«.12297
^aterdaa Q4 Maarc.
A0. 1900
feze goaranl' wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven*
Dit nommer bestaat uit DRIE
Bladen.
Eerste Blad.
Kleine Adverteatiën
Leiden, 24 Maart
•PBJJS DEZEB COXntAHT»
Toot Eedctefi pSt ff maande k a 7 I.Ï6.
franco per post %«»*»«-« <fe j» i.40*
Afzonderlek© Nomtnar^ fe 0.05>
PBT.T.9 PTTTT. AllVk'H'PKF.'1'l MWl •-»
Xiti l»fl rtjèls f 1.00. I adore ragel meet f 0.17J. öfiotet»
letters nier oleatsruimté m Voor bet incasseeren bulten do stad
wordt f O OG berekend
PER POSTWISSEL.
Wü wjjzen er nogmaals op, dat de een
voudigste en meest goedkoop.
wUze voor het toezenden eener Kleine Adver
tentie is: het zenden van een postwissel.
Men schrijve de advertentie achter op het
strookje van den postwissel, zoodat de toe
zending van advertentie en de betaling slechts
drie Cents kost.
Men zende vooral geen postzegels ia een
brieft
Heden vertrok onze stadgenoot de heer
C. M. Pleyte, lid der Bijzondere Commissie
voor Groep XVII ter Internationale Tentoon
stelling te Parijs, naar Frankrijk, ten einde
persoonlek het opstellen der door hem in
Kederlandsch-Indië als gedelegeerde der Cen-
ftrale Commissie bijeengebrachte verzamelin
gen te Parijs te leiden.
Door het bestuur van het Leidsch
Studentencorps werd hedenmiddag op de
fcollegiumskamer boven de sociëteit „Minerva"
'aanbesteed het leveren en plaatsen van een
feesttent en aanhooren ten dienste van de
a. 8. Lustrumfeesten.
r Ingekomen waron de volgende zes inschrij
vingsbiljetten van de hoeren: C. De Ruiter
if 18.179; Joh. Christiaanse ƒ17,880; N. A.
Zekveld f" 17,700; I. v. d. Kamp ƒ13,974;
\Toh. Boterman8 f 11,200 en J. N. Boter-
mans f 10,897.
*-• Het werk is gegund aan den laagsten
inschrijver.
I —In de Marekerk alhier zal a. s. Woensdag-
Avond te halfacht een bidstond voor Transvaal
gehouden worden. Voorganger ds. CL Hart-
vfigsen, pred. by de Ned.-Herv. Gem. alhier.
—De jongens van de Kweekschool voor
Zeevaart alhier, die den lsten April a.
worden overgeplaatst aan boord van Hr. Ms.
instructieschip „Admiraal Van Wassenaer"
jte Amsterdam, zullen reeds den 31sten
Maart a. s. hun bestemming derwaarts op
volgen.
i In de in het café „Bellevue", alhier,
gehouden vergadering der afdeeling Leiden
en Omstreken van de Hollandsche Maatschappy
van Landbouw werden ter tafel gebracht,
"gelezen en voor kennisgeving aangenomen
oenige ingekomen stukken van ondergeschikt
belang, alsmede het verslag van den gehouden
cursus in hoefbeslag, waarvan een exomplaar
jnan het Departement van Binnenlandsche
'Zaken is gezonden.
J De voorzitter deelde mede, dat meerdere
aanvragen zyn ingekomen om wederom een
cursus in hoefbeslag vanwege de afdeeling
,te doen houden.
i Overtuigd van het belang der zaak, vroeg
het bestuur machtiging andermaal by de
Rogeering om een subsidie voor den te houden
cursus te verzoeken.
Zonder discussie werd de verlangde machti
ging met algemeeno stemmen verleend.
1 Daarna stelde de voorzitter aan do orde
het vaststellen der rekening over den dienst
1899. Op verzoek bracht de heer J. De Graaf,
tiamons de in vorige vergadering benoemde
commissie, verslag uit en werd voorgesteld
:de rekening vast te stellen in uitgaaf op
f844.25, in ontvangst op ƒ333, enalzoomet
eon nadeelig saldo van ƒ11.25.
Overeenkomstig dit voorstel werd met
algemeene stemmen besloten, terwyi den
penningmeester dank werd betuigd voor het
beheer.
