fr.i£ff/s Zaterdag; 3 Maart. A*. 1900 'vjjant wordt dagelijks, met uitzondering en tZon- en feestdagen, uitgegeven. Bit nommer bestaat uit Y1ER Bladen. Red. Zuid-Alrikaauscbe fereeniging. Leiden, 3 Maart. LEIDSCH DAGELAD. 5BUS DEZKB COUHAHT» Voor LoWaa par 8 maaodett s franco per post Afzonderlijke Nommers a, I.ft. t.ft. 0.05, PHLJS DEB ADV KitTKN 'i'lÜN I 8 regels f t.O». Iedere regel meer f 0.171. Srooters Van t letters naar plaatsruimte wordt 0.06 berekend. Voor het l®assearen tast® de stad Eerste Blad. Afdeeling Leiden en Omstreken. Door don Penningmeester is sinds de laatste opgave ontvangen: Van Gerrit 0.10 Van do kaartclub A. P. C. P. voor de kranige Boeren0.40s Door bemiddeling van het Leidsch Dagblad: Collecte, gehouden op de uitvoe ring van Maandag jl., door de muziek- en tooneelvereeniging „Nut en Ver maak"f 15.37 De opbrengst eener collecte, ge houden by gelegenheid eener aan besteding der polder werken van de Eazerswoudsche Droogmakerij (door bemiddeling van notaris Korteweg). 8.— Gecollecteerd op Moe's verjaardag, omdat Dina en oom zoo mooi voorgedragen hebben0.67s Verjaarpartytje van "Woensdag avond by S. F0.60 Morphologie is een schooDe zaak En geelt den gymnasiasten veel [vermaak. 0.49 Van een gezellig kaartavondje, om dat wy zoo gelachen hebben 0.25 Van Jan en Hendrik, omdat zy strafwerk opliepen voor het zingen van het Transvaalscho Volkslied. 0.10 Hulde aan den Leeuw van Zuid- Afrika4.60 Opgehaald voor de Boeren door Emma op haar oom Jao's verjaardag 0.45* Van het Nederl. Werkliedenver bond „Patrimonium", afdeeliug Sas- senheim (penningmeester Joh. Moo- lenaar Pzn.)6.— By het eindigen van den Cursus, van 9—10 uur, is onder de voorexerceer- ders gecollecteerd1.— Bijdragen kunnen worden toegezonden aan den Penningmeester, Rembrandtstraat 19, of aan bet Bureel van dit Blad. Onder overlegging van het desbetreffend verzoek van den hoer J. J. Van Hoeken, om het onlangs door de gemeente aangekocht perceel aan den Maredyk No. 103 van de ge meente te mogen huren, deelen B. en Ws. den gemeenteraad mede, dat de heer Van Hoeken zich nader bereid heeft verklaard de kleine reparatiën aan het huisje voor zijn rekening te nemen en de bestaande heg langs den Maredyk op zyn kosten te vervangen door een in de rooilyn der huizen te plaatsen houten afrastering, die het eigendom der ge meente zal worden, terwyi de gemeente van haar kant verplicht zal zyn het perceel aan de duinwaterleiding te doen aansluiten, van wtlk werk de kosten zullen bedragen f 45. Overigens zullen aan het perceel geen ver nieuwingen of herstellingen behoeven te wor den aangobracht. Onder deze omstandigheden komt hun de geboden huursom van f 110 per jaar wel voldoende voor, met ingang van 16 Maart a. s. voor den tyd van drie jaren. Den gemeenteraad deelen B. en Ws. mede, dat naar hun oordeel geen termen aanwezig zyn om gunstig te beschikken op het verzoek van J. Den Os, om by den bouw van de bovenwoning van het perceel St.- Jorissteeg, No. 30, te worden onthoven van het bepaalde by het eerste lid van art. 11 der Verordening op het Bouwen en Sloopen. Wèl wordt by het slot van dat artikel in sommige bepaald omschreven gevallen aan Burgemeester en Wethouders, en in alle overige gevalleQ aan den Gemeenteraad de bevoegdheid toegekend om overscbryding van de maximumhoogte toe te staan, maar uit den aard der zaak behoort de Raad alleen in buitengewone gevallen, waarin afwyking ▼an den gestelden regel zonder benadeeling Tan het openbaar belang kan plaats hebben of wel om redenen van billijkheid behoort te worden toegestaan, van die bevoegdheid gebruik te maken. En zoodanig buitengewoon geval is, naar bet B. en Ws. voorkomt, hier niet aanwezig. De breedte van de St.