en heeft allor hoogachting
en toegenegenheid weten te verwerven. (U. D.)
De minister van waterstaat, handel en
nyverheid brengt ter kennis van belangheb-
benden, dat in den loop der maand September
'a. s. voor de vervulling der betrekking van
adspirant-ingenieur van den Ryks waterstaat
«en vergoiykend onderzoek zal plaatshebben.
got dit onderzoek worden toegelaten Neder
landers, die een voldoend examen als civiel-
ingenieur hebben afgelegd aan de Polytech
nische School te Delft, mits zy' op 1 Januari
e. k. niet ouder zyn dan 28 jaar. Nadere
byzonderheden vindt men in de BSts.-Ct."
van heden.
Dr. H. M. Van Nes, predikant te Rot
terdam, heeft het beroep als predikant by de
Ned.-Herv. Gemeente te 's-Gravenhage aan
genomen.
De heer G. Blauw, die zes jaren by de
Zuid-Afrikaansche Spoorwegmaatschappij als
ambtenaar werkzaam was, is onverwachts by
zyn ouders te Irnsum (Fr.) teruggekeerd.
Het vertrek uit Pretoria had hem veel moeite
gekost.
De heer J. Wieling, uit het Friosche dorp
Knype, die ook als ambtenaar by genoemde
Maatschappy werkzaam was, heeft aan zyn
zuster in Engeland medegedeeld, dat hy ge
vangengenomen is, doch spoedig by zyn ouders
te Knype hoopt terug te keeren.
Op grond van toeneming der dagelyksche
werkzaamheden op de gemeentolyke slacht
plaats te Amsterdam stollen B. en Ws. voor
de jaarwedden van enkele ambtenaren en
beambten van het abattoir te verhoogen en
het personeel uit te breiden. De maximale
jaarwedde van den hoofdkeurmeester wordt
dan f 3000 met genot van vrye woning, die
van den boekhouder en den keurmeester 1ste
klasse f 2000, van den marktmeester
f 1600 enz.
Benoemd is tot leeraar in de scheikunde
aan de H. B.-S. to Veendam, dr. W. Reynders.
Do minister van binnenlandsche zaken
brengt in de „Sts.-Ct." tor kennis van belang
hebbenden, dat met 1 September a. s. te ver
vullen is de betrekking van leeraar in de
Staatswetenschappen aan do Ryks hoogere
burgerschool met 5-jarigen cursus te Gouda.
Jaarwedde f 650.
Zy, die voor dezo betrekking in aanmerking
wenschen te komen, gelieven zich vóór 9
Augustus a. s. aan te melden by den inspecteur
van het middelbaar onderwys, dr. J. Campert,
te 's-Gravenhage.
In de gisternamiddag gehouden zitting
van don gemeenteraad te Rotterdam, deelde de
burgemeester mede, dat het door hom uitge
vaardigde verbod van samenscholingen, Woens
dag door hem was ingetrokken.
Een tweede verblijdende mededeeling was,
dat do rekening over het dienstjaar 1899 sluit
mot oen batig saldo van ƒ660,740.89, of, na
aftrek van enkele posten met een zuiver saldo
van f 512,862.16.
Overigens is de geheele zitting ingenomen
door oon debat over een reeds vroeger aan
gestipte quaestie.
De commissie van toezicht op het lager
onderwys heeft in haar verslag een zinsnede
geplaatst, die er op aangelegd scheon, de
voorstanders van het byzonder onderwys te
ontstemmen. Men kon er nml. zonder verdere
toelichting in lezen, dat hot onderwys op ver
scheidene byzondere, voornamelyk R.-K.
scholen, te wenschen liet.
Do vereeniging voor R.-K. onderwys wendde
zich dadelyk tot don Raad met het verzoek
by de commissie aan te dringen op nadere
motiveoring dezer zinsnede en dat B. enWs.
die meening eenigermate deelden, kon wol
daaruit blyken, dat zy zonder een opdracht
van den Raad af te wachten, uit zichzelf
praeadvies uitbrachten, al bepaalden zy er
zich ook toe den adressanten hun bemiddeling
by de commissie aan te biedon.
