A0. T900 Seze Qouiant wordt dagelijks, met uitzondering ran (Zon* en feestdagen, a itgegerem Leiden, 13 Februari. ir. urns Dinsdaa: 13 FebruarL LEIDSCH DAGBLAD. 'PRJJS DEZER GOUBABITl Poor Leldna per 8 maanden. t.io. Franco per post -*<*•• I.4G. Afeonderiyke Nommere 0.03, PRIJS DEB AUVERTENTIÉHl Vaa 1—6 rogels 1.06. fedor© regol meer 0.17}. Grooter^ letters naar plaatsruimte Voor het incasseeroi buftQD do ftid wordt ƒ0.06 berekend. Bed. Zoid-AIrikaansche Vcrecniging. Afdcttring Leiden en Omstreken Door de/ö Penningmeester is sinds de laatste opgare o^ttangen: door fiensiddeliBg van het Leidsch Dagblad: Gecc<nioct0erd ondor het zingen van het ^rar^8Taal8che Volkslied, op taüte Mie'e ver- Mardag1.16 Van de lotery „De Vriendschap", fcraaierstreat 31, gecollecteerd 1.04* Op een verjaarpartij*, waar Kobus, vCgenaamd Monkey, lichtbeelden ver* •ond heeft net 8(jn toovcrlantaarn, ^gehaald voer de dappere Boeren, onoat Buller «rle keer zyn hoornen «ieft geetooten0.335 G«co)locteer* door „Stille Jan" voor de Boeren op het verjaarpartytje van lansje,0.60 Van Sophia's verjaardag, omdat Hendrik en Mina zoo aardig hebben voorgedragen. 0.69* Op een verjaarpartytje voor de Boeren gecollecteerd door Jacobus Johannes0.25 Gecollecteerd op Moeders Piet ver jaardag111 Bijdragen kunnen worden toegezonden aan den Penningmeester, Rembrandtstraat 10, of aan het Bureel van dit Blad. oniclèele Kennlfigevlngeii* Vergadering van deu Gemeenteraad ran Leiden op Donderdag 15 Februari 1900, des namiddags to twee uren. Punten ter behandeling lo. Benoeming van een derdo onderwijzeres aan de Openbare Jieiajea&Cöool 'l5te klasse. (43) Verzoek vau Mejuffr. F. W. Kissiug, om eervol ontslae als 3de onderwijzeres ic de hand- S erken aan de Openbare school der 3de klasso o. 4. (30) 3o. Verzoek van Dr. R. Horst, om vrijstelling van do betaling van schoolgeld, Middelbaar Onder wijs. (31) 4o. Verzoek van J. H. Van der Buig, om vrij stelling of terugbetaling van schoolgeld, Middel- haar on Lager Onderwijs. (29) 5o. Verzoek van J. E. Oltinans, om vrijstelling van de betaling yan schoolgeld, Middelbaar Onder wijs. (34) 6o. Verzoek van Dr. Tb. B. Van Wettum, ora vrijstelling van de betaling van schoolgeld, Middel baar Onderwjjs. (40) 7o. Verzoek van de wed. G. Karg geb. Door- maar, om continuatie van do huur van het perceel Aalmarkt 6. (83) 8o. Verzoek van F. Van der Kloot, om continuatie Van de huur van het perceel Lokhorststraat 20. (36) 9o. Staat van af- en overschrijving op de be- grootiDg dienst 1899 van do dienstd. Schutterij. (37) lOo. Voorstel tot bekrachtiging van de tijdelijke opdracht der lossen in de scheikunde aan het Gymnasium aan P. J. Montagne. (41) llo. Voorstel tot beschikbaarstelling van gelden ji verband met de regeling der iessen in do scheikunde aan de Hoogere Burgerschool voor Jongens. (42) 12o. Voorstel tot het verleenen van afschrijving fan plaats, directe belasting. (36) 13o. Bezwaarschriften tegen aanslagen in de plaats, directe belasting, dienst 1899. (39) 14o. Voorstel tot verhooging van den prijs van het gas. (23 en 32) _15o. Veorstel van den heer A. J. Van Hoeken JJz., tot wijziging van de verordening op de hef fing van een plaats, directe belasting (107, 144, 169 en 239 van 1898 en 5. 22 cd 35 van 1900). 