-Jorlssteeg bedraagt ter plaatse slechts 3.48 Meter, zoodat de hoogt* der aanliggende perceelen niet meer dan 5.22 Meter mag bedragen. Nu wordt deze hoogte reeds door verschillende perceelen Jn de St.-Jorissteeg, welke by het in werking treden der verordening reeds bestonden, over schreden en zal dat van adressant, by nit- voering van het door hem ingediende bouw plan, een hoogte erlangen van 7.25 Meter. Alleen om overwegende redenen mag de Raad, naar het B. en Ws. voorkomt, zyn medewerking tot het in het leven roepen van een dergelyken ODgewenschten toestand verleenen. Hiervan doordrongen heeft de Raad dan ook by Besluit van 24 Maart 1898 op een dergelyk vtrzoek van A. Den Os ten aanzien van het perceel St.-Jorissteeg, No. 22, een afwyzende beschikking genomen. Mitsdien geven zy in overweging ook op dit verzoek afwyzend te beschikken. Den 308ten April a. s. eindigt de huur van de benedenwoning van het perceel Nieuw- steeg 10, krachtens Raadsbesluit van 17 Februari 1898 v.rhuurd aan J. J. SpaDjersberg tegen een huurprys van f 223 per jaar. De weduwe J. Spanjersberg, geboren M. H. Darem, wenscht de huur thans weder voor den tyd van twee jaren te continueeren. Daartegen bestaat by B. en Ws. geenerlei bezwaar. De Koninkiyke Nederlandeche Grof- smedery wensebt een gedeelte te dempen van de sloot tusschen den Hoogen Ryndyk en het baar toebehoorend kadastraal perceel Sectie M, No. 936/1114, ten einde een toe gangsweg te verkrygen van den Hoogen Ryndyk naar haar fabrieksterrein ia de Waard. Tevens verzoekt zy een zich ter plaatse be vindenden boom te doon rooien, ten einde den toegang tot dion weg vry to maken. By de Commissie van Fabricage bestaat noch tegen de demping noch tegen do ver- wydering van den boom eenig bezwaar, mits aan de vergunning tot demping de gewone voorwaarden worden verbonden, en mits het rooi d 'van den boom van gemeentewege voor rekoning van airessante geschiede. Zich met haar advies vereenigende, geven B. en Ws. den Raad mitsdien in overweging het verzoek onder door hen gestelde voor waarden toe te staan. De vergunning vervalt, wanneer daarvan vóór 1 Mei a. s. geen gebruik is gemaakt. Ten aanzion van bet verzoek van mej. J. Vlaanderen, 1ste onderwyzeres aan de Meisjesschool 1ste klasse, om ontslag als zoo danig wegens lichaamsgebreken, en het daar omtrent uitgebracht advies van het Hoofd der school, deelen B. en Ws. mede, oat by hen tegen de inwilliging van het verzoek geen bezwaren bestaan. Zy geven mitsdien in overweging aan adressante, op baar verzoek met ingang van 15 Maart a. s., eervol ontslag te verleenen. Ook geven zy in overweging gunstig te beschikken op het verzoek van mevrouw C. J. Lee Van Wyk om restitutie van het door haar over de maand Maart betaalde schoolgeld voor drie leerlingen van de open bare scholen der lste klasse, tot een gezamen- lyk bedrag van f 12.50, aangezien deze leer lingen, wegens terugkeer naar Indië, einde Februari de school hebben verlaten. Verder leggen zy over een door de Com missie van Fabricage ingediende lyst van op de Stadstimmerwerf aanwezige voorwerpen en materialen, welke, als niet meer dienstig, buiten gebruik zyn gesteld. Zy geven in overweging tot den openbaren verkoop dier voorwerpen en materialen te besluiten. Met leedwezen werd door