Do heer Kraemer hoeft gisteren aanleiding
gevonden, om in een uitvoerige rede te wyzen
op do wenscheiykheid, dat de commissie wat
meer precies in haar critiek zou zyn, wyi
thans alle 59 byzondere scholen, op een paar
uitzonderingen na, zich de beschuldiging
zouden kunnen aantrekken. De heer Kraemer
liet geheel rusten de vraag of het standpunt, dat
de Raad aan de Commissie van Toezicht niets
kon opdragen, juist is, maar wel degelyk
meende hy, dat do Raad er belang by heeft
om den toestand, waarin het onderwys in de
gemeente verkeert, nauwkeurig te kennen,
om met to meer klem over noodige ver
beteringen te kunnen oordeelen, waarom hy
een motie voorstelde, waarin de Raad de
wenschelykheid uitsprak van het ontvangen
van nadere inlichtingen van de commissie en
daarom B. en Wa. uitnoodigde, daarop by
haar aan te dringen.
Èn door den wethouder van onderwys ön
door den voorzitter werd die motie met eenig
vuur bestreden.
Do heer Samson wees er op, dat de voor
standers van het byzonder onderwys, die op
nadere inlichtingen aandrongen, daarmede
geheel het risico van eventueel minder gron
dige rapporten droegen. Evenmin was ver-
wyzing naar de commissie byzonder troostrijk
voor de adressanten, omdat zy dan de in het
publiek gedane beschuldiging niet konden
ontzenuwen, vooral nu Liet een officieel stuk
betrof.
Eindelyk verklaarde ook de voorzitter der
commissie, dat het moeilyk voor de commissie
was om namen te gaan noemen en dat zy
zich liever op haar oude standpunt hield, om
met hoofden van byzondere scholen te corres-
pondeeren.
De motie van den heer Kraemer werd ten
slotte met 17 tegen 13 stommen verworpen.
In een te Utrecht in het Militair Tehuis
-gehouden vergadering van leden en begunsti
gers van hot Gymnasium te Zotten is besloton
deze onderwysinrichting met 1 Sept. a. s.
over te dragen aan den rector dr. W. H. Kramer,
die haar onder toezicht van curatoren met de
leeraars zal voortzetten.
In plaats van den heer R. Mulder, die
tydely'k benoemd is tot docent in do classieke
letteren aan het Instituut „Noorthoy", te
Voorschoten, Is tot leeraar aan het Gereform.
Gymnasium te Amsterdam benoemd de heer
Van Bleek, te Rotterdam.
Biykens by het departement van marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserdekschip
„Koningin WiLhelmina der Nederlanden", onder
bevel van den kapitein-ter-zoe L. A. H. Lamio,
26 dezer van Hongkong vertrokken, en Hr.
Ms. torpedoboot „Scylla", na dezer dagen te
Poplar (Londen) te zyn in dienst gesteld onder
bevel van den luitenant-ter-zee 1ste kl. W.
C. J. Smit, 25 dezer van Gravesend vertrokken
en 26 dezer te IJmuiden binnengekomen.
De luitenant ter zee der 2de klasse M.
Wyt, behoorende tot de rol van Hr. Ms.
wachtschip te Willemsoord en gedetacheerd
aan boord van Hr. Ms. instructieschip „Gier",
wordt met 28 dezer op non-activiteit gesteld
en alsdan vervangen door don luitenant ter
zee der 2de klasse R. Van Leent.
De kolonel J. T. T. C. Van Dam van
Isselt, gouverneur dor Kon. Mil. Academie te
Breda, is bestemd om 1 November a. s. op te
treden als inspecteur van het mil. onderwys
te 's-Gravenhage. (N. R. Ct.)