16o. Behandeling vaa de in de Raadsvergadering van 25 Januari jl. aangeheuden motie van den heer Mr. S. J. Fockema Andrea». Het Kiesrecht, De ultorlyke tyd is wter genaderd waarop z(J, cis het kiesrecht hebben, maar om aat recht erkend te zien zich esnige moeite moeten getroosten, aangifte behoor*» to doen by de secretarie hunner gemeente. Vóór 15 Februari moet de aangifte ge* schied z(jn. Evenals eon vorig jaar geren wy nogmaals een oq ander ter toelichting. Wy hebben verschillende soorten van kiezers, maar vóór wy die allen opnoemen wyzeo wy eerst op do verdeeling in twee hoof-.rubiiekeo, en wel in belasting kitzere en aangifte kiezers. Do belaetingkiozers worden op de lysten gebracht zonder dat zy zich daarvoor eenige moeite behoeven te getroosten. Op óóq omstandigheid dienen zy echter te letten, en dat is een omstandigheid, waarop in o»n goed geordende maatschappy terecht gelet wordt, dat men nl. om ztyn recht uit te oefenen, ook zijn plicht moet heboen vervuld, dat meu de belastingen moet hebben betaald, krachtens welke men Is aangeslagen. De belasting ovsr het jong6t verloopen t ienatjaar moet oetaalJ zijn vóór 1 Fet>r. van betloepende, en wel voor de vermogensbelasting en de beoryfebelaeting die over h6t cienstja«r 1898/99 en voor bet personeel on de grondbelasting die over het dienstjaar 1899. Wy wijzen hierop vooreerst, omdat zy, die verzuimd mochten heoren ce belasting vóór den bepaalden termen te voldoen, tiaartoo nog gelegenheid heoben. Wanneer «ie vóór of op 1 Maart worot voldaan en de belasting schuldige vóór den 3den Maart aan deo bur gemeester de?t blijken, dat hy betaald heeft, wordt zflo naam nog op de lijst gebracht. Ten anuere motten zy, oie kort geleden v-n woonplaats veranderden en in hun vorige woonplaats tot de elastingkiezere behoorden, op te seeretarie van de gemeente, waar zy zich gevestigd hebben, van hun wtneeb uooo biyken om op de lysten te woraen getracht, en hun aanslagbiljet toonen. Is dit voor vol daan geteekend, dan worden zy op de lysten gebracht voor kiez rs der Tweede Kamer en voor de Staten, gesteld, aat zy daarvoor in de termtn vallen. Zy moeten vóór 15 Febr. aangifte doen. Op één punt dient gelet, ©n wel, dat, terwyi voor vermogens- en bedrijfsbelasting iedere aanslag voldoande is, by de grondbelasting d e aansla? minstens één gulden moet be dragen. Een aanslag in oen onverdeelde na latenschap geldt meoe voor den mede-eigenaar, al staat zyn naam niet op het kohier vermeld, mits zijn aandeel één gulden beloope. Nu do aangiftekiezers. De wet verplicht tot aangifte, maar voor een aant-1 kiezers, die tot deze rubriek behooren, is kot voldoende, dat zy het éénmaal doen. De huur- of woningkiezers behoeven zich niet weer aan te geven als zy verleden jaar krachten© hun aanslag kiezer zyn geweest. Dan worden zy, evenals de belastingkiezere, vanzelf op de lysten gebracht. Maar de nieuwe en zy, die in do termen vallen en het tot dusver ver zuimden, moeten het wèl doen. En te hunner onderrichting aieoe, dat, om voor hot kies recht in aanmerking te komen, als huur moet betaald worden: in Lelden minstens ƒ1.76 per week. Er zyn echter eenige beperkingen in de wet opgenomen. Zy, die zich aanmelden als hour- of weniagkivzer, mogen gedurende zes maanden, verloop-n vóór 1 Febr, dus van 1 Augustus 1899 tot 31 Januari 1900 slechts eenmaal verhuioo zyn, terwyi beiao woningen aan de gestelde elschen, wat de buur betreft, moeten voieosn en in dezelfde gemeente v.yn gelegen. Is men in die zes maanden tweemaal verhuisd, dan heeft raea hut recht vorloren. Ojder déze rubriek vallen ook de