B. en Ws. kennis genomen van het adres van dr. D. De Loos, waarby deze zich genoopt ziet, na 35 jaren de gemeente te hebben gediend, om redenen van gezondheid ontslag te vragen uit zyn betrekkingen van Directeur der Hoogere Burgerschool voor jongens en leeraar n de scheikunde aan het Gymnasium, alhier. Evenmiu als by de Commissie van Toezicht en den Inspecteur van het Middelbaar onder was, Curatoren van het Gymnasium en den Inspecteur der Gymnasia, bestaat by B. en Ws. bezwaar het gevraagde ontslag met ingang van 1 Mei a. 8. te verleenen. Zy geven mitsdien in overweging aan dr. De Loos, met ingang van bedoelden datum, op de meest eervolle wyze ontslag te verb eneD, onder dankbetuiging voor de gewichtige diensten by de oprichting der Hoogere Burgerschool en sedert gedurende vele jaren aan de gemeente bewezen. Naar aanleiing van het adres van den Raad van Administratie der Hollandscbe IJzeren-Spoorweg-Maatschappy, houdende ver zoek om een door hem ingediend plan voor den bouw van een wachterswoning aan de Haarlemmertrekvaart alsnog te willen goed keuren, deeleo B. en Ws. den gemeenteraad mede, dat hun college verplicht was zyn goedkeuring aan het plan te onthouden, aaDgezien dit, zooals trouwens reeds uit het ingediend* request biykt, op tal van pusten afwykt van de bepalingen der Verordening op hot bouwen en sloopen en oispensatie van die bepalingen by de verordening niet is toegelaten. Thans wendt adressant zich tot den ge meenteraad om alsnog dispensatie dier bepalingen te erlangen. Waar nu evenwei de verordening aan den Raad, evenmin als aan B. en Ws., de bevoegd heid toekent om ontheffing van de hierbe- doelde bepalingen te verleenen, zal ook d* Raad, zeggen B. en Ws., verplicht zyn afwy zend op bet verzoek te beschikken. Do Raad toch, evengoed als ieder ander, is aan de eenmaal door hem vastgestelde verordeningen gebonden, zoolang in dl* verordeningen niet langs wetteiyken weg wyziging is gebracht. Slechts in één geval is ce gemeenteraad niet alleen bevoegd, maar zelfs verplicht afwyking zyner verordeningen toe te staan, nameiyk indien een beroep kan worden gedaan op art. 1 der wet van 23 Mei 1899, Stsbl. No. 129, „tot opheffing van belemmeringen by de uitvoering van werken, in het openbaar be lang bevolen of ondernomen, uit bepalingen van veroraeningen voortspruitende." Daartoe is evenwel een verei6chte, dat het werk, in stryd met de verordening uit te voeren, noodig is. Dit ou is i. c. zeker, volgens B. en Ws., niet het geval. Zonder bezwaren toch kan de Holl. IJzerenSpoorweg-Maatscbappy op de aangegeven plaats een wachterswoning oprichten, welke in alle opzichten aan de bepalingen onzer Bouwverordening voldoet. B. en Ws. geven mitsdien in overweging afwyzend op het verzoek te beschikken. Aangezien Martinps Frans Pluim Mentz, vroeger leerling der 2da klasse van de Hoogere Burgerschool voor Jongens, medio December 1899 de school beeft verlaten om in dienst te treden als adspirant-onderofficier, geven B. en Ws in overweging aan den heer D. H. Pluim Mentz, gep. magazynmeester Iste klasse der art. in het Oost-Indische leger, vrystt-lling te verleenen van de betaling van schoolgeld voor zyn zoon over de laatste twee kwartalen van den loopenden cursus. Door den heer C. Los Is B. en We. de wensch te kennen gegeven om het perceel aan de Korte Mare No. 15, hoek Lammer markt, na expiratie van het thans loopende huurcontract, wederom voor den tyd van één jaar van de gemeente te mogen huren. Aangezien daartegen by B. en