Boskoop. Een werkman, alhier, die een
kruiwagen voortduwde, werd plotseling onwel,
waarsckyniyk door de warmte, en viel bewus
teloos neer. Hoewel de man naar huis werd
gedragen en geneeskundige hulp zoo spoedig
mogelijk verleend werd, was de ongelukkige
binnen enkele uren overleden.
Haarlemmermeer. De verwachtingen van
den te velde 6taanden oogst binnon deze
gemeente in 1900, zyn als volgtRogge, goed
gerst, tamelyk goed; tarwe, middelmatig;
haver, goed; erwten, vry goed; boonen, vlas
en kanariezaad, goed; karwei, slecht; mosterd
en blauwmaanzaad, good; beetwortelen, middel
matig; wortelen, goed; vruchtboomen, minder
dan middelmatig; houtgewas, goed; vee, ge
zond, goed; weiland, goed; hooiland, tamelyk
goed; klaverland, goed.
llazorswoudo. Een paard van den land
bouwer H. P. S.f dat met een zyner natuur-
genooten voor den mestwagen stond, scheen
van tyd tot tyd last van duizelingen te hebben.
Den heelen dag was het beest al niet lekker
geweest; maar tegen den middag raakte het
geheel de kluts kwyt, tuimelde om en viel
in de sloot. De kar en het andere paard
volgden onwillekeurig en vielen boven op
hot zieke dier. De voerman J. F., die onmid-
dellyk van zyn zitplaats was opgesprongen,
trok zyn mes, om los te snyden wat aan
de beesten hinderlyk kon zyn by het ademen,
haalde den kop van het onderste paard boven
water en meende op die wyzo de dieren voor
hun meester te behouden. Er was echter voor
den eersten drenkeling geen raad meer
het paard was dood.
Hoe vraatzuchtig do ratten zyn, bleek
gistermorgen opniouw. De heer J. Van D.,
landbouwer in de Hoogevoen, verblydde zich
in het bezit van 27 kuikens, die door oen
kalkoen waren uitgebroed. Toen de boor
's morgens naar den welstand der diertjes
onderzook ging doen, vond hy ze alle wreed
aardig vermoord en door de ratten opgevreten.
Do timmerlieden en metselaars, werk
zaam aan de in aanbouw zynde boerenwoning
van den heer A. Van G., hebben gistermorgen
om nogen uron het werk gestaakt, daar de
baas weigerachtig gebloven was om hun eisch,
lil. hoogor loon, in te willigen. We hebben
das voor de eerste maal ook onze strike en
al geloovon we niet, dat de militaire macht
voorloopig noodig zal zyn, daar de stakers
onmiddellijk naar andere gemeenten zyn ver
trokken om hun diensten aan te bieden, toch
mogen we deze gebeurtenis, hoe gering ook
in schyn, als een wenk beschouwen. Als or
nog billyke grieven zyn weg te nemen, doe
men het liever vry willig dan later gedwongen
to worden.
Voorschoten. Dinsdag 81 Juli,'s avonds te
halfacht, wordt alhier een vergadering gehouden
van den Raad, waarin de volgende punten
aan de orde zyn:
lo. Ingekomen stukken. 2o. Vaststelling
van den staat van oninbare posten en restanten.
3o. Aanbieding der gemeente-rekening. 4o.
Voordracht College van Zetters. 5o. Crediet-
aanvrage brandspuit-beproeving. 6o. Voorstel
tot het verleenen van gratificaties aan onder-
wyzond personeel. 7o. Reclames hoofd, omslag.
Naar vernomen wordt, zal de Kon. Ned.
Goud- en Zilverfabriek van de heeren J. M.
Van Kempen en Zoon door by bouw aan-
zieniyk worden uitgebreid.