Alsnu werd het woord gegeven aan den heer
D. Van Gruting, pl. districts-veerarts te Leider
dorp, die op aangename wyze het een en
ander mededeelde omtrent hoefbeslag, terwyi
hy h©t gesprokene door verschillende praepa-
raten en teekeningen verduideiykte. Hierby
waren tegenwoordig de leerlingen van den
gehouden cursus in hoefbeslag.
Eén hunner, de heer De Nie, van Warmond,
dankte voor de introductie en sprak den
wensch uit, dat de leden der afdeeling, tevens
paardonhouders, hun dieren voor het vervolg
by smeden, in het bezit Van het diploma,
zouden doen beslaan.
By de gebruikelyke rondvraag noodigde
de heer Christiaanse den voorzitter uit, ter
plaatse, waar zulks behoort, te wyzen op de
groote kosten, die het vervoer van vee, enz.
per Staatsspoor, in tegenstelling met de
Hollandsche Spoor, na zich sleept.
De voorzitter zal deze zaak, die volgens den
heer Weydung niet nieuw is, in de vergadering
van het bestuur ter sprake brengen en sloot
de tegenwoordige.
Tot het houden van gezamenlyke schiet
oefeningen op groote afstanden, zoomede ter
beoefening van de vuurleiding, zal door den
Btaf en de vyf bataljons van het 4de regiment
infanterie, van 13 tot en met 21 Juli a. s.,
'de legerplaats by Harskamp worden betrok
ken. Het onder de wapenen zynde gedeelte
der lichting 1899, waarby het noodige offi
ciers- en verder kaderpersoneel, zal echter,
tot bet verrichten van den garnizoensdienst,
in de verschillende garnizoensplaatsen achter-
biyven.
Het aanvangsuur van de openbare ver
gadering der Tweede Kamer op a. s. Dinsdag
is nader gesteld op halfvier 's namiddags.
Het plan moet bestaan de Boterweton-
middeliyk na het Paaschrecces in de Tweede
Kamer aan de orde te stellen. Vad
Het Hoofdbestuur der Yereeniging tot
Bevordering van Fabrieks- en Handwerks-
nyverheid in Nederland te '6-Gravenhage,
besloten hebbende om naar aanleiding van
het 50-jarig bestaan der Vereeniging het ini
tiatief te nemen tot het houden in den zomer
van 1901 van een tentoonstelling van het
ambachts- en teekenondorwys voor den werk
man in ons land, heeft aan den Gemeente
raad gevraagd voor het houden dier ten
toonstelling van 15 Juli tot 31 Augustus
1901 de beschikking te hebben over het ge
bouw der Academie van Beeldende Kunsten,
aldaar.
Voor het examen In de nuttige hand
werken is geslaagd mej. M. J. Vis, van
Waddings veen.
De eindexamens voor de Hoogere Burger
scholen in Zuid-Holland zullen dit jaar alhier
gehouden worden. De commissie is samen
gesteld uit: voorzitter, tevens lid, dr. J.
Oampert, inspecteur M. O.; leden: J. C. F.
Prikken, Den Haag (oud-leeraar H. B. S. te
Amersfoort); F. W. Balabrega, A. J. Goedkoop
van Nelle en A. L. Hondius, te Delftdr. A.
Van Oven, dr. E. Jensemaen dr. L. Posthumus,
te Dordrecht; dr. J. M. Hiebendaal en A.
Feenslra, te Gorkum; dr. W. Julius, J. H.
Yan den Bosch, dr. F. W. Raabe en J. H.
Yan der Voort, te Gouda; mr. P. M. von
Baumhauer, C. J. Francois, dr. J. F. Haver
man en dr. P. Molenbroek, Den Haag; J. Do
Josselin de Jong, C. J. Leendertz, J. A. M.
Ryk en dr. Th. B. Van Wettum, te-Leiden;
dr. G. J. W. Bremer, dr. W. Yan E verdingen,
E. F. L. Haastert, F. J. Vaes on J. W. Weevers,
te RotterdamC. W. B. Ingenhoes en dr. W.