Ws. geen bezwaar bestaat, geven zy in overweging te besluiten het bedoelde woonhuis met ingang van 1 Mei a. 8. wederom aan adressant te ver huren tegen een huurprys van f 350 p«.r jaar en voorts onder de bestaande voorwaarden. Naar aanleiding van de missives van Curatoren van het Gymnasium en de Com missie van Toezicht op het Middelbaar Onder- wys, geven B. en Ws. den gemeenteraad in overweging, met het oog op de in dit jaar te vieren lustrumfeesten van de Leidache Universiteit, in afwyking van de desbetreffende verordeningen te bepalen: lo. dat aan het Gymnasium en de beide Hoogere Burgerscholen gedurende de feest- week vacantie zal worden gegeven; 2o. dat de Pinkstervacantie aan het Gym nasium zal vervallen; en 3o. dat de Paaschvacantie aan de beide Hoogere Burgerscholen in stede van op Maandag, op Donderdag vóór Paschen zal aanvangen. Blykens een door den Minister van Justitie aan den Minister van Binnenlandsche Zaken gericht schryven, door den Commis saris der Koningin in de provincie Zuid-Hol- iand ter kennis gebracht van de Burgemees ters in dit gewest, acht eerstgenoemde bet wenscheiyk, „dat zich in iedere gemeente „minsteus één lokaal beviade, waarin een „van misdryf verdacht en aangehouden persoon „op behoorlyke wyze kan worden gehuisvest. „Dit lokaal moet behooriyk geventileerd en „des winters by strenge koude verwarmd „kunnen worden en als de aangehoudene „verplicht is den nacht in bet lokaal door te „brengen, moet hem een legerstede met „matras en behoorlyke dekkiüg worden ver* „strekt. Ten einde aao zyn natuuriyke be- „hoeften te kunnen voldoen, moet de aange houdene steeds ln dit lokaal te zyner „beschikking hebben een luchtdicht gesloten „voorwerp." Daaraan wordt toegevoegd het verzoek om de Burgemeesters uit te noodigen „te bevor deren, dat vanwege de gemeentebesturen het noodige worde gedaan, opdat de inrichting der arrestaDten-lokalen zooveel mogeiyk aan de genoemde eischen beantwoorde." Uit het dientengevolge door den Burge meester alhier ingesteld onderzoek is gebleken, dat 6e verwarming en ventilatie fan het lokaal, hier ter stede bestemd ter afzondering van van misdryf verdachte personen, te wen- schen overlaten, terwyl een luchtdicht gesloten voorwerp, als in boven aangehaald schryveu wordt bedoeld, daarin alsnog ontbreekt. Met den uitslag van dit onderzoek in kennis gesteld, komt het B. en We. wenscbeiyk voor, dat aanstonds op behoorlyke wyze in deze behoeften worde voorzien. De kosten der daartoe benoodigde werken worden geraamd op ongeveer ƒ60. Tot het overnemen en naar de infanterie- kazerne alblsr geleiden van de op den 7den Maart a. s. door den provincialen adjudant van Zuid-Holland in het Invalidenhuis in te deelen miliciens der lichting 1900 zullen beschik aar worden gesteld: 1 luitenant, 2 sergeanten, 2 korporaals en 1 tamboer van het 4de regiment infanterie. Op de navolgende data worden voorts militie- plichtigen verwacht: op 8 en 9 Maart e. k. respectievelyk rt 29 en 90 uit 's-Gravenbage en op 13, 14 en 15 Maart a. s. respectievelyk dr 8, 15 en 24 uit Rotterdam. In de gisteravond gehouden maandver gadering van de Maatschappy der Nederland eche Letterkunde, alhier, deed dr. J. W. Muller uit onuitgegeven brieven, door Bilder- dyk en Tollens aan den uitgever redacteur der „Nederlandsche Lettoroefeningen" J. W. Yntema, gericht, eenige nader door hem toegelichte mededeelingen, die meerendeels het karakter der schryvers of de partyen, vooral op letterkundig gebied, uit de eerste helft