Zocterwoude. Door den burgemeester ie
een openbare vergadering van den Raad
belegd tegen Dinsdag den 31sten Juli a. s.,
des voormiddags te halfelf, waarvan do agenda
luidt: lo. Ingekomen stukken. 2o. Vaststelling
der begrooting voor de rustende Schuttery
voor 1900. 3o. Voordracht voor 2 leden van
het College van Zetters. 4o. Verordening tot
heffing van een hoofdeiyken omslag. 5o. Aan
bieding en vaststelling der gemeenterekening
over 1899. 6o. Reclames tegen den aanslag
in den hoofdelyken omslag.
Zekere v. d. P., landbouwer^knecht aan
den Vliet alhier^is vermoedolyk by het over
zwemmen van dat water verdronken. Zyn
lyk is gisteravond gevonden.
De rekening dezer gemeente over het
dienstjaar 1S99 is aan Burg. en Weths.
overgelegd en levert een batig saldo op van
ongeveer f 3400.
KIESWET.
Verschenen is het afdeelingsverslag der
Tweede Kamer, omtrent het ontwerp houdende
nadere wyziging van eenigo bepalingen der
Kieswet.
Enkele leden keurden af, dat de minister
van binnenlandsche zaken herhaaldeiyk be
proeft op vóór korton tyd ten gevolge van
voorstellen zyns ambtsvoorgangers tot stand
gekomen regelingen terug te komen. Hiertegen
werd o. a. herinnerd, dat velen reeds vóór
het tot stand komen der bestaande Kieswet
hebben betoogd, dat de daarin vervatte rege
ling niet mocht worden beschouwd als van
duurzamen aard.
Verscheidene leden waren van oordeel, dat
het ontwerp de grenzen eener technische her
ziening oYerschrydt. Het ontwerp gaat in wer
kelijkheid veel verder dan betere verwezen
lijking van do bedoeling der bestaande wet.
Het strekt tot het govon van een andere uit
voering van art. 80 der Grondwet, dan in de
wet van 1896 is nedergelegd. Veeleer schynt
het voorstel een poging om het aantal kiezers
zoover uit te breiden als in de bostaande om
standigheden mogelyk is.
Anderen hadden bezwaar togen hot wets
ontwerp, omdat zy de strekking daarvan te
beperkt achten. Men zou prysstellen op
motiveering van de verklaring der Regeering,
dat zy zich niet geroepen acht het kiesrecht
als politiek vraagstuk aan de orde to stellen,
daar naar hot inzien dier leden voor een
principieele kiesrechthervorming alle reden
zou hebben bestaan. Hot Ministerie heeft,
meenden zy, ondervonden, dat met een zoo
ondeugdelyk kiesrecht als het bestaande
afdoende hervorming op sociaal gebied niet
is te verkrygen. Een voorstel tot herziening
der Grondwet was daarom beter geweest.
Wyziging van do bepalingen der Grondwet
omtrent de wyze van verkiezing van de leden
der beide Kamers, werd door deze leden
dringend noodig geacht. De regeling van het
kiesrecht voor do leden der Tweede Kamer
behoorde aan den gewonen wetgever over
gelaten te worden, terwyl de keuzo der leden
van de Eerste Kamer in elk geval moest
ontnomen worden aan de Provinciale Staten.
Althans had van den Minister mogen verwacht
worden een voorstel in den geest van het
ontworp-Tak van Poortvliet, waarvan hy een
warm voorstander is, opdat het kiesrecht
worde losgemaakt van den aanslag in de
belastingen. Zy betoogden verder, dat de uit
breiding van het kiezerskorps te onbeduidend
was, dat het lot van hot wetsontwerp voor
hen, die een ruime uitbreiding verlangen,
vry wel onverschillig moet zyn.
Men behield zich het recht voor, amende
menten aanhangig to maken tot opneming
van andere dan reeds in de wet voorkomende
kentoekenen.
Betoogd word, dat alleen door herziening
der tabel eon regeling van het kiesrecht ver
kregen kan worden, welke dat recht in zoo
ruime mate doet deelachtig worden aan hen,
die thans dat kiesrecht nog niet bezitten, als
noodig is om te voorkomen, dat niet weder
binnen zeer korten tyd een nieuwe herziening
der kieswet vereischt wordt.