J. Steenhuis, te Schiedam.
By het hoofdcomité van liet Ned. Roode
Kruis is nog ontvangen 16.70, makende
thans te zamen 204,134.96s. Het hoofd
comité voornoemd, dat reeds herhaaldeiyk
dank betuigde voor den steun, dien het in
allerlei vormen ondervond en nog steeds blyft
ondervinden, voldoet thans nog gaarne aan
den wensch van den chef der lste^ambulance,
dr. G. W. S. Lingbeek, om ook namens hem
in het byzonder aan de vele landgenooten,
comitó's, correspondenten enz. dank te brengen
voor de medewerking om in ruimen kring en
op milde wyze de weldoende en reddende
hand te kunnen biyven reiken aan de slacht
offers van den afschuwelyken oorlog in Zuid-
Afrika.
Reeds eenigen tyd liepen er te Rotterdam
geruchten van oneenigheden in „Tivoli". Door
wat er nu is uitgelekt of publiek gemaakt
van pogingen, die de heer Brondgeest zou
doen om in Den Haag een gezelschap te
vestigen, hebben die geruchten een vaster
vorm gekregen. Dat de oneenigheid dieper
gaat en ook bestaat in het bostuur, biykt
ons nader uit wat do heer Frits Bouwmeester
ons, juist naar aanleiding van berichten over
den heer Brondgeest, mededeelt.
Men weet, dat de heer Bouwmeester, met
den heer en mevrouw Mulder Roelofsen, het
bestuur heeft van het gezelschap. De pro
gramma's noemen zelfs hem en den heer
Mulder alleen. Men kan zich dus de verba
zing voorstellen van den heor Bouwmeester,
toen hy gisteravond in ons blad las, dat de
heer en mevrouw Brondgeest door de directie
van den Tivoli-schouwburg voor het nieuwo
seizoen niet weder waren verbonden, terwyl
hem, Bouwmeester, daarvan niets bekend was.
„Er heeft schryft hy ons tusschen
den heer Mulder en zyn echtgenoote en myn
persoon niet de minste gedachtenwisseling
plaats gehad over het wel of niet reëngageeren
van den heer en mevrouw Brondgeest; de
mededeeling hierover is dus door den heer
Mulder geheel buiten my om gedaan". De
heer Bouwmeester verzoekt ons mitsdien te
berichten, dat hy het volkomen mot ons eens
is, „dat het weggaan van den heer en mevrouw
Brondgeest voor het gezelschap een groot
verlies zou zyn".
Van den heer en mevrouw Brondgeest
vernemen wy, dat het geenszins in hun plan
ligt, Rotterdam in Sept. te verlaten. (N. R. G.)
Na vernieuwd opzetteiyk onderzoek met
betrekking tot do bekende Appelternscho
zaak, heeft het classicaal bestuur van Njjmegen,
gisteren vergaderd, geen bezwaar gevonden
om de vereischte akte van goed gedrag uit
te reiken aan ds. W. De Leeuw, aldaar, by
zyn aanstaand vertrek naar de gemeente
Daerle.
Mr. J. G. Patyn, aftredend advocaat-
generaal by den Hoogen Raad, vereenigde
gisteren de leden van dat rechtscollege, van
het Parket en de Griffie aan een afscheids-
gastmaal te zynent.
De burgemeesters van do meeste ge
meenten in Zuid-Holland zullen Donderdag
29 Maart in het hotel „Den Ouden Doelen"
te '8-Gravenhage het> afscheidsmaal aanbieden
aan den heer Fock, by zyn aftreden als com
missaris der Koningin in dio provincie.
Ongeveer 100 personen zullen aan het diner
deelnemen.
Het stoomschip „Myrmidon", van Bata
via naar Amsterdam, passeerde 22 Maart Suez;
de „Reichstag" arriveerde 22 Mrt. van Ham
burg en Antwerpen te Dolagoabaai.
Alfen. By het Gemeentebestuur alhier is
een verzoek ingekomen van den heer P. J.
Oosthoek, alhier, tot oprichting van een
broodbakkery in het perceel Sectie A No. 2088.
Hillegom. De verlofgangers R. Spanheim
en H. J. Tillema, behoorende tot het 4de en
het 7de regiment infanterie, beiden van de
lichting 1899, zyn tegen 31 Maart a. s. in
werkeiyken dienst opgeroepen.
Katwyk. Gistermorgen werden door den
14-jarigen C. Hoek, alhier, in den Hornes-
polder onder de gemeente Katwyk drie kievits
eieren gevonden en aan iemand te Katwyk
a/Zee voor 20 centen het stuk verkocht.