onzer eeuw kenschetsten. Daarna hield or. A. E. J. Holwerda 66Q voordracht, waaria by begon met het stellen der vraag: „Wat is de oorsprong van de oud-Christeiyke basilika?" Men ziet daarin, vervolgde spr., een vervorming öf van de oude heidensche markt-basilika, öf vau het Griek3che en Romeinsche woonhuis. By bet afleiden van kunstvormon gaat men wel eens te veel te werk alsof er geenerlei zelfstan dige kunstscheppingen bestaan. De waarheid ia, dat die oude Cbristeiyke, kunstenaars allerlei vormen, die zy van het woonhuis, de markt-basiliok on van elders kenden tot een nieuw geheel verwerkt hebben. In plaats van het zadeldak werd dikwyis een koepel boven op het gebouw geplaatst zooals het heiden sche Rome dien had in het Pantheon. Zulk een ba6i)ika met koepel is de be roemde Aja Sophia, die keizer Justinianus liet bouwen ongeveer het jaar 540. Tal van photograpbieën werden te berde gebracht, die eenig cenkbeeld van het gebouw en zyn onderdeelen geven kunnen. In het kort verhaalde spreker de geschiedenis der Aja Sophia. De Aja Sophia is een echt bedehuis. Haar schitterende pracht wordt overheerscht door een heerlyke harmonie. Spreker duidde aan, waarop de indruk, dien dat gebouw op ons maakt, berust, in hoeverre de antieke kunst geest hi«r nog spreekt, in hoeverre andera zielsneigingen zich doen gelden. Hy beschreef in het kort de geschiedenis van het gewelf van den oudsten Ëabylonlschen tyd af tot ditn der Gothiok. Hy vergeleek den gewelven- en bogenoouw der Gotbische kunst met dien der oud-Christelyke en liet ook de hooge beteekenis der Gothiek daardoor duideiyk aan het licht komeD. Ter vervangiDg van den matroos der lste klasse B. Van den Berg, wiens detachee- ring is ingetrokken, is gedetacheerd by de Kweekschool voor Zeevaart, alhier, de matroos der lste klasse F. De Vries, van Hr. Ms. wachtschip te Amsterdam. De Raad der gemeente Bloemendaal be sloot gisteren in handen eener commissie uit den Raad om advies te stellen de aanvraag om concessie voor den aanleg van een paarden tram van do grens der gemeente Haarlem langs den Zylweg en Overvten tot de kerk te Bloemendaal van de Haarlemscbe Tramway- Maatschappy, en een aanvraag om concessie voor een electriscbe tramiyn van de grens der gemeente Haarlem langs den Zylweg en Overveen tot do grens der gemeente Velsen van de hoeren Anaerheggen en Neumeyer, te Amsterdam. By Kon. besluit van 27 Febr. - opge nomen in de „Sts.-Crt." van heden zyn aaogewezen de perceelen, die ten behoeve van den dienst van het Ziekenhuis te Utrecht en van de academische klinieken aldaar, ten algemeenen nutte, in het publiek belang en ten name der gemeente Utrecht, onteigend zullen worden. Ter benoeming van een tweeden onder- wyzer aan de school der lste klasse No. 102 te Amsterdam worden voorgedragen do hee- ren Jk Klok, to HaarlemmermeerH, C. Van Heerlkhuizen, te Hoorn, en K. De Vries, te Beest. De „Unie", „een School net don Bybel" zal haar 22ste jaarvergadering houden op Dinsdag 17 April a. 8. in het geb. v. K. en W. te Utrecht. Er zullen 2 bestuursleden gekozen moeten worden. In de vac.-H. Pierson (niet herk.) stelt het best. het dubbeltal Da. J. L. Pierson en D8 J. W. A. Notten. In de vac.