schippers. Zy moeten gedurende 4lez»lf«e zes maaDden en hetzelfde vaartuig gehad hebben, hetzy als eigenaar, vruchtgebruiker of huurcer. Het vaartuig mo-1 oen iahou hebben van minstens 24 kubieke mettr. Aangifte is onnoofig als zy velleden jaar In de termen vielen. Nu volgen de loon kiezers. Zy moeten zich aangeveD, ook al zijn zy verleden jaar kiezer geweest, maar zy krijgen een aangifte biljet van don burgemeester thuis en wel vóór 8 Febr. Op uit biljet mosten zy het bearag vermelceQ van het loon, dat zy 13 achtereenvolgende maan-ien, vooraf aanoe aan 31 Jasuarl 1000 dus van 1 Januari 1899 af genoten hebben, terwyl zy by usnzelf- den prTscon, onderneming, enz. ic «leastbe- trekkirig moeten g»r-uöst zyn. De hoegroot heid loopt uiteen naar gelang van de plaats, terwyl men genoten kost en lnweiiing, of vrye woning alleen, in rekening mag brengen. Er dient op te worden gelet, dat m«n niet volstaan kan met bet minimum-cyfer, maar dat het juibte bedrag most worden vermeld. Voor Leiden most het loon min6tens ƒ450 'ojaare eti dus 9 per week tedragen. Vrye woning of Inwoning worot voor Lehsn ge rekend op ƒ1.75 per week, jus op 87.50, en vrye kost en inwoning op ƒ300 of 6 per weok. Iemand, die dus Inwonend bedien 5e of knocUt is mrt den vollen kost, is kiezer als h(j bo on ien 3 per week verdient. lomand, <ie alleen on erkomen heeft, moet V/K per week verdienen. Voor inwoneode zoons gelden dezelfde bepalingen. Men bedenke hierby echter wel, dat alleen geld in aanmerking komt. Zulks is nadrukkeiyk uitgemaakt. Na den loenklezer nosmen wy den pen- sloenkiezor. Het bedrag, dat voor de loonkiezere gelat, i9 ook van toepassing voor do pensioen kiezers. Verdient de man er nog iets by, <-an mag hy beide bedragen samen tellen, 't Pensioen moet echter verleend worden coor een openbare instelling. Da Grootboek-kiezers moeten aeoen een jaar te rekenen van 1 Februari jl. af de vrye beschikking hebben over een bearag van ƒ100 op het Grootboek, terwyl de Spaar bankkiezers gedurende dienzelfden tyd 50 op de Rijkspostspaaroank moeten hebben. B\j schriftelyke aanvrage geeft de directeur de Groothoeken of de directeur der Ryka- peetspaarbank een verklaring af, die by do aangifte vertoond most worden. Dan volgen de ezamenkiezers. Zy moeten scbrlfteigk vermelden, in welk jaar en waar zy ket examen hebben afgelegd. De greetboek-, spaarbank- en examen- kiezers behoeven zich niet weder aan te geven als zy een vorig jaar krachtens die bevoegdheid kiezer zyn geweest. Voor alle kiezers geldt als eisch, dat zy manlyke ingezeteoen des Ryks zyn, Noaer- landers, en sat zy den leeftyd van 25 jaar bereikt hebben. Als zy vóór 15 Mei 1900 geen 25 jaar zyn, komen zy niet in aan merking. Om klezar voor den Raad te z\jn, gelden in hoofdzaak dezelfde bepaliogen als voor de kitzere, die Kamer- of Statenleden kiezen. Maar hier stelt de wet nog deze voorwaarden: vooreerst, dat de kiezer inwoner is der ge meente, terwyl mede wordt geéiecht, dat er belasting wordt betaald. De belastingkiezere zyn allen kiezer voor de gemeente, maar de aangiitekiezer moet ook plaatselyke directe belasting betalen en wel tot een bedrag, overeenkomende met het c(jfer voor hen, die zich aangeven wegens loon. Het liefdefonss „Hulp in Nood", onder afdeling der afdeeling Leiden en omstreken van deo Ned. R.