Noordwyk. Namens de afdeeling Noordwyk
van do Vereeniging voor Fabrieks- en Hand
werken y verheid in Nederland werd gister
avond by monde van haar voorzitter, den heer
E. De Groot, de jaariyksche-pryauitdeeling
gehouden tot besluit van den laatsten cursus
der toeken- en rekenschool (in de wandeling
ambachtsschool genoemd). Alvorens de pryzen
uit te reiken, mocht spreker met voldoening
wyzen op den voortgaanden bloei der school
(37 leerliDgen tegen 35 in den vorigen cur
sus) en den dank brengen aan de heeren
onderwyzers voor de door hen bestede
moeite en zorgen.
Den leerlingen werd nog de wenk gegeven,
dat voortaan slechts diegenen, die geen
enkele maal de lessen verzuimd hebben,
voor een prys in aanmerking komen.
Met den wensch voor den aanhoudenden
vooruitgang der afdeeling, die door den steun
van meer leden nog moor bloeien zou, ging
de voorzitter over tot de'uitreiking der pryzen,
die behaald werden door: 1. M. De Groot Ez.,
zakportefeuille met schryfmap; 2. Jac. Yan
der Loo, een boekwerk: „Het Hout", door
G. J. Stam; 3, Th. Yan der Prydt, van Voor
hout, veerploeg; 4. Iz. Van der Loo, oen
boekwerk: „Der Stellmacher", van W. Rausch;
en 5. C. Den Hollander, verfdoos. Na afloop
werd den belangstellenden gelegenheid gege
ven, der leerliDgen proeven van bekwaamheid
in het hand- en bouwkundig toekenen en
boetseeren te gaan bezichtigen. Dat de school
wel in een zekere behoefte voorziet, kan ook
nog hieruit blyken, dat van de 37 leerlingen
een tiental tot naburige gemeenten (Voorhout,
Noordwykerhout en Katwyk) behooren.
Noordwyk-aan-Zeo. Donderdag-avond werd
in „Ons Huis" een lezing gehouden door ds.D.
J. Van Aalst, van Noordwykerhout. Nadat
ds. Yan Walsem den spreker by de aan
wezigen had ingeleid, opende deze zyn rede
met gebed en het laten zingen van een vors van
Psalm 103. Het onderwerp der rede was „Een
Kerkvader uit de vierde eeuw", nl. Johannes
Chryso8tomus. Op boeiende wyze schetste
spreker dien kerkvader achtereenvolgens als
jongeling, als monnik, als presbyter, als
bisschop on als martelaar. Met een woord
van dank aan den spreker door ds. Yan
Walsem en het zingen van Psalm 6810
werd de byeenkomst gesloten.
Noordwykorhout. De lotelingen dezer
gemeente W. Duivenvoorde en C. P. Broekhof
zyn voor den dienst der nationale militie
afgekeurd.
In hun plaats worden opgeroepen L.
Meeuwenoord en W. Drost.
De kiozerslyst bevat 331 namen.
De tuinder A. Geerlirig3, te Voorhout,
had gisteren het geluk een nestje met drie
kievitseieren te vinden in den Bergendaalschen
polder. We meenon, dat dit de eersten zyn
in deze streken.
De vergadering onzer afd. v. d. Alg.
Ver. voor Bloembollencultuur had ditmaal
plaats in het bondshotel „Het Rechthuis."
De Voorzitter, de heer B. C. Vos, opende
en de secretaris, de heer W. J. Guldemond,
las de notulen der vorige vergadering, die
werden goedgekeurd. Ingekomen stukken
warenlo. een schry ven van het hoofdbestuur
met byiage behelzende afschrift van de kennis
geving van de administratie der H. IJ. S.-My.,
dat trein No. 106 voortaan op tydig verzoek
te Piotgyzenbrug zou stoppen; dat evenwel
met dezen trein geen verzending zal kunnen
plaats hebben; 2o. een schry ven van het
Hoogheemraadschap Rynland, waarin dit zyn
erkentelykheid betuigde, dat de afdeeling de
aandacht had gevestigd op den hoogen water
stand, te kennen werd gegeven, dat sneeuwval
en molenwind hiervan de oorzaken waren
en dat alle krachten waren ingespannen om
op behoorlyk peil te komen. (Hetgeen bereids
reeds het geval is.)