-L. W. De Vries (niet herk.) het dubbeltal Da. G. H. Wagenaar en Ds. A. Do Geus. De agenda der voorst, en onderw. ter be handeling behelst o. a. het voorstel: „De Jaarvergadering noodige het bestuur der Unie uit een Rapport samen te stellen van den toestand van de Fondsen tot School stichting, die van de Unie-collecten zyn af gezonderd, en stelle daartoe een onderzoek ia: a. naar het bedrag der gelden, die tnane voor schoolstichting beschikbaar zyn b. op welke wyze die gelden zyn belegd; en c. op wiens naam die gelden zyn belegd, of zoo zy op naam van een vereenlglng staan, welken naam deze vereeniging draagt en of zy reeds rechtspersooniykheid bezit." En van het bestuur der Unie: „Vaststelling van het gewyzlgdo Unie rapport". Door het bestuur der vereeniging „Gelre" te Arnhem (voor Geldersche geschiedenis en oud Geldersch recht) eu de Centrale Commissie voor oudheidkunde en geschiedenis, is een adres gericht tot den gemeenteraad van NijmegeD, waarin verzocht wordt niet over te gaan tot het afbrekeQ van de uit de 15do eeuw dagteekenende kerk van het voormalig klooster Mariënberg aldaar, ter wille van de architectonische merkwaardigheden van het gebouw. HH. MM. de Koninginnen verschenen gisteravond te ongeveer 9 uren in den Kon. Hollandschen Schouwburg te 's-Gravenhage, ten einde een gedeelte van de opvoering van Frangois Coppée's drama „Om de Kroon" by te wonen. De heer E. Tournut, ingevolge Koninkiyk* machtiging benoemd tot vice-consul te Mos- taganem, is in die hoedanigheid d**r d* Fransche regeering erkend. Het Gouvernementsstoomschip „Serdang" is 16 Febr. weder van Soerabaia naar Sileraka, kust van Nieuw-Guinea, vertrokken om t* trachten de drie aldaar gevangenen van de Kon. Paketvaart-My. te bevryden. Ds. A. J. Lieuwen8, nestor der dienst doende predikanten in Nederland, sedert 1 September 1839 werkzaam by de Ned.-Herv. Gemeente te Oudega (Smallingerland) heeft op 90-jarigen leeftyd, tegen 1 Mei a. e., eervol emeritaat aangevraagd. Door 837 gasverbruikers te Delft ie een adres aan den gemeenteraad gericht, waarin zy verzoeken, het voorstel van B. en Ws., om den gasprys met 1 cent per kub. M. te ver- hoogen, niet aan te nemen. Het stoomschip „Herzog," van Oost- Afrika naar Rotterdam en Hamburg, pas seerde 2 Maart Ouessant; de „Malang," van Java naar Rotterdam, vertrok 2 Maart van Port-Said; de „Flores," van Amsterdam naar Batavia, passeerde 2 Maart Dungeness; de „Koningin-Regentes," van Batavia naar Am sterdam, arriveerde 2 Maart te Genua; de „Statendam," van Rotterdam naar Nieuw- York, ia 2 Maart Prawlepoiot gepasseerd. Hazerswoude. Donderdagavond vierde de Christ. Jongeling6vereenigiog „Philadelphia" baar 27-jarig bestaan, in bet schoolgebouw. Afgevaardigden van zusterverenigingen te Hazerswoude, Koudekerk, Leiderdorp, Bent huizen, Boskoop en Zoetermeer woonden met tal van belangstellenden deze feestviering by. De voorzitter, de heer Jac. Bol, opende do vergadering met gebed en toespraak, terwyl de eere-voorzitter, de heer A. Dekker, door zyn tegenwoordigheid en gevoelvolle woorden toonde, dat zyn liefde voor den jongelings- kring, waarvan hy jaren achtereen het pre sidium heeft waargenomen, in geenen deel* verflauwd was. Tot afwisseling bielden de leden met veel succes eenige samenspraken, als: „De Vredes conferentie", „Boer Krelis naar de stembus", „De Jongelingsvereeniging" en „Transvaalscho Boeren"; en zongen de meisjes der Jonge- dochterevereeniging „Dorkas" onder de be kwame leiding van den beer K. Van don Berg, hoofd der bovenbedoelde school, eenige Chrlatelyke liederen. Ten slotte stippen vary nog asa, dot de heer Gommeree, als secretaris, tteor z&a humoristisch v®olag en de beer Be doof zyvoordiackt eter Jongeling? ideatimny"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1900 | | pagina 1