-K. Volksioné, gaf gisteravond een lie/dadlgheid6uitvoerlng la de Stauszaal, welke zoowel beneaen als boven geheel ge vuld was. Aan weerszijden van het tooneel prykttn, behalve de hoofdbailer, zes banieren der onaer- afdeelingcn, gewyd aan verschillende Ukken van ar»eié, terwyl in een plantengroep de toretoeelden van Z. H. den Paus en van H. M. Koningin Wilbelmina waren aangebracht. Nadat bet bestuur met den geestelijken ad?iseur, een zeereerw. heer pater Van Kessel, de zaal was binneng-komon, gaf de voorzitter van „Hulp in Nood", de heer P. L. Lange zaal, in zyn openings- en welkomstwoord te kennen waarom deze uitvoering werd gege ven. Het was omdat de bodem der kas van genoemd fonds zichtbaar werd. Deze feest avond moest dus dienen om het zichtoare weer onzichtbaar te maken: want zonder geld is het niet mogeiyk hulpbehoevende broeders te steunen. Bovendien zou een aanval op de zakken der aanwezigen gedaan worden, maar ze behoefden nR-t voor zakkenrollery te vree zen. (Aan het eind van den avood bleek dat oie aanval bestond in een schaalcollecte by het uitgaan aan de deuren). Overigens hoopte epr., «at het programma veel genosgen mocht verschaffen en dat het vlug zou worden afgewerkt. Aan beide wenschen werd voldaan, hetgeen bleek uit de herhaalde bijvalsbetuigingen en aan het spoedig van stapel loopen der ver schillende nommere, welke van onderscheiden aard waren en daardoor nogal afwisseling aanboden; zooals het zingen van eenige liederen door de zaogafdeeling „St.-Caecilia", onder leiding van oen heer C. A. Bonten; de uit voering van eenige muzieknommers door een orkest, onder directie van den heer Venderbo»; de werkzaamheden der schermclub „Jeanne d'Aic" (zooals trekken degen, standen, muur- degen, party korts stok); de reoerykerskamer „Vondel", welke een tooneelspel in twen bedry ven opvoerde, getiteld „Teruggevonden", waarin de optredenden eveneens han best deden, terwyl het komische duet „Een nacht in hot cachot" niet weinig byoroeg om een vroolyke stemming teweeg te brengen, evenals de ten slotte vertoonde pantomine, waarop bet „Wien Neerlandsch Bloea" volgde. Met alles werd zeer veel succes behaald. Juist te middernacht keerde men huiswaarts. H. M. de Koningin heeft heden tsn Hove te 's-Gravenhage te dineeren: jhr. mr. Six, oud-miolster; jbr. Repslaer van Drie!, administrateur van het Kroondomein; mr. Sickesz, directeur-generaal van Landbouw; den heer Byleveld, directeur van het depar tement van weldadigheid van H. M.; lsten luitenant Loudon, Hr. Ms. ordonnanct-olficier. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben ongegrond verklaard het beroep van een loteling voor de gemeente Warmond, tegen de uitspraak van den Militieraad, waarbty by tot den dienst werd aangewezen, o. a. overwegende, dat de wet als regel wil, dat voor de berekeoing van het recht op vrU- stolllog de toestand van het gezin wordt genomeo op het oogenblik, waarop de vry stolling wordt gevraagd, doch d-t uit art- &0, 4°., blykt, dat met een overledeo broeder, ale gediend heeft, rekening moet worden gehouden, met dien verstande echter, dat by zoowel onder het geheel aantal broeders als oader het aantal broeders, dat gediend heeft, moet worden medegeteld. By Koninkiyk besluit Is verklaard, dat het kraokziQDigeDge8ticht te Dordrecht als niet meer bestaande wordt beschouwd. Te 's-Gravenhage is aangekomen W. A. F. baron Gevers, benoemd tot gezant van H. M. te Washington. H. M. de Konlngia maakte gisterna middag, met een klein gevolg, een lange wandeling langs het Scheveniogsche strand. Aan