De agenda volgende zou moeten behandeld
zyn de Beschryvingsbriof. De a. s. veiling
genoot evenwel de prioriteit en hieromtrent
werd bepaald, dat zy niet zou plaats hebben
op 26 April, welke datum reeds was aange
nomen, daar de directeuren de heeren Homan
Zonen dan moesten veilen te Oegstgeest.
De voorzitter werd gemachtigd 25 of 27
April a. s. to besproken. Deze deelde tevens
mede, dat heeren directeuren de kosten van
het steken der nummerhouten en het druk
loon voor hun rekening zouden nemen, indien
de veiling meer dan ƒ2000 besomde, en dat
de kosten voor de opgehouden nummers
zouden zyn 15 cents per nummerhout.
De beschryvingsbrief der 97ste algemeene
vergadering genoot vervolgons algemeene
goedkeuring en tot afgevaardigden werden
na een paar stemmingen benoemd de leden
P. Yerdegaal en L. M. Yan Noort en tot hun
plaatsvervangers A. N. Vermin en L. De Wilde.
Het lid G. Bulten trachtte nog te tornen aan
het besluit van een vorige vergadering, waar
by was bepaald, dat de afgevaardigden be
hoorlyk verslag moesten uitbrengen, maar do
overige leden waren van oordeel, dat het niet
aanging af te breken wat voor zoo korten
tyd was opgebouwd.
Op de desbetreffende vraag van den voor
zitter had niemand meer iets in het midden
te brengen en na sluiting had een verloting
plaats. De verkoop der loten, anders bestemd
voor de leden, die afwezig waren, bracht op
f 2.38.
i or-Aar. Blykens den uitslag der volks
telling in deze gemeente is de godsdienstige
gezindte vordeeld als volgt: Roomsch-Kath.
1406, Ned.-Herv. 818, Gereformeerden 152,
oud-Gereformeerden 86, Christel yk-Gerefor-
meerden 14, Remonstranten 6 en oud-Room-
schen 1, totaal 2483.
De sedert 3 jaren in deze gemeente
bestaande vereeniging „ChristelykSchoolfonds"
heeft, naar men verneemt, besloten, zoo
spoedig doenlyk, over te gaan tot het bouwen
eener school. Een huis mot erf is voor dat
doel aangeboden. Ook schynt de sedert het
vorig jaar opgerichte vereeniging, voor het
zelfde doel werkzaam, te willen overgaan tot
het bouwen eener school. Pogingen, aange
wend om böide vereenigingen samen te doen
smelten, mochten tot heden niet gelukken.
De eerste zou zich plaatsen onder de Christe-
ïyke volksschool, de laatste onder Christeiyk
Nationaal Schoolonderwys.
Het aantal kiezers alhier bedraagt 372.
Do ysclub in deze gemeente heeft haar
jaarlyksche ledenvergadering gehouden. Aan
de orde was gesteld het doen van rekening
en verantwoording over den dienst 1898/99.
Nadat deze door twee der aanwezige leden
met bylagen waren nagezien en in orde be
vonden, werden ze vastgesteld op een ont
vangst van ƒ755.48,^ on een uitgaaf van
438.52, batig soldo 316.967a.
Benoemd worden tot commissarissen de
heeren J. Yan der Hoorn, W. Wildenburgen
K. Fensen.
Valkenburg. Burgemeester en Wethouders
dezer gemeente zullen op a. 8. Dinsdag, 27
Maart, dos voormiddags te elf uren, zitting
houden om aan oudors en voogden gelegen
heid to geven hun kindoren of pupillen te
doen inschryven als leerlingen der gemeente
school, aan welke inrichting de nieuwe cursus
aanvangt op 1 April a. s.
Voorhout. De kiozerslyst bevat 259 kiezers
voor de Tweede Kamer en de Provinciale
Staten on 165 kiezers voor den Gemeenteraad.
Yan do 259 kiezers zyn 112 te Yoorhout en
147 elders geboren.
Het aan de miliciens dezer gemeente
van de lichting 1399 J. W. Van Ryzen en
G. Witteman verleond verlof is nader verlengd
tot 15 Augustus aanstaande.
Zoeterwoude. De kiozerslyst dezer gemeen te
bevat 459 namen. Yoor het eerst zyn 39
personen op do kiozerslyst gebracht, terwyl
daarentegen daarvan 28 zyn afgevoerd.