Ook in andere opzichten word het ontwerp
te beperkt geacht, o. a. dat vastgehouden
wordt aan den eisch van eenmaal verhuizen
in het jaar en aan don eisch, dat het inkomen,
dat op kiesrecht aanspraak geeft, achtereen
volgens moet verdiend zyn by een of tweo
personen of ondernemingen en niet goiyktydig
by tweo of meer. Eindelyk had kunnen zhu
voorgesteld, dat het inkomen van de vrouw
en van inwonende kinderen beschouwd wordt
als oen deel van het inkomen van het hoofd
van het gezin.
Een aantal leden kon zich daarentegen met
het standpunt, door de Regeering ingenomen,
vereenigen. Beperking van het ontwerp tot
technische wyzigingen was in overeenstem
ming met de herhaaldelyk door het Ministerie
afgelegdo verklaringen. Van het tegenwoordige
Kabinet, dat in zekeren zin als een ministerie
vaQ fusie kan beschouwd worden en dat het
kiesrecht als politiek vraagstuk steeds bulten
zyn programma hield, mochten geen verder
strekkende voorstellen verwacht worden.
Met dit oordeel stemden ook in de leden,
die tegen do bestaande regeling van het kies
recht principieele bedenkingen hadden en dit
stelsel als vicieus beschouwden.
Verder werd betoogd, dat alleen door invoe
ring van algemeen stemrecht een einde kan
worden gemaakt aan de klassebevoorrechting,
welke ten gevolge van de bestaande kieswet,
de politiek beheerscht. Overheersching van de
andere klassen der maatschappy door do werk
lieden is niet te vreezen wegens het groote
verschil van meeningon, dat de werklieden
verdeeld houdt.
Hiertegenover werd aangevoerd, dat het
kiesrecht alleen behoort te worden toegekend
aan hen, die, onverschillig of zy werklieden
zyn of niet, oeconomische zelfstandigheid
bezitten.
Maar hot kiesrecht moet niot dienen a's
middel om utiu. de werklieden door middel der
wetgeving materioelc voordeelen te verschaften
zooals naar het schynt door de aanhangers,
der sociaal-democratische party wordt ge-
wenscht.
In de tweede plaats werd door sommige
leden het huismanskiesrecht aanbevolen.
Door, leden, die betoogden, dat velen op het
verkrygen van kiesbevoegdheid volstrekt geen
prys stellen, werd do invoering van kiesplicht
besproken.
In een der afdoelingen werd door den heer
Van Gilse een nota betreffende de evenredige'
vertegenwoordiging voorgelezen en ingediend,
welke by het verslag is gevoegd.
Tegen dat stelsel werd in die afdeelingen'
aangevoerd, dat het gericht is op vertegen
woordiging van donkboelden, maar dienten
gevolge tot vermeerdering van den invloed
van staatkundige partyen moet leidon.
Door anderen werd hot stelsel verdedigd.
Vele ,leden konden zich mot de voorgestelde
•wyziging van het' kiesrecht voor de gemeente-
raden niet vereenigen. Uitvoerig werd dienaan-
gaande o. a. betoogd, dat het voorstel ruime
gelegenheid voor willekeurige toekenning of
onthouding van kiesrecht; voorts dat het zeer
bedenkeiyk geacht werd om voor personen,
dio het minimum bedrag in de gemeentolyke
belastingen betalen, de mogelykhoid te opencii
over den uitslag der gemeenteiyke verkie-
zingen te beslissen. Enkelen wenschten ook
ton aanzien van het gemeentolyke kiesrecht j
geen censuscyfer In do wet opgenomen te zien.
Men vroeg de meening des Ministers om
trent de invoering van stemmachines.
By het afdoelingsondorzoek werd veraor
aangedrongen op wyziging van verschillende
bepalingen der kieswet, welke volgens het
wetsontwerp onveranderd zouden biyven.