bU Gevers-Deyooot-plein wachtte Hr. Ms. rytuig Haar terugkomst af. De Zwolsche Raad heeft besloten de vereeoiging van het directeurschap der water- leiiing en gasfabriek alsnog een jaar te bestendigen. Mede is in beginsel besloten tot den bouw van een nieuw raadhuis. Het stoomschip „Burgemeester Den Tex," van Amsterdam naar Batavia, vertrok 12 Febr. van Perimde „Prins Willem H", van Para maribo uaar Amsterdam, vertrok 12 Febr. van Havre; de „Reichstag", van Hamburg en 1 Antwerpen naar Oost-Afrika, passeerde 10 F'euilieion. Oorlog en Yrcde. 8) ,'t Zil Teel zoo zi)n," bromdo de kapitein; „majoor TailL.nd liegt niet, en .luchtende boeren hebben het bericht bevestigd." „Mjjn Hemel, hoe was dat mogelyk l Onze dappere troepen onze officieren „Tegen een groote overmacht geeft helden moed niots," zei de kapitein. „Maar laten we naar binnen gaan; ik heb Bedert den middag niets gegeten en ben moe." Doch de kapitein liet het avondeten bijna aangeroerd, en bij had groote haast, om veer alle aandacht aan zijn kaart te wijden. De dames bloven zwijgend aan haar naai- tborduurwerk eu durfden hem niet storen. delijk sprak Hoffer: „Morgen of overmorgen kunnen wij de troepen van den maarschalk bier hebben. Een der hoofdwegen, waarlangs z(j zich terug kunnen trekken, gaat over Pialzburg. Waar- schüniyk zal de maarschalk zich bier in een Bterko positie opstellen, om een tweeden aanval van den vijand af te wachten. Zoo tij dit doot, kan allea nog gered worden; want onze troepen aan de Saar zouden dan da Pruisen in de linker flank kunnen aan vallen." „Donk je, dat bet bier tot een slag zal komen, Henrl?" vroeg mevrouw Hoffer angstig. .Ik ben er zeker van. De maarechalk zal toch met na ééo nederlaag den gebeelen Elzaa aan de Pruisen overlaten?" „O, het zou verschrikkelijk ztjnl" „Wat? Als wy ooggetuigen werden van den triomf onzer wapenen?" „Maar do Pruisen zullen huishouden ala Vandalen 1" „Onzin I Dat zal niet zoo erg zyn. Overigens moet je het in oorlogatyd niet zoo nauw nemen." „Zouden wy niet liever naar Pfalz'ourg gaan?" „'t Is morgen nog tyd genoeg daarover eens te prateo, al. er nieuwe berichten zyn." De kapitein verdiepte zich opnieuw iu bet bestudeeren van de kaart, en de dames luisterden zwygend naar den wind, die was opgestoken en nu ruischte door da hooge toornen om het huis. Er heerschte oen som bere, zenuwachtige stemming; by elk geluid, het blaffen van een bond, het kraken van een balk in het oude huis, schrikten de vrouwen op en luisterden, of zy niet reeds het dof gedruisch van een naderend leger of hot verre rumoer van een veldslag vernamen. Tegen middernacht scheen de kapitein uit de kaart nieuwen moed geschept te hebben. Met een hoopvol glimlachje keek hy op. ,'t Zal niet zoo erg geweest zyn, kinderenI De lui maken zoo licht van een mug een olifant, vooral als do schrik er by komt. We moesten nu maar rustig gaan slapen." De beide meisjes stonden op en wenschten goeden nacht; juist wilden zy de kamer uit gaan, toen de hofhond een woedend geblaf aanhief en op het erf luide etemmen werden vernomen. „Wat is dat?" riep de kapitein en strom pelde naar de deur. Maar reeds werd deze met een ruk geopend en Anna stormde binnen. Ademloos riep zy; „Meneer..., mevrouwt Zo ,zyn «rl Ze zyn erl" „Wie..., de Pruisen?" „Neen, neen, de Franschende kurae- eiers.... O, wat ben ik geschrikt!" „Domme meid!" bromde de kapitein, en by wilde de kamer uit Bnellendaar ver scheen