Toen gisteren de heer 0. v. d. Y. van de
stad huiswaarts reed, struikelde zyn paard
even voorby de Yrouwebrug en viel, met het
gevolg, dat de berijder, in een tilbury gezeten,
daaruit viel en gelukkig op het paard terecht
kwam. Overigens kwam hy er met den schrik
af en zyn geen ongelukken te constateeren.
Het verlof, vorleend aan de lotelingen
W. v. Leeuwen en G. v. d. Poel, der lichting
1899, is verlongd tot 15 Augustus a. sv be
houdens de verplichting om onverwyid naar.
het garnizoen terug te keeren by intrekking
van het verlof op vroegeren datum. De
betrokken miliciens zullen voorzeker van dat
verlof genieten.
Zwammcrdam. Gisteravond hield ons Nuts-
departement zyn laatste vergadering in dit
seizoen. In doze bijeenkomst trad voor een
nogal talryk publiek op de heer G. P. T. Bigot,
van Amsterdam. Met een 11-tal voordrachten
heeft de heer Bigot allen aanwezigen een
paar genotvolle uren bezorgd.
Ofschoon de voordrachten niet onbekend,
maar vele er van reeds meermalen op het
Nut waren voorgedragen, had de declamator
er toch zeer veel succes mede.
Zyn wyze van voordragen, zoowel in het
ernstige als in het komische, was meesterlyk.
Hedenmorgen tusschen 11 en 12 uren
had in stillen eenvoud de ter-aarde-bestelling
plaats van het stoffoiyk overschot van wyien
den heer F. Zeylstra, in leven hoofd dor school
voor M. U. L. O. alhier.
Uit de „Staatscourant."
Kon. besloiten. Benoemd tot ontvanger der
registratie te Schagen, G. Ten Bruggencate. thans
te Harderwijk; bij de Algemeene Rekenkamer be
noemd tot commies, G. J. W. Van Ingen en H.
Ilillen, adjunct-commiezen; tot adjunct-commies,
G. J. Tours, eerste-klerk.
Benoemd tot notaris te Groningen, J. Offerhaus
Wz., candidaat te Arnhem; to Giesendam, J.
Schell, candidaat te Vlaardingen tot dijkgraaf van
het hoogheemraadschap de Alblasserwaard met
Arkel beneden de Zouwe, prov. Zuid-Holland, T.
Swets Azn.
Aan G. De Gelder, op zyn verzoek, eervol ont
slag verleend uit zijne betrekking van adjunct-
inspecteur van den arbeid.
Aan C. Kooyman Klots, op zjjn verzoek, eervol
ontslag verleend als landmeter van het kadaster
met dankbetuiging voor de door hem aan den lande
bewezen diensten.
G. J. Piccardt hersteld in de betrekking van
surnumerair der registratie en domeinen.
Aan P. M. Yan Sermondt, gep. sergeant van
het Nederlandscho leger, laatstelijk cipier van het
huis van bewaring te Leiden, verleend een de
pensioen ten laste van den Staat van/177'sjaars.
Aan William Kenneth Brewer on John Norman
Macdonald vergunning verleend de geneeskunst
uit te oefenen op Nederlandse he zeeschepen, met
uitzondering van oorlogsvaartuigen, onder voor
waarde, dat zij de wettelijke bepalingen omtrent
de uitoefening der geneeskunst in Nederland,
stiptolijk nakomen.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal op Woensdag 28 Maart niet plaats
nebben.
Opleiding tot leerling-machinist.
De minister van marioe brengt in do „Sts.-Ct."
No. 70 ter kennis van belanghebbenden, dat in dit
jaar bij de opleiding van leerlingen-machinist te
Helleyoetsluis, na vergelijkend examen, vier-en-
twintig jongelingen kunnen worden geplaatst als
leerling-machinist.
Tot bedoeld examen kunnen alleen worden toe
gelaten jongelingen, die geboren zijn tusschen
1 Juli 1833 on 1 Juli 18-6.
Voor driejarige opleiding bij bovengemelde
inrichting wordt betaald vierhonderd-en-tachtig
gulden. Niets hoegenaamd meer voor kleeding,
voeding, zakgeld, geneeskundige hulp of behocfien
van onderwijs wordt gedurende den bepaalden
cursus, ten laste der ouders of vungden gebracht.