Sommige leden wenschten den voor het
erlangen van kiesrecht gestelden minimum
leeftijd op 23 jaren te brengen. Daartoe be
staat te meer aanleiding, wanneer de leeftyd
voor het verkrygen van meerderjarigheid in
het Burgeriyk Wetboek op 21 jaren ge
steld werd.
Een aantal wenschen werden geuit o. a.
betreffende verzekering van het kiesrecht, ge
durende de twee daarop volgende jaren, aan
personen die gedurendo 5 achtereenvolgende
jaren op de kiezerslyst zyn geplaatst; toe-
kenning van het kiesrecht aan bestuurders
eener Kamer van Arbeid of kiesgerechtigden
van de leden van het bestuur dier kamer en
aan voogden of curatoren over minderjarigen
zonder dat zy zullen behoeven te bewijzen
in het bezit te zyn van eenig ander kenteeken
van welstand of geschiktheid, toekenning van
kiesrecht op grond van het bezit van eoa i
zeker inkomen, niet afhankelyk van de vaag j
of dit inkomen verdiend wordt in dienstbe
trekking of als inwonende zoon; verlaging
van de cyfers der by art. 1 behoorende tabel,
vooral ten einde daardoor zooveel mogelyk
weg to nemen de ongeiykheid van het aantal
kiezers in de verschillende districten. Vervallen
van den eisch met betrekking tot de be
taling van grondbelasting dat do aanslag
minstens f 1 moet bedragen; geiykstolling
mot pensioenen, verleend door openbare instel
lingen, met pensioenen en ïyfrenten verleend
door particuliere instellingen, ondernemingen
of personen.
Tegen de voorgestelde onttrekking van het
bepaalde by art. lb 3° haddon verscheideno
leden bezwaar, op grond dat die uitbreiding
tot kiezersteelt op groote schaal aanleiding
kon geven.
Verscheiden leden kwam bedenkeiyk voor
het kiesrecht verkrygbaar te stellen door het
afleggen van een by bestuursmaatregel aan
gewezen examon.
Zeer veel leden hadden overwegend bezwaar
tegen de artikelen betreffende strafbedreiging
togen hen, dio verzuimen de voor plaatsing
op do kiezorsiysten vereischte opgavo te doen
of dat niet bohooriyk doen. De vrees werd
geuit, dat toepassing dezer bopalingen tot
allerlei misbruiken aanleiding zal geven.
Van verschillende zyden werd opnieuw aan
bevolen aan de woningen van allo mannelyke
personen boven de 21 jaar, die niet wegens
belastingbetaling aanspraak op kiesrecht heb
ben, aangiftebiljetten te doen bezorgen.
Openbaarmaking van de namen der onder
teekenaars der opgaven van candidaten werd
niot vereenigbaar geacht met het beginsel
van geheime stemming.
Veel leden konden zich niet vereonigen met
de voorgestelde afwyking van den regel, dat
oproepingskaarten alleen door of vanwege den
burgemeester, dat is ter gemeente-secretarie,
verkrygbaar zyn.
Naar de moeningen van verscheideno leden
is verandering van den voor de stemmingen
bepaalden tyd wenscheiyk. De bestaande rege
ling heeft ten gevolge, dat veel fabrieks
arbeiders, landbouwers en handelsreizigers vaak
niet aan de stemmingen deelnemen.
Op openstelling van do stembus in do
avonduren werd van verschillendo zijden aan-1
gedrongen. Ook werd het denkbeeld geopperd
de stemmingen to doen plaats hebben op den
Zatordagavond en den daarop volgenden Zon
dag. Voor de periodieke verkiezingen van de
leden der Kamer wenschten eenigon den
tweeden Pinksterdag of den Hemelvaartsdag
aangewezen te zien.
De aandacht der Rogeering word gevestigd
op do uiteenloopondo toepassing der beteekenia
van het woord .bjjvoeging" (op do stem
biljetten).