in het donkere vierkant van de deur de elanke gestalte van een jongen kurasBier, die de banden uitstak. Verbaasd deinsde de oude heer terug. Maar mevrouw Hoffer snelde met den kreet: „Victorl Myn Victorl" in de armen van haar zoon. Een oogenblik bielden z|j elkander omhelsd; toen stak Victor zyn vader de rechterband toe. „Papa, hebt u geen woord van welkom voor my?" „Waar kom je vandaan?..!. Ben je alleen?.... Waar is je regiment?" „Ik weet het niet papa. Slechts een paar kameraden kwamen met my. Zy zyn door gereden naar Pfalzburg." „Weet je niet, waar je regiment is? Heb je het vaandel verlaten? Hoe moet ik dat alles begrypen?" „Vraag toch niet meer, Henri 1" zoo viel hem nu de bezorgde moeder in de rede. „Zie je niet, dat Victor bloedtMyn HemelI je bent gewond 1 Ga zitten, ga zitten l" De beide meisjes schoten toe, om den wankelenden jongen man te ondersteunen en op de sofa te helpen. Hy viel achterover en bleef een oogenblik liggen met gesloten oogen. Zyn gelaat was bleek als dat van een doods; de bebloede blonde baren hingen verward om het voorhoofd en langzaam druppelde het bloed uit een hoofdwonde op de epauletten der gescheurde en bemodderde UDlform. „Spoedig, Josópbme, Jeanne! Geef water en een schoonen handdoek 1" riep mevrouw Hoffer, onderwyl het bloed stelpend met haar zakdoek. De meisjes vlogen en kwamen spoedig met het verlangde terug. Toen ds moeder het voorhoofd van den gewonde met koud water gewa8schen had, sloeg hy de oogen op en zag met een droevig lachje om zich heon. Toen weerde hy zacht de vriendeiyke hand af en zei: „Ocb, mama, die schram aan myn hoofd ia niet de diepBte wonde, die ik heden ge kregen heb. De ergste, nooit te heelen wond ie dieperin myn hart." „Victor, wat bedoel je?" vroeg zyn moeder, hevig ontsteld. ,0, maak u niet ongerust, 't Ia geen uit wendige wond, en men aterft er niet aan. De wond aan myn hoofd kreeg ik, toen wy over hekken en slooten op den vyand af galoppeerden; de wond in myn bart kreeg ik na den slag, toen ik deor den stroom van vluchtelingen meegesleept werd en de ellende, den ondergang van onaUger en one vaderland mede aanzag." „Wat zeg je daar?" vroeg de oude kapiteiD, die by deze woorden even bleek waa geworden als zyn zoon. „Ja, papa," vervolgde de jonge officier met een pyniyk glimlachje, „ook uw braaf, dapper hart zal de brandende smart van die wonde gevoelen." „Is dan alles verloren?*' „Verloren, ja t" „Och neen, dat kan niet; dat mag niet! Toe, Victor, vertel ons wat er gebeurd ia. Mac Mahon heeft een nederlaag geleden „Ware het slechts eon nederlaag 1 Zyn leger is vernietigd „Ahl" En do jonge man vertelde, opgewonden eu naar adem hygend, van de vernietiging eener groote Fransche legermacht, ondanks de dap perheid, door do soldaten betoond. Van d. schitterende regimenten kurasslors was niet. overgebleven dan een handvol manschappen, die in wilde vlucht naar alle richtlDgen een goed heenkomen zochten. Diep zwygen heerschte na het verhaal. Victor bedekte het gelaat met de handen, d. vrouwen weenden zacht, de kapitein leunde het hoofd op de banden en balde de vuist. Victor vertelde du verder, hoe by, na d. paniek, lang. omwegen in de richting van Pfalzburg waa gereden. „En nu ben ik bier als een arme vlocht^ lingeen overwonneneeen gekwetste „Myn zoonl Myn lieve zoon I" riep mevrouw Hoffer uit, hem omarmend. (Wordt verwJpdj.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1900 | | pagina 1