Van het betalen der bedoelde som kan door de
KoniDgin in sommige gevallen, vrijstelling worden
verleend.
Jongelingen, voor wie de aanvragen den 2den
Mei a. 8. niet bij het departement van marine
zijn ingekomen, kunnen tot hot examon mot
worden toegelaton.
Voor verdere inlichtingen worden belangheb
benden verwezen Daar het reglement voor de
opleiding, dat tegen betaliug van 15 cents ver
krijgbaar is bij bet departement van marine en
bij de direction dor marine te Amsterdam, Wil
lemsoord en Hollevoetsluis.
Hooger Onderwijl.
Blykens het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer omtrent het wetsontwerp tot wyzi-
ging en aanvulling van sommige bepalingen
der wet tot regeling van het hooger onder-
wys werd by het afdeelings-onderzook door
enkele leden bezwaar gemaakt tegen do
samenkoppeling dezer twee wetswyzigingen
in één wetsvoordracht.
Yry algemeen had men, vooral ook met
het oog op den politieken toestand in Zuid-
Afrika, de indiening van dit wetsontwerp,
voor zoover het strekt om het bezoeken van
onze universiteiten door Zuid-Afrikaansche
jongelieden zooveel mogelyk te bevorderen,
met groote ingenomenheid begroet.
Er waren echter enkele leden, die, wel is
waar hoogelyk ingenomen mot de bedoeling
der voorgedragen regeling, er geen groote
verwachtingen van koesterdon. De meeste
Zuid-Afrikaners, meenden zy, zullen om veler
lei redenen de voorkeur geven aan inrichtin
gen van hooger onderwys in Engeland en
zullen hierin van Britsche zyde uit den aard
der zaak worden gesterkt. Een hoofdreden
voor do voorkeur achtten deze leden hierin
gelegen, dat aan de Engelsche inrichtingen
voor hooger onderwys de levenswyze en
levensopvatting meer in overeenstemming zyn
met de begrippen der Afrikaners dan aan
onze universiteiten.
By enkelen bestond bedenking tegen het
Regeering^voprstel en zoo werd gevreesd, dat,
wordt de toelating tot onze hoogescholen ge-
makkeiykér gemaakt, het peil van het uni
versitair onderwys, door de aanwezigheid van
vreemde, minder goed onderlegde studenten
zal dalen, en voorts werd opgemerkt, dat men
bezwaarlyk zal kunnen voorkomen, dat zulke
jongeheden zich hier te lande by v. als genees
kundigen vestigen, nadat zy door hot afleggen
van verlichte examens, het artsdiploma heb
ben verworvon.
Ook word kostenvermeerdoring gevreesd.
Tegenover bovenstaande werd o. a. aange
voerd, dat by de tegenwoordige stemming in
Z.-Afrika de wensch om in Nederland hun
academische opleiding te zoeken, zich by de
Afrikaanscho jongelieden sterker en alge-
moener zal openbaren dan tot dusver het
geval was. De levenswijze aan onze univer
siteiten behoeft geen hinderpaal to zyn. Voor
verlaging van het peil van hot universitair
onderwijs werd dezerzyds niot gevreesd en
mon meende, dat het slechts by uitzondering
zal voorkomen, dat niet-ingezetenen, na hun
studie alhier te hebben voltooid, zich hier te
lande zullen vestigen.
De betrekkelyk geringe kostenvermeerde-
ring voor oprichting van een nieuwen leer
stoel achtte men ten volle gerechtvaardigd.
Met den Minister oordeelden vele leden, dat
aan do gemeentebesturen de vryheid behoort
te worden gelaten op de gymnasia een hooger
minorval te heffen dan 100. Anderen, bestry-
dende de wenschelykheid hiervan, deelden niet
's Ministers moening, dat de bestaande rege
ling de zelfstandigheid der gemeenten te zeer
beperkt.
Meerdere leden hadden er bezwaar tegen,
dat by dit w.-o. de vryheid, waarvan hier
sprake is, alleen verleend wordt onder de
voorwaarde van evenredige schoolgeldbeffing,
waardoor opnieuw inbreuk wordt gemaakt
op de autonomie der gemeenten, althans van
die, welke geen Rykssubsidie voor haar
gymnasia genieten.
